Δημόσια έργα. Διακήρυξη . Διαγωνισμός. Ανάθεση . Παράνομη παράλειψη ανάθεσης του δημοσίου έργου .Αίτηση αναιρέσεως..Επειδή, η διακήρυξη του διαγωνισμού αποτελεί το κανονιστικό πλαίσιο που δεσμεύει τόσο την Αρχή που διενεργεί το διαγωνισμό όσο και τους διαγωνιζομένους ....η εργοληπτική επιχείρηση που συμμετέχει ανεπιφυλάκτως σ’ ένα διαγωνισμό αποδέχεται πλήρως τη νομιμότητα της διακηρύξεως, με βάση την οποία διενεργείται η δημοπρασία για την ανάθεση της κατασκευής του έργου και επομένως δεν είναι επιτρεπτή η εκ μέρους της παρεμπίπτουσα, εκ των υστέρων αμφισβήτηση του κύρους των όρων της διακηρύξεως, με την ευκαιρία της προσβολής, ανάλογα με την έκβαση του διαγωνισμού για την εργοληπτική επιχείρηση, πράξεων που ανάγονται στη διεξαγωγή και τα αποτελέσματά του ..Ειδικώτερα, ως εκ της γενικότητος της διατυπώσεως του όρου 12 της διακηρύξεως του επιδίκου διαγωνισμού, όπως αυτός περιγράφεται από την αναιρεσιβαλλομένη απόφαση.., ο όρος αυτός της διακηρύξεως,οι ειδικές ρήτρες της οποίας υπερισχύουν των γενικών διατάξεων, έχει την έννοια ότι επί ακυρώσεως ή μη εγκρίσεως του αποτελέσματος του διαγωνισμού δεν γεννάται αξίωση αποζημιώσεως των συμμετασχόντων σε αυτόν, τούτο δε ανεξαρτήτως του λόγου για τον οποίο χωρεί η ακύρωση ή η μη έγκριση του αποτελέσματος του διαγωνισμού. ... ο όρος αυτός της διακηρύξεως δεν είχε αμφισβητηθή επικαίρως από την αναιρεσείουσα, η οποία συμμετέσχε στον διαγωνισμό ανεπιφυλάκτως. Υπό τα δεδομένα αυτά, δεν εγεννήθη εν προκειμένω αξίωση της αναιρεσειούσης προς αποζημίωση λόγω της μη εγκρίσεως του αποτελέσματος του διαγωνισμού αυτού. Είναι, συνεπώς, απορριπτέα όλα τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με την κρινομένη αίτηση,

.Διαγωνισμός εκπόνησης μελέτης. Αίτηση αναστολής εκτελέσεως κατά της πράξης αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών. 6. Επειδή, με την οικεία αίτηση ακυρώσεως η αιτούσα προβάλλει ότι, κατά την έννοια του ανωτέρω άρθρου 20.β της διακήρυξης, η μειωμένη εμπειρία των επιστημόνων που αναφέρονται στη διάταξη αυτή αποτελεί λόγο αποκλεισμού διαγωνιζομένου από την περαιτέρω διαδικασία, ότι η εκτεθείσα στην προηγούμενη σκέψη κρίση της προσβαλλόμενης αποφάσεως είναι μη νόμιμη και ότι, συνεπώς, η παρεμβαίνουσα θα έπρεπε να είχε αποκλεισθεί από την περαιτέρω διαδικασία. Ο λόγος όμως αυτός ακυρώσεως δεν μπορεί να θεωρηθεί βάσιμος, και μάλιστα προδήλως. Τούτο διότι, ευλόγως μπορεί να υποστηριχθεί, ως προς την έννοια των ανωτέρω διατάξεων της διακήρυξης, η άποψη, σύμφωνα με την οποία οι διαγωνιζόμενοι πρέπει, επί ποινή αποκλεισμού, να δηλώσουν ότι θα συνεργασθούν με επιστήμονες των δύο αυτών ειδικοτήτων, η ειδική εμπειρία των οποίων αξιολογείται, ως προς την επάρκειά της, στα πλαίσια του 2ου κριτηρίου αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών και ειδικότερα στα πλαίσια της αξιολόγησης της ομάδας μελέτης, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 22.1.2 της διακήρυξης. Εξάλλου, και οι λοιποί λόγοι ακυρώσεως, σύμφωνα με τους οποίους η προσφορά της παρεμβαίνουσας έπρεπε να λάβει μικρότερη βαθμολογία, η δε προσφορά της αιτούσας μεγαλύτερη, δεν μπορούν να θεωρηθούν ως προδήλως βάσιμοι. Ενόψει αυτών, ο ήδη προβαλλόμενος λόγος, σύμφωνα με τον οποίον η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή λόγω προδήλου βασιμότητας της αιτήσεως ακυρώσεως, είναι αβάσιμος και απορριπτέος. 7. Επειδή, τέλος, η αιτούσα σύμπραξη προβάλλει ότι, αν το αποτέλεσμα του διαγωνισμού δεν κατακυρωθεί στην ίδια, θα υποστεί ανεπανόρθωτη, άλλως δυσχερώς επανορθώσιμη βλάβη. Ο ισχυρισμός όμως αυτός είναι απορριπτέος, αφενός μεν διότι επιχείρηση που συμμετέχει σε δημόσιους διαγωνισμούς αναλαμβάνει, από τη φύση της δραστηριότητάς της, τον κίνδυνο να αποκλεισθεί ή να μην της ανατεθεί το έργο, αφετέρου δε διότι η βλάβη αυτή, ως οικονομική, είναι, κατ` αρχήν, επανορθώσιμη (βλ. Ε.Α. 148/2008 κ.ά.). Δ ι ά τ α ύ τ α Απορρίπτει την αίτηση.

Κατασκευή επέκτασης εγκατάστασης επεξεργασίας νερού...Επειδή, έτι περαιτέρω, βάσιμα ισχυρίζεται ο αναθέτων φορέας στις απόψεις του, ότι η προσφεύγουσα δεν προσδιορίζει σε τι συνίσταται η βλάβη που υφίσταται από τους προσβαλλόμενους όρους της διακήρυξης, δοθέντος ότι για την ορισμένη προσβολή διακήρυξης, δεν αρκεί η γενική μνεία περί του παράνομου χαρακτήρα του προσβαλλόμενου όρου, αλλά προσαπαιτείται εξειδίκευση του τρόπου με τον οποίο η παρανομία αυτού, εμπόδισε τον προσφεύγοντα να λάβει μέρος στην δημοπρασία ή ότι δυσχέρανε ουσιωδώς την συμμετοχή του (βλ ΕΑ ΣτΕ 182/2011, 6η σκέψη, 405/2009, 7η σκέψη, 105/2011, 1145/2010, 916/2009, 574/2009, 1141/2008, 1023/2007). Έχει δε κριθεί ότι εάν ο ενδιαφερόμενος για την ανάληψη Αριθμός απόφασης: 200 / 2020 34 δημόσιας σύμβασης ασκήσει αίτηση ασφαλιστικών μέτρων (ή για την ταυτότητα του λόγου προδικαστική προσφυγή) κατά της διακήρυξης, θα πρέπει, προκειμένου να θεωρηθεί ότι ασκεί την αίτηση αυτή με έννομο συμφέρον, να επικαλεστεί βλάβη. Η βλάβη αυτή δεν ταυτίζεται με το έννομο συμφέρον για την άσκηση αίτησης ακυρώσεως αλλά, στο πλαίσιο εξέτασης αίτησης προσωρινής δικαστικής προστασίας, πρέπει να ανάγεται σε μία νομική και πραγματική κατάσταση, η οποία να είναι προσωρινά προστατευτέα και να δικαιολογεί τη χορήγηση προσωρινού μέτρου. Ως βλάβη, συνεπώς, στην περίπτωση αυτή νοείται όχι η απλή επίκληση παρανομίας ή η κατά γενικό τρόπο επίκληση παράβασης διαφόρων διατάξεων οποιουδήποτε επιπέδου αλλά τα πραγματικά εκείνα περιστατικά, συγκεκριμένα και αρκούντως εξειδικευόμενα, αφορώντα τη νομική ή πραγματική κατάσταση του συγκεκριμένου συμμετέχοντος, τα οποία είτε αποκλείουν είτε καθιστούν υπερβολικά δυσχερή τη συμμετοχή στο διαγωνισμό είτε προδιαγράφουν άμεσα ή έμμεσα το αποτέλεσμα του λόγω αδυναμίας του προσφεύγοντος να εκπληρώσει τις απαιτούμενες προϋποθέσεις. Επέκεινα, δεν προβάλλεται παραδεκτώς, κατά την αμφισβήτηση της νομιμότητας διακήρυξης διαγωνισμού, λόγος περί παρανομίας όρου της διακήρυξης, χωρίς να προσδιορίζεται κατά τρόπο συγκεκριμένο η εντεύθεν βλάβη, όπως εν προκειμένω, η βλάβη της προσφεύγουσας από τους προσβαλλόμενους όρους των άρθρων 22Γ, 22.Δ.1., 23.5 και 23.6 της επίμαχης διακήρυξης.

Με την προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα αιτείται να ακυρωθεί και σε κάθε περίπτωση να τροποποιηθεί ανάλογα ο προσβαλλόμενος όρος της υπ’αριθμ. … Διακήρυξης.

Εξ άλλου, η διακήρυξη του διαγωνισμού, ως κανονιστική πράξη δεσμεύει με τους όρους της, τόσο τους τρίτους προς τους οποίους απευθύνεται, όσο και το ίδιο το νομικό πρόσωπο που προκηρύσσει το σχετικό διαγωνισμό, το οποίο υποχρεούται εφεξής και μέχρι τέλους της διαδικασίας του διαγωνισμού να εφαρμόζει τα όσα ορίζονται σε αυτή (βλ. Πράξεις VI Τμ. Ε.Σ. 181/2006, 31/2003, 105/2003). Η αρχή αυτή της δεσμευτικότητας της διακηρύξεως κατοχυρώνεται και στο κοινοτικό δίκαιο, αφού κάθε απόκλιση από τους όρους αυτής αποτελεί παραβίαση της αρχής της ισότητας των διαγωνιζομένων (βλ. Πράξη VI Τμ. Ε.Σ. 70/2006). Κατά συνέπεια, τυχόν παράβαση ουσιώδους όρου της διακήρυξης, είτε κατά τη διάρκεια του διαγωνισμού, είτε κατά τη συνομολόγηση της σύμβασης που καταρτίζεται μετά τη διενέργεια του διαγωνισμού, είτε κατά το στάδιο εκτέλεσης αυτής, καθιστά μη νόμιμη τη σχετική διαδικασία και επάγεται ακυρότητα (βλ. Πράξεις IV Τμ. Ε.Σ. 70/2003, 105/2002, 78, 4/2001, 85/2000).

Αποκατάσταση αναχώματος...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι:i. Μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη IIB της παρούσας, χώρησε η διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση του ελεγχόμενου έργου, χωρίς να εκδοθούν αποφάσεις του καθ’ ύλην αρμόδιου Περιφερειακού Συμβουλίου της Περιφέρειας ... για την ένταξη του ελεγχόμενου έργου στο πρόγραμμα εκτελεστέων έργων της Περιφέρειας και για την επιλογή της διαδικασίας ανάθεσης και του συστήματος υποβολής προσφορών. Η έλλειψη αυτή δεν θεραπεύθηκε με την έκδοση της 665/10.9.2015 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής της ως άνω Περιφέρειας, δεδομένου ότι το εν λόγω συλλογικό όργανο είναι αρμόδιο, σύμφωνα με το άρθρο 176 του Ν. 3852/2010, για την κατάρτιση των όρων της διακήρυξης, τη διεξαγωγή και την κατακύρωση του διαγωνισμού, και όχι για τον προγραμματισμό και την έγκριση της διαδικασίας δημοπράτησης έργου της Περιφέρειας, μόνον δε κατ’ εξαίρεση δύναται να αποφασίζει για την απευθείας ανάθεση εκτέλεσης έργων σε εξαιρετικά επείγουσες περιπτώσεις. Εξάλλου, αβασίμως προβάλλεται με το Η-12193/7.1.2016 έγγραφο της αναπληρώτριας Προϊσταμένης της Δ.Τ.Ε. της Π.Ε. ... της εν λόγω Περιφέρειας ότι δεν απαιτείται απόφαση Περιφερειακού Συμβουλίου για την ένταξη του έργου στο πρόγραμμα εκτελεστέων έργων της Περιφέρειας, καθόσον το συγκεκριμένο έργο χρηματοδοτείται από πιστώσεις του Π.Δ.Ε.. Και τούτο διότι με την ένταξη του έργου στο Π.Δ.Ε., η οποία αποσκοπεί στην εξασφάλιση της αναγκαίας πίστωσης για τη χρηματοδότηση της εκτέλεσης αυτού, δεν υποκαθίστανται στην άσκηση των κατά νόμο αρμοδιοτήτων τους τα καθ’ ύλην αρμόδια όργανα της εν λόγω Περιφέρειας, ενόψει άλλωστε και της συνταγματικής κατοχύρωσης της τοπικής αυτοδιοίκησης και της διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας των Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού (άρθρο 102 παρ. 1, 2 και 4 του Συντάγματος).ii. Μη νομίμως αποκλείστηκε η καταταγείσα πρώτη κατά σειρά μειοδοσίας εργοληπτική επιχείρηση «….», δεδομένου ότι υπέβαλε τις προαναφερόμενες, εκδοθείσες μέσω του Ο.Π.Σ. του Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ. βεβαιώσεις τόσο για την ίδια όσο και για δύο εκτελούμενα από αυτή δημόσια έργα (σκ. IV στ. iv) , καθεμία από τις οποίες πληροί αυτοτελώς, σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω δεκτά (σκ. III Γ), τις απαιτήσεις του νόμου και της διακήρυξης για την απόδειξη της ασφαλιστικής της ενημερότητας ως προς τις οφειλές της προς το Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. με βάση τα άρθρα 20 παρ. 3 της Κ.Δ.Ε και 22 περ. 3 και 23 παρ. 23.2.2. περ. β. της διακήρυξης. Συνεπώς, δεν απαιτείτο η υποβολή χωριστής βεβαίωσης για την απόδειξη της ασφαλιστικής ενημερότητας της εν λόγω επιχείρησης ως προς το εκτελούμενο από αυτή έργο του Δήμου .... «Ανακατασκευή Κτιρίου (πρώην Νοσοκομείου), προκειμένου να χρησιμοποιηθεί από σχολεία». Σε κάθε περίπτωση, τα αρμόδια όργανα του αναθέτοντος φορέα όφειλαν, εφόσον, κατά την εκτίμησή τους, καταλείπονταν σχετικώς αμφιβολίες, να διερευνήσουν επί της ουσίας αν η ως άνω επιχείρηση ήταν ασφαλιστικώς ενήμερη για το προαναφερόμενο έργο, μόνο δε σε αρνητική περίπτωση να προβούν στον αποκλεισμό αυτής.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1787/2016

Με την προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα επιδιώκει να γίνει δεκτή η προδικαστική προσφυγή της και να ακυρωθεί και σε κάθε περίπτωση τροποποιηθεί ανάλογα ο προσβαλλόμενος όρος της διακήρυξης που προκήρυξε το ... και συγκεκριμένα ο όρος με τον αριθμό 20, όπως περιγράφεται στο υποκεφάλαιο «ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑΘΕΡΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΑΠΟΣΤΕΙΡΩΣΗΣ στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι- Αναλυτική Περιγραφή Φυσικού και Οικονομικού Αντικειμένου της Σύμβασης της υπ’ αριθμό ... διακήρυξης (εφεξής «η προσβαλλόμενη»), όπως αυτή τροποποιήθηκε με την υπ΄αρ. πρωτ. 2689/24.11.2021 απόφαση του Δ.Σ του ....

Η εκτέλεση των Δημοσίων έργων διέπεται από τις διατάξεις του προαναφερόμενου νόμου(1418/1984), καθώς και από εκείνες του π.δ/τος 609/1985 (Α΄ 223), η δε ανάθεσή της κατασκευής τους γίνεται με βάση σχετική μελέτη (άρθρο 4 παρ. 3 του ν. 1418/1984).Αν και ευέλικτη, όμως, η διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού δεν στερείται τελείως τυπικότητας, αφού, με τη συμμετοχή περισσότερων υποψηφίων και την πρόβλεψη συλλογικού γνωμοδοτικού οργάνου για την αξιολόγηση των προσφορών, ο νομοθέτης απέβλεψε στην εξασφάλιση στοιχειωδών εγγυήσεων διαφάνειας, όσον αφορά την επιλογή του αναδόχου. Με την ελάχιστη δε αυτή διαφάνεια και την ισότιμη συμμετοχή των υποψηφίων στον πρόχειρο διαγωνισμό δεν συμβιβάζεται η κατακύρωση του αποτελέσματός του σε υποψήφιο του οποίου η προσφορά είτε υποβλήθηκε μετά την παρέλευση της ταχθείσας προς τούτο προθεσμίας, είτε δεν πληρούσε τις ελάχιστες τεχνικές απαιτήσεις που είχε καθορίσει η Αναθέτουσα Αρχή.

Ανάθεση δημοσίων έργων:Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, όπως έχει ήδη κριθεί με την 242/2014 πράξη του Κλιμακίου του, η κατατεθείσα από την εργοληπτική επιχείρηση "….", για το παραδεκτό της συμμετοχής της στο διαγωνισμό για την ανάθεση του ελεγχόμενου έργου, υπεύθυνη δήλωση που υπογράφεται από τον, σύμφωνα με το καταστατικό, νόμιμο εκπρόσωπό της …, με την οποία βεβαιώνει ότι τόσο αυτός όσο και ο άλλος διαχειριστής …. δεν έχουν καταδικαστεί για κάποιο από τα αδικήματα της περίπτωσης 22.2. της διακήρυξης πληρούσε τους όρους της διακήρυξης, καθόσον, σύμφωνα με το άρθρο 23.2.2.α.ii αυτής, απαιτούσε την υποβολή από τη διαγωνιζόμενη εργοληπτική επιχείρηση υπεύθυνης δήλωσης «που υπογράφεται από νόμιμο εκπρόσωπο της επιχείρησης» και βεβαιώνει «ότι τα πρόσωπα που αναφέρονται στην περίπτωση 2 του άρθρου 22», ήτοι οι δύο διαχειριστές της, «δεν έχουν καταδικαστεί για κάποιο από τα αδικήματα της περίπτωσης αυτής», χωρίς να απαιτείται προς τούτο ειδική πληρεξουσιότητα, καθόσον η πιο πάνω δήλωση δεν υπογράφεται από τον … ως φυσικό πρόσωπο για λογαριασμό δικό του και του … αλλά ως, όπως απαιτεί η διακήρυξη, νόμιμο εκπρόσωπο της επιχείρησης που βεβαιώνει, αντλώντας τη σχετική εξουσία απευθείας εκ του καταστατικού της, για την ύπαρξη ή μη συγκεκριμένων ιδιοτήτων στα πρόσωπα που διοικούν την επιχείρηση. Επομένως, η πιο πάνω διαγωνιζόμενη εργοληπτική επιχείρηση πληρούσε τις προϋποθέσεις του νόμου και της διακήρυξης για τη συμμετοχή της στο διαγωνισμό ανάθεσης του ελεγχόμενου έργου.(..)Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης που αφορά στην ανάθεση, από το Δήμο … στην κοινοπραξία εργοληπτικών επιχειρήσεων με την επωνυμία "…", του έργου "Συντήρηση και επισκευή σχολικών κτιρίων και αύλειων χώρων Δημοτικής Ενότητας …".

Προμήθειες...Επειδή, δια της παραπομπής του άρθρου 2.1 της διακηρύξεως στις διατάξεις των υπ’ αριθμ. Π5/264/1977, Π5/268/1977 αποφάσεων του Υπουργού Εμπορίου, όπως αυτές τροποποιήθηκαν με τις υπ’ αριθμ. Π5/268/1980 και Π5/568/1980 αποφάσεις του ιδίου υπουργού, οι διατάξεις αυτές κατέστησαν ρήτρες της διακηρύξεως και, ακολούθως, της συναφθείσης συμβάσεως. Δοθέντος δε ότι, όπως βεβαιώνεται στην αναιρεσιβαλλομένη απόφαση και δεν αμφισβητήθηκε από την αναιρεσείουσα ενώπιον του εφετείου ούτε αμφισβητείται κατ’ αναίρεση, η τελευταία δεν είχε προσβάλει ευθέως τη διακήρυξη με αίτηση ακυρώσεως, οι λόγοι της προσφυγής με τους οποίους αμφισβήτησε την ισχύ των ανωτέρω διατάξεων ήσαν απορριπτέοι ως απαράδεκτοι. Και τούτο διότι, με την ανεπιφύλακτη συμμετοχή της στο διαγωνισμό η αναιρεσείουσα αποδέχθηκε πλήρως τη νομιμότητα της διακηρύξεως και των όρων αυτής, και επομένως δεν είναι επιτρεπτή η εκ μέρους της παρεμπίπτουσα, εκ των υστέρων, αμφισβήτηση του κύρους των όρων της διακηρύξεως, με την ευκαιρία της προσβολής πράξεων που εκδίδονται είτε κατά την διαδικασία διεξαγωγής του διαγωνισμού είτε κατά την λειτουργία της συμβάσεως (βλ. Σ.τ.Ε. 1415/2000 Ολομ., 2743/2003 κ.α.). Συνεπώς, ορθώς το δικάσαν δικαστήριο απέρριψε την προσφυγή ως απαράδεκτη, λόγω παραλείψεως της αναιρεσείουσας να ασκήσει προηγουμένως την προβλεπομένη από τη διακήρυξη ενδικοφανή προσφυγή, περαιτέρω δε, απέρριψε και τους λόγους της προσφυγής, με τους οποίους η αναιρεσείουσα αμφισβητούσε τη νομιμότητα όρων της διακηρύξεως, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με την υπό κρίση αίτηση πρέπει να απορριφθούν.