Δημοσίευση απόφασης δημοτικού συμβουλίου:..Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, στον αποσταλέντα στο Δικαστήριο φάκελο δεν υπάρχουν στοιχεία δημοσιεύσεως της 86/22-3-1999 αποφάσεως της Επιτροπής του άρθρου 18 ν. 2218/1994 της Νομαρχίας ..., αλλά ούτε και των ως άνω 126/1997 και 29/1999 αποφάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου ... Με το από 27-9-2005 έγγραφο του Δικαστηρίου προς τον Δήμο ...ζητήθηκε η αποστολή, μεταξύ άλλων, και των στοιχείων δημοσιεύσεως των εν λόγω αποφάσεων, ο Δήμος όμως απήντησε με το από 29-9/5-10-2005 έγγραφό του ότι τα στοιχεία αυτά δεν υπάρχουν στο αρχείο του. Με τα δεδομένα αυτά, όλες οι ως άνω αποφάσεις ουδέποτε απέκτησαν νόμιμη υπόσταση, η δε επίμαχη μετονομασία της οδού ... σε Μ. …… ουδέποτε έλαβε χώρα στο νομικό κόσμο. Περαιτέρω, η ως άνω 86/22-3-1999 απόφαση της Επιτροπής του άρθρου 18 ν. 2218/1994 της Νομαρχίας ..., ως ανυπόστατη, δεν υπέκειτο στην κατ’ άρθρο 177 παρ. 4 του Δ.Κ.Κ. σε συνδυασμό με το άρθρο 8 του ν. 3200/1955 προσφυγή, και, επομένως, νομίμως ο Υφυπουργός Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, με την 26189/2-8-1999 απόφασή του απέρριψε, αν και με διαφορετική αιτιολογία, την κατά της αποφάσεως αυτής προσφυγή του αιτούντος (ΣΕ 5745/1996).

Δημοσίευση κανονιστικού περιεχομένου αποφάσεων κοινοτικού συμβουλίου:..Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, από τα στοιχεία του φακέλου της υποθέσεως και, ειδικότερα, από το συνοδεύον την προσβαλλόμενη υπ' αριθ. 61/1996 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου …, αποδεικτικό δημοσιεύσεως του πίνακος των θεμάτων της ημερησίας διατάξεως της συνεδριάσεως του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου … κατά την οποία και ελήφθη η ως άνω προσβαλλόμενη απόφαση με ημερομηνία 28.4.1996, δεν προκύπτει ότι δημοσιεύθηκε πλήρες το περιεχόμενο της ανωτέρω κανονιστικού χαρακτήρος αποφάσεως του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου ... Συνεπώς, για το λόγο αυτόν, αυτεπαγγέλτως εξεταζόμενο, ως αναγόμενο στη νόμιμη υπόσταση της επί ακυρώσει προσβαλλομένης κανονιστικής διοικητικής πράξεως, η πράξη αυτή πρέπει να ακυρωθεί

Δημοσίευση τυπικών νόμων και κανονιστικών πράξεων:..Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από τα από 18.9.2002 και 20.1.2003 αποδεικτικά δημοσιεύσεως που επισυνάπτονται στις ως άνω προσβαλλόμενες αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου ..., στο δημοτικό κατάστημα τοιχοκολλήθηκαν πίνακες με περίληψη των αποφάσεων που ελήφθησαν, αντιστοίχως, κατά τις συνεδριάσεις της 13.9.2002 και της 16.1.2003. Ειδικότερα, ο πίνακας με την περίληψη των αποφάσεων της 13.9.2002 αναφέρει τα εξής : «Απόφαση 146: Αποφασίστηκε να λειτουργήσει το νέο Κοιμητήριο Δ.Δ. ... από 1.10.2002». Εξ άλλου, ο πίνακας με την περίληψη των αποφάσεων της 16.1.2003 αναφέρει, μεταξύ των θεμάτων της ημερησίας διατάξεως, το θέμα «Περί λειτουργίας κοιμητηρίου ...», περαιτέρω δε αναφέρει τον αριθμό της σχετικής αποφάσεως (23/2003) και, ως περίληψη της αποφάσεως, τη μνεία «Εγκρίθηκε». Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι δεν δημοσιεύθηκε το πλήρες περιεχόμενο των προσβαλλομένων αποφάσεων. Συνεπώς, δεν τηρήθηκαν οι μνημονευόμενες στην προηγούμενη σκέψη διατάξεις των άρθρων 96 παρ. 6 και 119 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα ως προς τη δημοσίευση των προσβαλλομένων κανονιστικών αποφάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου ... Για το λόγο αυτό, ο οποίος εξετάζεται αυτεπαγγέλτως, ως αναγόμενος στη νόμιμη υπόσταση των προσβαλλομένων αποφάσεων, πρέπει να ακυρωθούν οι αποφάσεις αυτές, αφού, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, έχουν ήδη εφαρμοσθεί.Επειδή, μετά την ακύρωση των προσβαλλομένων πράξεων για τον προαναφερθέντα, αυτεπαγγέλτως εξεταζόμενο, λόγο ακυρώσεως, παρέλκει ως αλυσιτελής η έρευνα των λόγων ακυρώσεως που προβάλλονται με την κρινόμενη αίτηση.

Διοικητική κανονιστική πράξη:..Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από τα υπ' αριθμ. 2008204/763/0022/7-2-1994 και 2025343/4017/0022/ /26-4-1996 έγγραφα του Υπουργείου Οικονομικών (Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, Δ/νση 22η), η προσβαλλόμενη υπουργική απόφαση κοινοποιήθηκε μεν στο σύνολο των ενδιαφερομένων υπηρεσιών (Υπουργεία, Υπηρεσίες Ελεγκτικού Συνεδρίου κ.λπ.), δεν βεβαιώνεται όμως ότι έγινε και τοιχοκόλλησή της σε εμφανές μέρος του κεντρικού καταστήματος των υπηρεσιών αυτών. Με τα δεδομένα όμως αυτά και ενόψει της δοθείσης κατά τ' ανωτέρω λύσεως στο παραπεμφθέν ζήτημα του τρόπου κατά τον οποίο αποκτούν νόμιμη υπόσταση οι περί καθιερώσεως υπερωριακής επ' αμοιβή εργασίας διοικητικές πράξεις, η προσβαλλόμενη απόφαση δεν απέκτησε νόμιμη υπόσταση και είναι ως εκ τούτου ακυρωτέα, εφόσον, παρά το ανυπόστατο αυτής, η κοινοποίησή της στους αποδέκτες της προς συμμόρφωση των ενδιαφερομένων επέχει θέση εφαρμογής της.Επειδή, συνεπώς πρέπει, διακρατουμένης της υποθέσεως, να γίνει δεκτή η υπό κρίση αίτηση και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη απόφαση για τον πιο πάνω λόγο, αυτεπαγγέλτως εξεταζόμενο, παρελκούσης της έρευνας των προβαλλομένων λόγων ακυρώσεως.

Δημοσίευση κανονιστικής πράξης:..Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, η προσβαλλόμενη πράξη, η οποία έχει κανονιστικό περιεχόμενο, δεν δημοσιεύθηκε, όπως απαιτείται από τις ανωτέρω διατάξεις των άρθρων 83 παρ. 6 και 106 του Δ.Κ.Κ. (βλ. ιδίως 49157/10.12.2002 και 49289/11.12.2002 έγγραφα του καθ’ ου δήμου προς το Δικαστήριο). Ενόψει αυτού, και δεδομένου ότι η επίδικη ρύθμιση εφαρμόζεται από τον καθ’ ου δήμο, η προσβαλλόμενη πράξη πρέπει να ακυρωθεί, χωρίς, λόγω του ανυποστάτου της, να τίθεται θέμα προθεσμίας ασκήσεως της κρινόμενης αιτήσεως, όπως αβασίμως προβάλλει ο καθ’ ου δήμος (βλ. ΣτΕ 1152/1999), ενώ παρέλκει η εξέταση των λόγων ακυρώσεως. Για τον ίδιο λόγο, εξάλλου, δεν εξετάζεται κατά πόσον με την πράξη αυτή εισάγεται πράγματι πολεοδομική και όχι κυκλοφοριακή ρύθμιση και συνεπώς κατά πόσον αρμόδιο προς εκδίκαση της υποθέσεως είναι όχι το παρόν, αλλά το Ε Τμήμα του Δικαστηρίου (πρβλ. ΣτΕ 3408/2001, Ολ.).

Δημοσίευση πράξης κανονιστικού χαρακτήρα:..Επειδή, δεδομένου ότι η προσβαλλόμενη Τ.Υ. οικ. 7278/21-10-1999 απόφαση του Νομάρχη …, η οποία, κατά τα ανωτέρω, έχει κανονιστικό χαρακτήρα, δεν δημοσιεύθηκε, η απόφαση αυτή δεν έλαβε νόμιμη υπόσταση. Περαιτέρω, εφόσον η εν λόγω απόφαση είναι ανυπόστατη, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι κινήθηκε με οποιονδήποτε τρόπο για τους αιτούντες η προθεσμία για την άσκηση κατ’ αυτής αιτήσεως ακυρώσεως (πρβλ. ΣτΕ 1627/2010, 2103/2006, 2759/2003, 859/1997, 3327/1991 κ.ά.). Επομένως, εμπροθέσμως προσβάλλεται η παραπάνω απόφαση, η οποία, εξάλλου, για τον αυτεπαγγέλτως εξεταζόμενο λόγο ότι δεν δημοσιεύθηκε και, συνεπώς, δεν έλαβε νόμιμη υπόσταση, πρέπει, για λόγους ασφαλείας δικαίου, να ακυρωθεί, αφού, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, έτυχε εφαρμογής, ενόψει του ότι η διοίκηση την υπέλαβε ως ισχύουσα κατά την έκδοση της 1573/14.8.2002 απόφασης του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας … (πρβλ. ΣτΕ 1627/2010, 859/1997, 3008/ 1996).Επειδή, όπως έχει κριθεί, οι αποφάσεις με τις οποίες ασκείται έλεγχος νομιμότητας σε ανυπόστατες πράξεις στερούνται εκτελεστότητας (βλ. ΣτΕ 2800/2008, 2569/2002, 129/1999, πρβλ. και ΣτΕ 2353/2009, Ολομ. 1925/2002). Κατά συνέπεια, η 1488/7.2.2005 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας .., που εκδόθηκε κατόπιν της προσφυγής των αιτούντων και με την οποία ασκήθηκε έλεγχος νομιμότητας στην προσβαλλόμενη απόφαση του Νομάρχη .., δεν είναι εκτελεστή πράξη, και, για το λόγο αυτό, η υπό κρίση αίτηση, κατά το μέρος που στρέφεται κατ’ αυτής, είναι απορριπτέα ως απαράδεκτη.

Δημοσίευση κανονιστικής πράξης-ανυπόστατο:..Επειδή, ναι μεν οι κανονιστικές πράξεις που δεν έχουν δημοσιευθεί είναι ανυπόστατες και, επομένως, δεν παράγουν έννομες συνέπειες, όμως, ως εκ της φύσεώς τους και του περιεχομένου τους, αλλά και για λόγους ασφαλείας του δικαίου είναι εν πάση περιπτώσει ακυρωτέες προς αποφυγή του ενδεχομένου της εφαρμογής τους στο μέλλον. Κατά τη γνώμη, όμως, των Συμβούλων Α.-Γ. Βώρου, Γ. Ποταμιά, Σπ. Χρυσικοπούλου και Β. Καλαντζή οι μη δημοσιευθείσες κανονιστικές πράξεις, ως ανυπόστατες, προσβάλλονται απαραδέκτως. Δεν είναι δε αναγκαία, κατά τη γνώμη αυτή, η ακύρωσή τους με απόφαση του Δικαστηρίου προκειμένου να επιτευχθεί η έναντι πάντων διαπίστωση του ανισχύρου τους, γιατί η διαπίστωση στο σκεπτικό της απόφασης του ανυποστάτου της πράξεως λόγω μη δημοσιεύσεώς της και η απόρριψη για το λόγο αυτό, της αιτήσεως ακυρώσεως που στρέφεται κατ΄ αυτής, επιφέρουν πλήρη νομική ασφάλεια. Αντιθέτως, η ακύρωση της πράξης στερεί χωρίς νόμιμο λόγο τη Διοίκηση από τη δυνατότητα να προβεί στη δημοσίευσή της, αν δεν εμποδίζεται προς τούτο από άλλη αιτία (με αποτέλεσμα η κανονιστική αυτή πράξη να αποκτήσει νόμιμη υπόσταση, όπως είναι αυτονόητο, από της εν λόγω δημοσιεύσεως).Επειδή, ναι μεν οι κανονιστικές πράξεις που δεν έχουν δημοσιευθεί είναι ανυπόστατες και, επομένως, δεν παράγουν έννομες συνέπειες, όμως, ως εκ της φύσεώς τους και του περιεχομένου τους, αλλά και για λόγους ασφαλείας του δικαίου είναι εν πάση περιπτώσει ακυρωτέες προς αποφυγή του ενδεχομένου της εφαρμογής τους στο μέλλον. Κατά τη γνώμη, όμως, των Συμβούλων Α.-Γ. Βώρου, Γ. Ποταμιά, Σπ. Χρυσικοπούλου και Β. Καλαντζή οι μη δημοσιευθείσες κανονιστικές πράξεις, ως ανυπόστατες, προσβάλλονται απαραδέκτως. Δεν είναι δε αναγκαία, κατά τη γνώμη αυτή, η ακύρωσή τους με απόφαση του Δικαστηρίου προκειμένου να επιτευχθεί η έναντι πάντων διαπίστωση του ανισχύρου τους, γιατί η διαπίστωση στο σκεπτικό της απόφασης του ανυποστάτου της πράξεως λόγω μη δημοσιεύσεώς της και η απόρριψη για το λόγο αυτό, της αιτήσεως ακυρώσεως που στρέφεται κατ΄ αυτής, επιφέρουν πλήρη νομική ασφάλεια. Αντιθέτως, η ακύρωση της πράξης στερεί χωρίς νόμιμο λόγο τη Διοίκηση από τη δυνατότητα να προβεί στη δημοσίευσή της, αν δεν εμποδίζεται προς τούτο από άλλη αιτία (με αποτέλεσμα η κανονιστική αυτή πράξη να αποκτήσει νόμιμη υπόσταση, όπως είναι αυτονόητο, από της εν λόγω δημοσιεύσεως)...10. Επειδή, εν προκειμένω, η προσβαλλόμενη πράξη, η οποία έχει το παρατεθέν σε προηγούμενη σκέψη κανονιστικό περιεχόμενο, όπως βεβαιώνεται στο υπ΄ αριθμ. πρωτ. 3017/17-2-2009 έγγραφο της Περιφέρειας ..., καθώς και στο υπ΄ αριθμ. πρωτ. Γ25258/17-2-2009 έγγραφο του Εθνικού Τυπογραφείου προς το Συμβούλιο της Επικρατείας δεν έχει δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ενώ, εξάλλου, δεν προβλέπεται, όπως ήδη αναφέρθηκε, η δημοσίευσή της με άλλο νόμιμο τρόπο. Για το λόγο, συνεπώς, αυτό ακυρώσεως που λαμβάνεται υπόψη και αυτεπαγγέλτως, πρέπει, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, η κρινόμενη αίτηση να γίνει δεκτή και η προσβαλλόμενη πράξη να ακυρωθεί.

Αναγκαστική απαλλοτρίωση ακινήτου:Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, με την πρώτη προσβαλλόμενη υπ’ αριθ. 7072/ 31.12.2004 απόφαση του Γ.Γ. Περιφερείας …, κηρύχθηκε η αναγκαστική απαλλοτρίωση του ακινήτου του αιτούντος, για την κατασκευή Σταθμού Υπεραστικών της Α.Ε. Υπεραστικό ΚΤΕΛ νομού ... στο Ο.Τ. 298 του Δήμου .... Στο προοίμιο της πράξεως αυτής, μνημονεύεται εκ παραδρομής ως εγκριτική των περιβαλλοντικών όρων απόφαση η υπ’ αριθμ. ΚΟ/1229/12.7.2004 πράξη. Όπως, όμως, προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, η προσβαλλόμενη πράξη στην πραγματικότητα έχει ως έρεισμα την υπ’ αριθμ. ΚΟ/1304/12.7.2004 απόφαση του Νομάρχη ..., με την οποία εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι για την κατασκευή του έργου αυτού.Επειδή, η τελευταία αυτή απόφαση ακυρώθηκε με την υπ’ αριθμ. 3731/2010 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, ως εκδοθείσα από αναρμόδιο όργανο. Συνεπώς, μετά την ακύρωσή της αποφάσεως εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων, πρέπει, για το λόγο αυτό, αυτεπαγγέλτως εξεταζόμενο, να γίνει δεκτή η υπό κρίση αίτηση και να ακυρωθεί η προσβαλλομένη πράξη αναγκαστικής απαλλοτριώσεως, η οποία έχει ως νόμιμο έρεισμα την ακυρωθείσα απόφαση εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων (Σ.τ.Ε. 4275/2009, 1908-10/2008 κ.ά.). Εξ άλλου, μετά την ακύρωση της προσβαλλομένης πράξεως για τον ανωτέρω λόγο, παρέλκει ως αλυσιτελής η εξέταση των προβαλλομένων με την υπό κρίση αίτηση λόγων ακυρώσεως.

Δημοσίευση απόφασης δημοτικού συμβουλίου:..Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, από τα διαβιβασθέντα, μέχρι την ημέρα της συζητήσεως, από τη Διοίκηση στοιχεία του φακέλου της υποθέσεως, προκύπτει ότι αυτούσιο το κείμενο της προσβαλλομένης πράξεως δημοσιεύθηκε μετά την άσκηση της υπό κρίση αιτήσεως στο υπ' αρ. 16 φύλλο της εφημερίδος "...". Η δημοσίευση όμως αυτή δεν πληροί τις απαιτήσεις της διατάξεως της παρ. 7 του άρθρου 275 του Δ.Κ.Κ., η οποία παρατίθεται στην προηγουμένη σκέψη, προεχόντως, διότι, όπως προκύπτει από την επί του φύλλου ένδειξη "Δεκέμβριος 1999 - Ιανουάριος 2000", η ανωτέρω εφημερίδα κυκλοφορεί ανά δίμηνο, δεν προβλέπεται δε από την ανωτέρω διάταξη δημοσίευση σε διμηνιαία εφημερίδα, ενώ, εξ άλλου, είναι κοινώς γνωστό ότι εντός των ορίων του Νομού ..., στην διοικητική περιφέρεια του οποίου ανήκει ο Δήμος ..., κυκλοφορεί πλήθος ημερησίων εφημερίδων, επιπλέον δε, διότι από την ένδειξη "διανέμεται δωρεάν", που υπάρχει στο ίδιο φύλλο, προκύπτει ότι οι συνθήκες κυκλοφορίας και διαθέσεως της εφημερίδος αυτής δεν παρέχουν τα απαιτούμενα από τον νόμο εχέγγυα γνωστοποιήσεως των πράξεων που δημοσιεύονται σε αυτήν. Επομένως, η προσβαλλομένη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου .... δεν έλαβε νόμιμη υπόσταση. Για τον λόγο αυτόν, ο οποίος εξετάζεται αυτεπαγγέλτως, ως αφορών στη νόμιμη υπόσταση της προσβαλλομένης πράξεως, η υπό κρίση αίτηση θα έπρεπε να απορριφθεί ως απαράδεκτη, διότι στρέφεται κατ' ανυποστάτου πράξεως, πλην όμως, επειδή από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι έχει αρχίσει η διαδικασία προσδιορισμού προσωρινής τιμής μονάδος (βλ. την υπ' αρ. 47500/17.12.1999 πρόσκληση του ορισθέντος μηχανικού κτηματογραφήσεως προς τους ιδιοκτήτες των απαλλοτριωθεισών εκτάσεων να προσκομίσουν τους τίτλους κυριότητος), δηλαδή ότι έχει εφαρμοσθεί από την Διοίκηση η πράξη απαλλοτριώσεως, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και να ακυρωθεί η προσβαλλομένη πράξη.

Δαπάνες φιλοξενίας κρατικών οργάνων:Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα τούτο, λαμβάνοντας επιπροσθέτως υπόψη του ότι οι Γενικοί Γραμματείς Περιφερειών λαμβάνουν έξοδα κίνησης (βλ. με αριθμ. 2/70481/0022/ 15.12.2004 κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Οικονομίας και Οικονομικών, ΦΕΚ Β΄1874 ), άγεται στην κρίση ότι η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και ως εκ τούτου αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί, καθόσον, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, αφού οι Δήμοι δεν δύνανται κατά το νόμο να αναλαμβάνουν τις δαπάνες φιλοξενίας κρατικών οργάνων (κεντρικών ή περιφερειακών), που δικαιούνται έξοδα κίνησης και τα οποία επισκέπτονται την εδαφική τους περιφέρεια στα πλαίσια της αποτελεσματικής άσκησης των αρμοδιοτήτων τους.