Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/460/2023

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.32, 4412/2016/Α.26, 4412/2016/Α.27

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΒΛΑΒΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΚΛΗΘΗΚΑΝ ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΑΚΡΑΙΩΝ ΚΑΙΡΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ.(...)Από τη συστηματική ερμηνεία των προδιαληφθεισών διατάξεων προκύπτουν, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα: i) Oι αναθέτουσες Αρχές υποχρεούνται να συνάπτουν συμβάσεις παροχής υπηρεσιών κατόπιν προσφυγής, κατά κανόνα, στις ανοικτές ή κλειστές διαδικασίες ανάθεσης, καθόσον με τη δημοσίευση της προκήρυξης γνωστοποιείται ευρέως η πρόθεσή τους να συνάψουν σύμβαση και, επέκεινα, διασφαλίζεται καλύτερα η τήρηση των θεμελιωδών αρχών της διαφάνειας και της ισότητας συμμετοχής των ενδιαφερομένων και μειώνονται οι πιθανότητες παρακώλυσης, περιορισμού ή νόθευσης του ανταγωνισμού. ii) Μόνο κατ’ εξαίρεση, στις περιοριστικά αναφερόμενες στο άρθρο 32 του ως άνω νόμου 4412/2016 περιπτώσεις, δύνανται οι αναθέτουσες να προσφεύγουν στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση διακήρυξης, οι οποίες, ως εκ του εξαιρετικού τους χαρακτήρα πρέπει να ερμηνεύονται στενά. iii) Μία από τις περιπτώσεις αυτές είναι η θεσπιζόμενη στην περ. γ΄ της παρ. 2 του εν λόγω άρθρου, η οποία προβλέπει τη δυνατότητα προσφυγής στη διαπραγμάτευση προκειμένου να αντιμετωπιστεί κατεπείγουσα, ήτοι άκρως επείγουσα ανάγκη, οφειλόμενη σε γεγονότα απρόβλεπτα, τα οποία δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν δια της προσφυγής σε ανοικτή ή κλειστή διαγωνιστική διαδικασία, διότι ο χρόνος ολοκλήρωσης αυτής θα έθετε σε διακινδύνευση υπέρτερα αγαθά όπως η ζωή, η υγεία, η ιδιοκτησία, η ασφάλεια των υποδομών κ.λ.π.Λαμβάνοντας υπόψη το παρατεθέν ιστορικό της υπόθεσης, τα συμπληρωματικώς υποβληθέντα με την προσφυγή στοιχεία και τις προαναφερθείσες και ερμηνευθείσες διατάξεις, το Δικαστήριο κρίνει ότι η αναθέτουσα Π.Ι.Ν. προσέφυγε εν προκειμένω σε διαπραγμάτευση χωρίς να πληρούται η τιθέμενη από το άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ προϋπόθεση του κατεπείγοντος που τη διέπει. Για τους λόγους αυτούςΑπορρίπτει την με ΑΒΔ 85/12.1.2023 προσφυγή της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων.Δεν ανακαλεί, κατά τα αναφερόμενα στο αιτιολογικό, την 992/2022 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΕΛΑΣ.ΟΛΟΜ./1094/2023

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:ζητείται η αναθεώρηση της 531/2023 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος (...) με αντικείμενο την προμήθεια «Συστημάτων επιτήρησης (καμερών) για τη λήψη και καταγραφή εικόνας και ήχου σε δημόσιους χώρους»(...)Ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει, ως προς τον πρώτο λόγο προσφυγής, ότι δεν συντρέχουν οι σωρευτικά απαιτούμενες προϋποθέσεις για την ανάθεση της επίμαχης σύμβασης με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση, για τους εξής λόγους: Α. Δεν τεκμηριώνεται ο ισχυρισμός του προσφεύγοντος ότι η αύξηση της εγκληματικής δραστηριότητας, ιδιαίτερα στην Αττική και την Αθήνα, σε ποσοστό πέραν του αναμενόμενου, συνιστά απρόβλεπτο γεγονός.(...)Ως προς τον δεύτερο λόγο προσφυγής, το Δικαστήριο κρίνει τα ακόλουθα: Όπως εκτέθηκε στη σκέψη 9, η τεκμηρίωση του εκτιμώμενου κόστους έστω ανά κατηγορία υλικών και υπηρεσιών, κατά τη σύνταξη του προϋπολογισμού μιας δημόσιας σύμβασης, απαιτείται όχι μόνον χάριν του ανταγωνισμού και της υποβολής εκ μέρους των διαγωνιζομένων ρεαλιστικών προσφορών, αλλά και χάριν της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, ώστε να μην καταλείπεται αμφιβολία για τον εύλογο χαρακτήρα της δημοσιονομικής επιβάρυνσης και την ορθή διαχείριση του δημοσίου χρήματος. Κατά την εκτίμηση του Δικαστηρίου, σε περιπτώσεις όπως η προκείμενη, που η δημόσια σύμβαση δεν εκτέθηκε στον ανταγωνισμό, η ανάγκη διασφάλισης του εύλογου χαρακτήρα της δημοσιονομικής επιβάρυνσης αναδεικνύεται εντονότερη.Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/575/2022

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 7/2022 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας ... και της εταιρείας «…» για την εκτέλεση του έργου «Αντιπλημμυρική προστασία ανατολικής λεκάνης Δ.Ε. …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 12.028.225,81 ευρώ χωρίς ΦΠΑ (14.915.00,00 με ΦΠΑ).(....)Τούτων παρέπεται ότι συντρέχουν όλες οι προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 32 παρ.2γ  του ν. 4412/2016 για την προσφυγή στη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση διακήρυξης, όπως σαφώς προκύπτει από το ιστορικό που εκτέθηκε ανωτέρω και ιδία από την 1827/10.8.2021 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Αττικής, καθόσον η έντονη κακοκαιρία που έπληξε την περιοχή του Δήμου … την 11η Ιουνίου 2021 αλλοίωσε το μορφολογικό ανάγλυφο της ανατολικής λεκάνης Άνω Λιοσίων και προκάλεσε έντονα πλημμυρικά φαινόμενα με την αναδρομολόγηση των βρόχινων υδάτων και των φερτών υλικών εντός του οικιστικού ιστού καθώς και τον κίνδυνο εκδήλωσης ανάλογων φαινομένων στο μέλλον, και συνεπώς ο πρώτος λόγος προσφυγής είναι βάσιμος. Δέχεται τις προσφυγές. Ανακαλεί την 7/2022 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της … και της ανώνυμης εταιρείας «…» για την εκτέλεση του έργου «Αντιπλημμυρική προστασία ανατολικής λεκάνης Δ.Ε. …».


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/890/2023

ΜΕΛΕΤΕΣ:επιδιώκεται παραδεκτώς η ανάκληση της 11/2023 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα (Π.Ε.) Κεφαλληνίας, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της προσφεύγουσας Περιφέρειας Ιονίων Νήσων (εφεξής Π.Ι.Ν.) και της παρεμβαίνουσας ένωσης εταιρειών, για την εκπόνηση της μελέτης με τίτλο «ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΑ ΕΡΓΑ ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΠΟΥ ΕΠΛΗΓΗΣΑΝ ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΟΜΗΝΙΑ ΤΗΣ 17ΗΣ ΚΑΙ 18ΗΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2020 ΤΗΣ Π.Ε. ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΣΤΙΣ ΛΕΚΑΝΕΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΚΑΡΑΒΟΜΥΛΟΥ ΚΑΙ ΣΑΜΗΣ», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.416.871,17 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) και συμβατικού τιμήματος 1.101.368,81 ευρώ (πλέον ΦΠΑ).(....)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 4 έως 6 της παρούσας, το Δικαστήριο κρίνει ότι η αναθέτουσα Π.Ι.Ν. προσέφυγε εν προκειμένω σε διαπραγμάτευση χωρίς να πληρούται η τιθέμενη από το άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 προϋπόθεση του κατεπείγοντος που τη διέπει. Τούτο διότι η ανάθεση της ελεγχόμενης μελέτης, βάσει της οποίας θα εκτελεστούν μόνιμου και πάγιου χαρακτήρα αντιπλημμυρικά έργα για την προστασία της περιοχής από μελλοντικά ακραία καιρικά φαινόμενα, ουδόλως συνιστά άμεση αντιμετώπιση κατεπείγουσας ανάγκης, προκύπτουσα υπό καθεστώς ανωτέρας βίας, η οποία επιτάσσει την προσφυγή στην ως άνω εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης. Αντιθέτως, πρόκειται για την εξυπηρέτηση μίας ανάγκης που δεν παρίσταται «κατεπείγουσα», όπως απαιτείται κατά την αδιάστικτη διατύπωση του νόμου, αποσκοπεί στη σύνταξη μελετών για τον ευρύτερο σχεδιασμό των αντιπλημμυρικών έργων στη Βόρεια Κεφαλληνία - ο οποίος μάλιστα έχει εκκινήσει προ του επίμαχου συμβάντος - για την πάγια και διαρκή αντιμετώπιση των πλημμυρικών φαινομένων αυτής, χωρίς άλλωστε να διαπιστώνεται χρονική εγγύτητα με το επικαλούμενο συμβάν.(....)Τέλος, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος ο ισχυρισμός της προσφεύγουσας ότι η 656/2022 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου (IA´ Διακοπών), με την οποία ελέγχθηκε και κρίθηκε νόμιμη η ανάθεση της Μελέτης 2, της αυτής χρηματοδοτούμενης Πράξης, της δημιούργησε εύλογη πεποίθηση ως προς τη νομιμότητα προσφυγής στη διαπραγμάτευση με αποτέλεσμα να την υιοθετήσει εκ νέου στην ελεγχόμενη ανάθεση. Τούτο διότι, αφενός μεν η κρίσιμη απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Π.Ι.Ν., που ελήφθη στις 22.3.2022, προηγήθηκε του προσυμβατικού ελέγχου της ως άνω σύμβασης ανάθεσης της Μελέτης 2, αφετέρου δε, όπως έχει παγίως κριθεί, ο προσυμβατικός έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου είναι έλεγχος αντικειμενικής νομιμότητας της εκάστοτε υποβαλλόμενης προς έλεγχο διαγωνιστικής διαδικασίας και, κατά συνέπεια, ακόμα και αν κατά την εκτίμηση δικαστικού του σχηματισμού δεν κωλύεται η υπογραφή οποιασδήποτε σύμβασης, τούτο δεν δεσμεύει την κρίση του σε οποιαδήποτε αντίστοιχη μεταγενέστερη περίπτωση κληθεί να ασκήσει προσυμβατικό έλεγχο. Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης 


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1169/2021

Καθαρισμός ρεμάτων και ποταμών...Το Δικαστήριο με βάση τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τη νομική σκέψη που προηγήθηκε, λαμβάνοντας υπόψη και τα ως άνω προσκομισθέντα στοιχεία προς απόδειξη του ισχυρισμού της προσφεύγουσας Περιφέρειας για την επιλογή της εξαιρετικής διαδικασίας διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, άγεται στην κρίση ότι ως αναθέτουσα αρχή νομίμως προέβη στην επιλογή της εν λόγω διαδικασίας, ενόψει του ότι απέδειξε ότι σε αντίστοιχης φύσης αντιπλημμυρικά έργα που δημοπρατήθηκαν από την ίδια με ανοιχτές διαδικασίες διαγωνισμού, όπως: α) «Έργα υποδομής – Αντιπλημμυρικά έργα – αποκαταστάσεις ζημιών του οδικού δικτύου Περιφέρειας ... Υποέργο (νέο): Αντιπλημμυρικά έργα Π.Ε.Η. – Καθαρισμοί ρεμάτων εντός περιοχών ΖΔΥΚΠ / Περιφέρεια ...» και β) «Αντιπλημμυρικά έργα – Αποκατάσταση ζημιών σε ρέματα της Π.Ε. ... – περιοχή ... / Περιφέρεια ...», το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την έγκριση της διακήρυξης μέχρι την κατακύρωση ήταν στην πρώτη περίπτωση 306 ημέρες, ενώ στη δεύτερη 177 ημέρες, γεγονός που καταδεικνύει ότι δεν θα μπορούσε να διασφαλιστεί η ολοκλήρωση της επίμαχης διαδικασίας με ανοικτό διαγωνισμό σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα (46 ημέρες), έστω και με σύντμηση προθεσμιών. Άλλωστε, κατά τους κανόνες της κοινής πείρας και λογικής είναι σύνηθες  οι ανοιχτές διαδικασίες διαγωνισμού να είναι ιδιαίτερα χρονοβόρες. Περαιτέρω, τα λοιπά επιχειρήματα της προσβαλλομένης είναι αόριστα, γενικά και κυρίως υποθετικά, αφού δεν στηρίζονται επί συγκεκριμένων πραγματικών δεδομένων, ανατρέπονται δε από τα προσκομισθέντα στοιχεία.(...)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η ένδικη προσφυγή ανάκλησης, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου και να επιτραπεί η υπογραφή του ελεγχθέντος σχεδίου σύμβασης.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1835/2022

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ: ζητείται εμπροθέσμως και εν γένει παραδεκτώς η ανάκληση της 380/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Συνεκτιμώντας τα στοιχεία  που προκύπτουν εναργώς τόσο από το από 29.09.2022 αναλυτικό καθολικό ειδών όσο και από την από 09.08.2022 κατάσταση συμβάσεων ανά είδος που προσκομίζονται με την προσφυγή, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 5, το Δικαστήριο διαπιστώνει τη συνδρομή ουσιώδους πλάνης του Κλιμακίου ως προς το υπαρκτό εν προκειμένω των πραγματικών προϋποθέσεων της συνδυαστικής εφαρμογής του 32 του ν. 4412/2016 και του άρθρου 34 της από 30.3.2020 Π.Ν.Π.. Τούτο διότι ένεκα πλάνης, δέχθηκε ότι ο αριθμός της συνολικής ποσότητα των αντιδραστηρίων που είχε στη διάθεσή του το Ε.ΚΕ.Α. στις 9.8.2022 ανερχόταν σε 356.160, πλέον του αριθμού αντιδραστηρίων, που το Κλιμάκιο θεωρούσε ότι το Ε.ΚΕ.Α. είχε τη δυνατότητα να προμηθευτεί, έως τη λήξη ισχύος της προηγηθείσας 2ης τροποποιητικής σύμβασης στις 8.9.2022. Συνακόλουθα, ένεκα πλάνης δέχθηκε με την προσβαλλόμενη ότι στις 9.9.2022, ημεροχρονολογία έναρξης ισχύος της ελεγχόμενης σύμβασης, τα αποθέματα του Ε.ΚΕ.Α. σε αντιδραστήρια, ανέρχονταν σε 221.160 (356.160 - 135.000). Εφόσον δε το ορθό αριθμητικό μέγεθος της συνολικής υπολειπόμενης ποσότητα αντιδραστηρίων στις 9.8.2022 ήταν 356.160 αντιδραστήρια, δεν υφίστατο διαθέσιμη ποσότητα αντιδραστηρίων που αρκούσε να καλύψει τους τρεισήμισι από τους τέσσερις μήνες διάρκειας ισχύος της ελεγχόμενης σύμβασης όπως πεπλανημένως και ανακριβώς θεωρήθηκε από το Κλιμάκιο. Κατά συνέπεια, νομίμως με την 4079/19.7.2022 πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, εκκίνησε η ελεγχόμενη διαδικασία διαπραγμάτευσης για την ανάθεση νέας προμήθειας 250.000 αντιδραστηρίων μοριακού ελέγχου covid-19, υπαγορευόμενη από την επείγουσα ανάγκη έγκαιρης διασφάλισης της επάρκειας των αντιδραστηρίων για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα των τεσσάρων μηνών διάρκειας της σύμβασης και από την αβέβαιη εξέλιξη της πανδημίας, επί τη βάσει των συνδυαστικώς εφαρμοζομένων και στενώς ερμηνευτέων διατάξεων του άρθρου 32 του ν. 4412/2016 και του άρθρου 34 της από 30.3.2020 Π.Ν.Π.. Κατά τον χρόνο, δε, εκδίκασης της προσφυγής προκύπτει ότι η ισχύς του εν λόγω άρθρου της Π.Ν.Π. έχει ήδη παραταθεί έως τις 31.12.2022 με το άρθρο 57 παρ. 2 του ν. 4975/2022, με αποτέλεσμα να μην ανταποκρίνεται προς τα γεγονότα η μη νομιμότητα της αίρεσης της παράτασής του, την οποία επικαλείται το Κλιμάκιο.  Ανακαλεί την προσβαλλόμενη με αυτή 380/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/192/2021

Προμήθεια οχημάτων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκέψεις 2 έως 5), το Κλιμάκιο κρίνει ότι, από την αιτιολογία που παρατίθεται στην 280335/21/831626/23.4.2021 απόφαση ανάθεσης, δεν προκύπτει ότι τα προς προμήθεια οχήματα της Ελληνικής Αστυνομίας προορίζονται για την κάλυψη κατεπειγουσών αναγκών της αναθέτουσας Αρχής που ανέκυψαν από εξαιρετικές και απρόβλεπτες περιστάσεις. Και τούτο, διότι από τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης δεν αποδεικνύεται ότι υφίσταται κατεπείγουσα ανάγκη οφειλόμενη σε απρόβλεπτες περιστάσεις, που να δικαιολογεί την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης του  άρθρου 32 παρ. 2γ του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, η αόριστη επίκληση των κρουσμάτων κορωνοϊού, τα οποία παρατηρούνται συνεχώς μέχρι σήμερα από το Μάρτιο του 2020, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως απρόβλεπτη και αιφνίδια περίσταση για την προσφυγή στη διαδικασία με διαπραγμάτευση, καθότι η γενικότερη κατάσταση της πανδημίας, τόσο στην Χώρα μας όσο και διεθνώς, αποτελούσε γεγονός γνωστό στην αναθέτουσα Αρχή για επαρκές χρονικό διάστημα και όχι έκτακτη συνθήκη η οποία δύναται να αντιμετωπιστεί μόλις προσφάτως με την υπό κρίση απευθείας ανάθεση. Η επίκληση δε εκ μέρους της αναθέτουσας Αρχής ενός  τεχνικού χαρακτηριστικού [του διάφανου συνθετικού διαχωριστικού (plexiglas) ]υπέρ της ανάγκης προμήθειας καινούργιων περιπολικών οχημάτων με τη συγκεκριμένη διαμόρφωση, δεν αιτιολογείται επαρκώς, καθόσον δεν προσκομίζεται ειδική τεχνική ανάλυση εμπειρογνωμόνων που να πιστοποιεί το τεχνικώς ανέφικτο εναλλακτικών λύσεων, όπως, για παράδειγμα,  αυτής της μερικής τροποποίησης - προσαρμογής των ήδη υφιστάμενων οχημάτων του στόλου της Ελληνικής Αστυνομίας (με ουσιωδώς μικρότερο κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας). Επιπλέον πρέπει να  ληφθεί, επίσης, υπ΄ όψιν το γεγονός ότι, από τα διδάγματα της κοινής πείρας, η εν λόγω διαμόρφωση δεν είναι τόσο εξειδικευμένη (θεωρείται επί σειρά ετών ως τυπική εφαρμογή σε περιπολικά και μεταφορικά οχήματα - ταξί παγκοσμίως), οι δε προβλεπόμενοι αεραγωγοί μπροστινών και πίσω καθισμάτων αποτελούν. Επίσης κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, από πολλού χρόνου, στην αυτοκινητοβιομηχανία τυποποιημένο (standard) εξοπλισμό καμπίνας και, ως εκ τούτου, η συγκεκριμένη υλοποίηση δεν δύναται να αποτελέσει το βασικό υλικοτεχνικό επιχείρημα για την επικαλούμενη έκτακτη ανάγκη προμήθειας νέων οχημάτων. Ανεξαρτήτως δε των ανωτέρω, δεν αποδεικνύεται ούτε ότι ανέκυψε θέμα κατεπείγουσας ανάγκης μη συμβιβαζόμενης με τις προθεσμίες που επιβάλλει η δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού, προϋπόθεση που απαιτείται, εκ του ενωσιακού δικαίου, να συντρέχει σωρευτικώς για την προσφυγή στη συγκεκριμένη εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης, η οποία στοχεύει στην επείγουσα αντιμετώπιση καταστάσεων, όταν τα χρονικά περιθώρια δεν επαρκούν για την τήρηση της κύριας διαδικασίας επιλογής αναδόχου. Ειδικότερα, ενώ από τον Μάρτιο του 2020 γενικεύτηκε η παρουσία της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 στη Χώρα μας και επομένως γεννήθηκε η ανάγκη για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της διασποράς των κρουσμάτων, η διαδικασία ανάθεσης της ελεγχόμενης προμήθειας που αποσκοπεί στην προστασία του αστυνομικού προσωπικού από τον κορωνοϊό άρχισε μόλις στις 2.2.2021 (ένα έτος αργότερα), οπότε και η αναθέτουσα Αρχή προέβη στη σύσταση της Ομάδας Εργασίας για τη σχετική έρευνα αγοράς νέων οχημάτων με διαχωριστικό, γεγονός που δεν συμβιβάζεται με την επικαλούμενη ύπαρξη επείγουσας ανάγκης και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό, που να καθιστά ανέφικτη την τήρηση των προθεσμιών διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού. Εξάλλου, ο νομοθέτης προβλέπει τη δυνατότητα σύντμησης της ελάχιστης προθεσμίας παραλαβής των προσφορών στην ανοικτή διαδικασία στις 15 ημέρες σε περίπτωση δεόντως τεκμηριωμένης από την αναθέτουσα αρχή επείγουσας κατάστασης, σύμφωνα με το άρθρο 27 παρ. 3 του ν.4412/2016. Αποδεικνύεται συνεπώς, ότι ήταν δυνατή από μία επιμελή αναθέτουσα Αρχή η τήρηση της διαδικασίας του ανοικτού διαγωνισμού για την ανάθεση της ελεγχόμενης προμήθειας και η εντεύθεν τήρηση των αρχών της διαφάνειας, της ισότιμης συμμετοχής στη διαδικασία για την κατάρτιση της σύμβασης και του ελεύθερου ανταγωνισμού. Τέλος, η επικαλούμενη από την αναθέτουσα Αρχή κατεπείγουσα ανάγκη για την άμεση εξασφάλιση και διάθεση των νέων διαμορφωμένων οχημάτων της Ελληνικής Αστυνομίας δεν αποδεικνύεται ότι συντρέχει, πολλώ μάλλον και για το λόγο ότι τόσο στο από 18.3.2021 τεύχος των τεχνικών προδιαγραφών της πρόσκλησης (στοιχ. 23.3) όσο και στην από 24.3.2021 τεχνική προσφορά της «….», καθώς και στο ελεγχόμενο σχέδιο σύμβασης (άρθρο 3) αναφέρεται ότι τα υπό προμήθεια οχήματα πρέπει να παραδοθούν στην Ελληνική Αστυνομία εντός χρονικού διαστήματος δέκα (10) μηνών, που κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας δεν είναι συμβατό με μία εσπευσμένη προμήθεια, ενώ δεν προβλέπεται στο συμβατικό κείμενο δυνατότητα, έστω τμηματικής παράδοσης αυτών σε συντομότερους χρόνους, αλλά, αντιθέτως, προβλέπεται δυνατότητα παράτασης του συμβατικού χρόνου για σοβαρούς λόγους που θα καθιστούν αντικειμενικώς αδύνατη την εμπρόθεσμη παράδοση των οχημάτων, χωρίς επιβαλλόμενες κυρώσεις. Επισημαίνεται δε, το ανωτέρω χρονικό διάστημα επιβαρύνεται έτι περαιτέρω και από το προβλεπόμενο στα ίδια ως άνω στοιχεία της σύμβασης χρονικό διάστημα 2 μηνών από την ημερομηνία παράδοσης των οχημάτων (βλ. στοιχ. 23.6. των τεχνικών προδιαγραφών και άρθρο 5 του σχεδίου σύμβασης), εντός του οποίου θα πραγματοποιηθεί η ποσοτική και ποιοτική παραλαβή των ειδών από την αρμόδια Επιτροπή.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1167/2021


ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/199/2019

Προμήθεια έτοιμου σκυροδέματος..:Υπό αυτές τις περιστάσεις, η άμεση αποκατάσταση των προκληθεισών από τα ανωτέρω ακραία πλημμυρικά φαινόμενα ζημιών, (ρηγματώσεων, καθιζήσεων, διαβρώσεων, επιχωματώσεων κ.λ.π.) στις οδικές υποδομές του Δήμου ... ώστε αυτές να καταστούν ασφαλείς και πλήρως λειτουργικές σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, μεσούντος του χειμώνα 2018 – 2019, πληροί την προϋπόθεση της επιτακτικά επείγουσας ανάγκης, η ικανοποίηση της οποίας δεν επιτρέπει την τήρηση των χρονικών προθεσμιών που απαιτούν οι κανόνες περί διεξαγωγής ανοικτού διαγωνισμού και, συνεπώς, δικαιολογεί την ανάθεση του έργου με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση διακήρυξης. Ο δε χρόνος από την επέλευση των έκτακτων καιρικών φαινομένων (Νοέμβριος 2018 έως αρχές Ιανουαρίου 2019) μέχρι τη λήψη της απόφασης για την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης της προμήθειας στις 17.1.2017, κρίνεται εγγύς και εύλογος, λαμβανομένων υπόψη των απαραίτητων ενεργειών που έπρεπε να προηγηθούν της απόφασης αυτής, όπως αυτοψίες, σύνταξη μελέτης, ανάληψη δαπάνης και διάθεση πίστωσης. Περαιτέρω, δοθέντος αφενός του ενδεικτικού ορισμού της ποσότητας έτοιμου σκυροδέματος (612 m3) στη 113/2019 μελέτη του Δήμου λόγω της αδυναμίας ακριβούς υπολογισμού αυτής και της ανώτατης προϋπολογισθείσας τιμής μονάδας αυτού (105 ευρώ) και, αφετέρου, του γεγονότος ότι η ανάδοχος προσέφερε μεγαλύτερη ποσότητα (860 m3) του υπό προμήθεια υλικού με μικρότερη τιμή μονάδας (74,721ευρώ), η συμφωνία με την ανάδοχο ανταποκρίνεται στα κριτήρια της διαπραγμάτευσης ανεξαρτήτως αν η προσφορά αυτής ήταν εν τέλει ίση με την προϋπολογισθείσα δαπάνη (79.682,40). Η δε αποδοχή της επί πλέον προσφερθείσας ποσότητας έγινε επί τη βάσει ουσιαστικών εκτιμήσεων του αναθέτοντος Δήμου ως προς τις ανάγκες αυτού, οι οποίες δεν υπερβαίνουν τα άκρα νόμιμα όρια εντός των οποίων πρέπει να ασκείται η διακριτική του ευχέρεια.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη, και το ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί ένα δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του οποίου βαρύνει.


ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/198/2019

Εκτέλεση εργασιών βατότητας αγροτικών οδών:...Υπό αυτές τις περιστάσεις, η άμεση αποκατάσταση των προκληθεισών από τα ανωτέρω επανειλημμένα και ακραία πλημμυρικά φαινόμενα ζημιών (ρηγματώσεων, καθιζήσεων, διαβρώσεων, επιχωματώσεων κ.λ.π.) στις οδικές υποδομές του Δήμου ... ώστε αυτές να καταστούν ασφαλείς και πλήρως λειτουργικές, εντός πολύ σύντομου χρονικού διαστήματος, μεσούντος του χειμώνα 2018 – 2019, πληροί την προϋπόθεση της κατεπείγουσας ανάγκης, η ικανοποίηση της οποίας δεν επιτρέπει την τήρηση των χρονικών προθεσμιών για διεξαγωγή διαγωνιστικής διαδικασίας και, συνεπώς, δικαιολογεί την ανάθεση του έργου με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση διακήρυξης. Ο δε χρόνος από την επέλευση των έκτακτων καιρικών φαινομένων (Νοέμβριος 2018 έως αρχές Ιανουαρίου 2019) μέχρι τη λήψη της απόφασης για την προσφυγή στη διαδικασία της ανάθεσης του έργου στις 17.1.2017, κρίνεται εγγύς και εύλογος, λαμβανομένων υπόψη των απαραίτητων ενεργειών που έπρεπε να προηγηθούν της απόφασης αυτής, όπως αυτοψίες, σύνταξη μελέτης, ανάληψη δαπάνης και διάθεση πίστωσης. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη, και το ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του οποίου βαρύνει.


ΕΣ/ΚΛ.Ε/136/2021

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:(....)να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, με τίτλο «Έργα αντιμετώπισης των κατολισθητικών φαινομένων επί του Β.Ο.Α.Κ. στην ευρύτερη περιοχή Σισών – Φόδελε (χ.θ. 93+000 – χ.θ. 111+000)», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 3.588.709,68 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. (4.450.000,00 ευρώ, με Φ.Π.Α.), και συμβατικής δαπάνης 3.194.501,62 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. (3.961.182,01 ευρώ, με Φ.Π.Α.).(....)Τέλος, η επιλογή της εν λόγω διαδικασίας ανάθεσης, ήτοι της διαδικασίας με διαπραγμάτευση, έναντι της διενέργειας ανοικτής διαγωνιστικής διαδικασίας, παρίσταται δικαιολογημένη και για τον επιπρόσθετο λόγο ότι η διαδικασία αυτή επέτρεψε την υποβολή και αξιολόγηση των προσφορών και των απαιτούμενων δικαιολογητικών των περισσότερων, άλλωστε, του ενός συμμετεχόντων φορέων (γεγονός που επέτρεψε την ανάπτυξη, έστω και περιορισμένου, ανταγωνισμού) και την ανάθεση του ελεγχόμενου έργου σε μικρότερο χρονικό διάστημα από αυτό που θα απαιτείτο σε περίπτωση διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού, σύμφωνα και με τα διδάγματα της κοινής πείρας. Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Κρήτης και της εργοληπτικής επιχείρησης «… ΑΤΕ», για την εκτέλεση του έργου «Έργα αντιμετώπισης των κατολισθητικών φαινομένων επί του Β.Ο.Α.Κ. στην ευρύτερη περιοχή Σισών – Φόδελε (χ.θ. 93+000 – χ.θ. 111+000)».


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1418/2022

«Αποκατάσταση ζημιών παραλιακού μετώπου....διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευσηεπιδιώκεται η ανάκληση της 38/2022 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Μόνη δε η επίκληση των αποφάσεων του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας περί κήρυξης σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης δεν συνιστά αφ’ εαυτή κατεπείγουσα ανάγκη (βλ. ΕλΣυν Εβδ. Τμ. 1281/2022). Άλλωστε, και ο ίδιος ο Δήμος, με την ένδικη προσφυγή του, συνομολογεί ότι υπήρχε ανάγκη επεμβάσεων και προ του απρόβλεπτου γεγονότος και ότι η σύμβαση αποσκοπεί στην κατασκευή ενός ενιαίου τεχνικού αντικειμένου στα όρια του προσβληθέντος από τα ακραία καιρικά φαινόμενα τμήματος της οδού, χωρίς να είναι δυνατός ο διαχωρισμός μη επικίνδυνων σημειακών βλαβών που προϋπήρχαν και καταστροφών που προκλήθηκαν από τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Άλλωστε, από το εύρος του συμβατικού αντικειμένου προκύπτει ότι σε αυτό περιλαμβάνονται εργασίες και προμήθειες που δεν συνδέονται αιτιωδώς με τα απρόβλεπτα καιρικά φαινόμενα και την αποκατάσταση των ζημιών του οδικού δικτύου του παραλιακού μετώπου στο απολύτως αναγκαίο μέτρο, όπως ασφαλτόστρωση παραπλεύρων δρόμων, επίστρωση με κυβόλιθους και τοποθέτηση δέντρων καλλωπισμού.(...)Τέλος, αβασίμως ο προσφεύγων προβάλλει ότι  η προσβαλλόμενη πράξη παραβιάζει τη συνταγματική αρχή της ισότητας, καθώς σε «όμοια ανάθεση» γειτονικού Δήμου, με πράξη της ιδίας Επιτρόπου κρίθηκε νόμιμη αντίστοιχη προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, χωρίς προηγούμενη δημοσίευση. Τούτο διότι η συνδρομή ή μη των προϋποθέσεων προσφυγής στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης κρίνεται in concreto με βάση τα πραγματικά περιστατικά που επικαλείται η αναθέτουσα αρχή (πρβλ. ΕλΣυν Μειζ Ολ. 1306/2022 σκ. 4 και 29), ενώ σε κάθε περίπτωση, η αρχή της ίσης μεταχείρισης, την οποία, κατ’ εκτίμηση, επικαλείται ο προσφεύγων Δήμος, πρέπει να εναρμονίζεται με την αρχή της νομιμότητας. Ως εκ τούτου, και αληθούς υποτιθέμενου κατά την πραγματική του βάση του ως άνω λόγου προσφυγής, ενδεχόμενη εσφαλμένη εφαρμογή των κρίσιμων εν προκειμένω διατάξεων σε άλλες περιπτώσεις προσυμβατικού ελέγχου δεν επιτρέπει την επανάληψη της παρανομίας, αφού δεν νοείται ισότητα στην παρανομία (πρβλ. ΕλΣυν ΙΙ Τμ. 677/2022, 1799/2019 , 587/2017, 259/2016κ.ά.).    Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, και μη υπάρχοντος άλλου λόγου, πρέπει να απορριφθεί η ένδικη προσφυγή ανάκλησης, καθώς και η ασκηθείσα παρέμβαση.

ΕΣ/ΜΕΙΖΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/302/2023.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 4, η παρούσα δίκη, που ανοίχθηκε με την άσκηση της από 13.10.2022 προσφυγής αναθεώρησης του Δήμου Ακτίου – Βόνιτσας κατά της 1418/2022 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος (Θ΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου, πρέπει να κηρυχθεί καταργημένη.