ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/168/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Αποκατάσταση βλαβών:..Με αυτά τα δεδομένα, στην υπό κρίση περίπτωση, όπου ακολουθήθηκε η διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ του ν. 4412/2016 για την ανάθεση του επίμαχου έργου, δεν απαιτείτο η συγκρότηση επιτροπής διαπραγμάτευσης του έργου σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 221 παρ.8 του ίδιου νόμου. Περαιτέρω η κρινόμενη δαπάνη, αν και στηρίζεται σε σύμβαση που αναρτήθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο της εκτέλεσης των εργασιών, θεωρείται σε κάθε περίπτωση έγκυρη σύμφωνα με την ως άνω διάταξη της παρ. 3β του άρθρου 43 του ν. 4605/2019.Κατ΄ ακολουθία των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/168/2019
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με αυτά τα δεδομένα, στην υπό κρίση περίπτωση, όπου ακολουθήθηκε η διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ του ν. 4412/2016 για την ανάθεση του επίμαχου έργου, δεν απαιτείτο η συγκρότηση επιτροπής διαπραγμάτευσης του έργου σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 221 παρ.8 του ίδιου νόμου. Περαιτέρω η κρινόμενη δαπάνη, αν και στηρίζεται σε σύμβαση που αναρτήθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο της εκτέλεσης των εργασιών, θεωρείται σε κάθε περίπτωση έγκυρη σύμφωνα με την ως άνω διάταξη της παρ. 3β του άρθρου 43 του ν. 4605/2019.
ΣΤΕ/1987/2021
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Προβάλλεται ειδικότερα ότι η επιλογή της διαδικασίας διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση παραβιάζει την αρχή της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων και ότι θα έπρεπε κατ’ εξαίρεση να ελέγχεται παρεμπιπτόντως, εάν όρος της διακήρυξης αντίκειται στο Σύνταγμα ή στο ενωσιακό δίκαιο. Ο λόγος αυτός είναι αβάσιμος και πρέπει να απορριφθεί, όπως εκτέθηκε στην προηγηθείσα σκέψη, εν όψει της συμμετοχής της αιτούσας στην επίμαχη διαδικασία διαπραγμάτευσης δια της υποβολής προσφοράς χωρίς διατύπωση επιφύλαξης περί της νομιμότητας της προσφυγής στη διαδικασία του άρθρου 32 παρ. 2 γ του ν. 4412/2016. Τούτο δε ανεξαρτήτως του αν οι όροι, κατά των οποίων στρέφεται η αιτούσα, αντίκεινται, όπως προβάλλει η ίδια, σε υπερκείμενους κανόνες δικαίου, όπως σε κανόνες του Συντάγματος ή σε κανόνες του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης(....)Ισχυρίζεται επικουρικά η αιτούσα ότι η προσφορά της λογίζεται ως μηδέποτε υποβληθείσα λόγω της μη αποσφράγισης αυτής και, ως εκ τούτου, όφειλε η ΑΕΠΠ να αποδεχτεί το έννομο συμφέρον της και να εξετάσει κατ’ ουσίαν λόγους στρεφόμενους κατά της νομιμότητας της επιλεγείσας διαδικασίας. Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, προεχόντως διότι οι πράξεις κάθε ενδιαφερόμενου οικονομικού φορέα στο πλαίσιο διαγωνισμού για την ανάθεση εκτέλεσης δημόσιου έργου επιφέρουν έννομες συνέπειες, μη δυνάμενες να ανατραπούν αναλόγως της εξέλιξης της διαγωνιστικής διαδικασίας. Στην κρινόμενη περίπτωση, η αιτούσα επέλεξε να συμμετάσχει στον διαγωνισμό υποβάλλοντας ανεπιφύλακτη προσφορά, αν και είχε την δυνατότητα είτε να ασκήσει απευθείας - δηλαδή άνευ συμμετοχής στο διαγωνισμό- προδικαστική προσφυγή, επικαλούμενη ότι η επιλεγείσα διαδικασία την αποκλείει παρανόμως, είτε να συμμετάσχει στον διαγωνισμό διατυπώνοντας ταυτόχρονα επιφύλαξη για τη νομιμότητα της επιλεγείσας διαδικασίας.Απορρίπτει την υπό κρίση αίτηση.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/161/2019
Μετάδοση ραδιοφωνικών εκπομπών....:Με τα ανωτέρω δεδομένα δεν συντρέχει λόγος διαφωνίας ενόψει μη προσκόμισης της πρόσκλησης υποβολής προσφοράς, της προσφοράς του ραδιοφωνικού σταθμού και της Συμφωνίας Πλαισίου Εταιρικής Σχέσης 2018 -2020 μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Δήμου ..., αφού αυτά προσκομίστηκαν ως συνημμένα στο 180151/12.7.2018 έγγραφο επανυποβολής του. Περαιτέρω, οι κρινόμενες δαπάνες, αν και στηρίζονται σε σύμβαση που αναρτήθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο της μετάδοσης των εκπομπών, θεωρούνται σε κάθε περίπτωση έγκυρες σύμφωνα με την παρ. 3β του άρθρου 43 του ν. 4605/2019. Ωστόσο, το αντικείμενο της επίμαχης σύμβασης περιλαμβάνει τη μετάδοση μόνο μίας εβδομαδιαίας εκπομπής κάθε Παρασκευή και ως εκ τούτου μη νόμιμα εντέλλεται η καταβολή δαπανών που αντιστοιχούν στις ραδιοφωνικές εκπομπές που πραγματοποιήθηκαν στις ημερομηνίες 1.3.2018 (Πέμπτη), 5.3.2018 (Δευτέρα), 12.3.2018 (Δευτέρα), 19.3.2018 (Δευτέρα) και 26.3.2018 (Δευτέρα). Συνεπώς, οι ελεγχόμενες δαπάνες είναι εν μέρει μη νόμιμες και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/319/2017
ΕΡΓΑ. Εργασίες επισκευής φθορών και ζημιών σε διατηρητέο κτίριο (..) Με τα δεδομένα αυτά νομίμως οι επίμαχες εργασίες ανατέθηκαν απευθείας στην ανάδοχο εταιρεία, διότι συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ του ν. 4412/2016. Συγκεκριμένα, υπήρχε έντονος ο κίνδυνος ανακατάληψης του κτιρίου από ομάδες του αντιεξουσιαστικού χώρου, ... Πρόσφορο δε μέτρο για την αντιμετώπιση του κατεπείγοντος αυτού κινδύνου αποτελούσε η άμεση επισκευή των ζημιών του κτιρίου και του περιβάλλοντος χώρου, δεδομένου ότι αφενός η παρουσία των αστυνομικών δυνάμεων είχε προσωρινό χαρακτήρα, αφετέρου η άμεση ασφάλιση και λειτουργία του χώρου ως δημοτικού ωδείου θα απέτρεπε, κατά την κοινή πείρα, όποια προσπάθεια ανακατάληψης αυτού.(..) Περαιτέρω, η συγκρότηση Γνωμοδοτικής Επιτροπής για να διαπραγματευτεί με τους προσφέροντες προβλέπεται για την ανταγωνιστική διαδικασία...και όχι για την προκείμενη διαδικασία ανάθεσης, ήτοι διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης (άρθρο 32 ν. 4412/2016). Τέλος, οι διατάξεις των περ. δ΄ και στ΄ της παρ. 11 του άρθρου 221 του ν. 4412/2016, που αφορούν στη σύνθεση της Επιτροπής παραλαβής του έργου, αφορούν κατά τη ρητή διατύπωση του νόμου σε συμβάσεις προμηθειών και παροχής υπηρεσιών και, ως εκ τούτου, δεν εφαρμόζονται στην προκείμενη περίπτωση σύμβασης έργου/ εργασιών.(..) Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.
1009544/2020
Οδηγίες αναφορικά με την εφαρμογή των διατάξεων της παρ.2 του άρθρου 93 του ν.4605/2019.ΑΔΑ:ΩΚΦΧ46ΜΠ3Ζ-Δ8Ψ
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/225/2020
Παροχή υπηρεσιών...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη ότι: α) η ανάγκη για την εκτέλεση της ως άνω μεταφοράς των ΑΣΑ, συνιστά κατεπείγουσα ανάγκη για την προστασία της δημόσιας υγείας από τον διασκορπισμό των αποβλήτων λόγω της μη ύπαρξης αδειοδοτημένων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αποβλήτων, οφειλόμενη σε γεγονότα απρόβλεπτα για την αναθέτουσα αρχή, για τα οποία δεν ευθύνεται, δεδομένου ότι η ίδια δεν είναι αρμόδια για την τήρηση της τάξης και της ασφάλειας στην περιοχή και β) η επιλογή της διαδικασίας με διαπραγμάτευση έναντι της διενέργειας ανοικτής διαγωνιστικής διαδικασίας παρίσταται αιτιολογημένη, καθόσον με τη διαδικασία αυτή κατέστη δυνατή η υποβολή προσφορών σε συντομότερη προθεσμία από αυτή που θα απαιτείτο για τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού, κρίνει ότι συντρέχουν σωρευτικά οι προϋποθέσεις της διάταξης της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 32 του ν. 4412/2016, για την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης. Τονίζεται, ωστόσο, ότι ενόψει της αρχής της εγγύτητας, η οποία διέπει τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, του κινδύνου πρόκλησης ρύπανσης της θάλασσας με απόβλητα, που υφίσταται εξαιτίας της θαλάσσιας μεταφοράς που περιλαμβάνεται στην ως άνω υπηρεσία, αλλά και της αρχής της οικονομικότητας, που θίγεται στην προκειμένη περίπτωση εξαιτίας του κόστους μεταφοράς των ΑΣΑ σε απομακρυσμένη χιλιομετρικά περιοχή σε σχέση με τον τόπο που εδρεύει ο φορέας αποστολής, τα αρμόδια όργανα του ΦΟΔΣΑ ... πρέπει να μεριμνήσουν για την ταχεία ολοκλήρωση της Ολοκληρωμένης Εγκατάστασης Διάθεσης Απορριμμάτων και του νέου ΧΥΤΥ στην περιοχή, έργα που έχουν ήδη δρομολογηθεί.Για τους ίδιους ως άνω λόγους, ο ΦΟΔΣΑ οφείλει να επιμείνει και να ζητήσει εκ νέου τη συνδρομή των αρμόδιων οργάνων, προκειμένου να τηρείται η δημόσια τάξη, αφού τα επικαλούμενα απρόβλεπτα γεγονότα, που οδήγησαν στην ελεγχόμενη διαδικασία, δεν δύνανται να προβάλλονται διαρκώς ως δικαιολογία σε μια ευνομούμενη κοινωνία, ενόψει του ότι η άδεια λειτουργίας του ΧΥΤΥ ... είναι ισχυρή, καθώς δεν έχει ανακληθεί ή ακυρωθεί δικαστικώς.Σε κάθε περίπτωση επισημαίνεται, περαιτέρω, ότι τα αρμόδια όργανα του ΦΟΔΣΑ οφείλουν να κινητοποιηθούν ώστε να περαιωθεί το ταχύτερο δυνατόν ο ανοιχτός διαγωνισμός μεταφοράς των ΑΣΑ (που αναφέρεται και στην ως άνω Πρόσκληση), καθώς πλέον γνωρίζουν την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί εξαιτίας των προεκτεθεισών επεισοδίων. Για το λόγο αυτό οφείλουν να μεριμνήσουν εγκαίρως για την ανάδειξη αναδόχου, ύστερα από τη διενέργεια διαγωνισμού, σε περίπτωση που δεν αρθούν τα προσκόμματα-εμπόδια ως προς τη λειτουργία του ΧΥΤΥ Ν. ...
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/25/2018
Επισκευή και συντήρηση των ψυκτικών μηχανημάτων: Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη για τους βασίμως προβαλλόμενους υπό στοιχεία β΄, δ΄ και ε΄ λόγους διαφωνίας, πλην όμως, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2017, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.
ΕΣ/Κλ.Ε/152/2017
Νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου της Περιφέρειας Θεσσαλίας «Κατασκευή Κλειστού Γυμναστηρίου τύπου Τ11β (...)Επί της ανωτέρω διαδικασίας το Κλιμάκιο κρίνει ότι: Αν και σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 221 παρ. 1 και 8 του ν. 4412/2016, στα έργα, όπως στο ελεγχόμενο, η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων υπερβαίνει το ποσό του 1.000.000,00 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, η Επιτροπή Διαγωνισμού συγκροτείται από επτά μέλη, εκ των οποίων τα τέσσερα υπηρεσιακά και τα τρία μη υπηρεσιακά, εν προκειμένω η συγκρότηση αυτής από τρεις υπαλλήλους της Περιφέρειας Θεσσαλίας κατηγορίας ΠΕ δεν συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια διακωλυτική της υπογραφής του οικείου σχεδίου σύμβασης.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/797/2019
Αποκατάσταση ζημιών οδικών υποδομών...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη ότι: α) ο καθαρισμός των ποταμών και παραποτάμων του Δήμου ... της Περιφερειακής Ενότητας ... από κάθε είδους φερτά υλικά, για την άμεση αποκατάσταση των προκληθεισών ζημιών από τα πλημμυρικά φαινόμενα που έλαβαν χώρα κατά το μήνα Φεβρουάριο του έτους 2019, συνιστά κατεπείγουσα ανάγκη οφειλόμενη σε γεγονότα απρόβλεπτα για την αναθέτουσα αρχή, β) οι εργασίες αυτές καθαρισμού των ρεμάτων είναι αναγκαίες προκειμένου να αποκατασταθεί η παροχετευτικότητά τους και να μειωθεί ο κίνδυνος πλημμύρας στις παρόχθιες περιοχές και στο οδικό δίκτυο, ενώ πρέπει να ολοκληρωθούν το αργότερο έως την ερχόμενη χειμερινή περίοδο, γ) για τη διαχείριση των συνεπειών των ανωτέρω φαινομένων και την προστασία των πληγεισών περιοχών, ο Δήμος ... κηρύχτηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης έως τις 26.8.2019, με την .... απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και δ) η επιλογή της διαδικασίας με διαπραγμάτευση έναντι της διενέργειας ανοικτής διαγωνιστικής διαδικασίας παρίσταται αιτιολογημένη, καθόσον με τη διαδικασία αυτή κατέστη δυνατή η υποβολή προσφορών σε συντομότερη προθεσμία από αυτή που θα απαιτείτο για τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού, κρίνει ότι συντρέχουν σωρευτικά οι προϋποθέσεις της διάταξης της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 32 του ν. 4412/2016, για την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/165/2018
ΜΕΛΕΤΕΣ. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ήδη δεκτά στις 2η και 3η σκέψεις, το παρόν Κλιμάκιο κρίνει ότι:Α) Μη νομίμως, ήτοι κατά παράβαση των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 38 του ν. 4412/2016, όπως το πρώτο εδάφιο αυτής αντικαταστάθηκε με την παρ. 8Α του άρθρου 22 του ν. 4441/2016 και του άρθρου 5 της 57654/22.5.2017 απόφασης του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, δεν αναρτήθηκαν στο ΚΗΜΔΗΣ, όπως συνομολογεί και η .... στο 5249/30.3.2018 έγγραφο του Προέδρου της, τα εξής στοιχεία: το Πρακτικό της 246/5.10.2017 Συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου της .... (πρωτογενές αίτημα για τη διενέργεια της δαπάνης), η 4766/1.11.2017 απόφαση ανάληψης υποχρέωσης που εκδόθηκε από τον Πρόεδρο της .... (εγκεκριμένο αίτημα), το Πρακτικό της 246/5.10.2017 Συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου της .... (απόφαση ανάθεσης των υπηρεσιών στον ανάδοχο …), το υπογραφέν στις 13.10.2017 συμφωνητικό μεταξύ της .... και του ως άνω αναδόχου και το επίμαχο 4, οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα της .... (εντολή πληρωμής), με συνέπεια η εντελλόμενη με το χρηματικό αυτό ένταλμα δαπάνη να καθίσταται μη κανονική.Β) H διαδικασία ανάληψης της δαπάνης της επίμαχης σύμβασης δεν έγινε σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 66 του ν. 4270/2014 και 2 του π.δ/τος 80/2016, καθόσον η 4766/1.11.2017 απόφαση του Προέδρου της .... (διατάκτη) περί ανάληψης της σχετικής υποχρέωσης, ποσού 62.403,00 ευρώ, η οποία ισχύει από την ημερομηνία δημοσίευσή της στο Πρόγραμμα Διαύγεια (1.11.2017), δεν εκδόθηκε, όπως έπρεπε, πριν από την έκδοση του Πρακτικού της 246/5.10.2017 Συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου της ...., με την οποία ανατέθηκε η σύνταξη της μελέτης στον ως άνω ανάδοχο και γεννήθηκε με τον τρόπο αυτό έναντι αυτού η σχετική υποχρέωση της ως άνω εταιρείας περί καταβολής της αμοιβής του και πριν από την υπογραφή στις 13.10.2017 του οικείου συμφωνητικού μεταξύ της .... και του αναδόχου. Η μη τήρηση δε της ορθής διαδικασίας ανάληψης της δαπάνης για το σύνολο της σύμβασης καθιστά τη διενέργεια της εντελλόμενης με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνης που αφορά στην καταβολή αμοιβής για τμήμα της σύμβασης, ποσού 19.641,60 ευρώ, μη κανονική.