Πληρωμή 2ου λογαριασμού έργου που αφορά στην ανάπλαση οικισμού Δήμου. Νόμιμη, καθόσον η συναφθείσα μεταξύ του αναδόχου και τρίτου εργολήπτη υπεργολαβία πληρεί τις προϋποθέσεις του άρθ. 5 του ν.1418/1984. Περαιτέρω, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, η υπεργολαβία έχει εγκριθεί από το φορέα κατασκευής του έργου, αφορά σε ποσοστό μικρότερο του 30 % της συνολικής δαπάνης και ο υπεργολάβος διαθέτει τα αναγκαία εργοληπτικά προσόντα προς τούτο.

Εφαρμογή ή μη του άρθρου 34 παρ. 7 του ΠΔ 609/1985, για την πληρωμή από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία των αποδοχών του προσωπικού του αναδόχου. Αδυναμία είσπραξης εγκεκριμένου λογαριασμού από τον ανάδοχο λόγω μη φορολογικής-ασφαλιστικής ενημερότητας.Η πληρωμή από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία των αποδοχών του προσωπικού του αναδόχου, σε εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 34 παρ. 7 του Π.Δ. 609/1985, είναι ανεξάρτητη από την έλλειψη φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας του αναδόχου, δικαιολογητικών απαραίτητων για την από τον ανάδοχο είσπραξη εγκεκριμένου λογαριασμού. Το ποσό όμως της εν λόγω καταβολής, το οποίο συνιστά ανταπαίτηση του εργοδότη κατά του αναδόχου, δεν μπορεί να συμψηφιστεί σε ήδη εγκριθέντα λογαριασμό, αφού αυτός πλέον μετά την έγκρισή του δεν μπορεί να τροποποιηθεί, αλλά θα αφαιρεθεί από τον επόμενο λογαριασμό μέσω της διαδικασίας εγκρίσεώς του από την Διευθύνουσα Υπηρεσία.

Συντήρηση, αποκατάσταση αναχωμάτων ποταμού- συμπληρωματική σύμβαση έργου...Με δεδομένα τα ανωτέρω και την από 9.12.2016 βεβαίωση της Προϊσταμένης του Τμήματος Δομών Περιβάλλοντος της ανωτέρω Περιφερειακής Ενότητας ότι οι εργασίες που περιλαμβάνονται στην ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση δεν έχουν εκτελεστεί, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της σύμβασης αυτής, υπό τον όρο ότι μέχρι και την υπογραφή της θα έχει εγκριθεί η αιτηθείσα με την με αριθ. πρωτ. Η-13004/30.12.2016 αίτηση της αναδόχου εταιρείας παράταση της προθεσμίας περαίωσης των εργασιών της αρχικής σύμβασης, που έληξε στις 31.12.2016.

Εξόφληση του 1ου λογαριασμού του έργου «Αντιπλημμυρικά  έργα .....(...). Στο άρθρο 48 του ν. 3669/2008 «Κύρωση της κωδικοποίησης της νομοθεσίας κατασκευής δημοσίων έργων» (ΦΕΚ Α΄ 116) ορίζεται ότι: «1. Κάθε σύμβαση, εκτός από την προθεσμία για την περάτωση του συνόλου του έργου (συνολική προθεσμία), περιλαμβάνει και προθεσμίες για την ολοκλήρωση συγκεκριμένων τμημάτων αυτού (τμηματικές προθεσμίες). ... 2. Όλες οι προθεσμίες (συνολική και τμηματικές) αρχίζουν από την υπογραφή της σύμβασης, εκτός αν στα συμβατικά τεύχη ορίζεται διαφορετικά. 3. Μέσα στη συνολική προθεσμία πρέπει να έχουν τελειώσει όλες οι επί μέρους εργασίες του έργου και να έχουν ολοκληρωθεί οι τυχόν προβλεπόμενες από τη σύμβαση δοκιμές. Το ίδιο ισχύει αναλογικά και για τις τμηματικές προθεσμίες (…) 7. Ο ανάδοχος είναι υποχρεωμένος να συνεχίσει την κατασκευή του έργου για επιπλέον της συνολικής προθεσμίας χρονικό διάστημα, ίσο προς το ένα τρίτο (1/3) αυτής και πάντως όχι μικρότερο των τριών (3) μηνών (οριακή προθεσμία). Η συνολική προθεσμία υπολογίζεται με βάση την αρχική συμβατική προθεσμία και τις τυχόν παρατάσεις που εγκρίθηκαν ύστερα από σχετικό αίτημα του αναδόχου μέσα στην αρχική συμβατική προθεσμία και δεν οφείλονται σε υπαιτιότητά του. 8. Παράταση της συνολικής ή των τμηματικών προθεσμιών εγκρίνεται: α) Είτε "με αναθεώρηση", όταν η καθυστέρηση του συνόλου των εργασιών του έργου ή του αντίστοιχου τμήματος δεν οφείλεται σε αποκλειστική υπαιτιότητα του αναδόχου ή προκύπτει από αύξηση του αρχικού συμβατικού αντικειμένου. β) Είτε "χωρίς αναθεώρηση", για το σύνολο ή μέρος των υπολειπόμενων εργασιών, όταν η παράταση κρίνεται σκόπιμη για το συμφέρον του έργου, έστω και αν η καθυστέρηση του συνόλου ή μέρους των υπολειπόμενων εργασιών οφείλεται σε αποκλειστική υπαιτιότητα του αναδόχου (…).  …. 10. Η έγκριση των παρατάσεων προθεσμιών γίνεται από την προϊσταμένη αρχή, ύστερα από αίτηση του αναδόχου. Παράταση μπορεί να εγκριθεί και χωρίς αίτηση του αναδόχου, αν αυτή δεν υπερβαίνει την οριακή προθεσμία. Η αίτηση, αν υπάρχει, κατατίθεται στη διευθύνουσα υπηρεσία που διατυπώνει πάντοτε τη γνώμη της προς την προϊσταμένη αρχή (…)». Από τις προαναφερόμενες  διατάξεις συνάγεται ότι η εκτέλεση των εργασιών, που περιλαμβάνονται σε σύμβαση δημοσίου έργου, πρέπει να ολοκληρώνεται πριν από τη λήξη της συμβατικής προθεσμίας περαίωσης του έργου ή της νόμιμης παράτασης αυτής. Είναι δε νόμιμη η παράταση της προθεσμίας περαίωσης του έργου όταν χορηγείται, με απόφαση της προϊσταμένης αρχής, είτε με αίτηση του αναδόχου είτε και χωρίς αυτή, κατόπιν γνωμοδότησης της διευθύνουσας υπηρεσίας, αλλά εντός της ανωτέρω συμβατικής προθεσμίας.  Παράταση της προθεσμίας χορηγηθείσα μετά τη λήξη της αρχικής  προθεσμίας διάρκειας της σύμβασης δεν αποτελεί όντως παράταση αυτής εφ’ όσον  αυτή λαμβάνει χώρα μετά την εκπνοή της, αλλά χορήγηση νέας προθεσμίας, η οποία, όμως, δεν προβλέπεται από τις προαναφερθείσες διατάξεις. Αντίθετη ερμηνευτική εκδοχή θα οδηγούσε σε καταστρατήγηση των σχετικών περί προθεσμιών διατάξεων, η τήρηση των οποίων υπαγορεύεται από λόγους δημόσιας τάξης, εφόσον συνδέονται άμεσα με το δημόσιο συμφέρον ολοκλήρωσης και παράδοσης ενός δημόσιου έργου.(βλ. Πρ.VII Τμ. 244/2010, 5,31/2012,94/2013, πρβλ. Αποφ. Τμ. Μείζονος-Επταμελούς Σύνθεσης 3463/2012).

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ: Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει, ότι προβλέπεται υποκατάσταση του αναδόχου από άλλη εργοληπτική επιχείρηση στην εκτέλεση δημοσίου έργου, μόνο ύστερα από την τήρηση των προαναφερόμενων προϋποθέσεων και εφόσον εγκριθεί η υποκατάσταση από τον φορέα κατασκευής του έργου, διαφορετικά ο τελευταίος κηρύσσει έκπτωτο τον ανάδοχο, μετά από γνώμη του αρμοδίου Τεχνικού Συμβουλίου Δημοσίων Έργων. Σε κάθε περίπτωση η υποκατάσταση προβλέπεται μόνο κατά το στάδιο εκτέλεσης του έργου, δηλαδή στο στάδιο που ακολουθεί την υπογραφή της σύμβασης μεταξύ του αναδόχου και του κυρίου του έργου, όχι, όμως, και κατά το στάδιο που προηγείται της κατακύρωσης του διαγωνισμού.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι εν προκειμένω η δαπάνη που εντέλλεται με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα, δεν προκύπτει ότι αφορά στην εκτέλεση δημοσίου έργου, για το οποίο τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις της νομοθεσίας περί δημοσίων έργων, αλλά για την προμήθεια κιγκλιδωμάτων και μεταλλουργικών υλικών και την εκτέλεση των σχετικών εργασιών τοποθέτησής τους, καθώς και λοιπών εργασιών συντήρησης, για τις οποίες εφαρμόζονται οι διατάξεις περί υπηρεσιών. Τούτο διότι, καίτοι στην τεχνική έκθεση του «έργου» προβλέπεται ότι οι ανατεθείσες εργασίες είναι κυρίως οικοδομικές και σε μικρότερο ποσοστό ανήκουν στις λοιπές κατηγορίες εργασιών, από τον προϋπολογισμό της μελέτης δεν προκύπτει σαφής επιμέτρηση κάθε κατηγορίας εργασιών προκειμένου να διαγνωσθεί ο χαρακτήρας και η φύση της μικτής αυτής σύμβασης, ενδεικτικά δε από τον πρώτο λογαριασμό του έργου προκύπτει ότι οι εντελλόμενες προς πληρωμή οικοδομικές εργασίες αποτελούν πολύ μικρό ποσοστό της συνολικής δαπάνης.(..)η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη, κατά το μέρος που αφορά στην πληρωμή εργολαβικού οφέλους, δεν είναι νόμιμη, καθόσον αυτό καταβάλλεται μόνον κατά την εξόφληση λογαριασμών που αφορούν στην εκτέλεση δημόσιων έργων. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής που περιλαμβάνει και μη νόμιμη δαπάνη, δεν πρέπει να θεωρηθεί

Εξόφληση 8ου λογαριασμού έργου. Μη νόμιμη η χρήση του κονδυλίου των απρόβλεπτων δαπανών για την εκτέλεση συμπληρωματικών εργασιών με το 2ο Α.Π.Ε., αφού αυτές οι επιπλέον εργασίες μπορούσαν να είχαν προβλεφθεί κατά την εκπόνηση της αρχικής μελέτης, σύμφωνα με τη διάταξη της παρ.2 εδ.β΄του άρθρου 43 του π.δ. 609/1985. Όμοια η 113/2009 πράξη του ιδίου Τμήματος, δεν ανακαλεί τη 291/2008, (συγγνωστή πλάνη). Όμοιες οι 163,321/2009 πράξεις του ιδίου Τμήματος Όμοια η 334/2009 πράξη του ιδίου Τμήματος, (συγγνωστή πλάνη

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ: (...) Σε αντιστοιχία με τις ως άνω διατάξεις, η διακήρυξη του επίμαχου διαγωνισμού προέβλεψε ότι «Για την έγκυρη συμμετοχή στο διαγωνισμό οι διαγωνιζόμενοι πρέπει να υποδείξουν τον υπεργολάβο, στον οποίο θα αναθέσουν την υπεργολαβική σύμβαση προσκομίζοντας υπεύθυνη δήλωση του υπεργολάβου (σημ.: Που προέρχεται από τα αρμόδια αποφασιστικά του όργανα π.χ. από το ΔΣ ανώνυμης εταιρείας), με την οποία αποδέχεται τη σύναψη της υπεργολαβίας, αν και εφόσον αναδειχθεί ο διαγωνιζόμενος ανάδοχος του έργου » (άρθρο 25.2), καθώς και ότι «Για την υπογραφή της σύμβασης απαιτείται η προσκόμιση του υπεργολαβικού συμφωνητικού, Με αίτηση του αναδόχου μπορεί η ΔΥ να του χορηγήσει προθεσμία για την προσκόμιση του υπεργολαβικού συμφωνητικού. Επίσης, αν ο ανάδοχος επικαλεστεί και αποδείξει κατά την κρίση της ΔΥ σοβαρό λόγο, για τον οποίο δεν είναι δυνατή η ανάθεση της υπεργολαβίας στον υποδειχθέντα υπεργολάβο, μπορεί να εγκριθεί η αντικατάστασή του με άλλο που έχει τα νόμιμα προσόντα» (άρθρο 25.3).

Ο διαγωνιζόμενος δύναται να διατυπώσει επιφύλαξη ως προς έναν ή περισσότερους όρους της διακήρυξης ή των τευχών δημοπράτησης, ενώ δεν αποτελεί νόμιμο λόγο αποκλεισμού του η θέσπιση στη διακήρυξη όρου περί ανεπιφύλακτης αποδοχής αυτής. Σε περίπτωση δε που με την υποβολή της προσφοράς του ο συμμετέχων διατυπώσει επιφύλαξη για όρο ή όρους της διακήρυξης ή των τευχών δημοπράτησης, αλλά δεν προβεί στην άσκηση εντός της νόμιμης προθεσμίας των προβλεπομένων διοικητικών προσφυγών και ενδίκων βοηθημάτων, ο διαγωνισμός διεξάγεται εφαρμοζομένων και των όρων αυτών, ενώ προσφορά που δεν πληροί τους εν λόγω προβλεπόμενους στη διακήρυξη και τα τεύχη δημοπράτησης όρους, μεταξύ των οποίων και τους σχετικούς με την πληρότητα των μελετών που θα υποβληθούν, είναι απορριπτέα, η δε συμμετέχουσα εταιρεία που την υποβάλλει πρέπει να αποκλειστεί από τη διαγωνιστική διαδικασία.

Δημόσια Εργα.Σύστημα μειοδοσίας πάνω στο ποσοστό οφέλους για εκτέλεση απολογιστικών εργασιών.(....)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω δεκτά η ελεγχόμενη σύμβαση, η οποία αφορά την ανάθεση της κατασκευής έργου με το απολογιστικό σύστημα, με την αιτιολογία ότι υπήρχε αδυναμία προσδιορισμού των ποσοτήτων των προς εκτέλεση εργασιών, δεν καθορίζει ούτε στο σώμα αυτής ούτε στα υπόλοιπα συμβατικά τεύχη (βλ. άρθρο 5 της διακήρυξης) τον τρόπο παρακολούθησης της δαπάνης του έργου, η οποία πραγματοποιείται από την ανάδοχο για λογαριασμό του εργοδότη και προσαυξάνεται κατά το αναφερθέν στην προηγούμενη σκέψη ποσοστό 16,20%, προκειμένου να καταβληθεί η αμοιβή της, η οποία αντιστοιχεί στις εκάστοτε εκτελεσθείσες εργασίες. Συνεπεία της έλλειψης συμβατικής ρύθμισης σχετικά με τον τρόπο παρακολούθησης του κόστους του έργου, η πληρωμή της αναδόχου δύναται να πραγματοποιηθεί με βάση τα παραστατικά στοιχεία (π.χ. τιμολόγια αγοράς πρώτης ύλης κλπ), από τα οποία θα αποδεικνύεται το ύψος της δαπάνης, στην οποία υποβλήθηκε η ανάδοχος για την εκτέλεση των εργασιών. Πλην όμως το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα για την εξόφληση του 1ου λογαριασμού του έργου δε συνοδεύεται από κανένα στοιχείο (π.χ. ειδικό ημερολόγιο, παραστατικά κλπ), προκειμένου να δικαιολογείται η καταβολή 5.500 ευρώ για κάθε τεμάχιο «ηλεκτρονικού πίνακα αποτελεσμάτων κομπλέ» και συνολικά 11.000 ευρώ για τους δύο ηλεκτρονικούς πίνακες, επί του οποίου ποσού (11.000 ευρώ) υπολογίστηκε το ποσοστό οφέλους της αναδόχου (16,20%), που ανέρχεται στο ποσό των 1.782 ευρώ, με συνέπεια η αξίωσή της να μην προκύπτει με σαφήνεια κατά βάση και ποσό. Εξάλλου, η ανωτέρω έλλειψη των δικαιολογητικών, από τα οποία αποδεικνύεται το ύψος της εντελλόμενης δαπάνης, καθιστά αυτή μη κανονική, εντάσσεται στο πεδίο του προληπτικού ελέγχου αυτής και συνεπάγεται τη συνδρομή διακωλυτικού λόγου θεώρησης του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος, δύναται δε να τύχει αυτεπάγγελτης εξέτασης από το Κλιμάκιο, ως αναγόμενη στη διασφάλιση της γενικής αρχής του δημοσιολογιστικού δικαίου, από την οποία υπαγορεύεται ότι για την αναγνώριση αξιώσεων κατά του Δημοσίου και των ν.π.δ.δ. πρέπει οι απαιτήσεις των δικαιούχων ή πιστωτών και οι αντίστοιχες υποχρεώσεις του Δημοσίου ή των νομικών προσώπων να αποδεικνύονται από πλήρη και νόμιμα δικαιολογητικά.