Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΚΛ.Ε/482/2017

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.93, 4412/2016/Α.88, 4412/2016/Α.82, 4412/2016/Α.79

Νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου «Επείγουσες εργασίες αντιπλημμυρικής προστασίας και αποκατάστασης ζημιών..(,,,) Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι νομίμως απορρίφθηκαν με την 170/2.6.2017  απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής οι υπό στοιχ. i), ii) και iii) ισχυρισμοί του προαναφερόμενου οικονομικού φορέα. Ειδικότερα, ο υπό στοιχ. i) ισχυρισμός απορρίφθηκε με τη νόμιμη αιτιολογία ότι η αναθέτουσα αρχή αιτήθηκε την προσκόμιση των ως άνω πιστοποιητικών στο πλαίσιο της διακριτικής  ευχέρειας που διέθετε σύμφωνα με το άρθρο 82 του ν. 4412/2016 (βλ. και υποσημείωση 52 της διακήρυξης κατά την οποία ο όρος 22.Ε. τίθεται κατά διακριτική ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής), προκειμένου να διασφαλισθεί η ποιότητα της κατασκευής του έργου. (,,,)Ο ισχυρισμός υπό στοιχ. ii) απορρίφθηκε με τη νόμιμη αιτιολογία ότι ο όρος 23.1 είναι σύμφωνος με το άρθρο 7.4 της διακήρυξης, δεδομένου ότι σύμφωνα με το άρθρο 79 παρ. 5 του ν. 4412/2016 η αναθέτουσα αρχή μπορεί να ζητεί από τους προσφέροντες να υποβάλουν όλα ή ορισμένα από τα δικαιολογητικά όταν αυτό απαιτείται για την ορθή διεξαγωγή της διαδικασίας (βλ. και άρθρο 23.1 της διακήρυξης σύμφωνα με το οποίο σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, μπορεί να ζητηθεί από τους προσφέροντες να υποβάλλουν όλα ή ορισμένα δικαιολογητικά, όταν αυτό απαιτείται για την ορθή διεξαγωγή της διαδικασίας).(...)Αντιθέτως, το Κλιμάκιο κρίνει ότι  ο όρος της διακήρυξης 24.2 σύμφωνα με τον οποίο ο φάκελος των δικαιολογητικών συμμετοχής πρέπει, επί ποινή αποκλεισμού, να περιέχει το ΤΕΥΔ, την εγγύηση συμμετοχής και την τεχνική έκθεση υφιστάμενης κατάστασης είναι μη νόμιμος, δεδομένου ότι η τεχνική έκθεση υφιστάμενης κατάστασης συνιστά πρόσθετο δικαιολογητικό συμμετοχής, το οποίο δεν περιλαμβάνεται στο εγκριθέν με την 182/2016 απόφαση της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.  πρότυπο τεύχος διακηρύξεως. Ο όρος αυτός είναι μη συμβατός  και με τις διατάξεις του άρθρου 93 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει, δεδομένου ότι η τεχνική έκθεση υφιστάμενης κατάστασης δεν αποτελεί στοιχείο των δικαιολογητικών συμμετοχής όπως αυτά απαριθμούνται στο ανωτέρω άρθρο. (...)Επισημαίνεται ωστόσο ότι στην προκειμένη περίπτωση, ενόψει του ότι η μεγάλη πλειονότητα των συμμετεχουσών εταιρειών (15) κατέθεσαν με την προσφορά τους την ως άνω τεχνική έκθεση υφιστάμενης κατάστασης, κατά την κρίση του Κλιμακίου δεν επλήγη κατ’ αποτέλεσμα η αρχή του ελεύθερου ανταγωνισμού και η δυνατότητα συμμετοχής επαρκούς αριθμού εταιρειών στο επίμαχο διαγωνισμό. Ως εκ τούτου, η αναθέτουσα αρχή δύναται να αποκαταστήσει τη νομιμότητα της διαδικασίας με την αποσφράγιση των οικονομικών προσφορών των δύο ως άνω αποκλεισθεισών εταιρειών, ένεκα της μη υποβολής εκ μέρους τους της επίμαχης τεχνικής έκθεσης


Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΚΛ.Ε/533/2017

Ελεγχος νομιμότητας σχεδίου σύμβασης...  του έργου «Επείγουσες εργασίες αντιπλημμυρικής προστασίας και αποκατάστασης ζημιών στις πληγείσες από τις πλημμύρες της 22ης Οκτωβρίου 2015 περιοχές του Δήμου ....», (..)(στ) Νομίμως απορρίφθηκαν με την 170/2.6.2017 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής οι υπό στοιχ. i), ii) και iii) ισχυρισμοί της ενιστάμενης εταιρείας για τους λόγους που αναφέρονται στην ως άνω Πράξη. Αντιθέτως, ο όρος της διακήρυξης 24.2 είναι μη νόμιμος, δεδομένου ότι η τεχνική έκθεση υφιστάμενης κατάστασης συνιστά πρόσθετο δικαιολογητικό συμμετοχής, το οποίο δεν περιλαμβάνεται στο εγκριθέν με την 182/2016 απόφαση της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. πρότυπο τεύχος διακηρύξεως. Επιπροσθέτως, ο όρος αυτός ήταν μη συμβατός και με τις διατάξεις του άρθρου 93 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει, δεδομένου ότι η τεχνική έκθεση υφιστάμενης κατάστασης δεν αποτελεί στοιχείο των δικαιολογητικών συμμετοχής όπως αυτά απαριθμούνται στο ανωτέρω πρότυπο τεύχος..(η) Στην προκειμένη περίπτωση, ενόψει του αριθμού των συμμετεχουσών εταιρειών (15), οι οποίες προσκόμισαν την ως άνω τεχνική έκθεση, εκ της προσθήκης του ως άνω όρου στη διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού δεν επλήγη η αρχή του ελεύθερου ανταγωνισμού και ως εκ τούτου η αναθέτουσα αρχή ήταν δυνατόν να αποκαταστήσει τη νομιμότητα της διαδικασίας με την αποσφράγιση των οικονομικών προσφορών των εταιρειών που αποκλείσθηκαν για έλλειψη της ως άνω τεχνικής έκθεσης και την κατάταξη αυτών κατά σειρά μειοδοσίας.(..) 5. Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει των ως άνω νέων στοιχείων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης, 


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/555/2023

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ-ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΠΟΙΟΤΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ-ΔΑΝΕΙΑ ΕΜΠΕΙΡΙΑ.Προμήθεια δέκα (10) ηλεκτροκίνητων οχημάτων για την Πράξη "Υποδομές ηλεκτροκίνησης – ηλεκτρικά οχήματα – σταθμοί φόρτισης του Δήμου Αμαρουσίου" σύμφωνα με την α.π. 10128/2021 απόφαση – πρόγραμμα…(...)Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου Αμαρουσίου και της ... Α.Ε. για την «Προμήθεια δέκα (10) ηλεκτροκίνητων οχημάτων για την Πράξη "Υποδομές ηλεκτροκίνησης – ηλεκτρικά οχήματα – σταθμοί φόρτισης του Δήμου Αμαρουσίου" σύμφωνα με την α.π. 10128/2021 απόφαση – πρόγραμμα…»

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΙΣ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/533/2024 ΚΑΙ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1078/2024


ΕΑΑΔΗΣΥ/1602/2022

Επειδή κατόπιν των ανωτέρω η προσφυγή πρέπει να γίνει εν μέρει μόνον δεκτή και δη κατά το σκέλος αυτής που βάλλει κατά της αποδοχής της προσφοράς της συμμετέχουσας εταιρείας «...», να απορριφθούν δε οι λοιποί λόγοι της προσφυγής. Να γίνει δεκτή η παρέμβαση. Να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη υπ’ αριθ. 233/2022 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Αναθέτουσας Αρχής, ως και η ενσωματωμένη στην ανωτέρω απόφαση, υπ’ αριθ. 203/2022 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, με την οποία εγκρίθηκε το από 16.6.2022 Πρακτικό ελέγχου δικαιολογητικών συμμετοχής, τεχνικών και οικονομικών προσφορών της Επιτροπής του Διαγωνισμού, καθ΄ο μέρος έγινε δεκτή η προσφορά της συμμετέχουσας εταιρείας με την επωνυμία «...». 


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/417/2023

Εκσυγχρονισμός του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και Αναβάθμιση Ψηφιακών Υπηρεσιών αυτού: Περαιτέρω, όμως, από τον έλεγχο της ανωτέρω διαγωνιστικής διαδικασίας το Κλιμάκιο κρίνει με βάση τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν ότι μη νομίμως απορρίφθηκε η προσφορά της ένωσης εταιρειών «…..». Ειδικότερα, στα υποβληθέντα από τις εν λόγω δύο εταιρείες ΕΕΕΣ περιλαμβάνεται, κατ’ αρχάς, δήλωση περί των ποσοστών συμμετοχής καθεμίας στην ένωση, ήτοι διαλαμβάνεται ότι το ποσοστό της …… είναι 95% και της ….. S.A. είναι 5%. Από τη διατύπωση αυτή, ελλείψει ειδικότερου προσδιορισμού, δεν προκύπτει πράγματι με σαφήνεια εάν τα ως άνω ποσοστά ανταποκρίνονται και στην κατανομή της αμοιβής και των εργασιών του φυσικού αντικειμένου της σύμβασης μεταξύ των μελών της ένωσης. Και τούτο διότι, όπως δέχεται και η Αναθέτουσα Αρχή, κατανομή αμοιβής και έκταση συμμετοχής είναι δυνατό να μην συμπίπτουν, δεν αποκλείεται όμως, όπως είναι το συνήθως συμβαίνον, να ταυτίζονται. Ωστόσο, υπό το καθεστώς ισχύος της νέας ρύθμισης του άρθρου 102 του ν. 4412/2016, όπως αυτή έχει αποτυπωθεί στην παράγραφο 3.1.2 της οικείας διακήρυξης, οι αναθέτουσες αρχές ζητούν από τους οικονομικούς φορείς, όταν οι πληροφορίες ή η τεκμηρίωση που πρέπει να υποβάλλονται είναι ή εμφανίζονται ελλιπείς ή λανθασμένες, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων στο ΕΕΕΣ, να υποβάλουν, συμπληρώνουν, αποσαφηνίζουν ή να ολοκληρώνουν τις σχετικές πληροφορίες ή τεκμηρίωση, υπό την προϋπόθεση ότι μέσω της παροχής της δυνατότητας αυτής δεν τροποποιείται η προσφορά τους. Κατόπιν των ανωτέρω, δεδομένου ότι στην προκειμένη περίπτωση στο σχετικό πεδίο του ΕΕΕΣ που υπέβαλε καθένα από τα μέλη της προαναφερόμενης ένωσης εταιρειών περιέχεται μια αρχική, έστω και γενική δήλωση σχετικά με το ποσοστό συμμετοχής εκάστου στην ένωση, από την οποία, όπως προαναφέρθηκε, καταλείπεται ασάφεια σχετικά με το εάν το εν λόγω ποσοστό αφορά και στην κατανομή των κρίσιμων μεγεθών (έκταση συμμετοχής σε σχέση με το αντικείμενο της σύμβασης και κατανομής της αμοιβής μεταξύ των μελών της ένωσης), η Αναθέτουσα Αρχή όφειλε, κατά την κρίση του Κλιμακίου, αφού μάλιστα έκρινε ότι κατά το στάδιο της εξέτασης των δικαιολογητικών συμμετοχής δεν μπορεί να αξιολογηθεί άλλο έγγραφο που τυχόν έχει προσκομισθεί, να ζητήσει από την αποκλεισθείσα ένωση να διασαφηνίσει τις ανωτέρω δηλώσεις των μελών της. Η πρόσκληση δε αυτή θα αποσκοπούσε στο να συμπληρωθεί μία τυπική έλλειψη και να λειτουργήσει διευκρινιστικά ως προς τις ήδη παρασχεθείσες πληροφορίες και όχι στην υποκατάσταση ελλείπουσας εξ υπαρχής δήλωσης. Επομένως, δεν θα είχε ως αποτέλεσμα την υποβολή νέας προσφοράς, η οποία, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 7 της παρούσας, τίθεται ως όριο στις προβλέψεις του νόμου, αλλά θα παρείχε τη δυνατότητα στην ως άνω ένωση να συμπληρώσει πληροφορίες που παρίστανται ελλιπείς προς αποφυγή του αποκλεισμού της για αυστηρά τυπικούς λόγους. Εξάλλου, με δεδομένο ότι, εν προκειμένω, στον φάκελο των δικαιολογητικών συμμετοχής συνυποβλήθηκε και το από 15.3.2022 Ιδιωτικό Συμφωνητικό Σύστασης Ένωσης Προσώπων, του οποίου ο προγενέστερος χαρακτήρας σε σχέση με την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών είναι αντικειμενικά εξακριβώσιμος, η Αναθέτουσα Αρχή, αφού όφειλε κατά μείζονα λόγο να ζητήσει σχετικές διευκρινίσεις, θα μπορούσε ακόμη και να το λάβει απευθείας υπόψη, προκειμένου να κρίνει, κατόπιν συνεκτίμησής του, εάν καλύπτονται οι διαπιστωθείσες ελλείψεις. Από την επισκόπηση του ανωτέρω ιδιωτικού συμφωνητικού, το περιεχόμενο του οποίου παρατίθεται στη σκέψη 19.2 της παρούσας, προκύπτει ότι σε αυτό αφενός μεν δηλώνονται τα ποσοστά συμμετοχής εκάστου μέλους στην ένωση ως προς το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της σύμβασης, αφετέρου δε συμπεριλαμβάνεται πίνακας, στον οποίο αποτυπώνονται όλες οι υπηρεσίες (και η προμήθεια) που απαρτίζουν το φυσικό της αντικείμενο, ενώ με τη χρήση σχετικού συμβόλου δηλώνεται ποιο μέλος θα εκτελέσει καθεμία από αυτές. Επιπροσθέτως, στην αμέσως επόμενη παράγραφό του (2.7) συμφωνείται ότι κάθε συμβαλλόμενο μέλος θα είναι υπεύθυνο για την παροχή των υπηρεσιών που το αφορούν με βάση την ανωτέρω κατανομή των ποσοστών και αντικειμένων του Έργου. Το γεγονός δε ότι ο πίνακας της κατανομής των εργασιών μεταξύ των μελών της ένωσης συνοδεύεται από τη φράση «ενδεικτικά και όχι περιοριστικά», δεν καθιστά το περιεχόμενο της δήλωσης ασαφές, καθώς σε αυτόν περιλαμβάνεται το σύνολο των εργασιών που απαρτίζουν το φυσικό αντικείμενο της σύμβασης. Ούτε από το γεγονός ότι η μία από της εταιρείες θα αναλάβει κατά μόνας την Προμήθεια, Εγκατάσταση και Παραμετροποίηση Εξοπλισμού ΤΠΕ (σαρωτές, υπολογιστές κ.λπ.) και έτοιμων πακέτων λογισμικού, ενώ η άλλη θα παρέχει μόνη της τις Συμβουλευτικές – Μελετητικές Υπηρεσίες, δημιουργείται οποιαδήποτε ασάφεια, καθώς προκύπτει ότι οι λοιπές υπηρεσίες θα παρασχεθούν και από τους δύο οικονομικούς φορείς, σε αναλογία με το ποσοστό που έχουν δηλώσει ως συμμετοχή στην ένωση. Συνεπώς, από το όλο περιεχόμενο του εν λόγω ιδιωτικού συμφωνητικού συνάγεται με σαφήνεια τόσο η έκταση συμμετοχής εκάστης των εταιρειών στην ένωση σε σχέση με το φυσικό αντικείμενο της σύμβασης, όσο και η κατανομή της αμοιβής μεταξύ τους (συμμετοχή στο οικονομικό αντικείμενο), ανερχόμενων στα δηλωθέντα ποσοστά (95%-5%), ώστε αυτό (συμφωνητικό) να δύναται να συμπληρώσει και να διευκρινίσει την ασάφεια των περιλαμβανόμενων στα ΕΕΕΣ δηλώσεων είτε λαμβανόμενο απευθείας υπόψη είτε κατόπιν προσκόμισής του ύστερα από σχετική πρόσκληση. ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1291/2023


ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/1351/2018

Εκτέλεση έργου:..ζητείται η αναθεώρηση της 955/2018 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη II.Δ της παρούσας, ορθώς, με την προσβαλλόμενη απόφαση έγινε δεκτό ότι μη νομίμως αποκλείστηκε η παρεμβαίνουσα εταιρεία για το λόγο ότι στο .... που υπέβαλε δεν δηλώνεται η εγγραφή της στο ... για τη ζητούμενη, με βάση τη διακήρυξη, κατηγορία έργων (Οδοποιία), καθόσον με τον φάκελο των δικαιολογητικών συμμετοχής της συνυπέβαλε βεβαίωση εγγραφής της στο .... για την 3η τάξη της ως άνω κατηγορίας έργων, λαμβανομένης, περαιτέρω, υπόψη της καταχωρισθείσας στο σχετικό πεδίο του ... δήλωσής της ότι η εν λόγω βεβαίωση συνιστά δικαιολογητικό στο οποίο βασίζεται η εγγραφή της σε επίσημο κατάλογο, όσα δε αντίθετα υποστηρίζονται με την υπό κρίση αίτηση είναι απορριπτέα ως αβάσιμα.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, εφόσον δεν προβάλλεται λόγος αναθεώρησης της προσβαλλόμενης απόφασης κατά το κεφάλαιο αυτής με το οποίο κρίθηκε μη νόμιμος ο αποκλεισμός της παρεμβαίνουσας για τον δεύτερο ως άνω λόγο (μη συμπλήρωση του μέρους VI του .... ως προς τον τίτλο του δημοπρατούμενου έργου), η υπό κρίση αίτηση αναθεώρησης πρέπει να απορριφθεί και να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος από τους αιτούντες παραβόλου υπέρ του Δημοσίου (άρθρο 73 παρ. 4 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο).


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/710/2022

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 30/2022 Πράξης του E΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με την 30/2022 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (στο εξής: προσβαλλόμενη Πράξη) έγινε δεκτό ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, μεταξύ του Δήμου … Ημαθίας και της αναδόχου ένωσης εργοληπτικών επιχειρήσεων με την επωνυμία «… – …», που αφορά στην εκτέλεση του έργου «Ανάπλαση πλατείας Ελευθερίας Δήμου …»(....)Εν προκειμένω, οι εργοληπτικές επιχειρήσεις-μέλη του παρεμβαίνοντος 2ου μειοδότη δήλωσαν ότι διαθέτουν τα εν λόγω πιστοποιητικά του προαναφερόμενου Κεφαλαίου Δ του Μέρους IV, πληρούσες έτσι τις απαιτήσεις της διακήρυξης κατά το στάδιο κατάθεσης των δικαιολογητικών συμμετοχής, ενώ, επιπλέον, στο συγκεντρωτικό έγγραφο που συνοδεύει την προσφορά τους, στο οποίο αναφέρονται τα υποβαλλόμενα δικαιολογητικά συμμετοχής και περιλαμβάνεται πίνακας με δήλωσή τους ότι πληρούν τις απαιτήσεις της Διακήρυξης και ότι διαθέτουν τα απαιτούμενα πιστοποιητικά διασφάλισης ποιότητας. Κατόπιν τούτων, ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη Πράξη ότι για το παραδεκτό της προσφοράς του παρεμβαίνοντος 2ο μειοδότη, ως προς την προαπόδειξη της δυνατότητας προσκόμισης των απαιτούμενων από τη Διακήρυξη πιστοποιητικών διασφάλισης ποιότητας, δεν υπήρχε υποχρέωση προσκόμισης των εν λόγω πιστοποιητικών κατά το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών συμμετοχής, απορριπτόμενων όσων περί του αντιθέτου προβάλλονται με την κρινόμενη προσφυγή. Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης.


ΣΤΕ/2723/2018

Διαγωνισμός για ανάθεση ασφάλισης περιουσιακών στοιχείων...Εν όψει αυτών [...] η ως άνω ασάφεια της διακήρυξης δεν μπορεί να ερμηνεύεται εις βάρος των διαγωνιζομένων, εφόσον η αναθέτουσα αρχή ήταν αυτή που όφειλε να εκφραστεί σαφέστερα, ακριβώς επειδή δημιουργεί εν τοις πράγμασι πλήρη αβεβαιότητα περί του περιεχομένου της τεχνικής προσφοράς. […] Από τον έλεγχο του συνόλου των εγγράφων που υπέβαλε ηλεκτρονικά στον υπό κρίση διαγωνισμό η δεύτερη προσφεύγουσα, προέκυψε ότι συμπεριέλαβε στον φάκελο της προσφοράς το αρχείο με τίτλο «ΠΡΟΦΙΛ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ - ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ» συμφώνως με τις απαιτήσεις και τους όρους της οικείας διακήρυξης, παρουσιάζοντας [...] λεπτομερώς το εταιρικό της προφίλ, παραπέμποντας μάλιστα στο μέσο ετήσιο κύκλο εργασιών της κατά τα έτη 2014-2015 και 2016 και στο σύνολο των εγγεγραμμένων ασφαλίστρων, παραθέτοντας συνοπτικό πίνακα με την πιστοληπτική διαβάθμιση των αντασφαλιστών, με τους οποίους η ίδια έχει υπογράψει συμβάσεις για καθένα από τα απαιτούμενα από τη διακήρυξη προγράμματα, και αποδεχόμενη πλήρως τους καλυπτόμενους κινδύνους των προγραμμάτων ασφάλισης που έχουν τεθεί από την αναθέτουσα αρχή με το Παράρτημα Α της οικείας διακήρυξης για τα προγράμματα ασφάλισης Α, Β, Γ και Δ και τους Ειδικούς όρους των συμβολαίων αυτών. Η προτελευταία φράση δε με την οποία καταλήγει το έγγραφο παρουσίασης της εν λόγω εταιρίας “Οι καλυπτόμενοι κίνδυνοι των προγραμμάτων ασφάλισης που έχουν τεθεί από την Αναθέτουσα Αρχή με το Παράρτημα Α΄ της διακήρυξης 2/2017, για τα Προγράμματα Ασφάλισης Α΄, Β΄ Γ’ και Δ΄ και τους Ειδικούς Όρους των Συμβολαίων αυτών, γίνονται πλήρως αποδεκτοί και αποτυπώνονται λεπτομερώς στις αντίστοιχες οικονομικές προσφορές ανά πρόγραμμα” σε καμία περίπτωση δεν είναι αόριστη, ούτε παραπέμπει στην οικονομική προσφορά της για να στοιχειοθετήσει την τεχνική της προσφορά και να αποδείξει ότι πληροί τα απαιτούμενα κριτήρια [...].». Η κρίση αυτή της προσβαλλόμενης πράξης περί αποδοχής της τεχνικής προσφοράς της ως άνω παρεμβαίνουσας εταιρείας είναι νομίμως και επαρκώς αιτιολογημένη. Και τούτο διότι, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου και δεν αμφισβητείται, η προβλεπόμενη από την παρ. 2.4.2.5. της διακήρυξης ειδική ηλεκτρονική φόρμα τεχνικής προσφοράς του Συστήματος (Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ.) δεν λειτούργησε, ενώ, εξάλλου, στη διακήρυξη ή στο Τεύχος Πρόσθετων Πληροφοριών δεν προσδιορίζεται συγκεκριμένος τρόπος σύνταξης και δομής της τεχνικής προσφοράς ούτε άλλωστε ορίζονται άλλα έγγραφα ή δικαιολογητικά πλην του Ε.Ε.Ε.Σ. και των αναφερομένων στο Τεύχος Πρόσθετων Πληροφοριών δικαιολογητικών επί των όρων 2.2.6.β΄ και 2.2.6.γ΄της διακήρυξης (ήτοι των υπευθύνων δηλώσεων περί αποδοχής και πλήρωσης των όρων του Παραρτήματος Α’, περί αντασφαλιστών καθώς και του αποδεικτικού του βαθμού αξιολόγησής αυτών). Ενόψει τούτου, καθώς και του ότι ρητώς ορίστηκε στο Τεύχος Πρόσθετων Πληροφοριών ότι δεν απαιτείται η προσκόμιση υποδειγμάτων συμβολαίων για τα προγράμματα ασφάλισης, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι, κατά ρητή διάταξη της διακήρυξης (βλ. παρ. 2.4.1.), οι υποβαλλόμενες προσφορές δεν επιτρέπεται να διαφοροποιούνται από τους όρους των προγραμμάτων ασφάλισης που ζητούνται, ορθώς η …. έκρινε ότι, ενόψει της ασάφειας των επίμαχων όρων της διακήρυξης, η υποβληθείσα από την παρεμβαίνουσα υπεύθυνη δήλωση περί αποδοχής και πλήρωσης των όρων και προδιαγραφών των προγραμμάτων ασφάλισης του Παραρτήματος Α’ και τα λοιπά ως άνω υποβληθέντα από αυτήν έγγραφα, αρκούν για την τεκμηρίωση της τεχνικής προσφοράς της, χωρίς να είναι απαραίτητη και η αντιγραφή αυτούσιου του περιεχομένου των προγραμμάτων ασφάλισης του Παραρτήματος Α΄, όπως εσφαλμένα υπολαμβάνει η αιτούσα. Με τα δεδομένα αυτά, η τεχνική προσφορά της παρεμβαίνουσας, στηριζόμενη στα ως άνω έγγραφα και δικαιολογητικά, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ασαφής ή ελλιπής. Ενόψει τούτου και δεδομένου ότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι για την τεκμηρίωση της τεχνικής προσφοράς της η παρεμβαίνουσα στηρίχθηκε σε στοιχεία της οικονομικής προσφοράς της, η μνεία στο υποβληθέν από αυτήν έγγραφο υπό τον τίτλο «ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ - ΠΡΟΦΙΛ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ» ότι «οι καλυπτόμενοι κίνδυνοι ... αποτυπώνονται λεπτομερώς στις αντίστοιχες οικονομικές προσφορές ανά πρόγραμμα» δεν συνιστά παραβίαση της αυτοτέλειας των σταδίων της διαδικασίας του διαγωνισμού και, ως εκ τούτου, δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα της προσφοράς της κατά το παρόν στάδιο. Συνεπώς, ο ανωτέρω λόγος είναι απορριπτέος ως αβάσιμος.


ΕΣ/ΚΛ.Ε/428/2021

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:«Εκτέλεση εργασιών στεγανοποίησης και μόνωσης κτηρίων του Πανεπιστημίου …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 2.741.935,48 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.24%), και συμβατικής αξίας 2.414.463,22 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.).(...)Καίτοι δήλωσαν δηλαδή ότι θα στηριχθούν στις ικανότητες άλλων «βοηθητικών» οικονομικών φορέων, δεν δήλωσαν τις ως άνω εταιρείες ως υπεργολάβους τους, ούτε το ποσοστό της σύμβασης που κάθε μία από αυτές θα αναλάβει. Δοθέντος όμως ότι η παράλειψη αυτή ήταν ουσιώδης και δεν μπορούσε να θεραπευτεί, έπρεπε η προσφορά των οικονομικών φορέων ΑΦΟΙ … ΑΤΕ και εταιρείας … ΑΤΕ να απορριφθούν για το λόγο αυτό.(....)Αν, αντιθέτως, η αναθέτουσα αρχή είχε ασκήσει την διακριτική ευχέρεια που της παρέχεται εκ της παραγράφου 2 του άρθρου 78 του ν.4412/2016 για την  εκτέλεση  ορισμένων  κρίσιμων εργασιών απευθείας από τον ίδιο τον συμμετέχοντα, ή αν επιθυμούσε η ως άνω ζητούμενη εμπειρία να συντρέχει στο πρόσωπο ενός και μόνο δανειοπαρόχου θα έπρεπε να έχει εκφραστεί σαφέστερα. Εντούτοις, τυχόν ασάφειες ή πλημμέλειες των εγγράφων της σύμβασης δεν μπορούν να ερμηνεύονται σε βάρος των διαγωνιζομένων, κατά παράβαση των αρχών του ανταγωνισμού και της παροχής ίσων ευκαιριών, χωρίς τουλάχιστον να παρέχεται σε αυτούς, οι οποίοι βλάπτονται από την ασάφεια ή την πλημμέλεια αυτή, η δυνατότητα να συμπληρώσουν την τυχόν ελαττωματική προσφορά τους(....)Κατόπιν τούτων, η εγγυητική επιστολή που υπέβαλε η εταιρεία … ΑΤΕ δεν έφερε προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή της οποίας η εγκυρότητα να μπορεί να διαπιστωθεί από την αναθέτουσα αρχή και από κάθε τρίτον και ως εκ τούτου η υποβληθείσα εγγυητική επιστολή ήταν απολύτως ανυπόγραφη εφόσον δεν έφερε ούτε ηλεκτρονική ούτε φυσική υπογραφή του εκδότη πιστωτικού οργανισμού (ΤΜΕΔΕ). Σε κάθε περίπτωση ακόμα και εάν θεωρηθεί ότι πάντως καταρχήν υπεβλήθη εγγυητική επιστολή, και πάλι, εφόσον δεν έφερε ηλεκτρονική υπογραφή δεν συνιστούσε εγγυητική επιστολή συμμετοχής ηλεκτρονικής έκδοσης και ως εκ τούτου η εταιρεία … ΑΤΕ όφειλε να προσκομίσει πρωτότυπο αυτής εντός τριών εργασίμων ημερών στην αναθέτουσα αρχή, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της διακήρυξης για τις μη ηλεκτρονικές εγγυητικές επιστολές συμμετοχής. Ως εκ τούτου η προσφορά της έπρεπε να απορριφθεί για τον λόγο αυτό. Εξάλλου, η εκ των υστέρων επιβεβαίωση της εγκυρότητάς της από το ΤΜΕΔΕ δεν ασκεί επιρροή, διότι η παράλειψη το πρώτον νόμιμης υποβολής της με την προσφορά της, ενόψει των όρων της διακήρυξης και του νόμου, κατέστησε την προσφορά της άνευ ετέρου απορριπτέα.Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «…» (…) και του οικονομικού φορέα  … ΑΝΩΝΥΜΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/372/2019

Σύμβαση προμήθειας...Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη ΙΙΙ σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι: α) νομίμως αποκλείστηκε κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής η προσφορά της ένωσης εταιριών «.....», με την αιτιολογία ότι η εταιρία «.....», από την οποία δέχεται αυτή δάνεια εμπειρία σε τεχνική και επαγγελματική ικανότητα, δεν κατέθεσε το Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Προμήθειας, καθόσον η προσκόμισή του προβλεπόταν ρητά και επί ποινή αποκλεισμού στην οικεία διακήρυξη. β) μη νομίμως αποκλείστηκε κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής η εταιρία «.....», με την αιτιολογία ότι η εταιρία «.....», που παρέχει σε αυτήν δάνεια εμπειρία σε τεχνική, επαγγελματική, οικονομική ικανότητα και χρηματοοικονομική επάρκεια δεν κατέθεσε ασφαλιστική και φορολογική ενημερότητα, διότι από τις ως άνω διατάξεις της διακήρυξης, αλλά και του ν. 4412/2016, προκύπτει σαφώς ότι τέτοια υποχρέωση δεν υφίσταται κατά το στάδιο κατάθεσης της προσφοράς, καθόσον η κατάθεση νομίμως συμπληρωμένου ΕΕΕΠ από μέρους της ως άνω εταιρίας αποτελεί προαπόδειξη προς αντικατάσταση των πιστοποιητικών που εκδίδουν δημόσιες αρχές ότι ο εν λόγω οικονομικός φορέας πληροί, μεταξύ άλλων και τις προϋποθέσεις του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, δηλαδή συνιστά προαπόδειξη ότι αυτή είναι φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμερη και δεν απαιτείται η προσκόμιση των σχετικών πιστοποιητικών, όπως εσφαλμένα έκρινε η Επιτροπή του Διαγωνισμού.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/132/2020.


ΕΣ/ΚΛ.Ε/618/2018

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:1. Νομίμως κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στον οικονομικό φορέα «.........». Και τούτο, διότι, σύμφωνα και με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΙΑ της παρούσας, από την οικεία πρόσκληση προς διαπραγμάτευση δεν προέκυπτε κατά τρόπο αδιαμφισβήτητο η υποχρέωση των διαγωνιζόμενων οικονομικών φορέων να υποβάλουν, ηλεκτρονικά, αντίγραφα επικυρωμένων πιστοποιητικών συμμόρφωσης στα πρότυπα EN ISO 9001 και EN ISO 14001, τα οποία στην ειδικότερη περίπτωση της ως άνω εταιρείας έχουν εκδοθεί από φορέα πιστοποίησης που έχει διαπιστευθεί από το ν.π.ι.δ. με την επωνυμία «Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης» (δ.τ. Ε.ΣΥ.Δ.), το οποίο αποτελεί τον Εθνικό Οργανισμό Διαπίστευσης κατά την έννοια των διατάξεων του Κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 765/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 9ης Ιουλίου 2008 (L 218/30) (βλ. σχετ. ν.4468/2017, Α΄ 61, καθώς και τον αναρτημένο στην ιστοσελίδα του Ε.Σ.Υ.Δ. κατάλογο διαπιστευμένων φορέων και εργαστηρίων), παράλληλα δε η γνησιότητα αυτών μπορούσε να εξακριβωθεί με την απλή αναζήτηση αυτών στη δωρεάν και ευχερώς προσβάσιμη βάση δεδομένων του φορέα πιστοποίησης. Υπό τις περιστάσεις συνεπώς της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, προεχόντως δε λόγω της ως άνω ασάφειας της οικείας πρόσκλησης προς διαπραγμάτευση, η οποία ενισχύεται, αφενός εκ του ότι, κατά τα ρητώς προβλεπόμενα στην πρόσκληση, οι οικονομικοί φορείς που υπέβαλαν ηλεκτρονικά αντίγραφο της εγγυητικής επιστολής καλούνταν να προσκομίσουν εντός τριημέρου από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των προσφορών μόνο το πρωτότυπο αυτής, αφετέρου εκ του γεγονότος ότι τρεις εκ των έξι συμμετασχόντων υπέβαλαν ηλεκτρονικά αντίγραφα των επίμαχων πιστοποιητικών, τα οποία δεν έφεραν θεώρηση από τις υπηρεσίες και τους φορείς της περίπτωσης α΄ του άρθρου 1 του ν.4250/2014, ούτε επικύρωση από δικηγόρο, η αναθέτουσα αρχή, κατά παράβαση των αρχών της χρηστής διοίκησης και της αναλογικότητας, δεν έλαβε υπόψη τα έγγραφα που προσκόμισε στις 20.4.2018 ο ως άνω οικονομικός φορέας. Συνακόλουθα, ορθώς κατ’ αποτέλεσμα κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στον οικονομικό φορέα «.........», ο οποίος αρχικώς είχε καταταγεί δεύτερος στη σειρά μειοδοσίας.2. Περαιτέρω, αναφορικά με το θέμα της ύπαρξης ή μη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων, διαπιστώνεται ότι η συγγενική σχέση μεταξύ του Προέδρου του Δ.Σ. του οικονομικού φορέα «........ Α.Ε.», ο οποίος είχε αρχικώς καταταγεί πρώτος στη σειρά μειοδοσίας, και του Προϊσταμένου του Τμήματος Συγκοινωνιακών Έργων της Δ.Τ.Ε. Π.Ε. ........, ο οποίος, όπως προαναφέρθηκε, κληρώθηκε και ως μέλος της Επιτροπής Διενέργειας του Διαγωνισμού, εμπίπτει στο υποκειμενικό πεδίο της παρ. 3 του άρθρου 24 του ν.4412/2016. Διαπιστώνεται, περαιτέρω, το μεν ότι ο εν λόγω οικονομικός φορέας στο σχετικό χωρίο του ΤΕΥΔ περί ύπαρξης ή μη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων απάντησε αρνητικά, το δε ότι ο ηλεκτρονικός διαγωνισμός διεξήχθη στις 15.3.2018 και ο ως άνω Προϊστάμενος υπέβαλε μετά την πάροδο δεκαεννέα (19) ημερών από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής προσφορών, συγκεκριμένα στις 3.4.2018, ενώπιον της Επιτροπής Διενέργειας του Διαγωνισμού υπεύθυνη δήλωση. Επιπροσθέτως, ότι η πλειοψηφούσα γνώμη της Επιτροπής Διενέργειας του Διαγωνισμού, η οποία υιοθετήθηκε από την Οικονομική Επιτροπή, και, ως εκ τούτου, συνιστά την διατυπωθείσα εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής κρίση ως προς τη μη ύπαρξη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων, βασίστηκε στην υπεύθυνη δήλωση του Προϊσταμένου του Τμήματος Συγκοινωνιακών Έργων, χωρίς περαιτέρω αιτιολογία. Συνεκτιμωμένων των προεκτεθέντων, κρίνεται ότι ορθώς, κατ’ αποτέλεσμα, αποκλείστηκε ο οικονομικός φορέας «........ Α.Ε.» εξ αυτού του λόγου. Ειδικότερα, πέραν του ότι η αναθέτουσα αρχή δεν εξέτασε, και, ως εκ τούτου, δεν συνεκτίμησε το γεγονός ότι ο ανωτέρω δήλωσε στο οικείο χωρίο του ΤΕΥΔ ότι δεν υφίσταται κατάσταση σύγκρουσης συμφερόντων, παραβιάζοντας κατά τούτο την υποχρέωσή της να ελέγχει αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής του στοιχείου ζ΄ της παρ. 4 του άρθρου 73 του ν.4412/2016 (πρβ. προπαρατεθείσα απόφ. Γ.Δ. Τ-292/15 σκ. 119), παραβίασε το καθήκον της να προβεί σε αιτιολογημένη, βάσει συγκεκριμένων στοιχείων και παραμέτρων, κρίση ως προς την ύπαρξη ή μη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων. Αντίθετα, από τα διαλαμβανόμενα στο επίμαχο Πρακτικό της Επιτροπής Διενέργειας του Διαγωνισμού, προκύπτει ότι ουδόλως εκτιμήθηκε αν συγκεκριμένες παράμετροι της υποκείμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, όπως επί παραδείγματι η προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση διακήρυξης, καθώς και η όλως συνοπτική περιγραφή των προς εκτέλεση εργασιών στην οικεία Τεχνική Περιγραφή, παρέχουν πλεονέκτημα στον εν λόγω οικονομικό φορέα. Επιπροσθέτως, η κρίση της Επιτροπής ως προς το μη αποκλεισμό του εν λόγω οικονομικού φορέα βασίζεται, αφενός στα όσα αναφέρονται στην υπεύθυνη δήλωση του Προϊσταμένου του Τμήματος Συγκοινωνιακών Έργων, αφετέρου στο ότι «δεν είναι δυνατόν να αποδειχθεί ότι η κατάσταση αυτή οδήγησε σε στρέβλωση του ανταγωνισμού μεταξύ των διαγωνιζομένων» (πρβ. προπαρατεθείσα απόφ. Γ.Δ. Τ-292/15 σκ. 129- επ.). Από το σύνολο των προεκτεθέντων προκύπτει ότι, υπό τις περιστάσεις της υπό κρίση υπόθεσης, η αναθέτουσα αρχή, παραλείποντας να προβεί σε πραγματικό έλεγχο ως προς τη στοιχειοθέτηση ή μη στο πρόσωπο του εν λόγω οικονομικού φορέα μη επιτρεπτής κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων, συνακόλουθα παραλείποντας να διεξαγάγει έρευνα, προκειμένου να αποδείξει μετά βεβαιότητας ότι η συμμετοχή του ως άνω Προϊσταμένου στη διαδικασία κατάρτισης των τευχών δημοπράτησης δεν συνεπαγόταν σύγκρουση συμφερόντων, υπέπεσε σε πλημμέλεια, αφού τίθεται εν αμβιβόλω η διασφάλιση των αρχών  της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των συμμετασχόντων, αλλά, και της διασφάλισης συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού. Συνεπώς, υπό τις περιστάσεις της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας κρίνεται ότι ο αποκλεισμός του οικονομικού φορέα «........ Α.Ε.», ο οποίος, όπως προαναφέρθηκε, στο σχετικό χωρίο του ΤΕΥΔ απάντησε αρνητικά ως προς την ύπαρξη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων, συνιστούσε αναγκαίο και πρόσφορο μέτρο, αφού, συνεκτιμώμενου του επείγοντος χαρακτήρα της εκτέλεσης των δημοπρατηθεισών εργασιών και του χρόνου διαπίστωσης της συγγενικής σχέσης μεταξύ του Προέδρου του Δ.Σ. του προαναφερθέντος οικονομικού φορέα και του Προϊσταμένου του Τμήματος Συγκοινωνιακών Έργων, ήτοι μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής προσφορών, δεν ήταν δυνατή η λήψη οιουδήποτε προληπτικού μέτρου.VΙ. Κατόπιν αυτών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποληθέντος σχεδίου σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής, με την επισήμανση, όμως, ότι, πριν από την υπογραφή του, θα πρέπει, ενόψει της κατάργησης, με την ΠΝΠ της 29.6.2018 (Α΄115), του μειωμένου συντελεστή Φ.Π.Α., μεταξύ άλλων, και για τα νησιά