ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/169/2018
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Εκτέλεση εργασιών αποκατάστασης βλαβών δικτύου ύδρευσης :Από τα έγγραφα της σύμβασης πρέπει να προκύπτουν η ποσότητα των προς εκτέλεση εργασιών και η προϋπολογιζόμενη δαπάνη αυτών, η οποία αποτελεί το γινόμενο της τιμής μονάδας επί την ποσότητα των προς εκτέλεση εργασιών. Σε περίπτωση που δεν είναι εκ των προτέρων γνωστή η ποσότητα των προς εκτέλεση εργασιών, παρέχεται νομοθετικά η δυνατότητα σύναψης συμφωνίας πλαισίου, με την οποία καθορίζονται οι σχετικοί όροι που θα διέπουν τις συμβάσεις που θα συναφθούν στη συνέχεια σε εκτέλεση αυτής. Εξάλλου, σε περίπτωση που ως σύστημα υποβολής προσφορών ορίζεται αυτό του ενιαίου ποσοστού έκπτωσης και ως κριτήριο ανάδειξης του αναδόχου ορίζεται η χαμηλότερη τιμή, το συμβατικό τίμημα δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το ποσό της προϋπολογισθείσας δαπάνης μειωμένης κατά το ποσό που αντιστοιχεί στην έκπτωση που πρόσφερε ο ανάδοχος. Τούτο ισχύει ακόμα και στην περίπτωση που, παρά το ότι δεν ήταν εκ των προτέρων γνωστή η ακριβής ποσότητα των προς εκτέλεση εργασιών, δεν επιλέχθηκε η σύναψη συμφωνίας πλαισίου, αλλά σύμβασης παροχής γενικών υπηρεσιών, στον προϋπολογισμό μελέτης της οποίας ως ποσότητα των προς εκτέλεση εργασιών ορίστηκε η μονάδα και ως τιμή μονάδας η προϋπολογιζόμενη δαπάνη μη συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ. (ν. 4412/2016) Εν προκειμένω, ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 36.000,00 ευρώ και με απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στον Χ, ο οποίος πρόσφερε έκπτωση 31%. Όμως, αντί να οριστεί το συμβατικό τίμημα σε 24.840,00 ευρώ [36.000,00 - (36.000,00 Χ 31/100)], αυτό ορίστηκε σε 36.000,00 ευρώ. Στη συνέχεια, εκδόθηκε ο 1ος λογαριασμός για την εκτέλεση των ως άνω εργασιών, με τον οποίο εντέλλεται η καταβολή στον ανωτέρω του συνολικού ποσού των 13.702,00 ευρώ και για την εξόφλησή του οποίου έχει εκδοθεί το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα. Με τα δεδομένα αυτά και ανεξάρτητα από το ότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. υπό σκ. II.), το συμβατικό τίμημα έπρεπε να είχε οριστεί σε 24.840,00 ευρώ, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη, διότι το ποσό της δεν υπερβαίνει το ποσό των 24.840,00 ευρώ. Επισημαίνεται όμως ότι η συνολική αμοιβή του αναδόχου για την εκτέλεση των επίμαχων εργασιών δεν μπορεί να υπερβεί το ποσό 24.840,00 ευρώ.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/67/2018
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.(απευθείας ανάθεση). Με τα δεδομένα αυτά, η δαπάνη που εντέλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα αφορά σε απευθείας ανάθεση υπηρεσιών (εκτέλεση απλών χωματουργικών εργασιών στο αρδευτικό δίκτυο) που είναι ομοειδείς με εκείνες που ανατέθηκαν με την 32524/28.7.2017 σύμβαση (εκτέλεση απλών χωματουργικών εργασιών στο αγροτικό οδικό δίκτυο), εκτελέστηκαν από εργολάβους με την ίδια ειδίκευση και με χρήση μηχανημάτων έργου, εντός της Δημοτικής Ενότητας ... κατά το ίδιο χρονικό διάστημα και, επομένως, μη νομίμως επιμερίσθηκαν και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, χωρίς να διενεργηθεί συνοπτικός διαγωνισμός, αφού η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη τους, ανέρχεται στο ποσό των 26.422,80 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. και, συνεπώς, υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), μέχρι το οποίο είναι κατά νόμο επιτρεπτή η απευθείας ανάθεση... Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το κρινόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/84/2018
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.(απευθείας ανάθεση). Με τα δεδομένα αυτά, η δαπάνη που εντέλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα αφορά σε απευθείας ανάθεση υπηρεσιών (εκτέλεση απλών χωματουργικών εργασιών στο αρδευτικό δίκτυο) που είναι ομοειδείς με εκείνες που ανατέθηκαν με την 28877/6.7.2017 σύμβαση (εκτέλεση απλών χωματουργικών εργασιών στο αγροτικό οδικό δίκτυο), εκτελέστηκαν από εργολάβους με την ίδια ειδίκευση και με χρήση μηχανημάτων έργου, εντός της Δημοτικής Ενότητας ... κατά το ίδιο χρονικό διάστημα και, επομένως, μη νομίμως επιμερίσθηκαν και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, χωρίς να διενεργηθεί συνοπτικός διαγωνισμός, αφού η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη τους, ανέρχεται στο ποσό των 29.642,80 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. και, συνεπώς, υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), μέχρι το οποίο είναι κατά νόμο επιτρεπτή η απευθείας ανάθεση...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το κρινόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/31/2019
Εκτέλεση εργασιών διαμόρφωσης χώρων της μαιευτικής κλινικής :Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: Οι εργασίες που ανατέθηκαν με τους δύο ως άνω συνοπτικούς διαγωνισμούς, οι οποίοι διενεργήθηκαν με διαφορά μόλις λίγων ημερών (διακήρυξη 39/24.8.2017 με καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προσφορών 12.9.2017 και υπογραφείσα σύμβαση 27.9.2017 και διακήρυξη 40/24.8.2017, με καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προσφορών 14.9.2017 και υπογραφείσα σύμβαση 27.9.2017) είναι όμοιες ή ομοειδείς και αφορούν στη διαμόρφωση των χώρων του Νοσοκομείου. Η προϋπολογιζόμενη δε δαπάνη των δύο ως άνω συνοπτικών διαγωνισμών, ανέρχεται στο ποσό των 86.000 ευρώ άνευ Φ.Π.Α. (44.000+42.000), ήτοι υπερβαίνει το ποσό των 60.000 ευρώ. Κατόπιν των ανωτέρω το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εργασίες για την πληρωμή των οποίων εκδόθηκε το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής μη νομίμως ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο με τη διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού, αφού η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των δύο ως άνω συνοπτικών διαγωνισμών, που διενεργήθηκαν το ίδιο χρονικό διάστημα από το Νοσοκομείο για την ανάθεση ομοειδών εργασιών υπερβαίνει το όριο των 60.000 ευρώ, πέραν του οποίου επιβάλλεται η διενέργεια δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού. Ωστόσο, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας υπόψη ότι για την ανάθεση των ως άνω εργασιών διενεργήθηκαν δύο συνοπτικοί διαγωνισμοί, στους οποίους έλαβε μέρος μεγάλος αριθμός οικονομικών φορέων και αναπτύχθηκε ανταγωνισμός, καθώς και το γεγονός ότι οι εργασίες που ανατέθηκαν με τους δύο συνοπτικούς διαγωνισμούς επιβαλλόταν να γίνουν μόνο στο χρονικό διάστημα, που οι λειτουργίες του χειρουργείου θα αναστέλλονταν κατόπιν έγκρισης της Διοίκησης της 1ης ΥΠΕ, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου ενήργησαν, στην προκειμένη περίπτωση, συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων.
ΕΣ/ΤΜ.6/16/2019
Εκτέλεση έργου-ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 707/2018 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι ορθώς το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη Πράξη του διαπίστωσε ότι κωλύεται η υπογραφή της οικείας σύμβασης, δοθέντος ότι μη νομίμως ο προϋπολογισμός μελέτης του ελεγχόμενου έργου, το οποίο δημοπρατήθηκε με το σύστημα των επιμέρους ποσοστών έκπτωσης, περιέλαβε μόνο μία ομάδα εργασιών (ΑΣΦΑΛΤΙΚΑ) με πέντε είδη εργασιών, χωρίς περαιτέρω ομαδοποίηση αυτών σε δύο υποομάδες, όπως απαιτείται από το άρθρο 4 της ΔΝΣγ/οικ.38107/ΦΝ466/22.3.2017 υπουργικής απόφασης (όπως για παράδειγμα, ομαδοποίηση στην ομάδα Δ: Οδοστρωσία και στην Ομάδα Ε: Ασφαλτικά, που προβλέπονται στο άρθρο 3 της υπουργικής αυτής απόφασης για τα έργα οδοποιίας), προκειμένου να είναι νόμιμη η ρητώς προβλεπόμενη στο άρθρο 11.3 της διακήρυξης χρησιμοποίηση της δυνατότητας των «επί έλασσον» δαπανών. Η ως άνω θεώρηση όλων των επιμέρους ειδών εργασιών ως μίας ομάδας, έχει ως αποτέλεσμα: α) το ελεγχόμενο έργο να έχει δημοπρατηθεί κατ’ ουσία με σύστημα υποβολής προσφορών αυτό του ενιαίου ποσοστού έκπτωσης, κατά παράβαση του άρθρου 125 του ν. 4412/2016, σύμφωνα με το οποίο, το σύστημα αυτό προβλέπεται μόνο σε έργα με εκτιμώμενη αξία μικρότερη των 60.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., περίπτωση που δεν συντρέχει εν προκειμένω, καθώς η προϋπολογιζόμενη δαπάνη του έργου υπερβαίνει κατά πολύ το όριο αυτό, ανερχόμενη στο ποσό των 806.451,61 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., β) να καθίσταται δυσχερής και σε κάθε περίπτωση, ανέφικτος ο έλεγχος της διαχείρισης των επί έλασσον δαπανών, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 156 παρ. 3 του ν. 4412/2016 και στην οικεία διακήρυξη (άρθρο 11.3), ανεξαρτήτως του ότι λόγω της φύσης των εργασιών δεν θα μπορούσε να υπάρξει τεχνικά χρήση της δυνατότητας των “επί έλασσον” δαπανών, δοθέντος ότι εν προκειμένω, κάθε επόμενη εργασία προϋποθέτει αναγκαία την ολοκλήρωση της προηγούμενης, συνεπώς η όποια ελάττωση των προβλεπόμενων εργασιών θα είχε ως συνέπεια τη μη ολοκλήρωση του έργου γ) να μπορούν να λάβουν χώρα μη νόμιμες τροποποιήσεις του προϋπολογισμού του έργου εντός της μίας προβλεφθείσας ομάδας για το σύνολο των εργασιών, και ειδικότερα, μη νόμιμες αυξομειώσεις των προϋπολογισθεισών για τα επιμέρους είδη εργασιών δαπανών, μέσω της μείωσης ορισμένων εξ αυτών και παράλληλα, μέσω της υπέρβασης των προβλεπόμενων για άλλα είδη εργασιών δαπανών, πέραν των ποσοστιαίων ορίων που τίθενται με το άρθρο 11.3 της διακήρυξης, απορριπτομένων όλων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών της αιτούσας και της υπέρ αυτής παρεμβαίνουσας εταιρείας. Ωστόσο, το Τμήμα, συνεκτιμώντας ότι : α) οι εργασίες του ελεγχόμενου έργου, εκ της φύσης τους, φαινόταν ότι ανήκαν μόνο σε μία ομάδα (Ασφαλτικά) ως εκ τούτου, τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής θεώρησαν συγγνωστώς ότι δεν απαιτείτο υποχρεωτικά ομαδοποίηση των εργασιών σε δύο (2) υποομάδες, παρά μόνο στη περίπτωση που έκαναν πράγματι χρήση της δυνατότητας των «επί έλασσον» δαπανών, β) συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος που αφορούν στην ασφάλεια των κατοίκων της περιοχής, οι οποίοι επιβάλλουν την άμεση εκτέλεση των εργασιών συντήρησης του ορεινού (στο μεγαλύτερο τμήμα του) οδικού δικτύου γ) της πρόσφατης έναρξης ισχύος (15-7-2017) του νέου νομοθετικού πλαισίου για τις ομάδες εργασιών κρίνει ότι, τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής είχαν τη δικαιολογημένη πεποίθηση ότι ενεργούσαν νόμιμα ως προς την υποχρέωση περαιτέρω ομαδοποίησης των εργασιών του ελεγχόμενου έργου.(βλ. VI Τμήμα 2027/2017 , όπου και μειοψηφία).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης και η ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο νομιμότητας σχεδίου σύμβασης για την υλοποίηση του έργου «ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΟΔΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ Π.Ε. ... (ΔΗΜΟΣ ...)» μεταξύ της Περιφέρειας Θεσσαλίας και της εργοληπτικής επιχείρησης «... Α.Τ.Ε.».
ΕΣ/ΚΛ.Ε/397/2019
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στη 2η σκέψη της παρούσας, από τον έλεγχο των υποβληθέντων στοιχείων, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι μη νομίμως ο προϋπολογισμός μελέτης του ελεγχόμενου έργου, το οποίο δημοπρατήθηκε με το σύστημα των επιμέρους ποσοστών έκπτωσης, περιέλαβε μόνο μία ομάδα εργασιών (Ομάδα Α Τεχνικά Έργα) με πέντε είδη εργασιών, χωρίς περαιτέρω ομαδοποίηση αυτών σε δύο υποομάδες και προσφορά επιμέρους ποσοστού έκπτωσης κατά υποομάδα, αντίστοιχα προς το εφαρμοστέο σύστημα δημοπράτησης. Η ένταξη όλων των επιμέρους ειδών εργασιών σε μια ομάδα, έχει ως αποτέλεσμα: α) το ελεγχόμενο έργο να έχει δημοπρατηθεί με αλλοίωση του συστήματος προσφοράς επιμέρους ποσοστών έκπτωσης και κατ’ ουσία εφαρμογή του συστήματος υποβολής προσφορών με ενιαίο ποσοστό έκπτωσης, κατά παράβαση του άρθρου 125 του ν.4412/2016, σύμφωνα με το οποίο, το σύστημα αυτό προβλέπεται μόνο σε έργα με εκτιμώμενη αξία μικρότερη των 60.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ, περίπτωση που δεν συντρέχει εν προκειμένω, καθώς η προϋπολογιζόμενη δαπάνη του έργου υπερβαίνει κατά πολύ το όριο αυτό, ανερχόμενη στο ποσό των 1.612.903,22 ευρώ, πλέον ΦΠΑ, β) να καθίσταται δυσχερής και σε κάθε περίπτωση, ανέφικτος ο έλεγχος της διαχείρισης των επί έλασσον δαπανών, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 156 παρ. 3 του ν.4412/2016 και στην οικεία διακήρυξη (άρθρο 11.3), ανεξαρτήτως αν λόγω της φύσης των εργασιών δεν θα μπορούσε, κατ’ αποτέλεσμα, να υπάρξει τεχνικά χρήση της δυνατότητας των “επί έλασσον” δαπανών, γ) να μπορούν να λάβουν χώρα μη νόμιμες τροποποιήσεις του προϋπολογισμού του έργου εντός της μίας προβλεφθείσας ομάδας για το σύνολο των εργασιών, και ειδικότερα, μη νόμιμες αυξομειώσεις των δαπανών που προϋπολογίστηκαν για τις επιμέρους εργασίες, μέσω της μείωσης ορισμένων εξ αυτών και, παράλληλα, μέσω της υπέρβασης των προβλεπόμενων για άλλα είδη εργασιών δαπανών, πέραν των ποσοστιαίων ορίων που τίθενται με το άρθρο 11.3 της διακήρυξης. Εξάλλου, ο διαχωρισμός των πέντε εργασιών της μοναδικής ομάδας σε δύο ευρύτερα είδη που ανάγονται στο ειδικό χαρακτηριστικό των εργασιών κάθε είδους, δηλαδή σε εργασίες επένδυσης πρανών και σε εργασίες αγκύρωσης, χωρίς η διάκριση αυτή να συνιστά υποομάδες εργασιών για τις οποίες υποβαλλόταν διακριτό ποσοστό έκπτωσης, δεν αναιρεί τις ανωτέρω διαπιστώσεις (βλ. Ε.Σ. VI Τμ. 16/2019, 1286/2018, Ε΄ Κλ. 707/2018, πρβλ. Ε΄ Κλ. 551/2018).
Ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.6/1046/2019
ΕΣ/ΤΜ.6/1057/2019
Ασφαλτοστρώσεις...ζητείται η ανάκληση της 588/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικά δεκτά στη σκέψη 3 της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι ορθώς το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη Πράξη του διαπίστωσε ότι κωλύεται η υπογραφή της οικείας σύμβασης. Τούτο διότι μη νομίμως ο προϋπολογισμός μελέτης του ελεγχόμενου έργου, το οποίο δημοπρατήθηκε με το σύστημα των επιμέρους ποσοστών έκπτωσης, περιέλαβε μόνο μία ομάδα εργασιών (ΑΣΦΑΛΤΙΚΑ) με πέντε είδη εργασιών, χωρίς περαιτέρω ομαδοποίηση αυτών σε περισσότερες από μία υποομάδες, όπως απαιτείται από το άρθρο 4 της ΔΝΣγ/οικ.38107/ΦΝ466/22.3.2017 υπουργικής απόφασης, προκειμένου να είναι δυνατή η δημοπράτηση του έργου με το σύστημα των επιμέρους ποσοστών έκπτωσης κατά ομάδα (ή υποομάδα) εργασιών και η υποβολή αντίστοιχων οικονομικών προσφορών, ώστε να διασφαλιστεί και η ορθή χρησιμοποίηση της δυνατότητας των «επί έλασσον» δαπανών, δεδομένου ότι η δυνατότητα αυτή ρητώς και με σαφήνεια προβλέπεται στο άρθρο 11.3 της διακήρυξης, ανεξάρτητα αν κατ’ αποτέλεσμα χρησιμοποιηθεί ή όχι, όπως, ειδικότερα, αλυσιτελώς διατείνεται ο αιτών. Η παράλειψη να γίνει διάκριση των επιμέρους ειδών εργασιών σε υποομάδες και η διαχείρισή τους ως μίας ομάδας, έχει ως αποτέλεσμα: α) το ελεγχόμενο έργο να έχει δημοπρατηθεί κατ’ ουσία με σύστημα υποβολής προσφορών αυτό του ενιαίου ποσοστού έκπτωσης, κατά παράβαση του άρθρου 125 του ν. 4412/2016, σύμφωνα με το οποίο, το σύστημα αυτό προβλέπεται μόνο σε έργα με εκτιμώμενη αξία μικρότερη των 60.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., περίπτωση που δεν συντρέχει εν προκειμένω, καθώς η προϋπολογιζόμενη δαπάνη του έργου υπερβαίνει κατά πολύ το όριο αυτό, ανερχόμενη στο ποσό των 564.516,13 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., β) να καθίσταται δυσχερής και σε κάθε περίπτωση, ανέφικτος ο έλεγχος της διαχείρισης των επί έλασσον δαπανών, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 156 παρ. 3 του ν. 4412/2016 και στην οικεία διακήρυξη (άρθρο 11.3), ανεξαρτήτως αν τεχνικά υπάρξει ή όχι χρήση της δυνατότητας των «επί έλασσον» δαπανών, είτε λόγω της φύσης και της ακρίβειας της προμέτρησης των εργασιών είτε για οποιοδήποτε άλλο λόγο γ) να μην αποκλείονται μη νόμιμες τροποποιήσεις του προϋπολογισμού του έργου, κατά την υλοποίησή του, εντός της προβλεφθείσας, μοναδικής, ομάδας για το σύνολο των εργασιών, και ειδικότερα, μη νόμιμες αυξομειώσεις των προϋπολογισθεισών για τα επιμέρους είδη εργασιών δαπανών, μέσω της μείωσης ορισμένων και της υπέρβασης των προβλεπόμενων για άλλα είδη εργασιών δαπανών, πέραν των ποσοστιαίων ορίων που τίθενται με το άρθρο 11.3 της διακήρυξης, απορριπτομένων όλων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών του αιτούντος. Ωστόσο, το Τμήμα κατά πλειοψηφία, συνεκτιμώντας ότι : α) οι εργασίες του ελεγχόμενου έργου, εκ της φύσης τους, ανήκαν μόνο σε μία ομάδα (Ασφαλτικά), ως εκ τούτου, τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής θεώρησαν συγγνωστώς ότι δεν απαιτείτο υποχρεωτικά ομαδοποίηση των εργασιών σε δύο (2) υποομάδες, παρά μόνο στη περίπτωση που έκαναν πράγματι χρήση της δυνατότητας των «επί έλασσον» δαπανών, β) συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος που αφορούν στην ασφάλεια των κατοίκων του Δήμου και γενικά στην ασφάλεια της κυκλοφορίας στο Δήμο, οι οποίοι επιβάλλουν την άμεση εκτέλεση των εργασιών και, μάλιστα, κατά τους τρέχοντες καλοκαιρινούς μήνες που προσφέρονται για την ποιοτική εκτέλεσή του, σε αντίθεση με τους χειμερινούς, κρίνει ότι, τα αρμόδια όργανα του αιτούντος είχαν τη δικαιολογημένη πεποίθηση ότι ενεργούσαν νόμιμα ως προς την κατάστρωση του προϋπολογισμού χωρίς περαιτέρω ομαδοποίηση των εργασιών του ελεγχόμενου έργου (βλ. VI Τμήμα 15, 16, 17/2019, 1286/2018, πρβλ. 100/2017). Μειοψήφησε η Σύμβουλος Δέσποινα Καββαδία Κωνσταντάρα, η οποία διατύπωσε τη γνώμη, με την οποία συντάχθηκε και η Πάρεδρος Ελένη Νικολάου, ότι ο λόγος περί συνδρομής συγγνωστής πλάνης είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, αφού οι σχετικές διατάξεις είναι σαφείς και δεν επιδέχονται διαφορετική ερμηνεία έχουν δε σταθερά ερμηνευθεί από το Δικαστήριο αυτό.Ανακαλεί την 588/2019 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕλΣυν/Κλ.7/387/2016
Εκτέλεση εργασιών τεχνικής κάλυψης (εγκατάστασης, λειτουργίας και αποσυναρμολόγησης εξεδρών και προβολικού υλικού) των εκδηλώσεων-συναυλιών (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι η εκτέλεση των επίμαχων εργασιών ανατέθηκε απευθείας και όχι κατόπιν τακτικού διαγωνισμού, παρά το ότι η προϋπολογιζόμενη δαπάνη αυτών, αθροιζόμενη με την προϋπολογιζόμενη δαπάνη των ανατεθεισών στον ίδιο ανάδοχο εντός του ίδιου οικονομικού έτους ομοειδών εργασιών ηχοφωτιστικής κάλυψης (πρβλ. ΕΣ VII Τμ. πράξεις 111/2012, 170/2010) των εκδηλώσεων του ......, υπερβαίνει το ποσό των 60.000,00 ευρώ, ανερχόμενη σε 69.134,47 ευρώ (59.980 + 9.154,47).
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/151/2018
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με αυτά τα δεδομένα και λαμβάνοντας υπόψη τα γενόμενα δεκτά στη νομική σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την αναθέτουσα Αρχή, νομίμως προέβη η ίδια στην ανάθεση των επίμαχων εργασιών με σύνταξη μόνον κατ’ εκτίμηση του προϋπολογισμού του έργου, ήτοι χωρίς να έχει προσδιορίσει την ποσότητα των ωρών χρήσης των μηχανημάτων για την ανάπλαση – καθαρισμό της τάφρου απαλλοτρίωσης του Ο.Σ.Ε., καθότι, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου και αιτιολογείται επαρκώς, ήταν εξαιρετικά δυσχερής η προμέτρηση της ποσότητας των σχετικών εργασιών εξαιτίας της αδυναμίας πρόσβασης στον προκείμενο χώρο λόγω της κάλυψής του με πυκνή βλάστηση.
ΕΣ/ΤΜ.6/15/2019
Συντήρηση σχολικών κτιρίων..ζητείται η ανάκληση της 714/2018 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου,Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 2 της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι ορθώς το Κλιμάκιο με την προσβαλλομένη Πράξη του έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή του οικείου σχεδίου σύμβασης, καθόσον μη νομίμως ο προϋπολογισμός μελέτης του ελεγχόμενου έργου, που δημοπρατήθηκε με το σύστημα των επιμέρους ποσοστών έκπτωσης, κατά ομάδες τιμών του άρθρου 95 παρ. 2 περ. α΄ του ν. 4412/2016, περιέλαβε μόνον μία ομάδα εργασιών (ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΑ) με ογδόντα ένα (81) είδη εργασιών, χωρίς περαιτέρω ομαδοποίηση αυτών σε περισσότερες της μίας ομάδες, δοθέντος ότι, κατά την τεχνική περιγραφή του ελεγχόμενου έργου, οι προς εκτέλεση εργασίες εντάσσονται σε περισσότερες από τις προβλεπόμενες στη ΔΝΣγ/οικ.38107/ΦΝ466/22.3.2017 (Β΄ 1956) υ.α. ομάδες εργασιών της κατηγορίας των οικοδομικών έργων. Τούτο, δε, είχε ως αποτέλεσμα το ελεγχόμενο έργο να δημοπρατηθεί ουσιαστικά με σύστημα υποβολής προσφορών αυτό του ενιαίου ποσοστού έκπτωσης του άρθρου 125 του ν. 4412/2016, γεγονός που συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της διενεργηθείσας διαγωνιστικής διαδικασίας, καθόσον αφενός η προϋπολογιζόμενη γι’ αυτό δαπάνη υπερβαίνει το οριζόμενο στο άρθρο 125 παρ. 1 του ν. 4412/2016 ποσό των 60.000 ευρώ, μέχρι του οποίου είναι δυνατή η υποβολή οικονομικών προφορών με ενιαίο ποσοστό έκπτωσης, αφετέρου δε η θεώρηση όλων των επιμέρους προβλεπόμενων ειδών εργασιών ως μίας ομάδας καθιστά δυσχερή (αν όχι ανέφικτο) τον έλεγχο της διαχείρισης των επί έλασσον δαπανών, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο νόμο (άρθρο 156 παρ. 3 του ν. 4412/2016) και την οικεία διακήρυξη (άρθρο 11.3), ενδέχεται δε να οδηγήσει σε μη νόμιμες τροποποιήσεις του προϋπολογισμού του έργου και, ειδικότερα, σε μη νόμιμες αυξομειώσεις των προϋπολογιζόμενων για τα επιμέρους είδη εργασιών δαπανών, μέσω της μείωσης των δαπανών κάποιων από αυτά τα είδη εργασιών και, παράλληλα, μέσω της υπέρβασης των προβλεπόμενων για άλλα είδη εργασιών δαπανών, πέραν των ποσοστιαίων ορίων που τίθενται στην υπέρβαση της συμβατικής δαπάνης ομάδας εργασιών, δυνάμει του άρθρου 11.3 της διακήρυξης του διαγωνισμού και της ανωτέρω διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 156 του ν. 4412/2016, κατά την οποία εξάλλου απαιτείται η ανάλυση του προϋπολογισμού σε ομάδες εργασιών. Ωστόσο, ενόψει της σχετικά πρόσφατης έναρξης ισχύος (15.7.2017) του νέου νομοθετικού πλαισίου για τις Ομάδες εργασιών (ΔΝΣγ/οικ.38107/ ΦΝ466/22.3.2017, ΦΕΚ Β΄ 1956 Υ.Α.), λαμβανομένης υπόψη και της επικαλούμενης από τον αιτούντα προηγηθείσας εκτέλεσης αντίστοιχων έργων με ομοίως καταρτισθέντα προϋπολογισμό μελέτης και ενόψει της επιτακτικής ανάγκης εκτέλεσης των προβλεπόμενων εργασιών αποκατάστασης και συντήρησης των σχολικών κτιρίων, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος πρόκλησης ατυχήματος, το Τμήμα κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα, συνέτρεξε συγγνωστή πλάνη στο πρόσωπο των οργάνων της αναθέτουσας αρχής ως προς την υποχρέωση περαιτέρω ομαδοποίησης των εργασιών του επίμαχου έργου (βλ. Ε.Σ. VI Τμ. 2027/2017, όπου και μειοψηφία).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη και, δεδομένου ότι δεν διαπιστώθηκε άλλος νόμιμος διακωλυτικός της υπογραφής λόγος, να υπογραφεί το οικείο σχέδιο σύμβασης.
ΕλΣυνΚλ.Ε/277/2018
Εκτέλεση εργασιών απόξεσης ασφαλτικού τάπητα:..Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι συντρέχουν ουσιώδεις πλημμέλειες στην ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία, οι οποίες κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης. Ειδικότερα, μολονότι κατά την οικεία διακήρυξη ως σύστημα υποβολής των οικονομικών προσφορών είχε ορισθεί αυτό των επιμέρους ποσοστών έκπτωσης κατά ομάδες τιμών (άρθρο 95 παρ. 2 α΄ του ν. 4412/2016), εντούτοις ο προϋπολογισμός μελέτης του ελεγχόμενου έργου μη νομίμως περιέλαβε μόνον μία ομάδα εργασιών (ΟΔΟΠΟΙΙΑ) με πέντε είδη εργασιών, χωρίς περαιτέρω ομαδοποίηση αυτών σε δύο υποομάδες, κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 4 της ΔΝΣγ/οικ.38107/ΦΝ466/22.3.2017 υπουργικής απόφασης. Τούτο είχε ως αποτέλεσμα το ελεγχόμενο έργο να δημοπρατηθεί ουσιαστικά με σύστημα υποβολής προσφορών αυτό του ενιαίου ποσοστού έκπτωσης του άρθρου 125 του ν. 4412/2016, γεγονός που συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της διενεργηθείσης διαγωνιστικής διαδικασίας, καθόσον αφενός η προϋπολογιζόμενη για το ελεγχόμενο έργο δαπάνη υπερβαίνει κατά πολύ το κατά τη ρητή διάταξη του άρθρου 125 παρ. 1 του ν. 4412/2016 οριζόμενο ποσό των 60.000 ευρώ, μέχρι του οποίου είναι δυνατή η υποβολή οικονομικών προφορών με ενιαίο ποσοστό έκπτωσης, και αφετέρου η θεώρηση όλων των επιμέρους προβλεπόμενων ειδών εργασιών ως μίας ομάδας – χωρίς άλλωστε τούτο να προκύπτει αναμφίβολα από τη φύση τους .καθιστά δυσχερή (αν όχι ανέφικτο) τον έλεγχο της διαχείρισης των επί έλασσον δαπανών, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο νόμο (άρθρο 156 παρ. 3 του ν. 4412/2016) και την οικεία διακήρυξη (άρθρο 11.3), ενδέχεται δε να οδηγήσει σε μη νόμιμες τροποποιήσεις του προϋπολογισμού του έργου και, ειδικότερα, σε μη νόμιμες αυξομειώσεις των προϋπολογιζόμενων για τα επιμέρους είδη εργασιών δαπανών, μέσω της μείωσης των δαπανών κάποιων από αυτά τα είδη εργασιών και, παράλληλα, μέσω της υπέρβασης των προβλεπόμενων για άλλα είδη εργασιών δαπανών, πέραν των ποσοστιαίων ορίων που τίθενται στην υπέρβαση της συμβατικής ομάδας εργασιών δυνάμει του άρθρου 11.3 της διακήρυξης του διαγωνισμού .ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1286/2018