Προμήθεια οικοομικών υλικών...Δεδομένου ότι, σύμφωνα με την οικ.46735/23.7.2020 «Παροχή οδηγιών για την κατάρτιση του προϋπολογισμού των Δήμων, οικονομικού έτους 2021 – μερική τροποποίηση της υπ’ αρ. 7028/2004 απόφασης (Β΄ 253)» (Β΄ 3170), όπως τροποποιήθηκε με την 86066/9.12.2020 όμοια (Β΄ 5571) στους Κωδικούς Αριθμούς (Κ.Α.) της υποκατηγορίας 713 εγγράφονται οι δαπάνες προμήθειας κινητών παγίων περιουσιακών στοιχείων (μηχανημάτων, μεταφορικών μέσων, επίπλων, κλπ.) και στους Κ.Α. της υποκατηγορίας 666 εγγράφονται δαπάνες για προμήθεια υλικών συντήρησης κτιρίων, όπως οικοδομικών, ηλεκτρολογικών, υδραυλικών, υλικών ελαιοχρωματισμού κλπ., να προσκομισθεί ο εγκεκριμένος προϋπολογισμός του τρέχοντος οικονομικού έτους, κατά το μέρος  που αφορά στον Κ.Α. της δαπάνης της ελεγχόμενης προμήθειας.Ενόψει των οριζόμενων, στο άρθρο 59 του ν.4412/2016, περί της υποδιαίρεσης των δημοσίων συμβάσεων σε τμήματα, να προσκομισθούν τα έγγραφα της συμβάσεως, άλλως έγγραφες διευκρινίσεις από τις οποίες να προκύπτουν οι λόγοι για τους οποίους η προσφεύγουσα Α.Α. δεν διαίρεσε σε τμήματα την ελεγχόμενη σύμβαση.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να αναβληθεί η έκδοση οριστικής απόφασης και να διαταχθεί η προσκόμιση από την προσφεύγουσα Α.Α., εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών από την κοινοποίηση της παρούσας απόφασης, των προαναφερόμενων στοιχείων. Ακολούθως, μετά τη συμπλήρωση των στοιχείων του φακέλου, πρέπει να ορισθεί αρμοδίως νέα δικάσιμος για τη συζήτηση της υπόθεσης, να εγγραφεί αυτή στο σχετικό πινάκιο και να κλητευθούν νομίμως να παραστούν σ’ αυτήν όλοι οι διάδικοι.

Προμήθεια οικοδομικών υλικών...Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, όσον αφορά την εν λόγω διαπιστωθείσα πλημμέλεια, όπως αυτή προσδιορίζεται με την προσβαλλόμενη Πράξη (πρβλ. Ελ.Συν. απόφ., 505/2021 Ολομ., σκ. 6), πρέπει να γίνει δεκτό ότι, ενόψει του προϋπολογισμού και του αντικειμένου της ελεγχόμενης σύμβασης, βάσει των οποίων δεν προκύπτουν διακριτές υποκατηγορίες οικοδομικών υλικών, καθώς και λαμβάνοντας υπόψη τα προβαλλόμενα από τα αρμόδια όργανα του Δήμου ότι η σύναψη μίας μόνο σύμβασης οδηγεί σε οικονομίες κλίμακας, καθιστώντας ταυτόχρονα ευκολότερη τη διαχείριση της, ο προσφεύγων Δήμος κινήθηκε εντός των ορίων της διακριτικής του ευχέρειας ως προς την επιλογή του να μην διαχωρίσει τα προς προμήθεια υλικά και να απαιτήσει οικονομικές προσφορές για το σύνολο αυτών ..(....)Μετά από όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, πρέπει η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση να γίνουν δεκτές, ανακαλουμένης αντίστοιχα της προσβαλλόμενης Πράξης, και η ελεγχόμενη σύμβαση να υπογραφεί, υπό τον όρο, κατά τα εκτεθέντα στη σκέψη 6.4 της παρούσας απόφασης, ότι πριν από την υπογραφή της θα δεσμευθεί, με την τήρηση της νόμιμης διαδικασίας, πίστωση σε βάρος του ορθού ΚΑΕ και, κατά τα εκτεθέντα στη σκέψη 5.3 της παρούσας, ότι θα προστεθεί στο συμβατικό κείμενο η συμφωνηθείσα από τα συμβαλλόμενα μέρη δέσμευση για την παράδοση των προς προμήθεια οικοδομικών  υλικών εντός 48 ωρών από την παραγγελία της υπηρεσίας, σε σημεία που θα υποδεικνύει η αρμόδια υπηρεσία της προσφεύγουσας αναθέτουσας αρχής. 

Προμήθεια υγρών καυσίμων και λιπαντικών: Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για την ομάδα ΣΤ΄ του διαγωνισμού «Προμήθεια υγρών καυσίμων και λιπαντικών Δήμου Αλεξάνδρειας και των νομικών του προσώπων για τα έτη 2017 – 2018»(....)Εξάλλου, επισημαίνεται ότι η 355/31.8.2017 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου παρίσταται πλημμελώς αιτιολογημένη και ως προς την απόρριψη της από 18.8.2017 προδικαστικής προσφυγής της εταιρείας … Α.Ε. κατά της αποδοχής της τεχνικής προσφοράς του δεύτερου μειοδότη …, διότι αναφέρει γενικά ότι το επίμαχο είδος 15 ακολουθεί τις προδιαγραφές της μελέτης του διαγωνισμού, χωρίς να προσδιορίζει τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που του προσδίδουν το χαρακτήρα του συνθετικού λιπαντικού. Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης του Δήμου Αλεξάνδρειας ως προς την ομάδα ΣΤ΄ του διαγωνισμού «Προμήθεια υγρών καυσίμων και λιπαντικών Δήμου Αλεξάνδρειας και των νομικών του προσώπων για τα έτη 2017 – 2018».

Νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων και των σχεδίων συμβάσεων για την προμήθεια αναλώσιμων ειδών παντοπωλείου (υλικών καθαριότητας), για τις ανάγκες του Δήμου Αθηναίων και των νομικών προσώπων αυτού.(...)Με τα δεδομένα αυτά, από τον έλεγχο των υποβληθέντων στο Κλιμάκιο στοιχείων δεν διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες κατά τη διαδικασία ανάθεσης των ελεγχόμενων συμβάσεων προμήθειας και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή των οικείων σχεδίων.Δια ταύτα Δεν κωλύεται η υπογραφή των δώδεκα (12) σχεδίων συμβάσεων για την προμήθεια αναλώσιμων ειδών παντοπωλείου (υλικών καθαριότητας), για τις ανάγκες του Δήμου Αθηναίων και των νομικών προσώπων αυτού, για το χρονικό διάστημα έως τις 31.12.2017.

Προμήθεια ελαιολιπαντικών:. Με τα ανωτέρω δεδομένα, μη νομίμως προέβη η ειδική Επιτροπή περί Καθορισμού διαδικασίας επισκευής, συντηρήσεως, αγοράς ανταλλακτικών και προμήθειας καυσίμων λιπαντικών κ.λπ. στη διενέργεια της υπό κρίση προμήθειας ελαιολιπαντικών, καθόσον αυτή συνιστά το κατά νόμο αρμόδιο όργανο για την προμήθεια των αναγκαίων υλικών με την εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης στην ειδικότερη περίπτωση της επισκευής συγκεκριμένων οχημάτων δήμου που έχουν ήδη παρουσιάσει βλάβη ή έχουν ήδη διαπιστωμένη ανάγκη συντήρησης ή επισκευής και δεν ορίζεται αρμόδια όταν η προμήθεια έχει ως αντικείμενο την αγορά ελαιολιπαντικών για τις ανάγκες εν γένει των οχημάτων του Δήμου, λόγω εξάντλησης των ποσοτήτων. Πλην όμως, τα επιληφθέντα όργανα του Δήμου .. δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, αλλά υπέλαβαν πεπλανημένα, πλην συγγνωστώς, ότι αρμόδια και για την προμήθεια της αναγκαίας ποσότητας ελαιολιπαντικών για τα οχήματα του Δήμου ήταν η Επιτροπή που ορίζεται στην προπαρατεθείσα Υ.Α.. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η δαπάνη προς πληρωμή της οποίας εκδόθηκε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν είναι νόμιμη, το χρηματικό αυτό ένταλμα όμως πρέπει να θεωρηθεί, λόγω συγγνωστής πλάνης.(συγγνωστή πλάνη)

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Δαπάνη Δήμου για την καταβολή αμοιβής σε εταιρεία για την προμήθεια οικοδομικών υλικών (ταινιών μαρμάρων), στην οποία εταιρεία είχε ανατεθεί επίσης, ύστερα από διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού, βάσει μελέτης, το έργο της ανάπλασης της οδού ..., εντός του ιδίου Δήμου, έναντι ανταλλάγματος 1.031.898,01 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., με κονδύλια απρόβλεπτων, ποσού 134.372,66 ευρώ, με προθεσμία ολοκλήρωσης 180 ημέρες από την υπογραφή της σύμβασης.Νομίμως ανατέθηκε η εν λόγω προμήθεια στην συγκεκριμένη εταιρεία, μεταξύ των σκοπών της οποίας περιλαμβάνεται, εκτός από την κατασκευή δημοσίων έργων, και η εμπορία οικοδομικών υλικών. Περαιτέρω, η δαπάνη αφορά σε ανεξάρτητη από το ως άνω έργο σύμβαση προμήθειας οικοδομικών υλικών που ερείδεται επί αυτοτελούς μελέτης και της οποίας η μεν πραγματοποίηση εγκρίθηκε από τα αρμόδια όργανα του Δήμου κατά την ολοκλήρωση του έργου, με σκοπό την αισθητική αναβάθμισή του, οι δε σχετικές εργασίες τοποθέτησης των υλικών εκτελέστηκαν από το Δήμο, με αυτεπιστασία. Ως εκ τούτου, η προμήθεια αυτή δεν ήταν δυνατόν να έχει συμπεριληφθεί στην μελέτη, που αφορά στο έργο της ανάπλασης, ενώ η κάλυψη αυτής από το κονδύλι των απροβλέπτων, υπό την προϋπόθεση ότι αυτό δεν έχει ήδη αναλωθεί και ότι οι εργασίες κατασκευής του έργου έχουν ολοκληρωθεί, αντί της ανάθεσής της με νέα σύμβαση, ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής και πάντως δεν επιφέρει, στον παρόντα χρόνο και με τα ως άνω δεδομένα, δημοσιονομικές επιπτώσεις.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε ιδιωτική εταιρεία για προμήθεια οικοδομικών υλικών, καθόσον, κατά παράβαση της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης,  αποφασίσθηκε η πραγματοποίηση της ανωτέρω προμήθειας, χωρίς, όμως, να προκύπτει, ούτε από τη μελέτη της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου, ούτε από οποιοδήποτε άλλο στοιχείο η εκτέλεση συγκεκριμένου έργου, κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 1 παρ. 3 του ν. 3669/2008 και  ποιες συγκεκριμένες ανάγκες κατέστησαν απαραίτητη την ως άνω προμήθεια, τόσο ως προς το είδος των υλικών που περιλαμβάνονται όσο και ως προς τις εγγεγραμμένες ποσότητες. (Λόγος μη νομιμότητας που εξετάστηκε αυτεπαγγέλτως από το αρμόδιο Κλιμάκιο Ε.Σ. και συνάπτεται με την απάντηση του διατάκτη της δαπάνης στους λόγους διαφωνίας του Επιτρόπου

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΥΛΙΚΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω δεκτά στη σκέψη 2 της παρούσας, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, αφού η εκτέλεση της προμήθειας υλικών καθαριότητας για την κάλυψη των αναγκών καθαριότητας των σχολικών μονάδων, η οποία, κατά την έννοια και τους ορισμούς των εγκεκριμένων από την Υπηρεσία τεχνικών προδιαγραφών ως προς το περιεχόμενο των κατηγοριών των προς προμήθεια υλικών, φέρεται να αποτελεί μη διακριτό μέρος της συνολικής προμήθειας για τις ανάγκες του Δήμου .., δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητα του ιδίου, αλλά σε αυτή των σχολικών επιτροπών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, όπως βασίμως προβάλλεται από την Επίτροπο. Εντούτοις, δεδομένου ότι α) στο 249440/8.8.2016 έγγραφο της Διευθύντριας Παιδείας και Δια Βίου Μάθησης προς τη Διεύθυνση Αποκέντρωσης και Διοίκησης του Δήμου, αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι  η Δ/νση Παιδείας & Δια Βίου Μάθησης του Δήμου δεν υπέβαλλε αίτημα να συμμετάσχει σε διαγωνισμό με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, για    την προμήθεια υλικών καθαριότητας και λοιπών ειδών για το έτος 2016 και  ότι η ίδια Δ/νση απέστειλε αιτήματα συμμετοχής σε διαγωνιστικές διαδικασίες του Δήμου για να καλύψει όχι τις δικές της ανάγκες, αλλά τις ανάγκες  των    14 Σχολικών Επιτροπών ως ΝΠΔΔ του Δήμου, και β) κατόπιν ανταλλαγής ηλεκτρονικών μηνυμάτων μεταξύ των εμπλεκόμενων στη διαδικασία Διευθύνσεων του Δήμου, αντίγραφα των οποίων προσκομίζονται, συμφωνήθηκε η δαπάνη της επίμαχης ανάθεσης της προμήθειας των ειδών καθαριότητας να βαρύνει τους προϋπολογισμούς αυτών με την έκδοση αντίστοιχων πράξεων ανάληψης και όχι τις σχετικές αναλήψεις της Διεύθυνσης Παιδείας και Δια  Βίου Μάθησης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης  των εφαρμοστέων διατάξεων τα αρμόδια όργανα του Δήμου .. προχώρησαν στην υπογραφή της συγκεκριμένης σύμβασης. Συνεπώς, δικαιολογείται στην προκειμένη περίπτωση η θεώρηση του υπό κρίση χρηματικού εντάλματος.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΑΓΟΡΕΣ: Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο, σε ανώνυμη εταιρεία, σε εκτέλεση σύμβασης σχετικά με την προμήθεια αδρανών υλικών για την κάλυψη των αναγκών που δημιούργησαν οι σεισμοί του 2014, καθόσον: α) πριν την απευθείας ανάθεση της προμήθειας, δεν υπήρχε εγγεγραμμένη στον προϋπολογισμό πίστωση, β) για την απευθείας ανάθεση της προμήθειας των αδρανών υλικών δεν υπήρχαν ούτε απόφαση του αρμόδιου οργάνου του Δήμου ούτε και έγγραφη σύμβαση, η δε προμήθεια εκτελέστηκε εξωσυμβατικώς, βάσει άκυρης συμφωνίας και γ)  η σύμβαση, η οποία υπογράφηκε εκ των υστέρων, δεν δύναται να νομιμοποιήσει την επίμαχη προμήθεια, αφού δεν επιτρέπεται η αναδρομική ισχύς των συμβάσεων που συνάπτονται από τους δημόσιους φορείς, προκειμένου να συμπεριληφθούν εργασίες που έχουν ήδη εκτελεστεί εξωσυμβατικώς (άρθρο 275 του ν. 3852/2010, ΦΕΚ Α΄ 87/2010). (συγγνωστή πλάνη)

Προμήθεια υλικών συντήρησης :Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον η εκτέλεση των ανωτέρω εργασιών συντήρησης και επισκευής των ακινήτων κτιρίων του Δήμου δεν συνιστά δημόσιο έργο κατά την παρατεθείσα στη δεύτερη (ΙΙ) σκέψη έννοια, καθόσον η ανάθεση της εκτέλεσης των εν λόγω εργασιών σχετίζεται με την προμήθεια συγκεκριμένων υλικών, των οποίων η αξία υπερβαίνει την αντίστοιχη των εργασιών και συνεπώς, πρόκειται για προμήθεια, ανεξαρτήτως του εάν τα προμηθευθέντα υλικά συνδέονται μόνιμα με το έδαφος και μπορούν να αποχωρισθούν από αυτό χωρίς ουσιαστική βλάβη και αλλοίωσή τους. Κατά συνέπεια, μη νομίμως επιμερίσθηκαν οι ανωτέρω προμήθειες σε χωριστές πιστώσεις ανά δημοτικό διαμέρισμα και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, αντί της διενέργειας τακτικού διαγωνισμού, καθόσον η συνολική τους ετήσια δαπάνη ανέρχεται, όπως ήδη εκτέθηκε, σε 27.925,00 ευρώ και επομένως, υπερβαίνει το όριο των 8.804,11 ευρώ, μέχρι του οποίου είναι κατά νόμο επιτρεπτή η απευθείας ανάθεση προμήθειας. Τέλος, ο ισχυρισμός του Δήμου ότι τα αρμόδια όργανά του συγγνωστώς υπέλαβαν ότι νομίμως προέβαιναν στη διενέργεια της εντελλόμενης δαπάνης ερειδόμενα τόσο στην απάντηση που δόθηκε από το ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α., σε ερώτημα που υπέβαλε ο Δήμος σχετικά με το εάν οι επισκευές και συντηρήσεις δικτύων φωτισμού, υδρευτικών, αρδευτικών και αποχετευτικών δικτύων αποτελούν έργα ή προμήθειες όσο και στην άρνηση της Τ.Υ.Δ.Κ. Ν. ....., κατόπιν υποβολής σχετικού αιτήματος του Δήμου, να συντάξει μελέτες για την προμήθεια υλικών συντήρησης δημοτικού φωτισμού και υλικών ύδρευσης, με την αιτιολογία ότι δε συντρέχει λόγος, αφού πρόκειται για αυτοτελή έργα του ήδη εγκεκριμένου τεχνικού προγράμματος, πρέπει να απορριφθεί, καθόσον τα σχετικά ερωτήματα δεν αφορούσαν στη, διενεργούμενη με το σύστημα της αυτεπιστασίας, συντήρηση κτηρίων, ενώ, σε κάθε περίπτωση, η αρμόδια Υπηρεσία του Δήμου γνώριζε, κατά το χρόνο διενέργειας της επίμαχης προμήθειας, τη σχετική νομολογία του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αφού, όπως ο ίδιος ο Δήμος συνομολογεί στο 8751/29.10.2007 έγγραφό του, ήδη από το Μάρτιο του έτους 2006 του είχε κοινοποιηθεί η 54/2005 Πράξη του VII Τμήματος, με την οποία κρίθηκε ότι οι σχετικές επισκευές και συντηρήσεις κτηρίων αποτελούν προμήθειες και όχι έργα. Κατόπιν αυτών, το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα του Δήμου ..... δεν πρέπει να θεωρηθεί.