ΕΣ/ΚΛΙΜ/Ζ/11/2018
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Έλεγχος νομιμότητας σχεδίου σύμβασης (παραχώρηση parking).(..)που αφορά στη συνεργασία μεταξύ του Δήμου ... και της ανώνυμης εταιρείας ΟΤΑ με την επωνυμία «...» (στο εξής: ....), με σκοπό την πιλοτική αναβάθμιση και επικαιροποίηση της μηχανογραφικής οργάνωσης και λειτουργίας του υπόγειου σταθμού αυτοκινήτων της πλατείας ..., καθώς και την παραχώρηση των υπηρεσιών διαχείρισης και λειτουργίας του στη ...Με δεδομένα τα ανωτέρω το Κλιμάκιο κρίνει ότι :1) Δοθέντος ότι στο ελεγχόμενο σχέδιο δεν αποτυπώνεται αναλυτικά το κόστος των αναλαμβανόμενων εκ μέρους της ... ΑΕ υποχρεώσεων (ήτοι το κόστος παραγωγής/προμήθειας του λειτουργικού συστήματος –λογισμικό - καθώς και το κόστος διοίκησης-διαχείρισης του σταθμού για τέσσερα έτη), αλλά προκύπτει ότι αυτή θα εισπράττει 15% των συνολικών μηνιαίων εσόδων από τη λειτουργία του σταθμού, το ποσό αυτό συνιστά αμοιβή της για τις παρεχόμενες από αυτήν υπηρεσίες...Ως εκ τούτου για την ελεγχόμενη διαδικασία ανάθεσης, ενόψει του προϋπολογιζόμενου ανώτατου ποσού προσδοκώμενων εσόδων, εφαρμογή έχουν, καταρχήν, οι διατάξεις των άρθρων 1, 6 έως 29, των παραγράφων 1 έως 3 του άρθρου 33, καθώς και οι διατάξεις των άρθρων 34 έως 60 του τελευταίου αυτού νόμου (4413/2016).2) Ενόψει των σκοπών της ...., όπως προκύπτουν από το καταστατικό της, μέρος των οποίων εκτέθηκε ανωτέρω, προκύπτει ευθέως ότι μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται και σκοποί εμπορικοί (βλ. ανωτ. σκέψη IV, άρθρο 3 του....Συνεπώς, ανεξαρτήτως αν αυτοί συνάδουν με τη μορφή της ως αναπτυξιακής εταιρείας, η .... δεν δύναται να θεωρηθεί ως «οργανισμός δημοσίου δικαίου» κατά το άρθρο 3 παρ. 4 του ν.4413/2016...3) Η ...., ως αναπτυξιακή ανώνυμη εταιρεία του Δήμου ... δεν έχει, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκέψη IV B) εκ του νόμου ικανότητα να ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα, στην έννοια της οποίας εμπίπτει η διαχείριση και εκμετάλλευση υπογείου σταθμού αυτοκινήτων...Συνακόλουθα, μη δυνάμενη η .... να αναλάβει νομίμως την ως άνω δραστηριότητα, δεν δύναται και να την αναθέσει σε τρίτους (υπεργολάβους ή συνεργάτες), όπως επιχειρείται με το άρθρο 12 της ελεγχόμενης σύμβασης....Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο,
Μη ανακλητέα με την ΕλΣυν.Τμ.6/526/2018,η οποία όμως αναθεωρήθηκε με την ΕλΣυνΤμ.Μειζ-Επταμ.Συνθ/903/2018 και κατ'επέκταση ανακλήθηκε και η παρούσα.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕλΣυν.Τμ.6/526/2018
Αναβάθμιση και επικαιροποίηση της μηχανογραφικής οργάνωσης και λειτουργίας του υπόγειου σταθμού αυτοκινήτων:..ζητείται η ανάκληση της 11/2018 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.. η ελεγχόμενη σύμβαση παραχώρησης μη νομίμως ανατέθηκε από το Δήμο … στην …, κατά παρέκκλιση των διαδικασιών του ν. 4413/2016, καθόσον δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 16 του εν λόγω νόμου, σύμφωνα με όσα βασίμως έγιναν δεκτά από το Κλιμάκιο. Επισημαίνεται εντούτοις ότι, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει με σαφήνεια η εκτιμώμενη αξία της παραχώρησης, ώστε να προσδιοριστεί εάν αυτή υπερβαίνει το προβλεπόμενο στο άρθρο 1 παρ. 2 του ν. 4413/2016 όριο, το οποίο και προσδιορίζει τις εφαρμοστέες διατάξεις. Και τούτο διότι για τον υπολογισμό της εκτιμώμενης αξίας απαιτείται, κατ’ άρθρο 8 του ν. 4413/2016, να λαμβάνονται υπόψη, πέραν του «συνολικού κύκλου εργασιών του παραχωρησιούχου καθ’ όλη τη διάρκεια της σύμβασης», και οι «πληρωμές ή οποιοδήποτε χρηματοοικονομικό πλεονέκτημα οποιασδήποτε μορφής το οποίο καταβάλλει η αναθέτουσα αρχή … προς τον παραχωρησιούχο» .. καθώς και η «αξία όλων των αγαθών, υπηρεσιών, περιουσιακών στοιχείων ή/και της χρήσης αυτών που θέτουν οι αναθέτουσες αρχές … στη διάθεση του παραχωρησιούχου, όπως ιδίως γη ή/και η χρήση αυτής, αρχαιολογικές εργασίες, εργασίες μετακίνησης δικτύων Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας, συνοδών έργων κ.λπ., υπό τον όρο ότι είναι αναγκαίες για την εκτέλεση των έργων ή την παροχή των υπηρεσιών» (.., τα στοιχεία δε αυτά δεν περιλαμβάνονται στα στοιχεία του φακέλου.Κατ’ ακολουθίαν, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης και η σχετική παρέμβαση, πρέπει να απορριφθούν.Αποφαίνεται ότι η 11/2018 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν πρέπει να ανακληθεί.
Αναθεωρήθηκε με την ΕλΣυνΤμ.Μειζ-Επταμ.Συνθ/903/2018
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/298/2018
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Για να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου της σύμβασης συνεργασίας μεταξύ του Δήμου … και της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «ΔΗΜΟΣ … ΑΝΩΝΥΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΟΤΑ» και το διακριτικό τίτλο «… Α.Ε.», για την πιλοτική αναβάθμιση και επικαιροποίηση της μηχανογραφικής οργάνωσης και λειτουργίας του υπόγειου σταθμού αυτοκινήτων της πλατείας … και την παραχώρηση των υπηρεσιών διαχείρισης και λειτουργίας του υπόγειου ως άνω σταθμού(....)Εξάλλου, με την ελεγχόμενη σύμβαση, ο Δήμος … επιδιώκει την εκπλήρωση του ανατεθειμένου από το νόμο δημόσιου σκοπού (κατασκευή, συντήρηση και εκμετάλλευση χώρων στάθμευσης) με δικά του κατ’ ουσίαν διοικητικά, τεχνικά και λοιπά μέσα, δοθέντος ότι η … Α.Ε. ανήκει στο Δήμο σε ποσοστό πλέον του 99%, ενώ ευλόγως αναθέτει τη συγκεκριμένη εμπορική δραστηριότητα στον επιχειρησιακό βραχίονα του Δήμου, που είναι η αναπτυξιακή του ανώνυμη εταιρεία(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος...σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της … Α.Ε. «Για την πιλοτική αναβάθμιση και επικαιροποίηση της μηχανογραφικής οργάνωσης και λειτουργίας του υπόγειου σταθμού αυτοκινήτων της πλατείας … και την παραχώρηση των υπηρεσιών διαχείρισης και λειτουργίας του υπόγειου ως άνω σταθμού».
ΝΣΚ/37/2024
Εφαρμοστέο νομικό πλαίσιο για την επιλογή εξωτερικού παρόχου υπηρεσιών υποστήριξης (άρθρο 43 καν. ΕΚ 810/2009) των αρμόδιων για την χορήγηση θεωρήσεων εισόδου εθνικών αρχών μετά την κατάργηση διατάξεων στις οποίες παραπέμπει το μέχρι τώρα ισχύον άρθρο 20 ν. 4315/2014. (...) Η σύμβαση παροχής υπηρεσιών από εξωτερικό πάροχο, για την εκτέλεση των καθηκόντων της παραγράφου 6 του άρθρου 43 του κανονισμού 810/2009, έχει τον χαρακτήρα σύμβασης παραχώρησης υπηρεσιών, κατά την έννοια της οδηγίας 2014/23/ΕΕ και του νόμου 4413/2016. Στη διαδικασία για την ανάθεση της ανωτέρω σύμβασης σε εξωτερικό πάροχο για την παροχή υποστηρικτικών υπηρεσιών στις αρμόδιες προξενικές και διπλωματικές αρχές για την χορήγηση θεωρήσεων εισόδου, η Διοίκηση πρέπει να εφαρμόσει το άρθρο 20 του ν. 4315/2014, όπως ισχύει, καθώς και τις διατάξεις του νόμου 4413/2016 σε αντικατάσταση των καταργηθεισών του ν. 4281/2014 στις οποίες παραπέμπει το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 20 του ν. 4315/2014 (ομόφωνα).
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/151/2023
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου σύμβασης και της υποκείμενης διαδικασίας για την υποπαραχώρηση του δικαιώματος χρήσης, λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης ενός σταθμού πολλαπλών χρήσεων, σε τμήμα του Εμπορικού Λιμένα … … Β΄ του Οργανισμού Λιμένα …(....)Συναφώς, στον βαθμό που το άρθρο 4.3 της Σύμβασης Υποπαραχώρησης προβλέπει τη δυνατότητα παραίτησης, με τη συναίνεση του υποπαραχωρησιούχου, από τον όρο του άρθρου 4.1.4 και, συνακόλουθα, την υπογραφή και εκτέλεση της Σύμβασης Υποπαραχώρησης, ακόμη και σε δασική ή αναδασωτέα έκταση της υποπαραχωρούμενης περιοχής, χωρίς προηγούμενη περιβαλλοντική αδειοδότηση, η σχετική πρόβλεψη είναι αντίθετη, προεχόντως, στο άρθρο 24 παρ. 1 του Συντάγματος. Ενόψει των ανωτέρω, η πρόβλεψη στα άρθρα 4.3 και 4.5 της Σύμβασης Υποπαραχώρησης της δυνατότητας παραίτησης του … ή του υποπαραχωρησιούχου από οποιαδήποτε αναβλητική αίρεση ή ενέργεια αποδίδεται στο άλλο μέρος, συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της Σύμβασης Παραχώρησης, καθώς η άσκηση της σχετικής δυνατότητας δύναται να παραβιάσει, κατά τις διακρίσεις που έγιναν ανωτέρω, θεμελιώδεις διατάξεις και αρχές της Οδηγίας 2014/23/ΕΕ και του άρθρου 24 του Συντάγματος.(....)Απαραδέκτως εισάγεται για έλεγχο το σχέδιο σύμβασης για την υποπαραχώρηση του δικαιώματος χρήσης, λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης ενός σταθμού πολλαπλών χρήσεων σε τμήμα του Εμπορικού Λιμένα … … Β΄ του Οργανισμού Λιμένα …, κατά το σκέλος με το οποίο τροποποιείται η από 15.1.2003 σύμβαση παραχώρησης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και του ΟΛΚ.Παραδεκτώς εισάγεται για έλεγχο το ανωτέρω σχέδιο σύμβασης, κατά το σκέλος με το οποίο υποπαραχωρείται από το … το δικαίωμα χρήσης, λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης του ανωτέρω σταθμού πολλαπλών χρήσεων του Εμπορικού Λιμένα … … Β΄ στην ανώνυμη εταιρεία «… ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ». Δεν κωλύεται η υπογραφή του ανωτέρω σχεδίου σύμβασης, κατά το παραδεκτώς εισαγόμενο σκέλος του, υπό τους όρους που τίθενται στο σκεπτικό
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΕΝ ΜΕΡΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/991/2023.
ΣΤΕ/ΕΑ/282/2018
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΟ: με την αίτηση αυτή ζητείται η αναστολή εκτελέσεως: α) του …. εγγράφου της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Οδικής Κυκλοφορίας της Γενικής Διεύθυνσης Οδικής Ασφάλειας του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, β) του οικ. …. εγγράφου του Αναπληρωτή Προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Μεταφορών και Επικοινωνιών της Περιφέρειας Αττικής και γ) του …. εγγράφου της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Μεταφορών και Επικοινωνιών της Περιφερειακής Ενότητας Δυτικού Τομέα Αθηνών. Με τα δύο πρώτα έγγραφα γνωστοποιείται προς τους Γενικούς Διευθυντές Μεταφορών και Επικοινωνιών των Περιφερειών της χώρας και προς τους Προϊσταμένους των Διευθύνσεων Μεταφορών και Επικοινωνιών των Περιφερειακών Ενοτήτων της Περιφέρειας Αττικής ότι με τις διατάξεις του άρθρου 73 του ν. 4413/2016 προβλέφθηκε η αυτοδίκαιη λήξη της ισχύος, από 9.10.2016, των αδειών ασκήσεως του επαγγέλματος εκπαιδευτή υποψηφίων οδηγών, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι κάτοχοί τους έχουν παραλλήλως την ιδιότητα του υπαλλήλου ή του ανήκοντος στο προσωπικό του Δημοσίου, των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και των νομικών προσώπων του ευρύτερου δημόσιου τομέα, καθώς και των συνταξιούχων αυτών· δίδονται δε οδηγίες προς τους ανωτέρω, προκειμένου να μεριμνήσουν για την έγκαιρη ενημέρωση, μεταξύ άλλων, των εκπαιδευτών υποψηφίων οδηγών, οι οποίοι εμπίπτουν στις ανωτέρω διατάξεις. Με το τρίτο έγγραφο καλείται ο αιτών να παραδώσει την σχετική άδεια ασκήσεως επαγγέλματος το αργότερο μέχρι τις 9.10.2016.(...)Επειδή, η Επιτροπή, σταθμίζοντας την επικαλούμενη βλάβη του αιτούντος, η οποία από τα προσκομιζόμενα στοιχεία δεν είναι ανεπανόρθωτη ή δυσχερώς επανορθώσιμη, κρίνει ότι, προεχόντως, συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος, αναγόμενοι, όπως τούτο προκύπτει από την αιτιολογική έκθεση του ν. 4413/2016, στην ανάγκη να αρθούν χρόνιες αμφισβητήσεις και παρερμηνείες ως προς την εφαρμογή του επίμαχου επαγγελματικού ασυμβιβάστου, οι οποίοι εμποδίζουν την χορήγηση της αιτούμενης αναστολής(...) Απορρίπτει την αίτηση.
ΣΤΕ/1787/2021
Σύμβαση παραχώρησης έργου «Ανάπτυξη, Χρηματοδότηση, Λειτουργία, Συντήρηση και Εκμετάλλευση ζεύγους Σταθμών Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (ΣΕΑ) ... στο τμήμα 14.3 της ...»(...)Εξ άλλου, η προαναφερθείσα υποκατάσταση της παραχωρησιούχου στην από 14-11-2011 σύμβαση από τρίτο οικονομικό φορέα, ο οποίος δεν είχε μετάσχει στον διενεργηθέντα διαγωνισμό παρίσταται ως μη νόμιμη και για τον λόγο ότι αυτή έχει ως δικαιολογητικό έρεισμα την μη εκπλήρωση εκ μέρους της παραχωρησιούχου επί μακρύ χρονικό διάστημα (άνω των 8 ετών) των απορρεουσών από την ανωτέρω σύμβαση υποχρεώσεών της, γεγονός το οποίο στοιχειοθετεί λόγο καταγγελίας της εν λόγω σύμβασης από την παραχωρούσα αρχή. Συνεπώς, η ένδικη υποκατάσταση της παραχωρησιούχου, ανατρέπουσα την ισορροπία της ανωτέρω σύμβασης παραχώρησης, συνιστά ουσιώδη τροποποίηση της σύμβασης αυτής, κατά την έννοια της διατάξεως της παρ. 4 του άρθρου 51 του ν. 4413/2016 δύναται δε να διενεργηθεί μόνο κατόπιν προκηρύξεως νέας διαγωνιστικής διαδικασίας για την ανάθεσή της.Δέχεται την αίτηση.
ΣΤΕ/1785/2021
Σύμβαση παραχώρησης υπηρεσιών, με αντικείμενο την «Ανάπτυξη, Χρηματοδότηση, Λειτουργία, Συντήρηση και Εκμετάλλευση ζεύγους Σταθμών Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (ΣΕΑ) ... της Εγνατίας Οδού»(...)Εξ άλλου, η προαναφερθείσα υποκατάσταση της παραχωρησιούχου στην από 23.7.2012 σύμβαση από τρίτο οικονομικό φορέα, ο οποίος δεν είχε μετάσχει στον διενεργηθέντα διαγωνισμό, πιθανολογείται σοβαρώς ως μη νόμιμη και για τον λόγο ότι αυτή έχει ως δικαιολογητικό έρεισμα την μη εκπλήρωση εκ μέρους της παραχωρησιούχου επί μακρύ χρονικό διάστημα (άνω των 7 ετών) των απορρεουσών από την ανωτέρω σύμβαση υποχρεώσεών της, γεγονός το οποίο στοιχειοθετεί λόγο καταγγελίας της εν λόγω σύμβασης από την παραχωρούσα αρχή. Συνεπώς, η ένδικη υποκατάσταση της παραχωρησιούχου, ανατρέπουσα την ισορροπία της ανωτέρω σύμβασης παραχώρησης, συνιστά ουσιώδη τροποποίηση της σύμβασης αυτής, κατά την έννοια της διατάξεως της παρ. 4 του άρθρου 51 του ν. 4413/2016 δύναται δε να διενεργηθεί μόνο κατόπιν προκηρύξεως νέας διαγωνιστικής διαδικασίας για την ανάθεσή της.Δέχεται την αίτηση ακυρώσεως.
ΠΥΣ/27/2023
Συνυπογραφή από το Ελληνικό Δημόσιο της Σύμβασης για την υποπαραχώρηση του δικαιώματος χρήσης, λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης ενός σταθμού πολλαπλών χρήσεων σε τμήμα του Λιμένα «Φίλιππος Β΄» του Οργανισμού Λιμένος Καβάλας Α.Ε., ορισμός των αρμοδίων οργάνων, καθώς και παροχή εξουσιοδότησης στους Υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/420/2023
Συλλογή υγρών αποβλήτων και καταλοίπων φορτίου πλοίων, που καταπλέουν στη θαλάσσια περιοχή : Συνεπώς, εν προκειμένω συντρέχει περίπτωση κακής άσκησης της σχετικής διακριτικής ευχέρειας της ....... Α.Ε., καθόσον δεν προκύπτει με ποιο τρόπο αυτή εκτίμησε ότι η περιοριστική πρόβλεψη του άρθρου 3.2.3 περ. στ΄ της διακήρυξης (αυξημένη χωρητικότητα και δυνατότητα επεξεργασίας της εγκατάστασης επεξεργασίας πετρελαιοειδών αποβλήτων) τελεί σε αναλογία προς το αντικείμενο της σύμβασης παραχώρησης, κατά παράβαση του άρθρου 39 παρ. 1 του ν. 4413/2016 και της αρχής της αναλογικότητας. Η ως άνω πρόβλεψη του άρθρου 3.2.3 περ. στ΄ της διακήρυξης περιορίζει εξ αντικειμένου τη δυνατότητα συμμετοχής στη διαδικασία ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης (βλ. και την ασκηθείσα προδικαστική προσφυγή της εταιρείας .......) και, ως εκ τούτου, στοιχειοθετείται ουσιώδης πλημμέλεια στο πλαίσιο της εν λόγω διαδικασίας.ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1280/2023
ΔΝΣβ'/οικ.58220/Φ.ΕΓΚΥΚΛ/2016
Έκδοση νόμων 4412/2016 (Α' 147) “Δημόσιες συμβάσεις έργων, προμηθειών και υπηρεσιών (προσαρμογή στις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ) και 4413/2016 (Α' 148) “Ανάθεση και εκτέλεση συμβάσεων παραχώρησης - Εναρμόνιση με την Οδηγία 2014/23/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Φεβρουαρίου 2014 σχετικά με την ανάθεση συμβάσεων παραχώρησης (ΕΕ L 94/1/28.3.2014) και άλλες διατάξεις”.(ΑΔΑ:6ΗΛΗ4653ΟΞ-ΚΟ1)