ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ- έλεγχος νομιμότητας:Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω το Κλιμάκιο κρίνει ότι εν προκειμένω κατά τη φάση εκτέλεσης της Σύμβασης Παραχώρησης προέκυψε η ανάγκη ενεργοποίησης του προβλεπόμενου σε αυτήν μηχανισμού αναδιαπραγμάτευσης των όρων της, λόγω συνδρομής έκτακτων και απρόβλεπτων γεγονότων και όχι από την ελεύθερη βούληση των μερών να επαναδιαπραγματευτούν τη σύμβαση. Περαιτέρω, οι συμφωνηθείσες τροποποιήσεις πληρούν τις κάτωθι προϋποθέσεις: α) προέκυψαν εξαιτίας απρόβλεπτων περιστάσεων και έλαβαν χώρα στο πλαίσιο μίας συμβατικής ρήτρας που επέβαλε την αναδιαπραγμάτευση της σύμβασης σε περίπτωση συνδρομής των περιστάσεων αυτών, β) δεν μεταβάλλουν τη φύση της σύμβασης ως παραχώρησης, γ) γίνονται προς αποκατάσταση της διαταραχθείσας οικονομικής ισορροπίας της σύμβασης και δεν προσπορίζουν στον Παραχωρησιούχο υπέρμετρο οικονομικό όφελος και δ) δεν μεταβάλλουν το τεχνικό ή οικονομικό αντικείμενο. Με τα δεδομένα αυτά δεν προκαλείται ζήτημα νόθευσης του ανταγωνισμού και κατά συνέπεια, δεν πρόκειται για ουσιώδεις τροποποιήσεις κατά την έννοια του δικαίου της Ένωσης που κωλύουν την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι εν προκειμένω, η αιτιολογία αποδοχής της προδικαστικής προσφυγής της «….» κατά της 23/30.7.2014 απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου του Γ.Ν .., όπως και εκείνη της παραμονής των εταιρειών ... και ... μετά την από 9.9.2014 επιστολή της αναδόχου, με την οποία γνωστοποιήθηκε η επιβολή σε βάρος τους προστίμων για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας δεν ασκούν επιρροή, αφού οι ανωτέρω διαγωνιζόμενες εταιρείες δεν αναδείχθηκαν τελικά ανάδοχοι, το Κλιμάκιο κρίνει ότι συνέτρεξαν πάντως ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες κατά τη διαδικασία διενέργειας του ελεγχόμενου διαγωνισμού, καθόσον στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν δημοσιεύθηκε η προϋπολογιζόμενη δαπάνη της δημοπρατούμενης υπηρεσίας ούτε η μετάθεση της ημερομηνίας του διαγωνισμού για τις 18.6.2014. Επίσης, το Κλιμάκιο επισημαίνει ότι στο σχέδιο σύμβασης που περιλαμβάνεται στο φάκελο πρέπει να απαλειφθεί ο όρος περί μονομερούς παράτασης της σύμβασης για ένα επιπλέον τρίμηνο (άρθρο Γ2°.1 του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης). Και τούτο διότι, το δικαίωμα αυτό δεν έχει περιβληθεί των απαιτούμενων διατυπώσεων δημοσιότητας, καθόσον δεν έχει δημοσιευτεί ούτε σε εθνικό επίπεδο (ημερήσιος τύπος και ΦΕΚ) ούτε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συνεπώς, δεν παράγει έννομα αποτελέσματα (ΕΣ VI 2641, 2551/2013, Ζ΄ Κλιμ.72/2014). Ως εκ τούτου, κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.

Παροχή υπηρεσιών: Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης για την εκτέλεση από την .. της υπηρεσίας μεταφοράς μαθητών στα δρομολόγια που καθορίζονται στα τμήματα Α και Β και στα δρομολόγια Γ144, Γ158, Γ159, Γ160, Γ202, Γ203 και Γ204 της διακήρυξης

Νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου «….», Με δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι με το 52395/ΤΔ5036/27.9.2017 έγγραφο της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Π.Ε. ...... βεβαιώνεται ότι σε καμία φάση του διαγωνισμού του ελεγχόμενου έργου δεν κοινοποιήθηκε στην Υπηρεσία ένσταση ή προσφυγή, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες και δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής.

ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ:Με τα δεδομένα αυτά δεν προκαλείται ζήτημα νόθευσης του ανταγωνισμού και, κατά συνέπεια, δεν πρόκειται για ουσιώδεις τροποποιήσεις κατά την έννοια του δικαίου της Ένωσης που κωλύουν την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου Συμφωνίας. Στο συμπέρασμα δε αυτό καταλήγει και το MARKT C2/ZDH/cds(2013)3283241/25.9.2013 έγγραφο του Γενικού Διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Εσωτερικής Αγοράς και Υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στο οποίο αναφέρεται ότι οι τροποποιήσεις που προτείνονται για την Σύμβαση Παραχώρησης «θα μπορούσαν να θεωρηθούν συμβατές με το δίκαιο των συμβάσεων της Ένωσης». Τέλος, διευκρινίζεται ότι οι λοιπές μη αναφερόμενες στην παρούσα τροποποιήσεις έχουν επίσης μη ουσιώδη χαρακτήρα και δεν αναιρούν την ανωτέρω κρίση. Κατά συνέπεια, δεν κωλύεται η σύναψη του ελεγχόμενου σχεδίου Συμφωνίας Τροποποίησης.

Λειτουργία και συντήρηση έργου...Ακόμα, ορθώς το Κλιμάκιο έκρινε ότι ο όρος του άρθρου Α.3 της Συγγραφής Υποχρεώσεων, σύμφωνα με τον οποίο «Η διάρκεια της σύμβασης είναι τριετής, με δυνατότητα ετήσιας ανανέωσης, ύστερα από σχετική απόφαση της .... και κοινή συμφωνία των συμβαλλομένων μερών», δεν είναι νόμιμος προεχόντως ως αόριστος, ενώ σε κάθε περίπτωση δεν έχει περιβληθεί των απαιτούμενων διατυπώσεων δημοσιότητας, αφού δεν δημοσιεύθηκε ούτε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε. ούτε στον εθνικό τύπο, γεγονός που άλλωστε αποδέχεται η αναθέτουσα αρχή, η οποία ναι μεν δηλώνει ενώπιον του Τμήματος ότι προτίθεται να προβεί στην απάλειψη του όρου αυτού, πλην όμως, αλυσιτελώς, αφού και υπό την εκδοχή αυτή, δε θα μπορούσε να αρθεί η αρνητική κρίση του Κλιμακίου, αφού συντρέχουν οι λοιπές πλημμέλειες που κωλύουν την υπογραφή της σύμβασης. Για τον ίδιο δε λόγο δε δύναται να επιφέρει θετικό επί της υπογραφής της σύμβασης αποτέλεσμα ούτε η δέσμευση της αναθέτουσας αρχής να προβεί σε διόρθωση της επισημανθείσας από το Κλιμάκιο ασυμφωνίας μεταξύ του όρου Γ2.2 της Συγγραφής Υποχρεώσεων, σύμφωνα με τον οποίο «Ο ανάδοχος είναι αποκλειστικά υπεύθυνος για κάθε κίνδυνο που στρέφεται κατά της ζωής, υγείας, σωματικής ακεραιότητας, περιουσίας και οποιωνδήποτε άλλων προσωπικών ή περιουσιακών υλικών ή άλλων αγαθών παντός τρίτου, συμπεριλαμβανομένου του Κυρίου του έργου» και των όρων των άρθρων 5, 6 και 11 του επίμαχου σχεδίου σύμβασης, κατά τους οποίους προσδιορίζεται η συμμετοχή έκαστου μέρους στην υπό σύσταση κοινοπραξία σε 51% για την ..... και 49% για τον ανάδοχο, ορίζονται διαχειριστές της κοινοπραξίας ο Πρόεδρος του Δ.Σ. της «....» και ο νόμιμος εκπρόσωπος της μειοδότριας και προβλέπεται ότι «η ευθύνη των κοινοπρακτούντων προς οποιοδήποτε τρίτο, φυσικό ή νομικό πρόσωπο ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου είναι ανάλογη προς το ποσοστό συμμετοχής εκάστου στην κοινοπραξία».Επίσης, ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο ότι πρέπει να προσκομιστούν ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου για την άσκηση του προσυμβατικού ελέγχου τα απαιτούμενα επίκαιρα κατά την έννοια του άρθρου 43 του π.δ. 60/2007 δικαιολογητικά, που πιστοποιούν την προσωπική κατάσταση του μειοδότη.Όμως, η διαπίστωση του Κλιμακίου ότι δεν έχει γίνει ανανέωση της ισχύος της προσφοράς του αναδόχου δεν κωλύει την υπογραφή της σύμβασης, καθώς ο διαγωνισμός ματαιώνεται αυτοδικαίως μόνον στην περίπτωση που όχι απλώς έχει παρέλθει ο χρόνος ισχύος της προσφοράς και της νόμιμης παράτασής της, αλλά και ο μειοδότης, κατά τη διακριτική αυτού ευχέρεια, δεν δέχεται πλέον την κατακύρωση. Συνεπώς, η μετά την εξάντληση των παραπάνω χρονικών ορίων εκδιδόμενη κατακυρωτική απόφαση δεν πάσχει εξ αυτού του λόγου ακυρότητα, εφόσον οι υποψήφιοι δεν προβάλλουν αντιρρήσεις και το συμφέρον της Αναθέτουσας Αρχής επιβάλλει τη συνέχιση του διαγωνισμού (βλ. Απόφαση VI Τμ. 2047/2010).

IX. Τέλος, λόγω της φύσης και της έντασης των διαπιστωθεισών πλημμελειών απορριπτέος κρίνεται ο ισχυρισμός της παρεμβαίνουσας περί συνδρομής συγγνωστής πλάνης, λόγω του γεγονότος ότι η υποβληθείσα διακήρυξη περιείχε ταυτόσημους όρους με αυτούς της διακήρυξης για την ανάθεση της ίδιας υπηρεσίας το έτος 2006, η οποία κρίθηκε νόμιμη με την 146/2006 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου. Σε κάθε δε περίπτωση, στην προκειμένη περίπτωση οι διαπιστωθείσες από το Κλιμάκιο πλημμέλειες δεν περιορίζονται μόνο στους όρους της διακήρυξης, αλλά και σε άλλες πράξεις των οργάνων της αναθέτουσας αρχής κατά τη διαγωνιστική διαδικασία. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, εφόσον υφίσταται έστω και ένας βάσιμος λόγος μη νομιμότητας της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας ανάθεσης της επίμαχης σύμβασης, η προσβαλλόμενη πράξη δεν πρέπει να ανακληθεί, η κρινόμενη αίτηση και η υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν και να διαταχθεί η κατάπτωση του παραβόλου που κατατέθηκε για την άσκησή της.

Υπογραφή σχεδίου σύμβασης έργου:..Με δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι με το από 29.4.2018 έγγραφο της Προέδρου της Επιτροπής του Διαγωνισμού βεβαιώνεται ότι δεν έχουν υποβληθεί ενστάσεις και δεν έχουν ασκηθεί προσφυγές, αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων ή άλλα ένδικα μέσα κατά του κύρους του ελεγχόμενου διαγωνισμού ως προς την κατακύρωσή του στην εταιρεία «....», το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες και δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής.

Διαδικασία με διαπραγμάτευση, χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού για τη σύναψη σύμβασης συντήρησης του πληροφοριακού συστήματος E-Data Center – Ενεργοποίηση του δικαιώματος προαιρέσεως.(...)1) Η Υπηρεσία δεν δύναται να προσφύγει στη διαδικασία με διαπραγμάτευση, χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού (άρθρο 25 παρ.4 εδ.β’ του Π.Δ/τος 60/2007), διότι οι υπηρεσίες συντηρήσεως έχουν αποτελέσει αντικείμενο της ανωτέρω συμβάσεως, υπό τη νομική μορφή του συμφώνου προαιρέσεως. 2) Η αναθέτουσα αρχή, εφόσον προβεί στη σχετική προς τούτο δήλωση, θα καταρτίσει με τον ανάδοχο πενταετή σύμβαση συντήρησης του λογισμικού, ως προς το οποίο έληξε η ελάχιστη περίοδος δωρεάν συντήρησης αυτού (ενώ για τη συντήρηση του εξοπλισμού η αντίστοιχη περίοδος είναι τριετής και ισχύει μέχρι το τέλος του 2011). Οι αναγκαίοι όροι της νέας αυτής σύμβασης που θα καταρτιστεί ήδη περιέχονται στην αρχική σύμβαση (προκήρυξη, τεχνική και οικονομική προσφορά του αναδόχου, σε συνδυασμό με το άρθρο 1 της Σύμβασης). 3) Η αλλαγή της χρηματοδότησης της δαπάνης συντήρησης, από τα κοινοτικά κονδύλια στον τακτικό προϋπολογισμό, δεν ασκεί επιρροή στην ενεργοποίηση του δικαιώματος προαιρέσεως.

ΑΝΑΘΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΤΩΣΗΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 2, δεν καταλείπεται πεδίο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί του υποβληθέντος σχεδίου, καθόσον αυτό αφορά σε ενεργοποίηση δικαιώματος προαίρεσης, το οποίο έχει περιληφθεί στους όρους της αρχικής σύμβασης, το σχέδιο της οποίας έχει ήδη διέλθει τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας και έχει κριθεί νόμιμο με την  705/2022 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου. 

Καθαρισμός ρεμάτων περιφερειακής ενότητας: ..Με τα δεδομένα αυτά δεν συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης. Επισημαίνεται όμως ότι η συμβατική αμοιβή του αναδόχου, ποσού 674.796,75 ευρώ μη συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, δεν μπορεί να προσαυξηθεί κατά το ποσοστό των γενικών εξόδων και του οφέλους του, όπως μη νομίμως προβλέπεται στο άρθρο 1.2 του τιμολογίου μελέτης, καθώς, σε αντίθεση με τα ισχύοντα σε διαγωνισμούς για την ανάθεση της εκτέλεσης έργων, όπου προβλέπεται η επιβάρυνση του προϋπολογισμού με γενικά έξοδα και εργολαβικό όφελος (άρθρο 17 παρ. 7 του ν. 3669/2008), κάτι αντίστοιχο δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία που διέπει τους διαγωνισμούς για την ανάθεση παροχής υπηρεσιών...Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την ανάθεση από την Περιφέρεια …στην εταιρεία «...» (με δ.τ. «.... ΑΕ») του «Καθαρισμού ρεμάτων Περιφερειακής Ενότητας …», υπό τον ανωτέρω αναφερόμενο όρο.