ΕΣ/Β΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/560/2024
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Με την αναιρεσιβαλλόμενη 673/2022 απόφαση του Δεύτερου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου έγινε δεκτή έφεση της αναιρεσίβλητης, πρώην υπαλλήλου του Δήμου Καλλιθέας και ακυρώθηκε η προσβληθείσα με την έφεση αυτή 959/2018 απόφαση του Δημάρχου Καλλιθέας, με την οποία καταλογίστηκε εις βάρος της το συνολικό ποσό των 14.029,15 ευρώ, που φέρεται ότι εισέπραξε αχρεωστήτως ως αποδοχές κατά το χρονικό διάστημα από 1.11.2017 έως 30.4.2018. Το Τμήμα έκρινε ότι η καταλογιστική απόφαση δεν είναι νόμιμη, αφού η αναιρεσίβλητη κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα εργαζόταν στον Δήμο Καλλιθέας με ενεργή υπαλληλική σχέση, δοθέντος ότι η λύση αυτής διαπιστώθηκε με την 387/18.5.2018 απόφαση του Δημάρχου, από τις 18.5.2018. Περαιτέρω το Τμήμα έκρινε ότι σε κάθε περίπτωση, ακόμη δηλαδή και αν η υπαλληλική σχέση της είχε λυθεί αναδρομικά από την 1.11.2017 με την έκδοση σχετικής διαπιστωτικής πράξης του Δημάρχου Καλλιθέας, ο σε βάρος της καταλογισμός των ανωτέρω αποδοχών θα παραβίαζε την αρχή της χρηστής διοίκησης.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΣΤΕ/1657/1995
ΚΟΙΝΟΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ-ΚΩΛΥΜΑΤΑ ΕΚΛΟΓΙΜΟΤΗΤΑΣ:Επειδή, από τις ως άνω διατάξεις συνάγεται ότι κωλύεται η εκλογή ως δημάρχου ή προέδρου κοινότητας και ως δημοτικού ή κοινοτικού συμβούλου εκείνου του υποψηφίου που έχει συμβατικό δεσμό με τον συγκεκριμένο δήμο ή την κοινότητα, του οποίου το οικονομικό αντικείμενο σε ετήσια βάση υπερβαίνει, κατά περίπτωση, το ποσό των 500.000 δραχμών επί δήμου ή κοινότητας με πληθυσμό έως 2.000 κατοίκους και το ποσό του 1.000.000 δραχμών επί δήμου ή κοινότητας με πληθυσμό άνω των 2.000 κατοίκων.(...)Με τα δεδομένα αυτά η αναιρεσιβαλλομένη απόφαση έκρινε ότι ορθώς το πρωτοβάθμιο δικαστήριο είχε ακυρώσει την εκλογή του αναιρεσείοντο ο οποίος είχε εκλεγεί πρόεδρος της ως άνω κοινότητας απέρριψε δε τον προβληθέντα με την έφεση ισχυρισμό ότι ναι μεν στη σύμβαση ανεφέρετο ως αμοιβή το ποσό των 762.712 δραχμών ο εργολάβος όμως εισέπραξε, μετά την αφαίρεση της αξίας των υλικών και των ημερομισθίων των εργατών, ποσό μικρότερο των 500.000 δραχμών, με τη σκέψη ότι κατά την έννοια της προαναφερθείσης διατάξεως του άρθρου 40 παρ. 2 του π.δ/τος 323/1989 ήτο αδιάφορο το καθαρό ποσό του τελικώς εισέπραξε ο αναιρεσείων (ως εργολάβος), εφόσον πάντως στη σύμβαση αναφέρεται ως αμοιβή το ποσό των 762.712 δραχμών. Η κρίση αυτή της αναιρεσιβαλλομένης αποφάσεως είναι νόμιμη και αιτιολογείται επαρκώς.(...)Απορρίπτει την αίτηση.
ΣΤΕ/3322/2005
Δημοσίευση κανονιστικής απόφασης:...Επειδή, εν προκειμένω, όπως προκύπτει από την αναιρεσιβαλλομένη, ο αναιρεσείων, μόνιμος ιατρός του Ε.Σ.Υ. που υπηρετεί στο αναιρεσίβλητο νοσοκομείο, άσκησε την από 30.12.1996 αγωγή, με την οποία ζήτησε να υποχρεωθεί αυτό να του καταβάλει ποσό 2.653.800 δραχμών ως διαφορά μεταξύ της υπερωριακής αποζημιώσεως που του καταβλήθηκε για τις εφημερίες που πραγματοποίησε κατά το από 1.1.1994 έως 30.6.1995 χρονικό διάστημα και η οποία υπολογίσθηκε με βάση ωρομίσθιο ίσο προς το 1/100 του μηνιαίου βασικού μισθού του και εκείνης που προκύπτει με βάση ωρομίσθιο ίσο προς το 1/65 αυτού που ορίσθηκε για τους λοιπούς δημοσίους υπαλλήλους με την 2039921/3479/0022/14.6.1991 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών. Η αγωγή αυτή έγινε εν μέρει δεκτή με την 163/1997 απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου ..., με την οποία επιδικάσθηκε στον αναιρεσείοντα, ύστερα από ορθό υπολογισμό, ποσό 2.651.610 δραχμών για την ανωτέρω αιτία. Κατά της εν λόγω αποφάσεως άσκησε έφεση το αναιρεσίβλητο νοσοκομείο, η οποία έγινε δεκτή με την αναιρεσιβαλλομένη απόφαση. Το Διοικητικό Εφετείο έκρινε ειδικότερα ότι η ως άνω υπουργική απόφαση δεν δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ούτε τηρήθηκε γι’ αυτήν η τυπική διαδικασία του ειδικού τρόπου δημοσιότητας του άρθρου 3 παρ. 3 του ν. 301/1976, δεδομένου ότι κοινοποιήθηκε μεν στο σύνολο των ενδιαφερομένων υπηρεσιών, χωρίς όμως να γίνει και τοιχοκόλλησή της σε εμφανές μέρος του κεντρικού καταστήματος των υπηρεσιών αυτών. Με τα δεδομένα αυτά, έκρινε η αναιρεσιβαλλομένη, εξετάζοντας αυτεπαγγέλτως λόγο που αφορά στο κύρος του εφαρμοστέου κανόνα δικαίου, ότι η 2039921/3479/ 0022/14.6.1991 κανονιστική απόφαση του Υπουργού Οικονομικών δεν απέκτησε νόμιμη υπόσταση, και επομένως δεν μπορεί να αποτελέσει νόμιμη βάση για την ικανοποίηση του αιτήματος του αναιρεσείοντος, και με την αιτιολογία αυτή έκανε δεκτή την έφεση του αναιρεσιβλήτου, εξαφάνισε την 163/1997 απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου .... και απέρριψε την αγωγή του αναιρεσείοντος. Η κρίση αυτή είναι ορθή και νόμιμη σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις (ΣτΕ 307/2003 7μ., 1485/2003), και πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος ο λόγος αναιρέσεως κατά τον οποίο η ως άνω κανονιστική απόφαση έχει τεθεί σε ισχύ de facto και εφαρμόζεται, παράγοντας όλες τις έννομες συνέπειές της, ανεξάρτητα από τη θεωρητική ταξινόμησή της στις ανυπόστατες πράξεις. Εξάλλου, εφόσον η αναιρεσιβαλλομένη βεβαιώνει ότι η ως άνω υπουργική απόφαση δεν δημοσιεύθηκε νομίμως, η κρίση αυτή δεν χρειαζόταν ειδικότερη αιτιολογία, ενόψει μάλιστα του ότι ο αναιρεσείων δεν ισχυρίζεται ότι είχε προβάλει ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου κάποιον ειδικότερο ουσιώδη ισχυρισμό, ο οποίος δεν απαντήθηκε από το Δικαστήριο, πρέπει δε να απορριφθούν οι περί του αντιθέτου λόγοι αναιρέσεως.Επειδή, μη προβαλλομένου ετέρου λόγου αναιρέσεως, πρέπει να απορριφθεί η κρινομένη αίτηση στο σύνολό της. Επειδή, το Δικαστήριο, εκτιμώντας τις περιστάσεις, απαλλάσσει, σύμφωνα με το άρθρο 39 παρ. 1 του π.δ/τος 18/1989 (Α΄ 8), τον αναιρεσείοντα από τη δικαστική δαπάνη.
ΕλΣυν.Κλ1(ΚΠΕ)/237/2016
ΥΠΕΡΩΡΙΕΣ:(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η κανονιστικής φύσης 580/14428/29.5.2015 απόφαση του Δημάρχου ...., με την οποία καθιερώθηκε υπερωριακή απασχόληση, μεταξύ άλλων, και για το φερόμενο ως δικαιούχο δημοτικό υπάλληλο ως πρακτικογράφου, αποτελεί το νόμιμο έρεισμα για την καταβολή της εντελλόμενης με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνης υπερωριακής αποζημίωσης, διότι η εν λόγω απόφαση δημοσιεύθηκε νομίμως σε χρονικό σημείο προγενέστερο του κρίσιμου χρόνου παροχής της υπερωριακής εργασίας του φερόμενου ως δικαιούχου. Εξάλλου, ο λόγος διαφωνίας της αναπληρώτριας Επιτρόπου ερείδεται επί εσφαλμένης προϋπόθεσης και είναι απορριπτέος, καθόσον η 381/9354/15.4.2015 απόφαση του Δημάρχου ...., με την οποία ανατέθηκαν καθήκοντα πρακτικογράφου στο φερόμενο ως δικαιούχο, ανεξαρτήτως του ότι, ως ατομική διοικητική πράξη δεν είναι εκ του νόμου δημοσιευτέα, αλλά ισχύει από την έκδοσή της, δεν αποτελεί το νόμιμο έρεισμα για την καταβολή της εντελλόμενης δαπάνης. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.
ΣΤΕ/1815/2022
ΟΤΑ Α - ΜΕΤΑΣΤΕΓΑΣΗ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ:Ο λόγος αυτός πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, διότι, μετά την ακύρωση της 139/22.6.2020 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου … με την ... απόφαση του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης λόγω αναρμοδιότητας του Δημοτικού Συμβουλίου, νομίμως βασίσθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση του Δημάρχου … στην ως άνω γνώμη της Δημοτικής Επιτροπής Παιδείας, η οποία, αφωρώσα μεταβολές σχολικών μονάδων για το σχολικό έτος 2020-2021, έχει εκδοθεί επικαίρως, χωρίς να ασκεί επιρροή επί της νομιμότητάς της το ότι απευθυνόταν, αντί του αποφασίζοντος Δημάρχου, στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου …. Απορρίπτει την αίτηση.
ΕλΣυν.Κλ.1/319/2015
ΑΠΟΔΟΧΕΣ Γενικά:Νόμιμη η καταβολή μισθοδοσίας σε υπάλληλο Δήμου, στον οποίο είχε επιβληθεί το μέτρο της αυτοδίκαιης αργίας και στη συνέχεια επανήλθε στην υπηρεσία, για το χρονικό διάστημα από 26.5.2015 έως 31.5.2015 καθόσον, ανεξαρτήτως του αν ο ανωτέρω υπάλληλος τελούσε, κατά το χρόνο δημοσίευσης του ν. 4325/2015, σε καθεστώς αναστολής της αργίας του, δεδομένου ότι η από 5.8.2014 απόφαση του Δημάρχου, ήταν περιορισμένης χρονικής ισχύος και καθιέρωνε την αναστολή μέχρι συμπληρώσεως του ενός (1) έτους της αναστολής της πειθαρχικής διαδικασίας, δηλ. μέχρι 14.4.2015, η απόφαση του Δημάρχου για τη λήξη της αυτοδίκαιης αργίας και την επάνοδο του υπαλλήλου αυτού στην υπηρεσία, από 26.5.2015, είναι νόμιμη.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/165/2018
ΜΕΛΕΤΕΣ. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ήδη δεκτά στις 2η και 3η σκέψεις, το παρόν Κλιμάκιο κρίνει ότι:Α) Μη νομίμως, ήτοι κατά παράβαση των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 38 του ν. 4412/2016, όπως το πρώτο εδάφιο αυτής αντικαταστάθηκε με την παρ. 8Α του άρθρου 22 του ν. 4441/2016 και του άρθρου 5 της 57654/22.5.2017 απόφασης του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, δεν αναρτήθηκαν στο ΚΗΜΔΗΣ, όπως συνομολογεί και η .... στο 5249/30.3.2018 έγγραφο του Προέδρου της, τα εξής στοιχεία: το Πρακτικό της 246/5.10.2017 Συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου της .... (πρωτογενές αίτημα για τη διενέργεια της δαπάνης), η 4766/1.11.2017 απόφαση ανάληψης υποχρέωσης που εκδόθηκε από τον Πρόεδρο της .... (εγκεκριμένο αίτημα), το Πρακτικό της 246/5.10.2017 Συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου της .... (απόφαση ανάθεσης των υπηρεσιών στον ανάδοχο …), το υπογραφέν στις 13.10.2017 συμφωνητικό μεταξύ της .... και του ως άνω αναδόχου και το επίμαχο 4, οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα της .... (εντολή πληρωμής), με συνέπεια η εντελλόμενη με το χρηματικό αυτό ένταλμα δαπάνη να καθίσταται μη κανονική.Β) H διαδικασία ανάληψης της δαπάνης της επίμαχης σύμβασης δεν έγινε σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 66 του ν. 4270/2014 και 2 του π.δ/τος 80/2016, καθόσον η 4766/1.11.2017 απόφαση του Προέδρου της .... (διατάκτη) περί ανάληψης της σχετικής υποχρέωσης, ποσού 62.403,00 ευρώ, η οποία ισχύει από την ημερομηνία δημοσίευσή της στο Πρόγραμμα Διαύγεια (1.11.2017), δεν εκδόθηκε, όπως έπρεπε, πριν από την έκδοση του Πρακτικού της 246/5.10.2017 Συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου της ...., με την οποία ανατέθηκε η σύνταξη της μελέτης στον ως άνω ανάδοχο και γεννήθηκε με τον τρόπο αυτό έναντι αυτού η σχετική υποχρέωση της ως άνω εταιρείας περί καταβολής της αμοιβής του και πριν από την υπογραφή στις 13.10.2017 του οικείου συμφωνητικού μεταξύ της .... και του αναδόχου. Η μη τήρηση δε της ορθής διαδικασίας ανάληψης της δαπάνης για το σύνολο της σύμβασης καθιστά τη διενέργεια της εντελλόμενης με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνης που αφορά στην καταβολή αμοιβής για τμήμα της σύμβασης, ποσού 19.641,60 ευρώ, μη κανονική.
ΝΣΚ/126/2015
Δημόσιοι υπάλληλοι – Απόλυση – Συμμόρφωση της Διοίκησης στην υπ' αριθμ. 137/2014 απόφαση του ΣτΕ.Μετά την εξαφάνιση από το ΣτΕ της απόφασης του Υπηρεσιακού Συμβουλίου και την ακύρωση της υπουργικής απόφασης, με την οποία ο Σ.Π. απολύθηκε από τη θέση που κατείχε, αναβιώνει η υπαλληλική σχέση που συνέδεε τον υπάλληλο με το Δημόσιο. Η Διοίκηση, θα πρέπει να παραπέμψει την υπόθεση στο Υπηρεσιακό Συμβούλιο, το οποίο υποχρεούται να τηρήσει τη νόμιμη διαδικασία, σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στην υπ’ αριθμ. 137/2014 απόφαση του ΣτΕ. (ομοφ.) ΑΠΟΔΕΚΤΗ
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/102/2018
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.Με τα δεδομένα αυτά, η 39720/29.8.2017 απόφαση του Δημάρχου ... περί απευθείας ανάθεσης των παραπάνω εργασιών ουδέποτε απέκτησε νόμιμη ισχύ, αφού δεν αναρτήθηκε στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ.. Συναφώς και η 52757/3.11.2017 σύμβαση, που υπογράφηκε και αναρτήθηκε στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. μετά την εκτέλεση των εργασιών, δεν δύναται να αναπτύξει αναδρομική ισχύ και συνακόλουθα να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα της εντελλόμενης δαπάνης. Ωστόσο, συνεκτιμώντας τον ισχυρισμό του Δήμου ..., ότι η απόφαση του Δημάρχου περί απευθείας ανάθεσης των επίμαχων εργασιών εκ παραδρομής δεν αναρτήθηκε στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. και λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκ των υστέρων ληφθείσα απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, περί έγκρισης της σχετικής πίστωσης, και το από 3.11.2017 συμφωνητικό αναρτήθηκαν στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ και στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. αντιστοίχως, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων και από συγγνωστή πλάνη παρέλειψαν να αναρτήσουν στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. την ως άνω απόφαση απευθείας ανάθεσης και να προβούν στην υπογραφή του συμφωνητικού πριν από την εκτέλεση των επίμαχων εργασιών, οι οποίες σε κάθε περίπτωση ήταν απολύτως επείγουσες.(συγγνωστή πλάνη)
ΕλΣυν/Τμ.1/176/2015
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ ΕΞΟΔΑ:Μη νόμιμη η δαπάνη καταβολής οδοιπορικών εξόδων για μετακινήσεις Δημάρχου στο εσωτερικό.(...)Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη (ΙΙ) της παρούσας, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες, καθώς η 292/26.11.2014 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ….., με την οποία εγκρίθηκαν οι μετακινήσεις του Δημάρχου αναδρομικά και, όσον αφορά τις δύο πρώτες εξ αυτών (στις 16.8.2014 και στις 31.7.2014) πολύ μεταγενέστερα, δεν φέρει ειδική αιτιολογία ως προς τους κατεπείγοντες υπηρεσιακούς λόγους που τις επέβαλαν χωρίς να προηγηθεί απόφαση δημοτικού συμβουλίου. Το Κλιμάκιο όμως, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συναντήσεις του Δημάρχου με τους επικεφαλής των αρμόδιων Υπουργείων αφορούσαν κατά κύριο λόγο τα ζωτικής σημασίας ζητήματα της αποκατάστασης των ζημιών και της αποζημίωσης των πληγέντων από τους καταστρεπτικούς σεισμούς της 26ης Ιανουαρίου και της 3ης Φεβρουαρίου 2014, λόγω των οποίων ο Δήμος …, με την 456/27.1.2014 (ΑΔΑ : ΒΙΨΞΙ-ΥΓ8) απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, κηρύχθηκε σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, κρίνει ότι ο Δήμος συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων υπέλαβε ότι οι μετακινήσεις του Δημάρχου ήταν απολύτως αναγκαίες για τη διασφάλιση των συμφερόντων του Δήμου και την ταχύτερη διευθέτηση του ζητημάτων αυτών.(ΣΥΓΓΝΩΣΤΗ ΠΛΑΝΗ)
ΕλΣυν/Τμ.4/1079/2016
Δημοσιονομικές διορθώσεις (...) Μετά την άσκηση της υπό κρίση έφεσης και πριν από τη συζήτησή της στο ακροατήριο, κοινοποιήθηκε στο Δικαστήριο το 614/2.3.2015 έγγραφο της Αναπληρώτριας Προϊσταμένης του Γραφείου Απασχόλησης του … του ... (..), με το οποίο αποστέλλονται συνημμμένα τα στοιχεία, που ελήφθησαν υπόψη για την έκδοσης της ως άνω προσβαλλόμενης 2990/22.10.2013 απόφασης δημοσιονομικής διόρθωσης καθώς και τα αποδεικτικά επίδοσης στην εκκαλούσα. Με το ίδιο έγγραφο καθίσταται επιπλέον γνωστό στο Δικαστήριο ότι η ως άνω Υπηρεσία έχει προβεί σε ανάκληση της παραπάνω 2990/22.10.2013 απόφασης στις 27.1.2014 και ότι εκδόθηκε στις 6.2.2014 νέα απόφαση δημοσιονομικής διόρθωσης (..), η οποία και επισυνάπτεται. Κατά συνέπεια και δεδομένου ότι η προσβαλλόμενη με την έφεση απόφαση έχει ανακληθεί από το εκδόν αυτήν όργανο, το Δικαστήριο αποφαίνεται ότι η δίκη αυτή, .., έχει καταργηθεί.