Δημόσια έργα.Ελεύθερη συμπλήρωση τιμολογίου.Από τις ανωτέρω διατάξεις (άρθρο 7 3669/20080 προκύπτει ότι το σύστημα υποβολής προσφοράς με ελεύθερη συμπλήρωση τιμολογίου εφαρμόζεται στις περιπτώσεις δημοπράτησης έργων, όταν οι ποσότητες των εργασιών τους έχουν προμετρηθεί χωρίς κίνδυνο συμβατικών σφαλμάτων και δεν αναμένονται κατασκευαστικές αποκλίσεις. Οι διαγωνιζόμενοι στο σύστημα αυτό καταχωρίζουν στο ασυμπλήρωτο τιμολόγιο της υπηρεσίας τις προσφερόμενες από αυτούς τιμές, χωρίς όμως καμία δέσμευση ομαλότητας, ενώ η τεκμαρτή έκπτωση προκύπτει από τη σύγκριση του τελικού προϋπολογισμού προσφοράς με τον προϋπολογισμό της υπηρεσίας. Κατά την έννοια των διατάξεων αυτών, με το ανωτέρω σύστημα ο συνολικός προϋπολογισμός της προσφοράς δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερος από τον προϋπολογισμό της υπηρεσίας, ο οποίος αποτελεί και το ανώτατο όριο προσφοράς, ούτε μπορούν να υποβληθούν αρνητικές εκπτώσεις σε καμία από τις επιμέρους ομάδες εργασιών. Και τούτο διότι, όπου ο νομοθέτης θέλησε μηδενικές ή αρνητικές εκπτώσεις σε ομάδες εργασιών τιμολογίου το πρόβλεψε ρητά, όπως στη διάταξη του άρθρου 6 παρ. 3 του ίδιου νόμου. Κατά συνέπεια, στις περιπτώσεις εφαρμογής του συστήματος της ελεύθερης συμπλήρωσης τιμολογίου, είναι απαράδεκτη προσφορά διαγωνιζόμενου, ο οποίος προσφέρει μεν θετική έκπτωση επί του συνολικού προϋπολογισμού της υπηρεσίας, προσφέρει όμως, αρνητική έκπτωση σε επιμέρους ομάδες εργασιών (βλ Πρ Ε΄ Κλιμ. 429/2010).

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επιδικώκεται παραδεκτώς η ανάκληση της 318/2022 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών (Ε.Υ.Δ.Ε.Κ.Υ.Λ.Υ.) και της εταιρείας «… ΑΕ», για την εκτέλεση του έργου με τίτλο «ΕΠΕΙΓΟΥΣΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΡΣΗΣ ΦΕΡΤΩΝ ΥΛΩΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΟΤΑΜΟΥΣ ΑΧΕΛΩΟ ΚΑΙ ΚΟΥΜΠΟΥΡΓΙΑΝΙΤΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΥΓΗ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΑΠΟ ΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΩΝ ΗΜΙΤΕΛΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΣΤΑ ΕΡΓΑ ΕΚΤΡΟΠΗΣ ΑΧΕΛΩΟΥ – ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΗΜΙΤΕΛΩΝ ΕΡΓΩΝ ΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΣΥΚΙΑΣ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΠΟ ΠΙΘΑΝΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΡΟΦΡΑΓΜΑΤΩΝ ΣΥΚΙΑΣ» προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.516.500,00 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. 24%) και συμβατικού τιμήματος 1.471.005,01 (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.24%).(....)Ως εκ των ανωτέρω ιδιομορφιών της εγκαταληφθείσας περιοχής παρέμβασης και του κινδύνου νέας πλημμυρικής καταστροφής, νομίμως κρίθηκε από την αναθέτουσα Αρχή ότι η ικανοποίηση των εν λόγω αναγκών δεν επέτρεπε τη διεξαγωγή ανοικτού διαγωνισμού με την κανονική ή την συντετμημένη προθεσμία υποβολής προσφορών, καθότι, και στις δύο αυτές περιπτώσεις, ο διαγωνισμός εξελίσσεται σε διακριτά και χρονοβόρα στάδια αλλά απαιτούσε την άμεση ανάθεσή τους. Συνεπώς, δικαιολογείται η ανάθεση του έργου με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση διακήρυξης...Ανακαλεί την 318/2022 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή το σχεδίου σύμβασης.

Αποκατάσταση κτιρίου....Ήδη, με το μοναδικό λόγο της κρινόμενης αίτησης προβάλλεται ότι οι εργασίες της ελεγχόμενης σύμβασης δεν χρήζουν αυτοτελούς εγκρίσεως από τον Υπουργό Πολιτισμού σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10 του ν.3028/2002, καθόσον α) η μελέτη του αρχικού έργου είχε εγκριθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού, οι δε επίμαχες εργασίες είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τη φύση και το σκοπό του έργου και ως εκ τούτου αναγκαίες για την άρτια ολοκλήρωσή του και β) δεν είναι παρεμβατικές αλλά απαραίτητες για τη διασφάλιση της ασφάλειας των εργαζομένων, της πυρασφάλειας και της προσβασιμότητας του Τελωνείου από Α.Μ.Ε.Α..Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, δεδομένου ότι, όπως ορθά κρίθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη, οι επίμαχες εργασίες δεν καλύπτονται, από την ΥΠΠΟ/ΔΑΝΣΜ/5060/ 106/11.1.2007 απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού, με την οποία εγκρίθηκε η αρχιτεκτονική, στατική και ηλεκτρομηχανολογική μελέτη για την εκτέλεση του αρχικού έργου «Αποκατάσταση και διαρρύθμιση του κτηρίου Παλαιού Τελωνείου .... για τη δημιουργία κέντρου πολλαπλών δραστηριοτήτων». Τα παραπάνω επιβεβαιώνονται από το ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΜΤΕ/ΔΠΑΝΣΜ/ΤΜΑΝΣΜΠΚ/ 577709/60690/4427/1092/11.2.2020 έγγραφο, το οποίο εκδόθηκε σε απάντηση του 55991/27.11.2018 αιτήματος του Δήμου .... και προσκομίστηκε ενώπιον του Τμήματος σε εκτέλεση της 1249/2019 προδικαστικής απόφασης του Τμήματος. Όπως προκύπτει από το περιεχόμενο του εγγράφου αυτού, το επίμαχο έργο περιλαμβάνει την πραγματοποίηση εννέα (9) πρόσθετων εργασιών, που δεν περιλαμβάνονται στην ανωτέρω ΥΠΠΟ/ΔΑΝΣΜ/5060/106/11.1.2007 εγκριτική απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού, για τρεις εκ των οποίων διατυπώθηκαν παρατηρήσεις από τη Διεύθυνση Προστασίας και Αναστήλωσης Νεώτερων και Σύγχρονων Μνημείων και ως εκ τούτου συνεστήθη η υποβολή επικαιροποιημένων σχεδίων και τεχνικής μελέτης, τα οποία να περιλαμβάνουν τις προτεινόμενες τροποποιήσεις, προκειμένου να θεωρηθούν από την ανωτέρω υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί και να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 25/2022 πράξης του E' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος Δήμου … (εφεξής Δ.Α.Π.) και της προσφεύγουσας εταιρείας με την επωνυμία «….Ο.Ε.» (εφεξής ανάδοχος), για την ανάθεση του έργου με τίτλο «Νέος Διώροφος Δημοτικός Παιδικός Σταθμός με Υπόγειο, Δήμου … στο Ο.Τ. 328», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.266.129,03 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.), για χρονικό διάστημα 16 μηνών από την ημέρα υπογραφής της σύμβασης.(....)Σε κάθε περίπτωση, το μεν οι συμμετέχουσες εταιρείες ή έστω άλλες δυνητικά υποψήφιες εταιρείες δεν επικαλέστηκαν βλάβη από τον συγκεκριμένο όρο της διακήρυξης, το δε ο αποκλεισμός των τριών (3) εκ των συμμετεχουσών εταιρειών δεν συνδέεται, αποκλειστικά τουλάχιστον, με την έλλειψη του κρίσιμου κριτηρίου. Και τούτο, ανεξαρτήτως του ότι, σε κάθε περίπτωση, για την πλήρωση του επίμαχου κριτηρίου προβλεπόταν η δυνατότητα των φορέων να στηρίζονται στις ικανότητες άλλων φορέων. Συνεκδικάζει τις προσφυγές ανάκλησης και δέχεται αυτές. Ανακαλεί την 25/2022 πράξη του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:ζητείται η ανάκληση της 9/2022 Πράξης του αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα …, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης, συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 693.548,39 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.) και συνολικού συμβατικού ποσού 574.737,16 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.) με αντικείμενο την εκτέλεση του έργου «Βελτίωση της πρόσβασης σε γεωργική γη και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις», μεταξύ του προσφεύγοντος Δήμου και της αναδόχου εταιρείας με την επωνυμία «… Α.Β.Ε.Τ.Ε.».(....)τη μικρή χρονική απόκλιση που έχει η υποβληθείσα εκτύπωση (17.1.2022) σε σχέση με την ημερομηνία υποβολής των προσφορών (18.1.2022) και τέλος, δ) ότι ήδη με την προσκομισθείσα από 21.1.2022 εκτύπωση αποδεικνύεται ότι κατά τον κρίσιμο χρόνο η προσωρινή ανάδοχος εταιρεία ήταν ενεργή, κρίνει ότι η εντοπισθείσα στο εν λόγω δικαιολογητικό πλημμέλεια είναι επουσιώδης και μη δυνάμενη να ασκήσει επιρροή στη νομιμότητα της ελεγχόμενης διαδικασίας ανάθεσης.Ανακαλεί την 9/2022 Πράξη του αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα …. 

Εργασίες για την ολοκλήρωση οδικής σύνδεσης...Επειδή, στο υπ’ αρ. πρωτ. ., από 2.1.2019, έγγραφο απόψεων της Ε.Υ.Δ.Ε./Κ.Σ.Σ.Υ. προς το Συμβούλιο της Επικρατείας αναφέρεται, ότι η τυχόν χορήγηση αναστολής εκτελέσεως θα έχει δυσμενέστατες επιπτώσεις στο δημόσιο συμφέρον. Αυτές συνίστανται αφ’ ενός μεν, στην συνέχιση της καταστάσεως μειωμένης οδικής ασφάλειας, η οποία επικρατεί στην υφισταμένη διαδρομή της εθνικής οδού ... (κατολισθήσεις, οδικά ατυχήματα), αφ’ ετέρου δε, στον κίνδυνο ν’ απολεσθούν πόροι από την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι οποίοι είναι απολύτως αναγκαίοι για την υλοποίηση του επιμάχου έργου οδοποιίας (εκτίθενται στο έγγραφο συγκεκριμένες χρονικές δεσμεύσεις για επίτευξη οικονομικών δεικτών από εκταμίευση των πόρων αυτών), οι περαιτέρω γενικώτερες ωφέλειες από την ολοκλήρωση του οποίου ωσαύτως εκτίθενται στο έγγραφο αυτό της Ε.Υ.Δ.Ε./Κ.Σ.Σ.Υ. Τ’ ανωτέρω -κατά το μέτρο που προβάλλονται με τρόπο ορισμένο-δεν συνιστούν κατά την κρίση της Επιτροπής και εν όψει των δεδομένων της υποθέσεως τους λόγους γενικού δημοσίου συμφέροντος, οι οποίοι, μάλιστα, απαιτείται να είναι επιτακτικοί σύμφωνα με το άρθρο 372 παρ. 4 ν. 4412/2016 [μετά την προσθήκη εδαφίων από το άρθρο 87 παρ. 2 ν. 4478/2017 (Α΄ 91)] και οι οποίοι θα δικαιολογούσαν την απόρριψη της υπό κρίσιν αιτήσεως (βλ. Ε.Α. 1001/2004, 527/2003 77/2005. πρβλ. και Ε.Α. 651/2004, 82, 380/2006, 233/2008). Οίκοθεν, άλλωστε, νοείται, ότι η αναθέτουσα Αρχή έχει την ευχέρεια, σε συμμόρφωση προς όσα κρίθηκαν πιο πάνω, να εκδώσει νέες σχετικές πράξεις και να ολοκληρώσει μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα τον επίδικο διαγωνισμό (πρβλ. Ε.Α. 220, 61/2017, 15/2016, 226, 198/2013 κ.ά.).

Εκτέλεση έργου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Τμήμα κρίνει τα ακόλουθα: Ενόψει του ότι ο ως άνω Ιερός Ναός χαρακτηρισθείς αρμοδίως ως μνημείο, δεν ανήκει, κατά τα αναφερόμενα στην ένδικη αίτηση, στην κυριότητα της αιτούσας, ούτε από άλλα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι αυτή ορίστηκε φορέας υλοποίησης του επίμαχου έργου, απαιτείτο η σύναψη προγραμματικής σύμβασης, κατά το άρθρο 100 παρ. 5 του ν. 3852/2010, με τη συμμετοχή της ιδίας και του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Άλλωστε με  την ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΜΤΕ/ΔΑΒΜΜ/ΤΜΒΜΜ/342088/33111/2629/626/4.7.2018 απόφαση του Τμήματος Μελετών Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού, που περιλαμβάνεται στα στοιχεία του φακέλου, εγκρίθηκε, σύμφωνα με την κατατεθείσα προμελέτη, η μερική ανακατασκευή της στέγης (εκτός της περιοχής του τρούλου) του Ιερού Ναού και όχι η υλοποίηση του επίμαχου έργου από την Περιφέρεια ..., ενώ στην τεχνική περιγραφή της οικείας μελέτης του έργου περιλαμβάνονται, πέραν των εργασιών ανακατασκευής της στέγης και εργασίες στον τρούλο του Ιερού Ναού. Επομένως, αβασίμως προβάλλει η αιτούσα ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν ήταν υποχρεωτική, πριν από τη διεξαγωγή της εν λόγω διαγωνιστικής διαδικασίας, η σύναψη προγραμματικής σύμβασης κατά τις διατάξεις του άρθρου 100 του ν. 3852/2010 μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού, της Περιφέρειας ... και του Ιερού Ναού. Εξάλλου, με την επικαλούμενη από την αιτούσα 144/2018 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν κρίθηκε ότι η σύναψη της προγραμματικής σύμβασης του άρθρου 100 του ν. 3852/2010 δεν απαιτείται να προηγείται της διαγωνιστικής διαδικασίας, πλην όμως πράγματι με αυτήν ελέγχθηκαν ταυτόχρονα τα υποβληθέντα σχέδια της προγραμματικής και της οικείας εκτελεστικής σύμβασης.

Μη νόμιμη διαδικασία ανάθεσης δημοσίου έργου της ΔΈΣΦΑ ΑΈ, καθόσον ο όρος της διακήρυξης περί δυνατότητας επαύξησης του τελικού αντικειμένου έως 50% του συμβατικού τιμήματος είναι ανεφάρμοστος ως αόριστος, διότι δεν προσδιορίζει το είδος και την έκταση των εργασιών, που θα αποτελέσουν το περιεχόμενό του, αλλά ορίζει ότι αυτό θα εξαρτηθεί από τη μελλοντική πορεία της εκτέλεσης της σύμβασης και θα προσδιοριστεί είτε μέσω μεταβολής, είτε μέσω συμπληρωματικής σύμβασης.(Σχ.η 26/2010) Με τις 659 και 660/2010 αποφάσεις του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακλήθηκαν οι προμνησθείσες Πράξεις του Κλιμακίου, αφού κρίθηκε ότι οι εργασίες που αποτελούν κατά παραπομπή το περιεχόμενο του δικαιώματος προαίρεσης είναι οριστές με την αναλυτική περιγραφή των εργασιών και προμηθειών υλικών, που περιγράφονται στη διακήρυξη και αφορούν σε υπερσυμβατικές ποσότητες και νέες εργασίες, σε σχέση με αυτές που αφορούν στο αντικείμενο του έργου.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Από τα προαναφερόμενα προκύπτει ότι τα δύο τμήματα στα οποία διαπλατύνεται το επαρχιακό οδικό δίκτυο, κατά μήκος 83μ και 133μ., δεν έχουν καταστεί κοινόχρηστα, εντασσόμενα ως τέτοια στο πολεοδομικό/ρυμοτομικό σχέδιο, με κήρυξη απαλλοτρίωσης των αντίστοιχων ιδιοκτησιών, ούτε ότι έχει νομίμως μετατεθεί η κυριότητά τους ως ιδιωτικών ακινήτων και ότι οι ιδιοκτήτες με νόμιμο τρόπο την έχουν απολέσει ή ότι αποτελούν ακίνητα που έχουν ήδη περιέλθει σε κοινή χρήση, ως οδοί, με τη βούληση των ιδιοκτητών τους. Εξάλλου, δεν έχει εκδοθεί απόφαση των αρμόδιων, κατά περίπτωση, Περιφερειακού και Δημοτικού Συμβουλίου για τον προσδιορισμό των ακινήτων και την κήρυξή τους ως απαλλοτριωτέων ή τη σύσταση εμπράγματου δικαιώματος σε αυτά και τη σύσταση οποιουδήποτε, περαιτέρω, δικαιώματος που παρέχει τη δυνατότητα να καταστούν τα ανωτέρω ακίνητα επαρχιακές οδοί, με τις αναγκαίες, ενδεχομένως, αποφάσεις παραχώρησης της χρήσης των ακινήτων μεταξύ των προαναφερόμενων φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης (άρθρα 97 παρ. 5 π.δ.30/1996 και 200 ΚΔΚ). Τέλος, δεν περιέχεται σχετική ειδική ρύθμιση για τη διαπλάτυνση των οδών προς τις ανωτέρω ιδιοκτησίες ούτε στην οικ. 17250/2582/24.4.2012 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου «Έγκριση Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΓΠΣ) του Δήμου Πάρου, νήσου Πάρου, Νομού Κυκλάδων», όπως διορθώθηκε ακολούθως (53978/2017 απόφαση του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου). Εξάλλου, οι υπεύθυνες δηλώσεις των ιδιοκτητών των ακινήτων σχετικά με την παραχώρηση της χρήσης τους υποβλήθηκαν στο Δήμο Πάρου και δεν απευθύνονται στην αναθέτουσα αρχή και κυρία του έργου Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (βλ. και άρθρο 1 της διακήρυξης), ούτε προκύπτει η αρμοδιότητα της Αντιδημάρχου Πάρου να υποβάλει δήλωση με το παρατιθέμενο ανωτέρω περιεχόμενο «ότι ο Δήμος Πάρου δεν έχει αξίωση επί των ακινήτων που παραχωρούνται κατά χρήση», ακόμα και αν τούτο είναι αληθές, ενώ, τέλος, δεν προκύπτει ότι έχει με οποιοδήποτε τρόπο εφαρμοστεί παραχώρηση ακινήτου που προβλέπεται σε ειδικότερες διατάξεις (ενδεικτικά, άρθρο 4 ν.4061/2012). Άλλωστε, η ακρίβεια των δηλώσεων των ιδιοκτητών ακινήτων ως προς το τμήμα Μάρμαρα – Πρόδρομος αμφισβητείται και από το γεγονός ότι στο σχετικό διάγραμμα (Μάιος 2015) η οδός προσδιορίζεται ως δημοτική. Επομένως, ως προς τη νομική κατάσταση των ανωτέρω ακίνητων δημιουργείται αμφιβολία και σύγχυση, διότι δεν έχουν καταστεί κατά τον κρίσιμο χρόνο νομίμως τμήματα του επαρχιακού οδικού δικτύου. Παρέπεται ότι είναι πλημμελής η ανωτέρω διαγωνιστική διαδικασία της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου που αφορά τις εργασίες (χωματουργικές, οδοποιίας, ασφαλτικές κ.λπ.) διαπλάτυνσης και συντήρησης στα ακίνητα αυτά και στο λοιπό επαρχιακό δίκτυο, δηλαδή σε φυσικό αντικείμενο το νομικό καθεστώς του οποίου δεν είναι στο σύνολό του πλήρως διασαφηνισμένο, ώστε τα όργανα της Περιφέρειας ή οποιοσδήποτε ενεργήσει κατόπιν σχετικής εντολής, όπως ο ανάδοχος του έργου, νομίμως να εκτελέσει εργασίες επί του συνόλου του φυσικού αντικειμένου [πρβλ. 599/2013 ΑΠ, ΑποφΕισΕφΑθ 2/2014 (Διαδ. Ασφ. Μέτρων), επί διακατοχικής διαφοράς άρθρου 22 α.ν.1539/1938 ήδη καταργηθέντος με την παρ. 7 άρθρου ένατου του άρθρου 1 ν.4335/2015, από 1.1.2016 σύμφωνα με το άρθρο ένατο παρ. 4 του αυτού άρθρου και νόμου). Άλλωστε, δεν είναι δυνατός οποιοσδήποτε διαχωρισμός των εργασιών, διότι θα επερχόταν ουσιώδης τροποποίηση της διακήρυξης ως προς το φυσικό αντικείμενο του έργου, όπως και των υποβληθεισών προσφορών, περιλαμβανομένης και αυτής του εργολάβου στον οποίο κατακυρώθηκε το έργο, δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός, το τιμολόγιο εργασιών, οι ποσότητες κατά ομάδες και είδος εργασιών προμετρήθηκαν και συμπεριλήφθηκαν στα τεύχη της διακήρυξης αδιακρίτως των ειδικών τμημάτων εδάφους στα οποία οι εργασίες αφορούν και αδιακρίτως αν συντελούν στη διαπλάτυνση ή στη συντήρηση του οδικού δικτύου, ούτε η διακήρυξη προβλέπει τη δυνατότητα υποβολής τμηματικών προσφορών και ανάθεσης του έργου εν μέρει και κατά τμήματα, ούτε ήταν δυνατό να υποβληθούν παραδεκτώς τμηματικές ή κατά ποσοστό εργασιών (οικονομικές) προσφορές σε αναφορά προς το φυσικό αντικείμενο.Με δεδομένα αυτά, από τον έλεγχο των υποβληθέντων στο Κλιμάκιο στοιχείων διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες κατά τη διαδικασία ανάθεσης του ελεγχόμενου έργου και, ως εκ τούτου, συντρέχει νόμιμος λόγος που κωλύει την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 6/2022 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας, με την οποία κρίθηκε ότι αυτή είναι κατά χρόνο αναρμόδια να εκφέρει κρίση επί της από 6.9.2021 σύμβασης και της σχετικής διαδικασίας ανάθεσης για την εκτέλεση του έργου «Ολοκληρωμένη ανάπλαση κοινοχρήστων χώρων και χώρων πρασίνου Πλαγιάς Δήμου …».(....)Όμως, ενόψει των ανωτέρω πραγματικών δεδομένων, αφού σταθμίστηκε, αφενός ότι κατά τον χρόνο υποβολής της σύμβασης προς έλεγχο είχε εκτελεστεί συγκριτικά μικρό μέρος αυτής (περίπου 18%) και αφετέρου ότι η Επίτροπος διέγνωσε ότι η οικεία διαδικασία δεν πάσχει ουσιωδών νομικών πλημμελειών και δεδομένου ότι, σε κάθε περίπτωση, η προστιθέμενη αξία του ελέγχου νομιμότητας που διενεργεί το Ελεγκτικό Συνέδριο σε συμβάσεις μεγάλης οικονομικής αξίας, πέραν της διαφύλαξης της νομιμότητας και της τήρησης της αρχής της διαφάνειας, καθώς και της εξασφάλισης των συνθηκών ανταγωνισμού σε μία διαδικασία, είναι και η διάγνωση της «οικονομικότητας» αυτής, υπό την έννοια της επίτευξης της αναγκαίας ισορροπίας μεταξύ του κόστους των μέσων που χρησιμοποιούνται για την επίτευξη ενός στόχου, ήτοι της αναζήτησης του πλέον οικονομικού μέσου για την επίτευξη του στόχου, μετά από εξέταση των εναλλακτικών επιλογών που είχε στην διάθεσή της η αναθέτουσα αρχή (πρβλ. απόφ. 1216/2020 VI Τμ. ΕλΣυν), εν προκειμένω, η επανάληψη της διαγωνιστικής διαδικασίας του υπό κρίση έργου θα έχει σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις για την αναθέτουσα αρχή που είναι ένας μικρός Δήμος δοθέντος ότι, όπως ισχυρίζεται το αιτούν, πέραν του νόμιμου δικαιώματος του αναδόχου να στραφεί δικαστικά για την πληρωμή των εργασιών του, υφίσταται σοβαρός κίνδυνος απένταξης του έργου από το χρηματοδοτικό πρόγραμμα, αφού ο θετικός προσυμβατικός έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου αποτελεί βασική προϋπόθεση διατήρησης της χρηματοδότησης, το Δικαστήριο κρίνει ότι στην εξεταζόμενη περίπτωση δικαιολογείται η υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης. Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης του Δήμου.