ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/250/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Καταβολή αμοιβής για εργασίες συντήρησης:..Με τα δεδομένα αυτά, η δαπάνη είναι δεν είναι νόμιμη, διότι για την επιλογή του αναδόχου για την εκτέλεση του ως άνω έργου δεν τηρήθηκε η προβλεπόμενη διαδικασία δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης. Πλην όμως, ενόψει του ότι οι επίμαχες εργασίες δε χαρακτηρίζονταν ρητά ως έργο υπό το προϊσχύον καθεστώς, τα αρμόδια όργανα του Δήμου χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοστέων διατάξεων θεώρησαν ότι αυτές αποτελούν γενικές υπηρεσίες. Εξάλλου, ενόψει του ότι πρόκειται περί έργου, ορθά χρησιμοποιήθηκε το σχετικό τιμολόγιο του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/236/2019
Καταβολή αμοιβής για εργασίες διαγράμμισης οδών...Με τα δεδομένα αυτά, η δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι για την επιλογή του αναδόχου για την εκτέλεση του ως άνω έργου της διαγράμμισης οδικών επιφανειών δεν τηρήθηκε η προβλεπόμενη διαδικασία δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης. Επιπλέον, από τη διατύπωση της τεχνικής περιγραφής προκύπτει ότι οι ανατεθείσες ποσότητες προσδιορίστηκαν βάσει προϋπολογισμού και όχι αντιστρόφως, καθιστώντας έτσι πλημμελή την τεκμηρίωση της προεκτιμώμενης αξίας του έργου, κατά παράβαση της αρχής της οικονομικότητας. Πλην όμως, ενόψει του ότι οι επίμαχες εργασίες δε χαρακτηρίζονταν ρητά ως έργο υπό το προϊσχύον καθεστώς, οι δε ποσότητες για τις οποίες κατατέθηκε προσφορά αναγράφονταν στον προϋπολογισμό της σύμβασης, τα αρμόδια όργανα του Δήμου χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοστέων διατάξεων θεώρησαν ότι επρόκειτο για ανάθεση γενικών υπηρεσιών και ότι δεν απαιτείτο πληρέστερη τεκμηρίωση των απαιτούμενων ποσοτήτων και της αξίας της σύμβασης.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/262/2019
Αμοιβή για παροχή εργασιών:..Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι οι εργασίες συντήρησης οροφογραφιών και λοιπών διακοσμητικών στοιχείων (κυματίων, ξύλινων στοιχείων, επιχρισμάτων και λίθινων και μεταλλικών αντικειμένων και πλακιδίων) έχουν συμπεριληφθεί στην τεχνική έκθεση για την αποκατάσταση του Διατηρητέου Ιστορικού Δημαρχείου ..., η δαπάνη για την εκτέλεση των επίμαχων υπηρεσιών-που αποτελούν «μελέτη» με αντικείμενο την εκτέλεση των ως άνω εργασιών-δεν είναι νόμιμη, διότι για την απευθείας ανάθεσή τους έπρεπε να είχε τηρηθεί η προβλεπόμενη διαδικασία δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης. Πλην όμως, τα αρμόδια δημοτικά όργανα χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων εσφαλμένα υπέλαβαν ότι για την απευθείας ανάθεσή τους δεν απαιτείτο να τηρηθεί η προβλεπόμενη διαδικασία δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης των αρμόδιων δημοτικών οργάνων.
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.7/56/2018
Καταβολή αμοιβής για εργασίες επισκευής και συντήρησης κτιρίων:....ενόψει του ότι με το άρθρο 377 παρ. 1 περ. (67) του ν. 4412/2016 καταργούνται ρητά μόνο τα άρθρα 9, 10, 14, 16 και 17 του π.δ/τος 171/1987, πεπλανημένα, πλην συγγνωστά, τα μέλη της Οικονομικής Επιτροπής του άνω Δήμου υπέλαβαν ότι μπορούσαν νόμιμα να αναθέσουν το προαναφερόμενο μικρό έργο στον προαναφερόμενο, κατά την κρίση τους κατάλληλο, εργολήπτη, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 15 παρ. 1 του π.δ/τος 171/1987, χωρίς την προηγούμενη διενέργεια δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης. Η εν λόγω εσφαλμένη ερμηνευτική εκδοχή είχε άλλωστε αποτυπωθεί και στην εγκύκλιο ΥΠΥΜΕΔΙ ΔΝΣα/οικ.68559/Φ.18/19.10.2016, που ίσχυε κατά την έκδοση της απόφασης απευθείας ανάθεσης του επίμαχου έργου, ενώ η ορθή ερμηνεία των επίμαχων διατάξεων, ήτοι η εφαρμογή των παρ. 5 και 6 του άρθρου 118 του ν. 4412/2016 και για την ανάθεση μικρών έργων του άρθρου 15 του π.δ/τος 171/ 1987 υποδείχθηκε από την Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων στις 23.10.2017, ήτοι μετά την υπογραφή της επίμαχης σύμβασης, δια της ανάρτησης στην ιστοσελίδα της σχετικής ανακοίνωσης. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/132/2018
ΕΡΓΑ. Με τα δεδομένα αυτά η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι δε διενεργήθηκε δημόσια ηλεκτρονική κλήρωση για την επιλογή του αναδόχου. Ενόψει όμως της έκδοσης της ΔΝΣα΄/οικ.68559/Φ.18/19.10.2016 εγκυκλίου του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, σύμφωνα με την οποία το άρθρο 15 του π.δ/τος 171/1987 δεν έχει καταργηθεί από το άρθρο 377 παρ. 1 περ. 67 του ν. 4412/2016 και εξακολουθεί να ισχύει για τους ΟΤΑ Α΄ βαθμού, και του γεγονότος ότι η ορθή ερμηνεία των επίμαχων διατάξεων υποδείχθηκε από την Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημόσιων Συμβάσεων, με ανάρτηση στην ιστοσελίδα της σχετικής ανακοίνωσης, μόλις στις 23.10.2017, δηλαδή μετά την υπογραφή της επίμαχης σύμβασης, τα μέλη της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου ... πεπλανημένα πλην συγγνωστά υπέλαβαν ότι μπορούσαν νόμιμα να αναθέσουν απευθείας την εκτέλεση του ελεγχόμενου έργου χωρίς διενέργεια δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης.( συγγνωστή πλάνη)
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/39/2019
Εργασίες συντήρησης φωτεινών σηματοδοτών:..οι επίμαχες εργασίες αφορούν στον εσωτερικό και εξωτερικό καθαρισμό των σηματοδοτών, στον έλεγχο της ομαλής λειτουργίας τους και στην αντικατάσταση των τυχόν φθαρμένων εξαρτημάτων τους (λαμπτήρων, καλωδίων, χρονομετρητών κ.λ.π.), για την εκτέλεση των οποίων δεν απαιτείται, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, η εφαρμογή μελέτης και η χρήση ιδιαίτερων τεχνικών γνώσεων και μεθόδων, με συνέπεια να μην εμπίπτουν στην, κατ’ άρθρο 2 (παρ. 1 εδ. 7) του ν. 4412/2016, έννοια του δημοσίου έργου (Ζ΄ Κλιμ. Ε.Σ. 249/2018, 361, 289/2017), για την απευθείας ανάθεση του οποίου απαιτείται η διενέργεια δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης, σύμφωνα με το άρθρο 118 (παρ. 5 και 6) του ως άνω νόμου..Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη, πλην το ένταλμα αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί λόγω λήξης του οικονομικού έτους 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/296/2019
Σύμβαση παροχής υπηρεσιών:..Με δεδομένα τα ανωτέρω οι εργασίες τοποθέτησης λίθων λατομείου με σκοπό την ενίσχυση των πρανών της αγροτικής οδού, ώστε να προστατεύεται από τις πλημμύρες που προκαλούνται από τον ποταμό ..., συνιστά αντιπλημμυρικό έργο και ως εκ τούτου νομίμως εγγράφηκε αυτό στον σχετικό ΚΑΕ. Περαιτέρω το διαδραμόν χρονικό διάστημα από την εμφάνιση των πλημμυρικών φαινομένων το Φεβρουάριο του 2019 μέχρι την υπογραφή της σύμβασης στις 10.4.2019 θεωρείται εύλογο, ενόψει και της απαιτούμενης αναμόρφωσης του προϋπολογισμού και τούτο ανεξαρτήτως του ότι σε κάθε περίπτωση είναι νόμιμη η απευθείας ανάθεση του έργου λόγω της προϋπολο-γιζόμενης δαπάνης του, που υπολείπεται του ορίου των 20.000 ευρώ. Αντίθετα μη νομίμως για την ανάθεσή του δεν διενεργήθηκε κλήρωση και η παραλαβή του έγινε από διμελή και όχι τριμελή επιτροπή, όπως προβλέπεται στις προαναφερθείσες διατάξεις του ν. 4412/2016. Εντούτοις λαμβανομένου υπόψη, αφενός ότι για την εκτέλεσή του έχουν τηρηθεί οι σχετικές διατυπώσεις (επιμετρήσεις, πιστοποιήσεις κ.λ.π.) και ότι υπάρχει βεβαίωση καλής εκτέλεσής του και αφετέρου ότι με το με το άρθρο 377 παρ. 1 περ. (67) του ν. 4412/2016 καταργούνται ρητά μόνο τα άρθρα 9, 10, 14, 16 και 17 του π.δ/τος 171/1987, πεπλανημένα, πλην συγγνωστά, τα όργανα του Δήμου υπέλαβαν αφενός ότι μπορούσαν νόμιμα να αναθέσουν το ως άνω μικρό έργο στον προαναφερόμενο, κατά την κρίση τους κατάλληλο, εμπειροτέχνη, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 15 παρ. 1 του π.δ/τος 171/1987, χωρίς την προηγούμενη διενέργεια δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης και αφετέρου ότι αρμόδια για την παραλαβή του συνέχιζε να είναι η διμελής Επιτροπή, που προβλεπόταν στο άρθρο αυτό.Κατ ακολουθία αυτών η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, όμως το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί, λόγω συγγνωστής πλάνης.
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.7/116/2018
Παροχή υπηρεσιών:Με τα δεδομένα αυτά, οι ανατεθείσες υπηρεσίες δεν υπάγονται στην έννοια της μελέτης του άρθρου 2 παρ. 1 περ. 9 υποπερ. α΄, καθόσον δεν αποβλέπουν στην παραγωγή, επέμβαση, σχεδιασμό ή απεικόνιση έργου, αλλά αφορούν σε υπηρεσίες αποτύπωσης, ανάλυσης και καταγραφής υφιστάμενης κατάστασης σχετικά με την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και στην επιλογή της βέλτιστης παρέμβασης, ώστε να μεγιστοποιηθεί το οικονομικό όφελος του Δήμου. Το γεγονός δε ότι ως CPV χρησιμοποιήθηκε κωδικός που αντιστοιχεί σε «τεχνικές υπηρεσίες», όπως αναφέρεται στο Παράρτημα I του Προσαρτήματος Γ΄ του ν. 4412/2016, δεν ασκεί επιρροή, διότι από την αναλυτική περιγραφή του αντικειμένου της σύμβασης προκύπτει ότι οι ανατεθείσες υπηρεσίες εμπίπτουν στην έννοια των γενικών υπηρεσιών και η αναγραφή του εν λόγω κωδικού έγινε από παραδρομή. Συνεπώς, της απευθείας ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών δεν απαιτούνταν η τήρηση της διαδικασίας του άρθρου 118 παρ. 5 του ν. 4412/2016.(..)Ενόψει όμως της προσκομισθείσας, με το έγγραφο επανυποβολής, ανάλυσης σχετικά με το κόστος των εν λόγω υπηρεσιών, στην περίπτωση που αυτές υλοποιούνταν από το προσωπικό του Δήμου, που θα ανερχόταν σε 27.020,00 ευρώ, ήτοι μεγαλύτερο του ποσού της ελεγχόμενης σύμβασης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων, αλλά συγγνωστώς υπέλαβαν ότι με την εν λόγω σύμβαση λειτουργούσαν προς το συμφέρον του Δήμου και σύμφωνα με την αρχή της οικονομικότητας.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/130/2018
ΕΡΓΑ. Αμοιβή για κατασκευή τοίχου αντιστήριξης. Με τα δεδομένα αυτά, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι αφενός δε διενεργήθηκε δημόσια ηλεκτρονική κλήρωση για την επιλογή του αναδόχου και αφετέρου δεν έχει προσκομιστεί απόσπασμα ποινικού μητρώου αυτού. Όσον αφορά όμως στον πρώτο λόγο μη νομιμότητας της δαπάνης, ενόψει της έκδοσης της ΔΝΣα΄/οικ.68559/Φ.18/19.10.2016 εγκυκλίου του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, σύμφωνα με την οποία το άρθρο 15 του π.δ/τος 171/1987 δεν έχει καταργηθεί από το άρθρο 377 παρ. 1 περ. 67 του ν. 4412/2016 και εξακολουθεί να ισχύει για τους ΟΤΑ Α΄ βαθμού, και του γεγονότος ότι η ορθή ερμηνεία των επίμαχων διατάξεων υποδείχθηκε από την Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημόσιων Συμβάσεων, με ανάρτηση στην ιστοσελίδα της σχετικής ανακοίνωσης, μόλις στις 23.10.2017, δηλαδή μετά την υπογραφή της επίμαχης σύμβασης, τα μέλη της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου ... πεπλανημένα πλην συγγνωστά κατά το μέρος αυτό υπέλαβαν ότι μπορούσαν νόμιμα να αναθέσουν απευθείας την εκτέλεση του έργου χωρίς διενέργεια δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης. Επειδή όμως δεν προσκομίστηκε κατά τη σύναψη της σύμβασης απόσπασμα ποινικού μητρώου του αναδόχου, το ελεγχόμενο ένταλμα δεν μπορεί να θεωρηθεί… Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/9/2020
Παροχή τεχνικών υπηρεσιών...Με δεδομένα αυτά, οι ανατεθείσες υπηρεσίες ανάγονται στα συνήθη καθήκοντα του Γραφείου Μελετών και Εκτελέσεως Έργων, δεν αποδεικνύεται δε ότι απαιτούν επιπλέον εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία, πέραν αυτής που θα πρέπει να έχει το υπηρετούν στο Τμήμα αυτό προσωπικό για την εκτέλεση των καθηκόντων του. Περαιτέρω, οι ανατεθείσες υπηρεσίες της σύνταξης των τευχών προμετρήσεων αρχιτεκτονικών, στατικών και Η/Μ σχεδίων υπάγονται στην έννοια των τεχνικών υπηρεσιών του άρθρου 2 παρ. 3 περ. 6 β του ως άνω νόμου. Επομένως, αυτές έπρεπε να ανατεθούν κατόπιν διενέργειας ηλεκτρονικής κλήρωσης, το άρθρο δε 43 παρ. 18 α του ν. 4605/2019, σύμφωνα με το οποίο σε περίπτωση συμβάσεων υπηρεσιών οι οποίες αφορούν σε ενέργειες ωρίμανσης των συγχρηματοδοτούμενων πράξεων του ΕΣΠΑ δεν απαιτείται να τηρηθεί η διαδικασία κλήρωσης, δεν έχει εφαρμογή στην παρούσα υπόθεση, καθόσον η επίμαχη σύμβαση καταρτίστηκε πριν από την ισχύ της, στις 8.10.2018. Τέλος, της ανάθεσης των ως άνω τεχνικών υπηρεσιών έπρεπε να προηγηθεί η έκδοση γνώμης του Τεχνικού Συμβουλίου της αναθέτουσας αρχής, σύμφωνα με το άρθρο 52 του ν. 4412/2016. Ωστόσο, ενόψει του ότι αφενός το προσωπικό του Δήμου δεν επαρκούσε για την εκτέλεση των ως άνω υπηρεσιών, αφετέρου, αυτές έπρεπε να διεκπεραιωθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα προκειμένου να ολοκληρωθεί η ένταξη της κατασκευής Λυκείου του Δήμου στο ΠΕΠ ΑΤΤΙΚΗΣ 2014 - 2020, οι αρμόδιες υπηρεσίες του δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων αλλά με την πεποίθηση ότι δεν απαιτείτο η τήρησή τους. Συνεπώς, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2019, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/23/2019
Προμήθεια: Δημιουργία Νησίδων Ασφαλείας.Με δεδομένα αυτά, η ως άνω σύμβαση ορθώς ανατέθηκε απευθείας, χωρίς να τηρηθούν οι διατάξεις του άρθρου 118 παρ. 5 του ν. 4412/2016 σχετικά με τη διενέργεια δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης, δεδομένου ότι η προμήθεια των προαναφερθέντων υλικών, για την οποία άλλωστε δεν συντάχθηκε μελέτη στηριζόμενη σε εξειδικευμένες τεχνικές γνώσεις και επιστημονικές μεθόδους, χαρακτηρίζει συνολικά το αντικείμενό της, σύμφωνα και με την ως άνω ανάλυση των επιμέρους οικονομικών στοιχείων της προϋπολογισθείσας δαπάνης, και παρά την εγγραφή της στο Τεχνικό Πρόγραμμα του Δήμου. Επιπλέον, ενόψει του ότι στον Κ.Α.Ε. 66 εγγράφονται κατά νόμο οι δαπάνες προμήθειας αναλώσιμων υλικών, επιτρεπτώση συγκεκριμένη πίστωση εγγράφηκε εν προκειμένω σε κωδικό της κατηγορίας 73 του προϋπολογισμού του έτους 2018 του Δήμου ....... (πρβλ. ΚΠΕΔ στο VII Τμ. 256/2018). Τέλος, προσκομίζεται το από 26.7.2018 Δελτίο Εισαγωγής Υλικού του Γραφείου Αποθήκης της Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών, Προμηθειών, Δημοπρασιών - Ανάθεσης Εργασιών του Δήμου, για την παραλαβή 100 τεμαχίων προκατα-σκευασμένων κρασπέδων από σκυρόδεμα, το οποίο συντάχθηκε βάσει του 64/26.7.2018 τιμολογίου πώλησης του αναδόχου για την εξόφληση της 1ης πιστοποίησης της προμήθειας των υλικών και με βάση το οποίο εκδόθηκε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα.