ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1405/2021
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 343/2021 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την ανάθεση της υπηρεσίας με τίτλο «Φύλαξη κτιρίων, εγκαταστάσεων και εξωτερικών χώρων του ….. διάρκειας είκοσι τριών (23) μηνών».(....)Περαιτέρω, όμως, όπως ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο, ο ίδιος όρος ως προϋπόθεση συμμετοχής (κριτήριο ποιοτικής επιλογής) είναι μη νόμιμος, διότι δεν εντάσσεται στις περιοριστικώς αναφερόμενες προϋποθέσεις τεχνικής ικανότητας του άρθρου 75 παρ. 4 του ν. 4412/2016, όπως αυτές εξειδικεύονται περαιτέρω στο Μέρος II «Τεχνική ικανότητα» του Παραρτήματος ΧΙΙ του Προσαρτήματος Α του ίδιου νόμου (βλ. σκ. 20). Πλην όμως, το Δικαστήριο κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι η πλημμέλεια αυτή δεν παρίσταται εν προκειμένω ουσιώδης, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τις ένδικες προσφυγές, ενόψει του ότι (i) στο διαγωνισμό μπορούσε κατ’ αρχήν να συμμετάσχει κάθε ενδιαφερόμενος εγκατεστημένος στο σύνολο της επικράτειας ή στο εξωτερικό, (ii) δεν ασκήθηκε ένσταση κατά της νομιμότητας της διακήρυξης από κάποιον οικονομικό φορέα ούτε υπήρξε αποκλεισμός υποψηφίου λόγω μη συμμόρφωσης με τον ανωτέρω όρο, (iii) το ίδιο το Δικαστήριο, σε πρόσφατες πράξεις του (βλ. ενδεικτ. τις 383/2018 και 32/2021 πράξεις του Ζ΄ Κλιμακίου), δεν ανέδειξε τη σχετική πλημμέλεια, με αποτέλεσμα το … να την επαναλάβει στον ελεγχόμενο διαγωνισμό και (iv) ο σχετικός όρος, η συνδρομή του οποίου δεν ορίζεται ρητά στη διακήρυξη ότι τίθεται επί ποινή απαραδέκτου, αφορά κατ’ ουσίαν μόνο στον ανάδοχο, αποσκοπώντας προδήλως στην εξασφάλιση ότι ο τελευταίος θα συμμορφωθεί με ένα νόμιμο, κατά τα προαναφερθέντα, όρο εκτέλεσης της σύμβασης.Απορρίπτει την παρέμβαση της εταιρείας «…» ως απαράδεκτη.Συνεκδικάζει τις προσφυγές ανάκλησης και δέχεται αυτές.Δέχεται την παρέμβαση του πρώτου προσφεύγοντος.Ανακαλεί την 343/2021 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1404/2021
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 344/2021 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την ανάθεση της υπηρεσίας με τίτλο «Καθαριότητα κτιρίων, εγκαταστάσεων και εξωτερικών χώρων του ……», συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 4.121.674,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., για χρονικό διάστημα δεκαέξι (16) μηνών, συμβατικού αντιτίμου ποσού 4.052.017,71 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α..(....)Πλην όμως, κατ’ αποδοχήν του σχετικώς προβαλλόμενου με τις συνεκδικαζόμενες προσφυγές ισχυρισμού, το Τμήμα κρίνει κατά πλειοψηφία ότι η πλημμέλεια αυτή δεν παρίσταται εν προκειμένω ουσιώδης, ενόψει του ότι (i) στο διαγωνισμό μπορούσε κατ’ αρχήν να συμμετάσχει κάθε ενδιαφερόμενος εγκατεστημένος στο σύνολο της επικράτειας ή στο εξωτερικό, (ii) δεν ασκήθηκε ένσταση κατά της νομιμότητας της διακήρυξης από κάποιον οικονομικό φορέα ούτε υπήρξε αποκλεισμός υποψηφίου λόγω μη συμμόρφωσης με τον ανωτέρω όρο, (iii) το Δικαστήριο, σε πρόσφατες Πράξεις του (βλ. ενδεικτ. ΕλΣυν Ζ΄ Κλιμ. πρ. 256/2019, για υπηρεσίες καθαριότητας, ΕλΣυν Ζ' Κλιμ. πρ. 32/2021, 254, 383/2018 για υπηρεσίες φύλαξης/συντήρησης, και την 1/2021 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Υπουργείο Εσωτερικών), δεν ανέδειξε τη σχετική πλημμέλεια, με αποτέλεσμα το … να την επαναλάβει στον ελεγχόμενο διαγωνισμό και (iv) ο σχετικός όρος, η συνδρομή του οποίου δεν ορίζεται ρητά στη διακήρυξη ότι τίθεται επί ποινή απαραδέκτου, αφορά κατ’ ουσίαν μόνο στον ανάδοχο, αποσκοπώντας προδήλως στην εξασφάλιση ότι ο τελευταίος θα συμμορφωθεί με ένα νόμιμο, κατά τα προαναφερθέντα, όρο εκτέλεσης της σύμβασης. Ανακαλεί την 344/2021 Πράξη του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1274/2021
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:ζητείται η ανάκληση της 260/2021 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (στο εξής προσβαλλόμενη Πράξη), με την οποία διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες κατά τη διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση των υπηρεσιών φύτευσης και συντήρησης χώρων πρασίνου του Δήμου …-…, συνολικού προϋπολογισμού 1.850.000,00 ευρώ (με Φ.Π.Α.) και κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ των προσφευγόντων.(....)Η κρίση του Κλιμακίου ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης για τον λόγο ότι μη νομίμως προβλέφθηκε στον όρο 2.2.6 της διακήρυξης ως κριτήριο επιλογής η παρουσίαση «ολοκληρωμένης έκθεσης αντιμετώπισης του έργου, προδιαγραφές της προσφερόμενης υπηρεσίας, περιβαλλοντική διαχείριση, μεθοδολογία οργάνωσης, διοίκησης και υλοποίησης του έργου, σχεδιασμό, προγραμματισμό και παρακολούθηση-έλεγχος προόδου του έργου», ενώ, σύμφωνα με τον όρο 3.1.2 της διακήρυξης, συνιστά κριτήριο ανάθεσης (Κ1 και Κ2), δεν είναι ορθή. Και τούτο, διότι η απαίτηση αυτή, έστω και εάν μη νομίμως εμφιλοχώρησε στον όρο 2.2.6 της διακήρυξης, δεν επηρέασε την ανάπτυξη του ανταγωνισμού, ούτε δημιούργησε ασάφεια στους υποψήφιους οικονομικούς φορείς, οι οποίοι, άλλωστε, δεν ζήτησαν σχετικώς διευκρινίσεις, δεδομένου ότι οι τελευταίοι όφειλαν, ούτως ή άλλως, να υποβάλουν την ως άνω έκθεση, προκειμένου να αξιολογηθεί και να βαθμολογηθεί η τεχνική τους προσφορά με βάση τα κριτήρια ανάθεσης της σύμβασης, διαφορετικά θα έπρεπε να αποκλειστούν.(....)Ως προς την κρίση του Κλιμακίου ότι η εμπειρία του οικονομικού φορέα, που αποτελεί αποκλειστικά και μόνο κριτήριο επιλογής, μη νομίμως ετέθη και ως κριτήριο ανάθεσης, προβάλλεται ότι εν προκειμένω η προηγούμενη εμπειρία σε συναφή με το δημοπρατούμενο αντικείμενα εγγυάται την αποτελεσματικότερη, σε σχέση με κάποιον που έχει μικρότερη εμπειρία, εκτέλεση της σύμβασης, λόγω των ιδιαζουσών αναγκών της αναθέτουσας αρχής, η οποία έχει τον χαρακτήρα κηπούπολης, με μεγάλη αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο, και του ιδιαίτερου φυσικού αντικειμένου της σύμβασης, το οποίο παρίσταται σύνθετο, εξειδικευμένο και εξαιρετικά διευρυμένο, ενόψει της έκτασης και της ποικιλίας των χώρων πρασίνου του Δήμου.Σε κάθε περίπτωση, συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος, αναγόμενοι στην πολιτική προστασία, την αποφυγή πυρκαγιών, την προστασία του πρασίνου κατά τη διάρκεια του θέρους, τη διασφάλιση της φυσιογνωμίας της περιοχής ως κηπούπολης και την προστασία της δημοτικής περιουσίας, οι οποίοι επιβάλλουν την υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης.(....)Ανακαλεί την 260/2021 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης για την ανάθεση των υπηρεσιών φύτευσης και συντήρησης χώρων πρασίνου του Δήμου …-….
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1306/2021
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τις ένδικες προσφυγές ζητείται η ανάκληση της 319/2021 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή δέκα (10) σχεδίων συμβάσεων μεταξύ των προσφευγόντων, με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών φύλαξης δέκα (10) κτιριακών εγκαταστάσεων σπουδαστικών εστιών, διαχειριστικής ευθύνης του πρώτου προσφεύγοντος.(....)Εξάλλου, η μη υποβολή ενστάσεων και προσφυγών κατά των κρίσιμων όρων της διακήρυξης, δεν συνιστά αυτοτελώς λόγο που καθιστά τις εν λόγω πλημμέλειες μη ουσιώδεις, δεδομένου ότι κατά τον ασκούμενο από το Ελεγκτικό Συνέδριο, σύμφωνα με το άρθρο 98 παρ. 1 περ. β του Συντάγματος, έλεγχο της νομιμότητας της διαγωνιστικής διαδικασίας που αποβλέπει στη θεραπεία της αντικειμενικής ακεραιότητας των διαγωνιστικών διαδικασιών, διατυπώνεται αρνητική κρίση ως προς την υπογραφή ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, σε κάθε περίπτωση που διαπιστώνονται πλημμέλειες που πλήττουν τις αρχές της διαφάνειας, της ισότητας των μερών και τον υγιή ανταγωνισμό, επί των οποίων στηρίζεται το σύνολο της οικείας νομοθεσίας, ανεξαρτήτως της υποβολής διοικητικών ή δικαστικών προσφυγών από τους ενδιαφερόμενους.Δεν ανακαλεί την 319/2021 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕλΣυν/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/180/2022.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/603/2021
Ανάθεση υπηρεσιών καθαριότητας...ζητείται η ανάκληση της 45/2021 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Στο πλαίσιο αυτό, εκτιμώντας τις συνθήκες της προκείμενης υπόθεσης και σταθμίζοντας την ύπαρξη επιτακτικών λόγων δημοσίου συμφέροντος, συνιστάμενων στην, κατά το δυνατόν, αποφυγή της έκθεσης σε κίνδυνο της υγείας των ατόμων με ειδικές ανάγκες που περιθάλπονται στις δομές φροντίδας που λειτουργεί η προσφεύγουσα Α.Α., από την αιφνίδια διακοπή της δυνατότητας παροχής υπηρεσιών καθαριότητας που θα είχε ως επακόλουθο η μη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, υπό τις παρούσες πρωτοφανείς, δυσμενείς υγειονομικές συνθήκες που επέφερε η πανδημία του κορωνοϊού COVID-19, το Δικαστήριο κρίνει ότι, κατ’ αρχάς, συντρέχουν όλως εξαιρετικές περιστάσεις που δικαιολογούν τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης. Το επιλεγέν, όμως, ως άνω μέσο, για την ικανοποίηση, δια της διασφάλισης της δημόσιας υγείας, επιτακτικών λόγω δημοσίου συμφέροντος, δεν πρέπει να βαίνει πέραν του αναγκαίου για την επίτευξη του ανώτερου σκοπού μέτρου. Για τη στάθμιση αυτή, πρέπει να ληφθεί υπόψη, αφενός ότι ο χρόνος της δωδεκάμηνης βασικής διάρκειας της ελεγχόμενης σύμβασης επαρκεί για την ομαλή κάλυψη των αναγκών της προσφεύγουσας Α.Α., έως τη σύναψη σύμβασης, κατόπιν διενέργειας νέας, δίχως τις διαπιστωθείσες ως άνω πλημμέλειες, διαδικασίας ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών, αφετέρου η διαφαινόμενη ύφεση της τρέχουσας επιδημιολογικής επιβάρυνσης της Χώρας και η σταδιακή επάνοδο στην κοινωνική και οικονομική κανονικότητα (βλ. μνημονευθείσα Δ1α/Γ.Π.οικ.28503/7.5.2021 κοινή υπουργική απόφαση). Από τη συνεκτίμηση των ανωτέρω δεδομένων της προκείμενης υπόθεσης, ο εξεταζόμενος λόγος ανάκλησης της προσβαλλόμενης πράξης πρέπει να γίνει δεκτός και η ελεγχόμενη σύμβαση να υπογραφεί, υπό τον όρο μη ενεργοποίησης του δικαιώματος προαίρεσης για παράταση της διάρκειάς της ύψους: α) 850.000,00 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α. και β) 10% του προϋπολογισμού για την αντιμετώπιση έκτακτων και απρόβλεπτων αναγκών, ήτοι 85.000,00 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α....Ανακαλεί την 45/2021 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1161/2021
Ανάθεση υπηρεσίας..ζητείται η ανάκληση της 202/2021 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου....Από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι ο ανάδοχος φορέας στηρίζεται στις ικανότητες της εταιρείας «...» προς τεκμηρίωση της ζητούμενης τεχνικής ικανότητας του άρθρου 2.2.6 της διακήρυξης και, επομένως, όφειλε η τελευταία, ανεξαρτήτως εάν δηλώθηκε και ως υπεργολάβος και του ποσοστού της υπεργολαβίας, να προσκομίσει τα στοιχεία που αποδεικνύουν την από μέρους της πλήρωση του εν λόγω κριτηρίου επιλογής και, ειδικότερα, τα απαιτούμενα από τη διακήρυξη δικαιολογητικά (βεβαιώσεις προϋπηρεσίας, πιστοποιητικά, πτυχία), από τα οποία θα αποδεικνύονται οι τεχνικές γνώσεις και η εμπειρία του προσωπικού που «δανείζει», ανάλογα με την ειδικότητα πρόσληψης. Περαιτέρω, όμως, μη νομίμως κρίθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη ότι η εν λόγω εταιρεία όφειλε, επιπλέον, να προσκομίσει και τα αναφερόμενα στο άρθρο 2.2.7 της διακήρυξης πιστοποιητικά διασφάλισης ποιότητας και περιβαλλοντικής διαχείρισης. Τούτο, διότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 8 και 12 της παρούσας, σε περίπτωση που ο τρίτος φορέας δανείζει στον προσφέροντα μέρος του απαιτούμενου για την εκτέλεση της σύμβασης προσωπικού, δεν απαιτείται να αποδεικνύεται ότι αυτός πληροί και το - διακριτό και αυτοτελές κατά τη διακήρυξη και κατά το σκοπό που εξυπηρετεί - κριτήριο επιλογής, το οποίο αφορά στα πρότυπα διασφάλισης ποιότητας και περιβαλλοντικής διαχείρισης. Επιπλέον, η διακήρυξη ουδόλως απαιτούσε ρητά την υποβολή των εν λόγω δικαιολογητικών, καθόσον η σχετική παρ. 2.9.2.2 αυτής παρέπεμπε - όσον αφορά στον δανειστή τεχνικής ικανότητας - μόνο στις παρ. 2.2.5 και 2.2.8, όχι δε και στην επίμαχη εν προκειμένω παρ. 2.2.7. Επομένως, ο σχετικώς προβαλλόμενος με τις προσφυγές λόγος πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος. Και τούτο ανεξαρτήτως του ότι ήδη η δεύτερη προσφεύγουσα-ανάδοχος φορέας επικαλείται και προσκομίζει για την εταιρεία «...» τα προβλεπόμενα στο άρθρο 2.2.7 της διακήρυξης πιστοποιητικά διασφάλισης ποιότητας και περιβαλλοντικής διαχείρισης [βλ. τα προσκομιζόμενα ΣΔΠ 3183/21 (ISO 9001:2015) και ΣΠΔ 3183Α/19 (ISO 14001:2015) πιστοποιητικά]. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθεί η ασκηθείσα από την εταιρεία «....» παρέμβαση ως απαράδεκτη, να γίνουν δεκτές οι συνεκδικαζόμενες προσφυγές ανάκλησης και η ασκηθείσα από το πρώτο προσφεύγον παρέμβαση, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 202/2021 πράξη του Ζ' Κλιμακίου και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης μεταξύ των προσφευγόντων, ακολούθως δε να διαταχθεί η απόδοση του κατατεθέντος παραβόλου στην δεύτερη προσφεύγουσα εταιρεία (άρθρα 310 παρ. 1, 335 παρ. 1 και 336 παρ. 1 του ν. 4700/2020).
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/205/2018
Προμήθεια και εγκατάσταση φωτιστικών σωμάτων...Με τα δεδομένα αυτά η διαδικασία ανάθεσης της κρινόμενης σύμβασης παρίσταται νόμιμη. Ειδικότερα, οι όροι των άρθρων 2.2.4.1. και 2.2.9.2.Β.2 εδ. στ΄ της διακήρυξης είναι νόμιμοι, καθόσον η απαίτηση για τη διάθεση κτηριακών εγκαταστάσεων εντός της ελληνικής επικράτειας προς απόδειξη της επαγγελματικής ικανότητας του υποψηφίου νομίμως ζητείται σε μια τέτοια σύμβαση προμήθειας, ιδιαίτερα απαιτητικής σε ποσότητα ειδών, καθόσον δεν είναι ασύνδετη και δυσανάλογη με το συμβατικό αντικείμενο και ο σχετικός όρος μπορεί να καλυφθεί και με μίσθωση των απαιτούμενων χώρων αποθήκευσης με συνέπεια να είναι επιτεύξιμος για κάθε συμμετέχοντα. Περαιτέρω, και οι όροι σύμφωνα με τους οποίους οι συμμετέχοντες στο διαγωνισμό υποχρεούνται επί ποινή αποκλεισμού αφενός να έχουν εκτελέσει κατά τη διάρκεια της προηγούμενης τριετίας τουλάχιστον 10 συμβάσεις προμήθειας του ιδίου αντικειμένου και αφετέρου να έχουν εκτελέσει κατ’ ελάχιστον μία προμήθεια του ιδίου αντικειμένου ανά έτος της προηγούμενης τριετίας, δεν εμπόδισαν εν τοις πράγμασι την ανάπτυξη του ανταγωνισμού, αφού στη διαδικασία συμμετείχαν τρεις (3) εταιρείες οι οποίες δραστηριοποιούνται ενεργά στο συγκεκριμένο τομέα. Σε κάθε περίπτωση τόσο οι συμμετέχουσες όσο και άλλες δυνητικά υποψήφιες δεν επικαλέστηκαν βλάβη από αυτούς, με την αιτίαση ότι παραβιάστηκαν οι προϋποθέσεις συμμετοχής τους στο διαγωνισμό σε σημείο τέτοιο που να την αποκλείουν ή να την καθιστούν ουσιωδώς δυσχερή, αφού δεν τους προσέβαλαν, ούτε επικαλέστηκαν ότι δεν διέθεταν την απαιτούμενη εμπειρία την οποία αντίθετα στα υποβληθέντα Ευρωπαϊκά Ενιαία Έγγραφα Προμήθειας (ΕΕΕΠ) ισχυρίστηκαν ότι διέθεταν, αλλά εντέλει δεν απέδειξαν. Συνεπώς, και οι όροι αυτοί παρίστανται νόμιμοι (ΕΣ VI Τμ. 608 και 609/2018). Κατ’ ακολουθία δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στο πλαίσιο της ανωτέρω διαγωνιστικής διαδικασίας και, συνεπώς δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.
ΕΣ/ΤΜ.6/1635/2020
Εργασίες υποστήριξης λειοτεμαχισμού...Τα ανωτέρω, ισχύουν ανεξάρτητα από το γεγονός ότι, στην προκειμένη περίπτωση, η πρώτη προσφεύγουσα εταιρεία, στην οποία κατακυρώθηκε η ελεγχόμενη σύμβαση, προσκόμισε γενική μόνο βεβαίωση των κατασκευαστικών οίκων των μηχανημάτων ότι «διαθέτει κατάλληλο και έμπειρο προσωπικό για να εκτελέσει υπηρεσίες χειρισμού και λειτουργίας των μηχανημάτων» (βλ. την από 20.1.2020 βεβαίωση της ... και την από 20.1.2020 όμοια βεβαίωση της ...), χωρίς να αποδεικνύει ότι στο προσωπικό στο οποίο αναφέρεται η βεβαίωση περιλαμβάνεται και το προσωπικό που δήλωσε ότι θα χρησιμοποιήσει για την εκτέλεση της σύμβασης (ήτοι ο χειριστής γερανογέφυρας - γερανών : ... – και ο χειριστής σπαστήρων και συναφών εργασιών: ... του ..., για τα ειδικά επαγγελματικά προσόντα των οποίων δεν υπάρχει άλλη αναφορά βλ. σελ. 13 του Ε.Ε.Ε.Σ. που υπέβαλε η προσφεύγουσα στο διαγωνισμό). Τέλος, ως προς τον ίδιο όρο της διακήρυξης, στο μέτρο που εισάγει όρο εκτέλεσης της σύμβασης, η απαίτηση της προσκόμισης πιστοποιητικού με το οποίο να επιβεβαιώνεται ότι η παρεχόμενη υπηρεσία θα παρέχεται από ειδικώς εκπαιδευμένο προσωπικό συνιστά «σήμα», κατά την έννοια του νόμου, το οποίο ωστόσο δεν πληροί τις προϋποθέσεις νομιμότητας του άρθρου 55 του ν. 4412/2016, αφού α) δεν γίνεται αναφορά στις συγκεκριμένες απαιτήσεις που πρέπει να πληροί η ζητούμενη υπηρεσία προκειμένου να λάβει τη σχετική πιστοποίηση, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατόν να επαληθευτούν τα κριτήρια με αντικειμενικό τρόπο, β) τα ζητούμενα πιστοποιητικά δεν είναι προσιτά σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέλη, αφού το ένα εξ αυτών χορηγείται από οικονομικό φορέα που μετέχει στο διαγωνισμό (την πρώτη προσφεύγουσα), και ως εκ τούτου, εισάγονται διακρίσεις υπέρ του φορέα αυτού και γ) οι απαιτήσεις για την ζητούμενη πιστοποίηση (απαιτήσεις σήματος) καθορίζονται, τουλάχιστον ως προς τη βεβαίωση που οφείλει να εκδώσει ο ίδιος (ως επίσημος εισαγωγέας των μηχανημάτων του κατασκευαστή των λειοτεμαχιστών), από τον ίδιο τον διαγωνιζόμενο οικονομικό φορέα.
10. Τέλος, ως προς τους ειδικότερα προβαλλόμενους από τον .... λόγους ανάκλησης, το Τμήμα κρίνει ότι: (α) Ο ισχυρισμός ότι στη διακήρυξη περιγράφονται κατά τρόπο απολύτως σαφή και αναλυτικό οι τεχνικές απαιτήσεις των υπό ανάθεση υπηρεσιών υποστήριξης των λειοτεμαχιστών προβάλλεται αλυσιτελώς, πρωτίστως διότι η αναδειχθείσα από το Κλιμάκιο πλημμέλεια δεν αφορούσε στην αοριστία του τεχνικού αντικειμένου της σύμβασης, όπως εσφαλμένως υπολαμβάνεται από τον προσφεύγοντα, αλλά στην αοριστία του όρου περί προσκόμισης βεβαιώσεων καταλληλότητας του προσωπικού από τους κατασκευαστές, εκλαμβανόμενου ως τεχνικής προδιαγραφής, δευτερευόντως δε, διότι η ανωτέρω αιτιολογία της προσβαλλόμενης Πράξης έχει ήδη μεταρρυθμιστεί με την παρούσα απόφαση. (β) Ο ισχυρισμός περί συγγνωστής πλάνης πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, καθόσον, παρά το γεγονός ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο, κατά τον έλεγχο παραπλήσιων όρων διακηρύξεων δεν ανέδειξε ανάλογους όρους ως πλημμελείς (βλ. τις επικαλούμενες Ε.Σ. Τμ. VI 300 και 1300/2019, οι οποίες ωστόσο εμφανίζουν σημαντικές διαφοροποιήσεις), σε κάθε περίπτωση, η κρινόμενη πλημμέλεια αναδεικνύεται ως ιδιαιτέρως σοβαρή. (γ) Τέλος, ο ισχυρισμός με τον οποίο ζητείται η ανάκληση της προσβαλλόμενης Πράξης για λόγους δημοσίου συμφέροντος πρέπει να απορριφθεί, δοθέντος ότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας στις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων (βλ. Ε.Σ. Τμ. Μείζ. – Επταμ. Συνθ. 1264, 763/2019, VI Τμ. 1076, 637/2020, 1254, 979, 824/2019).Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι κρινόμενες προσφυγές πρέπει να απορριφθούν, να κριθεί ότι η προσβαλλόμενη Πράξη είναι νόμιμη, με τροποποίηση της αιτιολογίας της κατά τα ανωτέρω, και να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος παραβόλου.Δεν ανακαλεί την 253/2020 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜ/2117/2020.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/711/2022
Παροχή Υπηρεσιών Φύλαξης Κτιριακών Εγκαταστάσεων:Ζητείται η ανάκληση της 677/2021 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου διά της Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων και της πρώτης προσφεύγουσας εταιρείας με τίτλο «Για την επιλογή αναδόχου για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης, για την κάλυψη των αναγκών των κτηριακών εγκαταστάσεων του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, για χρονικό διάστημα είκοσι επτά (27) μηνών και με δυνατότητα παράτασης για ένα (1) επιπλέον έτος», συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης 2.167.741,93 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου δικαιώματος προαίρεσης, πλέον ΦΠΑ).(....)Εξάλλου, αναφορικά με το ύψος του ποσού της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης που προβλέπεται στο άρθρο 10 του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης, ρητώς αναφέρεται στη δεύτερη από τις ανωτέρω ένδικες προσφυγές, ότι θα υπολογιστεί σε ποσοστό 4% επί της εκτιμώμενης προϋπολογισθείσας δαπάνης, μη συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προαίρεσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 72 παρ. 4 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 21 του ν. 4782/2021 (Α΄ 36) και ισχύει για τους διαγωνισμούς οι διακηρύξεις των οποίων δημοσιεύονται μετά την 1η Ιουνίου 2021 (πρβλ. αποφ. 197-199/2022 Έβδ. Τμ. ΕλΣυν). Ανακαλεί την 677/2021 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της εταιρείας με την επωνυμία «… Ε.Π.Ε.» και τον διακριτικό τίτλο «… Ε.Π.Ε.», με τίτλο «Για την επιλογή αναδόχου για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης, για την κάλυψη των αναγκών των κτηριακών εγκαταστάσεων του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, για χρονικό διάστημα είκοσι επτά (27) μηνών και με δυνατότητα παράτασης για ένα (1) επιπλέον έτος» (Διακήρυξη 71674/Β4/16.6.2021), υπό τον όρο ότι θα διορθωθεί το χρηματικό ποσό της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης κατά τα αναλυτικότερα διαλαμβανόμενα στο σκεπτικό.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1079/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 127/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά το μέρος που έγινε δεκτό ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας πλαισίου μεταξύ του Δήμου Αθηναίων (εφεξής Δ.Αθ.) και της εταιρείας με την επωνυμία «… Ι.Κ.Ε.» (εφεξής … Ι.Κ.Ε.) για την ανάθεση της δεύτερης ομάδας της προμήθειας με τίτλο «Προμήθεια και Εγκατάσταση Μηχανισμών Υπογειοποίησης Κάδων» (προμήθεια και εγκατάσταση βυθιζόμενων συστημάτων κάθετης διαβαθμισμένης συμπίεσης), ενδεικτικού προϋπολογισμού 6.995.000,00 πλέον Φ.Π.Α.(....)Εν όψει αυτών, ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο ότι ο επίμαχος όρος οδήγησε σε περιορισμό του ανταγωνισμού εφόσον αποτέλεσε λόγο αποκλεισμού των δύο από τους τρείς οικονομικούς φορείς που υπέβαλλαν προσφορά για την 2η Ομάδα, οι δε ισχυρισμοί του προσφεύγοντος και της παρεμβαίνουσας ότι συνέτρεχαν και άλλοι λόγοι αποκλεισμού αυτών και ότι ούτε στην 1η Ομάδα έγινε επίκληση εμπειρίας προκύπτουσας από συμβάσεις με αντισυμβαλλόμενους ιδιωτικούς φορείς δεν επιτάσσουν την αντίθετη ερμηνεία, όπως αβασίμως προβάλλεται, διότι αυτοί αφενός δεν μπορούν να θεωρηθούν συμβιβάσιμοι με τις επιδιώξεις του ενωσιακού νομοθέτη, αφετέρου δεν μπορούν να καταστήσουν κατ΄ αποτέλεσμα νόμιμο τον επίμαχο όρο.Δεν ανακαλεί την 127/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά το μέρος που αφορά στην υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας – πλαισίου μεταξύ του προσφεύγοντος και της παρεμβαίνουσας.
ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1406/2022
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/593/2022
Προμήθεια καυσίμων κα λιπαντικών:Ζητείται η ανάκληση της 4/2022 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα Ροδόπης, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή των δύο (2) υποβληθέντων σχεδίων συμβάσεων μεταξύ του Δήμου … και α) της ατομικής επιχείρησης του ήδη παρεμβαίνοντος … και β) της εταιρείας με την επωνυμία «… Μονοπρόσωπη Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης» αναδόχων του ανοικτού διαγωνισμού με αντικείμενο της ανάθεση της προμήθειας καυσίμων και λιπαντικών έτους 2022 και 2023, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 556.451,60 ευρώ πλέον Φ.Π.Α..(....)Από τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης και ειδικότερα από τον φυσικό φάκελο "Δικαιολογητικά Συμμετοχής-Τεχνική Προσφορά" αποδεικνύεται ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την προσφυγή, το Ε.Ε.Ε.Σ που κατέθεσε για τη συμμετοχή του ο ανάδοχος της προμήθειας για τα υγρά καύσιμα φέρει μεν στο αριστερό μέρος της τελευταίας σελίδας 22 την από 14.9.2021 ψηφιοποιημένη ιδιόχειρη υπογραφή και σφραγίδα της ατομικής επιχείρησης του αναδόχου, ωστόσο στο δεξί τμήμα της ίδιας σελίδας έχει τεθεί και η ηλεκτρονική υπογραφή του ίδιου φορέα με τα ανωτέρω χαρακτηριστικά (βλ. σκ. 25) και με ημερομηνία 15.9.2021, ήτοι μία μέρα πριν την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προσφορών (16.9.2021), σύμφωνα με τη διακήρυξη (άρθρο 1.5.).Με τα δεδομένα αυτά, εφόσον το ανωτέρω έγγραφο φέρει και ψηφιακή υπογραφή, την εγκυρότητα της οποίας δεν πλήττει ρητώς η Επίτροπος με τη διατύπωση συγκεκριμένου λόγου μη νομιμότητας αυτής κατά την εκφορά του συμπεράσματός της για τη μη νομότυπη υποβολή του ΕΕΕΣ, ούτως ώστε ο προσφεύγων Δήμος να δύναται να αμυνθεί αποτελεσματικά κατ΄ αυτού, το Δικαστήριο κρίνει ότι ο σχετικός λόγος ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτός. Ανακαλεί την προσβαλλόμενη 4/2022 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα Ροδόπης.