Προκήρυξη διαγωνισμού ανάθεσης έργου – Πράξη κατακύρωσης – Σύναψη δημόσιας σύμβασης έργου με τον ανάδοχο – Οριστική παραλαβή του συνόλου του έργου από την οικεία Ε.Π.Π.Ε. – Αποπληρωμή ή μη του έργου λόγω εκπρόθεσμης εκ μέρους του αναδόχου προσκόμισης δικαιολογητικού κατακύρωσης.

Η αξίωση του εργολάβου για την καταβολή της, κατά τη σύμβαση, οφειλόμενης αμοιβής του υπόκειται σε πενταετή παραγραφή που αρχίζει από το τέλος του έτους κατά το οποίο συντελέσθηκε η οριστική παραλαβή του έργου, είτε αυτή διενεργήθηκε από την επιτροπή με τη σύνταξη σχετικού πρωτοκόλλου (πραγματική παραλαβή) είτε έγινε αυτοδικαίως (πλασματική παραλαβή). Η οριστική, δε, παραλαβή θεωρείται ότι έχει συντελεσθεί αυτοδικαίως εάν παρέλθει άπρακτο δίμηνο από τη συμπλήρωση του χρόνου της εγγύησης του έργου και πάντως μετά την πάροδο 30 ημερών από τότε που ο ανάδοχος θα απευθύνει προς την υπηρεσία ειδική περί τούτου όχληση, χωρίς την οποία δεν επέρχεται η συντέλεση της (πλασματικής) οριστικής παραλαβής (πρβλ. πράξεις Ι Τμ. Ε.Σ. 271, 388/1992 και απ. ΣτΕ 3489, 4195/1996).Aπό τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει, ανεξαρτήτως του χρόνου λήξεως της εγγύησης των έργων, ότι έγινε ειδική όχληση του αναδόχου προς ενέργεια της οριστικής παραλαβής τους, δε συντρέχει περίπτωση συντελέσεως αυτοδίκαιης παραλαβής, ούτε εξάλλου έχουν συνταχθεί πρωτόκολλα οριστικής παραλαβής. Συνεπώς, οι αξιώσεις του αναδόχου από τις ανωτέρω εργολαβικές συμβάσεις δεν έχουν υποπέσει σε παραγραφή,

ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑ: Νόμιμη η πληρωμή του 3ου λογαριασμού του έργου «Βελτίωση κοινοτικών δρόμων και κοινοτικών χώρων του Δήμου ….», καθόσον νομίμως παρατάθηκε με  απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου η προθεσμία εκτέλεσης του έργου, διότι η ως άνω  εγκριτική πράξη του Δημοτικού Συμβουλίου εκδόθηκε εντός ευλόγου χρόνου από τη λήξη της αρχικής προθεσμίας περαίωσης του έργου, ύστερα από σχετική αίτηση της αναδόχου, η οποία υποβλήθηκε πριν από την παρέλευση της εν λόγω προθεσμίας (άρθρο 48 του ν. 3669/2008).

Συμμόρφωση Διοικήσεως προς απόφαση Συμβουλίου της Επικράτειας, ύστερα από ακύρωση αποφάσεως περί εγκρίσεως της τεχνικής μελέτης και κατακυρώσεως δημοτικού έργου.Μετά την έκδοση της υπ’ αριθ. 3073/2015 αποφάσεως του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία ακυρώθηκε η κατακύρωση, είναι νόμιμη η διάλυση της σύμβασης του έργου «Βιοκλιματική Ανάπλαση της Παραλιακής Ζώνης της πόλης του Ξυλοκάστρου από Κούστα έως Ρουβέρα» από τον εργοδότη Δήμο Ξυλοκάστρου-Ευρωστίνης, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 62 παρ. 1 του Ν. 3669/2008 και η εκκίνηση της διαδικασίας παραλαβής του έργου. Ο ανωτέρω Δήμος δε δύναται να προβεί στην αποπεράτωση των εργασιών του έργου αυτού, διότι τούτο προσκρούει στο δεδικασμένο της αποφάσεως, ήτοι την πλημμέλεια της μη εγκριθείσας κυκλοφοριακής μελέτης του έργου η οποία αποτέλεσε την αιτία της ακύρωσης της κατακυρωτικής πράξης, μπορεί όμως, στο πλαίσιο της εκ νέου δημοπράτησης του έργου, να εντάξει στο έργο που τυχόν θα προκηρυχθεί και τις κατασκευές που έχουν ήδη εκτελεσθεί και οι οποίες θα θεωρηθούν χρήσιμες, κατόπιν εκπονήσεως και εγκρίσεως των απαραίτητων μελετών (ομόφ.).

ΕΡΓΑ.(συμπληρωματικές συμβάσεις) ζητείται η αναθεώρηση της 50/2018 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία απορρίφθηκαν, κατά το μέρος που περιλαμβάνουν τις εργασίες αποκατάστασης του Χ.Α.Δ.Α. στη θέση ...οι συνεκδικασθείσες αιτήσεις της ήδη αιτούσας και της ήδη παρεμβαίνουσας, για την ανάκληση της 408/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. (..)Με την προσβαλλόμενη απόφαση κρίθηκε ότι οι επίμαχες εργασίες για την εκ νέου μετά την πυρκαγιά αποκατάσταση του Χ.Α.Δ.Α. δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης, διότι κατά το χρόνο διενέργειάς τους το αρχικό έργο αποκατάστασης του Χ.Α.Δ.Α. είχε ήδη εκτελεστεί. Ενόψει αυτού, δεν ασκεί επιρροή το γεγονός ότι πρόκειται για νέες εργασίες, οι οποίες ουσιωδώς διαφοροποιούνται από το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης. Περαιτέρω κρίθηκε ότι οι εν λόγω εργασίες δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 58 του ν. 3669/2008 περί αποζημιωτικής ευθύνης του Κυρίου του έργου υπέρ του αναδόχου, για βλάβες του έργου μέχρι την οριστική παραλαβή αυτού σε περιπτώσεις ανωτέρας βίας. Και τούτο διότι, αφενός, υπήρχε αντίθετη πρόβλεψη στην αρχική σύμβαση, ήτοι η υποχρέωση του αναδόχου να συνάψει σύμβαση ασφάλισης του έργου κατά παντός κινδύνου (συμπεριλαμβανομένης και της πυρκαγιάς), και ο ανάδοχος έπρεπε να αποζημιωθεί βάσει της σύμβασης αυτής, αφετέρου δεν τηρήθηκε η προβλεπόμενη στις διατάξεις αυτές διαδικασία.(..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι εφόσον στην προκειμένη περίπτωση έχει ήδη εκδοθεί η βεβαίωση αποκατάστασης του εν λόγω Χ.Α.Δ.Α.,σύμφωνα με την 132231/30151/20.5.2016 βεβαίωση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων Περιφέρειας ...,  δεν καταλείπεται πλέον πεδίο σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης, όπως ορθώς έκρινε και η προσβαλλομένη....Τούτο, διότι σε καμμία περίπτωση μετά την περάτωση του έργου, όπως αυτή προκύπτει από την οικεία βεβαίωση περάτωσης εργασιών, δεν μπορεί να νοηθεί, ως προς αυτό, σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης.(..)Οι δε ισχυρισμοί της αιτούσας περί εφαρμογής του άρθρου 58 με τίτλο «Βλάβες στα έργα - Αναγνώριση αποζημιώσεων» του ν. 3669/2008 πρέπει ομοίως να απορριφθούν ως αλυσιτελώς προβαλλόμενοι, διότι το άρθρο αυτό ρυθμίζει το, όλως διάφορο της σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης, ζήτημα καταβολής αποζημίωσης στον ανάδοχο σε περίπτωση βλάβης του έργου κατά τον χρόνο υποχρεωτικής συντήρησης αυτού, σύμφωνα με το άρθρο 58 ν. 3669/2008, από γεγονότα ανωτέρας βίας, υπό τις στο εν λόγω άρθρο αναφερόμενες ουσιαστικές (παρ. 1 έως 3) και διαδικαστικές (παρ. 4 έως 6) προϋποθέσεις - που πάντως δεν τηρήθηκαν εν προκειμένω. (..)Απορρίπτει την κρινόμενη αίτηση αναθεώρησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση. 

(...)εφόσον η δαπάνη του προϋπολογισμού της μελέτης που αφορά στο συγχρηματοδοτούμενο από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ταμείο Συνοχής) ανεκτέλεστο τμήμα του έργου «Αποχετευτικό δίκτυο .....», το οποίο ανατέθηκε, μετά την έκπτωση του αρχικού αναδόχου, στην αναδειχθείσα τρίτη κατά σειρά μειοδότρια του προηγηθέντος για την ανάθεσή του διαγωνισμού κοινοπραξία ....., είναι κατώτερη των 5.000.000 ευρώ, η οικεία σύμβαση που συνήφθη μεταξύ του Δήμου ..... και της ανωτέρω κοινοπραξίας δεν απαιτείτο να υποβληθεί προηγουμένως, στον προβλεπόμενο από το άρθρο 30 παρ. 2 του ν. 3669/2008 προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Ως εκ τούτου ο πρώτος λόγος της διαφωνίας του Επιτρόπου, με τον οποίο υποστηρίζεται το αντίθετο, είναι αβάσιμος. Ο δεύτερος, όμως, λόγος της διαφωνίας του Επιτρόπου σχετικά με τη θεώρηση του επίμαχου χρηματικού εντάλματος είναι βάσιμος. Και τούτο διότι, η εντελλόμενη δαπάνη, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα στη σκέψη ΙΙ B της παρούσας, αφορώσα στην πληρωμή της αξίας αναγκαίων για την ολοκλήρωση του έργου υλικών που είχαν μεν πληρωθεί στον έκπτωτο ανάδοχο, πλην, όμως, δεν βρέθηκαν κατά την προσωρινή και οριστική παραλαβή της έκπτωτης εργολαβίας, μη νομίμως βαρύνει πιστώσεις από το αποθεματικό του Δήμου, καθόσον θα έπρεπε να καλυφθεί από το χρηματικό ποσό, το οποίο ο Δήμος δικαιούται να εισπράξει από την κατάπτωση των εγγυήσεων, τις οποίες ο έκπτωτος ανάδοχος προσκόμισε σε αντικατάσταση των κρατήσεων που ανέλαβε κατά την πληρωμή των λογαριασμών του αρχικού έργου, σύμφωνα με το άρθρο 35 παρ. 9 του ν. 3669/2008.

Διάλυση εργολαβίας. Προσφυγή στο δεύτερο μειοδότη (άρθρο 61 παρ. 13 ν.3669/2008). Διάλυση της εργολαβίας με υπαιτιότητα του κυρίου του έργου λόγω μη συντέλεσης των απαλλοτριώσεων και μη ολοκλήρωσης των μελετών του έργου. Η διαδικασία του άρθρου 61 παρ. 13 του ν.3669/2008 μη συμβατή με το κοινοτικό δίκαιο, αφού συνιστά στην ουσία διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση προκήρυξης, για την οποία δεν συντρέχουν οι προβλεπόμενες από το νόμο προϋποθέσεις. Μειοψηφία 1 μέλους. Με την 3137/2010 απόφαση του VI Τμήματος ανακλήθηκε η προμνησθείσα Πράξη του Κλιμακίου, καθόσον κρίθηκε ότι η διαδικασία του άρθρου 61 παρ. 13 του ν.3669/2008 δεν είναι ασύμβατη με το κοινοτικό δίκαιο, δεδομένου ότι η ανάθεση της εκτέλεσης του έργου μετά από διάλυση εργολαβίας γίνεται στο δεύτερο μειοδότη και σύμφωνα με την προσφορά που είχε υποβάλει στην προηγηθείσα διαγωνιστική διαδικασία.

Πληρωμή 1ου λογαριασμού του έργου «Εσωτερική οδοποιΐα Τ.Δ. Μαρμάρων».Η δαπάνη είναι κανονική, καθόσον προσκομίσθηκε το πρωτόκολλο προσωρινής παραλαβής του έργου, καθώς και η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου με την οποία εγκρίθηκε το ως άνω πρωτόκολλο και δεν προκύπτει η τυχόν συντέλεση αυτοδίκαιης προσωρινής παραλαβής σε χρόνο προγενέστερο από αυτόν της σύνταξης του πρωτοκόλλου και της εγκρίσεώς του από το Δημοτικό Συμβούλιο, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 53,54,55 του π.δ/τος 609/1985.

ΕΡΓΑ.Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις (ΙΙ και ΙΙΙ) που προηγήθηκαν, η δαπάνη είναι μη κανονική, όπως βασίμως προβάλλεται με τον πρώτο λόγο διαφωνίας, διότι η αρχική ανάληψή της έγινε την 1.8.2013, δηλαδή μετά την απόφαση ανάθεσης των εργασιών (30.4.2013) και αναλήφθηκε εκ νέου το έτος 2016, χωρίς να προηγηθεί απόφαση ανατροπής της κατά οικονομικά έτη 2014 και 2015. Δεδομένου όμως ότι, τελικώς, εκδόθηκε η απόφαση ανάληψης και μάλιστα πληρώθηκαν οι απαιτήσεις διαδικτυακής δημοσιότητας με την ανάρτησή της στη «Διαύγεια», το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα όργανα του Δήμου ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων που αφορούν τη δημοσιονομική δέσμευση της δαπάνης. Περαιτέρω, στην ως άνω απόφαση ανάθεσης υπάρχει σαφής και επαρκής περιγραφή του τεχνικού αντικειμένου με αναγραφή των συγκεκριμένων εργασιών, ενώ αναλυτικός είναι και ο προϋπολογισμός αυτών των εργασιών με αναγραφή του είδους τους, της τιμής μονάδας, των ποσοτήτων και της συνολικής δαπάνης που προκύπτει, απορριπτομένου ως αβασίμου του δεύτερου λόγου διαφωνίας. Άλλωστε, η αναλυτική περιγραφή του τεχνικού αντικειμένου και της προϋπολογισθείσας δαπάνης πρέπει να προκύπτει από την απόφαση ανάθεσης και τον επισυναπτόμενο σ’ αυτήν προϋπολογισμό εργασιών, προϋπόθεση που, κατά τα ανωτέρω, πληρούται και δεν απαιτείται να αναφέρεται στο τιμολόγιο ή τη βεβαίωση εκτέλεσης εργασιών, απορριπτομένου του τρίτου λόγου διαφωνίας ως ερειδόμενου επί εσφαλμένης προϋπόθεσης. Εξάλλου, στην προκειμένη περίπτωση τα ανωτέρω έγγραφα έχουν νομίμως συνταχθεί, υπό την έννοια ότι το μεν τιμολόγιο προσδιορίζει με σαφήνεια την απαίτηση κατά βάση και ποσό και η βεβαίωση της επιτροπής παραλαβής βεβαιώνει την καλή εκτέλεση του έργου (..). Τέλος, πέραν του ότι τα ζητήματα της εγγύησης καλής εκτέλεσης και των ποινικών ρητρών ρυθμίζονται ευθέως από τις εφαρμοστέες διατάξεις των άρθρων 35, 48, 49, 52 και 61 του ν. 3669/2008 (...), η μη αναγραφή τους στο ιδιωτικό συμφωνητικό δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα της εντελλόμενης δαπάνης, απορριπτομένου ως αβασίμου και του τέταρτου λόγου διαφωνίας. Ειδικότερα, όσον αφορά τις ποινικές ρήτρες, το έργο έχει καλώς εκτελεστεί, σύμφωνα με τη σχετική βεβαίωση και δεν υφίσταται περίπτωση ενεργοποίησής τους, ενώ όσον αφορά την εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης του έργου, αυτή αποτελεί δικαιολογητικό για τη νόμιμη υπογραφή της σύμβασης εκτέλεσής του, επιστρέφεται δε χωρίς καθυστέρηση αμέσως μετά την παραλαβή του και δεν απαιτείται να προσκομίζεται ως δικαιολογητικό πληρωμής του χρηματικού εντάλματος που εκδίδεται για την τελική εξόφληση του αναδόχου μετά την βεβαιωθείσα καλή εκτέλεση και παραλαβή του έργου, όπως συμβαίνει στην προκειμένη περίπτωση

Αμοιβή διορισθέντος από το Δικαστήριο προσωρινού κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομίας όταν δεν υπάρχει ενεργητικό, ενώ υπάρχουν εξ αδιαθέτου κληρονόμοι, οι οποίοι δεν έχουν αποποιηθεί την κληρονομία. Ο διορισθείς προσωρινός κηδεμόνας σχολάζουσας κληρονομίας, η οποία δεν έχει ενεργητικό και της οποίας οι εμφανισθέντες κληρονόμοι αρνούνται την παραλαβή, με την περάτωση του έργου του, θα αμειφθεί εξ ολοκλήρου από τους πόρους του άρθρου 65, σε συνδυασμό με το άρθρο 30 παρ. 3 του ν. 4182/2013. (ομόφ.)