Επείγουσες εργασίες καθαρισμού ρεμάτων.(...)	Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω πρέπει να συνεκδικασθούν οι ασκηθείσες κατά της 76/2024 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου προσφυγές και να απορριφθούν, να μην ανακληθεί η πληττόμενη πράξη και να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος από την ανώνυμη εταιρεία με τον διακριτικό τίτλο «..Α.Ε.» παραβόλου για την άσκηση της δεύτερης εξ αυτών.Για τους λόγους αυτούς.Συνεκδικάζει α) την από 2.4.2024 προσφυγή της Περιφέρειας Αττικής και β) την από 3.4.2024 προσφυγή της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «…».Απορρίπτει τις προσφυγές.Δεν ανακαλεί την 76/2024 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Έλεγχος νομιμότητας σχεδίου σύμβασης:..Με δεδομένα αυτά, η επίμαχη σύμβαση είναι μεικτή σύμβαση, με αντικείμενο αφενός την προμήθεια ηχοπετασμάτων (ηχοφρακτών) στην τιμή αγοράς των οποίων περιλαμβάνονται επιμέρους εργασίες συναρμολόγησης και στερέωσής τους, αφετέρου την εκτέλεση έργου, διότι οι «εργασίες ηχομόνωσης» περιλαμβάνονται στις δραστηριότητες του Παραρτήματος II του Προσαρτήματος Α΄ του ν. 4412/2016. Σε κάθε περίπτωση δε για την έντεχνη τοποθέτηση των ηχοπετασμάτων πέριξ της εθνικής οδού και τη θεμελίωσή τους επί τοιχίου από σκυρόδεμα προβλέπονται εργασίες σχετικές με χωματουργικά, τεχνικά, σκυροδέματα, οπλισμούς, κράσπεδα και σημάνσεις για τις οποίες προηγήθηκε η διενέργεια μελέτης και για την επίβλεψή τους προβλέπεται η αυτοπρόσωπη παρουσία ειδικευμένων τεχνικών. Περαιτέρω, όπως ορθά κρίθηκε από το ΣΤ΄ Κλιμάκιο με την 93/2019 Πράξη του, κύριο αντικείμενο της σύμβασης είναι η εκτέλεση έργου, παρά το γεγονός ότι η εκτιμώμενη αξία του υπολείπεται σαφώς εκείνης της προμήθειας. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από τα τεύχη δημοπράτησης, κεντρικό στοιχείο της σύμβασης δεν είναι η προμήθεια των ηχομονωτικών πετασμάτων, αλλά η κατασκευή ενός ενιαίου έργου με αντικείμενο την εκτέλεση ηχομονωτικών εργασιών σε συγκεκριμένα σημεία της Εθνικής Οδού Αθηνών – Λαμίας και με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος και των πολιτών από τον κυκλοφοριακό θόρυβο στις, γειτνιάζουσες με την εθνική οδό, περιοχές και την αισθητική εναρμόνισή του με τις ήδη υφιστάμενες κατασκευές ηχομόνωσης. Η  επίτευξη αυτού του αποτελέσματος δεν επιτυγχάνεται με την απλή προμήθεια των πετασμάτων, αλλά προεχόντως με τις προαναφερθείσες εργασίες (χωματουργικά, τεχνικά, σκυροδέματα, οπλισμοί, κράσπεδα και σημάνσεις) που διασφαλίζουν την εντελή λειτουργία των προμηθευόμενων ειδών και αποτελούν προϋπόθεση για την άρτια υλοποίηση του κύριου συμβατικού αντικειμένου.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η δημιουργηθείσα αμφισβήτηση από τις 84/2019 και 93/2019 αντίθετες πράξεις του Ε΄ και του ΣΤ΄ Κλιμακίου, αντίστοιχα, πρέπει να αρθεί υπέρ της άποψης του ΣΤ΄ Κλιμακίου, ότι δηλαδή το υπό έλεγχο σχέδιο σύμβασης αφορά σε εκτέλεση δημοσίου έργου. Ως εκ τούτου πρέπει να αναπεμφθεί η υπόθεση στο Ε΄ Κλιμάκιο, προκειμένου να διενεργηθεί επί του σχεδίου της ως άνω σύμβασης, ο οικείο έλεγχος νομιμότητας.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Ζητείται η αναθεώρηση της 1306/2021  απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με την απόφαση αυτή απορρίφθηκαν οι προσφυγές ανάκλησης της εταιρείας .... και του νομικού προσώπου Ίδρυμα Νεολαίας και Διά Βίου Μάθησης .....), κατά της 319/2021 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή δέκα (10) σχεδίων σύμβασης με αντικείμενο τις «υπηρεσίες φύλαξης έντεκα (11) κτιριακών εγκαταστάσεων διαχειριστικής ευθύνης (...) μη νόμιμος ο αποκλεισμός του εγγύτερου στο χρόνο διενέργειας του διαγωνισμού οικονομικού έτους για την απόδειξη της χρηματοοικονομικής επάρκειας των διαγωνιζομένων οικονομικών φορέων και εν προκειμένω του έτους 2019 και αντίστοιχα η επιλογή των απώτερων απ’ αυτό ετών 2016, 2017 και 2018.Απορρίπτει τις προσφυγές αυτές. 

ΜΕΙΚΤΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ.Εγκατάσταση Συστήματος Ελέγχου Διαρροών (τηλε-ελέγχου/τηλεχειρισμού):επιδιώκεται η ανάκληση της 101/2024 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Τούτων δοθέντων, το κύριο αντικείμενο, επί του οποίου διαρθρώνεται όλη η σύμβαση είναι η προμήθεια του νέου, σύγχρονου συστήματος τηλεμετρίας προκειμένου να επιτευχθεί καλύτερη διαχείριση των υποδομών ύδρευσης της ,,,,, προς τον σκοπό δε της εγκατάστασης των νέων μηχανημάτων διαμορφώνονται (με μικρής κλίμακας οικοδομικές εργασίες) οι χώροι τοποθέτησης αυτών και γίνονται οι αναγκαίες υδραυλικές και ηλεκτρολογικές εργασίες για την προσαρμογή του εν λόγω εξοπλισμού στις υφιστάμενες υποδομές και παροχές ύδατος και ηλεκτρικής ενέργειας, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι εργασίες αυτές αποτελούν το μέσο για την εκπλήρωση του ως άνω σκοπού και έχουν δευτερεύοντα χαρακτήρα. Σε αυτό συνηγορεί (χωρίς να αποτελεί αποκλειστικό κριτήριο) και το γεγονός ότι η αξία των εργασιών και των αναγκαίων για την εκτέλεσή τους υλικών ανέρχεται συνολικά σε ποσοστό περίπου 70% του συνολικού προϋπολογισμού της σύμβασης. Άρα η σύμβαση αποτελεί μεικτή σύμβαση προμήθειας, υπηρεσιών και έργου με κύριο αντικείμενο αυτό της προμήθειας. Δοθέντων όλων των ανωτέρω, ο μοναδικός λόγος της κρινόμενης προσφυγής πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Δεν ανακαλεί την 101/2024 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Προμήθεια στεγάστρου:..Με αυτά τα δεδομένα η συναφθείσα σύμβαση έχει χαρακτήρα προμήθειας και δεν συνιστά σύμβαση έργου κατά τους ορισμούς του άρθρου 2 του ν. 4412/2016, καθόσον αντικείμενό της είναι η προμήθεια ενός στεγάστρου και η εγκατάστασή του. Εξ αυτού του λόγου άλλωστε ποσό 72.780,00 ευρώ επί του προϋπολογισμού (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.) αντιστοιχεί στην προμήθεια του μεταλλικού σκελετού, της επικάλυψης της στέγης και των φωτιστικών σωμάτων και υδρορροών και μόνο το 25% αυτού στις εργασίες θεμελίωσης, οι οποίες αφορούν στην προετοιμασία του εδάφους για τη στήριξη του στεγάστρου, είναι συνήθεις και δεν απαιτούν ιδιαίτερες τεχνικές γνώσεις και μεθόδους ούτε εξειδικευμένο προσωπικό για τη διεκπεραίωσή τους. Τα ανωτέρω καταδεικνύονται και από την ύπαρξη εν προκειμένω μιας απλής τεχνικής περιγραφής των προς εκτέλεση εργασιών (πρβλ. Ε.Σ. Ε΄ Κλιμ. 56/2017, Ζ΄ Κλιμ. 214/2017). Επομένως ο Δήμος δεν υποχρεούνταν στην προκειμένη περίπτωση να τηρήσει τις διατάξεις για τις αναθέσεις των δημοσίων έργων. 

Προμήθεια στεγάστρου:Με αυτά τα δεδομένα η συναφθείσα σύμβαση έχει χαρακτήρα προμήθειας και δεν συνιστά σύμβαση έργου κατά τους ορισμούς του άρθρου 2 του ν. 4412/ 2016, καθόσον αντικείμενό της είναι η προμήθεια ενός στεγάστρου και η εγκατάστασή του. Εξ αυτού του λόγου άλλωστε ποσό 72.780,00 ευρώ επί του προϋπολογισμού (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.) αντιστοιχεί στην προμήθεια του μεταλλικού σκελετού, της επικάλυψης της στέγης και των φωτιστικών σωμάτων και υδρορροών και μόνο το 25% αυτού στις εργασίες θεμελίωσης, οι οποίες αφορούν στην προετοιμασία του εδάφους για τη στήριξη του στεγάστρου, είναι συνήθεις και δεν απαιτούν ιδιαίτερες τεχνικές γνώσεις και μεθόδους ούτε εξειδικευμένο προσωπικό για τη διεκπεραίωσή τους. Τα ανωτέρω καταδεικνύονται και από την ύπαρξη εν προκειμένω μιας απλής τεχνικής περιγραφής των προς εκτέλεση εργασιών (πρβλ. Ε.Σ. Ε΄ Κλιμ. 56/2017, Ζ΄ Κλιμ. 214/2017). Επομένως ο Δήμος δεν υποχρεούνταν στην προκειμένη περίπτωση να τηρήσει τις διατάξεις για τις αναθέσεις των δημοσίων έργων.

Προμήθεια – Εγκατάσταση και Λειτουργική Σύνδεση Εξοπλισμού :Στην προκείμενη υπόθεση, το Κλιμάκιο αυτό, επιληφθέν του ελέγχου νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης με αντικείμενο «Προμήθεια – Εγκατάσταση και Λειτουργική Σύνδεση Εξοπλισμού για την λειτουργική ολοκλήρωση της Υφιστάμενης (Ε.Ε.Λ.) και των Α/Σ…..– ...», κρίνει με την παρούσα Πράξη του ότι πρόκειται για μικτή σύμβαση, το κύριο αντικείμενο της οποίας αποτελεί η προμήθεια αγαθών (μηχανημάτων επεξεργασίας λυμάτων) και, κατά συνέπεια, δεν έχει αρμοδιότητα, σύμφωνα με τη ΦΓ8/1605/13.10.1999 κανονιστική απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, να προβεί στον έλεγχο αυτής. Δεν μπορεί, ωστόσο, να την παραπέμψει στο κατά την κρίση του αρμόδιο ΣΤ΄ Κλιμάκιο, αφού, με την 463/2018 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου, κρίθηκε ότι το κύριο αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης είναι αυτό της εκτέλεσης δημόσιου έργου και για το λόγο αυτό η ως άνω σύμβαση παραπέμφθηκε στο παρόν Κλιμάκιο για έλεγχο. Κατόπιν αυτών, ενόψει της έκδοσης αντίθετων Πράξεων των Ε΄ και Ζ΄ Κλιμακίων, σχετικά με την έννοια των διατάξεων του άρθρου 2 παρ. 6, 7, 8 και 9 του ν.4412/2016, η υπόθεση πρέπει, σύμφωνα με την προμνησθείσα διάταξη του άρθρου 37 παρ. 9 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν.4129/2013, να παραπεμφθεί στο αρμόδιο Τμήμα Μείζονος Επταμελούς Σύνθεσης, προκειμένου αυτό να άρει την ούτω δημιουργηθείσα αμφισβήτηση περί της έννοιας των εν λόγω διατάξεων.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΤΑΜ.ΣΥΝΘ/604/2019

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Μεταφορά πόσιμου νερού:Με τις προσφυγές επιδιώκεται η ανάκληση της 316/2021 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(....)Διενέργεια διαγωνισμού χωρίς προηγούμενη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου. Πιστοποίηση όρων υγιεινής και καθαριότητας για τη μεταφορά ύδατος. Απαίτηση για επίκαιρες βεβαιώσεις υγειονομικής καταλληλότητας υδροφόρων πλοίων. Περίπτωση μη εκτέλεσης μη οριστικής απόφασης Τμήματος.Απορρίπτει τις προσφυγές ανάκλησης.

ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/311/2022

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 343/2021 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την ανάθεση της υπηρεσίας με τίτλο «Φύλαξη κτιρίων, εγκαταστάσεων και εξωτερικών χώρων του ….. διάρκειας είκοσι τριών (23) μηνών».(....)Περαιτέρω, όμως, όπως ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο, ο ίδιος όρος ως προϋπόθεση συμμετοχής (κριτήριο ποιοτικής επιλογής) είναι μη νόμιμος, διότι δεν εντάσσεται στις περιοριστικώς αναφερόμενες προϋποθέσεις τεχνικής ικανότητας του άρθρου 75 παρ. 4 του ν. 4412/2016, όπως αυτές εξειδικεύονται περαιτέρω στο Μέρος II «Τεχνική ικανότητα» του Παραρτήματος ΧΙΙ του Προσαρτήματος Α του ίδιου νόμου (βλ. σκ. 20). Πλην όμως, το Δικαστήριο κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι η πλημμέλεια αυτή δεν παρίσταται εν προκειμένω ουσιώδης, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τις ένδικες προσφυγές, ενόψει του ότι (i) στο διαγωνισμό μπορούσε κατ’ αρχήν να συμμετάσχει κάθε ενδιαφερόμενος εγκατεστημένος στο σύνολο της επικράτειας ή στο εξωτερικό, (ii) δεν ασκήθηκε ένσταση κατά της νομιμότητας της διακήρυξης από κάποιον οικονομικό φορέα ούτε υπήρξε αποκλεισμός υποψηφίου λόγω μη συμμόρφωσης με τον ανωτέρω όρο, (iii) το ίδιο το Δικαστήριο, σε πρόσφατες πράξεις του (βλ. ενδεικτ. τις 383/2018 και 32/2021 πράξεις του Ζ΄ Κλιμακίου), δεν ανέδειξε τη σχετική πλημμέλεια, με αποτέλεσμα το … να την επαναλάβει στον ελεγχόμενο διαγωνισμό και (iv) ο σχετικός όρος, η συνδρομή του οποίου δεν ορίζεται ρητά στη διακήρυξη ότι τίθεται επί ποινή απαραδέκτου, αφορά κατ’ ουσίαν μόνο στον ανάδοχο, αποσκοπώντας προδήλως στην εξασφάλιση ότι ο τελευταίος θα συμμορφωθεί με ένα νόμιμο, κατά τα προαναφερθέντα, όρο εκτέλεσης της σύμβασης.Απορρίπτει την παρέμβαση της εταιρείας «…» ως απαράδεκτη.Συνεκδικάζει τις προσφυγές ανάκλησης και δέχεται αυτές.Δέχεται την παρέμβαση του πρώτου προσφεύγοντος.Ανακαλεί την 343/2021 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ:..Με αυτά τα δεδομένα, το Τμήμα, λαμβάνοντας υπόψη: α) ότι, όπως συνάγεται από το από 24.12.2018 έγγραφο υπαλλήλου της Περιφέρειας ... από την οικεία διακήρυξη, αλλά και τα λοιπά στοιχεία του φακέλου, τα δομικά έργα των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων ... υφίστανται από 16ετίας και έχουν ολοκληρωθεί σε ποσοστό 98% και δεν αποτελούν παρά το 10% του επίμαχου δημοπρατούμενου αντικειμένου, ο δε μηχανολογικός τους εξοπλισμός έχει κλαπεί και αφορά σε εξειδικευμένα μηχανήματα που αποτελούν αντικείμενο προμήθειας από το εμπόριο, β) τις αναλυτικές τεχνικές προδιαγραφές των ανωτέρω μηχανημάτων, όπως αυτές συγκεκριμενοποιούνται στο Τεύχος 4 της διακήρυξης, γ) το μεγαλύτερο της αξίας της προμήθειας (872.500,00 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α., ποσό που αντιστοιχεί σε αμιγώς προμήθεια ειδών) έναντι της αξίας των εργασιών [509.183,77 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. - ποσό που περιλαμβάνει και υπό προμήθεια είδη - (βλ. ιδίως για το κτίριο διοίκησης πέραν των εργασιών καλωδίωσης και τοποθέτησης, η προμήθεια νέου PLC και έγχρωμης οθόνης αφής διαγωνίου 10΄, καθώς και για τον περιβάλλοντα χώρο, εκτός της εργασίας τοποθέτησης, την προμήθεια πλαστικής μεμβράνης στον πυθμένα του χωμάτινου ταμιευτήρα)], ε) ότι κατά την εξειδίκευση των επιμέρους κριτηρίων για την επιλογή των υποψήφιων αναδόχων, η αναθέτουσα αρχή προτάσσει, αφενός την άσκηση εμπορικής, βιομηχανικής ή βιοτεχνικής δραστηριότητας συναφούς με το αντικείμενο της σύμβασης, αφετέρου την εγκατάσταση και επιτυχή λειτουργία του εξοπλισμού σε μια μονάδα επεξεργασίας αστικών λυμάτων και όχι την κατοχή πτυχίου κάποιας συγκεκριμένης κατηγορίας, κριτήριο που επιφυλάσσεται στις εργοληπτικές επιχειρήσεις δημόσιων έργων, κρίνει ότι το κύριο αντικείμενο της επίμαχης μεικτής σύμβασης (έργου, υπηρεσιών και προμήθειας) είναι αυτό της προμήθειας του αναφερόμενου στη διακήρυξη εξοπλισμού, δεδομένου μάλιστα ότι η τελευταία, απέβλεψε, σε εντονότατο βαθμό, στη φύση των εν λόγω ειδών, ήτοι σε συγκεκριμένες ιδιότητες και προδιαγραφές ως προς τη σύσταση και την απόδοσή τους. Η προμήθεια του εν λόγω εξοπλισμού, εξ ορισμού και αρρήκτως συνδεδεμένη με την τοποθέτηση και εγκατάστασή του προς αποκατάσταση της πλήρους λειτουργίας του επίμαχου συστήματος επεξεργασίας λυμάτων, αποτελεί τη βασική υποχρέωση του αναδόχου (βλ. ΣτΕ ΕΑ 132/2016, βλ. επίσης ΣτΕ 2932/2012, 736/2012, 918/2011), ενώ παρεπόμενο χαρακτήρα έχουν όλες οι λοιπές ως άνω υποχρεώσεις που τον βαρύνουν, οι οποίες ανάγονται σε συμπληρωματικές ως προς την επίτευξη της προμήθειας εργασίες, καθώς και σε περιορισμένης έκτασης λοιπές εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης του ήδη υφιστάμενου δομικού έργου. Κατόπιν τούτων, η δημιουργηθείσα αμφισβήτηση από τις 438/2018 και 171/2019 αντίθετες Πράξεις του Ζ΄ και Ε΄ Κλιμακίου, αντίστοιχα, πρέπει να αρθεί υπέρ της διαλαμβανόμενης στην 171/2019 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου κρίσης, ότι δηλαδή το κύριο αντικείμενο του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης είναι αυτό της προμήθειας ειδών. Ακολούθως, πρέπει να παραπεμφθεί η υπόθεση στο ΣΤ΄ Κλιμάκιο, προκειμένου να διενεργηθεί επί του σχεδίου της ως άνω σύμβασης ο έλεγχος νομιμότητας αυτού.