Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1446/2023

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

Σχέδιο προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου Αγίας Βαρβάρας και της Περιφέρειας Αττικής με τίτλο «ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΔΗΜΟΥ ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ»(...) Συνεκτιμώντας τις ανωτέρω διαπιστώσεις ως προς την τεκμηρίωση του προϋπολογισμού όλων των Ομάδων των ειδών που συναποτελούν το αντικείμενο της προγραμματικής σύμβασης, και μη δυνάμενο να εκφέρει ίδια επί των πραγμάτων τεχνική κρίση ως προς τις παρατηρηθείσες ελλείψεις της Ομάδας Α αυτής, το Δικαστήριο κρίνει μεν, κατ΄αποδοχή της προσφυγής, ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της, θέτει όμως, για την υπογραφή αυτής και εν όψει των επιταγών της νομιμότητας, όρο με τον οποίο επιβάλλονται στα συμβαλλόμενα μέρη οι ακόλουθες δύο σωρευτικές υποχρεώσεις. Πρώτον, να προβούν σε εμπεριστατωμένη επανεξέταση της προεκτιμώμενης συνολικής και αναλυτικής δαπάνης των ως άνω συγκαταλεγόμενων στην Ομάδα Α ειδών, κατόπιν αναζήτησης των τιμών των καταλόγων των εργοστασίων παραγωγής αυτών, των τιμολογήσεων «κόστος συν κέρδος» των βασικών εμπόρων - προμηθευτών που τα προωθούν στην ελληνική και ευρωπαϊκή αγορά, και των τιμών ομοειδών προκηρύξεων και κατακυρωτικών αποφάσεων, που βασίζονται στις ίδιες, ή σε αντικειμενικά συγκρίσιμες τεχνικές προδιαγραφές. Δεύτερον, να τηρήσουν τα ανωτέρω στοιχεία τεκμηρίωσης της τελικής διαμόρφωσης του προϋπολογισμού, προκειμένου να υποβληθούν κατά τον προσυμβατικό έλεγχο της εκτελεστικής σύμβασης που θα επακολουθήσει.Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την 2820/06.09.2023 προσφυγή του Ν.Π.Δ.Δ. - πρωτοβάθμιου O.T.A. με την επωνυμία «Δήμος Αγίας Βαρβάρας» Αττικής.Ανακαλεί την προσβαλλόμενη με αυτή 323/2023 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.  



Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΤΜ.6/26/2013

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:..Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι η ανάθεση στην ... των υπηρεσιών οργάνωσης και αρχικής λειτουργίας των ΣΕΔ του Δήμου … που αυτή αναλαμβάνει να παράσχει στο πλαίσιο της ελεγχθείσας από την Επίτροπο προγραμματικής σύμβασης έναντι του συνόλου του προϋπολογισμού της σύμβασης δεν συνιστά, όπως βασίμως με την αίτηση και την παρέμβαση προβάλλεται, έμμεση μη νόμιμη επιχορήγησή της από τον αιτούντα Δήμο, καθώς, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις ΙΙ και ΙΙΙ, αφενός οι διατάξεις της περ. 8 του μέρους δεύτερου του Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δήμου … δεν απαγορεύουν την ανάθεση, στο πλαίσιο προγραμματικής σύμβασης, μέρους της οργάνωσης και λειτουργίας των ΣΕΔ του Δήμου … σε άλλα νομικά πρόσωπα του Δήμου, όπως εν προκειμένω στην ..., χωρίς αυτό να συνιστά, όπως βασίμως με την αίτηση και την παρέμβαση προβάλλεται, παράκαμψή των εν λόγω διατάξεων. Σε κάθε, δε, περίπτωση η Διεύθυνση Διοίκησης και Αποκέντρωσής του Δήμου διατηρεί, στο πλαίσιο της σύμβασης και σύμφωνα με τα αναφερόμενα στα άρθρα 4.2 και 6.1 του σχεδίου της, την ανώτατη εποπτεία και το συντονισμό των επιμέρους δράσεων της σύμβασης, την παρακολούθηση και τον καθορισμό των γενικών κατευθύνσεων των παρεχόμενων από την ... υπηρεσιών υλοποίησής της, την υποστήριξη των διοικητικών διαδικασιών λειτουργίας των ΣΕΔ, τη χρηματοδότηση της σύμβασης και των εν γένει δαπανών λειτουργίας των ΣΕΔ, τη διάθεση των αναγκαίων κτιριακών εγκαταστάσεων για την εγκατάσταση και λειτουργία των ΣΕΔ, καθώς και όλου του αναγκαίου προσωπικού, αλλά και τη μέριμνα για τις διοικητικές ή/και θεσμικές ρυθμίσεις που απαιτούνται για την υλοποίησή της, αφετέρου δε στα άρθρα 4.1, 4.2, 4.3, 6.1, 6.2, 6.3 του σχεδίου της προγραμματικής σύμβασης καθορίζονται κατά τρόπο συγκεκριμένο, ειδικό και σαφή οι συγκεκριμένες δράσεις ή υπηρεσίες που θα παρασχεθούν στο πλαίσιο της σύμβασης από τα συμβαλλόμενα μέρη, καθώς και τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις τους, στα άρθρα 5 και 9 του σχεδίου παρατίθεται ο αναλυτικός προϋπολογισμός (κοστολόγηση) των επιμέρους (κατηγοριών) υπηρεσιών που θα παρασχεθούν από την ..., για την οποία προορίζεται το σύνολο του προϋπολογισμού της σύμβασης, ο οποίος και αποτελεί το άθροισμα των επιμέρους προϋπολογισμών των αντίστοιχων υπηρεσιών, και στο άρθρο 7 του σχεδίου παρατίθεται το αναλυτικό χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης της σύμβασης, που περιέχει αναλυτικό χρονικό προγραμματισμό των επιμέρους υπηρεσιών που θα παράσχει η ... στο πλαίσιο της σύμβασης και οι οποίες απαρτίζουν το επί πληρωμή συμβατικό αντικείμενό της, κι επομένως διασφαλίζεται η πραγματική συμβολή των συμβαλλόμενων μερών και κυρίως της ... στην υλοποίηση της σύμβασης. (...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης και η υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές ως βάσιμες, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη και να επιτραπεί η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου προγραμματικής σύμβασης.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1193/2024

Διοικητική και Τεχνική Υποστήριξη του Δήμου .(...) Υπό τα ως άνω πραγματικά δεδομένα της υπόθεσης και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Η ελλιπής τεχνική επάρκεια της τεχνικής υπηρεσίας του Δήμου για την υλοποίηση των έργων και μελετών που προβλέπονται στο Τεχνικό Πρόγραμμα του, η οποία δικαιολογεί, κατ’ άρθρα 44 παρ. 1 περ. α΄ του ν. 4412/2016 και 4 παρ. 1 του ν. 4674/2020, τη σύναψη της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης αιτιολογείται επαρκώς i) με τη Δ.Υ./21.6.2024 βεβαίωση του Δημάρχου Παρανεστίου περί φόρτου εργασίας της Τεχνικής Υπηρεσίας και τη σχετική από 21.6.2024 εισήγηση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών και Περιβάλλοντος του Δήμου «περί αδυναμίας υποστήριξης χρηματοδοτούμενων έργων» (βλ. ανωτέρω σκ. 12), με τις οποίες διαπιστώνεται ότι η υλοποίηση του Τεχνικού Προγράμματος του Δήμου δημιουργεί αυξημένες υποχρεώσεις στη Τεχνική Υπηρεσία, στις οποίες, εξαιτίας μεγάλης μείωσης του προσωπικού της, αδυνατεί να ανταπεξέλθει, Επομένως, όπως βασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη προσφυγή, εσφαλμένως κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη ότι δεν τεκμηριώνεται ελλιπής τεχνική επάρκεια της τεχνικής υπηρεσίας του Δήμου που να δικαιολογεί τη σύναψη της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης. Εντούτοις, τόσο από το περιεχόμενο της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης όσο και από τα στοιχεία του φακέλου, δεν προκύπτει επαρκής τεκμηρίωση του ύψους της αναφερόμενης στο άρθρο 3 του σχεδίου σύμβασης συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης. Τούτο διότι ο καθορισμός της συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης της σύμβασης αυτής εξαντλείται στην παράθεση μόνο των αριθμητικών δεδομένων της, στο άρθρο 3, όπου ορίζεται στο συνολικό ποσό των 382.554,27 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. και προσδιορίζεται στο «Τεύχος ανάλυσης κόστους» σε δαπάνη 332.655,87 ευρώ, που αφορά στο κόστος απασχόλησης των έξι (6) μηχανικών που θα προσληφθούν («Άμεσες δαπάνες έκτακτου προσωπικού») και σε δαπάνη 49.898,41 ευρώ, που υπολογίζεται σε 15% επί του ως άνω ποσού των άμεσων δαπανών και αφορά στο λειτουργικό κόστος της σύμβασης («Έμμεσες Δαπάνες»). Στη δε επιχειρούμενη τεκμηρίωση των άμεσων δαπανών έκτακτου προσωπικού στο «Τεύχος ανάλυσης κόστους», παρατίθενται θεωρητικώς μόνο διάφορες δυνητικές μέθοδοι υπολογισμού τους, όχι όμως ο ακριβής υπολογισμός του κόστους μισθοδοσίας του προσωπικού, με αναφορά συγκεκριμένων και επαληθεύσιμων στοιχείων που ελήφθησαν υπόψη για την κοστολόγηση των παρεχόμενων υπηρεσιών, χωρίς να καθίσταται επαληθεύσιμη η ακρίβεια και ορθότητα των τελικών ποσών που κοστολογούνται, ώστε να γίνεται σαφές πώς προκύπτει το τελικό κόστος της σύμβασης. Ούτε, επίσης, ο υπολογισμός ποσοστού 15% ως έμμεσου λειτουργικού κόστους, το οποίο είναι το ανώτερο ποσοστό που μπορεί να υπολογιστεί επί των άμεσων δαπανών προσωπικού, σύμφωνα με τον Κανονισμό του Δ.Ε.Π.ΑΝ., συνοδεύεται από περαιτέρω ανάλυση και τεκμηρίωση, ώστε να αιτιολογείται ότι δεν υπερβαίνει το εύλογο διοικητικό κόστος που συνεπάγεται η εκπλήρωση εκ μέρους του Δ.Ε.Π.ΑΝ. των συμβατικών του υποχρεώσεων. Λαμβανομένου υπόψη του συνόλου των ανωτέρω σκέψεων, δεδομένου ότι, παρά τη βασιμότητα ορισμένων από τους ισχυρισμούς της προσφεύγουσας, εξακολουθούν να συντρέχουν λόγοι που κωλύουν την υπογραφή του σχεδίου της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης, πρέπει η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης να απορριφθεί και να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη (Πράξη.25/2024 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου )



ΕΣ/Β΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1502/2024

Διοικητική και Τεχνική Υποστήριξη της Τεχνικής Υπηρεσίας(...)Με την ένδικη προσφυγή, όπως οι λόγοι της αναπτύσσονται στο νομίμως κατατεθέν υπόμνημα, ζητείται η αναθεώρηση της 1166/2024 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος. Με βάση τα όσα αναφέρθηκαν στις ανωτέρω σκέψεις (σκ. 11-13), το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι η έλλειψη τεκμηρίωσης του προϋπολογισμού της ελεγχόμενης σύμβασης ανεδείχθη ως πλημμέλεια από την Πράξη της Επιτρόπου, κατά τρόπο που αφορά στο σύνολο του προϋπολογισμού, συμπεριλαμβανομένων και των έμμεσων δαπανών. Η παράθεση αναλυτικού οικονομικού προϋπολογισμού συσχετίστηκε πρωτίστως με την ανάγκη να μην προβλέπονται περιουσιακές μετακινήσεις που συνιστούν έμμεση επιχορήγηση του Αναπτυξιακού Οργανισμού, είτε καταλείπουν περιθώριο κέρδους και, κατόπιν της ερμηνευτικής αυτής κρίσης, κρίθηκε ότι, ενόψει του μη επαρκώς προσδιορισμένου φυσικού αντικειμένου που ανατίθεται στην …ΑΕ από τον Δήμο..., δεν αιτιολογείται το κόστος των δαπανών, διότι δεν υφίσταται σύνδεση των προϋπολογιζόμενων δαπανών με συγκεκριμένες και επακριβώς προσδιορισμένες υπηρεσίες. Η κρίση, ωστόσο, στην οποία κατέληξε και το Τμήμα, ότι, εν τέλει, προσδιορίζονται επαρκώς οι καλυπτόμενες μέσω της ελεγχόμενης σύμβασης ανάγκες του Δήμου ...., δεν συνεπάγεται, αναγκαστικά, το λογικό συμπέρασμα ότι στην κάλυψη των αναγκών αυτών κατατείνουν, απαραιτήτως, οι προεκτιμώμενες δαπάνες του προϋπολογισμού.Κατ’ ακολουθία, μη νόμιμα υπολογίζονται τα κόστη αυτά, εκ νέου, στις έμμεσες δαπάνες, ενώ, επιπλέον, οι πάγιες ανάγκες που επικαλείται η προσφεύγουσα, ως καλυπτόμενες από το σκέλος των έμμεσων δαπανών του προϋπολογισμού, συνεπάγεται ότι είναι έτι μικρότερες. Σε κάθε περίπτωση κρίσιμο δεν είναι η κάλυψη των παγίων αναγκών της προσφεύγουσας μέσω κάθε προγραμματικής σύμβασης που ενδεχομένως, συνάπτει, γεγονός που όπως προαναφέρθηκε οδηγεί σε ανεπίτρεπτη έμμεση επιχορήγησή της, αλλά αντιθέτως ερευνητέο είναι η κάλυψη των πραγματικών εξόδων που απαιτούνται και συνδέονται κατά τρόπο ειδικό με την εκ μέρους της υλοποίηση του αντικειμένου που αναλαμβάνει να υλοποιήσει στο πλαίσιο της προγραμματικής σύμβασης.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, και μη υπάρχοντος άλλου λόγου αναθεώρησης, πρέπει η ένδικη προσφυγή αναθεώρησης να απορριφθεί 


ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ/ΕΠΤΑΜ/1315/2018

Προγραμματική σύμβαση..ωρίμανση-προώθηση και υλοποίηση έργων  ζητείται η αναθεώρηση της 845/2018 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία απορρίφθηκε αίτηση του Δήμου ..για ανάκληση της 1/2018 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ........ Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω ερμηνευτικώς δεκτά (βλ. σκ. ΙΙ Γ), το Τμήμα κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την υπό κρίση αίτηση και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, η ελεγχόμενη σύμβαση φέρει το χαρακτήρα προγραμματικής συμφωνίας του άρθρου 100 του ν.3852/2010, δεδομένου ότι αφενός το κύριο αντικείμενό της συνίσταται σε μεταβίβαση αρμοδιότητας και όχι σε ανάθεση δημόσιας υπηρεσίας και αφετέρου οι περιουσιακές μετακινήσεις μεταξύ των συμβαλλόμενων φορέων δεν έχουν το χαρακτήρα ανταλλάγματος για παρεχόμενες στο πλαίσιο της σύμβασης υπηρεσίες. Τούτο, διότι εν προκειμένω: α) το κύριο αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης συνίσταται στη μεταβίβαση στην παρεμβαίνουσα εταιρία αρμοδιοτήτων που ασκούνται μόνο από αναθέτουσες αρχές (λειτουργία ως Προϊσταμένης Αρχής και Διευθύνουσας Υπηρεσίας κατά την εκπόνηση των έργων, έγκριση τευχών δημοπράτησης, διενέργεια διαγωνισμών, αξιολόγηση προσφορών, υπογραφή συμβάσεων, παραλαβή παραδοτέων, διενέργεια πληρωμών), ενόψει της αδυναμίας του Δήμου, λόγω της ανεπάρκειας του προσωπικού του, να ασκήσει τις εν λόγω αρμοδιότητες, δεδομένου ότι οι μελέτες αυτές δεν θα εκπονηθούν από το προσωπικό της παρεμβαίνουσας εταιρίας αλλά από τους ιδιώτες μελετητές που θα αναδειχθούν ανάδοχοι κατόπιν διενέργειας διαγωνισμών, β) υφίσταται αυτονόητα η υποχρέωση της παρεμβαίνουσας εταιρίας να επιστρέψει στον αιτούντα Δήμο τα ποσά που αντιστοιχούν στη διαφορά μεταξύ της προϋπολογιζόμενης δαπάνης (συνολικά 284.368,38 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.) και της συμβατικής δαπάνης, που θα προκύψει κατόπιν των εκπτώσεων που θα προσφερθούν στο πλαίσιο των ανωτέρω διαγωνισμών, γ) το ποσό της περιουσιακής μετακίνησης προς την παρεμβαίνουσα εταιρία που δεν θα αποδοθεί σε άλλο φορέα (5% επί του συνόλου των συμβατικών αμοιβών και όχι μεγαλύτερο του ποσού των 14.218,42 ευρώ χωρίς ΦΠΑ) καλύπτει, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας ενόψει του μικρού ύψους αυτού, τις αναγκαίες δαπάνες στις οποίες αυτή θα υποβληθεί για την υλοποίηση του συμβατικού αντικειμένου (λειτουργικά έξοδα κ.λπ.) και δ) με την πρόβλεψη της τελευταίας ως άνω περιουσιακής μετακίνησης προς την παρεμβαίνουσα δεν σκοπείται η παράκαμψη των διαγωνιστικών διαδικασιών που προβλέπονται στο ν. 4412/2016, δεδομένου ότι το ποσό αυτής είναι κατώτερο των ορίων πέραν των οποίων απαιτείται η διενέργεια διαγωνισμού (βλ. άρθρα 5, 6 παρ. 13 και 116 έως 118 του νόμου αυτού) (πρβλ. VI Τμ. 957/2018).Αναθεωρεί την 845/2018 Απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/116/2020

Προγραμματική σύμβαση..ζητείται η αναθεώρηση της 1452/2019  απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Η παρούσα σύμβαση δεν αποτελεί περίπτωση επιτρεπόμενης απευθείας ανάθεσης λόγω μοναδικότητας του αναδόχου, υπό την έννοια ότι μόνο η εταιρεία «....» είναι σε θέση να αναλάβει τις συγκεκριμένες υπηρεσίες, ενόψει των περιγραφεισών στην αίτηση αναθεώρησης ιδιαιτεροτήτων τους (βλ. σκ. 12 της παρούσας) και της κατοχής εκ μέρους της εταιρείας τής απαραίτητης εμπειρίας και τεχνογνωσίας για την αποτελεσματική παροχή τους. Και τούτο, διότι οι υπηρεσίες που αποτελούν αντικείμενο της παρούσας σύμβασης, ήτοι υπηρεσίες συντήρησης ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού καθώς και ετοιμότητας αποκατάστασης των εκάστοτε βλαβών, είναι γνωστές στην ελεύθερη αγορά, παρέχονται από ιδιώτες σε συνθήκες πλήρους ανταγωνισμού, περαιτέρω δε, ενόψει της δυσχέρειας επακριβούς ποσοτικού προσδιορισμού του φυσικού τους αντικειμένου, δύνανται να ανατίθενται, κατόπιν διαγωνισμού, μέσω συμφωνιών – πλαίσιο, οι οποίες εξειδικεύονται κάθε φορά μέσω εκτελεστικών συμβάσεων. Εξάλλου, το γεγονός ότι οι ως άνω υπηρεσίες παρέχονται στην ελεύθερη αγορά και από τρίτους ιδιώτες, επιβεβαιώνεται και από τις παραδοχές του Δήμου ότι η ανωτέρω εταιρεία διαθέτει μόνον διοικητικό προσωπικό και ότι, κατά τα λοιπά, το τεχνικό μέρος, ήτοι την εκτέλεση του φυσικού αντικειμένου των συναφθεισών συμβάσεών της, αναλαμβάνει το δίκτυο των χρόνιων συνεργατών της, δηλαδή ιδιώτες, φυσικά ή νομικά πρόσωπα που θα μπορούσαν να παρέχουν αυτοτελώς τις επίμαχες υπηρεσίες στον αιτούντα Δήμο, χωρίς τη μεσολάβηση της εταιρείας, ενδεχομένως δε, και σε χαμηλότερες τιμές από αυτές της ελεγχόμενης σύμβασης. Κατά την κρίση του Δικαστηρίου, επειδή η ελεγχόμενη σύμβαση δεν συνιστά προγραμματική σύμβαση, παρέλκει ως αλυσιτελής η εξέταση της έλλειψης χρονοδιαγράμματος εκτέλεσής της.Κατόπιν τούτων, και δοθέντος ότι η επίμαχη σύμβαση συνιστά μια κοινή εξ επαχθούς αιτίας σύμβαση, χωρίς να επηρεάζει τον χαρακτήρα της αυτό εάν ο αντισυμβαλλόμενος επιδιώκει κέρδος ή απλώς το αντάλλαγμα των παρασχεθεισών εκ μέρους του υπηρεσιών, η ίδια μη νομίμως έχει ανατεθεί απευθείας στην «...» δίχως την τήρηση των διατάξεων του ν. 4412/2016 και τη διενέργεια της προσήκουσας διαγωνιστικής διαδικασίας.


ΕΣ/Τμ.Μ.Ε.Σ/2769/2011

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ: (...)Το Τμήμα της Μείζονος Επταμελούς Σύνθεσης κρίνει κατά πλειοψηφία ότι το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με τις παραδοχές που αναφέρονται στην προσβαλλόμενη 2227/2011 απόφασή του, εσφαλμένως ερμήνευσε και εφάρμοσε το νόμο, καθ’ ότι από το σχέδιο της προγραμματικής σύμβασης προκύπτει η ανάληψη σχετικών υποχρεώσεων εκ μέρους όλων των συμβαλλομένων μερών, αλληλοσυμπληρώνοντας τις αρμοδιότητές τους. Συγκεκριμένα, ο Δήμος ……….. θα μεριμνά για την 24ωρη λειτουργία των συστημάτων του, θα παρέχει τις απαραίτητες πληροφορίες που αφορούν τα εγκατεστημένα συστήματα, θα ορίσει υπεύθυνο εγκατάστασης για κάθε Διεύθυνση του Δήμου ……….. που θα επικοινωνεί με τη …………., θα μεταφέρει με δική του ευθύνη και έξοδα τον εξοπλισμό αν αυτό είναι αναγκαίο για την αποκατάσταση τυχόν βλάβης, θα έχει δε την ευθύνη για την τήρηση ημερολογίου κλήσεων και επεμβάσεων των τεχνικών της ………... Όσον αφορά στα αναφερόμενα στην προσβαλλόμενη απόφαση, για τις αναλαμβανόμενες από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση ……….. υποχρεώσεις, επισημαίνεται ότι αυτή αναλαμβάνει ενεργό ρόλο στην υλοποίηση της υπό κρίση προγραμματικής σύμβασης. Ειδικά ως προς την εκ μέρους της Αποκεντρωμένης Διοίκησης υποστήριξη των διοικητικών διαδικασιών λειτουργίας των Διευθύνσεων του Δήμου …………., επισημαίνεται ότι στο πλαίσιο της ανωτέρω υποχρέωσής της, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση θα ελέγχει την πληρότητα των εκτελεσθεισών από τη ………... εργασιών, θα παρακολουθεί τις χρηματοροές και την εκτέλεση πληρωμών σε βάρος του προϋπολογισμού του έργου και θα παρέχει την αναγκαία πληροφόρηση σχετικά με τις οργανωτικές αλλαγές αναβάθμισης της λειτουργίας του εξοπλισμού (πρβλ. Πράξεις VI Τμήματος Ελ. Συν. 17/2006 και 45/2007). Περαιτέρω, όσον αφορά στον ισχυρισμό του αιτούντος Δήμου ότι η Αποκεντρωμένη Διοίκηση …………. έχει αποδεχθεί την κατάρτιση της ως άνω προγραμματικής σύμβασης, σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. πρωτ. 16056/12929/14.6.2011 απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ………. περί νόμιμης λήψης της υπ’ αριθμ. 344/18.4.2011 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου για τη σύναψη της εν λόγω προγραμματικής σύμβασης, το παρόν Τμήμα κρίνει ότι το γεγονός τούτο αναπληροί την έλλειψη της εγκριτικής απόφασης του ως άνω Γενικού Γραμματέα σχετικά με τη σύναψη της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης. Όσον αφορά στο χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης του έργου, το παρόν Τμήμα κρίνει ότι από το άρθρο 4 της υπό κρίση προγραμματικής σύμβασης που καταρτίστηκε τον Απρίλιο του 2011, στο οποίο προβλέφθηκε ότι αυτή θα λήξει την 31.12.2011, συνάγεται ότι πρόθεση των συμβαλλομένων μερών ήταν η 9μηνη διάρκεια της ανωτέρω σύμβασης και κατά συνέπεια το χρονικό αυτό διάστημα έκριναν τα συμβαλλόμενα μέρη ως αναγκαίο για την υλοποίηση του αντικειμένου της σύμβασης, ως εκ τούτου εκ παραδρομής όρισαν συγκεκριμένη ημερομηνία λήξης της υπό κρίση προγραμματικής σύμβασης, καθόσον από το σύνολο του κειμένου της διακρίνεται η σαφής πρόθεσή τους, όπως συνάψουν σύμβαση διαρκείας 9 μηνών, χωρίς να επιτάσσεται από κάποιο ιδιαίτερο λόγο η ολοκλήρωσή της μέσα στο 2011. Περαιτέρω, κατά την κρίση του παρόντος Τμήματος, προφανώς εκ παραδρομής υπεβλήθη με την αίτηση ανάκλησης του Δήμου ενώπιον του VI Τμήματος το χρονοδιάγραμμα εργασιών, το οποίο περιείχε εργασίες που θα έπρεπε να εκτελεστούν το πρώτο και δεύτερο τετράμηνο του 2011. Ήδη υποβάλλεται με την υπό κρίση αίτηση νέο χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης εργασιών το οποίο περιγράφει τις εργασίες που θα εκτελεστούν ανά μήνα και για διάρκεια 9 μηνών, το οποίο μάλιστα έχει συμμορφωθεί με τις υποδείξεις της προσβαλλομένης σχετικά με την αντιστοιχία του χρονοδιαγράμματος προς το χρονοδιάγραμμα των τμηματικών καταβολών. Κατά τη γνώμη, όμως, των Συμβούλων …………… και …………, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί, διότι, ως εκ της τυπικής και επουσιώδους συμμετοχής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ……….. στην ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση, η …………. καθίσταται κατ’ ουσίαν αντισυμβαλλόμενος του Δήμου, που αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου την υλοποίηση του συνόλου των υπηρεσιών της σύμβασης, γεγονός που προσκρούει, όπως πάγια έχει γίνει δεκτό και από το VII Τμήμα (βλ. πράξεις 133, 78, 63/2008 κ.ά.), στις διατάξεις του άρθρου 100 παρ. 1 εδ. α΄του ν. 3852/2010 και συνεπάγεται επιχορήγηση του Δήμου ………….. προς την προαναφερόμενη αναπτυξιακή εταιρεία κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 265 παρ. 3 του ν. 3463/2006, αλλά και των σχετικών κοινοτικών διατάξεων.


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/680/2022

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:τροποποίηση της προγραμματικής σύμβασης «Υλοποίηση Προγράμματος ΠΡΟΣΟΨΗ, Ολοκληρωμένη Αστική – Αισθητική αναβάθμιση όψεων κτιρίων του Δήμου Αθηναίων»(...)Με την έννοια αυτή, ως ουσιώδης τροποποίηση θεωρείται η μεταβολή ουσιωδών όρων κύριας προγραμματικής σύμβασης, η νομιμότητα των οποίων επιβάλλεται να ελεγχθεί προσυμβατικά, ενώ, αντιθέτως, δεν ελέγχονται οι τροποποιήσεις παρεπόμενων συμβατικών όρων(...)Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η επίμαχη τροποποίηση, η οποία ανάγεται στις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας ορισμένης δαπάνης από εκείνες που έχουν περιληφθεί στο Πρόγραμμα, αφορά όχι σε ουσιώδη, αλλά σε παρεπόμενο συμβατικό όρο και δεν συνεπάγεται καμία μεταβολή στους κύριους (ουσιώδεις) όρους της προγραμματικής σύμβασης, όπως τους σχετικούς με τον ορισμό των συμβαλλόμενων μερών και των υποχρεώσεων αυτών, τη διάρκεια και τον προϋπολογισμό της σύμβασης.Αποφαίνεται ότι απαραδέκτως υποβάλλεται ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας το υποβληθέν σχέδιο τροποποίησης της προγραμματικής σύμβασης


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/323/2019

Σχέδιο προγραμματικής σύμβασης...Από το περιεχόμενο του ελεγχόμενου σχεδίου προγραμματικής σύμβασης προκύπτουν τα εξής: Σύμφωνα με το άρθρο 3 αυτής, στον συνολικό προϋπολογισμό της πράξης, ποσού 694.950,00 ευρώ, για τον οποίο δεν υπάρχει περαιτέρω ανάλυση, περιλαμβάνονται και κόστη που αφορούν σε εργολαβικό όφελος, αναθεώρηση και απρόβλεπτα. Τα κόστη αυτά, όμως, μη νομίμως περιλαμβάνονται στον ως άνω προϋπολογισμό καθόσον αυτός αφορά αποκλειστικά στην προμήθεια εξοπλισμού του ΚΑΔΥ (βλ. άρθρο 1 αυτής), για την οποία αυτά δεν προβλέπονται. Περαιτέρω σε κανένα σημείο της σύμβασης δεν παρατίθενται οι αναγκαίοι χρηματοδοτικοί πόροι, από τους οποίους θα καλυφθούν οι αναλαμβανόμενες οικονομικές υποχρεώσεις, ο τρόπος κάλυψης των αναγκαίων για την εκπλήρωση της προγραμματικής σύμβασης λειτουργικών εξόδων, καθώς και οι λεπτομέρειες της καταβολής τους. Τέλος, στο άρθρο 4 αυτής, που αφορά στη διάρκειά της, αναφέρεται αόριστα ότι αυτή αρχίζει από την ημερομηνία υπογραφής της και λήγει με την ολοκλήρωση του έργου και την τοποθέτηση του εξοπλισμού της προμήθειας, χωρίς περαιτέρω να γίνεται καμία χρονική αναφορά ως προς τον εκτιμώμενο χρόνο ολοκλήρωσης του έργου και χωρίς να προσκομίζεται αναλυτικό χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης της προγραμματικής σύμβασης, που να περιέχει αναλυτικό χρονικό προγραμματισμό των επιμέρους δράσεων που απαρτίζουν το συμβατικό αντικείμενο.


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/102/2019

Παροχή υπηρεσιών ενεργειακής αναβάθμισης συστήματος...Ενόψει των ανωτέρω και δεδομένου ότι δεν έχουν τηρηθεί οι όροι που τέθηκαν για την έγκριση του σχεδίου της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης, καθόσον αφενός δεν υπάρχει (και εάν τυχόν υφίσταται, δεν έχει ληφθεί υπόψη) η χρηματοοικονομική ανάλυση που έθεσαν ως προαπαιτούμενο για την υπογραφή αυτής τα Δημοτικά Συμβούλια των αντισυμβαλλόμενων Δήμων .... και .... και αφετέρου στο ελεγχόμενο σχέδιο (στο άρθρο 2 αυτού) δεν γίνεται ρητή αναφορά περί έγκρισης των τευχών δημοπράτησης από τα Δημοτικά Συμβούλια αυτών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να αναβάλει την οριστική του κρίση προκειμένου να προσκομισθούν στο Κλιμάκιο οι –άνευ όρων- εγκριτικές του σχεδίου της προγραμματικής σύμβασης αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων των αντισυμβαλλομένων (Περιφέρειας και Δήμων), αφού υποβληθούν σε αυτά η ζητηθείσα ως άνω χρηματοοικονομική ανάλυση και νέο επικαιροποιημένο σχέδιο της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης με βάση τα ανωτέρω προαπαιτούμενα.Ενόψει των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να αναβάλει την οριστική του κρίση προκειμένου να προσκομιστούν τα ανωτέρω στοιχεία.


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/323/2023

Νομιμότητα του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του Δήμου Αγίας Βαρβάρας για την «…».(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, ενόψει των προαναφερόμενων ουσιωδών πλημμελειών, κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης. Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του Δήμου Αγίας Βαρβάρας για την «…», προϋπολογισθείσας δαπάνης 3.048.387,10 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. (3.780.000,00 συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.). 

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1446/2023