ΣΤΕ/1219/2011
Τύπος: Δικαστικές Αποφάσεις
Νόμιμη υπόσταση διοικητικής πράξεως:...Επειδή, υπό τα δεδομένα αυτά, εφ’ όσον η προσβαλλόμενη άδεια εκποιήσεως δεν φέρει την αναγκαία για την τελείωσή της υπογραφή οργάνου της Διοικήσεως, είναι ανυπόστατη (πρβλ. ΣτΕ 571/1945, 22/1956, 2253/2002, 20/2009). Ως εκ τούτου, εφ’ όσον η πράξη αυτή δεν έλαβε νόμιμη υπόσταση, δεν δύναται να θεωρηθεί ότι κινήθηκε καθ’ οιονδήποτε τρόπο για την αιτούσα η προθεσμία για την άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως κατά της αποφάσεως αυτής (πρβλ. ΣτΕ 1627/2010, 2103/2006, 2759/2003 κ.ά.) και, επομένως, εμπροθέσμως προσβάλλεται η επίδικη 237/231/ΑΣ 440/12.6.1996 άδεια εκποιήσεως του Υπουργείου Εξωτερικών. Περαιτέρω, για τον αυτεπαγγέλτως εξεταζόμενο λόγο ότι δεν φέρει την γνήσια υπογραφή διοικητικού οργάνου, που αποτελεί στοιχείο απαραίτητο για την νόμιμη τελείωσή της, η πράξη αυτή πρέπει, για λόγους ασφαλείας δικαίου και προστασίας των συναλλαγών, να ακυρωθεί ώστε να αποφευχθεί η τυχόν εφαρμογή της με την κατάρτιση συμβάσεων που αφορούν σε ακίνητη περιουσία. Κατόπιν δε τούτων, αλυσιτελώς ζητείται η ακύρωση της σιωπηρής αρνήσεως της Διοικήσεως να ανακαλέσει την προσβαλλόμενη άδεια στη συνέχεια της από 12.1.2007 σχετικής αιτήσεως της και ήδη αιτούσης.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΣΤΕ/2915/2012
Δημοσίευση κανονιστικής διοικητικής πράξης:..Επειδή, εν προκειμένω, η προσβαλλόμενη απόφαση του Δασάρχη ..., στην οποία περιλαμβάνεται, καθ΄ ο μέρος αφορά τις προαναφερόμενες περιοχές του ... του ..., διάταξη περί απαγορεύσεως της θήρας, φέρει κανονιστικό χαρακτήρα (ΣτΕ 1287/2008, σκέψη 6, πρβλ. ΣτΕ 1592/1998, σκέψεις 7 και 11 και ΣτΕ ΕΑ 211/2002) και, συνεπώς, για να λάβει, κατά τα ανωτέρω, νόμιμη υπόσταση έπρεπε να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εφόσον ούτε από τις διατάξεις του ν.δ/τος 86/1969 (Δασικός Κώδικας, Α΄ 7, βλ., ιδίως, άρθρο 258 παρ. 5 αυτού), επί των οποίων ερείδεται η έκδοση της, ούτε από άλλη ειδική διάταξη προβλέπεται η δημοσίευσή της με άλλο τρόπο. Εξάλλου, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, η ως άνω κανονιστική απόφαση απεστάλη προς ανάρτηση σε δημοτικά καταστήματα της ευρύτερης περιοχής του Δασαρχείου ... και στους κυνηγετικούς συλλόγους ..., ... και .... Εντούτοις και, ανεξαρτήτως του ότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι η, κατά τα ανωτέρω, ανάρτηση της αποφάσεως έλαβε πράγματι χώρα, η τελευταία δεν πληροί τις απαιτήσεις του νόμου, διότι οι κανονιστικού χαρακτήρα πράξεις των οργάνων της Διοικήσεως πρέπει, κατά τα ήδη εκτεθέντα, να δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εφόσον δεν υφίσταται, ούτε η Διοίκηση επικαλείται, ειδική διάταξη, η οποία να προβλέπει την κατ΄ άλλο τρόπο δημοσίευσή τους (ΣτΕ 1287/2008, σκέψη 6). Ενόψει τούτων, η προσβαλλόμενη απόφαση, αν και δεν έλαβε νόμιμη υπόσταση λόγω πλημμελούς δημοσιεύσεώς της, πρέπει, λόγω της φύσεώς της και των κατά νόμο συνεπειών της, αλλά και για λόγους ασφαλείας του δικαίου (ΣτΕ 1287/2008, σκέψη 6, πρβλ. ΣτΕ 1295/2008, σκέψη 5, 1287/2008, σκέψη 6, 3960/2006, σκέψη 8, 1222/2004, σκέψη 6, 664/2004, σκέψη 5 κ.ά.), να ακυρωθεί. Συνεπώς, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή, για το λόγο αυτό, ο οποίος βασίμως προβάλλεται υπό των αιτούντων, παρελκούσης ως αλυσιτελούς της εξετάσεως των λοιπών προβαλλόμενων λόγων ακυρώσεως.
Ν.Δ. 416/1974
Περί αντικαταστάσεως της παρ. 2 του άρθρου 1 του Ν.Δ. 1154/72 "περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως των διατάξεων περί διοικήσεως και διαχειρίσεως των δημοσίων κτημάτων" και ρυθμίσεως θέματος εκποιήσεως αυτών
ΣΤΕ/2242/2013
Δημοσίευση πράξης κανονιστικού χαρακτήρα:..Επειδή, δεδομένου ότι η προσβαλλόμενη Τ.Υ. οικ. 7278/21-10-1999 απόφαση του Νομάρχη …, η οποία, κατά τα ανωτέρω, έχει κανονιστικό χαρακτήρα, δεν δημοσιεύθηκε, η απόφαση αυτή δεν έλαβε νόμιμη υπόσταση. Περαιτέρω, εφόσον η εν λόγω απόφαση είναι ανυπόστατη, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι κινήθηκε με οποιονδήποτε τρόπο για τους αιτούντες η προθεσμία για την άσκηση κατ’ αυτής αιτήσεως ακυρώσεως (πρβλ. ΣτΕ 1627/2010, 2103/2006, 2759/2003, 859/1997, 3327/1991 κ.ά.). Επομένως, εμπροθέσμως προσβάλλεται η παραπάνω απόφαση, η οποία, εξάλλου, για τον αυτεπαγγέλτως εξεταζόμενο λόγο ότι δεν δημοσιεύθηκε και, συνεπώς, δεν έλαβε νόμιμη υπόσταση, πρέπει, για λόγους ασφαλείας δικαίου, να ακυρωθεί, αφού, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, έτυχε εφαρμογής, ενόψει του ότι η διοίκηση την υπέλαβε ως ισχύουσα κατά την έκδοση της 1573/14.8.2002 απόφασης του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας … (πρβλ. ΣτΕ 1627/2010, 859/1997, 3008/ 1996).Επειδή, όπως έχει κριθεί, οι αποφάσεις με τις οποίες ασκείται έλεγχος νομιμότητας σε ανυπόστατες πράξεις στερούνται εκτελεστότητας (βλ. ΣτΕ 2800/2008, 2569/2002, 129/1999, πρβλ. και ΣτΕ 2353/2009, Ολομ. 1925/2002). Κατά συνέπεια, η 1488/7.2.2005 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας .., που εκδόθηκε κατόπιν της προσφυγής των αιτούντων και με την οποία ασκήθηκε έλεγχος νομιμότητας στην προσβαλλόμενη απόφαση του Νομάρχη .., δεν είναι εκτελεστή πράξη, και, για το λόγο αυτό, η υπό κρίση αίτηση, κατά το μέρος που στρέφεται κατ’ αυτής, είναι απορριπτέα ως απαράδεκτη.
ΣΤΕ/1329/2018
Επειδή, περαιτέρω, εφ’ όσον η επίδικη ανάκληση στηρίχθηκε στο αντικειμενικό γεγονός της ελλείψεως νομίμου προϋποθέσεως για την έκδοση της ανακαλουμένης διαπιστωτικής πράξης, δεν υπήρχε υποχρέωση της Διοικήσεως, κατά το άρθρο 20 παρ. 2 του Συντάγματος, να καλέσει προηγουμένως τον αιτούντα σε ακρόαση και είναι, ως εκ τούτου, απορριπτέος ως αβάσιμος ο περί του αντιθέτου προβαλλόμενος λόγος ακυρώσεως (βλ. ΣτΕ 3350/2011 7μ., 2261/2011, 960/2011 κ.ά.). Στην προκειμένη δε περίπτωση δεν αφαιρέθηκε η ιθαγένεια του αιτούντος κατά το άρθρο 4 παρ. 3 του Συντάγματος, αλλά ανακλήθηκε η διαπιστωτική της ελληνικής ιθαγένειας του αιτούντος πράξη σύμφωνα με τους κανόνες περί ανακλήσεως των παράνομων διοικητικών πράξεων. Συνεπώς, αβασίμως προβάλλει ο αιτών παράβαση της ως άνω συνταγματικής διατάξεως. Τέλος, δεδομένου ότι η ιθαγένεια είναι ζήτημα εξόχως σημαντικό για το δημόσιο συμφέρον, καθ’ όσον έχει άμεση επίπτωση στον καθορισμό της συνθέσεως του Λαού ως στοιχείου και αμέσου οργάνου του ελληνικού Κράτους, η ανάκληση ως παράνομης της διαπιστωτικής της ιθαγενείας πράξης εντός ευλόγου χρόνου (εξαετίας) από την έκδοσή της δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι παραβιάζει την συνταγματική αρχή της αναλογικότητας και το συνταγματικό δικαίωμα της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας (άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγματος) και είναι απορριπτέος ως αβάσιμος ο περί του αντιθέτου προβαλλόμενος λόγος ακυρώσεως (πρβλ. ΣτΕ 2621/2012).
ΣΤΕ/1627/2010
Δημοσίευση κανονιστικών αποφάσεων δημοτικών συμβουλίων:..Επειδή, περαιτέρω, εφόσον η προσβαλλόμενη απόφαση 320/7.11.2007 του Δημοτικού Συμβουλίου ... δεν έλαβε νόμιμη υπόσταση, δεν δύναται να θεωρηθεί ότι κινήθηκε καθ’ οιονδήποτε τρόπο για την αιτούσα η προθεσμία για την άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως κατά της αποφάσεως αυτής (πρβλ. ΣτΕ 2103/2006, 2759/2003, 859/1997, 3327/1991 κ.ά.). Επομένως, εμπροθέσμως προσβάλλεται η εν λόγω απόφαση, η οποία, για τον αυτεπαγγέλτως εξεταζόμενο λόγο ότι δεν δημοσιεύθηκε προσηκόντως και συνεπώς δεν έλαβε νόμιμη υπόσταση, πρέπει για λόγους ασφαλείας δικαίου να ακυρωθεί, κατά το μέρος που αφορά την παραχώρηση του ως άνω τάφου, αφού, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου (υπ’ αριθμ. πρωτ. 11889/30.4.2009 έγγραφο του Δήμου ... προς το Δικαστήριο), έτυχε εφαρμογής, και ειδικότερα στη συνέχεια της πράξεως αυτής επελέγη, με κλήρωση, νέος δικαιούχος της χρήσεως του τάφου (πρβλ. ΣτΕ 859/1997, 3008/1996, 82/1987). Περαιτέρω, όπως έχει κριθεί, οι αποφάσεις με τις οποίες ασκείται έλεγχος νομιμότητας σε ανυπόστατες πράξεις στερούνται εκτελεστότητας (βλ. ΣτΕ 2800/2008, 2569/2002, 129/1999, πρβλ. και ΣτΕ 2353/2009, Ολομ. 1925/2002). Κατά συνέπεια, οι εκδοθείσες επί προσφυγών της αιτούσης (σύμφωνα με τα άρθρα 150, 151 και 152 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα) αποφάσεις 43134 + 42243/13.12.2007 του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας ... και 1/18.1.2008 (θέμα 4ο) της Ειδικής Επιτροπής του άρθρου 152 του ν. 3463/2006 του Νομαρχιακού Διαμερίσματος Αθηνών, με τις οποίες ασκήθηκε έλεγχος νομιμότητας στην προσβαλλόμενη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ..., δεν είναι εκτελεστές πράξεις, και, ως εκ τούτου, η υπό κρίση αίτηση, καθ’ όσον στρέφεται κατ’ αυτών, είναι απορριπτέα ως απαράδεκτη.
ΣΤΕ/ΕΑ/157/2015
Προκήρυξη διαγωνισμού για την παραχώρηση ιδιαιτέρου δικαιώματος χρήσης καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος...Επειδή, εξ άλλου, η διαφορά που γεννάται από την αμφισβήτηση πράξεων εκδοθεισών στο πλαίσιο της διαδικασίας που κατατείνει στη σύναψη της επίμαχης συμβάσεως περί εκμισθώσεως από την …. χώρου κειμένου στην χερσαία ζώνη λιμένα, εφ’ όσον η αμφισβήτηση αυτή εγείρεται όχι από τρίτους αλλά από πρόσωπα μετασχόντα στον διαγωνισμό, έχει τον χαρακτήρα ιδιωτικής διαφοράς (βλ. ΣτΕ 891-5/2008 Ολομ., 1211/2010 Ολομ.). Συνεπώς, εφ’ όσον δεν συντρέχει περίπτωση εφαρμογής των ειδικών δικονομικών διατάξεων του ν. 3886/2010, ώστε να έχει δικαιοδοσία η Διοικητική Δικαιοσύνη ανεξαρτήτως της φύσεως της διαφοράς ως διοικητικής ή ιδιωτικής, δικαιοδοσία για την εκδίκαση της κρινομένης αιτήσεως έχουν τα πολιτικά δικαστήρια σύμφωνα με το άρθρο 94 παρ.2 του Συντάγματος. Κατόπιν αυτών, η υπό κρίση αίτηση είναι απορριπτέα ως απαράδεκτη. Πρέπει, όμως, να επιστραφεί στους αιτούντες το ποσό παραβόλου που κατεβλήθη επιπλέον του οφειλομένου ποσού των εκατό (100) ευρώ.
ΣΤΕ/31/2022
Επειδή, ενόψει των ανωτέρω, η Διοίκηση όφειλε, μετά και την αποδοχή της από 17.11.2009 γνωμοδοτήσεως του Ν.Σ.Κ., καθώς και την επανασύσταση στις 27.4.2010 του Κ.Ο.Ε. για επανέλεγχο της επενδύσεως, να αποσαφηνίσει τη δημιουργηθείσα νομική κατάσταση και να άρει την υφιστάμενη εκκρεμότητα με την έκδοση ρητής αποφάσεως (πρβλ. ΣτΕ 92/2016), κρίνοντας αν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις, κατά τις διατάξεις που παρατίθενται στη σκέψη 3, για την πιστοποίηση της ολοκληρώσεως και παραγωγικής λειτουργίας της επενδύσεως, καθώς και για τον καθορισμό του ύψους και την καταβολή της επίμαχης επιχορηγήσεως, όπως αυτή θα είχε διαμορφωθεί, κατά τα προβλεπόμενα στάδια και στο σύνολό της, από την έναρξη υλοποιήσεως της επενδύσεως έως την ολοκλήρωση και την έναρξη της παραγωγικής της λειτουργίας. Ως εκ τούτου, η σιωπηρή απόρριψη της από 19.4.2011 αιτήσεως της αιτούσης εταιρείας συνιστά, κατά το άρθρο 45 παρ. 4 του π.δ. 18/1989 (Α΄ 8), παράλειψη οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας της Διοικήσεως να αποφανθεί επί της εν λόγω αιτήσεως. Για τον λόγο αυτόν, βασίμως προβαλλόμενο, η αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή, να ακυρωθεί η ανωτέρω σιωπηρή απόρριψη και η υπόθεση να αναπεμφθεί στη Διοίκηση, προκειμένου να επιληφθεί της ανωτέρω αιτήσεως και να αποφανθεί επ' αυτής με την έκδοση ρητής πράξεως, παρέλκει δε κατόπιν αυτού ως αλυσιτελής η έρευνα των λοιπών λόγων ακυρώσεως.
ΕΣ/Τ1/124/2001
Το Ε.Σ.δεν κωλύεται από το δεδικασμένο που απορρέει από την ανωτέρω απόφαση να αποφασίσει ότι η νόμιμη υπόσταση του οργάνου αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την χορήγηση σε Προϊσταμένους Γραμματείας Α.Ε.Ι. του σχετικού επιδόματος θέσεως ευθύνης και δεν αρκεί η απλή ανάθεση και άσκηση των οικείων καθηκόντων χωρίς, νόμιμο διορισμό.
ΕΣ/Τ1/124/2001
Το Ε.Σ. δεν κωλύεται από το δεδικασμένο που απορρέει από την ανωτέρω απόφαση να αποφασίσει ότι η νόμιμη υπόσταση του οργάνου αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την χορήγηση σε Προϊσταμένους Γραμματείας Α.Ε.Ι. του σχετικού επιδόματος θέσεως ευθύνης και δεν αρκεί η απλή ανάθεση και άσκηση των οικείων καθηκόντων χωρίς, νόμιμο διορισμό.
ΣΤΕ/29/2010
Επειδή, κατά το άρθρο 18 παρ. 1 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999, Α. 45), «η ατομική διοικητική πράξη τελειούται με την υπογραφή και τη χρονολόγησή της, ή τη δημοσίευσή της αν είναι δημοσιευτέα κατά νόμο …». Κατά τα παγίως δε κριθέντα (πρβλ. ΣτΕ 4/2000, 3378/1995, 2109/1991, 2999/1988 Ολομ., 4082, 3811/1987 κ.ά.), η δημοσίευση ατομικής διοικητικής πράξης, όταν επιβάλλεται κατά νόμον, αποτελεί τύπο της βουλήσεως του διοικητικού οργάνου και στοιχείο της υποστάσεως της πράξης. Το διοικητικό δε όργανο, που εκδίδει την δημοσιευτέα πράξη, πρέπει να είναι αρμόδιο για την έκδοσή της όχι μόνον κατά τον χρόνο της υπογραφής, αλλά και κατά τον χρόνο της δημοσιεύσεώς της (βλ. ΣτΕ 735/1970). Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση η –ακυρωθείσα με την προσβαλλόμενη πράξη- νομαρχιακή απόφαση, με την οποία ανακλήθηκε η άδεια συστάσεως και λειτουργίας της παρεμβαίνουσας ανωνύμου εταιρείας, υπεγράφη κατά τα προεκτεθέντα την 7.8.2007, ήτοι μία μέρα πριν από την έναρξη ισχύος των ρυθμίσεων του ν. 3604/2007, και καταχωρίσθηκε αυθημερόν στο Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών, σχετική δε ανακοίνωση δημοσιεύθηκε στο υπ’ αριθ. 9971 φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (τεύχος ΑΕ και ΕΠΕ) την 29.8.2007. Επομένως, εν όψει των όσων έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, η επίμαχη ανακλητική πράξη απέκτησε νόμιμη υπόσταση ήδη από την 7.8.2007, συγκεκριμένα δε από την καταχώρισή της στο ως άνω μητρώο, σε χρόνο δηλαδή προγενέστερο κατά μία ημέρα από τη θέση σε ισχύ των ρυθμίσεων του ν. 3604/2007, οι οποίες δεν παρέχουν στον νομάρχη αρμοδιότητα ανακλήσεως της αδείας συστάσεως ανωνύμου εταιρείας. Το γεγονός δε ότι ο δεύτερος τύπος δημοσιότητας της νομαρχιακής πράξεως, ήτοι η δημοσίευση σχετικής ανακοινώσεως στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, έλαβε χώρα μετά την έναρξη ισχύος του νέου νόμου δεν επηρεάζει, σύμφωνα με τα εκτεθέντα στην προηγούμενη σκέψη, την υπόσταση της πράξης αυτής. Κατ’ ακολουθίαν, όταν η εν λόγω πράξη απέκτησε νόμιμη υπόσταση δια της τηρήσεως του τύπου δημοσιότητας του συνισταμένου στην καταχώρισή της στο Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών, ήτοι την 7.8.2007, ο Νομάρχης Αθηνών διατηρούσε ακόμη την σχετική αρμοδιότητα και, ως εκ τούτου, νομίμως από της απόψεως αυτής την εξέδωσε. Είναι, συνεπώς, μη νόμιμη η αιτιολογία της προσβαλλομένης πράξεως του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας ..., σύμφωνα με την οποία η επίμαχη νομαρχιακή απόφαση είναι ακυρωτέα, διότι δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως σε χρόνο, κατά τον οποίο ο Νομάρχης Αθηνών δεν ήταν, πλέον, αρμόδιος για την έκδοσή της. Για τον λόγο δε αυτό, βασίμως προβαλλόμενο με την κρινόμενη αίτηση, η πράξη αυτή πρέπει να ακυρωθεί και να απορριφθεί η ασκηθείσα παρέμβαση.