ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Το Κλιμάκιο κρίνει ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 8 παρ. 3 δ του π.δ. 334/2000 (και οι αντίστοιχες των άρθρων 8 παρ. 1 του ν. 1418/1984, όπως ισχύει και 43 του π.δ./τος 609/1985), καθόσον οι πρόσθετες εργασίες, που αποτελούν το συμβατικό αντικείμενο της ελεγχόμενης 1ης συμπληρωματικής σύμβασης α)είναι πράγματι συμπληρωματικές, σύμφωνα με όσα ήδη εκτέθηκαν και δεν περιλαμβάνονται στο αρχικό συμβατικό αντικείμενο του έργο (βλ. αρχική σύμβαση και συμβατικό τεύχος τεχνικής περιγραφής), β) κατέστησαν αναγκαίες λόγω απροβλέπτων περιστάσεων .., γ) δεν μπορούν από τη φύση τους να διαχωρισθούν από την εκτέλεση της κύριας σύμβασης χωρίς να δημιουργήσουν προβλήματα στην αναθέτουσα αρχή, δ) η δε συνολική δαπάνη τους, η οποία ανέρχεται σε 1.370.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ δεν υπερβαίνει το 50% του ποσού (2.945.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.) της κύριας σύμβασης.Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι πρόσθετες εργασίες που περιλαμβάνονται στην ελεγχόμενη 1η συμπληρωματική σύμβαση, αποτελούν συμπληρωματικές εργασίες κατά την έννοια των διατάξεων που προαναφέρθηκαν και ως εκ τούτου δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της σύμβασης αυτής.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Κατόπιν των ανωτέρω και δεδομένου ότι στο άρθρο 8 της αρχικής προγραμματικής σύμβασης προβλεπόταν η δυνατότητα παράτασής της μέχρι δύο (2) έτη, ενώ στο άρθρο 11 αυτής προβλεπόταν η δυνατότητα τροποποίησης των όρων αυτής-πλην του αντικειμένου και του τρόπου εκτέλεσης του ως άνω έργου- κατόπιν συμφωνίας των συμβαλλομένων μερών, τα τελευταία νομίμως προβαίνουν στην ελεγχόμενη τροποποίηση-παράταση ύστερα από νεότερη έγγραφη συμφωνία τους. Περαιτέρω, ως προς τα λοιπά, ισχύουν οι όροι της αρχικής σύμβασης, όπως τούτο ρητά προβλέπεται στο σχέδιο της ελεγχόμενης τροποποιητικής προγραμματικής σύμβασης. Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες, οι οποίες κωλύουν την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου τροποποίησης – παράτασης της ως άνω προγραμματικής σύμβασης με το συνημμένο στο σχέδιο χρονοδιάγραμμα, το οποίο (σχέδιο) επισυνάπτεται και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παρούσας.

Εκπόνηση μελέτης Δήμου...Στην προκειμένη περίπτωση, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα εξής: Η Περιφέρεια .... προκήρυξε ανοιχτό δημόσιο διαγωνισμό για την ανάδειξη αναδόχου για την εκπόνηση της μελέτης «Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΓΠΣ) Δήμου .... Ν. ...», προϋπολογισμού 238.324,55 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ). Η μελέτη αυτή, με την 6574/16.9.2010 απόφαση της Γενικής Γραμματέα Περιφέρειας .... έχει ενταχθεί στον άξονα 05 «Αειφόρος Ανάπτυξη και Ποιότητα Ζωής» του Επιχειρησιακού Προγράμματος .... και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (Ε.Τ.Π.Α.) με συνολικό προϋπολογισμό 365.705,03 ευρώ, ενώ έχει ενταχθεί στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων 2012 (βλ ΣΑΝΑ 0118). Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου της ως άνω μελέτης, ο φορέας υπέβαλε τα στοιχεία του φακέλου της διαγωνιστικής διαδικασίας, καθώς και το σχέδιο σύμβασης για έλεγχο νομιμότητας στον Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ..., ο οποίος με την προσβαλλόμενη (30/2012) πράξη του έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της σύμβασης για τους αναφερόμενους σε αυτή λόγους. Όμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης, που αφορά στην εκπόνηση μελέτης του συγχρηματοδοτούμενου από το Ε.Τ.Π.Α. έργου «Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΓΠΣ) Δήμου ....», προϋπολογιζόμενης δαπάνης κατώτερης του ποσού των 5.000.000,00 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), δεν υπάγεται στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου και επομένως, ο Επίτροπος αναρμοδίως επελήφθη του ελέγχου αυτού. Κατ΄ ακολουθία των ανωτέρω, το Τμήμα αποφαίνεται ότι πρέπει να γίνουν δεκτές οι εν λόγω αιτήσεις ανάκλησης, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 30/2012 πράξη του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Ν. .... ως αναρμοδίως εκδοθείσα.

Παροχή υπηρεσιών ενεργειακής αναβάθμισης συστήματος...Ενόψει των ανωτέρω και δεδομένου ότι δεν έχουν τηρηθεί οι όροι που τέθηκαν για την έγκριση του σχεδίου της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης, καθόσον αφενός δεν υπάρχει (και εάν τυχόν υφίσταται, δεν έχει ληφθεί υπόψη) η χρηματοοικονομική ανάλυση που έθεσαν ως προαπαιτούμενο για την υπογραφή αυτής τα Δημοτικά Συμβούλια των αντισυμβαλλόμενων Δήμων .... και .... και αφετέρου στο ελεγχόμενο σχέδιο (στο άρθρο 2 αυτού) δεν γίνεται ρητή αναφορά περί έγκρισης των τευχών δημοπράτησης από τα Δημοτικά Συμβούλια αυτών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να αναβάλει την οριστική του κρίση προκειμένου να προσκομισθούν στο Κλιμάκιο οι –άνευ όρων- εγκριτικές του σχεδίου της προγραμματικής σύμβασης αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων των αντισυμβαλλομένων (Περιφέρειας και Δήμων), αφού υποβληθούν σε αυτά η ζητηθείσα ως άνω χρηματοοικονομική ανάλυση και νέο επικαιροποιημένο σχέδιο της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης με βάση τα ανωτέρω προαπαιτούμενα.Ενόψει των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να αναβάλει την οριστική του κρίση προκειμένου να προσκομιστούν τα ανωτέρω στοιχεία.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ-έλεγχος νομιμότητας:Μετά από αυτά και δεδομένου ότι στο άρθρο 8 της αρχικής, από 16.9.2010 προγραμματικής σύμβασης, που υποβλήθηκε ήδη σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Κλιμάκιο τούτο, προβλεπόταν η δυνατότητα παράτασής της για άλλα δύο έτη, τα συμβαλλόμενα μέρη νομίμως προβαίνουν στην ελεγχόμενη τροποποίηση μετά από νεότερη έγγραφη συμφωνία τους, με την οποία δεν επέρχεται καμία μεταβολή του οικονομικού αντικειμένου της αρχικής προγραμματικής σύμβασης. Περαιτέρω, ως προς τα λοιπά, ισχύουν οι όροι της αρχικής σύμβασης, όπως τούτο ρητά προβλέπεται στο σχέδιο της ελεγχόμενης τροποποιητικής σύμβασης. Υπό τις περιστάσεις αυτές, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες, οι οποίες να κωλύουν την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, το οποίο συνιστά αναπόσπαστο τμήμα της παρούσας πράξης.

Βελτίωση και κατασκευή τεχνικών έργων δασικού αντιπυρικού δικτύου...ζητείται από το Τμήμα τούτο να ανακληθεί η 136/2008 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Τμήμα αποφαίνεται ότι η διαδικασία ανάδειξης αναδόχου, καθώς και το οικείο σχέδιο σύμβασης για την εκτέλεση του ως άνω έργου, το οποίο αποτελεί ανεξάρτητο τμήμα (υποέργο) με αυτοτελή προϋπολογισμό, δεν υπάγονται στην αρμοδιότητα προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά τα ορθώς κριθέντα με την προσβαλλόμενη Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου, ως εκ τούτου, η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό της.

Προγραμματική σύμβαση για εκπόνηση μελετών (….) Με την 500/2012 πράξη του Κλιμακίου τούτου κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή όμοιου σχεδίου προγραμματικής σύμβασης, επειδή δεν περιλάμβανε το χρονοδιάγραμμα εκτέλεσής της, που αποτελεί ελάχιστο αναγκαίο περιεχόμενό της, με αποτέλεσμα να μην συνδέονται οι τμηματικές πληρωμές που προβλεπόταν στο άρθρο 6 αυτής με κάποιο χρονοδιάγραμμα εργασιών. Επίσης, κρίθηκε ότι δεν ήταν νόμιμοι οι όροι των άρθρων 6 και 7 που προέβλεπαν την αναπροσαρμογή του προϋπολογισμού του έργου και την παράταση της διάρκειας της σύμβασης με μόνη τη σύμφωνη γνώμη της Κοινής Επιτροπής παρακολούθησης, και τέλος ότι θα έπρεπε να επαναδιατυπωθεί ο όρος 7 ως προς τη διάρκειά της, ώστε να καθίσταται σαφής ο καταληκτικός χρόνος της.(….) Κατ' ακολουθία των ανωτέρω και δεδομένου ότι το ελεγχόμενο σχέδιο προγραμματικής σύμβασης έχει το ελάχιστο κατά νόμο περιεχόμενο, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά και με την 500/2012 Πράξη του Κλιμακίου τούτου, στην οποία και ρητά παραπέμπει προς αποφυγήν επαναλήψεων, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με την προσβαλλόμενη πράξη του, το Κλιμάκιο έκρινε ότι α) η ελεγχόμενη διαδικασία είναι πλημμελής διότι δεν δημοσιεύθηκε σε κοινοτικό επίπεδο η προϋπολογισθείσα δαπάνη της ανάθεσης, η οποία αποτελεί ουσιώδες στοιχείο του ελάχιστου περιεχομένου της διακήρυξης, καθώς και το ποσό που αντιστοιχεί στο δικαίωμα μονομερούς παράτασης της σύμβασης για τρεις ακόμη μήνες, β) εσφαλμένα κατακυρώθηκε ο διαγωνισμός στην ως άνω μειοδότρια εταιρεία με το ανωτέρω τίμημα, χωρίς ειδικότερη αιτιολογία για το συμφέρον της προσφοράς, ενόψει της σημαντικής μείωσης του εργατικού κόστους και γ) δεν είναι νόμιμοι οι διαλαμβανόμενοι στο ελεγχόμενο σχέδιο σύμβασης όροι..

Ομαδική ασφάλιση προσωπικού..ζητείται να ανακληθεί η 2/2005 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Στον υπόψη διαγωνισμό μειοδότησε η εταιρία «....», στην οποία κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού. Το σχετικό σχέδιο σύμβασης υποβλήθηκε από την εταιρία ... στο ελεγκτικό Συνέδριο για έλεγχο νομιμότητας, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 19 παρ. 7 του π.δ/τος 774/1980. Περαιτέρω, προκύπτει ότι με το ν. 43/1975 προβλέφθηκε η, κατόπιν συμβάσεως μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της  Ελληνικής Τράπεζας ..., σύσταση ανωνύμου εταιρίας  με την επωνυμία «Εθνική Βιομηχανία Αεροπορικού Υλικού», οι μετοχές της οποίας κατανεμήθηκαν μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της ..., με δυνατότητα  μεταβίβασής τους, υπό τον όρο ότι το δημόσιο θα κατέχει πάντα το 51% αυτών.  Με το ν. 696/1977, η ως άνω εταιρία «...» εταιρία μετονομάστηκε σε «....». Εξάλλου, σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 1 του ν. 43/1975 και το καταστατικό της εταιρίας, όπως έχει τροποποιηθεί και  ισχύει, σκοπός της, είναι «η ίδρυση και λειτουργία στην Ελλάδα εκσυγχρονισμένης βιομηχανίας αεροπορικού υλικού για την κάλυψη των αναγκών των ενόπλων δυνάμεων και λοιπών Δημοσίων Υπηρεσιών, ως και για την παροχή υπηρεσιών σε τρίτους στον τομέα της συντήρησης, επισκευής και κατασκευής αεροσκαφών και γενικά αεροδιαστημικού υλικού…..». Από τις παραπάνω διατάξεις προκύπτει, ότι η εταιρία ...., έχει βιομηχανικό  και εμπορικό χαρακτήρα  και ως εκ τούτου  δεν εντάσσεται σ’ εκείνους τους οργανισμούς δημοσίου δικαίου, των οποίων οι συμβάσεις ελέγχονται,  πριν από τη σύναψή τους, από το Ελεγκτικό Συνέδριο, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 19 παρ. 7  του π.δ. 774/1980, όπως αυτή ίσχυε κατά την υποβολή του σχεδίου σύμβασης για έλεγχο νομιμότητας...Ανακαλεί την 2/2005 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Ασφαλτόστρωση οδών...Ενόψει αυτών, τo Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να υποβληθούν: α) νέο σχέδιο προγραμματικής σύμβασης, στο άρθρο 11 της οποίας θα προστεθεί ο όρος ότι οι ενδεχόμενες τροποποιήσεις της σύμβασης, ακόμα και υπό τη μορφή της παράτασής της, δεν θα αφορούν στο φυσικό και οικονομικό της αντικείμενο, και β) αναλυτικό χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης της σύμβασης (υλοποίησης του αντικειμένου της), με χρονικό προγραμματισμό των επιμέρους δράσεων αυτής, ο οποίος πρέπει να συμφωνεί με την ανωτέρω συνολική διάρκεια ισχύος της (20 μήνες). Το χρονοδιάγραμμα αυτό πρέπει να προσαρτηθεί ως παράρτημα Ι στο σχέδιο της προγραμματικής σύμβασης και να οριστεί ότι αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της. Εξυπακούεται δε, ότι το, κατά τα ανωτέρω, συνταχθέν νέο σχέδιο της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης, στο οποίο θα προσαρτάται και το οικείο αναλυτικό χρονοδιάγραμμα, πρέπει να εγκριθεί από τα αρμόδια για τη σύναψη αυτής όργανα των συμβαλλομένων φορέων και στη συνέχεια να προσκομισθούν στο Κλιμάκιο και οι σχετικές αποφάσεις των οργάνων αυτών. Ενόψει των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να αναβάλει την οριστική του κρίση προκειμένου ο Δήμος ... να προσκομίσει, εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την κοινοποίηση της παρούσας πράξης, τα ανωτέρω στοιχεία.