ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με  δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι  τα ως άνω δύο δημοτικά έργα αποτελούν ως εκ της φύσεως, του αντικειμένου και της λειτουργίας τους ενιαίο δημοτικό έργο, καθόσον τα έργα αυτά, για τα οποία συντάχθηκαν όμοιες τεχνικές εκθέσεις – μελέτες, περιλαμβάνουν όμοιες εργασίες, ανατέθηκαν την ίδια ημερομηνία και  εκτελούνται ταυτόχρονα στο ίδιο δημοτικό διαμέρισμα. Κατά συνέπεια, δεν είναι νόμιμη η κατάτμηση του ενιαίου αυτού έργου σε δύο επιμέρους έργα, με σκοπό την αποφυγή διενέργειας δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού και την προσφυγή στη διαδικασία της απ’ ευθείας ανάθεσης, δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός καθενός εξ αυτών ναι μεν δεν υπερβαίνει το ποσό των 10.271,46 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), που τίθεται από τις προαναφερόμενες διατάξεις, ως όριο για την απ’ ευθείας ανάθεση έργου σε εργοληπτική επιχείρηση, πλην όμως ο προϋπολογισμός της συνολικής τους δαπάνης ανέρχεται στο ποσό των 20.447,15 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.) που υπερβαίνει το προαναφερόμενο όριο της απ’ ευθείας ανάθεσης. Τέλος, η απευθείας ανάθεση των ανωτέρω έργων δεν βρίσκει νόμιμο έρεισμα ούτε στη διάταξη του άρθρου 9 παρ.2 εδ.β΄του π.δ/τος 171/1987, καθόσον δεν αποδεικνύεται από τα στοιχεία του φακέλου η συνδρομή επείγουσας ανάγκης οφειλόμενης σε απρόβλεπτα γεγονότα, που να δικαιολογεί την απόκλιση από τη διενέργεια του τακτικού διαγωνισμού. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες και ως εκ τούτου αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν

Κατάτμηση-έργου.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι οι ανωτέρω εργασίες που εκτελέστηκαν στο Δήμο .... δεν είναι ανεξάρτητες και αυτοτελείς, αλλά αποτελούν ενιαίο σύνολο ιδίων ή παρεμφερών εργασιών (εργασίες συντήρησης του δικτύου ομβρίων υδάτων και των φρεατίων υδροσυλλογής του Δήμου), οι οποίες εκτελούνται στον ίδιο γεωγραφικό χώρο, κατά την ίδια χρονική περίοδο, επιπλέον δε ανατέθηκαν και οι τρεις στον ίδιο εργολάβο, οι δύο δε από αυτές την ίδια ημέρα (11.6.2010). Κατά συνέπεια, δεν είναι νόμιμη η κατάτμηση των ανωτέρω εργασιών συντήρησης σε τρεις επιμέρους ξεχωριστές συμβάσεις, με το χαρακτηρισμό αυτών ως «ανεξάρτητων εργασιών», με σκοπό την αποφυγή διενέργειας δημόσιου μειοδοτικού διαγωνισμού και την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός κάθε ομάδας εργασιών χωρίς Φ.Π.Α. (12.393,00 ευρώ, 12.396,00 ευρώ και 12.194,00 ευρώ), υπερβαίνει τα προαναφερόμενο όριο της απευθείας ανάθεσης μικρών δημοτικών έργων και εργασιών συντήρησης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με  δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι τα ως άνω δύο δημοτικά έργα αποτελούν ως εκ της φύσεως, του αντικειμένου και της λειτουργίας τους ενιαίο δημοτικό έργο (ασφαλτοστρώσεις δημοτικών οδών), καθόσον τα έργα αυτά, για τα οποία συντάχθηκαν όμοιες τεχνικές εκθέσεις – μελέτες, περιλαμβάνουν όμοιες εργασίες, ανατέθηκαν την ίδια ημερομηνία και  εκτελούνται ταυτόχρονα στο ίδιο δημοτικό διαμέρισμα (δ. δ…..) και μάλιστα από τον ίδιο ανάδοχο. Κατά συνέπεια, δεν είναι νόμιμη η κατάτμηση του ενιαίου αυτού έργου σε δύο επιμέρους έργα, με σκοπό την αποφυγή διενέργειας δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού και την προσφυγή στη διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού, δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός καθενός εξ αυτών ναι μεν δεν υπερβαίνει το ποσό των 45.000,00 ευρώ, που τίθεται από τις προαναφερόμενες διατάξεις, ως όριο για την απ’ ευθείας ανάθεση έργου σε εργοληπτική επιχείρηση, πλην όμως ο προϋπολογισμός της συνολικής τους δαπάνης ανέρχεται στο ποσό των 88.000,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.), οπότε και υπερβαίνει το προαναφερόμενο όριο της διενέργειας πρόχειρου διαγωνισμού. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες και ως εκ τούτου αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν, κρινομένου ως βασίμου του πρώτου λόγου διαφωνίας της Επιτρόπου, γενομένου δε δεκτού του λόγου αυτού, παρέλκει η εξέταση του δεύτερου λόγου διαφωνίας ως αλυσιτελής

ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑ:Από τα ανωτέρω εκτιθέμενα πραγματικά περιστατικά, το Τμήμα κρίνει ότι τα επίμαχα έργα, που εκτελέστηκαν στο Δήμο …, δεν είναι χωριστά και αυτοτελή έργα, αλλά αποτελούν ένα ενιαίο δημοτικό έργο, διότι περιλαμβάνουν παρεμφερείς εργασίες για την κατασκευή τους – ήτοι κυρίως εργασίες οδοποιίας και οικοδομικές που σκοπό έχουν την αντιμετώπιση προβλημάτων απορροής των ομβρίων υδάτων -  οι οποίες εκτελούνται στον ίδιο γεωγραφικό χώρο (Δ.Δ. ..), κατά την ίδια χρονική περίοδο, επιπλέον δε ανατέθηκαν την ίδια ημερομηνία (22.6.2009). Κατά συνέπεια, δεν είναι νόμιμη η κατάτμηση του ενιαίου αυτού έργου σε τρία επιμέρους έργα, με σκοπό την αποφυγή διενέργειας δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού και την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού, δεδομένου ότι ναι μεν ο προϋπολογισμός καθενός από τα τρία αυτά έργα δεν υπερβαίνει το ποσό που τίθεται από τις προαναφερόμενες διατάξεις ως όριο για την προσφυγή στη διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού (45.000,00 ευρώ με Φ.Π.Α.), πλην όμως ο προϋπολογισμός της συνολικής τους δαπάνης ανέρχεται στο ποσό των 135.000,00 ευρώ με Φ.Π.Α., που υπερβαίνει το προαναφερόμενο όριο για τη διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού..

Αρχαιολογικά έργα -Κατάτμηση/Ειδικότερα δε όσον αφορά τα δημόσια έργα, το εάν επιμέρους εργασίες συνιστούν ή όχι ενιαίο έργο κρίνεται επί τη βάσει λειτουργικών κριτηρίων και, πιο συγκεκριμένα, βάσει της οικονομικής και της τεχνικής λειτουργίας του αποτελέσματος στο οποίο αποβλέπουν οι εργασίες αυτές, λαμβανομένων υπόψη στοιχείων, όπως είναι, ιδίως, η ταυτόχρονη έναρξη των διαδικασιών ανάθεσής τους και η ενότητα του γεωγραφικού πλαισίου, εντός του οποίου πρόκειται αυτές να εκτελεστούν (βλ. Πράξεις 18/2007, 26/2005, 133/2004, 72/2003 IV Τμ. Ελ. Συν.). Συνεπώς, είναι παράνομη η προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης για καθεμιά κατηγορία εργασιών με κατάτμηση της συνολικής δαπάνης του έργου, αφού με τον τρόπο αυτό επιδιώκεται η περιγραφή των άνω διατάξεων και ειδικότερα η αποφυγή της διενέργειας πρόχειρου διαγωνισμού, που παρέχει περισσότερες εγγυήσεις για την τελική επιλογή της πράγματι συμφερότερης προσφοράς. Συνακόλουθα, είναι άκυρη η σύμβαση που συνάπτεται για την εκτέλεση των παρανόμως (με κατάτμηση της συνολικής δαπάνης) ανατεθεισών εργασιών και μη νόμιμη η δαπάνη που γίνεται για την εκτέλεση των άκυρων αυ

Προμήθειες υλικών συντήρησης δημοσίων έργων. Εξαίρεση από την διαδικασία του Ν.1797/88. Η προμήθεια υλικών που απαιτούνται για την συντήρηση δημοσίων έργων και ενσωματώνονται σε αυτά με τη συντήρηση αυτή, εξαιρείται της διαδικασίας που επιβάλλει ο περί προμηθειών Ν.1797/1988, ενεργούμενη με βάση τις κοινές περί προμηθειών διατάξεις απ ευθείας από τους φορείς συντηρήσεως των έργων.

Δημόσια έργα –Κατάτμηση.Oι εντελλόμενες με τα χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες στο σύνολό τους, καθόσον αφενός η απευθείας ανάθεση έγινε σε εργοληπτική επιχείρηση, η οποία λόγω της τάξεως του πτυχίου της δεν είχε τη δυνατότητα αναλήψεως μικρών έργων, αφετέρου δε το έργο «...» εντάσσεται στο ευρύτερο έργο «...» και η αυτοτελής δημοπράτησή του συνιστά μη επιτρεπόμενη κατάτμηση.

ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑ:Κατά συνέπεια, δεν είναι νόμιμη η κατάτμηση του ενιαίου αυτού έργου σε δύο επιμέρους έργα με το χαρακτηρισμό αυτών ως αυτοτελών έργων, με σκοπό την αποφυγή διενέργειας δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού και την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, δεδομένου ότι αν και ο προϋπολογισμός καθενός από τα δύο έργα χωρίς Φ.Π.Α. δεν υπερβαίνει το ποσό που τίθεται από τις προαναφερόμενες διατάξεις ως όριο για την απευθείας ανάθεση έργου σε εργοληπτική επιχείρηση, πλην όμως ο προϋπολογισμός της συνολικής τους δαπάνης υπερβαίνει το ποσό αυτό (10.271,46 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.).  Περαιτέρω, από την απόφαση της Δημαρχιακής Επιτροπής για την ανάθεση του α΄ έργου δεν προκύπτει η συνδρομή αλλά ούτε και η επίκληση σοβαρού επικείμενου κινδύνου ή επείγουσας ανάγκης, εξαιτίας απρόβλεπτων καταστάσεων, που να δικαιολογεί την απόκλιση από τη διαδικασία του τακτικού διαγωνισμού.(...)η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου … δαπάνη δεν είναι νόμιμη

Προγραμματικές Συμβάσεις. Για να συναφθεί έγκυρη προγραμματική σύμβαση μεταξύ Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Ν.Π.Δ.Δ. θα πρέπει ο επιδιωκόμενος με την σύμβαση σκοπός να είναι σχετικός με τον, σύμφωνα με το καταστατικό του, σκοπό του Ν.Π.Δ.Δ.«….Πρέπει να θεωρείται επίσης αυτονόητο ότι ο Θεσμός των προγραμματικών συμβάσεων νομοθετήθηκε για την εξοικονόμηση και όχι για την διάθεση πόρων, πράγμα που σημαίνει ότι οι προγραμματικές συμβάσεις δεν είναι χρηματοδοτικός μηχανισμός…» « …Περαιτέρω η προγραμματική σύμβαση δεν μπορεί να λειτουργεί ως μηχανισμός απ΄ευθείας αναθέσεως έργων, προμηθειών, εργασιών κλπ..».

Επιμελητήρια. Σύναψη προγραμματικής συμβάσεως. Είναι δυνατή η σύναψη προγραμματικής συμβάσεως υπό επιμελητηρίου δυνάμει των διατάξεων του Ν.1797/1988 και της υπ αριθμ.2043748/519/0026/20.5.89 αποφάσεως του Υπουργείου των Οικονομικών για εργασίες των κύκλων της αρμοδιότητός του και δι απ ευθείας αναθέσεως, αν συντρέχουν οι νόμιμοι όροι.