Παροχή υπηρεσιών συντήρησης – υποστήριξης και εξασφάλισης επιπέδου παρεχόμενων υπηρεσιών: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: α) Η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, δεδομένου ότι οι οικείες υπηρεσίες, που αφορούν στη συντήρηση και υποστήριξη της λειτουργίας των εφαρμογών του πληροφοριακού συστήματος του Νοσοκομείου και οι οποίες περιλαμβάνουν και το υποσύστημα λογιστικής υποστήριξης αυτού, εμπίπτουν στην έννοια των υπηρεσιών μηχανοργάνωσης του άρθρου 10 του ν. 3730/2008, και, συνεπώς, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου αυτού διενεργήθηκε η ανάθεσή τους, χωρίς να προκύπτει ότι χορηγήθηκε η απαιτούμενη έγκριση της Υγειονομικής Περιφέρειας. Αβασίμως δε επικαλείται το Νοσοκομείο τη διάταξη της παραγράφου 8 του άρθρου 3 του ν. 3329/2005, διότι πέραν του ότι η διάταξη αυτή έχει καταργηθεί με το άρθρο 3 παρ. 12 του ν. 3527/2007, εφαρμοστέα εν προκειμένω τυγχάνει η μεταγενέστερη και ειδικότερη διάταξη του άρθρου 10 του ν. 3730/2008, σύμφωνα με την οποία προβλέπεται η αρμοδιότητα ανάθεσης των υπηρεσιών μηχανοργάνωσης των Νοσοκομείων στο Διοικητικό Συμβούλιο αυτού, ανεξαρτήτως ποσού, κατόπιν όμως της απαιτούμενης έγκρισης από την αρμόδια Υγειονομική Περιφέρεια. Όσα δε προβάλλει το Νοσοκομείο περί αποκλειστικότητας της αναδόχου εταιρείας να εκτελέσει τη σύμβαση και περί ανάγκης διασφάλισης της απρόσκοπτης λειτουργίας του πληροφοριακού συστήματος, προβάλλονται αλυσιτελώς, καθώς και αληθή υποτιθέμενα δεν δύνανται να θεραπεύσουν την εμφιλοχωρήσασα πλημμέλεια της έλλειψης έγκρισης σκοπιμότητας από την αρμόδια Υγειονομική Περιφέρεια (πρβλ. IV Τμ. 50, 28/2017). β) Η από 27.6.2018 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου περί ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών δεν αναρτήθηκε στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ., επομένως η 111/2018 σύμβαση (ΑΔΑΜ: 18SYMV003806229 2018-10-9)  δεν είχε νόμιμο έρεισμα με αποτέλεσμα να μην είναι νόμιμη και η εντελλόμενη δαπάνη που διενεργήθηκε σε εκτέλεση αυτής, τυχόν δε ανάρτηση της απόφασης αυτής στο διαδίκτυο «Πρόγραμμα Διαύγεια» δεν αίρει την ως άνω πλημμέλεια. γ) Τέλος, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική, διότι, κατά καταστρατήγηση των εξαιρετικών διατάξεων των άρθρων 66 παρ. 8 του ν. 4270/2014 και 9 παρ. 1 του π.δ. 80/2016, δεσμεύθηκε το σύνολο των εγγεγραμμένων πιστώσεων του ΚΑΕ 899α στην αρχή του έτους και δεν αναλήφθηκε η συγκεκριμένη δαπάνη, καθώς η εντελλόμενη δαπάνη δεν περιλαμβάνεται στις κατηγορίες δαπανών, για τις οποίες προβλέπεται εξαιρετική διαδικασία ανάληψης για όλο το ποσό των εγγεγραμμένων πιστώσεων αμέσως μετά την έναρξη του οικονομικού έτους (βλ και εγκύκλιο Υπουργείου Οικονομικών 2/100018/0026/2016, ΑΔΑ: ΨΒΣΒΗ-ΔΤΗ). Αβασίμως δε υποστηρίζει το Νοσοκομείο ότι τηρεί αυτή τη διαδικασία, διότι ο μεγάλος αριθμός παραγγελιών ημερησίως καθιστά δυσλειτουργική την έκδοση μεμονωμένων αποφάσεων ανάληψης υποχρέωσης, καθώς με τις διατάξεις που αναφέρονται στη σκέψη IV προβλέπεται συγκεκριμένη και υποχρεωτική διαδικασία για την ανάληψη υποχρεώσεων από τους διατάκτες, προκειμένου να επιτυγχάνεται η παρακολούθηση των δαπανών των φορέων και η τήρηση του προϋπολογισμού τους.

Δεν ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.4/21/2019

Αποκατάσταση βλαβών:..Με αυτά τα δεδομένα, στην υπό κρίση περίπτωση, όπου ακολουθήθηκε η διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ του ν. 4412/2016 για την ανάθεση του επίμαχου έργου, δεν απαιτείτο η συγκρότηση επιτροπής διαπραγμάτευσης του έργου σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 221 παρ.8 του ίδιου νόμου. Περαιτέρω η κρινόμενη δαπάνη, αν και στηρίζεται σε σύμβαση που αναρτήθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο της εκτέλεσης των εργασιών, θεωρείται σε κάθε περίπτωση έγκυρη σύμφωνα με την ως άνω διάταξη της παρ. 3β του άρθρου 43 του ν. 4605/2019.Κατ΄ ακολουθία των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Παροχή υπηρεσιών κλαδοκοπής:..Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το γεγονός ότι η1418/29.10.2018 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας … με την οποία κατακυρώθηκε και οριστικά το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στην ανάδοχο εταιρεία δεν καταχωρήθηκε αμέσως στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ., δεν έχει ως έννομη συνέπεια την ακυρότητα της υπογραφείσας σύμβασης, όπως αβασίμως υπολαμβάνεται με τον σχετικό λόγο διαφωνίας, δοθέντος ότι μόνο σε περίπτωση απόφασης απευθείας ανάθεσης σύμβασης κατ’ εφαρμογή  του άρθρου 118 του ν. 4412/2016, η καταχώριση πρέπει να γίνει αμέσως μετά την έκδοση της σχετικής απόφασης. Στην περίπτωση δε  αυτή, η σύμβαση που συνάπτεται είναι αυτοδίκαια άκυρη (άρθρο 118 παρ. 4 του ν. 4412/2016). Η ως άνω συνέπεια όμως δεν μπορεί να επέλθει στην προκειμένη περίπτωση όπου η ανάθεση των υπηρεσιών έγινε κατόπιν συνοπτικού διαγωνισμού και όχι απευθείας.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και αυτό πρέπει να θεωρηθεί.

ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ.Ληξιαρχών - Πρακτικογράφων:Μη νόμιμη η δαπάνη Δήμου για την καταβολή αποζημίωσης σε υπάλληλό του, για την υπερωριακή απασχόλησή του ως πρακτικογράφου το έτος 2014. Νομίμως με την σχετική απόφαση του Αντιδημάρχου αναλήφθηκε άπαξ και από την αρχή του οικονομικού έτους 2014, σε βάρος εγκεκριμένων πιστώσεων του προϋπολογισμού του έτους αυτού, η υποχρέωση για ολόκληρο το ετήσιο από ποσό της δαπάνης υπερωριακής αποζημίωσης, επειδή δε, η δαπάνη δεν πληρώθηκε κατά το έτος αυτό, η απόφαση ανάληψης υποχρέωσης ανετράπη και η δαπάνη υπερωριακής αποζημίωσης για ολόκληρο το έτος 2014, αναλήφθηκε εκ νέου ως οφειλή σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του έτους 2015. Η κανονιστικής φύσεως απόφαση έγκρισης της υπερωριακής απασχόλησης έτους 2014, του φερόμενου ως δικαιούχου είναι όμως ανυπόστατη, αφού περίληψή της δεν δημοσιεύθηκε σε ημερήσια ή εβδομαδιαία τοπική εφημερίδα, και ως εκ τούτου δεν μπορεί να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα για την καταβολή της εντελλόμενης αποζημίωσης

Παροχή δικηγορικών υπηρεσιών.(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, η εντελλόμενη, με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής, δαπάνη είναι μη νόμιμη. Τούτο δε διότι, κατ’ αποδοχή των σχετικών λόγων διαφωνίας του Αναπληρωτή Επιτρόπου, α) από την προμνησθείσα απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής δεν προκύπτει με σαφήνεια ο ειδικότερος λόγος προσφυγής σε εξωτερικό δικηγόρο, β) δεν υφίσταται έγκυρη σύμβαση παροχής νομικών υπηρεσιών, αφού δεν προηγήθηκε αυτής η έκδοση σχετικής, αιτιολογημένης ως προς το ύψος της δικηγορικής αμοιβής, απόφασης του αποκλειστικώς αρμόδιου Δημοτικού Συμβουλίου, η οποία να συνιστά το προϊόν διαβούλευσης των συμβαλλόμενων μερών. Δαπάνη δε εντελλόμενη με βάση αυτή τη μη έγκυρη συμφωνία, έστω και αν αντιστοιχεί στην προβλεπόμενη από τον Κώδικα Δικηγόρων αμοιβή, δεν είναι νόμιμη, γ) δεν προσκομίζεται έγγραφη συμφωνία των συμβαλλομένων μερών και δ) δεν ελήφθη σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης σε χρόνο προγενέστερο της .... απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου. Εξάλλου, όσον αφορά στους λοιπούς λόγους διαφωνίας του Αναπληρωτή Επιτρόπου, είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι, καθόσον α) τα στοιχεία (πρωτογενές και εγκεκριμένο αίτημα, ιδιωτικό συμφωνητικό) της εν λόγω σύμβασης παροχής νομικών υπηρεσιών δεν είναι καταχωριστέα στο ΚΗΜΔΗΣ, β) επί της αξίας αυτής δεν επιβάλλεται κράτηση υπέρ της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., γ) το ποσό των 256,00 ευρώ αφορά στην παράστασή της εν λόγω δικηγόρου ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου ..., ήτοι σε υπηρεσία διακριτή και, ως εκ τούτου, δεν ενσωματώνεται στην ποσοστιαία αμοιβή αυτής για την σύνταξη σχετικού υπομνήματος και δ) στην .... απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, περί έγκρισης πινάκων αμοιβών, δεν περιλαμβάνεται μεν αριθμητικά το οικείο τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών, πλην όμως περιλαμβάνονται όλα τα κρίσιμα στοιχεία αυτού (απόφαση ανάθεσης, αιτιολογία, αμοιβή και ανάλυση αυτής).

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με αυτά τα δεδομένα, στην υπό κρίση περίπτωση, όπου ακολουθήθηκε η διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ του ν. 4412/2016 για την ανάθεση του επίμαχου έργου, δεν απαιτείτο η συγκρότηση επιτροπής διαπραγμάτευσης του έργου σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 221 παρ.8 του ίδιου νόμου. Περαιτέρω η κρινόμενη δαπάνη, αν και στηρίζεται σε σύμβαση που αναρτήθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο της εκτέλεσης των εργασιών, θεωρείται σε κάθε περίπτωση έγκυρη σύμφωνα με την ως άνω διάταξη της παρ. 3β του άρθρου 43 του ν. 4605/2019.

Ανάθεση υπηρεσιών καθαριστή:..Στη συγκεκριμένη περίπτωση από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν μπορεί να τεκμηριωθεί το ποσό των 2.500,00 ευρώ που διατίθεται ως μηνιαία αμοιβή στον εκκαθαριστή - ορκωτό ελεγκτή λογιστή - της ... που ανέλαβε την εκκαθάριση της .... και η οποία εισπράττεται από τη .... (άρθρο 4 της σύμβασης), ούτε το χρονικό διάστημα για το οποίο η αμοιβή αυτή θα πρέπει να καταβάλλεται, αφού σύμφωνα με το άρθρο 4 της σύμβασης αυτό είναι καταρχάς τρίμηνο, ωστόσο προβλέπεται δυνατότητα ανανέωσης χωρίς η χρονική περίοδος αυτής να προσδιορίζεται, ενώ στο 3793/18.7.2018 έγγραφο του Δήμου ... σημειώνεται ότι «η εκκαθάριση βρίσκεται σε εξέλιξη και πρέπει να διεκπεραιωθεί ομαλά, η λήξη της σύμβασης είναι 23.7.2018, όμως δεν έχει ολοκληρωθεί η εκκαθάριση οπότε απαιτείται να γίνει παράταση του χρόνου πέραν των τριών μηνών που έχει υπογραφεί αρχικά. Η παράταση θα γίνει με απόφαση του Δ.Σ. ...». Ενόψει των ανωτέρω, η 357/2017 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ... περί απευθείας ανάθεσης υπηρεσιών εκκαθαριστή είναι πλημμελής, καθόσον δεν υπάρχει κανένα στοιχείο σχετιζόμενο με την περιουσιακή και οικονομική κατάσταση της ...., το αντικείμενό της και τη, συνεπεία αυτών, πολυπλοκότητα του αντικειμένου της εκκαθάρισης, που να τεκμηριώνει την ως άνω δαπάνη, για την οποία, επίσης, είναι ακαθόριστο για πόσο χρονικό διάστημα αυτή θα καταβάλλεται, αφού η καταβολή της συναρτάται απόλυτα από τη χρονική διάρκεια της εκκαθάρισης, η οποία, όμως, είναι άγνωστη, ούτε καν κατά προσέγγιση προσδιορισθείσα. Εξάλλου, ούτε προσφορά της εταιρείας ... προσκομίζεται, ώστε να γίνει αντιληπτό με βάση ποια κριτήρια αυτή διαμορφώθηκε. Επιπλέον, ούτε στο σχετικό πρωτόκολλο παραλαβής υπηρεσιών προσδιορίζονται ποιες από τις εργασίες εκκαθάρισης που περιλαμβάνονται στο άρθρο 49 του κ.ν. 2190/1920 παρελήφθησαν, ώστε να μπορεί να συναχθεί κάποιο κριτήριο περί της εξαγωγής του ποσού της δαπάνης από το Δήμο ....Συνεπώς, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη νόμιμη και αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Επισκευή και συντήρηση των ψυκτικών μηχανημάτων: Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη για τους βασίμως προβαλλόμενους υπό στοιχεία β΄, δ΄ και ε΄ λόγους διαφωνίας, πλην όμως, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2017, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Προμήθεια  ειδών μαναβικής:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: α)  Μη νομίμως παραλείφθηκε, κατά τη διενέργεια του επίμαχου συνοπτικού διαγωνισμού, η έναρξη της διαδικασίας του οποίου έλαβε χώρα μετά τις 6.12.2016, η χρήση του Τυποποιημένου Εντύπου Υπεύθυνης Δηλώσεως (ΤΕΥΔ), που προβλέπεται στην 158/2016 απόφαση της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., ενώ, αντ’ αυτού χρησιμοποιήθηκε η υπεύθυνη δήλωση του 8 παρ. 4 του ν. 1599/1986. Η ως άνω πλημμέλεια δεν αίρεται με την προσκόμιση του από 31.12.2018 Τ.Ε.Υ.Δ. του αναδόχου, το οποίο έχει συνταχθεί και υποβληθεί μετά τη διενέργεια του διαγωνισμού και τη σύναψη της επίμαχης σύμβασης. Ωστόσο, η συγκεκριμένη παράλειψη δεν κρίνεται, εν προκειμένω, ουσιώδης, καθώς δεν προβάλλεται με τον σχετικό λόγο διαφωνίας ότι η ανάδοχος εταιρεία δεν πληρούσε κάποια από τις προϋποθέσεις νόμιμης συμμετοχής της στον διενεργηθέντα διαγωνισμό. β) Όπως βασίμως προβάλλεται με τον δεύτερο λόγο διαφωνίας, κατά παράβαση των διατάξεων που παρατίθενται στη σκέψη ΙΙΙ, δεν αναρτήθηκαν στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. το πρωτογενές και το εγκεκριμένο αίτημα, η διακήρυξη, η απόφαση κατακύρωσης, η συναφθείσα σύμβαση και η εντολή πληρωμής. Εξάλλου, η ανάρτηση το πρώτον τον Ιανουάριο 2019, ήτοι μετά και την λήξη της αρχικής διάρκειας της σύμβασης, όλων των ως άνω στοιχείων δεν αίρει την ως άνω πλημμέλεια, καθώς η σχετική ανάρτηση αποτελεί όρο ισχύος των ως άνω πράξεων, η δε μετεγενέστερη ανάρτηση αυτών δεν δύναται να τους προσδώσει αναδρομική ισχύ. Ωστόσο, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ως άνω στοιχεία αναρτήθηκαν, έστω και καθυστερημένα στο διαδικτυακό τόπο του Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ., είχαν δε αναρτηθεί και στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ, κρίνει ότι τα όργανα του Κ.Ε.Α.Τ. ενήργησαν συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.(..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω το Κλιμάκιο κρίνει ότι:....κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 11 του ν. 4013/2011 και της ισχύουσας, κατά τον κρίσιμο χρόνο, Π1/2380/2012 Κ.Υ.Α., δεν καταχωρήθηκε το πρωτογενές αίτημα του Νοσοκομείου για σύναψη της σύμβασης στο Μητρώο Ηλεκτρονικής Καταχώρησης Δημοσίων Συμβάσεων, όπως βασίμως προβάλλει και ο Αναπληρωτής Επίτροπος, με συνέπεια τη μη κανονικότητα της εντελλόμενης δαπάνης.Αντιθέτως, αβασίμως προβάλλεται με την πράξη επιστροφής του χρηματικού εντάλματος ότι η απόφαση περί οριστικής κατακύρωσης του αποτελέσματος του διαγωνισμού δεν δημοσιεύθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ, σύμφωνα με το άρθρο 38 του ν. 4412/2016, δεδομένου ότι, μη δημοσιευθείσας κατά τον κρίσιμο χρόνο έκδοσης της απόφασης αυτής (1.2.2017) της προβλεπόμενης στο άρθρο 38 παρ. 6 υπουργικής απόφασης (ήδη 57654/22.5.2017 απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, ΦΕΚ Β΄ 1781/23.5.2017), η εν λόγω υποχρέωση δημοσίευσης δεν είχε ακόμα ενεργοποιηθεί. β) Η ελεγχόμενη δαπάνη  είναι μη κανονική και για το λόγο ότι δεν τηρήθηκε η προβλεπόμενη με τις διατάξεις του π.δ/τος 113/2010 διαδικασία ανάληψης δημοσιονομικής υποχρέωσης για την επίμαχη δαπάνη. ...είναι δε πάγια η νομολογία του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικώς με τη μη δυνατότητα ανάθεσης από το δημόσιο και τα ν.π.δ.δ. σε τρίτους υπηρεσιών που εμπίπτουν στα συνήθη καθήκοντα του κατά κλάδο αρμόδιου προσωπικού του οικείου φορέα, όπως τα καθήκοντα αυτά περιγράφονται στις οικείες οργανικές διατάξεις...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και μη κανονική και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.