Προγραμματική σύμβαση μεταξύ Δήμου, Βρεφονηπιακού Σταθμού (ΝΠΔΔ) και Κοινοτικής Επιχείρησης. Μη νόμιμη, διότι ανεπίτρεπτα η τελευταία καθίσταται μοναδικός αντισυμβαλλόμενος του Δήμου, αφού έχει ανατεθεί σ΄αυτήν εξ ολοκλήρου η υλοποίηση της ως άνω σύμβασης, κατά παράβαση του άρθρου 35 παρ. 1 του Δ.Κ.Κ. Εξάλλου, η χρηματοδότηση του Βρεφονηπιακού Σταθμού από το δήμο και η μεταφορά του ποσού στην Κοινοτική Επιχείρηση συνιστά ανεπίτρεπτη κατά νόμο (άρθρ. 277 παρ. 8 Δ.Κ.Κ.) επιχορήγηση αυτής.

Προγραμματικές συμβάσεις.Μη νόμιμη η καταβολη ποσου 12.000 ευρώ  στην Αναπτυξιακή Επιχείρηση Δήμου …(….) σε εκτέλεση της από 10.7.2006 προγραμματικής σύμβασης που έχει συναφθεί μεταξύ του Δήμου …., της ….και του Ε΄ Βρεφονηπιακού Σταθμού για την εκπόνηση και εφαρμογή ολοκληρωμένου προγράμματος παροχής υπηρεσιών στα προνήπια και νήπια του νέου Τμήματος του Παραρτήματος ως άνω Βρεφονηπιακού Σταθμού (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη δαπάνη    δεν είναι νόμιμη, καθόσον τόσο το αντικείμενο όσο και το χρονικό διάστημα ισχύος της δεύτερης, από 10.7.2006, προγραμματικής σύμβασης για την εκπόνηση και εφαρμογή ολοκληρωμένου προγράμματος παροχής υπηρεσιών στα προνήπια και νήπια του νέου τμήματος του παραρτήματος του Ε΄ Βρεφονηπιακού Σταθμού …..εμπίπτει στο αντικείμενο της από 2.5.2006 προγραμματικής σύμβασης, που περιλαμβάνει την παροχή των ίδιων ακριβώς υπηρεσιών σε όλα τα νήπια και προνήπια του Ε΄ Βρεφονηπιακού Σταθμού συμπεριλαμβανομένου και του Παραρτήματός του, επομένως και νέου Τμήματος του Παραρτήματος αυτού, όπως άλλωστε ορίζεται ρητά και στο άρθρο 3 της σύμβασης αυτής, το οποίο παράρτημα είχε ιδρυθεί και λειτουργούσε ήδη στο ισόγειο του μισθωμένου από το Δήμο ακινήτου (βλ. το από 3.3.2006 ιδιωτικό συμφωνητικό) για την στέγαση του Ε΄ Βρεφονηπιακού Σταθμού, πριν από την υπογραφή της σύμβασης αυτής (2.5.2006). Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα  δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής σε εργαζόμενους Δημοτικού Βρεφοκομείου σε εκτέλεση συμβάσεων παροχής υπηρεσιών, οι οποίες καταρτίστηκαν κατ’ εφαρμογή του άρθρου 209 του κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του Ν. 3463/2006 (ΦΕΚ Α΄ 114) Κ.Δ.Κ., καθόσον με τις συναφθείσες συμβάσεις καλύπτονται πάγιες και διαρκείς ανάγκες, διότι το αντικείμενο των εν λόγω συμβάσεων, δεν είναι ποσοτικά και χρονικά περιορισμένο, αλλά ανακύπτει σε μόνιμη βάση και για το σύνολο του σχολικού έτους, οι δε ανατιθέμενες στους εργαζόμενους εργασίες ανάγονται στη συνήθη λειτουργική δραστηριότητα του Τμήματος Βρεφονηπιακού – Παιδικού Σταθμού. Επιπλέον, ο αριθμός των σχετικώς συναφθεισών συμβάσεων (21), υπερβαίνει κατά πολύ τον αριθμό των προβλεπόμενων στον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας μη καλυφθεισών οργανικών θέσεων (6), αλλά και τον αριθμό των συμβάσεων έργου, η έγκριση των οποίων ζητήθηκε και τελικώς καταρτίσθηκαν, παρά την προηγούμενη σύναψη των εν λόγω συμβάσεων παροχής υπηρεσιών, με αποτέλεσμα να φέρονται ότι απασχολούνται στο Βρεφοκομείο 33 άτομα.  

ΕΡΓΑΣΙΕΣ – ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ:Νόμιμη η καταβολή μέρους δαπάνης από Δήμο σε ιδιωτική εταιρεία για περιφράξεις κοινόχρηστων και δημοτικών χώρων, καθόσον είναι νόμιμη η με απευθείας ανάθεση σύναψη σύμβασης παροχής υπηρεσιών, σύμφωνα με το άρθ.83 ν.2362/95 και το άρθρο 1 της κατ’εξουσιοδότηση αυτού εκδοθείσας 35130/739/9.8.2010 Υ.Α,, αφού παρά το ότι έχει μικτό χαρακτήρα, δηλαδή της προμήθειας των υλικών περίφραξης και των εργασιών τοποθέτησης αυτών, προέχων όμως χαρακτήρας και κύριο αντικείμενό της ανάθεσης είναι η εκτέλεση από τον ανάδοχο των εργασιών περίφραξης και όχι η προμήθεια των υλικών. Ο χαρακτήρας της ως άνω σύμβασης δεν αναιρείται από το γεγονός ότι εκδόθηκε τιμολόγιο πώλησης και όχι τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά .., το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες, δεδομένου ότι με τις σχετικώς συναφθείσες συμβάσεις καλύπτονται πάγιες και διαρκείς ανάγκες, ... Και τούτο, διότι το αντικείμενο των εν λόγω συμβάσεων, όπως περιγράφεται στις οικείες αποφάσεις του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του Βρεφοκομείου και στο κείμενο των συναφθεισών συμβάσεων δεν είναι ποσοτικά και χρονικά περιορισμένο, αλλά ανακύπτει σε μόνιμη βάση και για το σύνολο του σχολικού έτους, οι δε ανατιθέμενες στους φερόμενους ως δικαιούχους εργασίες ανάγονται στη συνήθη λειτουργική δραστηριότητα του Τμήματος Βρεφονηπιακού – Παιδικού Σταθμού και στα καθήκοντα των προβλεπόμενων στον Οργανισμό του Βρεφοκομείου ειδικοτήτων Νηπιαγωγών, Ψυχολόγων, Κοινωνικών Λειτουργών, Βρεφονηπιοκόμων, Καθαριστών και Μαγείρων...(...)τα αρμόδια όργανα του Βρεφοκομείου δεν ενήργησαν με σκοπό την καταστρατήγηση των κειμένων διατάξεων. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, δικαιολογείται η κατ΄ εξαίρεση θεώρηση, λόγω συγγνωστής πλάνης, των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων...(συγγνωστή πλάνη)

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Κωλύεται η υπογραφή της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης εργασιών του έργου «Κατασκευή βρεφονηπιακού σταθμού Δημοτικού Διαμερίσματος Δήμου … (αίθουσα πολλαπλών χρήσεων & βοηθητικών χώρων υπόγειο)», συμβατικού ποσού 161.900,24 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.), διότι οι περιστάσεις που επικαλείται ο Δήμος για την εκτέλεση των επίμαχων εργασιών δεν είναι απρόβλεπτες και, ως εκ τούτου, δεν δύνανται να δικαιολογήσουν τη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης με τον ανάδοχο του αρχικού έργου. Οι εργασίες της ελεγχόμενης σύμβασης, οι οποίες οφείλονται στη διαπίστωση ότι οι συμβατικές ποσότητες υπολείπονται των πραγματικά απαιτούμενων, δεν υπαγορεύθηκαν από τη συνδρομή αιφνίδιων πραγματικών γεγονότων, τα οποία αντικειμενικά δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθούν και κατά συνέπεια, η ανάγκη εκτέλεσης των ως άνω εργασιών της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης οφείλεται σε αστοχία της μελέτης, η οποία θα είχε αποφευχθεί, εάν είχε καταβληθεί η δέουσα επιμέλεια κατά την εκπόνηση αυτής και όχι στη συνδρομή περιστάσεων που δεν μπορούσαν να προβλεφθούν, Επομένως οι σχετικές δαπάνες μπορούν να καλυφθούν μόνο από το κονδύλιο των απροβλέπτων της αρχικής σύμβασης.

Επιχορήγηση :Με αυτά τα δεδομένα, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμη. Ειδικότερα, δεν ήταν απαραίτητη η ανάλωση του ποσού της τακτικής επιχορήγησης προκειμένου να χορηγηθεί έκτακτη, καθόσον στο πλέγμα των διατάξεων περί επιχορηγήσεων των ν.π.δ.δ. των δήμων δεν προβλέπεται τέτοια προϋπόθεση. Περαιτέρω, η δυνατότητα έκτακτης επιχορήγησης του ν.π.δ.δ. προβλέπεται ευθέως από τις διατάξεις του Κ.Δ.Κ. που ανωτέρω παρατίθενται, ως εκ τούτου δεν ασκεί επιρροή το γεγονός ότι δεν ορίζεται η επιχορήγηση αυτή ως πόρος   στη συστατική του πράξη. Εξάλλου, μπορεί μεν στην 174/30.7.2018  απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου για την αναμόρφωση του προϋπολογισμού του Δήμου να μη διαλαμβάνεται ότι η επιχορήγηση προς το ν.π.δ.δ. ήταν έκτακτη, από τη μεταγενέστερη όμως απόφαση 214/12.9.2018 έγκρισης του προϋπολο-γισμού του ν.π.δ.δ., όπου ρητώς αναφέρεται στο σχετικό τίτλο του Κ.Α. ότι πρόκειται για έκτακτη επιχορήγηση, προκύπτει ότι το Δημοτικό Συμβούλιο κατά την έγκριση γνώριζε την αιτία της δαπάνης, τον προορισμό και τον έκτακτο χαρακτήρα αυτής. Τέλος, η πραγματοποίηση της συναυλίας τελούσε υπό την αίρεση της έγκρισης παραχώρησης του Ωδείου ....... του Αττικού, που έλαβε χώρα στις 10.7.2018, επομένως δεν ήταν δυνατή η πρόβλεψη της επίμαχης δαπάνης και η ένταξή της στον προϋπολογισμό έτους 2018 του ν.π.δ.δ., ο οποίος καταρτίσθηκε στο τέλος του προηγούμενου έτους 2017.  

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά  .. προκύπτουν οι λόγοι για τους οποίους οι εν λόγω εργασίες έπρεπε να καλυφθούν μέσω σύμβασης παροχής υπηρεσιών, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 209 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, απορριπτομένου ως αβασίμου του σχετικού δεύτερου λόγου διαφωνίας. Πλην όμως, οι υπηρεσιακές ανάγκες, όπως αυτές περιγράφονται στις οικείες αποφάσεις της Αντιπροέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του Βρεφοκομείου και στο κείμενο των συναφθεισών συμβάσεων δεν είναι ποσοτικά και χρονικά περιορισμένες, αλλά ανακύπτουν σε μόνιμη βάση και για το σύνολο του σχολικού έτους, οι δε ανατιθέμενες στους φερόμενους ως δικαιούχους εργασίες ανάγονται στη συνήθη λειτουργική δραστηριότητα του Τμήματος Βρεφονηπιακού – Παιδικού Σταθμού και στα καθήκοντα των προβλεπόμενων στον Οργανισμό του Βρεφοκομείου ειδικοτήτων Νηπιαγωγών, Ψυχολόγων, Κοινωνικών Λειτουργών, Νηπιοβρεφοκόμων και Καθαριστών..(..)τα αρμόδια όργανα του Βρεφοκομείου δεν ενήργησαν με σκοπό την καταστρατήγηση των κειμένων διατάξεων, αλλά γιατί υπέλαβαν από πλάνη τους ότι μπορούσαν να προβούν στη σύναψη των επίμαχων συμβάσεων, η πλάνη τους δε αυτή είναι συγγνωστή.(συγγνωστή πλάνη)

Μελέτες - Υπηρεσίες:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε αχιτέκτονα μηχανικό – τεχνικό σύμβουλο σε εκτέλεσης σύμβασης, για το έργο ‘Μελέτη Βρεφονηπιακού Σταθμού …..», καθόσον οι ανωτέρω υπηρεσίες εντάσσονται εννοιολογικά στις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών του άρθρου 1 παρ. 2β΄ του ν. 3316/2005 (ΦΕΚ Α΄ 85/2005), καθόσον προσιδιάζουν σε «υπηρεσίες αρχιτέκτονα, υπηρεσίες μηχανικού και ολοκληρωμένες υπηρεσίες μηχανικού», «υπηρεσίες πολεοδομικού σχεδιασμού και αρχιτεκτονικής τοπίου» και «συναφείς υπηρεσίες παροχής επιστημονικών και τεχνικών συμβουλών» και συνεπώς μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας, χωρίς να τηρηθεί η διαδικασία διαγωνισμού του ν. 3316/2005 και συντρέχουν οι προϋποθέσεις που τίθενται με τον ίδιο νόμο για την εξαιρετική προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης.

ΑΠΟΔΟΧΕΣ:-ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ Ο.Χ. ΔΙΜΗΝΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η πρόσληψη της φερόμενης ως δικαιούχου έγινε κατά παράβαση του άρθρου 206 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ., διότι η επικαλούμενη ανάγκη παροχής λογιστικών υπηρεσιών δεν έχει κατεπείγοντα χαρακτήρα, αφού εντάσσεται στη συνήθη διοικητική λειτουργία του Βρεφονηπιακού Σταθμού, όπως, άλλωστε, καταδεικνύεται και από την πρόβλεψη σχετικής θέσης μονίμου διοικητικού υπαλλήλου, με την ειδικότητα του λογιστή, στον οικείο Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας. Περαιτέρω, οι ισχυρισμοί, που προβάλλονται στο έγγραφο επανυποβολής του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος, ότι η πρόσληψη της φερόμενης ως δικαιούχου ήταν αναγκαία για τη λειτουργία του Βρεφονηπιακού Σταθμού λόγω έλλειψης α) τακτικού προσωπικού του νομικού προσώπου, β) λογιστών στο Δήμο ….. και στα λοιπά δημοτικά ν.π.δ.δ. και γ) λόγω της ανάγκης κλεισίματος της οικονομικής διαχείρισης του νομικού προσώπου για το έτος 2015, μέχρι να καλυφθούν οι ανάγκες λειτουργίας του με την πρόσληψη τακτικού προσωπικού για την οποία έχουν ήδη δρομολογηθεί οι σχετικές διαδικασίες (αναμονή οριστικής έγκρισης από το ΥΠ.ΕΣ. & Δ.Α.), είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι, δεδομένου ότι οι ανακύπτουσες από την έλλειψη τακτικού προσωπικού ανάγκες δεν δύνανται να θεωρηθούν κατεπείγουσες και πρόσκαιρες, αλλά πάγιες και διαρκείς και, συνεπώς, δεν δύνανται να αποτελέσουν νόμιμο δικαιολογητικό λόγο για την πρόσληψη της ως άνω υπαλλήλου, βάσει της ειδικής διάταξης του άρθρου 206 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ (βλ. ν. 3584/2007), επιπλέον δε, η μη έγκαιρη αντιμετώπισή τους, στην συγκεκριμένη χρονική στιγμή, δεν προκύπτει ότι θα επιφέρει δυσμενείς και μη αναστρέψιμες συνέπειες για το επιτελούμενο από το νομικό αυτό πρόσωπο σκοπό. Επίσης, ο ισχυρισμός ότι η απόφαση πρόσληψης της φερόμενης ως δικαιούχου κρίθηκε νόμιμη με την 20701/22.3.2016 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου είναι απορριπτέος ως αλυσιτελής, διότι ο έλεγχος νομιμότητας των πράξεων των Ο.Τ.Α. και των δημοτικών νομικών προσώπων από τα αρμόδια όργανα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, στο πλαίσιο της ασκούμενης επ’ αυτών εποπτείας, δεν δεσμεύει το Ελεγκτικό Συνέδριο κατά την άσκηση του συνταγματικά κατοχυρωμένου προληπτικού ελέγχου των δαπανών των Ο.Τ.Α. (Ε.Σ Ι Τμ. πράξη 35/2013, Κλιμ.Προλ.Ελ.Δαπ. στο Ι Τμήμα 231/2015).