Αποκατάσταση του ΒΝΣ Λάρισας (...)Σε κάθε περίπτωση, η ανωτέρω διαδικασία, η οποία απαιτούσε αφενός τη διενέργεια αυτοψίας για την καταγραφή των ζημιών αφετέρου την εκπόνηση μελετών για τις εργασίες επισκευής, διήρκεσε από το χρόνο του απρόβλεπτου γεγονότος (Σεπτέμβριος 2023) έως την έκδοση της κατακυρωτικής απόφασης (Ιούλιος 2024) συνολικά 10 μήνες, χρονικό διάστημα, το οποίο κρίνεται επαρκές για την ανάθεση του επίμαχου έργου με την επισπευσμένη ανοιχτή ή κλειστή διαγωνιστική διαδικασία (άρθρο 121 του ν. 4412/2016) για τη διεύρυνση του κύκλου των δυνητικά προσφερόντων, λαμβανομένου υπόψη και του γεγονότος ότι η ανάθεση αυτή έγινε αποκλειστικά βάσει χαμηλότερης τιμής (...)Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης.Δεν ανακαλεί την 1/2024 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην 3η Υπηρεσία Επιτρόπου Τομέα Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/Β΄ ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1472/2024

ΕΠΙΣΚΕΥΗ – ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΦΕΡΟΝΤΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟΥ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ  .. ζητείται η αναθεώρηση της 474/2024 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Σε κάθε δε περίπτωση, ο αναθέτων φορέας, ο οποίος φέρει το σχετικό βάρος απόδειξης, δεν απέδειξε την αδυναμία αυτού να τηρήσει τις προθεσμίες των διαδικασιών με δημοσίευση, έστω και επισπευσμένων, παρά μόνο επικαλείται αναποδείκτως ότι «τυχόν καθυστέρηση υλοποίησης της σύμβασης εμφιλοχωρεί κινδύνους για την ασφάλεια των κατοίκων και κίνδυνο να ακυρωθεί η χρηματοδότηση», ισχυρίζεται δε ότι προκρίθηκε η επιλεγείσα διαδικασία, διότι τυχόν ανάθεση της σύμβασης με τακτική διαγωνιστική διαδικασία «θα έχει ως συνέπεια την περαιτέρω καθυστέρηση, η οποία θα οφείλεται όχι μόνο στις προβλεπόμενες εκ του νόμου προθεσμίες (δημοσίευσης κλπ) αλλά και στις τυχόν προδικαστικές προσφυγές, αιτήσεις ακύρωσης – αναστολής, ενώπιον των αρμοδίων αρχών και δικαστηρίων, με αποτέλεσμα το έργο να μην αρχίσει να εκτελείται πριν παρέλθουν τουλάχιστον 18 μήνες». Ωστόσο, μόνη η ενδεχόμενη ταχύτητα που επιτυγχάνεται κατά την ανάθεση δημόσιας σύμβασης με απευθείας διαπραγμάτευση δεν δικαιολογεί την προσφυγή σε αυτήν τη διαδικασία, όταν μάλιστα έχει παρέλθει μεγάλο χρονικό διάστημα από το απρόβλεπτο γεγονός, ούτε παρέχει διακριτική ευχέρεια στην αναθέτουσα αρχή να την επικαλείται κάθε φορά που θεωρεί σκόπιμη την ταχύτερη ανάθεση της σύμβασης (ΕλΣυν Ολ. 304/2023 σκ. 23, 1309/2022 σκ. 9, 182/2022 σκ. 7). Κατόπιν των ανωτέρω, η προσφυγή αναθεώρησης (ΑΒΔ 4899/7.6.2024) πρέπει να απορριφθεί και να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος παραβόλου υπέρ του Δημοσίου (άρθρο 310 παρ. 1 του ν. 4700/2020). Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης. 

Αποκατάσταση ροής ποταμού Λίσσου.(...).	Με την ανωτέρω προσφυγή ζητείται η αναθεώρηση της 1026/2024 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...) Περαιτέρω, ορθά έκρινε το Τμήμα (βλ. σκέψη 22 της παρούσας), ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις που θέτουν οι επίμαχες διατάξεις για την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης και δη ότι η κατεπείγουσα ανάγκη που επικαλείται η αναθέτουσα αρχή δεν συνδέεται αιτιωδώς αποκλειστικά με απρόβλεπτα γεγονότα, αλλά και με διαχρονικές δικές της παραλείψεις. Το Δικαστήριο κρίνει ότι και ο λόγος αυτός πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Και τούτο διότι, ακόμα και αν ήθελε γίνει δεκτό ότι το απρόβλεπτο γεγονός για τη στοιχειοθέτηση της κατεπείγουσας ανάγκης στηρίζεται προεχόντως στις δασικές πυρκαγιές του Αυγούστου του 2023, όπως ισχυρίζεται η προσφεύγουσα, μέχρι την κατακύρωση του αποτελέσματος της ελεγχόμενης διαδικασίας παρήλθε ικανό χρονικό διάστημα επτά (7) περίπου μηνών, εντός του οποίου - πέραν της καθυστερημένης απόφασης έγκρισης της οικείας χρηματοδότησης με την 386651/3370/13.12.2023 απόφαση του Περιφερειάρχη - έλαβε χώρα μία απολύτως πλημμελής αναβολή της διαδικασίας (βλ. ανωτέρω σκέψεις 16 και 17), όπως συνομολογεί και η ίδια η προσφεύγουσα, δίχως να αιτιολογείται η ως άνω χρονική καθυστέρηση. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, και μη υπάρχοντος άλλου λόγου αναθεώρησης, η κρινόμενη προσφυγή αναθεώρησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν. Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.

Επείγουσες εργασίες καθαρισμού ρεμάτων.(...)	Με την ανωτέρω προσφυγή ζητείται η αναθεώρηση της 773/2024 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Το Δικαστήριο κρίνει ότι τα ανωτέρω προβαλλόμενα από την προσφεύγουσα εταιρεία είναι απορριπτέα ως αβάσιμα, κατά τα ορθώς κριθέντα από το Τμήμα. Ειδικότερα, ήδη με τη 1641/2023 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου είχε κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή σύμβασης κατόπιν διαπραγμάτευσης με τίτλο «Επείγουσα παροχή υπηρεσίας καθαρισμού ρεμάτων μετά τις πυρκαγιές στη Δυτική Αττική – Ιουλίου 2023», η οποία αφορούσε στον άπαξ καθαρισμό, μεταξύ άλλων, και του συνόλου των περιλαμβανόμενων στην ελεγχόμενη σύμβαση ρεμάτων εξαιτίας του τεράστιου όγκου καμένης φερτής ύλης που δημιουργήθηκε το πρώτον με τις ως άνω πυρκαγιές και ο οποίος ήταν εύκολα μεταφερόμενος, με συνέπεια να υφίσταται κίνδυνος να εμφανισθούν νέα πλημμυρικά φαινόμενα, ακόμη και με ασθενέστερης έντασης βροχοπτώσεις. Συνεπώς, δεν προκύπτει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση στοχεύει στην αντιμετώπιση, με τις εργασίες της, άλλης επείγουσας ανάγκης που να έχει προκληθεί από τα απρόβλεπτα γεγονότα των πυρκαγιών του 2023 και να μην έχει επιμετρηθεί και περιληφθεί στην ως άνω ήδη εγκριθείσα με την 1641/2023 απόφαση πρώτη σύμβαση κατόπιν διαπραγμάτευσης.(...)Με τα δεδομένα αυτά, κατά τις πλήρεις και νόμιμες αιτιολογίες της προσβαλλομένης, δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής της εξαιρετικής διάταξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, διότι δεν προκύπτει η επικαλούμενη αιτιώδης συνάφεια μεταξύ των εργασιών της ελεγχόμενης σύμβασης και των προβαλλομένων ως απρόβλεπτων περιστάσεων που επέβαλαν την άμεση προσφυγή της αναθέτουσας αρχής σε διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση για την αντιμετώπιση κατεπειγουσών αναγκών μέσω της σύναψης της ελεγχόμενης σύμβασης, ο δε καθαρισμός των συγκεκριμένων ρεμάτων είχε ήδη αποτελέσει αντικείμενο προγενέστερης σύμβασης.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και μη προβαλλομένου άλλου λόγου, η κρινόμενη προσφυγή αναθεώρησης της εταιρείας …Α.Ε. πρέπει να απορριφθεί. 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 64/2024 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Υπό αυτές τις συνθήκες, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 13, το Τμήμα κρίνει ορθές τις αρνητικές διαπιστώσεις της προσβαλλόμενης τόσο ως προς τη συνδρομή της προϋπόθεσης του κατεπείγοντος όσο και ως προς την ανάθεση της σύμβασης στο απολύτως αναγκαίο μέτρο για τους κάτωθι λόγους: Ο βαθμός της εκτεταμένης προσβολής του φέροντος οργανισμού του Ιερού Ναού από τον σεισμό, ο οποίος οδήγησε στον χαρακτηρισμό του ως προσωρινώς ακαταλλήλου προς χρήση έως την επισκευή του, επέβαλε τη δρομολόγηση μιας σειράς ενεργειών, που έπρεπε να προηγηθούν της διαδικασίας ανάθεσης της αποκατάστασής του, όπως η εκπόνηση στατικής μελέτης με πολύπλοκες και εξειδικευμένες απαιτήσεις, η έκδοση άδειας επισκευής του, η διασφάλιση χρηματοδότησης υψηλού προϋπολογισμού, η ανεύρεση φορέα υλοποίησης του έργου, κ.λπ. Το χρονοβόρο των ανωτέρω ενεργειών, σε συνδυασμό με την μεγάλη αρχιτεκτονική και θρησκευτική σπουδαιότητα του Ιερού Ναού απομακρύνουν χρονικά, κατ’ ανάγκη, από το απρόβλεπτο γεγονός του σεισμού την ανάθεση των εργασιών αποκατάστασης, οι οποίες πρέπει να ανταποκρίνονται σε υψηλό επίπεδο ποιότητας και λειτουργικότητας. Είναι πρόδηλο ότι οι εν λόγω απαιτήσεις, δεν επιτρέπουν την άμεση δράση για την άμεση αντιμετώπιση των αναγκών αποκατάστασης του φέροντος οργανισμού του Ιερού Ναού. Ως εκ τούτου, συνηγορούν υπέρ της θέσης ότι οι εργασίες αποκατάστασης, μολονότι συνεχίζουν να τελούν σε συνάφεια με το απρόβλεπτο γεγονός του σεισμού και πρέπει να ολοκληρωθούν με ταχύτητα, δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ως κατεπείγουσες κατά την έννοια του άρθρου 32 παρ. 2γ του ν. 4412/2016 ώστε να ανατεθούν με διαπραγμάτευση, κατά παρέκκλιση από τους κοινούς κανόνες των ανοικτών ή κλειστών διαδικασιών ανάθεσης, και δεν μπορεί να συναχθεί το αντίθετο από την έλλειψη υπαιτιότητας της αναθέτουσας για το διαδραμόν μέχρι την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης τετραετές διάστημα.  Δεν ανακαλεί, κατά τα αναφερόμενα στο αιτιολογικό, την 64/2024 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1077/2024

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:«ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΟΔΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΝΟΔΩΝ ΤΟΥΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΚΙΝΕΤΤΑΣ, ΔΥΤΙΚΟΥ ΠΑΝΟΡΑΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΓΑΛΗΝΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΜΕΓΑΡΕΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΠΟΥ ΕΠΛΉΓΗΣΑΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ 2017/2019»(...) διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση διακήρυξης(...)Εν προκειμένω, όπως ορθώς έκρινε το δικάσαν Τμήμα, λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ της εκδήλωσης του ακραίου καιρικού φαινομένου και της ανάθεσης της επίμαχης σύμβασης τυγχάνει ιδιαιτέρως μακρό (περίπου τρία έτη), μπορούσε να έχει προκηρυχθεί και να έχει περατωθεί ανοικτός ή κλειστός διαγωνισμός. Περαιτέρω, όπως ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη απόφαση, η μείωση του κινδύνου και των συνιστωσών του οδηγεί, αναπόφευκτα και κατά λογική ακολουθία, στη λήψη άμεσων και αποτελεσματικών μέτρων, περιορισμένων σε χώρο και χρόνο, που δικαιολογούν την προσφυγή στη διαπραγμάτευση για τη σύναψη συμβάσεων κατά το κρίσιμο στάδιο άμεσης διαχείρισης των έκτακτων αναγκών. Στην περίπτωση όμως της οριστικής αντιμετώπισης της επισφάλειας των πληγεισών υποδομών με την λήψη πάγιου χαρακτήρα μέτρων, όπως έγινε στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι ανάγκες που θεραπεύονται δεν μπορούν, κατά λογική ακολουθία, να θεωρηθούν κατεπείγουσες, όπως απαιτούν οι προαναφερθείσες διατάξεις και δεν δικαιολογείται η προσφυγή των ανατεθουσών Αρχών στη διαπραγμάτευση, έστω και αν αυτή λαμβάνει χώρα κατά τον χρόνο ισχύος της αρχικής ή παραταθείσας κατάστασης έκτακτης ανάγκης, η οποία από μόνη της δεν αρκεί ώστε να δικαιολογήσει την κατεπείγουσα φύση των μέτρων αυτών, ανεξαρτήτως του χαρακτήρα των ληπτέων μέτρων ως τεχνικώς αναγκαίων για την αποκατάσταση της λειτουργικότητας των πληγέντων υποδομών, διότι το τελευταίο αυτό στοιχείο δεν δικαιολογεί άνευ ετέρου, ήτοι χωρίς τη συνδρομή των ανωτέρω (υπό σκέψη 4) εκτεθεισών προϋποθέσεων, την επιλογή της διαδικασίας της απευθείας αναθέσεως. Τούτο, διότι οι ανάγκες στη δεύτερη αυτή φάση παύουν να είναι κατεπείγουσες, όπως απαιτεί η διάταξη του άρθρου 32 παρ. 2γ του ν.4412/2016 για την προσφυγή στη διαπραγμάτευση, αλλά μεταπίπτουν σε επείγουσες ή μεσοπρόθεσμες, και η οριστική αντιμετώπισή τους απαιτεί περισσότερες και ακριβέστερες μελέτες, οι οποίες στηρίζονται επί σειράς εμπεριστατωμένων εκτιμήσεων και επιδέχονται έτσι έγκαιρο προγραμματισμό, ο οποίος διαφορετικά θα καθίστατο ανέφικτος. Για τους ανωτέρω λόγους, οι αναθέτουσες Αρχές οφείλουν να προβαίνουν κατά το στάδιο αυτό στη επιλογή άλλων, πλην της απευθείας ανάθεσης διαδικασιών, ανοικτών ή κλειστών με δημοσίευση διακήρυξης, με ή χωρίς σύντμηση των προθεσμιών υποβολής προσφορών, ώστε να διασφαλίζονται τόσο ο ανταγωνισμός και οι λοιπές θεμελιώδεις αρχές σύναψης δημοσίων συμβάσεων όσο και η υψηλή ποιότητα των παραδοτέων έργων. Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης της 985/2023 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Αποκατάσταση ζημιών από τη θεομηνία Daniel, αντιπλημμυρική θωράκιση και βελτιώσεις στο Κλειστό Γυμναστήριο Καρδίτσας.ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΕΣ ΠΕΡΙΣΤΑΣΕΙΣ(....)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Δικαστήριο κρίνει τα ακόλουθα: (i) τα έκτακτα καιρικά φαινόμενα του Σεπτεμβρίου 2023 (φαινόμενο «Ντάνιελ») που επικαλείται η αναθέτουσα αρχή ότι προκάλεσαν ζημιές στο Κλειστό Γυμναστήριο Καρδίτσας "Γιάννης Μπουρούσης", στοιχειοθετούν την απρόβλεπτη περίσταση που προβλέπει η διάταξη του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν.4412/2016, ωστόσο, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, δεν αποδείχθηκε εν προκειμένω το κατεπείγον, ως βασική προϋπόθεση, για την εφαρμογή της διάταξης αυτής, διότι αυτό (το κατεπείγον), και εάν ακόμη συνέτρεξε σε χρόνο εγγύς των έκτακτων καιρικών φαινομένων, αποδυναμώθηκε στη συνέχεια λόγω της παρόδου πλέον των επτά μηνών από την εμφάνιση αυτών έως την αποστολή της Πρόσκλησης προς τους υποψήφιους οικονομικούς φορείς (19.4.2024) και την απόφαση της αναθέτουσας αρχής περί κατακύρωσης του αποτελέσματος της επίμαχης διαδικασίας διαπραγμάτευσης (30.4.2024). 	Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την με Α.Β.Δ. 5300/3.7.2024 προσφυγή του Δήμου Καρδίτσας.Δεν ανακαλεί την 10/2024 Πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου 

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΑΣ ΟΔΟΓΕΦΥΡΑΣ(...) Από τα στοιχεία δε του φακέλου δεν προκύπτει ότι η από Φεβρουαρίου 2022 έκθεση ελήφθη υπ’ όψιν για τη διαδικασία δημοπράτησης του ελεγχόμενου έργου. Επομένως, αναποδείκτως προβάλλεται ότι η αναθέτουσα δεν προσέφυγε εγκαίρως στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση, διότι ανέμενε τη μελέτη αυτή. Εν όψει των ανωτέρω, η πάροδος ενός έτους από τους σεισμούς της 3ης και 4ης Μαρτίου 2021, ήτοι από το συντελεσθέν απρόβλεπτο γεγονός έως και την απόφαση για τη διενέργεια της διαδικασίας διαπραγμάτευσης στις 1.4.2022, συνιστά καθυστέρηση στην έναρξη των διαδικασιών δημοπράτησης του επίμαχου έργου, η οποία οφείλεται, σε κάθε περίπτωση, σε ευθύνη της αναθέτουσας, που δεν προέβη άμεσα στην ενεργοποίηση της επισπευσμένης ανοιχτής ή κλειστής διαδικασίας (βλ. και Ολ. ΕλΣυν 1309/2022 σκ. 25). Δεν ασκεί δε έννομη επιρροή ο ισχυρισμός της αναθέτουσας αρχής ότι η ανοικτή διαδικασία διαρκεί τουλάχιστον οκτώ μήνες, αφενός μεν διότι, ο έλεγχος της αδυναμίας της αναθέτουσας αρχής να διενεργήσει διαδικασία με διαπραγμάτευση γίνεται με βάση τις περιστάσεις της συγκεκριμένης κάθε φορά διαδικασίας ανάθεσης και όχι αφηρημένα, αφετέρου δε διότι η παραδοχή του εν λόγω ισχυρισμού θα ερχόταν σε αντίθεση με την αναφερόμενη στη σκ. 3 ερμηνεία των διατάξεων του ν. 4412/2016, κατά την οποία κανόνας είναι η ανάθεση συμβάσεων με διαδικασία με δημοσίευση, ενώ η διαδικασία με διαπραγμάτευση συνιστά εξαίρεση, που πρέπει να ερμηνεύεται συσταλτικά (πρβλ. ΕλΣυν Ζ’ Κλιμ. 97/2022). Τέλος από την οικεία σύμβαση προβλέπεται ότι το έργο θα ολοκληρωθεί σε διάστημα δεκαοκτώ (18) μηνών μετά την υπογραφή του οικείου σχεδίου, δηλαδή περίπου στα μέσα του έτους 2024, γεγονός που επίσης δεν συνάδει με την προσφυγή στην ανωτέρω εξαιρετική διαδικασία (βλ. Ε΄ Κλιμ. 7/2022). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, μη νομίμως εχώρησε εν προκειμένω  η προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης του άρθρου 32 παρ. 2γ του ν.4412/2016, και συνεπώς κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΑΣ ΟΔΟΓΕΦΥΡΑΣ.(...)ζητείται η αναθεώρηση της 1849/2022 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Ανεξαρτήτως των ανωτέρω, η προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 τότε μόνο είναι νόμιμη, όταν το αντικείμενο της δημόσιας σύμβασης είναι κατ’ αρχήν πρόσφορο για την άμεση αντιμετώπιση της κατεπείγουσας ανάγκης που προέκυψε από απρόβλεπτα γεγονότα  ή για την αποσόβηση επαπειλούμενων κινδύνων, περιορίζεται στο μέτρο που είναι απολύτως απαραίτητο για την αντιμετώπισή της και δεν αφορά στην κάλυψη των τακτικών (πάγιων) αναγκών της αναθέτουσας αρχής. Στην προκειμένη περίπτωση αντικείμενο της σύμβασης είναι η κατασκευή νέας οδογέφυρας, καθόσον η ήδη υπάρχουσα υπέστη εξαιτίας των σεισμών εκτετατεμένες φθορές που την καθιστούν στατικά ανεπαρκή. Η επείγουσα ανάγκη, η οποία συνίσταται, σύμφωνα με την 280/1.4.2022 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής Περιφέρειας Θεσσαλίας, στην αποκατάσταση της ασφαλούς κυκλοφορίας ανθρώπων και οχημάτων μέσω της νέας οδογέφυρας και την ομαλοποίηση της οικονομικής δραστηριότητας (γεωργικής, κτηνοτροφικής, εμπορικής) των οικισμών που είναι κτισμένοι εκατέρωθεν της κοίτης του ποταμού Τιταρήσιου, επιδιώκεται να αντιμετωπισθεί με την κατασκευή ενός νέου έργου υποδομής. Το έργο αυτό, για το οποίο είχε ήδη εκπονηθεί μελέτη και είχαν εγκριθεί τα τεύχη δημοπράτησής του από το έτος 2014, προβλέπεται να ολοκληρωθεί εντός 18 μηνών από την υπογραφή της σχετικής σύμβασης, δηλαδή το νωρίτερο εντός του έτους 2024. Με τα δεδομένα αυτά, όπως ορθώς κρίθηκε από το Τμήμα, η επιλογή της διαδικασίας με διαπραγμάτευση δεν συνιστά πρόσφορο μέσο για την αντιμετώπιση της επικαλούμενης από την προσφεύγουσα ανάγκης, η οποία ναι μεν καθιστά επιτακτική την εκτέλεση του επίμαχου έργου ως μία μόνιμη λύση για τη δημιουργηθείσα δυσμενή κατάσταση στην περιοχή, όχι όμως με την επιλεγείσα από την αναθέτουσα αρχή διαδικασία.Κατόπιν των ανωτέρω, οι συνεκδικαζόμενες προσφυγές αναθεώρησης πρέπει να απορριφθούν και να διαταχθεί η κατάπτωση υπέρ του Δημοσίου του παραβόλου που κατατέθηκε από τη δεύτερη προσφεύγουσα εταιρεία (άρθρο 310 παρ. 1 του ν. 4700/2020).  

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:«ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΟΔΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΝΟΔΩΝ ΤΟΥΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΩΝ ΈΡΓΩΝ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΚΙΝΕΤΤΑΣ, ΔΥΤΙΚΟΥ ΠΑΝΟΡΑΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΓΑΛΗΝΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΜΕΓΑΡΕΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΠΟΥ ΕΠΛΉΓΗΣΑΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ 2017/2019», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 4.395.161,29 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. 24%, και συμβατικής δαπάνης 4.106.281,94 ευρώ πλέον Φ.Π.Α 24%(....)Οι θεομηνίες των ετών 2017-2019 και ιδίως του ¨«ΓΗΡΥΟΝΗ» που έπληξαν τις περιοχές της Κινέττας, του Δυτικού Πανοράματος και της Γαλήνης του Δήμου Μεγαρέων αποτελούν περιστατικά φυσικών καταστροφών που συνιστούν αφ’ εαυτών απρόβλεπτες περιστάσεις κατά την έννοια της διάταξης του άρθρου 32 παρ.2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016. Ωστόσο, εκλείπει εν προκειμένω το κατεπείγον, ως βασική προϋπόθεση, για την εφαρμογή της διάταξης αυτής διότι αυτό έχει αποδυναμωθεί με την πάροδο τριών περίπου ετών από την εκδήλωση της θεομηνίας «ΓΗΡΥΟΝΗΣ», οι δε ανάγκες αποκατάστασης των ζημιών του οδικού δικτύου και των συνοδών υδραυλικών έργων στις εν λόγω περιοχές προκύπτουν πλέον υπό το μετριασμένο καθεστώς του επείγοντος, το οποίο καθιστά μεν επιτακτική την επέμβαση προς αντιμετώπισή τους, απαιτεί όμως προσεκτικό σχεδιασμό, πλήρεις μελέτες και έντεχνη υλοποίηση των σχετικών έργων πάγιας πλέον και όχι στο όλως αναγκαίο μέτρο αποκατάστασης, απαιτήσεις οι οποίες όχι μόνο δεν αποκλείουν αλλά αντίθετα συνηγορούν υπέρ της τήρησης των προβλεπόμενων τακτικών, ανοικτών ή κλειστών διαδικασιών ανάθεσης. Από την ανωτέρω σύγκριση και αξιολόγηση των καταστάσεων κατεπείγοντος και επείγοντος προκύπτει, περαιτέρω, ότι εφόσον η ελεγχόμενη ανάθεση δεν δύναται να ενταχθεί στην περίοδο κάλυψης κατεπειγουσών αναγκών, η επιλογή της διαπραγμάτευσης αντί της ανοικτής ή κλειστής διαδικασίας βαίνει πέραν του αναγκαίου μέτρου για την επίτευξη του σκοπού που επιδιώκει η αναθέτουσα.Δεν ανακαλεί, κατά τα αναφερόμενα στο αιτιολογικό, την 197/2023 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1188/2023