ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ. ζητείται η ανάκληση της 12/2017 πράξης της Επιτρόπου της 2ης Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ..... με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Αποπεράτωση κλειστού γυμναστηρίου Δ.Κ.....», μεταξύ του αιτούντος και της παρεμβαίνουσας εταιρείας, συνολικού ποσού 67.391,81 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. 24%), χωρίς όμως να αιτιολογούνται ειδικώς και επαρκώς οι επικαλούμενες απρόβλεπτες συνθήκες..(..) Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις σύναψης της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης. Και τούτο, διότι η ανάγκη εκτέλεσης των επίμαχων εργασιών δεν οφείλεται σε απρόβλεπτες περιστάσεις αλλά σε αστοχίες της αρχικής μελέτης, δεδομένου ότι κατά το χρόνο σύνταξής της (Σεπτέμβριος 2015) ήταν γνωστό τόσο ότι το κτίριο είχε μείνει ημιτελές με τη πρώτη εργολαβία ..., όπως άλλωστε παραδέχεται και το αιτούν, όσο και οι ιδιαίτερα δύσκολες κλιματολογικές συνθήκες (υγρασία) που επιβαρύνονταν και από τη χωροθέτηση του έργου μόλις 100 μέτρα από τις όχθες ποταμού. Συνεπώς, ο μελετητής, έχοντας ως στόχο την αποπεράτωση ενός ημιτελούς έργου που ξεκίνησε το έτος 2004 όφειλε, επιδεικνύοντας στοιχειώδη επιμέλεια, να λάβει υπόψη τα παραπάνω δεδομένα και να προβλέψει τη θωράκιση του κτιρίου έτσι ώστε να αποτραπούν η οξείδωση και ρηγμάτωση των σκυροδεμάτων και επιχρισμάτων αντίστοιχα, ο δε ανάδοχος να φροντίσει για τη φύλαξή του για να αποφευχθούν οι βανδαλισμοί και οι κλοπές στο σύστημα πυρόσβεσης...Απορρίπτει την κρινόμενη αίτηση ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.

ΕλΣυν.Τμ.Μείζ.-Επταμελούς Σύνθεσης/439/2018 Kατ’ ακολουθία αυτών, που προηγουμένως έγιναν δεκτά, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και να αναθεωρηθεί η προσβαλλόμενη απόφαση του VI Τμήματος( 2245/2017 ), ακολούθως δε πρέπει να ανακληθεί η 12/2017 πράξη της Επιτρόπου της 2ης Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Με τα δεδομένα αυτά οι επίμαχες εργασίες, πράγματι αφορούν στην συντήρηση, εγκατάσταση, ανακαίνιση και επέκταση ακόμη και με νέες κατασκευές των υφισταμένων Η/Μ εγκαταστάσεων των κτιριακών υποδομών του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Σύμφωνα όμως με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, ακόμη και στις περιπτώσεις που τα υλικά και μηχανήματα, των οποίων γίνεται προμήθεια, συναρμόζονται στο κτήριο κατά τρόπο ώστε να καθίστανται συστατικά αυτού (π.χ. τοποθέτηση πινάκων, εγκατάσταση συστήματος πυρανίχνευσης και συναγερμού, εγκατάσταση κεντρικής κλιματιστικής μονάδας), σε καμία περίπτωση δεν προκύπτει, ούτε άλλωστε και το Πανεπιστήμιο Πειραιώς ισχυρίζεται, ότι οι εκτελούμενες εργασίες ή έστω κάποιο τμήμα αυτών απαιτούν για την ολοκλήρωσή τους ειδικές τεχνικές γνώσεις, αφού πρόκειται για συνήθεις ηλεκτρολογικές ή λοιπές (υδραυλικές ή μηχανολογικές) εργασίες και για την ορθή εκτέλεσή τους αρκεί, με βάση και τα διδάγματα της κοινής πείρας, η ανάθεσή τους σε επαγγελματίες που διαθέτουν τη σχετική εμπειρία. Επομένως, το αντικείμενο της σύμβασης δεν συνιστά δημόσιο έργο αλλά προμήθεια υλικών και ανάθεση εργασιών και η εντελλόμενη δαπάνη, κατά το μέρος που αφορά σε γενικά έξοδα και εργολαβικό όφελος δεν παρίσταται νόμιμη.

Προμήθεια και Εγκατάσταση Εξοπλισμού: Ζητείται η ανάκληση της 2/2016 πράξης της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό. Κατόπιν αυτών, το Τμήμα κρίνει ότι πρέπει να γίνουν δεκτές οι συνεξεταζόμενες αιτήσεις, να επιστραφεί το κατατεθέν παράβολο στην αιτούσα ..... ΑΕ, να ανακληθεί η 2/2016 πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ..... και να επιτραπεί η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ των ως άνω αιτούντων, με αντικείμενο την «Προμήθεια και Εγκατάσταση Εξοπλισμού Παιδικών Χαρών Δήμου .....», συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 337.364,40 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). Ανακαλεί τη 2/2016 πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό

Ανάδειξη  αναδόχου σε δημόσιο έργο:..Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι από τον έλεγχο των υποβληθέντων σε αυτό ως άνω στοιχείων, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παρούσας.

Προμήθεια και εγκατάσταση αντλητικών συγκροτημάτων(...) Με  δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το αντικείμενο της συναφθείσας μεταξύ του Δήμου ..... και του ανωτέρω αναδόχου σύμβασης δεν αφορά σε εκτέλεση έργου, καθόσον οι εκτελούμενες εργασίες, ανεξαρτήτως των τεχνικών απαιτήσεών τους, δεν εμπίπτουν στην έννοια του δημοσίου έργου, όπως αυτή προσδιορίζεται από τις διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 3 του ν. 3669/2008. Περαιτέρω, όμως, το κυρίως αντικείμενο της εν λόγω σύμβασης, όπως περιγράφεται παραπάνω, συνίσταται στην προμήθεια και εγκατάσταση ενός αντλητικού συγκροτήματος τύπου υποβρυχίου και ενός ομαλού εκκινητού (softstarter) με ενσωματωμένα όλα τα όργανα ασφάλισης και διακοπής. Συνεπώς, η σύμβαση αυτή αποτελεί σύμβαση προμηθειών και υπάγεται στις διατάξεις της νομοθεσίας περί προμηθειών, δεδομένου ότι η προμήθεια των ανωτέρω υλικών έχει μείζονα οικονομική σημασία έναντι της δαπάνης των εργασιών για την εξαγωγή της κατεστραμμένης αντλίας και την εγκατάσταση των νέων υλικών, ενώ δεν προκύπτει ότι το αποτέλεσμα των εν λόγω εργασιών καθίσταται συστατικό του εδάφους, υπό την έννοια που προεκτέθηκε, ούτε ότι για την εκτέλεσή των εργασιών αυτών απαιτούνται ειδικές τεχνικές γνώσεις και εξειδικευμένο επιστημονικό τεχνικό προσωπικό. Συνακόλουθα, αφού η εν λόγω σύμβαση αφορά στη διενέργεια προμηθειών, ο ανάδοχος δεν δικαιούται ποσού για απρόβλεπτες δαπάνες, οι οποίες προβλέπονται και καταβάλλονται μόνο κατά την εξόφληση λογαριασμών που αφορούν στην εκτέλεση δημοσίων έργων και υπό τις προϋποθέσεις που ορίζονται στις οικείες διατάξεις. Τέλος, στην καταβαλλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη για την προμήθεια και εγκατάσταση των ως άνω αγαθών, έπρεπε να γίνει παρακράτηση φόρου εισοδήματος με συντελεστή 4% (για την δαπάνη προμήθειας) και 8% (για την δαπάνη εξαγωγής και εγκατάστασης), και όχι 1% συντελεστής με τον οποίο γίνεται παρακράτηση στην περίπτωση των εργοληπτών κατασκευής τεχνικών έργων. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη  και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Κατασκευή κλειστού γυμναστηρίου Δήμου...ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 33/2011 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου,..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι οι επίμαχες εργασίες που αφορούν στην εγκατάσταση συστήματος κλιματισμού (επιπλέον ποσότητα εργασιών μορφοσιδήρου, προμήθεια και εγκατάσταση καναλιών αερισμού – κλιματισμού με τη μόνωσή τους, προμήθεια και εγκατάσταση των στομίων αερισμού – κλιματισμού, προμήθεια και εγκατάσταση των ανεμιστήρων απαγωγής ακαθάρτου και προσαγωγής νωπού αέρα) συνιστούν πράγματι νέες εργασίες, οι οποίες φαίνεται, καταρχάς, να τροποποιούν τις τεχνικές προδιαγραφές του έργου. Με δεδομένο, όμως, το γεγονός ότι, όπως προκύπτει από την ίδια την αιτιολογική έκθεση του Α.Π.Ε., ακόμα και με την εκτέλεση των εργασιών αυτών δε θα λειτουργήσει τελικά σύστημα κλιματισμού, αλλά εξαερισμού, όπως προβλεπόταν και στην αρχική μελέτη του έργου, οι εργασίες αυτές ναι μεν δεν ταυτίζονται με τις εργασίες της αρχικής σύμβασης, πλην δεν είναι τεχνικά αναγκαίες ούτε οδηγούν στην τελειοποίηση αυτής, καθώς καταλήγουν στο ίδιο τεχνικό αποτέλεσμα, με συνέπεια να μην συντρέχουν οι προϋποθέσεις σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης. Εξάλλου, ακόμα και αν ήθελε γίνει δεκτό ότι είναι δυνατό στο πλαίσιο συμπληρωματικής σύμβασης να εκτελεστούν νέες εργασίες με μερική τροποποίηση του τεχνικού αντικειμένου, που θα οδηγήσουν όχι αμέσως αλλά μελλοντικά σε ποιοτική αναβάθμιση του έργου, όπως εν προκειμένω η δημιουργία υποδομών για την τοποθέτηση μηχανημάτων κλιματισμού, θα πρέπει να συντρέχουν απρόβλεπτες περιστάσεις, με βάση τις οποίες θα δικαιολογείται η μη πρόβλεψη της ανάγκης εκτέλεσής τους κατά τη σύναψη της αρχικής σύμβασης.(...)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤ.ΣΥΝΘ/2167/2011​

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ. ζητείται η ανάκληση της 10/2017 Πράξης του Αναπληρωτή Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ..., με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Συντήρηση προσήνεμου μώλου λιμένα ...», Με την προσβαλλομένη Πράξη κρίθηκε ότι δεν συντρέχουν οι προβλεπόμενες στο νόμο προϋποθέσεις για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης με τον ανάδοχο της αρχικής σύμβασης, καθόσον από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτουν απρόβλεπτες περιστάσεις, αλλά αντιθέτως πλημμελή σύνταξη της αρχικής μελέτης.(..) Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει, ότι στην προκειμένη περίπτωση συντρέχουν οι προϋποθέσεις σύναψης της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης. Και τούτο, διότι η ανάγκη εκτέλεσης των επίμαχων εργασιών ανέκυψε, από απρόβλεπτες περιστάσεις..Ως συνέπεια της σπηλαίωσης επήλθε η καθίζηση που κατέστησε αναγκαίες τις εργασίες της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης.(..)VII. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει, δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και, ... να υπογραφεί η οικεία σύμβαση.Ανακαλεί την 10/2017 πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο νομό ...

Υπερημερία κύρίου του έργου.Ο ανάδοχος υποχρεώνεται να εκτελεί το έργο σύμφωνα με τη σύμβαση και τα λοιπά συμβατικά στοιχεία, χωρίς να δικαιούται ιδιαίτερης αμοιβής ή αποζημίωσης για εργασίες πέραν των συμβατικών, οι οποίες έγιναν χωρίς έγγραφη εντολή της διευθύνουσας υπηρεσίας. Εξάλλου, σε περίπτωση υπερημερίας του κυρίου του έργου, ως προς τις συμβατικές του υποχρεώσεις, γεννάται μόνο δικαίωμα του αναδόχου προς αποζημίωση για τις θετικές ζημίες που προκαλούνται ύστερα από επίδοση σχετικής έγγραφης όχλησης και δεν γεννάται δικαίωμα αυτού να υποκαταστήσει τον κύριο στην εκτέλεση των οφειλομένων από αυτόν ενεργειών, εκτός εάν κάτι τέτοιο προβλέπεται ρητά από τη σύμβαση ή υπάρχει σχετική έγγραφη εντολή της διευθύνουσας υπηρεσίας.

Δημόσια έργα – Eξόφληση ή μη αναδόχου οριστικώς παραληφθέντος έργου, που υπέγραψε τον τελικό λογαριασμό με επιφύλαξη και άσκησε προσφυγή και αίτηση θεραπείας για επιπλέον πληρωμή εργασιών. Η εξόφληση δημοσίου έργου είναι ανεξάρτητη από την έκβαση των ασκηθέντων από την ανάδοχο διοικητικών και ενδίκων βοηθημάτων, διότι δε συντρέχει νόμιμος λόγος ώστε η ανάδοχος να δικαιούται μικρότερο ποσό από το αναλογούν στις εγκριθείσες και παραληφθείσες εργασίες. Επιπλέον δε η εξόφληση δεν έχει την έννοια, ούτε με κανένα τρόπο συνεπάγεται την αποδοχή οποιασδήποτε περαιτέρω αξιώσεως της αναδόχου. Με δεδομένο ότι η πλευρά του Δημοσίου ενέκρινε και παρέλαβε το έργο χωρίς καμία επιφύλαξη και ότι το ποσό που έχει εγκριθεί για την εξόφληση της αναδόχου είναι μικρότερο από την οικονομική της διεκδίκηση και, εφόσον εγκριθεί ο τελικός λογαριασμός, ο οποίος θα πρέπει να αντιστοιχεί στις εγκριθείσες και παραληφθείσες εργασίες, η υπηρεσία θα πρέπει να καταβάλει στην ανάδοχο την αμοιβή, που διαμορφώνεται σύμφωνα με τον τελικό λογαριασμό που θα εγκριθεί. (ομοφ.) 

Κατασκευή κλειστού γυμναστηρίου - συμπληρωματική σύμβαση..ζητείται η αναθεώρηση της 1777/2011 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα μείζονος – επταμελούς σύνθεσης άγεται στην κρίση ότι οι εργασίες που αφορούν στην εγκατάσταση συστήματος κλιματισμού (επιπλέον ποσότητα εργασιών μορφοσιδήρου, προμήθεια και εγκατάσταση καναλιών αερισμού – κλιματισμού με τη μόνωσή τους, προμήθεια και εγκατάσταση των στομίων αερισμού – κλιματισμού, προμήθεια και εγκατάσταση των ανεμιστήρων απαγωγής ακαθάρτου και προσαγωγής νωπού αέρα) συνιστούν συμπληρωματικές εργασίες, οι οποίες θα οδηγήσουν μεν σε ποιοτική αναβάθμιση του έργου, αφού με αυτές δημιουργούνται οι υποδομές για την τοποθέτηση μηχανημάτων κλιματισμού, ωστόσο η ανάγκη εκτέλεσής τους δεν προέκυψε, λόγω συνδρομής απρόβλεπτων περιστάσεων, κατά την υλοποίηση της αρχικής εργολαβίας, ώστε να δικαιολογείται κατά νόμο η σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, αντιθέτως, η εγκατάσταση κλιματισμού για τη λειτουργία κλειστού γυμναστηρίου την άνοιξη και τους θερινούς μήνες θα έπρεπε, κατά τους κανόνες της κοινής πείρας και λογικής, να έχει προβλεφθεί κατά την εκπόνηση των αρχικών μελετών και προ της δημοπρατήσεως του έργου, Εξάλλου, οι επικαλούμενες από τον αιτούντα ως απρόβλεπτες περιστάσεις και συγκεκριμένα, η αλλαγή κλιματολογικών συνθηκών, λόγω των πυρκαγιών του έτους 2009 στην περιοχή 5 δεν αποδεικνύονται με στατιστικά μετεωρολογικά δεδομένα, όπως ορθώς έκρινε το VI Τμήμα με την προσβαλλόμενη απόφαση, η δε υποβολή αιτημάτων από αθλητικά σωματεία που ανήκουν στην 1η επαγγελματική κατηγορία για χρήση του υπό ανέγερση σταδίου, υπό την προϋπόθεση ότι σε αυτό θα υπάρχει πλήρες λειτουργικό σύστημα κλιματισμού, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως απρόβλεπτο γεγονός που δικαιολογεί κατά νόμο τη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης. Περαιτέρω, η εργασία εγκατάστασης φωτοβολταϊκού συστήματος, συνιστά νέα εργασία, η οποία μπορεί να διαχωριστεί από την αρχική σύμβαση οικονομικά και τεχνικά χωρίς να δημιουργήσει μείζονα προβλήματα για την αναθέτουσα αρχή, σε κάθε δε περίπτωση, δεν προβάλλεται στην αιτιολογική έκθεση του Α.Π.Ε. λόγος συνδρομής απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησε αναγκαία την εκτέλεση αυτής, με αποτέλεσμα να μη πληρούνται οι προβλεπόμενες στο νόμο προϋποθέσεις σύναψης της επίδικης σύμβασης και κατά το μέρος τούτο. Επίσης, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος και ο προβαλλόμενος με την αίτηση αναθεώρησης ισχυρισμός της αναθέτουσας αρχής ότι τα αρμόδια όργανά της συγγνωστώς υπέλαβαν ότι η συντρέχουν εν προκειμένω οι προϋποθέσεις νόμιμης σύναψης της παρούσας σύμβασης, δεδομένου ότι οι οικείες ως άνω διατάξεις είναι αρκούντως σαφείς, υπάρχει δε, από μακρού χρόνου, σταθερότητα του σχετικού νομικού πλαισίου, καθώς και της νομολογίας αναφορικά με τις προϋποθέσεις κατάρτισης συμπληρωματικών συμβάσεων, ενώ με βάση τα προεκτεθέντα ουσιώδη πραγματικά περιστατικά, η επιμέλεια ως προς τη σύνταξη των μελετών και των συμβατικών τευχών της αρχικής εργολαβίας, η οποία ανάγεται στη σφαίρα των υποχρεώσεών της, δεν δικαιολογεί κατ’ ουσίαν πλάνη ως προς την κατάρτιση της συμπληρωματικής σύμβασης.....πρέπει να απορριφθεί και να μην αναθεωρηθεί η προσβαλλόμενη με αυτήν 1777/2011 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.