Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1159/2023

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.58, 4412/2016/Α.88, 4412/2016/Α.78

ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ (...)Από το έγγραφο αιτιολόγησης της οικονομικής προσφοράς της παρεμβαίνουσας προκύπτει ότι, για την αιτιολόγηση του προσφερόμενου από αυτήν κόστους, η ανάδοχος προέβη σε μια ενδελεχή ανάλυση κόστους με διάκριση τόσο στο άμεσο κόστος εκτέλεσης του έργου (συνεργείο εκσκαφών- καθαιρέσεων, συνεργείο σκυροδεμάτων, συνεργείο πλακοστρώσεων, συνεργείο δικτύων, συνεργείο τοποθέτησης- κατασκευής φρεατίων, συνεργείο γενικών καθηκόντων, συνεργείο ασφαλτικών εργασιών, συνεργείο εργασιών πρασίνου, συνεργείο συστήματος υπογειοποίησης κάδων απορριμμάτων), με υπολογισμό ανά ομάδα εργασίας του αναγκαίου ανθρώπινου δυναμικού, του αντίστοιχου μηχανολογικού εξοπλισμού, του απαιτούμενου χρόνου εργασίας, της αναμενόμενης μέσης ημερήσιας απόδοσης του συνεργείου, ως προς τα οποία παρατίθενται παραλλήλως στοιχεία κόστους, όσο και στο έμμεσο κόστος (γενικά έξοδα εργοταξίου, έξοδα εγγυητικών και ασφαλίσεων, γενικά έξοδα της επιχείρησης, κρατήσεις, φόροι κλπ). Στο τέλος της ανάλυσης αυτής παρατίθεται κατάλογος προσφορών διαφόρων τρίτων επιχειρήσεων, χωρίς όμως να αποδεικνύεται η βούληση της παρεμβαίνουσας ένωσης να μην εκτελέσει η ίδια με δικά της μέσα συγκεκριμένα τμήματα του δημοπρατούμενου έργου ούτε ότι το αναλυτικά κοστολογούμενο στην ανάλυση αυτή προσωπικό ή ο μηχανολογικός εξοπλισμός ή έστω μέρος αυτού ανήκει στις αναφερόμενες τρίτες επιχειρήσεις, οι οποίες θα το διαθέσουν σε αυτήν εφόσον αναδειχθεί ανάδοχος. Συνεπώς και ενόψει του γεγονότος ότι η παρεμβαίνουσα ένωση διαθέτει την απαιτούμενη τεχνική και επαγγελματική ικανότητα, καθώς τα μέλη της καλύπτουν αυτοτελώς τις κατηγορίες ΜΕΕΠ (οικοδομικών, οδοποιίας, ηλεκτρομηχανολογικών και πρασίνου), που ζητούνται στην διακήρυξη (άρθρο 23.4), το Τμήμα κρίνει ότι εφόσον η ίδια η παρεμβαίνουσα δεν δηλώνει ότι προτίθεται να μην εκτελέσει ορισμένα τμήματα του έργου, ο σχετικός κατάλογος που περιλήφθηκε στην τελευταία σελίδα του εγγράφου αιτιολόγησης της οικονομικής της προσφοράς και όχι στο αντίστοιχο πεδίο του ΕΕΕΣ (Μέρος ΙΙ.Γ, Δ), κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από αυτήν, παρατίθεται ως συγκριτικό στοιχείο για την απόδειξη/τεκμηρίωση της προσφοράς της με βάση τις τιμές της αγοράς και όχι ως δήλωση υπεργολαβίας από τις ανωτέρω επιχειρήσεις. Συνακόλουθα ο σχετικώς προβαλλόμενος λόγος ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτός.


ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΡΕΧΟΝΤΟΣ ΕΓΓΡΑΦΟΥ : 1Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΔΥΓ3/οικ.44700/2009

Κατάλογος χορηγούμενων φαρμάκων υψηλού κόστους από τα φαρμακεία των κρατικών νοσοκομείων και τα ιδιωτικά φαρμακεία, κατ' εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 9 του ν.3457/06.


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/436/2023

Εφαρμογή βιοενίσχυσης στις ΕΕΛ και στο αποχετευτικό δίκτυο της ΔΕΥΑ: 1. Ενόψει των περιστάσεων της ελεγχόμενης διαδικασίας, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας ειδικότερα υπόψη ότι: α) συμμετείχε σε αυτήν μόνον ένας οικονομικός φορέας, οπότε δεν γεννάται ζήτημα προσβολής των αρχών της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων και του ανταγωνισμού, β) δεν αμφιβάλλει, κατόπιν των υποβληθέντων εγγράφων, σχετικά με την ικανότητα των τρίτων, στους οποίους στηρίζεται η ανάδοχος εταιρεία, να εκτελέσουν τη σύμβαση και γ) οι τρίτοι - δανειστές έχουν προσκομίσει ιδιωτικά συμφωνητικά και υπεύθυνες δηλώσεις συνεργασίας με την ανάδοχο, κρίνει όλως εξαιρετικώς ότι η Αναθέτουσα Αρχή μπορεί, σύμφωνα με το άρθρο 317 παρ. 3 του ν. 4412/2016, να επαναλάβει τη διαδικασία από το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, καλώντας την προσωρινή ανάδοχο να υποβάλει για τους ως άνω τρίτους όλα τα έγγραφα που απαιτούνται από τη διακήρυξη, προκειμένου να ελεγχθεί ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπο αυτών λόγοι αποκλεισμού (βλ. ΕλΣυν Έβδομο Τμήμα 940/2022 σκ. 43, όπου και εκεί εξαιρετικώς και υπό περιστάσεις που προσιδιάζουν με αυτές της ελεγχόμενης διαδικασίας έγινε δεκτό ότι η Αναθέτουσα Αρχή είχε τη σχετική δυνατότητα). Μετά τον έλεγχο των δικαιολογητικών που θα προσκομισθούν, την έκδοση σχετικού Πρακτικού και την έγκρισή του αρμοδίως, η Αναθέτουσα Αρχή οφείλει να προβεί στην έκδοση νέας κατακυρωτικής απόφασης, η οποία θα υποβληθεί, σύμφωνα με το άρθρο 316 παρ. 3 περ γ΄ του ν. 4412/2016, στο Κλιμάκιο προς έλεγχο ως προς το ως άνω αναφερόμενο στάδιο.



ΕλΣυν.Κλ.Τμ.4/136/2017

Παροχή υπηρεσιών φύλαξης-ασφάλειας χώρων: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι:..Κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τη διαφωνούσα Αναπληρώτρια Επίτροπο, ο .. όφειλε, δοθέντος του ότι το εργολαβικό κέρδος και το διοικητικό κόστος της προσφοράς της μειοδότριας εταιρείας παρίστατο εξ αντικειμένου υπερβολικά χαμηλό, αφ' ενός να καλέσει αυτήν προκειμένου να διευκρινίσει τα ανωτέρω στοιχεία της προσφοράς της και να αποδείξει ότι τα υπολογισθέντα από αυτήν ποσά εργολαβικού κέρδους και διοικητικού κόστους ήταν εύλογα, και αφ' ετέρου να εκτιμήσει τη λυσιτέλεια των ισχυρισμών της και να αποφασίσει, αιτιολογημένα, για την αποδοχή ή την απόρριψη της προσφοράς της. Και ναι μεν η κατά τα ανωτέρω κλήση της μειοδότριας εναπόκειται στην διακριτική ευχέρεια των οργάνων του, πλην όμως η χρήση αυτής δεν είναι απόλυτη - όπως εσφαλμένως υπολαμβάνουν τα όργανα του …  - και πρέπει να αιτιολογείται πλήρως, ώστε να είναι εφικτός ο δικαστικός έλεγχος της τήρησης των άκρων ορίων της.Επομένως, σύμφωνα και με όσα αναφέρονται στην 5η σκέψη, ο .., κρίνοντας ότι η προσφορά της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας «..» ήταν παραδεκτή άνευ άλλου τινός και παραλείποντας να καλέσει αυτήν προς αιτιολόγηση των προαναφερομένων στοιχείων της προσφοράς της, υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής του ευχέρειας, με συνέπεια να μην είναι νόμιμη η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών σε αυτήν.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/437/2023

Υπηρεσίες συντήρησης ηλεκτρονικών εγκαταστάσεων φωτεινής σηματοδότησης-Δάνεια εμπειρία: 1. Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι συντρέχουν οι ακόλουθες πλημμέλειες, ως προς τις οποίες δεν έχει παραχθεί δεδικασμένο, όπως προκύπτει από τις προπαρατεθείσες κρίσεις του Διοικητικού Εφετείου στην 1002/2023 απόφασή του: Τα φυσικά πρόσωπα που δηλώθηκαν από την ανάδοχο του Τμήματος 4, ως επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό για την κάλυψη των ελάχιστων απαιτήσεων τεχνικής ικανότητας του άρθρου 2.2.6 περ. Β.1.4, Β.2.4, Β.2.4.1 και Β.2.4.2 της διακήρυξης, ήτοι η …. και ο…., αποτελούν τρίτους - δανείζοντες οικονομικούς φορείς κατά την έννοια του άρθρου 78 του ν. 4412/2016 και του άρθρου 2.2.8.1 της διακήρυξης. Τούτο, διότι τα ανωτέρω φυσικά πρόσωπα, χωρίς να είναι υπάλληλοι ή διευθυντικά στελέχη της αναδόχου ή του τρίτου-δανείζοντος «….», δεσμεύτηκαν με υπεύθυνες δηλώσεις τους να παρέχουν σε αυτούς την τεχνική ικανότητα και εμπειρία, που δεν διέθεταν αυτοδυνάμως ούτε η ανάδοχος ούτε ο δανείζων αυτήν τεχνική και επαγγελματική ικανότητα οικονομικός φορέας, προκειμένου να καλύψουν τις σχετικές απαιτήσεις της διακήρυξης για το τμήμα 4. Η ιδιότητα δε των ανωτέρω ως φυσικών προσώπων, ο τρόπος παροχής της συνδρομής τους (μέλη της ομάδας παροχής υπηρεσιών της αναδόχου) και η μορφή της δέσμευσής τους προς τον δανείζοντα τεχνική ικανότητα ....... (υπεύθυνη δήλωση) και μέσω αυτού προς την δανειζόμενη ανάδοχο, δεν ασκούν επιρροή ως προς τον χαρακτηρισμό τους ως τρίτων – δανειζόντων οικονομικών φορέων (βλ. και ΕλΣυν Ολ. 310/2022, Τμ. Μείζ.- Επτ. Συνθ. 1264/2019). Κατά συνέπεια, η ανάδοχος και ο «…» θα έπρεπε να δηλώσουν στα ΕΕΕΣ, που συνυπέβαλαν με τα δικαιολογητικά συμμετοχής τους, ότι στηρίζονται στις ικανότητες των ανωτέρω φυσικών προσώπων και να συνυποβάλλουν ξεχωριστό ΕΕΕΣ για καθένα από αυτά στα οποία στηρίζονται, σύμφωνα με τα άρθρα 2.2.8.1, 2.2.9 και 2.2.9.1 της διακήρυξης. Περαιτέρω, για τα ίδια φυσικά πρόσωπα, εφόσον αποτελούν τρίτους - δανείζοντες οικονομικούς φορείς για την κάλυψη των ελάχιστων απαιτήσεων τεχνικής ικανότητας από την ανάδοχο, θα έπρεπε να υποβληθούν τα δικαιολογητικά κατακύρωσης των άρθρων 2.2.9 και 2.2.9.2 περ. Α της διακήρυξης, προκειμένου να ελεγχθεί η συνδρομή ή μη των όρων αποκλεισμού του άρθρου 2.2.3 της διακήρυξης. Οι πλημμέλειες αυτές, κατά την κρίση του Κλιμακίου, παρίστανται ουσιώδεις (βλ. σκέψεις 5 και 16). Περαιτέρω, δεδομένου ότι για το Τμήμα 4 του διαγωνισμού συμμετείχαν στην οικεία διαδικασία δύο οικονομικοί φορείς, δεν είναι δυνατό να παρασχεθεί εν προκειμένω η δυνατότητα που αναγνωρίστηκε στην Αναθέτουσα Αρχή με την προαναφερθείσα 940/2022 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου (βλ. σκέψη 16 της παρούσας), καθώς τούτο θα συνιστούσε παραβίαση των αρχών της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων και του ανταγωνισμού. ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1281/2023


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/414/2020

Προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία συστήματος τηλεελέγχου...Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη III., κρίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του ελεγχομένου σχεδίου σύμβασης, λόγω μη νόμιμης αιτιολόγησης του, από 10.02.2020, Πρακτικού Ι της Επιτροπής του διαγωνισμού, πλημμέλεια, η οποία, μη επιτρέπουσα τη διάγνωση της πραγματικής βάσης και την επαλήθευση της εκτίμησης που οδήγησε στην καθ’ έκαστον εξατομικευμένη κρίση της αναθέτουσας Αρχής, αποτρέπει τον αποτελεσματικό έλεγχο των άκρων ορίων της διακριτικής ευχέρειας αυτής, κατά την εκφορά των σχετικών τεχνικών κρίσεων, τόσο κατά την παροχή δικαστικής προστασίας στους διαγωνιζομένους, όσο και κατά τη διεξαγωγή του παρόντος ελέγχου. Ειδικότερα, το εν λόγω Πρακτικό Ι δεν ανταποκρίνεται στην υποχρέωση ειδικής λεκτικής αιτιολόγησης, κατά τα ανωτέρω, της βαθμολόγησης των επιμέρους κριτηρίων κάθε υποβληθείσας προσφοράς, με έστω συνοπτική αναφορά των συγκεκριμένων στοιχείων και των κατ' ιδίαν χαρακτηριστικών των τεχνικών προσφορών, που συνιστούν πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματά τους, τα οποία ανταποκρίνονται στα τεθέντα κριτήρια και ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση. Και τούτο, διότι αφενός μεν η βαθμολόγηση των κριτηρίων Κ.1.4.5. έως Κ1.4.9., Κ.2.1. και Κ.2.2. της τεχνικής προσφοράς της [Γ], δεν αιτιολογείται λεκτικώς, αφετέρου δε για τα κριτήρια Κ1.1.1, Κ1.2.1, Κ2.1. και Κ.2.2., η ευνοϊκότερη βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς της [Δ] δεν συνοδεύεται από την παράθεση στοιχείων που να θεμελιώνουν την υπεροχή της έναντι της άλλης, ενώ σε κάθε περίπτωση, στις περιπτώσεις βαθμολόγησης άνω των 100 βαθμών, πέραν της φράσης «υπερκαλύπτονται οι προδιαγραφές», δεν παρατίθεται ποιά ειδικότερα, πέραν του τύπου του προσφερόμενου είδους, χαρακτηριστικά αυτών εκτιμήθηκε ότι υπερκαλύπτουν τις τεθείσες με τη διακήρυξη τεχνικές προδιαγραφές.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/89/2021


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/369/2023

Αναβάθμιση Ψηφιακών Υπηρεσιών της Γενικής Διεύθυνσης Μεταφορών και Επικοινωνιών: 1. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν (βλ. σκέψεις 5, 6 και 8), το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως αποκλείστηκε από τον διαγωνισμό η εταιρεία «…..», η οποία για τη στελέχωση των επίμαχων ρόλων της Ομάδας Έργου και την πλήρωση του σχετικού κριτηρίου επιλογής κατέφυγε σε δάνεια εμπειρία, ήτοι σε στήριξη σε τρίτους οικονομικούς φορείς, υπάλληλοι των οποίων τυγχάνουν τα προτεινόμενα μέλη αυτής (Ομάδας Έργου). Τούτο διότι, ουδόλως προκύπτει από το όλο περιεχόμενο της διακήρυξης κατά τρόπο μη επιδεχόμενο αμφισβήτησης ότι για τους εν λόγω ρόλους απαγορεύεται η στήριξη στις ικανότητες τρίτου και συνακόλουθα ότι τα σχετικά καθήκοντα πρέπει να εκτελεστούν από τον ίδιο τον ανάδοχο. Η δε φράση «υπάλληλος του υποψηφίου αναδόχου» της παραγράφου 2.2.6 στ. β΄, που περιλαμβάνεται σε δεκατρείς από τους δεκαέξι ρόλους της Ομάδας Έργου, δηλωτική του τρόπου απασχόλησης του εργαζομένου στον εργοδότη του, δεν δύναται, ελλείψει σαφούς πρόβλεψης στη διακήρυξη, να στηρίξει τέτοια κρίση, δεδομένου μάλιστα ότι η παράγραφος 2.2.8.1 της τελευταίας αναφέρεται ρητά στη δυνατότητα των υποψηφίων να στηριχθούν στην ικανότητα τρίτων για την πλήρωση του κριτηρίου της παραγράφου 2.2.6, χωρίς αναφορά σε οποιαδήποτε εξαίρεση ή απόκλιση. Προσέτι δε η πρόβλεψη της σχετικής απαγόρευσης δεν δύναται να συναχθεί με βεβαιότητα ούτε από τη διευκρίνιση «Όπου, υπάλληλοι του υποψηφίου Αναδόχου θεωρούνται οι υπάλληλοι με εξαρτημένη σχέση εργασίας με τον υποψήφιο Ανάδοχο. Για την απόδειξη της εξαρτημένης σχέσης εργασίας απαιτείται το έντυπο Ε4 πληροφοριακού συστήματος «ΕΡΓΑΝΗ» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων για το απασχολούμενο προσωπικό στην επιχείρηση», η οποία προσδιορίζει την έννοια του «υπαλλήλου» και το αποδεικτικό μέσο που πρέπει να υποβληθεί σχετικώς. Εξάλλου, η εν λόγω απαγόρευση όσον αφορά τους κρίσιμους ως άνω ρόλους δεν συνάγεται ευκρινώς ούτε από την αντιπαραβολή αυτών με τους λοιπούς ρόλους, καθώς η απαίτηση να εκτελεστούν τα συγκεκριμένα καθήκοντα από τον ίδιο τον ανάδοχο θα πρέπει να προβλέπεται με σαφήνεια και χωρίς αμφισημία και να αιτιολογείται από την αναθέτουσα αρχή, προκειμένου να μπορεί να ελεγχθεί αν είναι σύμφωνη με την αρχή της αναλογικότητας. Συνεπώς, με μη νόμιμη αιτιολογία η Επιτροπή Διαγωνισμού απέρριψε την προσφορά της εταιρείας «Uni Systems ΜΑΕ». Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και εάν ήθελε γίνει δεκτό ότι ο επίμαχος όρος έχει πράγματι το περιεχόμενο που του αποδίδει η Αναθέτουσα Αρχή, ήτοι ότι για τους συγκεκριμένους ρόλους, οι οποίοι, μάλιστα, αφορούν και το μεγαλύτερο μέρος της Ομάδας Έργου, δεν μπορεί ο υποψήφιος ανάδοχος να στηριχθεί σε τρίτο και θα πρέπει τα σχετικά καθήκοντα να εκτελεστούν από τον ίδιο, αυτός παρίσταται κατά την κρίση του Κλιμακίου μη νόμιμος. Τούτο, κατ’ αρχάς, διότι η σχετική απαγόρευση δεν προβλέπεται κατά τρόπο σαφή και αναντίρρητο στην οικεία διακήρυξη, ώστε να μπορεί να γίνει αντιληπτή από τους ενδιαφερόμενους και να ερμηνευτεί από αυτούς με ομοιόμορφο τρόπο, όπως επιβάλλουν οι αρχές της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης. Τυχόν δε ασάφειες της διακήρυξης δεν δύνανται να ερμηνεύονται σε βάρος των διαγωνιζομένων. Επιπροσθέτως, η σχετική επιλογή της Αναθέτουσας Αρχής θα πρέπει, όπως προαναφέρθηκε, να αιτιολογείται και να είναι ανάλογη με το αντικείμενο της οικείας σύμβασης, καθόσον περιορίζει τον ανταγωνισμό, στη διεύρυνση του οποίου αποσκοπεί η διάταξη του άρθρου 78 του ν. 4412/2016. Στην προκειμένη, όμως, περίπτωση δεν προκύπτει προδήλως ότι το αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης παρουσιάζει, ως εκ της φύσης του, τέτοιες ιδιαιτερότητες και δη ότι τα επίμαχα στελέχη ασκούν καθήκοντα κρίσιμα, κατά την έννοια του άρθρου 78 παρ. 2 του ν. 4412/2016, ώστε να καθίσταται δικαιολογημένη η σχετική πρόβλεψη, ούτε η αναθέτουσα αρχή έχει διαλάβει οποιαδήποτε αιτιολογία περί τούτου στα έγγραφα της σύμβασης.   ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1194/2023



ΕΣ/ΚΛ.Ζ/355/2023

Καθαριότητα κτιρίων και χώρων Πανεπιστημίου: Σε κάθε περίπτωση, διακήρυξη, η οποία δεν προβλέπει ρητά τέτοιου είδους περιορισμό, αλλά αυτός επιβάλλεται εκ των υστέρων κατόπιν ερμηνείας των σχετικών προβλέψεων από την αναθέτουσα αρχή, καθίσταται ασαφής για όλους εκείνους που εντέλει συμμετείχαν στον διαγωνισμό υποβάλλοντας προσφορά, καθώς δεν παρίσταται ευκρινής ο τρόπος με τον οποίο πρέπει να αξιοποιηθεί η δάνεια εμπειρία σύμφωνα με τις απαιτήσεις τις αναθέτουσας αρχής (ΕλΣυν ΄Εβδομο Τμ. 1307/2021). Ακόμη όμως και αν γινόταν δεκτό, κατά την έννοια της ίδιας της διακήρυξης [βλ. ανωτέρω όρο 2.2.8 «Η εκτέλεση των κάτωθι εργασιών/καθηκόντων σύμφωνα με τα αναφερόμενα στα Παραρτήματα Ι Αναλυτική Περιγραφή Φυσικού και Οικονομικού Αντικειμένου της Σύμβασης και ΙΙ Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων γίνεται υποχρεωτικά από τον προσφέροντα ή, αν η προσφορά υποβάλλεται από ένωση οικονομικών φορέων, από έναν από τους συμμετέχοντες στην ένωση αυτή» και όρο 2.2.6 «Σε περίπτωση που ο Υποψήφιος Ανάδοχος αποτελεί Ένωση/Κοινοπραξία, τα απαιτούμενα στην παρούσα παράγραφο στοιχεία τεκμηρίωσης πρέπει να υποβάλλονται χωριστά όσα απαιτούνται για κάθε Μέλος της Ένωσης/Κοινοπραξίας ή/και συγκεντρωτικά για την Ένωση/Κοινοπραξία όσα απαιτούνται»], ότι δεν επιτρεπόταν ο προσφέρων να καλύψει τις προϋποθέσεις της παραγράφου 2.2.6 Τεχνική και επαγγελματική ικανότητα, στηριζόμενος σε τρίτους/δανείζοντες, ούτε ότι οι ενώσεις προσώπων για την απόδειξη της τεχνικής ικανότητας μπορούσαν να κάνουν χρήση των ικανοτήτων είτε κάποιων εκ των μελών τους ή τρίτων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο όρος αυτός δεν είναι νόμιμος. Τούτο, διότι δεν συντρέχει βάσιμος προς τούτο δικαιολογητικός λόγος, δεδομένου ότι δεν προκύπτει από τα έγγραφα της σύμβασης ότι οι εργασίες καθαριότητας των χώρων του Πανεπιστημίου είναι κρίσιμες κατά την έννοια του άρθρου 78 παρ. 2 του ν. 4412/2016, ήτοι δεν παρουσιάζουν τέτοιες ιδιαιτερότητες, ώστε να καθίσταται αδύνατη η σώρευση ικανοτήτων περισσότερων φορέων και δη για το σύνολο του συμβατικού αντικειμένου και όχι για την εκτέλεση ορισμένων καθηκόντων (βλ. σκέψη 4). Για τους ίδιους ως άνω λόγους, είναι μη νόμιμη η αιτιολογία αποκλεισμού της εταιρείας «…..», η οποία διαλαμβάνεται στο 116918/1-12-2022 Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού (ήτοι ότι καμία από τις εταιρείες στις οποίες στηρίζεται δεν έχει εκτελέσει αυτοτελώς την τελευταία τριετία τουλάχιστον 3 συμβάσεις σε έργα καθαριότητας άνω του 1.000.000 €, ούτε διαθέτει αυτοτελώς 120 εργαζόμενους καθαριστές πλήρους απασχόλησης και δη κάθε ένα από τα τρία τελευταία έτη) (βλ. σκέψη 15). Ομοίως, μη νόμιμη είναι και η κρίση της Επιτροπής Διαγωνισμού που διαλαμβάνεται στο ίδιο ως άνω Πρακτικό, κατά την οποία η εν λόγω εταιρεία «έπρεπε να καταθέσει βεβαίωση επίσκεψης τόσο δική της (που κατέθεσε με αριθ. πρωτ. 34120/16-4-2021), όσο και των άλλων τεσσάρων οικονομικών φορέων, στους οποίους στηρίζεται», δοθέντος δε ότι οι βεβαιώσεις αυτές δεν κατατέθηκαν, η προσφορά της καθίσταται απορριπτέα σύμφωνα με τη διακήρυξη. Τούτο, διότι η εταιρία ….. δεν συμμετείχε σε ένωση στον διαγωνισμό, αλλά στηρίχτηκε στις ικανότητες τρίτων δανειστών, η δε διακήρυξη δεν απαιτεί την κατάθεση βεβαίωσης επίσκεψης εκ μέρους των τρίτων δανειστών.  ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1191/2023


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/525/2023

Παροχή υπηρεσιών φύλαξης:Κατόπιν των ανωτέρω και ανεξαρτήτως του ότι δεν προκύπτει ότι το υποβληθέν σχέδιο σύμβασης έχει εγκριθεί από τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου, το Κλιμάκιο κρίνει ότι αυτό απαραδέκτως εισάγεται ενώπιόν του. Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 2 και 3 της παρούσας, το Κλιμάκιο, μετά την έκδοση της 419/2023 οριστικής Πράξης του επί της νομιμότητας της εν λόγω διαγωνιστικής διαδικασίας και του σχεδίου σύμβασης, δεν μπορεί να επανέλθει επί της νομιμότητας της αυτής διαδικασίας, ούτε να ανατρέψει όσα κρίθηκαν οριστικά με την Πράξη του αυτή. Ο τρόπος δε ανατροπής των κρίσεων των Κλιμακίων Προσυμβατικού Ελέγχου προβλέπεται περιοριστικά στις διατάξεις που παρατέθηκαν στη σκέψη 1 της παρούσας, ενώ προσφυγή ανάκλησης ασκείται παραδεκτώς και κατά Πράξης Κλιμακίου Προσυμβατικού Ελέγχου, με την οποία κρίθηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, εφόσον με την Πράξη αυτή τέθηκε όρος για την υπογραφή της και η προσφυγή βάλλει κατά του όρου αυτού. Τούτα δε ανεξαρτήτως του ότι το Νοσοκομείο εσφαλμένως υπολαμβάνει ότι το Κλιμάκιο, με την 419/2023 Πράξη του, έκρινε ότι «το συνολικό εργατικό κόστος ανέρχεται στο ποσό των 58.676,67 ευρώ» (ήτοι εσφαλμένως υπολαμβάνει ότι το Κλιμάκιο έκρινε ότι η τιμή “Τ” του αναφερόμενου στο άρθρο 1.3. της διακήρυξης μαθηματικού τύπου θα πρέπει να είναι ίση με 58.676,67 ευρώ) και ότι οι προσφερόμενες από τον Ανάδοχο τιμές [2.400,00 ευρώ για "κόστος αναλώσιμων υλικών - Λοιπά έξοδα", 3.500,00 ευρώ για "κόστος διοικητικής υποστήριξης, εγγυητικών επιστολών κ.λπ." και 1.979,23 ευρώ για "εργολαβικό κέρδος"] «θα πρέπει να ανέλθουν σε 1.173,00 ευρώ». Τούτο διότι, όπως σαφώς προκύπτει από την Πράξη του, το Κλιμάκιο έκρινε αρχικά ότι θα πρέπει να αναπροσαρμοσθεί το συμβατικό τίμημα, προκειμένου η αύξηση που επήλθε δυνάμει της 31986/24.3.2023 υ.α. να μεταβάλει τα μεγέθη εκείνα της οικονομικής προσφοράς του αναδόχου που συνάπτονται με το ύψος του κατώτατου μισθού (όπως μάλιστα υπολαμβάνεται και στο από 20.4.2023 πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού) και όχι τα μεγέθη "κόστος αναλώσιμων υλικών - Λοιπά έξοδα", "κόστος διοικητικής υποστήριξης, εγγυητικών επιστολών κ.λπ." και "εργολαβικό κέρδος", τα οποία δεν θα πρέπει να συμπεριληφθούν στην τιμή "Τ προσφοράς", αλλά να προστεθούν στην τιμή (Τ) που θα προκύψει κατόπιν εφαρμογής του μαθηματικού τύπου. Περαιτέρω, το Κλιμάκιο, ενόψει του ότι στο άρθρο 2.4.4. της διακήρυξης προβλέπεται, αναφορικά με το περιεχόμενο του φακέλου «Οικονομική Προσφορά» και τον τρόπο σύνταξης και υποβολής οικονομικών προσφορών, ότι «το ποσοστό διοικητικού κόστους παροχής των υπηρεσιών, αναλωσίμων και εργολαβικού κέρδους δεν πρέπει να υπολείπεται ποσοστού 2% της αξίας του εργατικού κόστους», αφού έκανε τους σχετικούς υπολογισμούς, διαπίστωσε ότι η προσφερόμενη για τα μεγέθη αυτά τιμή ήτοι 2.400,00 ευρώ για "κόστος αναλώσιμων υλικών - Λοιπά έξοδα", 3.500,00 ευρώ για "κόστος διοικητικής υποστήριξης, εγγυητικών επιστολών κ.λπ." και 1.979,23 ευρώ για "εργολαβικό κέρδος", υπερβαίνει το προβλεπόμενο στη διακήρυξη ελάχιστο ποσοστό 2% και επί του αναμορφωμένου εργατικού κόστους και συνεπώς είναι σύμφωνη με τον σχετικό όρο της διακήρυξης. 



ΕΣ/ΤΜ.6/1243/2020

Προμήθεια απορριματοφόρων (με leasing)....ζητείται η ανάκληση της 53/2020 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη 2), το Τμήμα αποφαίνεται ότι ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο ότι η βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς της μοναδικής συμμετέχουσας στο διαγωνισμό εταιρείας σε όλα τα κριτήρια παρίσταται πλημμελώς αιτιολογημένη, αφού, κατά παράβαση των οριζομένων στις διατάξεις των παρ. 11 και 13 του άρθρου 86 του ν. 4412/2016 στο πρακτικό της Επιτροπής του Διαγωνισμού παρατίθεται μόνο πίνακας βαθμολόγησης της τεχνικής προσφοράς της εταιρείας αυτής, ανά προβλεπόμενο από τη διακήρυξη κριτήριο, χωρίς οποιαδήποτε λεκτική διατύπωση της κρίσης της Επιτροπής και αξιολόγηση αυτής ανά κριτήριο και χωρίς να αναφέρονται τα στοιχεία, τα οποία ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση. Η ως άνω πλημμέλεια συντρέχει ανεξαρτήτως του ότι η  βαθμολογία που δόθηκε ως προς τα κριτήρια αυτά ήταν ίση με 100 και  καλύπτονταν, εξ αυτού του λόγου,  οι απαιτήσεις της διακήρυξης, αφού η λεκτική διατύπωση της κρίσης της αρμόδιας Επιτροπής προβλέπεται ρητώς από το νόμο ως απαραίτητο στοιχείο – πέραν της δοθείσας βαθμολογίας – για τη νομιμότητα της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών. Σε κάθε περίπτωση, εφόσον ο  νόμος δεν διακρίνει, η ως άνω ρητή απαίτηση για ειδική λεκτική αιτιολόγηση της βαθμολόγησης συντρέχει και στη περίπτωση υποβολής μιας μόνο τεχνικής προσφοράς, διότι και σε αυτήν την περίπτωση η βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς με τη συνοδεύουσα αυτή λεκτική αιτιολόγηση έχει ως σκοπό προεχόντως τη σύγκριση της τεχνικής προσφοράς του υποψήφιου αναδόχου με τις απαιτήσεις της αναθέτουσας αρχής, όπως αυτές προκύπτουν από την διακήρυξη και τα συμβατικά τεύχη. Περαιτέρω όμως το Τμήμα κρίνει ότι, η διαπιστωθείσα ελλείπουσα αιτιολογία της βαθμολογίας της τεχνικής προσφοράς της μοναδικής συμμετέχουσας και ήδη παρεμβαίνουσας εταιρείας συμπληρώνεται με το προσκομισθέν ενώπιον του Τμήματος, έγγραφο της Επιτροπής του Διαγωνισμού, με το οποίο αιτιολογείται από αυτήν με αναλυτικό τρόπο η βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς αυτής. Ειδικότερα, σ’ αυτό εκτίθενται αναλυτικά η κατανομή των κριτηρίων βαθμολόγησης και οι συντελεστές αυτών, καθώς και η αναλυτική λεκτική αιτιολογία της βαθμολογίας κάθε επιμέρους κριτηρίου. Η κατά τα ανωτέρω ανάλυση τεκμηριώνεται με αναφορά στα συγκεκριμένα στοιχεία της τεχνικής προσφοράς της εταιρείας αυτής, τα οποία αξιολόγησε η Επιτροπή σε σχέση με τα προβλεπόμενα και απαιτούμενα στη διακήρυξη επιμέρους χαρακτηριστικά και τις αντικειμενικές σταθμίσεις στις οποίες προέβη, κατόπιν των οποίων και βαθμολόγησε αυτήν, με αποτέλεσμα να καθίσταται επαληθεύσιμο ότι αυτές ανταποκρίνονται στις οριζόμενες τεχνικές προδιαγραφές. Ενόψει των ανωτέρω το Τμήμα κρίνει ότι, η διαπιστωθείσα από το  ως άνω  Κλιμάκιο πλημμέλεια, η οποία κατέστη, μετά την ως άνω λεκτική αιτιολόγηση της βαθμολογίας, μη ουσιώδης, δεν συνιστά διακωλυτικό λόγο υπογραφής του σχεδίου της σύμβασης (Ε.Σ. VI Τμ. 715, 713, 519/2020).Ανακαλεί την 53/2020 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΣτΕ/315/2012

Με τα δεδομένα αυτά και λαμβανομένου υπόψη ότι οι όροι διακήρυξης πρέπει να ερμηνεύονται κατά τρόπο συνάδοντα προς τους ισχύοντες κανόνες της εργατικής νομοθεσίας, αλλά και να είναι αρκούντως ακριβείς και σαφείς, ώστε να επιτρέπεται στους ενδιαφερομένους να τους κατανοούν πλήρως και να τους ερμηνεύουν με τον ίδιο τρόπο, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι, κατά την έννοια της επίμαχης διακήρυξης, οι διαγωνιζόμενοι έπρεπε, κατά τη διαμόρφωση της προσφοράς τους, να συνυπολογίσουν πάγιο ποσοστό διοικητικού κόστους 3%. Κατόπιν των προεκτεθέντων, παρέλκει η έρευνα του ετέρου (τυπικού) προβαλλομένου λόγου ακυρώσεως, πρέπει δε να ακυρωθεί η σιωπηρή απόρριψη της προσφυγής της αιτούσας και να αναπεμφθεί η υπόθεση στη Διοίκηση, προκειμένου να κριθεί η βασιμότητα των – προβληθέντων με την εν λόγω προσφυγή και μη εξετασθέντων – ισχυρισμών, περί νομιμότητας της οικονομικής προσφοράς της αιτούσας, από πλευράς υπολογισμού του νόμιμου εργατικού κόστους, ευλόγου ποσοστού διοικητικού / λειτουργικού κόστους και κέρδους και εν γένει συμφωνίας προς τις απαιτήσεις της διακήρυξης.