ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Επειδή, η προσφεύγουσα με τον πρώτο λόγο της υπό κρίση προσφυγής της ισχυρίζεται ότι η αιτιολογία απόρριψης της προσφοράς της ότι δήθεν προσκόμισε υπεύθυνες δηλώσεις με αντιφατικό μεταξύ τους περιεχόμενο αναφορικά με την υπεργολαβική εκτέλεση μέρους της σύμβασης σε τρίτο οικονομικό φορέα, είναι λανθασμένη και πρέπει να ακυρωθεί διότι η χρήση υπεργολαβίας για το τμήμα της σύμβασης που αφορά την αποθήκευση και ειδικότερα και τις υπηρεσίες της φόρτωσης, εκφόρτωσης και μεταφοράς των ειδών προς αποθήκευση δηλώνεται ρητώς σε όλα τα προβλεπόμενα από τη διακήρυξη έγγραφα και επομένως η προσφορά της είναι πλήρως σύμφωνη με τους όρους της διακήρυξης, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ουδεμία αντίφαση από τις κατατεθείσες υπεύθυνες δηλώσεις της.(....)Από την επισκόπηση των προαναφερθέντων εγγράφων συνάγεται ότι η προσφεύγουσα δήλωσε ως υπεργολάβο την εταιρεία «…» για το τμήμα της σύμβασης που αφορά την αποθήκευση και ειδικότερα και τις υπηρεσίες της φόρτωσης, εκφόρτωσης και μεταφοράς των ειδών προς αποθήκευση, με αποτέλεσμα να μην υφίσταται κάποια αντίφαση ως προς την ανάθεση αυτής της υπεργολαβίας, όπως αβάσιμα έκρινε η αναθέτουσα αρχή. Κατόπιν των ανωτέρω προκύπτει ότι ο υπό κρίση πρώτος λόγος είναι βάσιμος, πρέπει να γίνει δεκτός και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη.(....) Δέχεται την προδικαστική προσφυγή.

Καταβολή αμοιβής για εργασίες συντήρησης:..Με τα δεδομένα αυτά, η δαπάνη είναι δεν είναι νόμιμη, διότι για την επιλογή του αναδόχου για την εκτέλεση του ως άνω έργου δεν τηρήθηκε η προβλεπόμενη διαδικασία δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης. Πλην όμως, ενόψει του ότι οι επίμαχες εργασίες δε χαρακτηρίζονταν ρητά ως έργο υπό το προϊσχύον καθεστώς, τα αρμόδια όργανα του Δήμου χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοστέων διατάξεων θεώρησαν ότι αυτές αποτελούν γενικές υπηρεσίες. Εξάλλου, ενόψει του ότι πρόκειται περί έργου, ορθά χρησιμοποιήθηκε το σχετικό τιμολόγιο του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Εκτέλεση εργασιών αποκατάστασης βλαβών δικτύου ύδρευσης :Από τα έγγραφα της σύμβασης πρέπει να προκύπτουν η ποσότητα των προς εκτέλεση εργασιών και η προϋπολογιζόμενη δαπάνη αυτών, η οποία αποτελεί το γινόμενο της τιμής μονάδας επί την ποσότητα των προς εκτέλεση εργασιών. Σε περίπτωση που δεν είναι εκ των προτέρων γνωστή η ποσότητα των προς εκτέλεση εργασιών, παρέχεται νομοθετικά η δυνατότητα σύναψης συμφωνίας πλαισίου, με την οποία καθορίζονται οι σχετικοί όροι που θα διέπουν τις συμβάσεις που θα συναφθούν στη συνέχεια   σε εκτέλεση αυτής. Εξάλλου, σε περίπτωση που ως σύστημα υποβολής προσφορών ορίζεται αυτό του ενιαίου ποσοστού έκπτωσης και ως κριτήριο ανάδειξης του αναδόχου ορίζεται η χαμηλότερη τιμή, το συμβατικό τίμημα δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το ποσό της προϋπολογισθείσας δαπάνης μειωμένης κατά το ποσό που αντιστοιχεί στην έκπτωση που πρόσφερε ο ανάδοχος. Τούτο ισχύει ακόμα και στην περίπτωση που, παρά το ότι δεν ήταν εκ των προτέρων γνωστή η ακριβής ποσότητα των προς εκτέλεση εργασιών, δεν επιλέχθηκε η σύναψη συμφωνίας πλαισίου, αλλά σύμβασης παροχής γενικών υπηρεσιών, στον προϋπολογισμό μελέτης της οποίας ως ποσότητα των προς εκτέλεση εργασιών ορίστηκε η μονάδα και ως τιμή μονάδας η προϋπολογιζόμενη δαπάνη μη συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ. (ν. 4412/2016) Εν προκειμένω, ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 36.000,00 ευρώ και με απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στον Χ, ο οποίος πρόσφερε έκπτωση 31%. Όμως, αντί να οριστεί το συμβατικό τίμημα σε 24.840,00 ευρώ [36.000,00 - (36.000,00 Χ 31/100)], αυτό ορίστηκε σε 36.000,00 ευρώ. Στη συνέχεια, εκδόθηκε ο 1ος λογαριασμός για την εκτέλεση των ως άνω εργασιών, με τον οποίο εντέλλεται η καταβολή στον ανωτέρω του συνολικού ποσού των 13.702,00 ευρώ και για την εξόφλησή του οποίου έχει εκδοθεί το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα. Με τα δεδομένα αυτά και ανεξάρτητα από το ότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. υπό σκ. II.), το συμβατικό τίμημα έπρεπε να είχε οριστεί σε 24.840,00 ευρώ, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη, διότι το ποσό της δεν υπερβαίνει το ποσό των 24.840,00 ευρώ. Επισημαίνεται όμως ότι η συνολική αμοιβή του αναδόχου για την εκτέλεση των επίμαχων εργασιών δεν μπορεί να υπερβεί το ποσό 24.840,00 ευρώ.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ: (...) Σε αντιστοιχία με τις ως άνω διατάξεις, η διακήρυξη του επίμαχου διαγωνισμού προέβλεψε ότι «Για την έγκυρη συμμετοχή στο διαγωνισμό οι διαγωνιζόμενοι πρέπει να υποδείξουν τον υπεργολάβο, στον οποίο θα αναθέσουν την υπεργολαβική σύμβαση προσκομίζοντας υπεύθυνη δήλωση του υπεργολάβου (σημ.: Που προέρχεται από τα αρμόδια αποφασιστικά του όργανα π.χ. από το ΔΣ ανώνυμης εταιρείας), με την οποία αποδέχεται τη σύναψη της υπεργολαβίας, αν και εφόσον αναδειχθεί ο διαγωνιζόμενος ανάδοχος του έργου » (άρθρο 25.2), καθώς και ότι «Για την υπογραφή της σύμβασης απαιτείται η προσκόμιση του υπεργολαβικού συμφωνητικού, Με αίτηση του αναδόχου μπορεί η ΔΥ να του χορηγήσει προθεσμία για την προσκόμιση του υπεργολαβικού συμφωνητικού. Επίσης, αν ο ανάδοχος επικαλεστεί και αποδείξει κατά την κρίση της ΔΥ σοβαρό λόγο, για τον οποίο δεν είναι δυνατή η ανάθεση της υπεργολαβίας στον υποδειχθέντα υπεργολάβο, μπορεί να εγκριθεί η αντικατάστασή του με άλλο που έχει τα νόμιμα προσόντα» (άρθρο 25.3).

Προμήθεια οχημάτων & μηχανημάτων έργου:Με αυτά τα δεδομένα και ενόψει του ότι η εν λόγω προμήθεια διενεργείται κατόπιν νέας (επαναληπτικής) ανοικτής διαδικασίας, η οποία είναι νομικώς και πραγματικώς αυτοτελής και ανεξάρτητη από την αρχική και, ως εκ τούτου, οι προϋποθέσεις υπαγωγής της στον προσυμβατικό έλεγχο πρέπει να εξετασθούν αυτοτελώς, το Κλιμάκιο κρίνει ότι στερείται αρμοδιότητας για την άσκηση προληπτικού ελέγχου νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης, καθόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη αυτής, ύψους 100.000,00 ευρώ πλέον ΦΠΑ, υπολείπεται του ορίου του 1.000.000,00 ευρώ.

Μελέτες Δημοσίων έργων.Έλεγχος των τεχνικών προσφορών και η βαθμολόγηση τους. «Τελικές κρίσεις της Επιτροπής». Οι τελευταίες είναι μεν γενικές και συμπερασματικές, όπως ορθά διαλαμβάνει το Κλιμάκιο στην προσβαλλόμενη πράξη του, πλην εξειδικεύονται προηγουμένως ανωτέρω σε επαρκή βαθμό και αιτιολογείται έτσι η επιλογή του αναδόχου, κατά τρόπον ώστε η περαιτέρω επ' αυτών κρίση από το Τμήμα τούτο κατά την παρούσα διαδικασία να μην είναι κατά νόμο επιτρεπτή ως εισερχόμενη στο πεδίο της τεχνικής κατ' ουσία εκτίμησης των πραγμάτων (ανέλεγκτη τεχνική κρίση).

ΚΟΙΝΟΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ-ΚΩΛΥΜΑΤΑ ΕΚΛΟΓΙΜΟΤΗΤΑΣ:Με βάση τα ανωτέρω, ορθά το εφετείο έκρινε ότι ο αναιρεσείων, κατά τον κρίσιμο χρόνο της ανακήρυξής του ως υποψηφίου Περιφερειακού Συμβούλου εξακολουθούσε να συνδέεται με την Περιφέρεια Πελοποννήσου με τις μνημονευθείσες συμβάσεις και, συνεπώς, συνέτρεχε στο πρόσωπό του το κατά το άρθρο 117 παρ. 3 περ. α του ν. 3852/2010 κώλυμα εκλογιμότητας, είναι δε απορριπτέος ο λόγος αναιρέσεως, με τον οποίο προβάλλεται ότι το εφετείο όφειλε να ερμηνεύσει σύμφωνα με το Σύνταγμα την ως άνω διάταξη του ν. 3852/2010 και να δεχθεί το αντίθετο, λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω δεδομένα και συνεκτιμώντας ότι οι διαδικασίες επιλογής αναδόχου, ανάθεσης, εκτέλεσης, κατασκευής, παράδοσης του έργου και υποκατάστασης αναδόχου είναι εξαιρετικά πολύπλοκες και χρονοβόρες, και δεν συναρτώνται, στην πλειοψηφία τους, από τη βούληση του αναδόχου, αλλά από αποφάσεις της Προϊσταμένης Αρχής.(...)Απορρίπτει την αίτηση.

Προμήθεια φορητών ηλεκτρονικών συσκευών...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι :i)  Kατά παράβαση των όρων και προδιαγραφών της διακήρυξης (Παράρτημα ΙΙΙ Α/Α 2.6.) η αναθέτουσα Αρχή έκρινε τεχνικά δεκτή την προσφορά της αναδόχου διότι στην σχετική αιτιολογία (αρχικό Πρακτικό 6/26.8.2020, όπως συμπληρώθηκε με τα 12/5/21.10.2020 και 12/2/21.10.2020 Πρακτικά) δεν αναφέρεται εάν η Επιτροπή εξέτασε δείγμα του προϊόντος με εγκατεστημένη την δωρεάν έκδοση του λογισμικού WPS. Αντιθέτως αναφέρεται, αορίστως ότι η Επιτροπή εξέτασε το «προσφερόμενο λογισμικό WPS» χωρίς ειδική αναφορά στην δωρεάν έκδοσή του. Επιπλέον από την ίδια αιτιολογία  δεν προκύπτει εάν η Επιτροπή εξέτασε ειδικώς και  συγκεκριμένως την αμφισβητούμενη (και με σχετικό υπόμνημα από 26.8.2020) από τον συμμετέχοντα στο διαγωνισμό 2ο κατά σειρά μειοδοσίας οικονομικό φορέα, καταλληλότητα  και ασφάλεια χρήσης  από τους μαθητές της δωρεάν έκδοσης του συγκεκριμένου λογισμικού, όπως  διατίθεται και περιγράφεται από τον κατασκευαστή του, ιδίως ως προς την ανάδυση διαφημιστικών μηνυμάτων, με συνεκτίμηση όλων των στοιχείων παραπομπής στην υποχρεωτική τεκμηρίωση συμφωνίας της τεχνικής προσφοράς της αναδόχου προς τις  γενικές προδιαγραφές (Παράρτημα ΙΙΙ Α/Α 2.6.) ασφάλειας και καταλληλότητας των υπό προμήθεια προϊόντων εξοπλισμού. Κατά τούτο η εν λόγω αιτιολογία είναι ανεπαρκής και μη πειστική.  ii) Κατά παράβαση του άρθρου 88 ν. 4412/2016 η αναθέτουσα Aρχή έκρινε επαρκείς τις διευκρινίσεις της αναδόχου ως προς την οικονομική της προσφορά, παρά το γεγονός ότι  η ίδια είχε προηγουμένως διαπιστώσει αυτή ως ασυνήθιστα χαμηλή, δεδομένου ότι τα σχετικά Πρακτικά της Επιτροπής Διαγωνισμού (σκέψη 6) δεν περιλαμβάνουν οποιαδήποτε κρίση ως προς την συνδυαστική εξέταση και συνεκτίμηση  των στοιχείων της παραγράφου 2 του ανωτέρω  άρθρου που προσιδιάζουν στην συγκεκριμένη περίπτωση, προκειμένου να μην απορριφθεί τελικώς η προσφορά της αναδόχου ως υπερβολικά χαμηλή.  Ζητήθηκαν επιπλέον διευκρινίσεις μόνο για το εδ. δ του ίδιου άρθρου, σε συνδυασμό με το άρθρο 89 παρ.2 του ίδιου νόμου – συμμόρφωση προς την εργατική νομοθεσία-, οι οποίες τελικώς κρίθηκαν επαρκείς χωρίς περαιτέρω αιτιολογία· επίσης απουσιάζει παντελώς η κρίση της Επιτροπής ως προς την επάρκεια των διευκρινίσεων που ζητήθηκαν και αφορούν το εδ. β ( «τις επιλεγείσες τεχνικές λύσεις ή τις εξαιρετικά ευνοϊκές συνθήκες που διαθέτει ο προσφέρων…») αλλά και τα λοιπά εδάφια της ίδιας παραγράφου, ιδίως το εδάφιο α («τα οικονομικά χαρακτηριστικά της μεθόδου κατασκευής, της διαδικασίας παρασκευής …»), που θα δικαιολογούσαν την ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά του επιλεγέντος λογισμικού, πολλώ μάλλον ότι είχε, όπως προαναφέρθηκε, αμφισβητηθεί η συμφωνία του με τις τεχνικές προδιαγραφές .Κατόπιν των ανωτέρω το Κλιμάκιο κρίνει ότι συντρέχουν λόγοι οι οποίοι κωλύουν τη σύναψη των υποβληθέντων σχεδίων συμβάσεων.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1138/2021.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1826/2021.

Προμήθεια και εγκατάσταση δύο κυρίων μηχανών και δύο μειωτήρων – αναστροφέων:Τούτων δοθέντων και λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των προς προμήθεια ειδών, ανερχόμενη σε 160.000 ευρώ, υπολείπεται του ορίου των 300.000 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ), το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν ιδρύεται αρμοδιότητα οποιουδήποτε οργάνου του Ελεγκτικού Συνεδρίου για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας της διαγωνιστικής διαδικασίας και του οικείου σχεδίου σύμβασης. Τούτο δε, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι η προμήθεια των ειδών αυτών θα μπορούσε να είχε διενεργηθεί ενιαία με την προμήθεια υλικών και ανταλλακτικών για τη συντήρηση των πλωτών μέσων του Λιμενικού Σώματος, καθώς κρίσιμο για την υπαγωγή στον προσυμβατικό έλεγχο είναι το ύψος της προϋπολογιζόμενης δαπάνης, όπως αυτό προσδιορίζεται από την οικεία Διακήρυξη. Ως εκ τούτου, το Κλιμάκιο κρίνει ότι εν προκειμένω στερείται αρμοδιότητας για την άσκηση προληπτικού ελέγχου νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με αυτά τα δεδομένα και λαμβανομένων υπόψη ότι α) για την εκτέλεση του επίμαχου έργου προσωπικό απασχόλησε η ανάδοχος και όχι ο υπεργολάβος, β) στο από 30.10.2018 κατατεθέν στη Δ.Ο.Υ. συμφωνητικό περί διάλυσης της υπεργολαβίας αναφέρεται ρητώς ότι το έργο εκτελέστηκε από την ανάδοχο, η δε δήλωση αυτή συνεπάγεται αδυναμία τυχόν νόμιμης  πληρωμής του υπεργολάβου και γ) μεταξύ των στοιχείων του φακέλου δεν υπάρχει τιμολόγιο του υπεργολάβου, αποδεικνύεται ότι η κρίσιμη σύμβαση υπεργολαβίας παρέμεινε ανεκτέλεστη και οι παραληφθείσες εργασίες εκτελέστηκαν στο σύνολο τους από την ανάδοχο. Επομένως, η μη γνωστοποίηση και έγκριση της ανενεργούς σύμβασης υπεργολαβίας από το Δήμο Κυθήρων δεν ασκεί εν προκειμένω επιρροή.