ΥΠΕΡΩΡΙΕΣ :Nόμιμη η καταβολή αποζημίωσης σε υπαλλήλους ΦοΣΔΑ για την υπερωριακή απασχόλησή τους κατά το μήνα Οκτώβριο 2014, καθόσον νομίμως με αποφάσεις της Εκτελεστικής Επιτροπής του Φο.Σ.Δ.Α.  αναλήφθηκε από την αρχή του οικονομικού έτους 2014, σε βάρος εγκεκριμένων πιστώσεων του προϋπολογισμού του έτους αυτού, η υποχρέωση για ολόκληρο το ετήσιο ποσό της δαπάνης υπερωριακής αποζημίωσης,       επειδή δε δεν πληρώθηκε κατά το έτος αυτό το σύνολο της δαπάνης, οι αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης ανετράπησαν και η δαπάνη υπερωριακής αποζημίωσης για τον Οκτώβριο 2014, αναλήφθηκε εκ νέου ως οφειλή σε    βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του έτους 2015 (ν. 2362/1995, ΦΕΚ Α΄ 247/1995 και ν. 4270/2014, ΦΕΚ Α΄ 143/2014).

Αποζημίωση υπερωριακής εργασίας σε βάρος των πιστώσεων του π/υ του επομένου έτους.(..) Σύμφωνα όμως με τις σκέψεις που προηγήθηκαν η δαπάνη που εντέλλεται με τα εντάλματα αυτά δεν είναι νόμιμη, γιατί δεν επιτρέπεται η μεταφορά των αδιάθετων υπολοίπων του προηγούμενου οικονομικού έτους, στον αντίστοιχο Κ.Α.Ε. του επόμενου, με σκοπό την πληρωμή πραγματοποιηθείσης υπερωριακής εργασίας και η επιβάρυνση των πιστώσεων που προϋπολογίσθηκαν για την πραγματοποίηση υπερωριακής εργασίας επομένου έτους με τη δαπάνη για εργασία που πραγματοποιήθηκε το προηγούμενο οικονομικό έτος.

Από το πλέγμα των ανωτέρω διατάξεων συνάγεται ότι με την προαναφερόμενη διάταξη του άρθρου 16 του ν. 3205/2003, η οποία επαναλήφθηκε αυτούσια και με το άρθρο 20 του ν. 4024/2011, εισήχθη ο περιορισμός της μη επιβάρυνσης του προϋπολογισμού του επομένου οικονομικού έτους μιας δημόσιας υπηρεσίας με δαπάνες για αποζημίωση υπερωριακής, νυκτερινής, Κυριακών και εξαιρέσιμων ημερών εργασίας του προσωπικού της η οποία πραγματοποιήθηκε κατά το προηγούμενο έτος, παρά μόνο εάν αυτή παρασχέθηκε κατά το τελευταίο δίμηνο του έτους αυτού και υπό την πρόσθετη προϋπόθεση ότι οι σχετικές πιστώσεις είχαν προβλεφθεί στον προϋπολογισμό του, αλλά δεν κατέστη δυνατή η πληρωμή τους. Με τη θέσπιση δε του ως άνω περιορισμού αποσκοπείτο η αποτροπή της μεταβολής των κατά έτος εγκρινόμενων πιστώσεων για υπερωριακή εργασία και η καταστρατήγηση των διατάξεων, που επιβάλλουν την έγκριση και πραγματοποίησή της μόνο μέσα στα όρια του προϋπολογισμού του έτους παροχής της. Δοθέντος όμως ότι η πραγμάτωση του ως άνω επιδιωκόμενου σκοπού διασφαλίζεται, το πλέον μάλιστα, με τις δημοσιολογιστικές διατάξεις του ν. 2362/1995, επήλθε η κατάργηση του ως άνω περιορισμού με τις διατάξεις της παρ. 13 του άρθρου 45 του ν. 4071/2012 και δη αναδρομικά από 1.1.2012. Αυτόθροη δε συνέπεια της κατάργησης αυτής είναι η δυνατότητα «επιβάρυνσης» του προϋπολογισμού των οικείων φορέων, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και τα Ν.Π.Δ.Δ., με τις δαπάνες του προηγούμενου οικονομικού έτους και αντίστοιχα η δυνατότητα πληρωμής δαπανών για αποζημίωση υπερωριακής εργασίας σε βάρος των πιστώσεων του επόμενου έτους, υπό την απαραίτητη, όμως, προϋπόθεση της ύπαρξης σχετικής διαθέσιμης πίστωσης στον προϋπολογισμό του οικείου φορέα, που έχει αναληφθεί νόμιμα και της μεταφοράς της αντίστοιχης πίστωσης στον προϋπολογισμό του νέου οικονομικού έτους.

Καταβολή αποζημίωσης σε  αρχιτέκτονα-μηχανικό λόγω συμμετοχής του σε επιτροπή διαγωνισμού(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν, ο φερόμενος ως δικαιούχος, ως ιδιώτης μέλος επιτροπής διαγωνισμού του ν. 3316/2005, δικαιούται αποζημίωση για τη συμμετοχή του στις συνεδριάσεις της, ανεξάρτητα από το αν αυτές έλαβαν χώρα εντός του κανονικού ωραρίου λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών. Κατά συνέπεια η εντελλόμενη με το κρινόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος σε βάρος των πιστώσεων του οποίου εκδόθηκε, λόγω της λήξης όμως του εν λόγω οικονομικού έτους αυτό δεν μπορεί τελικά να θεωρηθεί.

Καταβολή ποσού 1.145,93 ευρώ σε υπαλλήλους του Τ.Υ. Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. ...ως αποζημίωσή τους για υπερωριακή απασχόληση, μηνός Ιανουαρίου 2015,..και καταβολή ποσού 260,00 ευρώ σε υπαλλήλους – μέλη της ΤΔΕ, του ως άνω υποκαταστήματος για τη συμμετοχή τους στις συνεδριάσεις αυτής μηνός Ιανουαρίου 2015..Με δεδομένα αυτά τα πραγματικά περιστατικά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, η απόφαση συγκρότησης του συνεργείου υπερωριακής απασχόλησης, αναρτήθηκε στο διαδίκτυο μετά την πραγματοποίηση των υπερωριών, συνεπώς, η κρίσιμη υπερωριακή εργασία παρασχέθηκε από προσωπικό που δεν είχε νομίμως ορισθεί προς τούτο, και για το λόγο αυτό η εντελλόμενη, με το 1 Χ.Ε., δαπάνη είναι μη νόμιμη και τούτο ανεξαρτήτως του χρόνου έκδοσης και δημοσίευσης της σχετικής απόφασης ανάληψης υποχρέωσης, οι δε περί του αντιθέτου ισχυρισμοί της εκδούσας το χρηματικό ένταλμα Υπηρεσίας πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι. Περαιτέρω και λαμβανομένου εισέτι υπόψη ότι μέχρι τις 20.1.2015 δεν είχε εγκριθεί ο προϋπολογισμός του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ότι με τη διάταξη του άρθρου 63 παρ. 4 του ν. 4270/2014 παρέχεται η δυνατότητα στον φορέα, του οποίου ο προϋπολογισμός δεν έχει εγκριθεί μέχρι την έναρξη του έτους, να προβαίνει σε δαπάνες που ανέρχονται στο 40% των ανά κωδικό αριθμό εξόδου πιστώσεων του προϋπολογισμού του προηγούμενου έτους για περίοδο έως 3 μήνες και ότι, όπως προκύπτει από τη βεβαίωση, που παρέχεται στο 804/2015 έγγραφο του Διευθυντή του Υποκαταστήματος ..., οι εντελλόμενες δαπάνες δεν υπερβαίνουν το 40% των σχετικών πιστώσεων του προηγούμενου έτους, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η έκδοση της απόφασης ανάληψης υποχρέωσης για την καταβολή της αποζημίωσης στα μέλη των ως άνω Επιτροπών στις 9.2.2015, δηλαδή μετά την πραγματοποίηση των σχετικών συνεδριάσεων, που έγιναν στις 19 και 20 Ιανουαρίου 2015, σε χρόνο, όμως, που δεν είχε εγκριθεί ο προϋπολογισμός του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, δεν έγινε με σκοπό την καταστρατήγηση των σχετικών διατάξεων περί δημοσιονομικής δέσμευσης αλλά λόγω της πλανημένης πεποίθησης των οργάνων του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ..., ότι μπορούσαν να προβαίνουν στις σχετικές δαπάνες, κατ΄ εφαρμογή του ως άνω άρθρου 63 του ν. 4270/2014, χωρίς προηγούμενη έκδοση και ανάρτηση της σχετικής απόφασης ανάληψης υποχρέωσης, αφού δεν είχε εγκριθεί ο προϋπολογισμός τους.

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΔΑΠΑΝΗΣ ΓΙΑ ΥΠΕΡΩΡΙΑΚΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ:.Στην υπό κρίση υπόθεση, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον στα στοιχεία που συνοδεύουν το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, με το οποίο εκκαθαρίζεται αμοιβή για παροχή εργασίας πέραν των ωρών υποχρεωτικής απασχόλησης του προσωπικού καθαριότητας κατά το μήνα Μάρτιο έτους 2014 του Δήμου ..., δεν περιλαμβάνεται η προβλεπόμενη από τις διατάξεις του άρθρου 20 παρ. 1 του ν. 4024/2011 (Φ.Ε.Κ. Α ́, 226) απόφαση του Δημάρχου περί καθιέρωσης υπερωριακής εργασίας η οποία αποτελεί προϋπόθεση για τη νόμιμη εκτέλεση υπερωριακής εργασίας από δημοτικούς υπαλλήλους. Κατόπιν αυτών, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί. 

Αρχή της ειδικότητας των πιστώσεων. Με δεδομένα αυτά η Δ.Ε.Υ.Α. ... νομίμως προέβη στην έκδοση της 3010/10.8.2016 απόφασης ανάληψης υποχρέωσης αμέσως μετά την κοινοποίηση της 268/2016 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου .., με την οποία καθορίστηκε το ποσό της αποζημίωσης στις 45.000 ευρώ και ομοίως νομίμως προέβη, στο τέλος του έτους 2016, στην ανατροπή της ως άνω ανάληψης, λόγω μη εκτέλεσής της. Στη συνέχεια, όμως, η απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για τα έτη 2017 και 2018 θα έπρεπε να γίνει σε βάρος των πιστώσεων του Κ.Α.Ε. «πληρωμές υποχρεώσεων ΠΟΕ» και όχι σε βάρος του Κ.Α.Ε. 1004000 «Αγροί (Απαλλοτριώσεις - εξαγορές)». Εντούτοις λαμβανομένων υπόψη ότι η δαπάνη αυτή ορθά κατά το έτος 2016 αναλήφθηκε σε βάρος του Κ.Α.Ε. 1004000 και για την καταβολή της τηρήθηκε η διαδικασία των διαδοχικών αναλήψεων και ανατροπών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα όργανα της Δ.Ε.Υ.Α. ... ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης του άρθρου 7 του β.δ.17.5./1959 με το οποίο καθιερώνεται η αρχή της ειδικότητας των πιστώσεων και πρέπει το ελεγχόμενο ένταλμα να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

Καταβολή αποζημίωσης για την παροχή υπερωριακής απασχόλησης:..Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η πραγματοποίηση υπερωριακής απασχόλησης για την υλοποίηση του προγράμματος «Στέγαση και Επανένταξη», καθ’ υπέρβαση των ωρών του υποχρεωτικού ωραρίου, από τις φερόμενες ως δικαιούχους τέσσερις υπαλλήλους του ..., κατά το χρονικό διάστημα από 1.3.2015 έως 31.12.2015, δεν είναι νόμιμη. Και τούτο, διότι, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 20 του ν. 4024/2011 και των άρθρων 48 και 176 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ., η 2/19.1.2015 απόφαση του Προέδρου του ως άνω νομικού προσώπου περί καθιέρωσης υπερωριακής απασχόλησης από τις προαναφερόμενες υπαλλήλους δεν διαλαμβάνει πλήρη και ειδική αιτιολογία, με αναφορά σε συγκεκριμένα και σαφή πραγματικά στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει η συνδρομή ειδικών περιστάσεων (εκτάκτων, εποχικών ή όλως απρόβλεπτων υπηρεσιακών αναγκών), που να δικαιολογούν την ανάγκη υπερωριακής απασχόλησης τους κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα.(..)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνη είναι μη νόμιμη και μη κανονική και, ως εκ τούτου, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Καταβολή αποζημίωσης υπερωριακής απογευματινής εργασίας:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ως προς τους 10 εκ των φερομένων ως δικαιούχων του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος και συγκεκριμένα για τους ...., η ανάρτηση της πράξης συγκρότησης συνεργείου διενεργήθηκε στο διαδικτυακό τόπο «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» στις 2.3.2018, ημέρα κατά την οποία αναρτήθηκε αρχικά η σχετική .... απόφαση του Περιφερειάρχη ... Καίτοι στην απόφαση αυτή αναφέρονται εκ παραδρομής ως χρόνος πραγματοποίησης της υπερωριακής απασχόλησης το Β΄ εξάμηνο του έτους 2017 και ως αποφάσεις δέσμευσης πίστωσης και καθιέρωσης υπερωριακής εργασίας εκείνες του τελευταίου αυτού εξαμήνου (Β΄ εξαμήνου του έτους 2017), τόσο από το χρόνο ανάρτησής της όσο και από τον τίτλο της απόφασης συνάγεται ότι αφορά στο κρίσιμο χρονικό διάστημα του Α΄ εξαμήνου του έτους 2018, με συνέπεια να παρίσταται κανονική η δαπάνη ως προς τους ως άνω 10 υπαλλήλους. Για τις υπόλοιπες τρεις, τις ...., η .... τροποποιητική απόφαση του ιδίου Περιφερειάρχη, που τις συμπεριέλαβε στο συνεργείο υπερωριακής απασχόλησης, αναρτήθηκε στο διαδικτυακό τόπο «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» στις 2.4.2018, συνεπώς παρίσταται μη κανονική η καταβολή αποζημίωσης στην ..., για υπερωριακή εργασία που πραγματοποίησε πριν από την ανάρτηση στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» της προαναφερθείσας απόφασης συγκρότησης του συνεργείου υπερωριακής απασχόλησης (πριν από τις 2.4.2018) και συγκεκριμένα, για 20 ώρες υπερωριακής απογευματινής εργασίας και 14 ώρες κατά τις Κυριακές του μηνός Μαρτίου 2018. Η εκ νέου ανάρτηση στη «ΔΙΑΥΓΕΙΑ», στις 26.6.2018, της 2525/22.3.3028 απόφασης συγκρότησης συνεργείου δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα της συγκεκριμένης δαπάνης.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι εν μέρει μη κανονική και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Αναδρομική καταβολή επιδόματος επικίνδυνης και ανθιυγεινής εργασίας:..Με δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη παρίσταται μη νόμιμη κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον διαφωνούντα Αναπληρωτή Επίτροπο. Και τούτο διότι, τόσο από την ως άνω 46555/26.2.2019 βεβαίωση όσο και από τη συνημμένη στο χρηματικό ένταλμα πληρωμής οικεία μισθοδοτική κατάσταση προκύπτει ότι οι φερόμενοι ως δικαιούχοι υπάλληλοι εργάζονται στην Π.Ε. ... ως Οδηγοί, των οποίων τα καθήκοντα δεν έχουν σχέση με εκείνα των ειδικών κατηγοριών οδηγών, οι οποίες κατά το γράμμα του νόμου δικαιούνται να λαμβάνουν το επίδομα ανθυγιεινής και επικίνδυνης εργασίας. Η περιοριστική δε απαρίθμηση στις προαναφερόμενες διατάξεις των ειδικοτήτων οδηγών που δικαιούνται το επίδομα αυτό αποκλείει τη διασταλτική αυτών ερμηνεία σύμφωνα με όσα ήδη αναπτύχθηκαν στη νομική σκέψη που προηγήθηκε. Περαιτέρω, η 51440/25.9.2018 εγκύκλιος του Υπουργού Εσωτερικών, με την οποία γίνεται διαφορετική ερμηνεία των ίδιων ως άνω διατάξεων, δεν δύναται να δεσμεύσει την κρίση του Κλιμακίου τούτου, καθόσον δεν έχει περιβληθεί τους νόμιμους τύπους δημοσιότητας και συνεπώς, δεν έχει αποκτήσει κανονιστική ισχύ. Αντίθετα, ο δεύτερος λόγος διαφωνίας περί μη κανονικότητας της δαπάνης τυγχάνει απορριπτέος ως αβάσιμος, καθόσον η εντελλόμενη δαπάνη έχει μεν ως αντικείμενο την καταβολή αναδρομικών αποδοχών, πλην όμως πραγματοποιείται το πρώτον κατά το τρέχον οικονομικό έτος, (προδήλως εξ αφορμής της εκδόσεως της προαναφερόμενης ερμηνευτικής εγκυκλίου του Υπουργού Εσωτερικών, οπότε τα αρμόδια όργανα της Π.Ε. .. θεώρησαν ότι οφείλουν βάσει αυτής να προβούν στην καταβολή των επιδομάτων αναδρομικά από την έναρξη ισχύος του ν. 4483/2017) κατά το ίδιο δε αυτό έτος (2019) νομίμως αναλαμβάνεται για πρώτη φορά η σχετική υποχρέωση σε βάρος των εγγεγραμμένων στον προϋπολογισμό πιστώσεων. Ως εκ τούτου, δεν τίθεται ζήτημα ανατροπής και εκ νέου ανάληψης της υποχρέωσης, δοθέντος ότι αυτή ουδέποτε αναλήφθηκε σε βάρος προϋπολογισμού παρελθόντος έτους.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, και, ως εκ τούτου, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.