Προμήθεια υποβρυχίων...οι αιτούντες επιδιώκουν την αναθεώρηση της 6018/2015 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Αναφορικά με την προμήθεια της εφεδρικής συστοιχίας Υ/Β τ. 214, το παρόν Τμήμα κρίνει ότι δεν είναι ορθή η κρίση του VI Τμήματος περί μη νομιμότητας, κατά το μέρος αυτό, της ανωτέρω κατακυρωτικής απόφασης, για το λόγο προεχόντως ότι η επίμαχη προμήθεια κείται εκτός της εξουσιοδότησης που παρέσχε το άρθρο 26 του ν. 4258/2014 στο Π.Ν. Το εσφαλμένο της κρίσης αυτής, έγκειται στο ότι, ανεξαρτήτως του αν η εν λόγω εφεδρική συστοιχία αποτελούσε αναγκαιότητα κατά το χρόνο διενέργειας της προμήθειας, η διάταξη του άρθρου 26, όπως ερμηνεύεται στη σκέψη 4, δεν έχει αυτοτέλεια, αλλά είναι ισχυρή στο μέτρο που εν προκειμένω της καταλείπει πεδίο εφαρμογής η διάταξη του άρθρου 42 του ν. 3978/2011, κατόπιν συνδυασμένης σύμφωνης ερμηνείας. Εξάλλου, τα διαλαμβανόμενα στην προσβαλλόμενη απόφαση περί μη αναγκαιότητας της συγκεκριμένης προμήθειας και υπέρβασης, κατά το μέρος αυτό, του επιβαλλόμενου αναγκαίου μέτρου, δεν δύνανται, επίσης, να στηρίξουν την αρνητική κρίση του Τμήματος, καθώς, ως προς μεν την αναγκαιότητα, ανάγονται σε έλεγχο κρίσεων σκοπιμότητας, στον οποίο δεν μπορεί να υπεισέλθει το Ελεγκτικό Συνέδριο κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων του, ως προς δε την υπέρβαση του προσήκοντος μέτρου, παρατίθενται αορίστως. Ερευνητέο είναι, συνεπώς, σε συνέχεια όσων κρίθηκαν προηγουμένως, αν οι προϋποθέσεις του επείγοντος και του απροβλέπτου συντρέχουν και ως προς την εφεδρική συστοιχία. Επ’ αυτού, το Τμήμα τούτο κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι τα στοιχεία του επείγοντος και απροβλέπτου συντρέχουν και ως προς την εφεδρική συστοιχία, ενόψει και της πολυπλοκότητας της διαδικασίας αντικατάστασης των συστοιχιών και της πιθανής πρόκλησης βλάβης που καθιστά αναγκαία την εξασφάλιση ενός ελάχιστου αποθέματος υλικού, βάσει της εμπειρίας που έχει αποκτηθεί στο παρελθόν (Υ/Β ...). Μειοψήφησαν οι Σύμβουλοι Ασημίνα Σαντοριναίου, Αγγελική Πανουτσακοπούλου και Δημήτριος Τσακανίκας, κατά τη γνώμη των οποίων η διενεργηθείσα διαδικασία διαπραγμάτευσης δεν είναι νόμιμη κατά το μέρος που αφορά την ανωτέρω εφεδρική συστοιχία, η προμήθεια της οποίας δεν υπαγορεύεται από κατεπείγουσα ανάγκη της αναθέτουσας αρχής, αφού δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί άμεσα και προορίζεται να κρατηθεί ως απόθεμα για ενδεχόμενη μελλοντική χρήση. Η παραδοχή δε αυτή δεν αποτελεί, άλλωστε, κρίση σκοπιμότητας, αλλά νομική κρίση περί μη συνδρομής ως προς το εν λόγω υλικό της προϋπόθεσης ύπαρξης κατεπείγουσας ανάγκης για την ικανοποίηση της οποίας δεν μπορούν να τηρηθούν οι προθεσμίες διενέργειας διαγωνισμού, λαμβάνοντας, επιπροσθέτως, υπόψη ότι η δημιουργία αποθεμάτων δεν συμβιβάζεται με την τήρηση εξαιρετικών διαδικασιών ανάθεσης, οι οποίες είναι επιτρεπτώς εφαρμοστέες μόνο σε εξαιρετικές περιστάσεις που καθιστούν αδύνατη, δυσχερή ή ατελέσφορη την προσφυγή σε διαγωνισμό, εν προκειμένω κλειστό, λόγω του αμυντικού χαρακτήρα του υπό προμήθεια υλικού. Στο μέτρο αυτό, η επικαλούμενη αποκτηθείσα στο παρελθόν εμπειρία, σύμφωνα με την οποία είναι απαραίτητη η κατοχή εφεδρικής συστοιχίας σε περίπτωση βλάβης κατά την εγκατάσταση, δεν δύναται να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα της επίμαχης προμήθειας, παρά μόνο δεδομένο που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στο πλαίσιο προγραμματισμού των αναγκών των Ε.Δ., με την κατάρτιση του οικείου προγράμματος προμηθειών. Επομένως, με βάση τη μειοψηφούσα ανωτέρω γνώμη, ορθώς αν και με διαφορετική αιτιολογία το Τμήμα έκρινε μη νόμιμη την κατακύρωση στην αιτούσα της προμήθειας μίας εφεδρικής συστοιχίας. Η γνώμη, όμως, αυτή δεν εκράτησε.Κατόπιν αυτών, οι συνεκδικαζόμενες αιτήσεις πρέπει να γίνουν δεκτές, να αναθεωρηθεί η προσβαλλόμενη 6018/2015 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να υπογραφεί το σχέδιο σύμβασης για την προμήθεια από το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού τεσσάρων (4) συστοιχιών υποβρυχίων (Υ/Β) τύπου 214 και μιας συστοιχίας υποβρυχίου τύπου 209 από την εταιρία «......», δεδομένου ότι δεν συντρέχει άλλος λόγος που να κωλύει την υπογραφή της.Αναθεωρεί την 6018/2015 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΩΝ,Πλημμέλειες της διαγωνιστικής διαδικασίας:Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ Γενικού Επιτελείου και εταιρείας για την προμήθεια τεσσάρων (4) πλήρων συστοιχιών Υ/Β τύπου 214 και μιας (1) συστοιχίας τύπου 209 έτοιμων σε ξηρά ή ενεργοποιημένη κατάσταση, καθόσον:Α) Η προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, χωρίς δημοσίευση προκήρυξης είναι μη νόμιμη, διότι δεν αποδεικνύεται η συνδρομή καμίας εκ των περιπτώσεων που προβλέπουν διαζευκτικά οι διατάξεις του άρθρου 42 του ν. 3978/2011 και δη αυτών των παραγράφων 2 στοιχ. δ', ε' και 4 στοιχ. α' αυτού και Β) Ανεξαρτήτως της ως άνω πλημμέλειας, μη νομίμως, κατ'επίκληση της εξουσιοδοτικής διάταξης της παραγράφου 4 του άρθρου 26 του ν. 4258/2014, η εντολή διενέργειας της προμήθειας προέβλεψε στο άρθρο 15 αυτής ότι η Υπηρεσία διατηρεί το δικαίωμα για αυξομείωση ποσοτήτων. Περαιτέρω, μη νομίμως κατακυρώνεται, με τη σχετική απόφαση του Υπαρχηγού του Επιτελείου μία επιπλέον συστοιχία Υ/Β τ. 214, ποσού 2.962.791 ευρώ, ως επωφελής για το ελληνικό δημόσιο και επιχειρησιακά απαιτητή για υποστήριξη της δομής δυνάμεων Υ/Β 2012-2015, για το λόγο ότι είναι εκτός εξουσιοδότησης. Η επιπλέον συστοιχία δεν είναι απολύτως αναγκαία, σύμφωνα με το σκοπό της εξουσιοδοτικής διάταξης, αλλά ενδέχεται αυτή να χρησιμοποιηθεί, ενώ θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι το προς προμήθεια υλικό, εάν δε συντηρηθεί ορθά, φθίνει η απόδοσή του.

Δεν ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.6/6018/2015

Προμήθεια- ανάδειξη αναδόχου....Επειδή, η αιτούσα ισχυρίζεται ότι κατά την ακολουθούμενη κατά τα έτη 2009-2015 πρακτική του, το ΥΠΕΘΑ, ως αναθέτουσα αρχή ερμηνεύει τις σχετικές με τις εγγυητικές επιστολές διατάξεις κατά τρόπο ώστε να επιτρέπεται η αποδοχή εγγυητικών επιστολών που έχουν εκδοθεί από το .... Επικαλείται δε συναφώς έξι (6) προηγούμενους διαγωνισμούς που μετείχε η ίδια (4 του Πολεμικού Ναυτικού, 1 του Στρατού Ξηράς και 1 της Πολεμικής Αεροπορίας) στους οποίους, κατά τους ισχυρισμούς της, έγιναν δεκτές εγγυητικές επιστολές του ... που προσκόμισε για τη συμμετοχή της. Προβάλλει δε, ότι η αναθέτουσα αρχή δεν αιτιολογεί εν προκειμένω ειδικώς την διαφοροποίηση της ως άνω συμπεριφοράς της. Ο λόγος αυτός, ανεξαρτήτως του ότι είναι απορριπτέος ενόψει της αρχής της αυτοτέλειας κάθε διαγωνιστικής διαδικασίας (ΕΑ 72/2015, 269/2014, 416/2013, 215/2013, κ.ά.), σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να πιθανολογηθεί σοβαρώς ως βάσιμος ενόψει του ότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει κατεστημένη διοικητική πρακτική, ως αναποδείκτως ισχυρίζεται η αιτούσα, δεδομένου ότι, όπως βεβαιώνει η αναθέτουσα αρχή με την από 17.7.2015 έκθεση των απόψεών της προς το Δικαστήριο, από τους έξι διαγωνισμούς που επικαλείται η αιτούσα οι τρεις δεν αφορούν προμήθεια αμυντικού υλικού, ενώ ο τέταρτος ματαιώθηκε πριν το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών. Περαιτέρω και ο ειδικότερος ισχυρισμός της αιτούσας περί καταχρήσεως εξουσίας είναι απορριπτέος, προεχόντως, ως προβαλλόμενος αναποδείκτως (ΕΑ 750/2007, 356/2004).

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΥΛΙΚΩΝ:ζητείται εμπροθέσμως και εν γένει παραδεκτώς η ανάκληση της 134/2017 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με την προσβαλλόμενη Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου κρίθηκε ότι κωλύεται η σύναψη της επίμαχης σύμβασης, μεταξύ άλλων, για τον λόγο ότι η διακήρυξη, με βάση την οποία διεξήχθη η υποκείμενη διαδικασία ανάθεσης, παρίσταται ασαφής όσον αφορά στην προϋπολογιζόμενη δαπάνη των προς προμήθεια υλικών. Και τούτο, διότι παρατηρείται διάσταση μεταξύ α) της προϋπολογιζόμενης δαπάνης, η οποία προκύπτει από την συνάθροιση των κατ’ είδος τελικών τιμών των πινάκων της Προσθήκης 1 του Παραρτήματος Β΄ της διακήρυξης και ανέρχεται στο συνολικό ποσό των 1.983.457,98 ευρώ χωρίς ΦΠΑ, β) της αναγραφόμενης στην παράγραφο 2 της ίδιας διακήρυξης προϋπολογιζόμενης συνολικής δαπάνης 2.560.000,00 ευρώ με ΦΠΑ, ήτοι 2.064.516,13 ευρώ χωρίς ΦΠΑ (το Κλιμάκιο υπολόγισε εσφαλμένα την προϋπολογιζόμενη δαπάνη με συντελεστή ΦΠΑ 24% αντί για 23%, όπως ίσχυε κατά τον χρόνο σύνταξης και δημοσίευσης της διακήρυξης, δηλαδή πριν από την αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ από 23% σε 24% με το άρθρο 52 παρ. 1 του ν. 4398/2016, ΦΕΚ Α΄ 94/27.5.2016) και γ) του ποσού των 1.900.000,00 ευρώ, που δημοσιεύθηκε ως προϋπολογιζόμενη δαπάνη στην ΕΕΕΕ, χωρίς να προκύπτει ή να δύναται να συναχθεί από τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης σαφής λόγος που να δικαιολογεί την ως άνω αναντιστοιχία.(...)Κατ` ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί, καθόσον μόνη η παραδοχή του τρίτου ως άνω προβαλλόμενου λόγου δεν δύναται να οδηγήσει σε ανάκληση της προσβαλλόμενης Πράξης, δοθέντος ότι το Κλιμάκιο έκρινε ορθώς ως προς τις λοιπές πλημμέλειες της υποκείμενης διαδικασίας ανάθεσης.

ΠΡΟΣΥΜΒΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ-ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΠΟΛΕΜΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ: Για να άρει την αμφιβολία ως προς το αν συνάδει με τη φύση του προσυμβατικού ελέγχου η θέση διαλυτικής αίρεσης επί θετικής κρίσης του Κλιμακίου περί την υπογραφή ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης(...)κατ’ εξαίρεση έγκριση της εκτέλεσης της σύμβασης κατόπιν διαπραγματεύσεων με την εταιρεία ..., χωρίς δημοσίευση προκήρυξης(...)Με βάση τα ανωτέρω, το Δικαστήριο θεωρεί ότι ο όρος, τον οποίο διατύπωσε, αμφιβάλλον, το Κλιμάκιο, στερείται αντικειμένου και ως εκ τούτου, ακόμη και αν συναινούσε σχετικώς η Ολομέλεια, θα ετίθετο από το Κλιμάκιο αλυσιτελώς. Επιπλέον, με βάση τη θεμελιώδη αρχή της ταχείας διεκπεραίωσης του προσυμβατικού ελέγχου και δοθέντος ότι το Κλιμάκιο κατά τα λοιπά έχει ολοκληρώσει τον έλεγχό του, το Δικαστήριο κρίνει ότι εξαντλήθηκε στην επίδικη υπόθεση η ελεγκτική δικαιοδοσία του Ελεγκτικού Συνεδρίου και συνεπώς επιβάλλεται, για να μην απολεσθεί περαιτέρω χρόνος εκ της αναπομπής στο Κλιμάκιο, να λάβει η Ολομέλεια, στηριζόμενη στα ανωτέρω, την τελειωτική απόφαση, αποφαινόμενη ότι η σύμβαση δεν κωλύεται να υπογραφεί.  

Προμήθεια πληροφοριακού συστήματος...ζητείται η αναθεώρηση της 1072/2020 απόφασης του VI Τμήματος...Κατά την κρίση της Ολομέλειας του Δικαστηρίου, η επίμαχη προμήθεια εντύπων ασφαλείας (ταυτότητες/κάρτα του πολίτη, διαβατήρια και άδειες διαμονής), που εκδίδονται από το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας και ενσωματώνουν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα των Ελλήνων πολιτών καθώς και των διαμενόντων στην ελληνική επικράτεια, εμπίπτει καταρχήν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 3978/2011. Τούτο δε διότι αφορά σε προμήθεια ευαίσθητου υλικού ή εξοπλισμού, ευθέως και αμέσως συνδεομένου με την εξυπηρέτηση αναγκών της δημόσιας και κρατικής ασφάλειας, δοθέντος ότι, όπως εκτίθεται στη σκέψη 8 της παρούσας, οι διατάξεις του πρωτογενούς και του παραγώγου ενωσιακού δικαίου, που επιτρέπουν αποκλίσεις από τους γενικούς κανόνες της εσωτερικής αγοράς, δεν εφαρμόζονται μόνο κατά την προμήθεια αμιγώς στρατιωτικού εξοπλισμού, αλλά τυγχάνουν εφαρμογής και σε δημόσιες συμβάσεις μη στρατιωτικού αντικειμένου, εφόσον αυτές άπτονται ζωτικών ζητημάτων ασφαλείας του κράτους μέλους.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση προσφυγή αναθεώρησης πρέπει να γίνει δεκτή, να αναθεωρηθεί η 1072/2020 προσβαλλόμενη απόφαση του VI Τμήματος και να ανακληθεί η 128/2020 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου. Κατόπιν δε της ανάκλησης αυτής, η Ολομέλεια αποφαίνεται ότι ο έλεγχος της επιμέρους φάσης της διαδικασίας ανάθεσης της επίμαχης προμήθειας σχετικά με τη νομιμότητα της 8030/16/6-ε΄/20.12.2019 πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας, απέβη θετικός.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Με την 109/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (στο εξής: προσβαλλόμενη Πράξη) έγινε δεκτό ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, με την οποία η εταιρεία με την επωνυμία «… Ανώνυμη Βιομηχανική και Εμπορική Εταιρεία» (… ΑΒΕΕ) και δ.τ. «…» (....) αναθέτει, στην εταιρεία με την επωνυμία «…» (στο εξής ανάδοχος εταιρεία), την προμήθεια 41.000 kg πυρίτιδας για πυρομαχικά 5,56 mm, συνολικής συμβατικής δαπάνης 1.168.500,00 ευρώ (στο εξής: ελεγχόμενη σύμβαση), η οποία αποτελεί προαπαιτούμενο για την υλοποίηση της σύμβασης 001Α/2006 που η … ΑΒΕΕ έχει συνάψει με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας (ΥΠ.ΕΘ.Α.)(....)Επομένως, εφόσον ουδεμία εκ των προαναφερόμενων περιπτώσεων συντρέχει εν προκειμένω δεν μπορεί να γίνει δεκτό ότι νομίμως προσκομίζεται υπεύθυνη δήλωση της αναδόχου της ελεγχόμενης σύμβασης για την απόδειξη της προσωπικής κατάστασής της.(....)Ανακαλεί την 109/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της ελεγχόμενης σύμβασης, υπό τον όρο ότι πριν την υπογραφή της θα διενεργηθεί ο παραλειφθείς έλεγχος περί συνδρομής ή μη στο πρόσωπο του αναδόχου των προβλεπόμενων στο άρθρο 57 παρ. 1 του ν. 3978/2011 λόγων αποκλεισμού.

Δυνατότητα αναδρομικής ισχύος, από την 1η Φεβρουαρίου 2023, των από 1 Μαρτίου 2023 συμβάσεων που έχει συνάψει το Πολεμικό Ναυτικό με τους εργαζόμενους της πρώην Διεύθυνσης Τροχαίου Υλικού του οικονομικού φορέα με την επωνυμία «Ελληνικά Ναυπηγία Ανώνυμη Εταιρεία» (ΕΝΑΕ), στο πλαίσιο των διατάξεων του άρθρου 26 παρ.8 και 9 του ν.4258/2014 (Α’94), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 37 του ν.5024/2023 (Α’41), λαμβανομένων υπόψη: α) του εδαφίου β’ της παραγράφου 9 του άρθρου 26 του ν.4258/2014, β) της έναρξης ισχύος του ν. 5024/2023 (Α’41), με τον οποίο προστέθηκαν οι παράγραφοι 8 και 9 στο άρθρο 26 του ν. 4258/2014 (Α’94), στις 24 Φεβρουαρίου 2023 και γ) του γεγονότος ότι οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι παρείχαν αδιαλείπτως τις υπηρεσίες τους κατά τον μήνα Φεβρουάριο του έτους 2023.(...)Οι συμβάσεις που συνήψε το Πολεμικό Ναυτικό την 1η Μαρτίου 2023 με τους εργαζόμενους της πρώην Διεύθυνσης Τροχαίου Υλικού του οικονομικού φορέα «ΕΝΑΕ Α.Ε», στερούνται αναδρομικής ισχύος (κατά πλειοψηφία).

Προμήθεια σύνθετων φυσιγγιών και Πυροσωλήνων:Με την αίτηση αυτή ο αιτών Υπουργός επιδιώκει την αναθεώρηση της 558/2016 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..νομίμως η επίμαχη προμήθεια πραγματοποιήθηκε δυνάμει του άρθρ. 51 του ν. 3433/2006, με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση προκήρυξης. Επιπλέον, κατά τα οριζόμενα ως άνω στον ν. 3433/2006 δεν απαιτείται η κατάθεση εγγυητικών επιστολών, αφού στην ανάδοχο «...» το ποσοστό συμμετοχής του Ελληνικού Δημοσίου ανέρχεται σε 99,87 %. Τέλος, ήδη προσκομίζονται: α) επικαιροποιημένα δικαιολογητικά συμμετοχής της «...» και β) οι υπεύθυνες δηλώσεις των νομίμων εκπροσώπων των εταιρειών «…. Spa» και «….», με τις οποίες δηλώνεται ότι αποδέχονται την εκτέλεση της σύμβασης. Συνεπώς, καλύφθησαν οι επισημανθείσες από την προσβαλλόμενη πλημμέλειες, σχετικά με την επικαιροποίηση των δικαιολογητικών.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η αίτηση ανάκλησης, να ανακληθεί η 242/2015 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του οικείου σχεδίου σύμβασης, με αντικείμενο την προμήθεια Συνθέτων Φυσιγγίων και Πυροσωλήνων 76/62 OTO MELARA Μάχης για την κάλυψη των αναγκών του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού.

Αποζημίωση λόγω συνταξιοδότησης-Παραγραφή.(..) Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η σχετική αξίωση της ανωτέρω υπαλλήλου για λήψη της επίμαχης αποζημίωσης, η οποία γεννήθηκε από την επομένη της ημερομηνίας αποχώρησής της από την υπηρεσία (30.9.2012), δεν είχε υποπέσει, κατά την ημερομηνία ενταλματοποίησης της οικείας δαπάνης (2.5.2017), στην πενταετή παραγραφή της παραγράφου 1 του άρθρου 48 του ν.δ. 496/1974, το οποίο τυγχάνει, εν προκειμένω, εφαρμοστέο... Συνακόλουθα, η εντελλόμενη δαπάνη είναι κανονική και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.