ΕΣ/ΤΜ.6/596/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Προμήθεια συσκευών τομογραφίας και παροχή υπηρεσιών ιατρικής απεικόνισης...ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 58/2019 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις (ΙΙ - VΙ) της παρούσας, το Τμήμα κρίνει τα ακόλουθα: Όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, εφόσον στην προκειμένη περίπτωση το αιτούν Νοσοκομείο ορίσθηκε με την υπ΄αριθμ. ....2017 απόφαση του Υπουργού Υγείας, ως Κεντρική Αρχή Αγορών, για τη διενέργεια της επίμαχης διαγωνιστικής διαδικασίας για τη σύναψη συμφωνίας πλαίσιο για την προμήθεια συσκευών τομογραφίας και την παροχή υπηρεσιών ιατρικής απεικόνισης, για λογαριασμό τόσο του ιδίου όσο και των λοιπών δεκαοκτώ (18) νοσοκομείων, μη νομίμως και δη κατά παράβαση του άρθρου 59 παρ. 4 του ν. 4412/2016, που επιβάλλει την υποχρεωτική υποδιαίρεση των συμβάσεων που αναθέτουν οι Κεντρικές Αρχές Αγορών, δεν υποδιαίρεσε τη σύμβαση (συμφωνία - πλαίσιο) σε τμήματα και όρισε με τη διακήρυξη ότι προσφορές υποβάλλονται υποχρεωτικώς για όλα τα προς προμήθεια είδη συσκευών τομογραφίας, ανά συσκευή τομογραφίας, κατόπιν μάλιστα προσκόμισης εγγυητικής επιστολής συμμετοχής αλλά και εκπλήρωσης κριτηρίων επιλογής (συνολικού αλλά και ειδικού στο αντικείμενο της συμφωνίας – πλαίσιο κύκλου εργασιών, χρηματοπιστωτικής ικανότητας και τεχνικής ικανότητας) που αφορούν στην αξία του συνόλου των ως άνω ειδών. Εξάλλου η ως άνω εκ του νόμου επιβαλλόμενη υποχρέωση υποδιαίρεσης της σύμβασης σε τμήματα (άρθρο 59 παρ. 1 και 4 του ν. 4412/2016), η οποία, εν προκειμένω, δεν τηρήθηκε και η οποία πρακτικώς θα συνεπαγόταν τη δυνατότητα υποβολής προσφοράς χωριστά για κάθε επιμέρους τμήμα της προμήθειας ουδόλως υποκαθίσταται από την προβλεφθείσα - στην επίμαχη διακήρυξη - στο πλαίσιο της ανάθεσης και εκτέλεσης της συμφωνίας – πλαίσιο κατανομή της προμήθειας με προσυμφωνημένα ποσοστά σε έως και τέσσερις μειοδότες (άρθρο 39 παρ. 5 περ. α΄ του ν. 4412/2016), η οποία λαμβάνει χώρα στο μεταγενέστερο στάδιο της κατακύρωσης της προμήθειας και δεν σχετίζεται με τη δυνατότητα υποβολής προσφοράς για τμήμα της σύμβασης και την συνακόλουθη υποχρέωση προσκόμισης εγγυητικής επιστολής συμμετοχής αλλά και εκπλήρωσης κριτηρίων επιλογής που αφορούν σε τμήμα –και όχι στο σύνολο- της αξίας της σύμβασης. Συνεπώς, οι σχετικοί ισχυρισμοί που προβάλλονται με την υπό κρίση αίτηση και τις υπέρ αυτής ασκηθείσες παρεμβάσεις, είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι. Περαιτέρω, σε ό,τι αφορά την προβλεφθείσα στην επίμαχη διακήρυξη δυνατότητα κάθε αναθέτουσας αρχής να συνάψει με τους αναδόχους, μετά τη λήξη της πενταετούς διάρκειας της συμφωνίας – πλαίσιο, νέα σύμβαση πλήρους συντήρησης και επισκευής των συσκευών τομογραφίας για ένα (1) ακόμη έτος, με δυνατότητα μονομερούς ανανέωσης αυτής έως και 4 φορές (δηλαδή συνολικής διάρκειας της εν λόγω νέας σύμβασης συντήρησης έως και 5 έτη) το Τμήμα κρίνει ότι αυτή δεν αποτέλεσε, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω υπό σκέψη ΙV, νομίμως αντικείμενο της συμφωνίας πλαίσιο. Και τούτο διότι η αξία της εν λόγω δυνητικώς συναφθησόμενης -μετά τη λήξη της διάρκειας της κύριας συμφωνίας πλαίσιο - σύμβασης συντήρησης ούτε προϋπολογίσθηκε από την αναθέτουσα αρχή, ούτε συμπεριελήφθη στην συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη της συμφωνίας – πλαίσιο, όπως η τελευταία προσδιορίσθηκε στη διακήρυξη που αναρτήθηκε στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. και στην περίληψη που εστάλη για δημοσίευση στο Συμπλήρωμα της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε κάθε δε περίπτωση η σύναψη μιας τέτοιας σύμβασης οδηγεί και σε υπέρβαση του εκ του νόμου οριοθετημένου επιτρεπτού χρόνου διάρκειας των συμφωνιών – πλαίσιο (άρθρο 39 παρ. 1 του ν. 4412/2016). Ως εκ τούτου και εφόσον η ως άνω δυνατότητα δεν αποτέλεσε νομίμως αντικείμενο της επίμαχης συμφωνίας - πλαίσιο, μη νομίμως σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω υπό σκέψη V, ορίσθηκε ως στοιχείο της οικονομικής προσφοράς αλλά και ως κριτήριο ανάθεσης της συμφωνίας – πλαίσιο και η προσφερόμενη από τους υποψηφίους τιμή για την δυνητικώς συναφθησόμενη, μετά τη λήξη της πενταετίας, σύμβαση συντήρησης και επισκευής. (...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης και οι υπέρ αυτής ασκηθείσες παρεμβάσεις πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμφωνίας – πλαίσιο, διάρκειας πέντε (5) ετών, μεταξύ του αιτούντος νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου με την επωνυμία «...», ως Κεντρικής Αρχής Αγορών (Κ.Α.Α.) και των εταιρειών «... ...», «...» και «...» για την «Προμήθεια συσκευών τομογραφίας και την παροχή υπηρεσιών ιατρικής απεικόνισης».Ανακαλεί την 58/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/500/2019
Συντήρηση και επισκευή κινητού εξοπλισμού....Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:α) Κατά την έννοια των διατάξεων του ν.δ/τος 2396/1953 και των κατ’ εξουσιοδότηση αυτού 3373/390/20.3.1975 και 4993/745/24.4.1975 αποφάσεων του Υπουργού Προεδρίας της Κυβερνήσεως, που αποτυπώνουν την εφαρμογή της αρχής της οικονομικότητας στο ειδικότερο πλαίσιο της ανάθεσης υπηρεσιών συντήρησης οχημάτων των Ν.Π.Δ.Δ., σε εξωτερικά ιδιωτικά συνεργεία δύνανται να ανατίθενται μόνο οι εργασίες συντήρησης και επισκευής που αδυνατούν να εκτελέσουν τα συνεργεία του ίδιου του Ν.Π.Δ.Δ., τούτο δε, προκειμένου ο προϋπολογισμός του Ν.Π.Δ.Δ. να επιβαρύνεται μόνο με το κόστος των συγκεκριμένων αυτών εργασιών. Ωστόσο, στον ελεγχόμενο διαγωνισμό (άρθρο 10 της «Συγγραφής Υποχρεώσεων» και «Τεχνική Περιγραφή – Προδιαγραφές») προβλέπεται ότι, θα ακολουθείται μεν η διαδικασία των ανωτέρω Υπουργικών Αποφάσεων και θα παραπέμπονται στο ιδιωτικό συνεργείο οι συγκεκριμένες μόνο εργασίες που αδυνατούν να εκτελέσουν τα συνεργεία του ...., πλην όμως οι εκτελεστικές συμβάσεις που θα συνάπτονται για κάθε όχημα σε μηνιαία βάση με τον ανάδοχο θα έχουν «σταθερό και αμετάβλητο τίμημα ανά όχημα και για τριάντα έξι μήνες» που θα αντιστοιχεί στο «μηνιαίο τίμημα» όπως διαμορφώθηκε με την οικονομική προσφορά του αναδόχου (προδήλως με εφαρμογή του ποσοστού έκπτωσης στην εκτιμώμενη μηνιαία δαπάνη συντήρησης κάθε οχήματος). Η πρόβλεψη αυτή του αμετάβλητου μηνιαίου τιμήματος, δηλαδή σταθερού τιμήματος ανεξαρτήτως της ποσότητας των εργασιών συντήρησης, αντίκειται στην αρχή της οικονομικότητας, συνδέεται με τη συνολική λειτουργία της ελεγχόμενης συμφωνίας – πλαίσιο και για τον λόγο αυτόν συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια. Περαιτέρω, η ίδια ως άνω πρόβλεψη οδηγεί σε καταστρατήγηση των διατάξεων των προαναφερθεισών υπουργικών αποφάσεων, καθόσον δίνει τη δυνατότητα στα συνεργεία του ... να παραπέμπουν σε ιδιωτικό συνεργείο το σύνολο των εργασιών συντήρησης, με αποτέλεσμα την άσκηση διεκπεραιωτικού ρόλου των συνεργείων αυτών (....) και τελικώς την αχρησία τους.(...)Κατ’ ακολουθίαν, διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στην ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία, επομένως κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμφωνίας – πλαίσιο.
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1300/2019
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/78/2022
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΠΛΑΙΣΙΟ:να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου της συμφωνίας πλαίσιο με διάρκεια τρία (3) έτη μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, διά του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, και των οικονομικών φορέων … Α.Β.Ε.Ε. - … A.E. ένωση εταιρειών, … Α.Ε. και … A.E. για την προμήθεια από την Γενική Διεύθυνση Δημοσίων Συμβάσεων του ως άνω Υπουργείου, ως Εθνική Κεντρική Αρχή Αγορών (ΕΚΑΑ), ηλεκτρονικών υπολογιστών (Η/Υ) και επίπεδων οθονών Η/Υ για υπηρεσίες και εποπτευόμενους φορείς των Υπουργείων Υγείας, Παιδείας και Θρησκευμάτων, Τουρισμού, Πολιτισμού και Αθλητισμού και Δικαιοσύνης, για την Ελληνική Αστυνομία (ΕΛΑΣ) του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, για τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) και για τον Οργανισμό Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων (ΟΑΕΠ)(...)ποσού μέχρι 22.850.032,10 ευρώ χωρίς ΦΠΑ καθόσον αφορά στην ανάδοχό της … Α.Β.Ε.Ε. - … A.E. ένωση εταιρειών, μέχρι 22.900.206,00 ευρώ καθόσον αφορά στην ανάδοχό της … Α.Ε. και μέχρι 22.958.511,50 ευρώ καθόσον αφορά στην ανάδοχό της … A.E., που αφορά στην ανωτέρω δημόσια προμήθεια, συνολικής εκτιμώμενης δαπάνης 23.018.412,18 ευρώ χωρίς ΦΠΑ(....)Αντιθέτως, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου συμφωνίας πλαίσιο κατά το μέρος που αφορά στο Τμήμα 6 (...), διότι η αναθέτουσα Αρχή (ΓΔΔΣ) μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, δεν κάλεσε τη μεταξύ των προσωρινών αναδόχων (μειοδοτών) της προς ανάθεση συμφωνίας πλαίσιο ειδικώς για το Τμήμα 6 … A.E. να υποβάλει εκ νέου, τάσσοντάς της σχετική προθεσμία, τα δικαιολογητικά κατακύρωσης που πράγματι αυτή δεν υπέβαλε εντός της αρχικής δεκαήμερης προθεσμίας υποβολής τους με τον προβλεπόμενο ... τρόπο, με συνέπεια να θεωρείται ότι δεν τα έχει καν (καθόλου) υποβάλει.(...)Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας πλαίσιο ... κατά το μέρος που αφορά στα Τμήματα 1, 2, 3, 4, 5 και 7, όπως αυτά προσδιορίζονται στο σκεπτικό. Κωλύεται η υπογραφή του ίδιου σχεδίου συμφωνίας πλαίσιο κατά το μέρος που αφορά στο Τμήμα 6, όπως αυτό προσδιορίζεται στο σκεπτικό.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/344/2019
Προμήθεια αντιδραστηρίων...Με τα δεδομένα αυτά, πρέπει να γίνει δεκτό ότι, από τον έλεγχο των υποβληθέντων στο Κλιμάκιο στοιχείων: α) Δεν διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες κατά τη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου της ελεγχόμενης συμφωνίας-πλαίσιο και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος για προσυμβατικό έλεγχο σχετικού σχεδίου σύμβασης.β) Κωλύεται, για τους λόγους που αναφέρονται στην προηγούμενη σκέψη, η υπογραφή του σχεδίου της πρώτης εκτελεστικής σύμβασης της ανωτέρω συμφωνίας-πλαίσιο.
ΕλΣυνΤμ.6/1571/2018
ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΑΛΕΞΙΣΦΑΙΡΩΝ ΓΙΛΕΚΩΝ:..συνάγεται ότι ο ελεγχόμενος διαγωνισμός αφορά στη σύναψη συμφωνίας πλαίσιο με περισσότερους οικονομικούς φορείς και συγκεκριμένα με τους τρείς (εφόσον προσέλθει επαρκής αριθμός ενδιαφερομένων) προμηθευτές, που θα υποβάλλουν τις πλέον συμφέρουσες από οικονομική άποψη, αποκλειστικά βάσει τιμής, οικονομική προσφορά. Επιπλέον, οι εκτελεστικές συμβάσεις θα ανατεθούν κατόπιν προκήρυξης νέου διαγωνισμού μεταξύ των οικονομικών φορέων που είναι συμβαλλόμενα μέρη της συμφωνίας – πλαίσιο. Η αναφορά στην παράγραφο 1 της διακήρυξης ότι ο διαγωνισμός αφορά σε «συμφωνία – πλαίσιο της παρ. 4 του άρθρου 39 του ν. 4412/2016», παραπέμποντας στις διατάξεις για τις συμφωνίες πλαίσιο με έναν μόνο οικονομικό φορέα, είναι μεμονωμένη και δεν βρίσκει έρεισμα σε άλλους όρους της διακήρυξης, εκ τούτου δε συνάγεται ότι έχει τεθεί από προφανή παραδρομή. Δεδομένου δε ότι ο όρος αυτός, ως εκ της μεμονωμένης διατύπωσής του και της αντίθεσής του προς τις αναλυτικώς και σαφώς περιγραφόμενες διαδικασίες ανάθεσης των εκτελεστικών συμβάσεων που περιγράφονται στους λοιπούς όρους της διακήρυξης (στους οποίους ρητώς παραπέμπουν οι δημοσιευμένες στον τύπο προκηρύξεις), δεν δημιούργησε ασάφεια ή σύγχυση στους υποψήφιους προμηθευτές, η δε εσφαλμένη αυτή αναφορά δεν συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια του ελεγχόμενου διαγωνισμού ούτε δεσμεύει την αναθέτουσα αρχή. Επισημαίνεται εντούτοις ότι τα υποβληθέντα σχέδια συμφωνίας – πλαίσιο φέρονται να συνάπτονται χωριστά με κάθε προμηθευτή. Επιπλέον, σε αυτά αναγράφεται το καταβλητέο τίμημα για τη συνολική ποσότητα των ειδών (άρθρο 3), ενώ δεν αναφέρεται σαφώς ότι για την ανάθεση των εκτελεστικών συμβάσεων θα διενεργηθεί νέος διαγωνισμός, μεταξύ των δύο αναδειχθέντων προμηθευτών, προκαλώντας έτσι την εσφαλμένη εντύπωση ότι έκαστη σύμβαση αφορά στην προμήθεια του συνόλου των ζητούμενων ειδών από κάθε αντισυμβαλλόμενο χωριστά. Ως εκ τούτου, και ενόψει της αμφισβήτησης που προέκυψε, το Τμήμα κρίνει ότι τα υποβληθέντα σχέδια συμφωνιών – πλαίσιο, πρέπει να διορθωθούν, κατά τρόπον ώστε να αποσαφηνίζονται οι όροι ανάθεσης, αντίγραφα δε αυτών να αποσταλούν στο αρχείο της Γραμματείας του Δικαστηρίου.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/312/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου σύμβασης για την «Προμήθεια φωτιστικών LED για την αναβάθμιση του ηλεκτροφωτισμού του Δήμου …»(....)Οι τεχνικές δε αυτές προδιαγραφές, όπως έχουν τεθεί, δεν εξασφαλίζουν ισότιμη πρόσβαση των σχετικώς δραστηριοποιούμενων οικονομικών φορέων στον διαγωνισμό ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης (προμήθειας) και έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία αδικαιολόγητων εμποδίων στο άνοιγμα των δημόσιων συμβάσεων στον ανταγωνισμό. Κατά συνέπεια, συνεπάγονται παράβαση των γενικών αρχών του ανταγωνισμού και της ίσης μεταχείρισης μεταξύ των δραστηριοποιούμενων στην παραγωγή ή/και την εμπορία των ανωτέρω ειδών οικονομικών φορέων (περιορισμό στην άσκηση θεμελιωδών ελευθεριών του δικαίου της ΕΕ). Για όλους δε τους ανωτέρω λόγους αλλά και διότι τελικώς στον ανωτέρω διαγωνισμό υποβλήθηκε μία και μόνο παραδεκτή προσφορά, αυτή της ανωτέρω αναδόχου, η ανωτέρω διαπιστωθείσα πλημμέλεια, ήτοι η θέση στη διακήρυξη των ανωτέρω μη νομίμως αιτιολογημένων ως απολύτως απαραίτητων τεχνικών προδιαγραφών, των οποίων, άλλωστε, αμφισβητήθηκε (προσβλήθηκε) η νομιμότητα με την ανωτέρω προδικαστική προσφυγή, είναι ουσιώδης, καθώς διαπιστώνεται ότι κατά παράβαση των οικείων διατάξεων και γενικών αρχών περιόρισε το δικαίωμα πρόσβασης στον ανωτέρω διαγωνισμό και έδρασε αποτρεπτικά στην ανάπτυξη σχετικού ανταγωνισμού, έπληξε δηλαδή την αντικειμενική νομιμότητα του διαγωνισμού. Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου και της … A.E. για την «Προμήθεια φωτιστικών LED για την αναβάθμιση του ηλεκτροφωτισμού του Δήμου …».
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/311/2023
ΣΥΜΦΩΝΙΑ-ΠΛΑΙΣΙΟ-ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΉΣ ΙΣΤΟΡΊΑΣ ΤΟΥ e-ΕΦΚΑ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΉΡΙΞΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΉΜΑΤΟΣ ΑΠΟΝΟΜΉΣ ΣΎΝΤΑΞΗΣ: Κατόπιν τούτων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο ανωτέρω περιγραφόμενος τρόπος ανάθεσης των εκτελεστικών συμβάσεων της ελεγχόμενης συμφωνίας-πλαίσιο θέτει εκποδών, κατ’ ουσίαν, το αποτέλεσμα του διενεργηθέντος διαγωνισμού και τον εξυπηρετούμενο δι’ αυτού στόχο ανεύρεσης της καλύτερης (value for money) προσφοράς, μετατρέποντας την υπό κρίση συμφωνία-πλαίσιο σε ένα οιονεί απλό σύστημα προεπιλογής παρόχων υπηρεσιών, καθόσον ματαιώνεται εν προκειμένω η λειτουργία του συστήματος ανάθεσης της συμφωνίας-πλαίσιο βάσει της βέλτιστης σχέσης ποιότητας – τιμής (πρβλ. S. Arrowsmith, The Law of Public and Utilities Procurement - Regulation in the EU and UK (vol.1, 3rd ed. Sweet & Maxwell 2014, σελ. 374, και Marta Andrecka, EPPPL 4/2015, Framework Agreements: Transparency in the Call-off Award Process, σελ. 241). Συνακόλουθα, το συγκεκριμένο σχήμα ανάθεσης των εκτελεστικών συμβάσεων, όπου το επιλεγέν κριτήριο ανάθεσης της βέλτιστης σχέσης ποιότητας – τιμής ουδόλως επενεργεί ουσιαστικά κατά την υλοποίηση της ελεγχόμενης συμφωνίας-πλαίσιο (βλ. σκ. 5 της παρούσας), αντίκειται στην αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης που επιτάσσει στις αναθέτουσες αρχές να προβαίνουν σε προμήθεια υπηρεσιών με τον πλέον οικονομικό και αποδοτικό τρόπο, όταν επιλεγέν κριτήριο ανάθεσης σύμβασης είναι αυτό της βέλτιστης σχέσης ποιότητας - τιμής. Περαιτέρω, το Κλιμάκιο σημειώνει ότι ο αναφερόμενος από την αναθέτουσα αρχή σκοπός της αποτροπής του κινδύνου υπερφόρτωσης ενός οικονομικού φορέα και εξάντλησης των πόρων του συνιστά πράγματι έναν παράγοντα που πρέπει οι αναθέτουσες αρχές να λαμβάνουν υπόψη κατά τον σχεδιασμό των διαγωνιστικών διαδικασιών, ώστε να εξυπηρετείται η εύρυθμη εκτέλεση της συμφωνίας-πλαίσιο και η απρόσκοπτη παροχή των ζητούμενων υπηρεσιών. Ωστόσο, δεν τεκμηριώνεται επαρκώς γιατί αυτός ο σκοπός δεν ήταν δυνατόν να επιτευχθεί με ηπιότερα μέσα [λ.χ. με χρήση της μεθόδου cascade, ήτοι με ανάθεση εκτελεστικών συμβάσεων αρχικώς στον ανάδοχο με την καλύτερη προσφορά και προσφυγή στον δεύτερο φορέα και ούτω καθεξής, όταν ο πρώτος ή ο επόμενος δεν είναι ικανός ή δεν ενδιαφέρεται να παράσχει τις ζητούμενες υπηρεσίες και με ενδεχόμενη χρήση ίδιων ασφαλιστικών δικλίδων με της ελεγχόμενης διακήρυξης (πλαφόν επιτρεπτής απόκλισης προσφορών 10%) ή και άλλων, βλ. και προαναφερόμενη Ερμηνευτική Ανακοίνωση Επιτροπής ΕΕ (2016) 810203/16.2.2016]. Τούτο δε προκειμένου να τηρείται μια εύλογη ισορροπία μεταξύ του σκοπού απρόσκοπτης υλοποίησης της συμφωνίας-πλαίσιο και της επιταγής για χρηστή δημοσιονομική διαχείριση κατά τη συναλλακτική δράση της αναθέτουσας αρχής. Εν προκειμένω, αυτή η εύλογη ισορροπία παραβιάζεται, καθότι με το ανωτέρω σύστημα ανάθεσης προεξοφλείται ότι ο ανάδοχος με την καλύτερη προσφορά δεν μπορεί να υλοποιήσει επιτυχώς το σύνολο ή τουλάχιστον το μεγαλύτερο ποσοστό του ζητούμενου «έργου» ψηφιοποίησης του χαρτώου αρχείου του e-ΕΦΚΑ, αλλά μόνον ένα προαποφασισμένο ποσοστό αυτού (μόλις 1/3), το οποίο είναι ίδιο ακριβώς με αυτό των λοιπών αναδόχων (πρβλ. ΕλΣυν VI Tμ. 596/2019, όπου στον εκεί ελεγχθέντα διαγωνισμό για τη σύναψη συμφωνιών-πλαίσιο για την προμήθεια ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού υπήρχε κλιμάκωση της ποσόστωσης του προς ανάθεση φυσικού αντικειμένου ανάλογα με τη σειρά κατάταξης των αναδόχων), ακόμη και αν η προσφορά αυτού, η οποία υποβλήθηκε βάσει των κριτηρίων επιλογής και των επιμέρους κριτηρίων ανάθεσης της οικείας διακήρυξης για το σύνολο του «έργου», αξιολογείται ως ικανή να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της αναθέτουσας αρχής για όλο το φυσικό αντικείμενο της σύμβασης. ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1162/2023
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/120/2019
Συντήρηση και επισκευή οχημάτων Δήμου...Με δεδομένα όσα προεκτέθηκαν και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Τμήμα διαπιστώνει τα ακόλουθα:i. Όπως προκύπτει από την οικεία 27/2018 μελέτη (βλ. ανωτέρω σκέψη 5.ii), οι προκηρυχθείσες εργασίες συντήρησης και επισκευής, οι οποίες εκτείνονται χρονικά εντός των ετών 2018 – 2020 και είναι μέγιστης προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.000.000,00 συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, δεν προσδιορίζονται ποσοτικά, ούτε καθίσταται γνωστό αν, πότε και σε ποιο βαθμό θα ανακύψει η ανάγκη παροχής τους. Ως εκ τούτου, κατ’ ορθό νομικό χαρακτηρισμό, η ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία αποσκοπεί στη σύναψη, κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 1 περ. 10 του ν. 4412/2016, συμφωνίας ή συμφωνιών-πλαίσιο, στις οποίες οι αναδειχθέντες ανάδοχοι ανά ομάδα εργασιών και ανά όχημα ή ανά κατηγορία οχημάτων θα δεσμευθούν ως προς τις τιμές ανά ώρα εργασίας, καθώς και ως προς τις τιμές των παρεχόμενων ανταλλακτικών και ελαστικών. Στο πλαίσιο δε των εν λόγω συμφωνιών, όπως προαναφέρθηκε, στη συνέχεια θα συνάπτονται, βάσει των προσδιορισθέντων όρων και των ανακυπτουσών αναγκών, οι κατά περίπτωση αναγκαίες επιμέρους εκτελεστικές συμβάσεις, η ανάθεση του ειδικότερου αντικειμένου των οποίων επιβάλλεται να διενεργείται με μέριμνα της Επιτροπής που προβλέπεται στην ως άνω οικ. 3373/390/20.3.1975 Υ.Α. (Ε.Σ. Ζ΄ Κλιμ. 169/2017, πρβλ. Ε.Σ. VI Τμ. 3462/2012, Ζ΄ Κλιμ. 234/2013)...(..)Τούτων παρέπεται ότι η αξιολόγηση των προσφορών χώρησε πλημμελώς, ως ουσιώδης δε η εν λόγω πλημμέλεια, καθόσον δεν επιτρέπει τον έλεγχο της σχετικής κρίσης, επιφέρει την ακυρότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας και, συνακόλουθα, κωλύει την υπογραφή των υποβληθέντων έξι (6) σχεδίων συμβάσεων.
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/734/2019
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/518/2021
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου συμφωνίας–πλαισίου για την προμήθεια συστημάτων θερμομέτρησης στο πλαίσιο των δράσεων για την αντιμετώπιση του Covid-19 (Τμήμα Β)(....)Σημειώνεται δε, ότι η ελεγχόμενη σύμβαση δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της εξαίρεσης της παρ. 3 του ανωτέρω άρθρου, καθώς πέραν του ότι δεν συνιστά σύμβαση μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, λόγω της προϋπολογιζόμενης δαπάνης είναι σύμβαση άνω των ορίων. Η πλημμέλεια δε αυτή, έχει κατά την κρίση του Κλιμακίου ουσιώδη χαρακτήρα, καθώς, εξεταζόμενη σε συνδυασμό με τον αναφερόμενο στην προηγούμενη σκέψη παράνομο όρο τεχνικής καταλληλότητας, επιτείνει το αποτρεπτικό για την ανάπτυξη ανταγωνισμού αποτέλεσμα του όρου αυτού.Αποφαίνεται ότι κωλύεται η σύναψη του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου συμφωνίας – πλαισίου για την προμήθεια συστημάτων θερμομέτρησης στο πλαίσιο των δράσεων για την αντιμετώπιση του COVID-19 (Τμήμα Β).
ΕΣ/Α'ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜ/178/2022
Προμήθεια καυσίμων κίνησης: Ζητείται η αναθεώρηση της 1277/2021 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με την απόφαση αυτή απορρίφθηκε προσφυγή ανάκλησης της ήδη προσφεύγουσας κατά της 246/2021 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Δικαστηρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της Α΄ Τροποποίησης της 12/20 συμφωνίας - πλαίσιο μεταξύ του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού και της προσφεύγουσας για την προμήθεια καυσίμων κίνησης των πολεμικών πλοίων και των πλωτών μέσων του Λιμενικού Σώματος και της Ελληνικής Ακτοφυλακής μέχρι του ποσού των 90.000.000,00 ευρώ.(....)Σε κάθε περίπτωση ο λόγος αυτός είναι και αβάσιμος, καθότι δεν συντρέχουν σωρευτικά οι προϋποθέσεις που θέτει η διάταξη της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, η ανάγκη τροποποίησης προέκυψε λόγω περιστάσεων που φέρεται να συντρέχουν αποκλειστικά στο πρόσωπο της προσφεύγουσας (και όχι της αναθέτουσας αρχής), η οποία και τις επικαλέστηκε, ενώ και η τροποποίηση αυτή μεταβάλλει την συνολική φύση της σύμβασης, κατά τα εκτεθέντα σε προηγούμενες σκέψεις, ένεκα της ουσιώδους αύξησης του εργολαβικού ανταλλάγματος χωρίς αντίστοιχη αύξηση των υποχρεώσεων της προσφεύγουσας. Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης.
ΕΣ/ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜ/2494/2020
ΜΕΛΕΤΕΣ:Ζητείται η αναθεώρηση της 1979/2020 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με την προσβαλλόμενη απόφαση του VI Τμήματος απορρίφθηκε η από 5.8.2020 προσφυγή της προσφεύγουσας Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης Δήμου … (εφεξής …) για ανάκληση της 294/2020 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με την τελευταία αυτή πράξη κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας - πλαίσιο μεταξύ της … και της ένωσης εταιρειών «… ΑΕ – …ΑΕ – …», για την «Εκπόνηση μελετών περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων ΕΕΛ & έργων υποδομών αποχέτευσης στο Νησί της …» προεκτιμώμενης αξίας 1.300.000,00 (χωρίς ΦΠΑ).(....)Περαιτέρω, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι σκοπός της κανονιστικώς δρώσας Διοίκησης κατά τη θέσπιση του επίμαχου όρου ήταν η πλήρης ασφαλιστική κάλυψη της υπό ανάθεση μελέτης με όριο αποζημίωσης ανά απαίτηση μεγαλύτερο από 1.000.000,00 ευρώ, το δε εν λόγω όριο έχει διαμορφωθεί σε εύλογο ύψος, δεδομένου ότι είναι ανάλογο με τη συνολική προεκτιμώμενη αξία της σύνθετης μελέτης, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλομένη. Ο θεμιτός όμως ως άνω σκοπός θα ματαιωνόταν αν ο συμμετέχων στην ένωση μελετητής ήταν ασφαλισμένος για μικρότερο ποσό, αφού η ασφαλιστική εταιρεία θα αποζημίωνε τους δικαιούχους μόνο κατά το μικρότερο αυτό ποσό, παρά το ότι οι ζημίες που θα μπορούσαν δυνητικά να επέλθουν από την πλημμελή εκπόνηση οποιασδήποτε από τις επιμέρους μελέτες είναι πολύ μεγαλύτερες της επιμέρους προεκτιμώμενης αμοιβής τους, εν όψει της αλληλεπίδρασης των συμπερασμάτων τους κατά τα ανωτέρω. Εξ άλλου, η καταβολή ασφαλίστρου ύψους 2.000,00 έως 2.750,00 ευρώ ανά κατηγορία μελέτης, όπως προκύπτει από την υποβληθείσα από την προσφεύγουσα ενδεικτική προσφορά ασφαλιστικής εταιρείας, κρίνεται ως μία εύλογη επιβάρυνση για τους συμμετέχοντες στη διαδικασία μελετητές, εν όψει αφενός της προεκτιμώμενης αμοιβής των υπό ανάθεση μελετών, η οποία είναι πολλαπλάσια του εν λόγω ασφαλίστρου, και αφετέρου της σημασίας των εν λόγω μελετών για την προστασία του οικιστικού και φυσικού περιβάλλοντος, η οποία επιτρέπει την θέσπιση αυστηρότερων όρων για τη διάγνωση της αξιοπιστίας και της φερεγγυότητας των διαγωνιζόμενων οικονομικών φορέων. Αναθεωρεί τη 1979/2020 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Ανακαλεί τη 294/2020 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου συμφωνίας - πλαίσιο μεταξύ της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης – Αποχέτευσης Δήμου … και της ένωσης εταιρειών«… ΑΕ – …ΑΕ – …» με αντικείμενο την «Εκπόνηση μελετών περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων ΕΕΛ & έργων υποδομών αποχέτευσης στο Νησί της …»