Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΚΛΙΜ.Ε/171/2019

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.2

Προμήθεια – Εγκατάσταση και Λειτουργική Σύνδεση Εξοπλισμού :Στην προκείμενη υπόθεση, το Κλιμάκιο αυτό, επιληφθέν του ελέγχου νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης με αντικείμενο «Προμήθεια – Εγκατάσταση και Λειτουργική Σύνδεση Εξοπλισμού για την λειτουργική ολοκλήρωση της Υφιστάμενης (Ε.Ε.Λ.) και των Α/Σ…..– ...», κρίνει με την παρούσα Πράξη του ότι πρόκειται για μικτή σύμβαση, το κύριο αντικείμενο της οποίας αποτελεί η προμήθεια αγαθών (μηχανημάτων επεξεργασίας λυμάτων) και, κατά συνέπεια, δεν έχει αρμοδιότητα, σύμφωνα με τη ΦΓ8/1605/13.10.1999 κανονιστική απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, να προβεί στον έλεγχο αυτής. Δεν μπορεί, ωστόσο, να την παραπέμψει στο κατά την κρίση του αρμόδιο ΣΤ΄ Κλιμάκιο, αφού, με την 463/2018 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου, κρίθηκε ότι το κύριο αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης είναι αυτό της εκτέλεσης δημόσιου έργου και για το λόγο αυτό η ως άνω σύμβαση παραπέμφθηκε στο παρόν Κλιμάκιο για έλεγχο. Κατόπιν αυτών, ενόψει της έκδοσης αντίθετων Πράξεων των Ε΄ και Ζ΄ Κλιμακίων, σχετικά με την έννοια των διατάξεων του άρθρου 2 παρ. 6, 7, 8 και 9 του ν.4412/2016, η υπόθεση πρέπει, σύμφωνα με την προμνησθείσα διάταξη του άρθρου 37 παρ. 9 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν.4129/2013, να παραπεμφθεί στο αρμόδιο Τμήμα Μείζονος Επταμελούς Σύνθεσης, προκειμένου αυτό να άρει την ούτω δημιουργηθείσα αμφισβήτηση περί της έννοιας των εν λόγω διατάξεων.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΤΑΜ.ΣΥΝΘ/604/2019


Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/765/2024

ΜΕΙΚΤΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ.Εγκατάσταση Συστήματος Ελέγχου Διαρροών (τηλε-ελέγχου/τηλεχειρισμού):επιδιώκεται η ανάκληση της 101/2024 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Τούτων δοθέντων, το κύριο αντικείμενο, επί του οποίου διαρθρώνεται όλη η σύμβαση είναι η προμήθεια του νέου, σύγχρονου συστήματος τηλεμετρίας προκειμένου να επιτευχθεί καλύτερη διαχείριση των υποδομών ύδρευσης της ,,,,, προς τον σκοπό δε της εγκατάστασης των νέων μηχανημάτων διαμορφώνονται (με μικρής κλίμακας οικοδομικές εργασίες) οι χώροι τοποθέτησης αυτών και γίνονται οι αναγκαίες υδραυλικές και ηλεκτρολογικές εργασίες για την προσαρμογή του εν λόγω εξοπλισμού στις υφιστάμενες υποδομές και παροχές ύδατος και ηλεκτρικής ενέργειας, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι εργασίες αυτές αποτελούν το μέσο για την εκπλήρωση του ως άνω σκοπού και έχουν δευτερεύοντα χαρακτήρα. Σε αυτό συνηγορεί (χωρίς να αποτελεί αποκλειστικό κριτήριο) και το γεγονός ότι η αξία των εργασιών και των αναγκαίων για την εκτέλεσή τους υλικών ανέρχεται συνολικά σε ποσοστό περίπου 70% του συνολικού προϋπολογισμού της σύμβασης. Άρα η σύμβαση αποτελεί μεικτή σύμβαση προμήθειας, υπηρεσιών και έργου με κύριο αντικείμενο αυτό της προμήθειας. Δοθέντων όλων των ανωτέρω, ο μοναδικός λόγος της κρινόμενης προσφυγής πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Δεν ανακαλεί την 101/2024 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΤΜ.6/1070/2018

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.(..) ζητείται η ανάκληση της 231/2018 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης με αντικείμενο τη «Λειτουργική και Ενεργειακή Αναβάθμιση χώρων αναψυχής, παιδικών χαρών και χώρων πρασίνου Δήμου ...»,..Το Ε΄ Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη 231/2018 Πράξη του έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, με την αιτιολογία ότι:.α) Μη νομίμως η ως άνω σύμβαση δημοπρατήθηκε ως προμήθεια – υπηρεσία, αφού το αντικείμενό της, που περιλαμβάνει εργασίες αποξήλωσης παλαιών οργάνων παιδικών χαρών, κατεστραμμένων δαπέδων ασφαλείας, αστικού εξοπλισμού και φωτιστικών σωμάτων, επισκευής – βελτίωσης περιφράξεων, εγκατάστασης νέων οργάνων παιδικών χαρών, οργάνων εκγύμνασης, αστικού εξοπλισμού και φωτοβολταϊκών σωμάτων με σιδηροϊστό, διαμόρφωσης του εδάφους για την τοποθέτηση των ανωτέρω στοιχείων, φύτευσης δένδρων και εγκατάστασης ηλεκτρονικού συστήματος κεντρικού ελέγχου άρδευσης, στοχεύει σε συγκεκριμένο λειτουργικό τεχνικό αποτέλεσμα, ήτοι στη λειτουργική και ενεργειακή αναβάθμιση των επίμαχων χώρων, και, κατά συνέπεια, αφορά στην εκτέλεση δημοσίου έργου. ...V. Κατόπιν αυτών και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη υπό στοιχείο ΙΙ, το Τμήμα κρίνει ότι το αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης αφενός δεν αφορά σε κάποια από τις δραστηριότητες που αναφέρονται στο Παράρτημα ΙΙ του Προσαρτήματος Α΄ του ν. 4412/2016 (βλ. και Παράρτημα ΙΙ της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ), αφετέρου δεν αποβλέπει στην πραγματοποίηση ενός «έργου», όπως αυτό ορίζεται στο άρθρο 2 παρ. 1 περ. 6 β΄ και 7, αφού δεν συνίσταται σε οικοδομικές εργασίες ή εργασίες μηχανικού υπό την ειδικότερη έννοια του ως άνω Παραρτήματος (..)Κατά συνέπεια, η επίμαχη διαγωνιστική διαδικασία, εφόσον έχει ως κύριο αντικείμενο την ανάθεση παροχής υπηρεσιών και όχι την εκτέλεση δημοσίου έργου, όπως βάσιμα προβάλλει ο αιτών, καθώς και η παρεμβαίνουσα υπέρ αυτού εταιρεία, νομίμως δημοπρατήθηκε και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχουν οι λοιπές διαπιστωθείσες με την προσβαλλόμενη πλημμέλειες, που αφορούν α) στον προβλεπόμενο στη διακήρυξη τρόπο σύνταξης και υποβολής των οικονομικών προσφορών (ενιαίο ποσοστό έκπτωσης), β) στη μη συμπερίληψη στον προϋπολογισμό του έργου των ποσών των απροβλέπτων, της αναθεώρησης, των γενικών εξόδων και του εργολαβικού οφέλους και γ) στην απαίτηση της διακήρυξης να υποβληθεί, επί ποινή αποκλεισμού, φάκελος τεχνικής προσφοράς....Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την αίτηση ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση της εταιρίας με την επωνυμία «....».Ανακαλεί την 231/2018 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου.


ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/604/2019

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ:..Με αυτά τα δεδομένα, το Τμήμα, λαμβάνοντας υπόψη: α) ότι, όπως συνάγεται από το από 24.12.2018 έγγραφο υπαλλήλου της Περιφέρειας ... από την οικεία διακήρυξη, αλλά και τα λοιπά στοιχεία του φακέλου, τα δομικά έργα των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων ... υφίστανται από 16ετίας και έχουν ολοκληρωθεί σε ποσοστό 98% και δεν αποτελούν παρά το 10% του επίμαχου δημοπρατούμενου αντικειμένου, ο δε μηχανολογικός τους εξοπλισμός έχει κλαπεί και αφορά σε εξειδικευμένα μηχανήματα που αποτελούν αντικείμενο προμήθειας από το εμπόριο, β) τις αναλυτικές τεχνικές προδιαγραφές των ανωτέρω μηχανημάτων, όπως αυτές συγκεκριμενοποιούνται στο Τεύχος 4 της διακήρυξης, γ) το μεγαλύτερο της αξίας της προμήθειας (872.500,00 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α., ποσό που αντιστοιχεί σε αμιγώς προμήθεια ειδών) έναντι της αξίας των εργασιών [509.183,77 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. - ποσό που περιλαμβάνει και υπό προμήθεια είδη - (βλ. ιδίως για το κτίριο διοίκησης πέραν των εργασιών καλωδίωσης και τοποθέτησης, η προμήθεια νέου PLC και έγχρωμης οθόνης αφής διαγωνίου 10΄, καθώς και για τον περιβάλλοντα χώρο, εκτός της εργασίας τοποθέτησης, την προμήθεια πλαστικής μεμβράνης στον πυθμένα του χωμάτινου ταμιευτήρα)], ε) ότι κατά την εξειδίκευση των επιμέρους κριτηρίων για την επιλογή των υποψήφιων αναδόχων, η αναθέτουσα αρχή προτάσσει, αφενός την άσκηση εμπορικής, βιομηχανικής ή βιοτεχνικής δραστηριότητας συναφούς με το αντικείμενο της σύμβασης, αφετέρου την εγκατάσταση και επιτυχή λειτουργία του εξοπλισμού σε μια μονάδα επεξεργασίας αστικών λυμάτων και όχι την κατοχή πτυχίου κάποιας συγκεκριμένης κατηγορίας, κριτήριο που επιφυλάσσεται στις εργοληπτικές επιχειρήσεις δημόσιων έργων, κρίνει ότι το κύριο αντικείμενο της επίμαχης μεικτής σύμβασης (έργου, υπηρεσιών και προμήθειας) είναι αυτό της προμήθειας του αναφερόμενου στη διακήρυξη εξοπλισμού, δεδομένου μάλιστα ότι η τελευταία, απέβλεψε, σε εντονότατο βαθμό, στη φύση των εν λόγω ειδών, ήτοι σε συγκεκριμένες ιδιότητες και προδιαγραφές ως προς τη σύσταση και την απόδοσή τους. Η προμήθεια του εν λόγω εξοπλισμού, εξ ορισμού και αρρήκτως συνδεδεμένη με την τοποθέτηση και εγκατάστασή του προς αποκατάσταση της πλήρους λειτουργίας του επίμαχου συστήματος επεξεργασίας λυμάτων, αποτελεί τη βασική υποχρέωση του αναδόχου (βλ. ΣτΕ ΕΑ 132/2016, βλ. επίσης ΣτΕ 2932/2012, 736/2012, 918/2011), ενώ παρεπόμενο χαρακτήρα έχουν όλες οι λοιπές ως άνω υποχρεώσεις που τον βαρύνουν, οι οποίες ανάγονται σε συμπληρωματικές ως προς την επίτευξη της προμήθειας εργασίες, καθώς και σε περιορισμένης έκτασης λοιπές εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης του ήδη υφιστάμενου δομικού έργου. Κατόπιν τούτων, η δημιουργηθείσα αμφισβήτηση από τις 438/2018 και 171/2019 αντίθετες Πράξεις του Ζ΄ και Ε΄ Κλιμακίου, αντίστοιχα, πρέπει να αρθεί υπέρ της διαλαμβανόμενης στην 171/2019 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου κρίσης, ότι δηλαδή το κύριο αντικείμενο του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης είναι αυτό της προμήθειας ειδών. Ακολούθως, πρέπει να παραπεμφθεί η υπόθεση στο ΣΤ΄ Κλιμάκιο, προκειμένου να διενεργηθεί επί του σχεδίου της ως άνω σύμβασης ο έλεγχος νομιμότητας αυτού.


ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/303/2019

Αμοιβή για την εκτέλεση εργασιών..:Με δεδομένα αυτά, η επίμαχη σύμβαση είναι μεικτή σύμβαση προμήθειας ηλεκτρολογικών και υδραυλικών υλικών με παρεμπίπτουσες εργασίες τοποθέτησής τους αφενός και παροχής υπηρεσιών άντλησης υδάτων και επισκευής αντλιών αφετέρου. Λαμβανομένου δε υπόψη του ύψους της εκτιμώμενης δαπάνης της προμήθειας (17.000 ευρώ) που υπερβαίνει κατά πολύ αυτήν των υπηρεσιών (2.100 ευρώ), το κύριο αντικείμενο της σύμβασης είναι αυτό της προμήθειας, απορριπτομένου ως ερειδόμενου επί εσφαλμένης νομικής βάσης του πρώτου, του δεύτερου και του τέταρτου λόγου διαφωνίας. Εξάλλου, εφόσον η σύμβαση ανατίθεται απευθείας, δεν απαιτούνται τεχνικές προδιαγραφές κατά την έννοια του άρθρου 54 του ν. 4412/2016, όπως αβάσιμα προβάλλεται με τον τρίτο λόγο διαφωνίας, αλλά αρκεί η λεπτομερής περιγραφή των υπό προμήθεια υλικών στην οικεία μελέτη της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών (Ε.Σ. Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. 135/2017). Τέλος, απορριπτέος είναι και ο πέμπτος λόγος διαφωνίας διότι το αντικείμενο της οργανικής θέσης του, βεβαιούντος την καλή εκτέλεση του έργου, δημοτικού υπαλλήλου είναι συναφές με την επίμαχη σύμβαση.Κατόπιν τούτων, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί.


ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/766/2019

Έλεγχος νομιμότητας σχεδίου σύμβασης:..Με δεδομένα αυτά, η επίμαχη σύμβαση είναι μεικτή σύμβαση, με αντικείμενο αφενός την προμήθεια ηχοπετασμάτων (ηχοφρακτών) στην τιμή αγοράς των οποίων περιλαμβάνονται επιμέρους εργασίες συναρμολόγησης και στερέωσής τους, αφετέρου την εκτέλεση έργου, διότι οι «εργασίες ηχομόνωσης» περιλαμβάνονται στις δραστηριότητες του Παραρτήματος II του Προσαρτήματος Α΄ του ν. 4412/2016. Σε κάθε περίπτωση δε για την έντεχνη τοποθέτηση των ηχοπετασμάτων πέριξ της εθνικής οδού και τη θεμελίωσή τους επί τοιχίου από σκυρόδεμα προβλέπονται εργασίες σχετικές με χωματουργικά, τεχνικά, σκυροδέματα, οπλισμούς, κράσπεδα και σημάνσεις για τις οποίες προηγήθηκε η διενέργεια μελέτης και για την επίβλεψή τους προβλέπεται η αυτοπρόσωπη παρουσία ειδικευμένων τεχνικών. Περαιτέρω, όπως ορθά κρίθηκε από το ΣΤ΄ Κλιμάκιο με την 93/2019 Πράξη του, κύριο αντικείμενο της σύμβασης είναι η εκτέλεση έργου, παρά το γεγονός ότι η εκτιμώμενη αξία του υπολείπεται σαφώς εκείνης της προμήθειας. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από τα τεύχη δημοπράτησης, κεντρικό στοιχείο της σύμβασης δεν είναι η προμήθεια των ηχομονωτικών πετασμάτων, αλλά η κατασκευή ενός ενιαίου έργου με αντικείμενο την εκτέλεση ηχομονωτικών εργασιών σε συγκεκριμένα σημεία της Εθνικής Οδού Αθηνών – Λαμίας και με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος και των πολιτών από τον κυκλοφοριακό θόρυβο στις, γειτνιάζουσες με την εθνική οδό, περιοχές και την αισθητική εναρμόνισή του με τις ήδη υφιστάμενες κατασκευές ηχομόνωσης. Η  επίτευξη αυτού του αποτελέσματος δεν επιτυγχάνεται με την απλή προμήθεια των πετασμάτων, αλλά προεχόντως με τις προαναφερθείσες εργασίες (χωματουργικά, τεχνικά, σκυροδέματα, οπλισμοί, κράσπεδα και σημάνσεις) που διασφαλίζουν την εντελή λειτουργία των προμηθευόμενων ειδών και αποτελούν προϋπόθεση για την άρτια υλοποίηση του κύριου συμβατικού αντικειμένου.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η δημιουργηθείσα αμφισβήτηση από τις 84/2019 και 93/2019 αντίθετες πράξεις του Ε΄ και του ΣΤ΄ Κλιμακίου, αντίστοιχα, πρέπει να αρθεί υπέρ της άποψης του ΣΤ΄ Κλιμακίου, ότι δηλαδή το υπό έλεγχο σχέδιο σύμβασης αφορά σε εκτέλεση δημοσίου έργου. Ως εκ τούτου πρέπει να αναπεμφθεί η υπόθεση στο Ε΄ Κλιμάκιο, προκειμένου να διενεργηθεί επί του σχεδίου της ως άνω σύμβασης, ο οικείο έλεγχος νομιμότητας.


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/281/2017

Προμήθεια κινητού εξοπλισμού για το πρόγραμμα ανακύκλωσης χαρτιού με διαλογή στην πηγή για αντικατάσταση - εκσυγχρονισμό υφιστάμενου μέσω ενοικίων χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) - Ομάδα Α:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το κύριο αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης, η οποία κατά την έννοια του άρθρου 4 του ν.4412/2016 είναι μεικτή, δοθέντος ότι περιλαμβάνει τμήμα που έχει ως αντικείμενο την προμήθεια εξοπλισμού μέσω χρηματοδοτικής μίσθωσης και τμήμα με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών συντήρησης αυτού, συνίσταται, ενόψει της υψηλότερης εκτιμώμενης αξίας του πρώτου εκ των ως άνω τμημάτων, στην προμήθεια αγαθών και όχι στην ανάθεση υπηρεσιών, των οποίων επιλαμβάνεται το παρόν Κλιμάκιο κατά τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου. Ως εκ τούτου, και βάσει της καθ’ ύλην κατανομής των αρμοδιοτήτων μεταξύ των Κλιμακίων του Δικαστηρίου, αρμόδιο για τον έλεγχο νομιμότητας του υποβληθέντος σχεδίου συμβάσης είναι το ΣΤ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.  


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/69/2018

Νομιμότητα  σχεδίου σύμβασης (μεικτές συμβάσεις). (..)Το Ε΄ Κλιμάκιο έχει αρμοδιότητα για τον έλεγχο νομιμότητας των συμβάσεων για την εκτέλεση δημοσίων έργων, το ΣT΄ Κλιμάκιο για τον έλεγχο νομιμότητας των συμβάσεων προμηθειών και το Ζ΄ Κλιμάκιο για τον έλεγχο νομιμότητας των συμβάσεων παροχής υπηρεσιών. Σε περίπτωση δε παραπομπής σχεδίων σύμβασης από αναρμόδιο σε αρμόδιο δικαστικό σχηματισμό (Κλιμάκιο), αναβιώνει εκ νέου η τριακονθήμερη προθεσμία για την ολοκλήρωση του ελέγχου (..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το κύριο αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης, η οποία κατά την έννοια του άρθρου 4 του ν.4412/2016 είναι μεικτή, δοθέντος ότι περιλαμβάνει τμήμα που έχει ως αντικείμενο την προμήθεια εξοπλισμού και τμήμα με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών εγκατάστασης αυτού και αποκατάστασης βλαβών, συνίσταται, ενόψει της υψηλότερης εκτιμώμενης αξίας του πρώτου εκ των ως άνω δύο τμημάτων, στην προμήθεια αγαθών και όχι στην ανάθεση υπηρεσιών, παρά τα αντίθετα αναφερόμενα στην οικεία διακήρυξη.​...Παραπέμπει τον φάκελο και το σχέδιο της σύμβασης για την «Αντικατάσταση φθαρμένων εξαρτημάτων και προμήθεια ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού στις εγκαταστάσεις αποχέτευσης του Δήμου ...», μεταξύ του Δήμου ... και της ένωσης εταιρειών «...» - «..» - «..», στο ΣΤ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΤΜ.6/1041/2019

Αποκατάσταση ζημιών...ζητείται η ανάκληση της 458/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Δεδομένου μάλιστα ότι δεν έχει συνταχθεί ειδική τεχνική μελέτη, αλλά μία συνοπτική τεχνική περιγραφή του προς εκτέλεση αντικειμένου (βλ. την «Τεχνική Έκθεση» της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου ...), το ελεγχόμενο σχέδιο σύμβασης δεν αποσκοπεί στην επίτευξη ενός πλήρως λειτουργικού αποτελέσματος – οικονομικά ή τεχνικά - με την έννοια του, κατά τα ανωτέρω, έργου, χωρίς να αρκεί για τον αντίθετο νομικό χαρακτηρισμό η ένταξη στο Τεχνικό Πρόγραμμα Έργων της Περιφέρειας ... (βλ. VI Tμήμα 1070/2018). Περαιτέρω, ως προς την κρίση ότι το ελεγχόμενο σχέδιο δεν εντάσσεται στην έννοια της δημόσιας σύμβασης έργου δεν ασκούν εν προκειμένω επιρροή αφενός μεν το γεγονός ότι η προγραμματική σύμβαση, που έχει ήδη συναφθεί μεταξύ της Περιφέρειας ... και του αιτούντος, είχε ελεγχθεί από το Ε΄ Κλιμάκιο (βλ. Πράξη 253/2018), αφετέρου δε η πρόβλεψη στο άρθρο 4 της ως άνω από 7.6.2018 προγραμματικής ότι η δημοπράτηση θα γίνει σύμφωνα με τις διατάξεις περί δημοσίων έργων (βλ. VI Tμήμα 1070/2018). Άλλωστε, σύμφωνα με το άρθρο 2.2.4 της διακήρυξης, είχαν δικαίωμα συμμετοχής οικονομικοί φορείς, που ασκούν επαγγελματική δραστηριότητα συναφή με το αντικείμενο των προς παροχή υπηρεσιών, ήτοι εργασίες πρασίνου και παιδικών χαρών, εφόσον πληρούν τα κριτήρια επιλογής των άρθρων 2.2.5 (οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια) και 2.2.6 (τεχνική και επαγγελματική ικανότητα) αυτής. Όπως δε προκύπτει από τον «Προϋπολογισμό δαπάνης εργασιών», το ελεγχόμενο σχέδιο αφορά στην προμήθεια και εγκατάσταση νέου εξοπλισμού και στη σχετική διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου και, επομένως, αποτελεί μεικτή σύμβαση υπηρεσίας – προμήθειας, της οποίας όμως υπερέχον τμήμα αποτελεί αυτό της παροχής υπηρεσιών λόγω της εφαρμογής εν προκειμένω του κριτηρίου της υψηλότερης εκτιμώμενης αξίας (βλ. άρθρο 4 παρ. 2 τελευταίο εδάφιο του ν. 4412/2016). Κατά συνέπεια, η επίμαχη διαγωνιστική διαδικασία, εφόσον έχει ως κύριο αντικείμενο την ανάθεση παροχής υπηρεσιών και όχι την εκτέλεση δημοσίου έργου, όπως βάσιμα προβάλλει ο αιτών, καθώς και η παρεμβαίνουσα υπέρ αυτού εταιρεία, νομίμως δημοπρατήθηκε και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχουν οι λοιπές διαπιστωθείσες με την προσβαλλόμενη πλημμέλειες, που αφορούν α) στον προβλεπόμενο στη διακήρυξη τρόπο σύνταξης και υποβολής των οικονομικών προσφορών (ενιαίο ποσοστό έκπτωσης),  β) στη μη συμπερίληψη στον προϋπολογισμό του έργου των ποσών των απροβλέπτων, της αναθεώρησης, των γενικών εξόδων και του εργολαβικού οφέλους και γ) στην απαίτηση της διακήρυξης να υποβληθεί, επί ποινή αποκλεισμού, φάκελος τεχνικής προσφοράς. Κατ΄ ακολουθίαν όσων διαλαμβάνονται στις σκέψεις που προηγήθηκαν, πρέπει η αίτηση ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση της εταιρείας με την επωνυμία «....» να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 458/2019 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου και, αφού δεν διαπιστώθηκε άλλος νόμιμος διακωλυτικός της υπογραφής λόγος, να υπογραφεί το σχέδιο σύμβασης με αντικείμενο την «Αποκατάσταση ζημιών και Λειτουργική, Ενεργειακή και Περιβαλλοντική Αναβάθμιση Πλατειών και Κοινοχρήστων Χώρων στη Δ.Κ. ... μετά τη θεομηνία της 15.11.2017».


ΕΣ/ΤΜ.6/296/2019

Υπογραφή σχεδίου σύμβασης:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία αφορά την ανάθεση μικτής σύμβασης υπηρεσίας και έργου, της οποίας προέχον τμήμα αποτελεί αυτό της παροχής υπηρεσιών. Και τούτο διότι το κύριο χαρακτηριστικό της σύμβασης, όπως προκύπτει από την τεχνική περιγραφή του αντικειμένου της (βλ. ανωτέρω σκέψη υπό ΙΙΙ. Α.), αφορά τη μετακίνηση απορριμματικού όγκου, ενώ για την εργασία αυτή προβλέπεται η μεγαλύτερη δαπάνη του προϋπολογισμού της οικείας μελέτης (130.200,00 ευρώ, επί συνόλου εργασιών 148.350,00 ευρώ). Η δε μετακίνηση απορριμματικού όγκου εντάσσεται αμιγώς στην έννοια της δημόσιας σύμβασης υπηρεσιών και δεν υπάγεται στην έννοια του δημοσίου έργου, σύμφωνα με το άρθρο 2 του ν. 4412/2016, καθώς δεν αφορά σύνολο οικοδομικών εργασιών ή εργασιών μηχανικού, το οποίο επαρκεί αυτό καθαυτό για την εκπλήρωση μίας οικονομικής ή τεχνικής λειτουργίας, ούτε εντάσσεται σε κάποια από τις δραστηριότητες που αναφέρονται στο Παράρτημα II του Προσαρτήματος Α' του ν. 4412/2016. Οι δε λοιπές εργασίες της ελεγχόμενης σύμβασης υπάγονται στην έννοια του δημοσίου έργου. Ειδικότερα, οι μεν εκσκαφές (δαπάνης 880,00 ευρώ) αναφέρονται στην Τάξη 45.11 του Παραρτήματος II του Προσαρτήματος Α' του ν. 4412/2016, η δε οδοστρωσία, που περιλαμβάνει την υπόβαση οδοστρωσίας μεταβλητού πάχους (δαπάνης 6.800,00 ευρώ) και την περίφραξη με συρματόπλεγμα (δαπάνης 10.450,00 ευρώ), υπάγεται στην κατηγορία οδοποιία, η οποία αναφέρεται ως περίπτωση έργου στο άρθρο 2 παρ. 1 σημείο 7 του ν. 4412/2016. Πλην όμως, οι τρεις αυτές εργασίες, λαμβανομένης υπόψη και της σημαντικά μικρότερης προϋπολογιζόμενης δαπάνης αυτών, σε σχέση με τη μετακίνηση απορριμματικού όγκου που αφορά παροχή υπηρεσίας, δεν αποτελούν το κύριο αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης. Κατόπιν αυτών, αφού δεν πρόκειται για αμιγή σύμβαση δημοσίου έργου, αλλά για μικτή σύμβασης υπηρεσίας-έργου, με κύριο αντικείμενο αυτό της παροχής υπηρεσιών, η σύμβαση αυτή έπρεπε να ανατεθεί σύμφωνα με τις διατάξεις που εφαρμόζονται για τις δημόσιες συμβάσεις παροχής υπηρεσιών (βλ. άρθρο 4 παρ. 2 του ν. 4412/2016). Τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση, σύμφωνα με την οποία το αντικείμενο του ελεγχόμενου διαγωνισμού αφορά αμιγώς δημόσιο έργο, είναι, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν ανωτέρω, απορριπτέα ως αβάσιμα. Τέλος, κατ’ εκτίμηση του δικογράφου, προβάλλεται ότι συνέτρεξε συγγνωστή πλάνη των οργάνων της αναθέτουσας αρχής, όσον αφορά το χαρακτηρισμό του αντικειμένου της σύμβασης, ως δημοσίου έργου, καθώς και ότι συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος για την εκτέλεσή του. Κατόπιν αυτών, το Τμήμα κρίνει ότι εν προκειμένω, δεν επλήγη το δημόσιο συμφέρον εξαιτίας του γεγονότος ότι η ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία διενεργήθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις περί δημοσίων έργων. Και τούτο διότι: α) δεν περιορίστηκε εν τοις πράγμασι η ανάπτυξη του ανταγωνισμού, αφού στον υπό κρίση διαγωνισμό υποβλήθηκαν έξι προσφορές, β) επιτεύχθηκε μεγάλο ποσοστό έκπτωσης (62,47%), γ) οι προβλεφθείσες δαπάνες για Γ.Ε. και Ε.Ο. και απρόβλεπτα αποτελούν μικρό τμήμα του προϋπολογισμού της σχετικής μελέτης και τέλος, δ) το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την ομαλή λειτουργία του ΧΥΤΑ και, συνακόλουθα, την προστασία της δημόσιας υγείας. Συνεπώς, ο σχετικός λόγος ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτός.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο νομιμότητας σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου .... και της εργοληπτικής εταιρείας «....», με αντικείμενο την «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΒΟΡΕΙΑΣ ΠΛΕΥΡΑΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΙΚΟΥ ΟΓΚΟΥ ΧΥΤΑ».


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/257/2024

ΜΕΙΚΤΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ.Αντικατάσταση υδρόψυκτου ψύκτη και λεβήτων.(...)(α) Η ελεγχόμενη σύμβαση δεν αφορά στην το πρώτον επέμβαση σε ένα παλαιό κτήριο για την εγκατάσταση συστημάτων ψύξης και θέρμανσης, αλλά στην αντικατάσταση, ήτοι στην προμήθεια και εγκατάσταση, σύγχρονου και βελτιωμένων προδιαγραφών βασικού εξοπλισμού (ψύκτη, λεβήτων, τοπικών μονάδων-fan coils), σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές που περιλαμβάνονται στα συμβατικά τεύχη (Τεχνική Περιγραφή, Προϋπολογισμός Εργασιών) και με προσαρμογή αυτών στις υπάρχουσες υποδομές, ήτοι με τις ηλεκτρομηχανολογικές και υδραυλικές εργασίες που είναι αναγκαίες για τη διασύνδεσή του στα ήδη υπάρχοντα λειτουργικά μηχανήματα και δίκτυα (αγωγούς) ύδρευσης και ηλεκτρικής ενέργειας.Επομένως, δεν πρόκειται για ειδική Τεχνική Μελέτη έργου, αλλά για μία περιγραφή των προς εκτέλεση «εργασιών» (όπως ορίζει και ο τίτλος αυτής -Τεχνική Περιγραφή-) με παράθεση των τεχνικών προδιαγραφών των προς προμήθεια ειδών, συνοδευόμενη από ηλεκτρομηχανολογικά σχέδια των υπαρχουσών εγκαταστάσεων και της σύνδεσης του νέου εξοπλισμού με αυτές. (γ) Η πρόβλεψη από την αναθέτουσα αρχή κονδυλίου απροβλέπτων δεν μπορεί να χαρακτηρίσει μία σύμβαση ως σύμβαση έργου, καθόσον η επιβάρυνση του προϋπολογισμού της σύμβασης με αυτό το κονδύλι είναι δυνατή μόνον όταν το κύριο αντικείμενο της μεικτής σύμβασης μπορεί αντικειμενικά να χαρακτηρισθεί ως έργο, γεγονός που δεν συντρέχει εν προκειμένω. Περαιτέρω, η ανάγκη εκτέλεσης συμπληρωματικών «εργασιών» δεν συναρτάται αποκλειστικά με τη σύμβαση έργου, αλλά μπορεί να προκύψει, εξαιτίας απρόβλεπτων περιστάσεων, και κατά την εκτέλεση συμβάσεων προμήθειας ή/και υπηρεσιών (άρθρο 132 παρ.1 περ. γ του ν. 4412/2016). Και (δ) Ο εσφαλμένος νομικός χαρακτηρισμός της επίμαχης σύμβασης, ως σύμβασης έργου, συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια, διότι, κατά τα βασίμως διαλαμβανόμενα στην πληττόμενη.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω πρέπει η κρινόμενη προσφυγή να απορριφθεί και να μην ανακληθεί η 23/2023 πράξη της Επιτρόπου στη 2η Υπηρεσία του Ελεγκτικού Συνεδρίου στον Τομέα Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.