Για να άρει την αμφιβολία που παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια με τη 1491/2022 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος (Η΄ Διακοπών) ως προς την έννοια των διατάξεων των άρθρων: α) 328 παρ. 1 του ν. 4700/2020, β) 324 παρ. 1 του  ν. 4700/2020 και γ) 1 και 2 παρ. 1 περ. β του ν. 4413/2016, η  οποία ανέκυψε κατά την εξέταση της από 10.8.2022 (Α.Β.Δ. 6119/2022) προσφυγής ανάκλησης της 490/2022 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)Με την Πράξη αυτή κρίθηκε ότι το σχέδιο σύμβασης μεταξύ της εταιρείας «… Α.Ε.» (εφεξής, …. Α.Ε.) και της εταιρείας «… ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», με αντικείμενο τη χορήγηση στην τελευταία δικαιώματος παροχής υπηρεσιών παραλαβής – διαχείρισης στερεών αποβλήτων και καταλοίπων φορτίου πλοίων που καταπλέουν στη θαλάσσια περιοχή αρμοδιότητας της …. Α.Ε., κατ’ επίκληση των διατάξεων του Κανονισμού (ΕΕ) 2017/352, απαραδέκτως υποβλήθηκε για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου, επειδή η προς σύναψη σύμβαση, που έχει ως ουσιαστικό της αντικείμενο τη χορήγηση άδειας για την άσκηση ορισμένης δραστηριότητας, δεν εμπίπτει στην έννοια της υποκείμενης σε προσυμβατικό έλεγχο δημόσιας σύμβασης, σύμφωνα με το άρθρο 324 παρ. 1 του ν. 4700/2020.(...)Εκ των προεκτεθέντων παρέπεται ότι η κρίση του Κλιμακίου περί αποχής αυτού από τον προσυμβατικό έλεγχο, με την αιτιολογία ότι η υποβληθείσα ενώπιόν του σύμβαση δεν υπάγεται σε έλεγχο, δεν εξομοιούται μεν με θετική πράξη, όπως αντιθέτως ισχυρίζεται η πρώτη παρεμβαίνουσα, ωστόσο η απλή προσδοκία του τρίτου οικονομικού φορέα –μη αντισυμβαλλόμενου μέρους, έστω και αν συμμετείχε στην προηγηθείσα διαδικασία– για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου δεν στοιχειοθετεί τον ατομικό δεσμό αυτού με την ελεγχόμενη πράξη του Κλιμακίου, ο οποίος έχει κριθεί απαραίτητος για την κατάφαση του προβλεπόμενου από την οικεία διάταξη εννόμου συμφέροντος που προϋποθέτει η παραδεκτή άσκηση προσφυγής ανάκλησης. Κατά τούτο, οι αντίθετοι ισχυρισμοί της προσφεύγουσας, όπως αναπτύσσονται με το παραδεκτώς κατατεθέν υπόμνημά της, πρέπει να απορριφθούν. Αντίθετη εκδοχή θα συνιστούσε άνιση -ως ευνοϊκότερη- μεταχείριση του τελευταίου έναντι εκείνης που επιφυλάσσεται στους ίδιους οικονομικούς φορείς σε περίπτωση θετικής πράξης του Κλιμακίου, με την οποία, όπως εκτέθηκε ανωτέρω, σε κάθε περίπτωση περατώνεται οριστικά ο έλεγχος.(...)Περαιτέρω, με βάση τη θεμελιώδη αρχή της ταχείας διεκπεραίωσης του προσυμβατικού ελέγχου, το Δικαστήριο κρίνει ότι επιβάλλεται, για να μην απολεσθεί περαιτέρω χρόνος εκ της αναπομπής της υπόθεσης στο Έβδομο Τμήμα, να λάβει η Ολομέλεια, στηριζόμενη στα ανωτέρω, την τελειωτική απόφαση (...), αποφαινόμενη ότι η προσφυγή που άσκησαν οι εταιρείες «… ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» και «… ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΜΟΝΟΜΕΤΟΧΙΚΗ Α.Ε.» για την ανάκληση της 490/2022 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου πρέπει να απορριφθεί, να απορριφθούν επίσης ως αλυσιτελείς οι παρεμβάσεις των εταιρειών «… Α.Ε» και «… ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» και να καταπέσουν τα καταβληθέντα παράβολα υπέρ του Δημοσίου.

Προμήθεια- ανάδειξη αναδόχου....Επειδή, η αιτούσα ισχυρίζεται ότι κατά την ακολουθούμενη κατά τα έτη 2009-2015 πρακτική του, το ΥΠΕΘΑ, ως αναθέτουσα αρχή ερμηνεύει τις σχετικές με τις εγγυητικές επιστολές διατάξεις κατά τρόπο ώστε να επιτρέπεται η αποδοχή εγγυητικών επιστολών που έχουν εκδοθεί από το .... Επικαλείται δε συναφώς έξι (6) προηγούμενους διαγωνισμούς που μετείχε η ίδια (4 του Πολεμικού Ναυτικού, 1 του Στρατού Ξηράς και 1 της Πολεμικής Αεροπορίας) στους οποίους, κατά τους ισχυρισμούς της, έγιναν δεκτές εγγυητικές επιστολές του ... που προσκόμισε για τη συμμετοχή της. Προβάλλει δε, ότι η αναθέτουσα αρχή δεν αιτιολογεί εν προκειμένω ειδικώς την διαφοροποίηση της ως άνω συμπεριφοράς της. Ο λόγος αυτός, ανεξαρτήτως του ότι είναι απορριπτέος ενόψει της αρχής της αυτοτέλειας κάθε διαγωνιστικής διαδικασίας (ΕΑ 72/2015, 269/2014, 416/2013, 215/2013, κ.ά.), σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να πιθανολογηθεί σοβαρώς ως βάσιμος ενόψει του ότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει κατεστημένη διοικητική πρακτική, ως αναποδείκτως ισχυρίζεται η αιτούσα, δεδομένου ότι, όπως βεβαιώνει η αναθέτουσα αρχή με την από 17.7.2015 έκθεση των απόψεών της προς το Δικαστήριο, από τους έξι διαγωνισμούς που επικαλείται η αιτούσα οι τρεις δεν αφορούν προμήθεια αμυντικού υλικού, ενώ ο τέταρτος ματαιώθηκε πριν το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών. Περαιτέρω και ο ειδικότερος ισχυρισμός της αιτούσας περί καταχρήσεως εξουσίας είναι απορριπτέος, προεχόντως, ως προβαλλόμενος αναποδείκτως (ΕΑ 750/2007, 356/2004).

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΥΛΙΚΩΝ:ζητείται εμπροθέσμως και εν γένει παραδεκτώς η ανάκληση της 134/2017 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με την προσβαλλόμενη Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου κρίθηκε ότι κωλύεται η σύναψη της επίμαχης σύμβασης, μεταξύ άλλων, για τον λόγο ότι η διακήρυξη, με βάση την οποία διεξήχθη η υποκείμενη διαδικασία ανάθεσης, παρίσταται ασαφής όσον αφορά στην προϋπολογιζόμενη δαπάνη των προς προμήθεια υλικών. Και τούτο, διότι παρατηρείται διάσταση μεταξύ α) της προϋπολογιζόμενης δαπάνης, η οποία προκύπτει από την συνάθροιση των κατ’ είδος τελικών τιμών των πινάκων της Προσθήκης 1 του Παραρτήματος Β΄ της διακήρυξης και ανέρχεται στο συνολικό ποσό των 1.983.457,98 ευρώ χωρίς ΦΠΑ, β) της αναγραφόμενης στην παράγραφο 2 της ίδιας διακήρυξης προϋπολογιζόμενης συνολικής δαπάνης 2.560.000,00 ευρώ με ΦΠΑ, ήτοι 2.064.516,13 ευρώ χωρίς ΦΠΑ (το Κλιμάκιο υπολόγισε εσφαλμένα την προϋπολογιζόμενη δαπάνη με συντελεστή ΦΠΑ 24% αντί για 23%, όπως ίσχυε κατά τον χρόνο σύνταξης και δημοσίευσης της διακήρυξης, δηλαδή πριν από την αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ από 23% σε 24% με το άρθρο 52 παρ. 1 του ν. 4398/2016, ΦΕΚ Α΄ 94/27.5.2016) και γ) του ποσού των 1.900.000,00 ευρώ, που δημοσιεύθηκε ως προϋπολογιζόμενη δαπάνη στην ΕΕΕΕ, χωρίς να προκύπτει ή να δύναται να συναχθεί από τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης σαφής λόγος που να δικαιολογεί την ως άνω αναντιστοιχία.(...)Κατ` ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί, καθόσον μόνη η παραδοχή του τρίτου ως άνω προβαλλόμενου λόγου δεν δύναται να οδηγήσει σε ανάκληση της προσβαλλόμενης Πράξης, δοθέντος ότι το Κλιμάκιο έκρινε ορθώς ως προς τις λοιπές πλημμέλειες της υποκείμενης διαδικασίας ανάθεσης.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΟΧΗΜΑΤΩΝ-ΠΡΟΣΥΜΒΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ:Για να άρει την αμφιβολία ως προς την έννοια του όρου «δημόσιος οργανισμός» του άρθρου 324 παρ. 1 του ν. 4700/2020, η οποία  ανέκυψε κατά τον έλεγχο σχεδίων συμβάσεων του … ως αναθέτουσας αρχής και παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου από το Στ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου με το 1/2023 Πρακτικό του (...) Κατ’ αρχάς επισημαίνεται ότι η Ολομέλεια, αποφαινόμενη επί αιτήματος άρσης αμφιβολίας, δεν έχει εξουσία να εξετάσει το σύνολο του νομοθετήματος ως προς το οποίο εγείρονται ζητήματα ισχύος ή ερμηνείας του, όπως θα εξεταζόταν από ένα συνταγματικό δικαστήριο που ασκεί προληπτικό έλεγχο συνταγματικότητας, αλλά η εξουσία αυτής περιορίζεται στην επίλυση λυσιτελών ζητημάτων υπό το φως του πραγματικού της υπόθεσης εντός της οποίας ηγέρθησαν ή δύνανται να εγερθούν (...)Το γεγονός ότι το … επιχειρησιακά χρησιμοποιείται ως ένα πολυεθνικό εκπαιδευτικό κέντρο βολών αμυντικών εξοπλιστικών συστημάτων των κρατών μελών του ΝΑΤΟ (σήμερα παραμένουν ως μέρη της πολυμερούς συμφωνίας  η Ελλάδα, η Γερμανία και η Ολλανδία) δεν αναιρεί τον χαρακτηρισμό του ως δημόσιας στρατιωτικής υπηρεσίας, αφού εντάσσεται στην εν γένει οργανωτική δομή του ελληνικού Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και υπηρετεί επιχειρησιακά αφενός την ελληνική εθνική άμυνα, ήτοι σκοπό δημοσίου συμφέροντος ... και αφετέρου τις ιδιαίτερες συμβατικές υποχρεώσεις της Ελλάδας στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ (...)Σχέδια συμβάσεων, με αναθέτουσα αρχή το …, έχουν ήδη υπαχθεί στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με πράξεις του αρμοδίου Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου ..., χωρίς ουδέποτε να έχουν εγερθεί ζητήματα ως προς το παραδεκτό της υπαγωγής τους. Οι δε σχετικές κρίσεις των Επιτρόπων συνεκτιμώνται παρότι δεν δεσμεύουν το Ελεγκτικό Συνέδριο και δη τη Μείζονα Ολομέλειά του, προκειμένου να μη δημιουργείται σύγχυση στη διοίκηση και να διασφαλίζεται η προσβασιμότητα και προβλεψιμότητα του περί προσυμβατικού ελέγχου κανονιστικού πλαισίου (...) Αποφαίνεται ότι το … δεν ανήκει σε διεθνή οργανισμό ούτε συνιστά το ίδιο διεθνή οργανισμό, αλλά συνιστά ιδιότυπη και ιδιόρρυθμη δημόσια υπηρεσία, η οποία εντάσσεται εντός του ευρύτερου οργανογράμματος του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και διοικείται από διοικητή, ο οποίος ορίζεται από το Ελληνικό Κράτος και δεσμεύεται, ως προς τη διοίκηση, διαχείριση και εν γένει λειτουργία του …, προεχόντως και ειδικώς από τα οριζόμενα στην πολυμερή συμφωνία και από τις αποφάσεις της UNAC και, συμπληρωματικά, από την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία του Ελληνικού Κράτους. Περαιτέρω, το … εξυπηρετεί επιτακτικούς σκοπούς δημοσίου συμφέροντος, συνδεόμενους με τις ανάγκες της εθνικής άμυνας και την εκπλήρωση των ιδιαίτερων συμβατικών υποχρεώσεων της Ελλάδας στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, ενώ η χρηματοδότησή του αποτελεί εξαιρετική μορφή ιδιότυπης δημόσιας χρηματοδότησης. Ως εκ τούτου, οι συμβάσεις που συνάπτει υπάγονται στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατ’ άρθρο 324 του ν. 4700/2020.Αναπέμπει, κατά τα λοιπά, την υπόθεση στο Στ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΥΠΟΒΡΥΧΙΩΝ:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγηθείσες νομικές σκέψεις, το Τμήμα κρίνει τα εξής:Τα υπό προμήθεια είδη, εν προκειμένω, υπαγόμενα στην κατηγορία του εξοπλισμού πρόωσης υποβρυχίων του Πολεμικού Ναυτικού, αποτελούν συστατικά μέρη, κατά την έννοια του άρθρου 953 του Α.Κ., πολεμικού πλοίου (στρατιωτικού υποβρυχίου), το οποίο περιλαμβάνεται ρητά, ως πολεμικό υλικό, στον κατάλογο της Επιτροπής της 15ης Απριλίου 1958 και αποσκοπούν στη ικανοποίηση αμιγώς στρατιωτικών αναγκών. Πλην όμως, η επίμαχη προμήθεια δεν εντάσσεται στην εξαίρεση του παραπάνω άρθρου 346 της ΣΛΕΕ, δοθέντος ότι ούτε το αιτούν Ελληνικό Δημόσιο επικαλείται ούτε από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν λόγοι εθνικής ασφάλειας που επιβάλλουν την εξαίρεση της επίμαχης προμήθειας από τις διατάξεις του δικαίου της Ένωσης.(...)Ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο, με την προσβαλλόμενη πράξη του, ότι, εν προκειμένω, δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παραγράφου 2 στοιχ. δ΄ και ε΄ και της παραγράφου 4 στοιχ. α΄ του άρθρου 42 του ν. 3971/2011 για τη σύναψη της επίμαχης σύμβασης με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης. Ειδικότερα: α) ως προς τη δυνατότητα απευθείας ανάθεσης λόγω κατεπείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης, κατά την κρίση του Τμήματος, παρά την αδιαμφισβήτητη αδήριτη ανάγκη ολοκλήρωσης του υπολειπόμενου ναυπηγικού έργου των τεσσάρων υποβρυχίων, προκειμένου να καταστεί εφικτή η πλήρης επιχειρησιακή τους ένταξη για την άμυνα της Χώρας, η ανάγκη διενέργειας της επίμαχης προμήθειας δεν οφείλεται σε γεγονότα απρόβλεπτα για το Δημόσιο, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση και την υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα. (...)Ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο ότι μη νομίμως, σύμφωνα με την εξουσιοδοτική διάταξη της παραγράφου 4 του άρθρου 26 του ν. 4258/2014, η εντολή διενέργειας της προμήθειας προέβλεψε στο άρθρο 15 αυτής ότι η Υπηρεσία διατηρεί το δικαίωμα για αυξομείωση ποσοτήτων. (...)Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η επιπλέον συστοιχία δεν είναι απολύτως αναγκαία σύμφωνα με το σκοπό της εξουσιοδοτικής διάταξης, αλλά η χρησιμοποίησή της είναι ενδεχόμενη, ενώ πρέπει να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι το προς προμήθεια υλικό, εάν δε συντηρηθεί ορθά, φθίνει η απόδοσή του. Άλλωστε, η απευθείας ανάθεση του επιπλέον αυτού υλικού υπερβαίνει σε κάθε περίπτωση το απολύτως απαραίτητο μέτρο που πρέπει να τηρείται στην εξαιρετική διαδικασία της παραγράφου 2 στοιχ. δ΄ του άρθρου 42 του ν. 3978/2011.Κατ’ ακολουθία όσων κρίθηκαν προηγουμένως, η ένδικη αίτηση και η υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν και να μην ανακληθεί η 73/2015 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.Μ.Ε.Σ./6627/2015

Προμήθεια διαφόρων ειδών οφθαλμολογικών υλικών:ζητείται η ανάκληση της 8/2024 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου του Αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. Καβάλας(...)Κατ’ ακολουθία αυτών, το Δικαστήριο αποφαίνεται ότι η προσφυγή ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 8/2024 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. Καβάλας και ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων προς έλεγχο σχεδίων, ανάμεσα στο προσφεύγον και τους προαναφερθέντες ανωτέρω οικονομικούς φορείς, συνολικής συμβατικής αξίας 308.449,01 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), υπό τον όρο που αναφέρεται στη σκέψη 16 της παρούσας.Ανακαλεί την 8/2024 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. Καβάλας

Προμήθεια πληροφοριακού συστήματος...ζητείται η αναθεώρηση της 1072/2020 απόφασης του VI Τμήματος...Κατά την κρίση της Ολομέλειας του Δικαστηρίου, η επίμαχη προμήθεια εντύπων ασφαλείας (ταυτότητες/κάρτα του πολίτη, διαβατήρια και άδειες διαμονής), που εκδίδονται από το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας και ενσωματώνουν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα των Ελλήνων πολιτών καθώς και των διαμενόντων στην ελληνική επικράτεια, εμπίπτει καταρχήν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 3978/2011. Τούτο δε διότι αφορά σε προμήθεια ευαίσθητου υλικού ή εξοπλισμού, ευθέως και αμέσως συνδεομένου με την εξυπηρέτηση αναγκών της δημόσιας και κρατικής ασφάλειας, δοθέντος ότι, όπως εκτίθεται στη σκέψη 8 της παρούσας, οι διατάξεις του πρωτογενούς και του παραγώγου ενωσιακού δικαίου, που επιτρέπουν αποκλίσεις από τους γενικούς κανόνες της εσωτερικής αγοράς, δεν εφαρμόζονται μόνο κατά την προμήθεια αμιγώς στρατιωτικού εξοπλισμού, αλλά τυγχάνουν εφαρμογής και σε δημόσιες συμβάσεις μη στρατιωτικού αντικειμένου, εφόσον αυτές άπτονται ζωτικών ζητημάτων ασφαλείας του κράτους μέλους.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση προσφυγή αναθεώρησης πρέπει να γίνει δεκτή, να αναθεωρηθεί η 1072/2020 προσβαλλόμενη απόφαση του VI Τμήματος και να ανακληθεί η 128/2020 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου. Κατόπιν δε της ανάκλησης αυτής, η Ολομέλεια αποφαίνεται ότι ο έλεγχος της επιμέρους φάσης της διαδικασίας ανάθεσης της επίμαχης προμήθειας σχετικά με τη νομιμότητα της 8030/16/6-ε΄/20.12.2019 πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας, απέβη θετικός.

Προμήθεια υποβρυχίων...οι αιτούντες επιδιώκουν την αναθεώρηση της 6018/2015 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Αναφορικά με την προμήθεια της εφεδρικής συστοιχίας Υ/Β τ. 214, το παρόν Τμήμα κρίνει ότι δεν είναι ορθή η κρίση του VI Τμήματος περί μη νομιμότητας, κατά το μέρος αυτό, της ανωτέρω κατακυρωτικής απόφασης, για το λόγο προεχόντως ότι η επίμαχη προμήθεια κείται εκτός της εξουσιοδότησης που παρέσχε το άρθρο 26 του ν. 4258/2014 στο Π.Ν. Το εσφαλμένο της κρίσης αυτής, έγκειται στο ότι, ανεξαρτήτως του αν η εν λόγω εφεδρική συστοιχία αποτελούσε αναγκαιότητα κατά το χρόνο διενέργειας της προμήθειας, η διάταξη του άρθρου 26, όπως ερμηνεύεται στη σκέψη 4, δεν έχει αυτοτέλεια, αλλά είναι ισχυρή στο μέτρο που εν προκειμένω της καταλείπει πεδίο εφαρμογής η διάταξη του άρθρου 42 του ν. 3978/2011, κατόπιν συνδυασμένης σύμφωνης ερμηνείας. Εξάλλου, τα διαλαμβανόμενα στην προσβαλλόμενη απόφαση περί μη αναγκαιότητας της συγκεκριμένης προμήθειας και υπέρβασης, κατά το μέρος αυτό, του επιβαλλόμενου αναγκαίου μέτρου, δεν δύνανται, επίσης, να στηρίξουν την αρνητική κρίση του Τμήματος, καθώς, ως προς μεν την αναγκαιότητα, ανάγονται σε έλεγχο κρίσεων σκοπιμότητας, στον οποίο δεν μπορεί να υπεισέλθει το Ελεγκτικό Συνέδριο κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων του, ως προς δε την υπέρβαση του προσήκοντος μέτρου, παρατίθενται αορίστως. Ερευνητέο είναι, συνεπώς, σε συνέχεια όσων κρίθηκαν προηγουμένως, αν οι προϋποθέσεις του επείγοντος και του απροβλέπτου συντρέχουν και ως προς την εφεδρική συστοιχία. Επ’ αυτού, το Τμήμα τούτο κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι τα στοιχεία του επείγοντος και απροβλέπτου συντρέχουν και ως προς την εφεδρική συστοιχία, ενόψει και της πολυπλοκότητας της διαδικασίας αντικατάστασης των συστοιχιών και της πιθανής πρόκλησης βλάβης που καθιστά αναγκαία την εξασφάλιση ενός ελάχιστου αποθέματος υλικού, βάσει της εμπειρίας που έχει αποκτηθεί στο παρελθόν (Υ/Β ...). Μειοψήφησαν οι Σύμβουλοι Ασημίνα Σαντοριναίου, Αγγελική Πανουτσακοπούλου και Δημήτριος Τσακανίκας, κατά τη γνώμη των οποίων η διενεργηθείσα διαδικασία διαπραγμάτευσης δεν είναι νόμιμη κατά το μέρος που αφορά την ανωτέρω εφεδρική συστοιχία, η προμήθεια της οποίας δεν υπαγορεύεται από κατεπείγουσα ανάγκη της αναθέτουσας αρχής, αφού δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί άμεσα και προορίζεται να κρατηθεί ως απόθεμα για ενδεχόμενη μελλοντική χρήση. Η παραδοχή δε αυτή δεν αποτελεί, άλλωστε, κρίση σκοπιμότητας, αλλά νομική κρίση περί μη συνδρομής ως προς το εν λόγω υλικό της προϋπόθεσης ύπαρξης κατεπείγουσας ανάγκης για την ικανοποίηση της οποίας δεν μπορούν να τηρηθούν οι προθεσμίες διενέργειας διαγωνισμού, λαμβάνοντας, επιπροσθέτως, υπόψη ότι η δημιουργία αποθεμάτων δεν συμβιβάζεται με την τήρηση εξαιρετικών διαδικασιών ανάθεσης, οι οποίες είναι επιτρεπτώς εφαρμοστέες μόνο σε εξαιρετικές περιστάσεις που καθιστούν αδύνατη, δυσχερή ή ατελέσφορη την προσφυγή σε διαγωνισμό, εν προκειμένω κλειστό, λόγω του αμυντικού χαρακτήρα του υπό προμήθεια υλικού. Στο μέτρο αυτό, η επικαλούμενη αποκτηθείσα στο παρελθόν εμπειρία, σύμφωνα με την οποία είναι απαραίτητη η κατοχή εφεδρικής συστοιχίας σε περίπτωση βλάβης κατά την εγκατάσταση, δεν δύναται να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα της επίμαχης προμήθειας, παρά μόνο δεδομένο που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στο πλαίσιο προγραμματισμού των αναγκών των Ε.Δ., με την κατάρτιση του οικείου προγράμματος προμηθειών. Επομένως, με βάση τη μειοψηφούσα ανωτέρω γνώμη, ορθώς αν και με διαφορετική αιτιολογία το Τμήμα έκρινε μη νόμιμη την κατακύρωση στην αιτούσα της προμήθειας μίας εφεδρικής συστοιχίας. Η γνώμη, όμως, αυτή δεν εκράτησε.Κατόπιν αυτών, οι συνεκδικαζόμενες αιτήσεις πρέπει να γίνουν δεκτές, να αναθεωρηθεί η προσβαλλόμενη 6018/2015 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να υπογραφεί το σχέδιο σύμβασης για την προμήθεια από το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού τεσσάρων (4) συστοιχιών υποβρυχίων (Υ/Β) τύπου 214 και μιας συστοιχίας υποβρυχίου τύπου 209 από την εταιρία «......», δεδομένου ότι δεν συντρέχει άλλος λόγος που να κωλύει την υπογραφή της.Αναθεωρεί την 6018/2015 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Αποκατάσταση ζημιών...ζητείται η ανάκληση της 65/2021 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η ένδικη προσφυγή ανάκλησης του Δήμου ....  και η ασκηθείσα παραδεκτώς υπέρ αυτής παρέμβαση  της εταιρείας «...», σύμφωνα με την κρατήσασα στο Τμήμα γνώμη, πρέπει να γίνουν δεκτές και να απορριφθούν ως απαράδεκτες οι προσφυγές της εταιρείας  «....» και του Ευσταθίου Καννή. Όμως, το Τμήμα, μετά από σχετική συζήτηση μεταξύ των μελών του, αφού έλαβε υπόψη του ότι σε περίπτωση αποδοχής της προσφυγής ανάκλησης και με δεδομένο ότι η Αντεπίτροπος της Επικρατείας έχει εκφραστεί υπέρ της αποδοχής της προσφυγής ανάκλησης, έκρινε ότι ανέκυψε ζήτημα γενικότερης σημασίας και πρέπει να υποβάλει ερώτημα στην Ολομέλεια, κατ’ άρθρο 328 παρ. 6 του ν. 4700/2020, περί της δυνατότητας ή μη, και σε καταφατική περίπτωση  των προϋποθέσεων υπό τις οποίες τα Κλιμάκια του Δικαστηρίου, στο πλαίσιο διενέργειας προσυμβατικού ελέγχου, δύνανται να αναθεωρούν οίκοθεν τις θετικές πράξεις τους, σε περίπτωση που συντρέξουν όλως εξαιρετικές περιστάσεις, όπως σε περίπτωση που εκ των υστέρων περιέλθουν εις γνώση του Κλιμακίου οψιφανή γεγονότα, τα οποία ανατρέπουν το πραγματικό θεμέλιο της κρίσης του, ώστε η Ολομέλεια να εκφέρει γνώμη επί του ως άνω ζητήματος. 

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:Περαιτέρω, κατά τον ομοίως βασίμως προβαλλόμενο δεύτερο λόγο διαφωνίας, η τηρηθείσα τακτική ανάθεσης των επίμαχων διαδικασιών, μετά από δίμηνες διαπραγματεύσεις, με κατάτμηση της συνολικής δαπάνης που απαιτείται για την κάλυψη των ετήσιων αναγκών της αναθέτουσας Aρχής σε υπηρεσίες καθαριότητας, καταστρατηγεί τις διατάξεις περί προσυμβατικού ελέγχου από τον αρμόδιο σχηματισμό του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ενόψει του ότι η οικεία δαπάνη από 1.1.2017 έως 30.12.2017, συνολικού ποσού 1.089.938 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), υπερβαίνει το όριο του 1.000.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. άνω του οποίου απαιτείται η διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου από το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(..)VI Συνακόλουθα, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη για τους προβαλλόμενους από την Επίτροπο λόγους. Ωστόσο, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας υπόψη ότι εν πάση περιπτώσει το Νοσοκομείο διενήργησε ανοικτό διαγωνισμό για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών, ο οποίος έχει ολοκληρωθεί και υπεβλήθη σε προσυμβατικό έλεγχο και ότι στις 30.3.2018 υπεγράφη η σχετική σύμβαση, κρίνει ότι το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.