ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1188/2023
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:«ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΟΔΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΝΟΔΩΝ ΤΟΥΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΚΙΝΕΤΤΑΣ, ΔΥΤΙΚΟΥ ΠΑΝΟΡΑΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΓΑΛΗΝΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΜΕΓΑΡΕΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΠΟΥ ΕΠΛΉΓΗΣΑΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ 2017/2019»(...) διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση διακήρυξης(...)Εν προκειμένω, όπως ορθώς έκρινε το δικάσαν Τμήμα, λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ της εκδήλωσης του ακραίου καιρικού φαινομένου και της ανάθεσης της επίμαχης σύμβασης τυγχάνει ιδιαιτέρως μακρό (περίπου τρία έτη), μπορούσε να έχει προκηρυχθεί και να έχει περατωθεί ανοικτός ή κλειστός διαγωνισμός. Περαιτέρω, όπως ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη απόφαση, η μείωση του κινδύνου και των συνιστωσών του οδηγεί, αναπόφευκτα και κατά λογική ακολουθία, στη λήψη άμεσων και αποτελεσματικών μέτρων, περιορισμένων σε χώρο και χρόνο, που δικαιολογούν την προσφυγή στη διαπραγμάτευση για τη σύναψη συμβάσεων κατά το κρίσιμο στάδιο άμεσης διαχείρισης των έκτακτων αναγκών. Στην περίπτωση όμως της οριστικής αντιμετώπισης της επισφάλειας των πληγεισών υποδομών με την λήψη πάγιου χαρακτήρα μέτρων, όπως έγινε στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι ανάγκες που θεραπεύονται δεν μπορούν, κατά λογική ακολουθία, να θεωρηθούν κατεπείγουσες, όπως απαιτούν οι προαναφερθείσες διατάξεις και δεν δικαιολογείται η προσφυγή των ανατεθουσών Αρχών στη διαπραγμάτευση, έστω και αν αυτή λαμβάνει χώρα κατά τον χρόνο ισχύος της αρχικής ή παραταθείσας κατάστασης έκτακτης ανάγκης, η οποία από μόνη της δεν αρκεί ώστε να δικαιολογήσει την κατεπείγουσα φύση των μέτρων αυτών, ανεξαρτήτως του χαρακτήρα των ληπτέων μέτρων ως τεχνικώς αναγκαίων για την αποκατάσταση της λειτουργικότητας των πληγέντων υποδομών, διότι το τελευταίο αυτό στοιχείο δεν δικαιολογεί άνευ ετέρου, ήτοι χωρίς τη συνδρομή των ανωτέρω (υπό σκέψη 4) εκτεθεισών προϋποθέσεων, την επιλογή της διαδικασίας της απευθείας αναθέσεως. Τούτο, διότι οι ανάγκες στη δεύτερη αυτή φάση παύουν να είναι κατεπείγουσες, όπως απαιτεί η διάταξη του άρθρου 32 παρ. 2γ του ν.4412/2016 για την προσφυγή στη διαπραγμάτευση, αλλά μεταπίπτουν σε επείγουσες ή μεσοπρόθεσμες, και η οριστική αντιμετώπισή τους απαιτεί περισσότερες και ακριβέστερες μελέτες, οι οποίες στηρίζονται επί σειράς εμπεριστατωμένων εκτιμήσεων και επιδέχονται έτσι έγκαιρο προγραμματισμό, ο οποίος διαφορετικά θα καθίστατο ανέφικτος. Για τους ανωτέρω λόγους, οι αναθέτουσες Αρχές οφείλουν να προβαίνουν κατά το στάδιο αυτό στη επιλογή άλλων, πλην της απευθείας ανάθεσης διαδικασιών, ανοικτών ή κλειστών με δημοσίευση διακήρυξης, με ή χωρίς σύντμηση των προθεσμιών υποβολής προσφορών, ώστε να διασφαλίζονται τόσο ο ανταγωνισμός και οι λοιπές θεμελιώδεις αρχές σύναψης δημοσίων συμβάσεων όσο και η υψηλή ποιότητα των παραδοτέων έργων. Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης της 985/2023 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/985/2023
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:«ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΟΔΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΝΟΔΩΝ ΤΟΥΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΩΝ ΈΡΓΩΝ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΚΙΝΕΤΤΑΣ, ΔΥΤΙΚΟΥ ΠΑΝΟΡΑΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΓΑΛΗΝΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΜΕΓΑΡΕΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΠΟΥ ΕΠΛΉΓΗΣΑΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ 2017/2019», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 4.395.161,29 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. 24%, και συμβατικής δαπάνης 4.106.281,94 ευρώ πλέον Φ.Π.Α 24%(....)Οι θεομηνίες των ετών 2017-2019 και ιδίως του ¨«ΓΗΡΥΟΝΗ» που έπληξαν τις περιοχές της Κινέττας, του Δυτικού Πανοράματος και της Γαλήνης του Δήμου Μεγαρέων αποτελούν περιστατικά φυσικών καταστροφών που συνιστούν αφ’ εαυτών απρόβλεπτες περιστάσεις κατά την έννοια της διάταξης του άρθρου 32 παρ.2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016. Ωστόσο, εκλείπει εν προκειμένω το κατεπείγον, ως βασική προϋπόθεση, για την εφαρμογή της διάταξης αυτής διότι αυτό έχει αποδυναμωθεί με την πάροδο τριών περίπου ετών από την εκδήλωση της θεομηνίας «ΓΗΡΥΟΝΗΣ», οι δε ανάγκες αποκατάστασης των ζημιών του οδικού δικτύου και των συνοδών υδραυλικών έργων στις εν λόγω περιοχές προκύπτουν πλέον υπό το μετριασμένο καθεστώς του επείγοντος, το οποίο καθιστά μεν επιτακτική την επέμβαση προς αντιμετώπισή τους, απαιτεί όμως προσεκτικό σχεδιασμό, πλήρεις μελέτες και έντεχνη υλοποίηση των σχετικών έργων πάγιας πλέον και όχι στο όλως αναγκαίο μέτρο αποκατάστασης, απαιτήσεις οι οποίες όχι μόνο δεν αποκλείουν αλλά αντίθετα συνηγορούν υπέρ της τήρησης των προβλεπόμενων τακτικών, ανοικτών ή κλειστών διαδικασιών ανάθεσης. Από την ανωτέρω σύγκριση και αξιολόγηση των καταστάσεων κατεπείγοντος και επείγοντος προκύπτει, περαιτέρω, ότι εφόσον η ελεγχόμενη ανάθεση δεν δύναται να ενταχθεί στην περίοδο κάλυψης κατεπειγουσών αναγκών, η επιλογή της διαπραγμάτευσης αντί της ανοικτής ή κλειστής διαδικασίας βαίνει πέραν του αναγκαίου μέτρου για την επίτευξη του σκοπού που επιδιώκει η αναθέτουσα.Δεν ανακαλεί, κατά τα αναφερόμενα στο αιτιολογικό, την 197/2023 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1188/2023
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1280/2022
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επιδικώκεται παραδεκτώς η ανάκληση της 318/2022 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών (Ε.Υ.Δ.Ε.Κ.Υ.Λ.Υ.) και της εταιρείας «… ΑΕ», για την εκτέλεση του έργου με τίτλο «ΕΠΕΙΓΟΥΣΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΡΣΗΣ ΦΕΡΤΩΝ ΥΛΩΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΟΤΑΜΟΥΣ ΑΧΕΛΩΟ ΚΑΙ ΚΟΥΜΠΟΥΡΓΙΑΝΙΤΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΥΓΗ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΑΠΟ ΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΩΝ ΗΜΙΤΕΛΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΣΤΑ ΕΡΓΑ ΕΚΤΡΟΠΗΣ ΑΧΕΛΩΟΥ – ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΗΜΙΤΕΛΩΝ ΕΡΓΩΝ ΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΣΥΚΙΑΣ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΠΟ ΠΙΘΑΝΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΡΟΦΡΑΓΜΑΤΩΝ ΣΥΚΙΑΣ» προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.516.500,00 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. 24%) και συμβατικού τιμήματος 1.471.005,01 (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.24%).(....)Ως εκ των ανωτέρω ιδιομορφιών της εγκαταληφθείσας περιοχής παρέμβασης και του κινδύνου νέας πλημμυρικής καταστροφής, νομίμως κρίθηκε από την αναθέτουσα Αρχή ότι η ικανοποίηση των εν λόγω αναγκών δεν επέτρεπε τη διεξαγωγή ανοικτού διαγωνισμού με την κανονική ή την συντετμημένη προθεσμία υποβολής προσφορών, καθότι, και στις δύο αυτές περιπτώσεις, ο διαγωνισμός εξελίσσεται σε διακριτά και χρονοβόρα στάδια αλλά απαιτούσε την άμεση ανάθεσή τους. Συνεπώς, δικαιολογείται η ανάθεση του έργου με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση διακήρυξης...Ανακαλεί την 318/2022 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή το σχεδίου σύμβασης.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/890/2023
ΜΕΛΕΤΕΣ:επιδιώκεται παραδεκτώς η ανάκληση της 11/2023 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα (Π.Ε.) Κεφαλληνίας, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της προσφεύγουσας Περιφέρειας Ιονίων Νήσων (εφεξής Π.Ι.Ν.) και της παρεμβαίνουσας ένωσης εταιρειών, για την εκπόνηση της μελέτης με τίτλο «ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ ΕΡΓΑ ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΠΟΥ ΕΠΛΗΓΗΣΑΝ ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΟΜΗΝΙΑ ΤΗΣ 17ΗΣ ΚΑΙ 18ΗΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2020 ΤΗΣ Π.Ε. ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΣΤΙΣ ΛΕΚΑΝΕΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΚΑΡΑΒΟΜΥΛΟΥ ΚΑΙ ΣΑΜΗΣ», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.416.871,17 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) και συμβατικού τιμήματος 1.101.368,81 ευρώ (πλέον ΦΠΑ).(....)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 4 έως 6 της παρούσας, το Δικαστήριο κρίνει ότι η αναθέτουσα Π.Ι.Ν. προσέφυγε εν προκειμένω σε διαπραγμάτευση χωρίς να πληρούται η τιθέμενη από το άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 προϋπόθεση του κατεπείγοντος που τη διέπει. Τούτο διότι η ανάθεση της ελεγχόμενης μελέτης, βάσει της οποίας θα εκτελεστούν μόνιμου και πάγιου χαρακτήρα αντιπλημμυρικά έργα για την προστασία της περιοχής από μελλοντικά ακραία καιρικά φαινόμενα, ουδόλως συνιστά άμεση αντιμετώπιση κατεπείγουσας ανάγκης, προκύπτουσα υπό καθεστώς ανωτέρας βίας, η οποία επιτάσσει την προσφυγή στην ως άνω εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης. Αντιθέτως, πρόκειται για την εξυπηρέτηση μίας ανάγκης που δεν παρίσταται «κατεπείγουσα», όπως απαιτείται κατά την αδιάστικτη διατύπωση του νόμου, αποσκοπεί στη σύνταξη μελετών για τον ευρύτερο σχεδιασμό των αντιπλημμυρικών έργων στη Βόρεια Κεφαλληνία - ο οποίος μάλιστα έχει εκκινήσει προ του επίμαχου συμβάντος - για την πάγια και διαρκή αντιμετώπιση των πλημμυρικών φαινομένων αυτής, χωρίς άλλωστε να διαπιστώνεται χρονική εγγύτητα με το επικαλούμενο συμβάν.(....)Τέλος, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος ο ισχυρισμός της προσφεύγουσας ότι η 656/2022 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου (IA´ Διακοπών), με την οποία ελέγχθηκε και κρίθηκε νόμιμη η ανάθεση της Μελέτης 2, της αυτής χρηματοδοτούμενης Πράξης, της δημιούργησε εύλογη πεποίθηση ως προς τη νομιμότητα προσφυγής στη διαπραγμάτευση με αποτέλεσμα να την υιοθετήσει εκ νέου στην ελεγχόμενη ανάθεση. Τούτο διότι, αφενός μεν η κρίσιμη απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Π.Ι.Ν., που ελήφθη στις 22.3.2022, προηγήθηκε του προσυμβατικού ελέγχου της ως άνω σύμβασης ανάθεσης της Μελέτης 2, αφετέρου δε, όπως έχει παγίως κριθεί, ο προσυμβατικός έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου είναι έλεγχος αντικειμενικής νομιμότητας της εκάστοτε υποβαλλόμενης προς έλεγχο διαγωνιστικής διαδικασίας και, κατά συνέπεια, ακόμα και αν κατά την εκτίμηση δικαστικού του σχηματισμού δεν κωλύεται η υπογραφή οποιασδήποτε σύμβασης, τούτο δεν δεσμεύει την κρίση του σε οποιαδήποτε αντίστοιχη μεταγενέστερη περίπτωση κληθεί να ασκήσει προσυμβατικό έλεγχο. Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης
ΕΣ/ΚΛΙΜ.Ε/669/2023
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, η επιλογή της διαδικασίας με διαπραγμάτευση δεν συνιστά πρόσφορο μέσο για την αντιμετώπιση της επικαλούμενης από την αναθέτουσα αρχή ανάγκης και η ανάθεση της σύμβασης θα έπρεπε να γίνει μέσω προσφυγής στις ανοικτές ή κλειστές διαγωνιστικές διαδικασίες, με σύντμηση προθεσμιών, η δε προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ χωρίς να συντρέχουν οι εκ του νόμου τασσόμενες προϋποθέσεις συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια, καθόσον πλήττει τον ανταγωνισμό και παραβιάζει τις αρχές της διαφάνειας και της ισότητας συμμετοχής στη διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης (ΕλΣυν Ολ. 304/2023 σκ. 23).
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/199/2019
Προμήθεια έτοιμου σκυροδέματος..:Υπό αυτές τις περιστάσεις, η άμεση αποκατάσταση των προκληθεισών από τα ανωτέρω ακραία πλημμυρικά φαινόμενα ζημιών, (ρηγματώσεων, καθιζήσεων, διαβρώσεων, επιχωματώσεων κ.λ.π.) στις οδικές υποδομές του Δήμου ... ώστε αυτές να καταστούν ασφαλείς και πλήρως λειτουργικές σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, μεσούντος του χειμώνα 2018 – 2019, πληροί την προϋπόθεση της επιτακτικά επείγουσας ανάγκης, η ικανοποίηση της οποίας δεν επιτρέπει την τήρηση των χρονικών προθεσμιών που απαιτούν οι κανόνες περί διεξαγωγής ανοικτού διαγωνισμού και, συνεπώς, δικαιολογεί την ανάθεση του έργου με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση διακήρυξης. Ο δε χρόνος από την επέλευση των έκτακτων καιρικών φαινομένων (Νοέμβριος 2018 έως αρχές Ιανουαρίου 2019) μέχρι τη λήψη της απόφασης για την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης της προμήθειας στις 17.1.2017, κρίνεται εγγύς και εύλογος, λαμβανομένων υπόψη των απαραίτητων ενεργειών που έπρεπε να προηγηθούν της απόφασης αυτής, όπως αυτοψίες, σύνταξη μελέτης, ανάληψη δαπάνης και διάθεση πίστωσης. Περαιτέρω, δοθέντος αφενός του ενδεικτικού ορισμού της ποσότητας έτοιμου σκυροδέματος (612 m3) στη 113/2019 μελέτη του Δήμου λόγω της αδυναμίας ακριβούς υπολογισμού αυτής και της ανώτατης προϋπολογισθείσας τιμής μονάδας αυτού (105 ευρώ) και, αφετέρου, του γεγονότος ότι η ανάδοχος προσέφερε μεγαλύτερη ποσότητα (860 m3) του υπό προμήθεια υλικού με μικρότερη τιμή μονάδας (74,721ευρώ), η συμφωνία με την ανάδοχο ανταποκρίνεται στα κριτήρια της διαπραγμάτευσης ανεξαρτήτως αν η προσφορά αυτής ήταν εν τέλει ίση με την προϋπολογισθείσα δαπάνη (79.682,40). Η δε αποδοχή της επί πλέον προσφερθείσας ποσότητας έγινε επί τη βάσει ουσιαστικών εκτιμήσεων του αναθέτοντος Δήμου ως προς τις ανάγκες αυτού, οι οποίες δεν υπερβαίνουν τα άκρα νόμιμα όρια εντός των οποίων πρέπει να ασκείται η διακριτική του ευχέρεια.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη, και το ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί ένα δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του οποίου βαρύνει.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1833/2022
Επεξεργασία και Υγειονομική Ταφή Απορριμμάτων στον ΧΥΤΑ....ζητείται η ανάκληση της 610/2022 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου (...)Μη νομίμως ανατέθηκαν οι ελεγχόμενες υπηρεσίες καθόσον δεν συντρέχουν οι σωρευτικώς οι απαιτούμενες προϋποθέσεις της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 32 του ν. 4412/2016 για την ανάθεση της ελεγχόμενης σύμβασης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης. Δεν προκύπτει ύπαρξη γεγονότος μη δυνάμενου να προβλεφθεί, παρά την επίδειξη από την αναθέτουσα της οφειλόμενης επιμέλειας κατά την έννοια της ανωτέρω διάταξης. Οι ισχυρισμοί ότι δεν υφίσταται εναλλακτικός τρόπος επεξεργασίας των απορριμμάτων, η ανεπάρκεια εξειδικευμένου προσωπικού της ΔΙ.Α.Α.ΜΑ.Θ., η καθυστέρηση στη διαχείριση των απορριμμάτων και οι κίνδυνοι για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία, λαμβάνοντας υπόψη και την πανδημία του COVID-19 και η ενδεχόμενη αύξηση του κόστους διαχείρισης των απορριμμάτων λόγω μεταφοράς των απορριμμάτων σε άλλη εγκατάσταση, δεν συνιστούν λόγους κατεπείγοντος που να καθιστούν αδύνατη την τήρηση ακόμη και των σύντομων διαδικασιών της επισπευσμένης ανοικτής ή κλειστής διαδικασίας, με προθεσμία 15 και 10 ημερών αντίστοιχα για την υποβολή των προσφορών (άρθρο 27 παρ. 3 και 28 παρ. 3 του ν. 4412/2016). Το αντικείμενο και η χρονική διάρκεια της ελεγχόμενης σύμβασης προσιδιάζει στην κάλυψη των πάγιων αναγκών της αναθέτουσας αρχής και όχι στην αντιμετώπιση της φερόμενης ως κατεπείγουσας ανάγκης στο μέτρο που είναι απολύτως απαραίτητο για την αντιμετώπισή της. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, ορθώς, αν και με εν μέρει διαφορετική αιτιολογία, κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την ανάθεση της επίμαχης σύμβασης με τη διαδικασία του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016. Συνεπώς, οι κρινόμενες προσφυγές πρέπει να απορριφθούν.
ΕΣ/ΕΛΑΣ.ΟΛΟΜ./1094/2023
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:ζητείται η αναθεώρηση της 531/2023 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος (...) με αντικείμενο την προμήθεια «Συστημάτων επιτήρησης (καμερών) για τη λήψη και καταγραφή εικόνας και ήχου σε δημόσιους χώρους»(...)Ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει, ως προς τον πρώτο λόγο προσφυγής, ότι δεν συντρέχουν οι σωρευτικά απαιτούμενες προϋποθέσεις για την ανάθεση της επίμαχης σύμβασης με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση, για τους εξής λόγους: Α. Δεν τεκμηριώνεται ο ισχυρισμός του προσφεύγοντος ότι η αύξηση της εγκληματικής δραστηριότητας, ιδιαίτερα στην Αττική και την Αθήνα, σε ποσοστό πέραν του αναμενόμενου, συνιστά απρόβλεπτο γεγονός.(...)Ως προς τον δεύτερο λόγο προσφυγής, το Δικαστήριο κρίνει τα ακόλουθα: Όπως εκτέθηκε στη σκέψη 9, η τεκμηρίωση του εκτιμώμενου κόστους έστω ανά κατηγορία υλικών και υπηρεσιών, κατά τη σύνταξη του προϋπολογισμού μιας δημόσιας σύμβασης, απαιτείται όχι μόνον χάριν του ανταγωνισμού και της υποβολής εκ μέρους των διαγωνιζομένων ρεαλιστικών προσφορών, αλλά και χάριν της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, ώστε να μην καταλείπεται αμφιβολία για τον εύλογο χαρακτήρα της δημοσιονομικής επιβάρυνσης και την ορθή διαχείριση του δημοσίου χρήματος. Κατά την εκτίμηση του Δικαστηρίου, σε περιπτώσεις όπως η προκείμενη, που η δημόσια σύμβαση δεν εκτέθηκε στον ανταγωνισμό, η ανάγκη διασφάλισης του εύλογου χαρακτήρα της δημοσιονομικής επιβάρυνσης αναδεικνύεται εντονότερη.Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/460/2023
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΒΛΑΒΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΚΛΗΘΗΚΑΝ ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΑΚΡΑΙΩΝ ΚΑΙΡΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ.(...)Από τη συστηματική ερμηνεία των προδιαληφθεισών διατάξεων προκύπτουν, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα: i) Oι αναθέτουσες Αρχές υποχρεούνται να συνάπτουν συμβάσεις παροχής υπηρεσιών κατόπιν προσφυγής, κατά κανόνα, στις ανοικτές ή κλειστές διαδικασίες ανάθεσης, καθόσον με τη δημοσίευση της προκήρυξης γνωστοποιείται ευρέως η πρόθεσή τους να συνάψουν σύμβαση και, επέκεινα, διασφαλίζεται καλύτερα η τήρηση των θεμελιωδών αρχών της διαφάνειας και της ισότητας συμμετοχής των ενδιαφερομένων και μειώνονται οι πιθανότητες παρακώλυσης, περιορισμού ή νόθευσης του ανταγωνισμού. ii) Μόνο κατ’ εξαίρεση, στις περιοριστικά αναφερόμενες στο άρθρο 32 του ως άνω νόμου 4412/2016 περιπτώσεις, δύνανται οι αναθέτουσες να προσφεύγουν στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση διακήρυξης, οι οποίες, ως εκ του εξαιρετικού τους χαρακτήρα πρέπει να ερμηνεύονται στενά. iii) Μία από τις περιπτώσεις αυτές είναι η θεσπιζόμενη στην περ. γ΄ της παρ. 2 του εν λόγω άρθρου, η οποία προβλέπει τη δυνατότητα προσφυγής στη διαπραγμάτευση προκειμένου να αντιμετωπιστεί κατεπείγουσα, ήτοι άκρως επείγουσα ανάγκη, οφειλόμενη σε γεγονότα απρόβλεπτα, τα οποία δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν δια της προσφυγής σε ανοικτή ή κλειστή διαγωνιστική διαδικασία, διότι ο χρόνος ολοκλήρωσης αυτής θα έθετε σε διακινδύνευση υπέρτερα αγαθά όπως η ζωή, η υγεία, η ιδιοκτησία, η ασφάλεια των υποδομών κ.λ.π.Λαμβάνοντας υπόψη το παρατεθέν ιστορικό της υπόθεσης, τα συμπληρωματικώς υποβληθέντα με την προσφυγή στοιχεία και τις προαναφερθείσες και ερμηνευθείσες διατάξεις, το Δικαστήριο κρίνει ότι η αναθέτουσα Π.Ι.Ν. προσέφυγε εν προκειμένω σε διαπραγμάτευση χωρίς να πληρούται η τιθέμενη από το άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ προϋπόθεση του κατεπείγοντος που τη διέπει. Για τους λόγους αυτούςΑπορρίπτει την με ΑΒΔ 85/12.1.2023 προσφυγή της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων.Δεν ανακαλεί, κατά τα αναφερόμενα στο αιτιολογικό, την 992/2022 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/198/2019
Εκτέλεση εργασιών βατότητας αγροτικών οδών:...Υπό αυτές τις περιστάσεις, η άμεση αποκατάσταση των προκληθεισών από τα ανωτέρω επανειλημμένα και ακραία πλημμυρικά φαινόμενα ζημιών (ρηγματώσεων, καθιζήσεων, διαβρώσεων, επιχωματώσεων κ.λ.π.) στις οδικές υποδομές του Δήμου ... ώστε αυτές να καταστούν ασφαλείς και πλήρως λειτουργικές, εντός πολύ σύντομου χρονικού διαστήματος, μεσούντος του χειμώνα 2018 – 2019, πληροί την προϋπόθεση της κατεπείγουσας ανάγκης, η ικανοποίηση της οποίας δεν επιτρέπει την τήρηση των χρονικών προθεσμιών για διεξαγωγή διαγωνιστικής διαδικασίας και, συνεπώς, δικαιολογεί την ανάθεση του έργου με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση διακήρυξης. Ο δε χρόνος από την επέλευση των έκτακτων καιρικών φαινομένων (Νοέμβριος 2018 έως αρχές Ιανουαρίου 2019) μέχρι τη λήψη της απόφασης για την προσφυγή στη διαδικασία της ανάθεσης του έργου στις 17.1.2017, κρίνεται εγγύς και εύλογος, λαμβανομένων υπόψη των απαραίτητων ενεργειών που έπρεπε να προηγηθούν της απόφασης αυτής, όπως αυτοψίες, σύνταξη μελέτης, ανάληψη δαπάνης και διάθεση πίστωσης. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη, και το ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του οποίου βαρύνει.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/681/2023
Εκπόνηση της «Μελέτη(ς) φραγμάτων ανάσχεσης πλημμύρας και συγκράτησης φερτών λεκανών απορροής .(...)Ενόψει και της εκτεταμένης περιοχής στην οποία έπρεπε να διενεργηθεί η αυτοψία αυτή το Δικαστήριο κρίνει ότι το επίμαχο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την λήψη της σχετικής απόφασης για την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης μέχρι την κοινοποίηση της σχετικής πρόσκλησης δεν παρίσταται αυθαίρετο και, συνεπώς, τα περί του αντιθέτου κριθέντα με την προσβαλλομένη είναι αβάσιμα. Ομοίως, η πρόβλεψη προθεσμίας 18 ημερών προς υποβολή προσφορών δεν παρίσταται εκ των προτέρων ασύμβατη με τη διαδικασία διαπραγμάτευσης ούτε παρίσταται υπερβολική αλλά δικαιολογείται από το αντικείμενο της διαδικασίας (ανάθεση μελέτης κατόπιν τεχνικής βαθμολόγησης) και την ανάγκη υποβολής (και δη αμέσως μετά το πέρας της θερινής περιόδου) άρτιων τεχνικών και οικονομικών προσφορών εκ μέρους των υποψηφίων προκειμένου να εξυπηρετηθεί αποτελεσματικότερα το δημόσιο συμφέρον.Ενόψει όσων έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν (23 – 27), το Δικαστήριο κρίνει ότι όλοι οι επιμέρους προβαλλόμενοι διακωλυτικοί λόγοι περί καθυστερημένης εξέλιξης της διαδικασίας παρίστανται αβάσιμοι.Για τους λόγους αυτούς Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση. Ανακαλεί την 16/2023 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου