ΕΣ/ΤΜ.6/1907/2013
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Λειτουργία και συντήρηση έργου...Ακόμα, ορθώς το Κλιμάκιο έκρινε ότι ο όρος του άρθρου Α.3 της Συγγραφής Υποχρεώσεων, σύμφωνα με τον οποίο «Η διάρκεια της σύμβασης είναι τριετής, με δυνατότητα ετήσιας ανανέωσης, ύστερα από σχετική απόφαση της .... και κοινή συμφωνία των συμβαλλομένων μερών», δεν είναι νόμιμος προεχόντως ως αόριστος, ενώ σε κάθε περίπτωση δεν έχει περιβληθεί των απαιτούμενων διατυπώσεων δημοσιότητας, αφού δεν δημοσιεύθηκε ούτε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε. ούτε στον εθνικό τύπο, γεγονός που άλλωστε αποδέχεται η αναθέτουσα αρχή, η οποία ναι μεν δηλώνει ενώπιον του Τμήματος ότι προτίθεται να προβεί στην απάλειψη του όρου αυτού, πλην όμως, αλυσιτελώς, αφού και υπό την εκδοχή αυτή, δε θα μπορούσε να αρθεί η αρνητική κρίση του Κλιμακίου, αφού συντρέχουν οι λοιπές πλημμέλειες που κωλύουν την υπογραφή της σύμβασης. Για τον ίδιο δε λόγο δε δύναται να επιφέρει θετικό επί της υπογραφής της σύμβασης αποτέλεσμα ούτε η δέσμευση της αναθέτουσας αρχής να προβεί σε διόρθωση της επισημανθείσας από το Κλιμάκιο ασυμφωνίας μεταξύ του όρου Γ2.2 της Συγγραφής Υποχρεώσεων, σύμφωνα με τον οποίο «Ο ανάδοχος είναι αποκλειστικά υπεύθυνος για κάθε κίνδυνο που στρέφεται κατά της ζωής, υγείας, σωματικής ακεραιότητας, περιουσίας και οποιωνδήποτε άλλων προσωπικών ή περιουσιακών υλικών ή άλλων αγαθών παντός τρίτου, συμπεριλαμβανομένου του Κυρίου του έργου» και των όρων των άρθρων 5, 6 και 11 του επίμαχου σχεδίου σύμβασης, κατά τους οποίους προσδιορίζεται η συμμετοχή έκαστου μέρους στην υπό σύσταση κοινοπραξία σε 51% για την ..... και 49% για τον ανάδοχο, ορίζονται διαχειριστές της κοινοπραξίας ο Πρόεδρος του Δ.Σ. της «....» και ο νόμιμος εκπρόσωπος της μειοδότριας και προβλέπεται ότι «η ευθύνη των κοινοπρακτούντων προς οποιοδήποτε τρίτο, φυσικό ή νομικό πρόσωπο ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου είναι ανάλογη προς το ποσοστό συμμετοχής εκάστου στην κοινοπραξία».Επίσης, ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο ότι πρέπει να προσκομιστούν ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου για την άσκηση του προσυμβατικού ελέγχου τα απαιτούμενα επίκαιρα κατά την έννοια του άρθρου 43 του π.δ. 60/2007 δικαιολογητικά, που πιστοποιούν την προσωπική κατάσταση του μειοδότη.Όμως, η διαπίστωση του Κλιμακίου ότι δεν έχει γίνει ανανέωση της ισχύος της προσφοράς του αναδόχου δεν κωλύει την υπογραφή της σύμβασης, καθώς ο διαγωνισμός ματαιώνεται αυτοδικαίως μόνον στην περίπτωση που όχι απλώς έχει παρέλθει ο χρόνος ισχύος της προσφοράς και της νόμιμης παράτασής της, αλλά και ο μειοδότης, κατά τη διακριτική αυτού ευχέρεια, δεν δέχεται πλέον την κατακύρωση. Συνεπώς, η μετά την εξάντληση των παραπάνω χρονικών ορίων εκδιδόμενη κατακυρωτική απόφαση δεν πάσχει εξ αυτού του λόγου ακυρότητα, εφόσον οι υποψήφιοι δεν προβάλλουν αντιρρήσεις και το συμφέρον της Αναθέτουσας Αρχής επιβάλλει τη συνέχιση του διαγωνισμού (βλ. Απόφαση VI Τμ. 2047/2010).
IX. Τέλος, λόγω της φύσης και της έντασης των διαπιστωθεισών πλημμελειών απορριπτέος κρίνεται ο ισχυρισμός της παρεμβαίνουσας περί συνδρομής συγγνωστής πλάνης, λόγω του γεγονότος ότι η υποβληθείσα διακήρυξη περιείχε ταυτόσημους όρους με αυτούς της διακήρυξης για την ανάθεση της ίδιας υπηρεσίας το έτος 2006, η οποία κρίθηκε νόμιμη με την 146/2006 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου. Σε κάθε δε περίπτωση, στην προκειμένη περίπτωση οι διαπιστωθείσες από το Κλιμάκιο πλημμέλειες δεν περιορίζονται μόνο στους όρους της διακήρυξης, αλλά και σε άλλες πράξεις των οργάνων της αναθέτουσας αρχής κατά τη διαγωνιστική διαδικασία. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, εφόσον υφίσταται έστω και ένας βάσιμος λόγος μη νομιμότητας της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας ανάθεσης της επίμαχης σύμβασης, η προσβαλλόμενη πράξη δεν πρέπει να ανακληθεί, η κρινόμενη αίτηση και η υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν και να διαταχθεί η κατάπτωση του παραβόλου που κατατέθηκε για την άσκησή της.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΣτΕ ΕΑ 1015/2009
ΣΤΕ –αίτηση ασφαλιστικών μέτρων –διακήρυξη –διαγωνισμός –ανάθεση.(...) Επειδή, η αιτούσα προέβαλε με την προσφυγή της και επαναλαμβάνει με την υπό κρίση αίτηση ότι διάφορα άρθρα της Συγγραφής Υποχρεώσεων πάσχουν από ασάφειες ή/και αντιφάσεις ή δεν είναι νόμιμα...Τα παράπονα είναι απορριπτέα ως απαράδεκτα, διότι οι επίμαχοι όροι δεν αναφέρονται στη διαδικασία ανάθεσης της σύμβασης, αλλά σε ζητήματα αναγόμενα στην εκτέλεση αυτής και δεν προκύπτει ούτε, άλλωστε, προβάλλεται από την αιτούσα ότι της προκαλούν ή ενδέχεται να της προκαλέσουν βλάβη στο πλαίσιο της διαδικασίας ανάθεσης και η) ότι το άρθρο 13.2 δεν είναι νόμιμο, γιατί δεν νοείται να καθορίζεται χρόνος εγγύησης δώδεκα μηνών μετά την περάτωση των εργασιών, καθώς, αφενός, ο επόμενος ανάδοχος αναγκαστικά θα επέμβει στις εγκαταστάσεις προκειμένου να τις συντηρήσει και, αφετέρου, ο μηχανολογικός εξοπλισμός των κτιρίων απαιτεί να βρίσκεται συνέχεια υπό καθεστώς συντήρησης.. Δια ταύτα,Απορρίπτει την υπό κρίση αίτηση.
ΕλΣυν/Τμ.6/467/2011
Αίτηση ανάκλησης της 291/2010 πράξης του Z΄ Κλιμακίου με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του ΤΕΙ …και της Εταιρίας «..» που αφορά στην ανάθεση υπηρεσιών καθαρισμού των χώρων του ΤΕΙ … προϋπολογισμού 2.100.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.) για το λόγο ότι τέθηκε από τη διακήρυξη ως επιμέρους κριτήριο ανάθεσης η εμπειρία του αναδόχου και η καταλληλότητα των μελών της ομάδας έργου. Επίσης κρίθηκε από το Κλιμάκιο ότι είναι ασαφής ο όρος του άρθρου 6.3 της διακήρυξης σύμφωνα με τον οποίο ο ανάδοχος πρέπει επί ποινή αποκλεισμού να διαθέτει πιστοποίηση «ΕΛΟΤ 1801: 2002/OHSA 18001: 2007 στο πεδίο εφαρμογής σύστημα διαχείρισης υγείας και ασφάλειας στην εργασία καθότι δεν καθίσταται σαφές αν τα παραπάνω πιστοποιητικά απαιτούνται σωρευτικά ή διαζευκτικά. Εξάλλου κρίθηκε από το Κλιμάκιο ότι είναι μη νόμιμος ο προβλεπόμενος στο άρθρο 9 του σχεδίου σύμβασης όρος περί δυνατότητας τροποποίησης της σύμβασης «όταν συμφωνήσουν γι’ αυτό τα συμβαλλόμενα μέρη» δεδομένου ότι η όποια τροποποίηση αυτής θα πρέπει να τύχει πρώτα του ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ενώ ο περιλαμβανόμενος στη διακήρυξη και στο άρθρο 3 παρ. 2 του σχεδίου σύμβασης όρος περί δυνατότητας παράτασης της σύμβασης μέχρι του ποσού των 630.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. πάσχει αοριστίας δεδομένου ότι δεν τίθεται χρονικό όριο για την παροχή των υπηρεσιών καθαριότητας.(...)Στην προκειμένη περίπτωση από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα ακόλουθα: Με την οικεία διακήρυξη τέθηκαν ως κριτήρια αξιολόγησης των προσφορών στην ομάδα Β των κριτηρίων υπό τον τίτλο «Καταλληλότητα αναδόχου τα ακόλουθα: Β.1 Εμπειρία/Υποδομή αναδόχου 35%. Β2 Στελέχωση της ομάδας έργου 10%. Β3 Οργάνωση διοίκηση και λειτουργία φυσικού αντικειμένου 10%. Τα παραπάνω κριτήρια δεν είναι πρόσφορα για τον εντοπισμό της πλέον συμφέρουσας προσφοράς αλλά αφορούν αποκλειστικά στην εξακρίβωση της καταλληλότητας των διαγωνιζομένων να εκτελέσουν τη σύμβαση. Επομένως μη νομίμως τέθηκαν από τη διακήρυξη ως επιμέρους κριτήρια ανάθεσης της σύμβασης και ο σχετικός περί του αντιθέτου λόγος ανάκλησης πρέπει ν’ απορριφθεί. Κατά τη γνώμη όμως του Συμβούλου ….τα κριτήρια εμπειρίας ως συναπτόμενα με την ποιότητα των συγκεκριμένων υπηρεσιών που θα παράσχει ο ανάδοχος νομίμως βαθμολογούνται κατά τα οριζόμενα στη διακήρυξη.Εξάλλου με το άρθρο 6.3 της οικείας διακήρυξης τέθηκε ως όρος, με ποινή αποκλεισμού, να διαθέτει ο ανάδοχος πιστοποίηση «ΕΛΟΤ 1801:2002/OHSAS 18001:2007 στο πεδίο εφαρμογής σύστημα διαχείρισης υγείας και ασφάλειας στην εργασία». Ο όρος όμως αυτός της διακήρυξης, λαμβανομένου υπόψη ότι με καθένα από τα ανωτέρω πρότυπα δύναται να παρέχεται αυτοτελώς πιστοποίηση στο σύστημα διαχείρισης υγείας και ασφάλειας στην εργασία, είναι ασαφής, καθότι, δεν καθίσταται ευκρινές αν τα ως άνω πιστοποιητικά απαιτούνται σωρευτικά ή διαζευκτικά. Επομένως, κατά την κρίση του Τμήματος ορθά το Κλιμάκιο απεφάνθη ότι κατά παραβίαση της αρχής της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης αποκλείσθηκαν οι εταιρίες «…..», για το λόγο ότι δεν προσκόμισαν πιστοποιητικά ΕΛΟΤ 1801:2002 οι δύο πρώτες και OHSAS 18001:2007 η τελευταία, καίτοι προσκόμισαν πιστοποιητικά OHSAS 18001:2007 και ΕΛΟΤ 1801:2002, αντίστοιχα. Σε ότι αφορά το άρθρο 9 της σύμβασης αυτό αναδιατυπώθηκε σε συμμόρφωση με τα οριζόμενα στη προσβαλλόμενη πράξη και καθορίστηκε ότι οι τυχόν τροποποιήσεις της συμβάσεως θα υπόκεινται πρώτα στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Επίσης ο λόγος ανάκλησης για την αναδιατύπωση του άρθρου 3.2 της σύμβασης με την απάλειψη της φράσης: «…να παρατείνει τη διάρκεια της σύμβασης.» και την αντικατάστασή της με τη φράση: «… να αναθέσει μονομερώς σ’ αυτόν πρόσθετες υπηρεσίες …» πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος αφού εξακολουθεί να πάσχει αοριστίας ως προς τον τρόπο άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης.(...)Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης.
ΕΛΣυν/Ζ Κλ/140/2015
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι εν προκειμένω, η αιτιολογία αποδοχής της προδικαστικής προσφυγής της «….» κατά της 23/30.7.2014 απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου του Γ.Ν .., όπως και εκείνη της παραμονής των εταιρειών ... και ... μετά την από 9.9.2014 επιστολή της αναδόχου, με την οποία γνωστοποιήθηκε η επιβολή σε βάρος τους προστίμων για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας δεν ασκούν επιρροή, αφού οι ανωτέρω διαγωνιζόμενες εταιρείες δεν αναδείχθηκαν τελικά ανάδοχοι, το Κλιμάκιο κρίνει ότι συνέτρεξαν πάντως ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες κατά τη διαδικασία διενέργειας του ελεγχόμενου διαγωνισμού, καθόσον στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν δημοσιεύθηκε η προϋπολογιζόμενη δαπάνη της δημοπρατούμενης υπηρεσίας ούτε η μετάθεση της ημερομηνίας του διαγωνισμού για τις 18.6.2014. Επίσης, το Κλιμάκιο επισημαίνει ότι στο σχέδιο σύμβασης που περιλαμβάνεται στο φάκελο πρέπει να απαλειφθεί ο όρος περί μονομερούς παράτασης της σύμβασης για ένα επιπλέον τρίμηνο (άρθρο Γ2°.1 του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης). Και τούτο διότι, το δικαίωμα αυτό δεν έχει περιβληθεί των απαιτούμενων διατυπώσεων δημοσιότητας, καθόσον δεν έχει δημοσιευτεί ούτε σε εθνικό επίπεδο (ημερήσιος τύπος και ΦΕΚ) ούτε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συνεπώς, δεν παράγει έννομα αποτελέσματα (ΕΣ VI 2641, 2551/2013, Ζ΄ Κλιμ.72/2014). Ως εκ τούτου, κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.
ΕλΣυν.Τμ.6/2430/2011
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ:..ζητείται η ανάκληση της 189/2011 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Η παράλειψη υποβολής και ελέγχου των δικαιολογητικών κατακύρωσης από την Επιτροπή Διαγωνισμού δεν είναι ουσιώδης, αφού αυτά έχουν ήδη υποβληθεί στο Κλιμάκιο, σε κάθε περίπτωση δε, υποβλήθηκαν, εκ των υστέρων, στην Επιτροπή Διαγωνισμού, η οποία τα βρήκε πλήρη και σύμφωνα με τον νόμο. Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος διότι η ως άνω πλημμέλεια (της μη υποβολής και ελέγχου των δικαιολογητικών του αναδόχου πριν από την κατακύρωση) δεν αίρεται από τη μεταγενέστερη υποβολή και έλεγχο των εν λόγω δικαιολογητικών, καθόσον η κατακυρωτική απόφαση εξακολουθεί να πάσχει ακυρότητα, καθόσον έχει εκδοθεί χωρίς να έχει γνωμοδοτήσει επί της πληρότητας και νομιμότητας αυτών η αρμόδια προς τούτο Επιτροπή του διαγωνισμού. Το Κλιμάκιο δε, σε καμιά περίπτωση, δεν μπορεί να υποκαταστήσει την αναθέτουσα αρχή στην ως άνω αρμοδιότητά της, με τον έλεγχο το πρώτον των δικαιολογητικών του αναδόχου. Τέλος, απορριπτέος τυγχάνει και ο ισχυρισμός της αναθέτουσας αρχής ότι τα αρμόδια όργανά της συγγνωστώς υπέλαβαν ότι η οικεία διαδικασία επιλογής αναδόχου και η σύναψη της κρινόμενης σύμβασης είναι νόμιμη. Τούτο δε, διότι πλάνη και δη συγγνωστή δεν χωρεί εν προκειμένω, λόγω της πρόδηλης σαφήνειας των σχετικών διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας, ενώ οι προγενέστερες πρακτικές που είχαν ακολουθηθεί σε προηγούμενους διαγωνισμούς δεν δύνανται να νομιμοποιήσουν τις παρούσες πλημμέλειες, το δε Κλιμάκιο δεν κωλύεται να κρίνει διαφορετικά..Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθούν οι συνεξεταζόμενες αιτήσεις ανάκλησης της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «....» και του … Νοσηλευτικού Ιδρύματος … – .., αντίστοιχα, κατά της 189/2011 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΚΛΙΜ.Ζ/243/2017 (ΣΤ΄ΔΙΑΚΟΠΩΝ)
Παροχή υπηρεσιών ασφαλούς ταχυμεταφοράς, από και προς τις Υπηρεσίες παραλαβής δικαιολογητικών, των εντύπων ασφαλείας, που εκδίδονται ή εκτυπώνονται από τη Δ-νση Διαβατηρίων & Εγγράφων Ασφαλείας/Α.Ε.Α(..)Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος, με το 3022/17/3-ρο΄/1.9.2017 έγγραφο του Διευθυντή της Διεύθυνσης Οικονομικών του Κλάδου Οικονομικοτεχνικής Υποστήριξης και Πληροφορικής του Αρχηγείου της ΕΛ.ΑΣ., σχεδίου σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του Κλιμακίου αυτού. Επισημαίνεται ότι α) ο όρος του άρθρου 3 του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, σύμφωνα με τον οποίο «Αναπροσαρμογή της τιμής ανά διακινούμενο ειδικό κιβώτιο ή σάκο δύναται να υπάρξει μόνο κατόπιν έγγραφής συμφωνίας μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών και εφόσον αυτή (αναπροσαρμογή) επιβάλλεται από ιδιαιτέρως σημαντικούς λόγους», έχει την έννοια ότι επιτρέπεται, κατ’ ενεργοποίηση αυτού, μόνο η μείωση της συμφωνηθείσας τιμής μονάδας, όχι δε και η αύξηση αυτής, δεδομένου ότι σχετική πρόβλεψη δεν είχε περιληφθεί ούτε στη διακήρυξη ούτε στα λοιπά τεύχη δημοπράτησης του ελεγχόμενου διαγωνισμού, β) ο όρος του άρθρου 17 του ελεγχόμενου σχεδίου περί της δυνατότητας τροποποίησης της σύμβασης κατόπιν έγγραφης συμφωνίας των συμβαλλομένων μερών, «ιδίως εφόσον η ανάγκη τροποποίησής της οφείλεται σε περιστατικά που δεν ήταν δυνατό να προβλεφθούν από την Αναθέτουσα Αρχή, παρά την επιμέλειά της ή σε γεγονότα ανώτερης βίας, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα μεταβληθεί η συνολική φύση της και δεν θα επεκταθεί σημαντικά το αντικείμενό της», έχει την έννοια ότι η, κατ’ ενεργοποίηση αυτού, τροποποίηση της σύμβασης μπορεί να λάβει χώρα μόνο εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις σύναψης τροποποιητικής ή συμπληρωματικής σύμβασης που τάσσονται από τις εφαρμοστέες διατάξεις και γενικές αρχές του δικαίου των δημοσίων συμβάσεων και γ) σε κάθε περίπτωση, οποιαδήποτε τροποποίηση της ελεγχόμενης σύμβασης, κατ’ επίκληση νομοθετικής διάταξης, γενικής αρχής ή συμβατικού όρου, θα κριθεί ως προς τη νομιμότητά της διά της υποβολής σχετικού σχεδίου σύμβασης στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/387/2012
Επιχειρησιακό πρόγραμμα- "Ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού": Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στις ως άνω διαδικασίες επιλογής και κρίνει ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή των ελεγχόμενων σχεδίων σύμβασης. Όσον αφορά δε το από 9.8.2012 υπόμνημα της υποψήφιας ωφελούμενης στις άνω διαδικασίες επιλογής μητέρας, ..., με το οποίο αυτή ζητά από το Κλιμάκιο να αναμορφωθούν οι πίνακες ωφελούμενων γυναικών κατά το μέρος που την αφορούν, ώστε τελικά να περιληφθεί και η ίδια στις ωφελούμενες μητέρες, το Κλιμάκιο κρίνει ότι είναι αναρμόδιο να το εξετάσει, δεδομένου ότι ελέγχει μόνο τη νομιμότητα των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων σύμβασης, στα οποία αντισυμβαλλόμενοι είναι μόνο η .... και οι οικείοι φορείς υλοποίησης, καθώς και τη νομιμότητα των διαδικασιών ανάθεσης σε αυτούς, κι όχι τη νομιμότητα της επιλογής προσώπων που δεν συμβάλλονται άμεσα στα ελεγχόμενα σχέδια σύμβασης, ενδεχομένως όμως να ωφεληθούν έμμεσα και μόνο από την εκτέλεσή τους, όπως η υποβάλλουσα το υπόμνημα (πρβλ. Ε.Σ. Ζ΄ Κλιμ. 283/2011).
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/24/2013
ΕλΣυνΤμ.6/1644/2014
Παροχή υπηρεσιών συντήρησης πρασίνου: ζητείται η ανάκληση της 8/2014 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου..Με τα δεδομένα αυτά και, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη III της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι εν προκειμένω η υπεύθυνη δήλωση περί μη σύναψης υπεργολαβικής σύμβασης συνιστά δικαιολογητικό συμμετοχής, το οποίο πρέπει να κατατεθεί επί ποινή αποκλεισμού. Κατά συνέπεια, συνεπάγεται την απόλυτη απαγόρευση της υπεργολαβίας ανεξαρτήτως του γεγονότος αν ο υποψήφιος προτίθετο να κάνει χρήση της δυνατότητας που παρέχεται από τα άρθρα 45 και 46 του π.δ. 60/2007, ήτοι της δυνατότητας να χρησιμοποιήσει τον υπεργολάβο προκειμένου να αποκτήσει την τεχνική, επαγγελματική και οικονομική ικανότητα να αναλάβει την εκτέλεση της σύμβασης. Το συμπέρασμα αυτό επιρρωνύεται άλλωστε και από το γεγονός ότι σε κανένα σημείο της διακήρυξης δεν αναφέρεται η δυνατότητα των υποψηφίων να προσφύγουν στην προβλεπόμενη από τις ανωτέρω διατάξεις δάνεια εμπειρία, ώστε να αποδείξουν την καταλληλότητά τους να εκτελέσουν το συμβατικό αντικείμενο. Για τους λόγους αυτούς αβασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση ότι ο επίμαχος όρος της διακήρυξης συνιστά επιτρεπόμενη απαγόρευση της υπεργολαβίας κατά την εκτέλεση της σύμβασης, καθώς ως εκ του τρόπου διατύπωσής του, ο όρος αυτός έχει ως συνέπεια επιπλέον τον περιορισμό της δυνατότητας συμμετοχής στο διαγωνισμό επιχειρήσεων που είχαν πρόθεση να επικαλεστούν τις ικανότητες υπεργολάβου, ώστε να κριθούν κατάλληλες για να εκτελέσουν τη σύμβαση. Κατά συνέπεια, ο επίμαχος όρος αντίκειται στα άρθρα 45 και 46 του π.δ. 60/2007, γεγονός που καθιστά πλημμελή τη διακήρυξη του διαγωνισμού. Περαιτέρω, το προβαλλόμενο με την αίτηση ανάκλησης γεγονός της ανάπτυξης ανταγωνισμού κατά τη διαγωνιστική διαδικασία με την κατάθεση 23 προσφορών δεν μπορεί να αξιολογηθεί εν προκειμένω υπέρ της αιτούσας, καθώς αφενός έχει ασκηθεί ένσταση κατά του συγκεκριμένου όρου και αφετέρου η κατάθεση προσφορών είναι στάδιο μεταγενέστερο του διενεργηθέντος από το Κλιμάκιο ελέγχου, ο οποίος αφορούσε αποκλειστικά τη διακήρυξη και όχι τη διαδικασία του διαγωνισμού.(..)η προσβαλλόμενη πράξη δεν πρέπει να ανακληθεί και η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί.
ΕλΣυν.Τμ.6/287/2012
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:ζητεί την ανάκληση της 348/2011 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα: α) άγεται κατά πλειοψηφία στην κρίση ότι αποφαινόμενο ως ανωτέρω το Κλιμάκιο δεν έσφαλε, καθόσον πράγματι συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της ελεγχόμενης διαδικασίας η δημοσίευση στο συμπλήρωμα της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης πληροφοριών διαφορετικών, τόσο σε σχέση με το κυρίως κείμενο της διακήρυξης, όσο και με το κείμενο των περιλήψεων που δημοσιεύθηκαν στον εθνικό τύπο, ως προς το διαχωρισμό της σύμβασης σε επιμέρους τμήματα και τη ρητή υποχρέωση των υποψηφίων να υποβάλουν προσφορά μόνο για ένα τμήμα, ενώ, όπως συνάγεται από το περιεχόμενο της διακήρυξης, πρόκειται για οικονομικώς ενιαία, ως εκ της διαμόρφωσης του προϋπολογισμού και του ύψους της εγγυήσεως συμμετοχής, μικτή σύμβαση παροχής περισσότερων, ετεροειδών υπηρεσιών, εκ μέρους του ιδίου αναδόχου-συμβούλου, ο οποίος υποχρεούται να τις αναλάβει όλες και να τις εκτελέσει αυτοδυνάμως ή μέσω υπεργολάβου.(..)β) Περαιτέρω, το Τμήμα άγεται κατά πλειοψηφία στην κρίση ότι πράγματι συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της ελεγχόμενης διαδικασίας η μη δημοσίευση τροποποίησης ουσιώδους όρου της διακήρυξης (μετάθεση της ημερομηνίας υποβολής των προσφορών και του ίδιου του διαγωνισμού) στον εθνικό τύπο .., προκειμένου να καταστεί η πληροφορία αυτή προσιτή σε κάθε πιθανό ενδιαφερόμενο, ούτως ώστε να αναπτυχθεί υγιής και αποτελεσματικός ανταγωνισμός,(..)γ) Περαιτέρω, κατά την κρατήσασα άποψη, ορθώς το Κλιμάκιο έκρινε ότι, όπως προκύπτει από το 2ο Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού, η βαθμολόγηση των διαγωνιζομένων στα υποκριτήρια Α.2. και Α.3. δεν είναι νομίμως και επαρκώς αιτιολογημένη, λαμβανομένης υπόψη της αντίφασης μεταξύ του ομοιόμορφου μεν λεκτικού χαρακτηρισμού όλων των τεχνικών προσφορών και της πολύ μεγάλης απόκλισης της βαθμολογίας αυτών, της τάξης των δέκα μονάδων.(..)δ) Ακολούθως, το Τμήμα κρίνει ότι ορθώς εξάλλου το Κλιμάκιο δέχθηκε ότι το κριτήριο της Δ΄ Ομάδας «Ομάδα Έργου Συμβούλου», το οποίο είχε συνδεθεί ήδη από τη διακήρυξη με την αξιολόγηση της «επάρκειας των στελεχών της Ομάδας Έργου», και αφορά τη σύνθεση της ομάδας έργου που προτείνεται από τους διαγωνιζόμενους, τόσο από πλευράς επιστημονικής εξειδίκευσης όσο και από πλευράς εμπειρίας, υποκρύπτει αξιολόγηση της τεχνικής και επαγγελματικής επάρκειας των διαγωνιζομένων και αφορά στην καταλληλότητα αυτών και άρα δεν είναι επιτρεπτό ως κριτήριο ανάθεσης της σύμβασης, πέραν της αοριστίας της αξιολόγησης αυτού, καθόσον και στην περίπτωση αυτή γίνεται καθολικός χαρακτηρισμός και ταυτόσημη βαθμολόγηση όλων των προσφορών, χωρίς εξειδίκευση των ανωτέρω κρίσεων. ε) Τέλος, κατά την ομόφωνη κρίση του Τμήματος ορθώς το Κλιμάκιο έκρινε ότι οι όροι 11.7.4. της διακήρυξης, 5.6 της συγγραφής υποχρεώσεων, 5.3 και 5.6 του σχεδίου σύμβασης, με τους οποίους επιχειρείται να συνδεθεί το δικαίωμα προαίρεσης της … για την επέκταση του αντικειμένου της σύμβασης με το άρ.25 παρ.4 εδ.β΄ του π.δ.60/2007 δεν είναι νόμιμοι, καθόσον με την παραπομπή αυτή γίνεται εξομοίωση του δικαιώματος προαίρεσης με την προβλεπόμενη στο ανωτέρω άρθρο δυνατότητα σύναψης συμβάσεων παροχής παρόμοιων υπηρεσιώνπου δεν εφαρμόζεται εν προκειμένω,(..)Κατ΄ ακολουθία των ανωτέρω, το Τμήμα αποφαίνεται ότι πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης της 348/2011 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/121/2011
Έλεγχος νομιμότητας σχεδίου σύμβασης για την καθαριότητα των χώρων Νοσοκομείου. (..) Συνεπώς, με βάση τα ως άνω έγγραφα και σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχουν εν προκειμένω οι λόγοι κατεπείγοντος, που να δικαιολογούν κατ΄ άρθρο 25 παρ. 1 περ. γ΄ του π.δ/τος 60/2007 την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία των διαπραγματεύσεων.(..)Περαιτέρω, οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να καταθέσουν μόνο την οικονομική τους προσφορά, διάρκειας 12 μηνών (άρθρο 3), ενώ αντίθετα δεν απαιτείται να καταθέσουν δικαιολογητικά συμμετοχής και τεχνική προσφορά. Για τα πρώτα, συμπεριλαμβανομένης και της εγγύησης συμμετοχής, δεν γίνεται καμία μνεία στην πρόσκληση, ενώ για την τεχνική προσφορά αναφέρεται ρητά ότι θα ληφθεί υπόψη η βαθμολογία που έλαβαν οι εταιρείες αυτές στον προηγούμενο ανοικτό διαγωνισμό, την οποία και αναφέρει στο προοίμιο της πρόσκλησης. Δηλαδή, ενώ πρόκειται για διαδικασία διαπραγματεύσεων που γίνεται κατ΄ επίκληση κατεπείγουσας ανάγκης, στην σχετική πρόσκληση γίνεται σύνδεση της διαδικασίας αυτής με τον προηγούμενο ανοικτό διαγωνισμό, ο οποίος έλαβε χώρα σχεδόν πριν από 5 χρόνια και ο οποίος ολοκληρώθηκε με την υπογραφή της 62/2007 σύμβασης και ως εκ τούτου η σχετική διαδικασία είναι μη νόμιμη, καθόσον παραβιάζει τις διατάξεις του άρθρου 5 α΄ του π.δ/τος 118/2007 που προβλέπει ρητά την ύπαρξη διακεκριμένων σταδίων κάθε διαγωνισμού και των σχετικών διατάξεων που προβλέπουν την κατάθεση, από μέρους των διαγωνιζομένων, συγκεκριμένων δικαιολογητικών συμμετοχής (άρθρα 6 επ.) και τον τρόπο σύνταξης και κατάθεσης των προσφορών, ενώ, ειδικά, η χρησιμοποίηση της βαθμολογίας της τεχνικής προσφοράς, που είχαν λάβει οι διαγωνιζόμενοι στον προηγούμενο διαγωνισμό, είναι εντελώς αυθαίρετη και για τον επιπλέον λόγο ότι στοιχεία που είχαν ληφθεί υπόψη στον προηγούμενο διαγωνισμό κατά την τεχνική αξιολόγηση, όπως ο εξοπλισμός, ο κύκλος εργασιών και το προσωπικό, έχουν, κατά πάσα πιθανότητα, μεταβληθεί μέσα στην τελευταία 5ετία και δεν είναι πλέον επίκαιρα.δ) Τέλος, στο σχέδιο της σύμβασης που υποβάλλεται για έλεγχο δεν ορίζεται το τίμημα της σύμβασης, η διάρκεια αυτής, και το ποσό της εγγύησης καλής εκτέλεση, στοιχεία που είναι απαραίτητα για την πληρότητά του.(..)Κατόπιν τούτων και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης. (Μη ανακλητέα από την Απόφαση Ελ. Συν. Τμ. 6 2236/2011)
ΕλΣυν.Τμ.6/1249/2011
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Επομένως ορθά έκρινε το Κλιμάκιο με τη προσβαλλόμενη πράξη και ο σχετικός λόγος ανάκλησης ότι δεν προκύπτει κατά το νόμο υποχρέωση για σύνταξη πρακτικού πρέπει να απορριφθεί σύμφωνα με τα αναφερόμενα στη μείζονα σκέψη ως νόμω αβάσιμος. Περαιτέρω πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος και ο συναγόμενος από το περιεχόμενο της αίτησης ανάκλησης ισχυρισμός περί συνδρομής λόγων υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος, οι οποίοι δικαιολογούν τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, καθόσον το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας στις διαδικασίες ανάθεσης εκτέλεσης υπηρεσιών και όχι, όπως στη προκειμένη περίπτωση, με τις πολλαπλές παραβιάσεις αυτής. Τέλος και ο ισχυρισμός, ότι τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής ενήργησαν λόγω συγγνωστής πλάνης κατά τον κριθέντα ως μη νόμιμο τρόπο, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Και αυτό διότι η πλάνη το μεν ως λόγος νομιμοποίησης πράξεων της διαδικασίας που προηγείται της υπογραφής μιας δημόσιας σύμβασης, δεν προβλέπεται από καμία διάταξη νόμου, το δε ενόψει της πάγιας νομολογίας του Δικαστηρίου στα ζητήματα αυτά και του γεγονότος ότι οι σχετικές διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας είναι σαφείς, δεν είναι συγγνωστή.