ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/312/2022
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου σύμβασης για την «Προμήθεια φωτιστικών LED για την αναβάθμιση του ηλεκτροφωτισμού του Δήμου …»(....)Οι τεχνικές δε αυτές προδιαγραφές, όπως έχουν τεθεί, δεν εξασφαλίζουν ισότιμη πρόσβαση των σχετικώς δραστηριοποιούμενων οικονομικών φορέων στον διαγωνισμό ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης (προμήθειας) και έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία αδικαιολόγητων εμποδίων στο άνοιγμα των δημόσιων συμβάσεων στον ανταγωνισμό. Κατά συνέπεια, συνεπάγονται παράβαση των γενικών αρχών του ανταγωνισμού και της ίσης μεταχείρισης μεταξύ των δραστηριοποιούμενων στην παραγωγή ή/και την εμπορία των ανωτέρω ειδών οικονομικών φορέων (περιορισμό στην άσκηση θεμελιωδών ελευθεριών του δικαίου της ΕΕ). Για όλους δε τους ανωτέρω λόγους αλλά και διότι τελικώς στον ανωτέρω διαγωνισμό υποβλήθηκε μία και μόνο παραδεκτή προσφορά, αυτή της ανωτέρω αναδόχου, η ανωτέρω διαπιστωθείσα πλημμέλεια, ήτοι η θέση στη διακήρυξη των ανωτέρω μη νομίμως αιτιολογημένων ως απολύτως απαραίτητων τεχνικών προδιαγραφών, των οποίων, άλλωστε, αμφισβητήθηκε (προσβλήθηκε) η νομιμότητα με την ανωτέρω προδικαστική προσφυγή, είναι ουσιώδης, καθώς διαπιστώνεται ότι κατά παράβαση των οικείων διατάξεων και γενικών αρχών περιόρισε το δικαίωμα πρόσβασης στον ανωτέρω διαγωνισμό και έδρασε αποτρεπτικά στην ανάπτυξη σχετικού ανταγωνισμού, έπληξε δηλαδή την αντικειμενική νομιμότητα του διαγωνισμού. Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου και της … A.E. για την «Προμήθεια φωτιστικών LED για την αναβάθμιση του ηλεκτροφωτισμού του Δήμου …».
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/215/2021
ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ-ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης με τίτλο «Αναβάθμιση συστήματος φωτισμού με την προμήθεια και εγκατάσταση φωτιστικών σωμάτων τύπου LED και προμήθεια λαμπτήρων τύπου LED εξοικονόμησης ενέργειας στο δημοτικό φωτισμό»(....)Με βάση τα ανωτέρω, το ετήσιο οικονομικό όφελος που θα προκύψει για το Δήμο από την αντικατάσταση των υφιστάμενων φωτιστικών σωμάτων, λόγω της διαφοράς του κόστους της κατανάλωσης ρεύματος και του κόστους συντήρησης, υπολογίζεται σε 366.551,02 ευρώ. Ταυτόχρονα, με την προμήθεια και εγκατάσταση σε πλήρη λειτουργία φωτιστικών και λαμπτήρων LED πράσινης τεχνολογίας επιτυγχάνεται η μείωση των εκπομπών ρύπων στο δημοτικό φωτισμό εξωτερικών δημόσιων χώρων και οδών κατά ποσοστό 65,51% και εξασφαλίζεται η αναβάθμιση του δημοτικού φωτισμού.(....)το Κλιμάκιο κρίνει ότι η μη υποδιαίρεση της σύμβασης σε τμήματα αιτιολογείται επαρκώς από τα έγγραφα της σύμβασης σύμφωνα με το άρθρο 59 παρ. 1 του ν. 4412/2016, καθόσον σε διαφορετική περίπτωση θα μπορούσε να τεθεί σε διακινδύνευση η προσήκουσα εκτέλεσή της και, κυρίως, η εγγυημένη λειτουργία της συγκεκριμένης προμήθειας επί δεκαετία.(....)Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της εταιρείας «… A.E.» με αντικείμενο την προμήθεια με τίτλο: «Αναβάθμιση συστήματος φωτισμού με την προμήθεια και εγκατάσταση φωτιστικών σωμάτων τύπου LED και προμήθεια λαμπτήρων τύπου LED εξοικονόμησης ενέργειας στο δημοτικό φωτισμό»
ΕΣ/ΣΤ ΚΛΙΜΑΚΙΟ/260/2022
Προμήθεια και εγκατάσταση φωτιστικών σωμάτων και λαμπτήρων τύπου LED:Επίσης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι είναι μη νόμιμα τα κριτήρια α) οικονομικής επάρκειας, σύμφωνα με τον οποίο οι συμμετέχοντες πρέπει να αποδείξουν ότι έχουν μέσο ειδικό κύκλο εργασιών κατά τα έτη 2018, 2019 και 2020, που καλύπτει το ύψος του προϋπολογισμού της ελεγχόμενης προμήθειας και β) τεχνικής ικανότητας, σύμφωνα με οποίο οι συμμετέχοντες πρέπει να αποδείξουν ότι κατά τα έτη 2018, 2019 και 2020 έχουν εκτελέσει προμήθειες ίδιου ύψους και αντικειμένου με την ελεγχόμενη προμήθεια. Τούτο, διότι σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις σκέψεις 10 και 11 της παρούσας, τα οικονομικά στοιχεία για την απόδειξη του γενικού και ειδικού κύκλου εργασιών πρέπει να αναφέρονται στο αμέσως προηγούμενο της δημοσίευσης της διακήρυξης έτος και να εκτείνονται κατ’ ανώτατο όριο σε βάθος τριετίας. Ομοίως, τα στοιχεία για την απόδειξη της τεχνικής ικανότητας πρέπει, κατά διακριτική ευχέρεια της αναθέτουσας Αρχής, να αφορούν τριετία ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, το οποίο πάντως άρχεται είτε από το χρονικό σημείο κατάθεσης των προσφορών, είτε από το χρονικό σημείο δημοσίευσης της διακήρυξης. Όταν δε επιλέγεται τα στοιχεία να αφορούν τη δραστηριότητα των υποψηφίων σε συγκεκριμένα έτη, τότε δεν μπορεί να παραλείπεται το προηγούμενο της δημοσίευσης της διακήρυξης έτος. Εν προκειμένω, η ελεγχόμενη Διακήρυξη απεστάλη για δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στις 15.2.2022 και εν συνεχεία δημοσιεύθηκε στο ΚΗΔΜΗΣ την ίδια ημέρα. Επομένως, τα ζητούμενα δικαιολογητικά οικονομικής επάρκειας και τεχνικής ικανότητας έπρεπε να αφορούν και το έτος 2021, το οποίο είναι το πλησιέστερο στο χρόνο διενέργειας του διαγωνισμού έτος. Σημειώνεται ότι το γεγονός ότι κατά το χρόνο υποβολής των προσφορών δεν θα είχαν δημοσιευθεί οι οικονομικές καταστάσεις έτους 2020 δεν συνιστά νόμιμο δικαιολογητικό λόγο παράλειψης του τελευταίου πριν από τη διακήρυξη έτους, διότι η απαίτηση ορισμένου ύψους ειδικού κύκλου εργασιών θα μπορούσε να αποδειχθεί με δήλωση των οικονομικών φορέων και κάθε άλλο πρόσφορο μέσο (Ολομ. ΕλΣυν 180/2022, σκ. 20). Συνεπώς, η θέσπιση των επίμαχων όρων, με τους οποίους περιορίσθηκε ο κύκλος των υποψήφιων οικονομικών φορέων μόνο σε εκείνους που πληρούσαν τα κριτήρια οικονομικής επάρκειας και τεχνικής ικανότητας κατά τα έτη 2018, 2019 και 2020 αποκλείοντας όσους πληρούσαν τα εν λόγω κριτήρια κατά το έτος 2021, το οποίο είναι το εγγύτερο προς τον χρόνο διεξαγωγής του διαγωνισμού και άρα το πλέον πρόσφορο εν όψει των απαιτήσεων που απορρέουν από την αρχή της αναλογικότητας, χωρίς μάλιστα να συντρέχει βάσιμος προς τούτο δικαιολογητικός λόγος, έπληξε τη νομιμότητα της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας (Ολομ. Ελ Συν 180/2022 σκ.21, 1136/2021). Η ανωτέρω δε πλημμέλεια της Διακήρυξης είναι ουσιώδης, καθώς ενδεχομένως απέτρεψε από το να συμμετάσχουν δυνητικά ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς, οι οποίοι είχαν ετήσιο ειδικό κύκλο εργασιών ανάλογο των απαιτήσεων της διακήρυξης το έτος 2021 και όχι κάποιο από τα προηγούμενα έτη. Σημειώνεται επίσης ότι ως προς τις διαπιστωθείσες στις σκέψεις 23 και 25 πλημμέλειες η μη αμφισβήτηση των συγκεκριμένων όρων της διακήρυξης από κάποιον δυνητικά υποψήφιο ουδεμία ασκεί επιρροή εν προκειμένω, καθόσον αφενός ο έλεγχος νομιμότητας που ασκείται από το Ελεγκτικό Συνέδριο είναι αυτεπάγγελτος, καθολικός και ανεξάρτητος των τυχόν υποβληθεισών ενστάσεων, διοικητικών προσφυγών και λοιπών προβλεπόμενων ενδίκων βοηθημάτων (Ολομ. ΕλΣυν 1832/2021), αφετέρου κατατείνει, μεταξύ άλλων, στον εντοπισμό των πλημμελειών που χωρίς την επίκληση λόγων δημοσίου συμφέροντος άγουν στον περιορισμό της συμμετοχής των δυνητικά ενδιαφερομένων οικονομικών φορέων και, συνεπώς, πλήττουν τις αποτυπωμένες στο άρθρο 18 του ν. 4412/2016 αρχές της διαφάνειας και του ανταγωνισμού. (βλ. ΕλΣ Απόφαση Έβδομο Τμ. 576/2022). Τούτων δοθέντων, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι συντρέχουν εν προκειμένω ουσιώδης νομική πλημμέλεια που κωλύει τη σύναψη του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου Ελευσίνας και του οικονομικού φορέα «.......», συμβατικής αξίας 3.520.315 ευρώ (πλέον ΦΠΑ).
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/318/2021
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου σύμβασης και της προηγηθείσας διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για την «ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ - ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΦΩΤΙΣΜΟΥ ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΩΝ ΧΩΡΩΝ - ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ SMART CITIES, ΜΕ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟ …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 3.554.044,88 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.).(....)Κατά παράβαση των όρων της διακήρυξης, που απαιτούν την «εκτέλεση τουλάχιστον τμήματος σύμβασης τύπου Σ.Ε.Α. δεκαετούς διάρκειας», εκ των οποίων συνάγεται – προκειμένου ο όρος να μην θεωρηθεί αόριστος και απρόσφορος – ότι από το εκτελεσθέν τμήμα πρέπει να αποδεικνύεται εμπειρία του οικονομικού φορέα σε όλα τα στάδια εκτέλεσης μιας τέτοιας σύμβασης, οι υποβληθέντες λογαριασμοί αφορούν, κατά ρητώς διαλαμβανόμενα στις πιστοποιήσεις του ανεξάρτητου συμβούλου, στην προμήθεια και εγκατάσταση λαμπτήρων και φωτιστικών και όχι στη συντήρηση του δικτύου ηλεκτροφωτισμού με διασφάλιση της ενεργειακής απόδοσης.Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της εταιρείας … ΑΕ για την «ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ - ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΦΩΤΙΣΜΟΥ ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΩΝ ΧΩΡΩΝ - ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ SMART CITIES, ΜΕ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟ …»
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/286/2021
Αποκομιδή απορριμάτων και καθαρισμός κοινοχρήστων χώρων..Ζητείται η ανάκληση της 11/2020 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα .....Υπό αυτές τις περιστάσεις, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 16, το Τμήμα κρίνει ότι ουσία αβασίμως κατέληξε ο Επίτροπος στο συμπέρασμα ότι επλήγη ο ανταγωνισμός λόγω της απαίτησης της διακήρυξης για οχήματα αντιρρυπαντικής τεχνολογίας EURO VI . Τούτο διότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον προσφεύγοντα Δήμο και την παρεμβαίνουσα ανάδοχο: α) Η απαίτηση αυτή είναι συμβατή με το ενωσιακό δίκαιο, το οποίο επιτρέπει και προωθεί τη λήψη υπόψη, κατά τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων, περιβαλλοντικών παραγόντων, όπως είναι ο καθορισμός αυστηρότερων ορίων εκπομπής ρύπων, β) η απαίτηση δεν δημιουργεί ζητήματα ισότιμης πρόσβασης και παρακώλυσης ανταγωνισμού εφόσον βαρέα οχήματα ΕURO VI κυκλοφορούν στη Χώρα εδώ και επτά έτη, γ) η διακήρυξη έδιδε τη δυνατότητα συμμετοχής στον διαγωνισμό με στήριξη στην ικανότητα τρίτων και δ) η ανωτέρω απαίτηση δεν είναι δυσανάλογη, λαμβανομένης υπόψη αφενός της περιοχής στην οποία θα παρασχεθούν οι ανατιθέμενες υπηρεσίες και, αφετέρου, της διακριτική ευχέρειας που διέθετε ο Δήμος ... να επιλέξει, στα πλαίσια της νομιμότητας, τον τύπο των κυκλοφορούντων απορριματοφόρων που θεωρούσε το πλέον κατάλληλο και από απόψεως περιβαλλοντικής. Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή στο σύνολό της, να ανακληθεί η 11/2020 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. ..., και να επιτραπεί η υπογραφή του οικείου σχεδίου σύμβασης.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/126/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης και των τριών (3) σχεδίων συμβάσεων για την προμήθεια απορριμματοφόρων οχημάτων και οχημάτων και μηχανημάτων έργου από τον Δήμο(....)Τούτο, διότι από την προαναφερόμενη από 29.9.2021 «Βεβαίωση μη καταγγελμένων επιχειρηματικών οφειλών» της Τράπεζας …, που αυτός υπέβαλε ως δικαιολογητικό κατακύρωσης, δεν αποδεικνύεται η εκπλήρωση του προβλεπόμενου στη διακήρυξη κριτηρίου ποιοτικής επιλογής για τη χρηματοοικονομική επάρκεια να έχει αυτός βεβαιωμένη από τράπεζα πιστοληπτική ικανότητα, ήτοι δυνατότητα σύναψης οποιασδήποτε μορφής νέων δανείων χρηματοδότησης από τράπεζα, ποσού τουλάχιστον ίσου με τον προϋπολογισμό του ανωτέρω Τμήματος με ΦΠΑ, που είναι 86.800,00 ευρώ(....)Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή των τριών (3) σχεδίων συμβάσεων σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου … – … και: α) της … Α.Ε. … για την προμήθεια έξι απορριμματοφόρων οχημάτων (1), και για την προμήθεια ενός διαξονικού ανατρεπόμενου φορτηγού μικτού φορτίου 19 τόνων, ενός διαξονικού ανατρεπόμενου φορτηγού μικτού φορτίου 3,5 τόνων και ενός καταβρεχτήρα 10 κ.μ. (2), και β) του … για την προμήθεια ενός επουλωτικού λάκκων (3).
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΕΝ ΜΕΡΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/962/2022.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/476/2020
Προμήθεια και εγκατάσταση φωτιστικών σωμάτων...Το Κλιμάκιο επισημαίνει, τέλος, ότι οι ως άνω διαπιστωθείσες πλημμέλειες παρίστανται εν προκειμένω ουσιώδεις, καθώς η θέσπιση όρων με αυξημένες και ειδικές απαιτήσεις συμμετοχής που είναι δυνατό να ευνοήσουν οικονομικούς φορείς, οι οποίοι αναλαμβάνουν την εκτέλεση ειδικής κατηγορίας συμβάσεων, όπως εν προκειμένω οι συμβάσεις οδοφωτισμού των Ο.Τ.Α., συνιστά αντικειμενική παραβίαση των αρχών του υγιούς ανταγωνισμού και της διαφάνειας. Πέραν τούτου, η πλημμέλεια αυτή επέδρασε εν προκειμένω ανασταλτικά στην ανάπτυξη ανταγωνισμού, δοθέντος ότι στην ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία δεν μπορεί να γίνει ευλόγως δεκτό ότι έχει αναπτυχθεί επαρκής ανταγωνισμός. Ειδικότερα, ναι μεν υποβλήθηκαν έξι προσφορές, πλην οι πέντε εξ αυτών κρίθηκαν απαράδεκτες, λόγω παραβίασης των ίδιων ουσιωδών όρων της διακήρυξης (μη προσκόμιση των δικαιολογητικών συμμετοχής σε φυσική μορφή ή/και των προβλεπόμενων στη διακήρυξη δειγμάτων), γεγονός που οδήγησε στον αποκλεισμό τους χωρίς εξέταση των δικαιολογητικών συμμετοχής. Ως εκ τούτου, λόγω του απαράδεκτου και ακατάλληλου χαρακτήρα των προσφορών αυτών δεν κατέστη δυνατό να επαληθευτεί αν κάποιος συμμετέχων οικονομικός φορέας πληρούσε πράγματι τα επίμαχα κριτήρια, πλην της αναδόχου, η οποία λόγω του γεγονότος ότι κατά την τελευταία τριετία έχει αναλάβει την εκτέλεση όμοιων συμβάσεων προμήθειας, εγκατάστασης και συντήρησης φωτιστικών και λαμπτήρων LED με αντισυμβαλλόμενους διάφορους Ο.Τ.Α. (βλ. Αποφάσεις VI Τμ. 608, 609/2018, Πράξεις ΣΤ' Κλιμ. 205/2018, 396/2018, 69/2019, 77/2019, 127/2019, 190/2019, 64/2020, 220/2020, 272/2020, 388/2020) υπερπληρούσε τα κριτήρια αυτά (ενδεικτικά αναφέρεται ότι με βάση τα κατατεθέντα δικαιολογητικά συμμετοχής της αναδόχου προκύπτει ότι ο γενικός κύκλος εργασιών αυτής ανερχόταν σε 3.208.545,98 ευρώ το έτος 2017, 8.134.281,61 ευρώ το 2018 και 14.411.961,04 ευρώ το έτος 2019, ενώ για την τεχνική της επάρκεια ως προς τον όγκο των προηγούμενων προμηθειών και την εγγυητική της ευθύνη προσκομίζονται βεβαιώσεις καλής εκτέλεσης που αφορούν όμοιες με την ελεγχόμενη συμβάσεις αντικατάστασης οδοφωτισμού που ανατέθηκαν από Ο.Τ.Α.)Τούτων δοθέντων, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι στην ελεγχόμενη διαδικασία ανάθεσης έχει εμφιλοχωρήσει ουσιώδης νομική πλημμέλεια, η οποία ως εκ της φύσης της επιδρά στο σύνολο της διαδικασίας και, συνεπώς, κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης.
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/282/2021
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/284/2019
Φύλαξη και επιτήρηση των κτιρίων, εγκαταστάσεων και χώρων :Τέλος, κατά παραβίαση των άρθρων 62 και 65 ν. 4412/2016, η αναθέτουσα αρχή παρέλειψε να προβεί στις προβλεπόμενες διατυπώσεις δημοσιότητας αναφορικά με την επελθούσα τροποποίηση ως προς την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών στον διαγωνισμό, ήτοι να αποστείλει το απαιτούμενο έντυπο για τη διόρθωση του συγκεκριμένου στοιχείου της διακήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ένωσης, η πλημμέλεια δε αυτή δεν θεραπεύεται από το γεγονός ότι η αναθέτουσα προέβη σε σχετική γνωστοποίηση μέσω Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ., καθόσον, όπως προεκτέθηκε, οι προκηρύξεις και γνωστοποιήσεις που δημοσιεύονται σε εθνικό επίπεδο δεν επιτρέπεται να περιλαμβάνουν πληροφορίες άλλες από εκείνες που περιέχονται στις αντίστοιχες που αποστέλλονται στην Υπηρεσία Εκδόσεων της Ένωσης. Δοθέντος άλλωστε ότι, όπως ιστορήθηκε ανωτέρω, κατά την ημερομηνία ανάρτησης της σχετικής ανακοίνωσης (13.2.2019), ήτοι δύο ημέρες πριν από την αρχικώς ορισθείσα καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών (15.2.2019), διαπιστώθηκε ότι δεν είχε υποβληθεί καμία προσφορά στον διαγωνισμό, ενώ μετά την ως άνω πλημμελή δημοσίευση της μετάθεσης αυτής υποβλήθηκε μόνο μία προσφορά, η εν λόγω πλημμέλεια δεν δύναται να θεωρηθεί ως μη ουσιώδης, όπως θα μπορούσε να κριθεί εφόσον, παρ’ όλ’ αυτά, είχε αναπτυχθεί επαρκής ανταγωνισμός.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1401/2022
Προμήθεια και εγκατάσταση φωτιστικών σωμάτων τύπου LED και λαμπτήρων τύπου LED .....επιδιώκεται η ανάκληση της 251/2022 Πράξης του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)Επομένως ο επίμαχος όρος της Διακήρυξης (αρ. 2.2.4, της Διακήρυξης, υπό τον τίτλο «Καταλληλότητα άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας», εγγραφή στο Μητρώο Επιχειρήσεων Ενεργειακών Υπηρεσιών) τέθηκε επί τη βάσει των ενωσιακών απαιτήσεων, αφενός για τη δημιουργία και επιβολή και σε δημόσιες διαγωνιστικές διαδικασίες του εν λόγω ειδικού Μητρώου, στο οποίο είναι εγγεγραμμένες ήδη 122 εταιρείες (ενημέρωση Μητρώου τον Μάϊο 2022) και αφετέρου για την εφαρμογή πράσινων κριτηρίων στις δημόσιες συμβάσεις (βλ. την Οδηγία 2012/27/ΕΕ, τον ν. 4342/2015 που την ενσωμάτωσε, την ΔΕΠΕΑ/Γ/οικ.176381/6.7.2018 υπουργική απόφαση που θέσπισε το εν λόγω Μητρώο και την 14900 υπουργική απόφαση (Β’ 466), με την οποία εγκρίθηκε το σχέδιο Δράσης για τις Πράσινες Δημόσιες Συμβάσεις). Επιπροσθέτως κρίνεται ότι μόνο με την εγγραφή στο εν λόγω Μητρώο πιστοποιείται και αποδεικνύεται η ειδική επαγγελματική καταλληλότητα και η εν γένει επαγγελματική επάρκεια σχετικά με την ικανότητα του οικονομικού φορέα να ανταπεξέλθει σε μία τέτοια σύμβαση ενεργειακού περιεχομένου, όπως εν προκειμένω, με την προμήθεια ενεργειακών φωτιστικών τύπου LED και όχι απλών συμβατικών φωτιστικών και την παροχή ενεργειακών υπηρεσιών, καθόσον απαιτείται να πιστοποιείται η ενεργειακή απόδοση και εξοικονόμηση που προβλέπεται με την υπό κρίση διακήρυξη και σύμβαση, ενώ υφίσταται παράλληλα και εγγυητική ευθύνη καλής λειτουργίας από τον ανάδοχο, τουλάχιστον 10 ετών.(..)Ως εκ τούτου, το Δικαστήριο αποφαίνεται ότι η αναθέτουσα Αρχή δεν υπερέβη τη διακριτική της ευχέρεια, όπως αυτή οριοθετείται από την αρχή της αναλογικότητας, κατά την πρόβλεψη του συγκεκριμένου όρου για την απόδειξη της ειδικής επαγγελματικής ικανότητας των υποψηφίων στην ελεγχόμενη διαδικασία (άρθρο 2.2.4 της Διακήρυξης, υπό τον τίτλο «Καταλληλότητα άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας»), αφού αυτός απέβλεπε στην προσήκουσα εκτέλεση της σύμβασης και στην δι’ αυτής επίτευξη του επιδιωκόμενου, κατά τα ως άνω, ειδικού σκοπού δημοσίου συμφέροντος και ότι η εγγραφή στο επίμαχο Μητρώο αποτελεί το μόνο πιστοποιημένο, ελάχιστα επαχθή και πρόσφορο τρόπο βεβαίωσης της ενεργειακής καταλληλότητας της επαγγελματικής δραστηριότητας για τέτοιου είδους μικτές συμβάσεις. Επομένως, οι σχετικοί λόγοι ανάκλησης είναι βάσιμοι και πρέπει να γίνουν δεκτοί.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1756/2022
Εργασία Αντικατάστασης Φωτιστικών Σωμάτων - Λαμπτήρων (...)Σύμφωνα με όσα ήδη έγιναν δεκτά στη σκέψη 9, ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη Πράξη ότι το 1ο Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού δεν έχει αιτιολογηθεί νομίμως. Τούτο, καθόσον στο Πρακτικό αυτό δεν γίνεται αναφορά σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της βαθμολογηθείσας τεχνικής προσφοράς ως προς τα κριτήρια Κ1 – Κ4, αλλά περιλαμβάνεται περιγραφή των εν λόγω κριτηρίων, όπως αυτά παρατίθενται στην οικεία διακήρυξη, καθώς και γενικόλογη αναφορά ότι «όλα τα στοιχεία που κατ’ ελάχιστον ζητούνται από τη μελέτη και τη διακήρυξη καλύπτονται πλήρως» (πρβλ. ΕλΣυν Εβδ. Τμ. 2064/2021 και 711/2022). Ωστόσο στην προκειμένη περίπτωση ενόψει του ότι υπάρχει στο ως άνω Πρακτικό μια στοιχειώδης λεκτική αποτύπωση και στη διαδικασία έλαβε μέρος ένας μόνο υποψήφιος οπότε δεν καταλείπεται πεδίο σύγκρισης της προσφοράς του με τις προσφορές άλλων διαγωνιζόμενων, η πλημμέλεια αυτή κρίνεται μη ουσιώδης, καθόσον δεν έπληξε την αντικειμενική ακεραιότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, παρελκούσης της εξέτασης των λοιπών λόγων της υπό κρίση προσφυγής περί συγγνωστής πλάνης της αναθέτουσας αρχής και συνδρομής λόγων δημοσίου συμφέροντος για την υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης, πρέπει η προσφυγή αυτή να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 32/2022 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕΣ/Τ.ΕΒΔΟΜΟ/137/2023
Παροχή Υπηρεσιών Λογιστικής και Διοικητικής Υποστήριξης.. (...)Επομένως, οι καθορισθείσες στα άρθρα 2.2.6.1 και 2.2.6.2. της διακήρυξης απαιτήσεις τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας σχετικά με τις συναφείς με την ελεγχόμενη συμβάσεις που πρέπει να έχουν ολοκληρώσει οι διαγωνιζόμενοι οικονομικοί φορείς, οι οποίες στοχεύουν στη διασφάλιση εξεύρεσης αναδόχου που θα εκτελέσει τη σύμβαση με άρτιο και προσήκοντα τρόπο, κρίνονται, ενόψει του αντικειμένου και της προεκτεθείσας φύσης των ελεγχομένων υπηρεσιών, πρόσφορες, δικαιολογημένες και μη υπερβαίνουσες το αναγκαίο μέτρο (πρβλ. ΕλΣυν Εβδ. Τμ. 1399/2022). Το κριτήριο που επιβάλλει δεκαετή τουλάχιστον προϋπηρεσία σε λογιστικές, φοροτεχνικές υπηρεσίες (άρθρο 2.2.6.3 της διακήρυξης), αποδεικνυόμενη με την προσκόμιση εκτύπωσης προσωποποιημένης πληροφόρησης και κωδικών δραστηριότητας (ΚΑΔ) από την ΑΑΔΕ, καθώς και της άδειας άσκησης επαγγέλματος, δεν μπορούσε να τεθεί ως κριτήριο τεχνικής και επαγγελματικής καταλληλότητας, διότι ως εκ της φύσεως και του περιεχομένου του αποτελεί κριτήριο καταλληλότητας για την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας κατ’ άρθρο 75 παρ. 1 περ. α΄ του ν. 4412/2016, ενώ, επιπλέον, επιβάλλει την προσκόμιση δικαιολογητικού (μέσου απόδειξης) που δεν περιλαμβάνεται στον κατάλογο του Μέρους ΙΙ του Παραρτήματος ΧΙΙ του ως άνω νόμου, όπου αναφέρονται περιοριστικά τα δικαιολογητικά απόδειξης της τεχνικής ικανότητας. Πλην όμως η μη νομιμότητα του κριτηρίου αυτού ως κριτηρίου τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας δεν παρίσταται ουσιώδης στην προκειμένη περίπτωση, διότι το εν λόγω κριτήριο έχει τεθεί σε προηγούμενο άρθρο 2.2.4. της διακήρυξης ως κριτήριο καταλληλότητας άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας (βλ. άρθρα 75 παρ. 1 α΄ και 2 και 80 παρ. 3 του ν. 4412/2016, άρθρο 2.2.4 της διακήρυξης και σκέψη 18), η νομιμότητα του οποίου δεν αμφισβητήθηκε από το Κλιμάκιο και επομένως η απαίτηση της συνδρομής του ίδιου κριτηρίου εκ νέου σε επόμενο άρθρο αυτής καθιστά την σχετική πλημμέλεια επουσιώδη.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και παρελκούσης της εξέτασης των λοιπών λόγων της υπό κρίση προσφυγής και της υπέρ αυτής παρέμβασης, πρέπει η προσφυγή και η παρέμβαση να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 845/2022 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης.