ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Κατόπιν των ανωτέρω και δεδομένου ότι στο άρθρο 8 της αρχικής προγραμματικής σύμβασης προβλεπόταν η δυνατότητα παράτασής της μέχρι δύο (2) έτη, ενώ στο άρθρο 11 αυτής προβλεπόταν η δυνατότητα τροποποίησης των όρων αυτής-πλην του αντικειμένου και του τρόπου εκτέλεσης του ως άνω έργου- κατόπιν συμφωνίας των συμβαλλομένων μερών, τα τελευταία νομίμως προβαίνουν στην ελεγχόμενη τροποποίηση-παράταση ύστερα από νεότερη έγγραφη συμφωνία τους. Περαιτέρω, ως προς τα λοιπά, ισχύουν οι όροι της αρχικής σύμβασης, όπως τούτο ρητά προβλέπεται στο σχέδιο της ελεγχόμενης τροποποιητικής προγραμματικής σύμβασης. Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες, οι οποίες κωλύουν την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου τροποποίησης – παράτασης της ως άνω προγραμματικής σύμβασης με το συνημμένο στο σχέδιο χρονοδιάγραμμα, το οποίο (σχέδιο) επισυνάπτεται και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παρούσας.

Στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου υποβάλλονται οι ουσιώδεις τροποποιήσεις προγραμματικών συμβάσεων που έχουν προηγουμένως υποβληθεί στον ίδιο έλεγχο, ανεξαρτήτως μάλιστα του αν με τις τροποποιητικές συμβάσεις προκαλείται αύξηση του οικονομικού αντικειμένου της αρχικής προγραμματικής σύμβασης που υπερβαίνει το χρηματικό όριο υπαγωγής στον έλεγχο αυτόν (βλ. ΕΣ VI Τμ. αποφ. 2552/2013, 2440/2012, Ε΄ Κλιμ. Πράξ. 196/2015, 152/2014).(...) Με τα δεδομένα αυτά και αφού στο άρθρο 8 της αρχικής, από 31.7.2014, προγραμματικής σύμβασης, που υποβλήθηκε ήδη σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Κλιμάκιο τούτο, προβλεπόταν η δυνατότητα παράτασής της για δύο (2) επιπλέον έτη, ενώ, εξάλλου, με το άρθρο 9 αυτής προβλεπόταν η δυνατότητα τροποποίησης των όρων αυτής -πλην του αντικειμένου και του τρόπου εκτέλεσης του έργου- κατόπιν συμφωνίας των συμβαλλομένων μερών, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, το οποίο συνιστά αναπόσπαστο τμήμα της παρούσας Πράξης.

 

Ασφαλτόστρωση οδών...Ενόψει αυτών, τo Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να υποβληθούν: α) νέο σχέδιο προγραμματικής σύμβασης, στο άρθρο 11 της οποίας θα προστεθεί ο όρος ότι οι ενδεχόμενες τροποποιήσεις της σύμβασης, ακόμα και υπό τη μορφή της παράτασής της, δεν θα αφορούν στο φυσικό και οικονομικό της αντικείμενο, και β) αναλυτικό χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης της σύμβασης (υλοποίησης του αντικειμένου της), με χρονικό προγραμματισμό των επιμέρους δράσεων αυτής, ο οποίος πρέπει να συμφωνεί με την ανωτέρω συνολική διάρκεια ισχύος της (20 μήνες). Το χρονοδιάγραμμα αυτό πρέπει να προσαρτηθεί ως παράρτημα Ι στο σχέδιο της προγραμματικής σύμβασης και να οριστεί ότι αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της. Εξυπακούεται δε, ότι το, κατά τα ανωτέρω, συνταχθέν νέο σχέδιο της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης, στο οποίο θα προσαρτάται και το οικείο αναλυτικό χρονοδιάγραμμα, πρέπει να εγκριθεί από τα αρμόδια για τη σύναψη αυτής όργανα των συμβαλλομένων φορέων και στη συνέχεια να προσκομισθούν στο Κλιμάκιο και οι σχετικές αποφάσεις των οργάνων αυτών. Ενόψει των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να αναβάλει την οριστική του κρίση προκειμένου ο Δήμος ... να προσκομίσει, εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την κοινοποίηση της παρούσας πράξης, τα ανωτέρω στοιχεία.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ήδη, ενώπιον του παρόντος Κλιμακίου υποβάλλεται προς έλεγχο νομιμότητας σχέδιο τροποποίησης της από 28.3.2022 προγραμματικής σύμβασης, στο οποίο περιλαμβάνονται οι τροποποιήσεις της τελευταίας, που επήλθαν με τις από 7.9.2022 και από 14.12.2022 υπογραφείσες τροποποιητικές συμβάσεις. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην πρώτη σκέψη, η εν λόγω υποβληθείσα προς έλεγχο τροποποιητική προγραμματική σύμβαση, που έχει ήδη συναφθεί μεταξύ των ανωτέρω συμβαλλόμενων μερών, απαραδέκτως εισάγεται στο Κλιμάκιο τούτο για άσκηση ελέγχου νομιμότητας.

Παραχώρηση χρήσης διατηρητέου κτιρίου...Περαιτέρω, δεδομένου ότι έχει παρέλθει ο προβλεπόμενος από το άρθρο 5 της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης (με τίτλο «χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του αντικειμένου της σύμβασης») χρόνος για την ολοκλήρωση των μελετών του έργου (έως 31.9.2013), για την έκδοση των σχετικών αδειών και την προκήρυξη ανοικτού διαγωνισμού για την ανάθεση αυτού (έως 30.10.2013), καθώς και ο χρόνος για την υπογραφή του εργολαβικού συμφωνητικού με τον ανάδοχο (έως 31.12.2013), το Κλιμάκιο κρίνει αναγκαία την προσκόμιση νέου σχεδίου προγραμματικής σύμβασης, εγκεκριμένου από τα αρμόδια όργανα των συμβαλλόμενων φορέων, στο οποίο θα ορίζεται νέο -μεταγενέστερο της υπογραφής της προγραμματικής σύμβασης- χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του αντικειμένου αυτής. Ενόψει των ανωτέρω ουσιωδών ελλείψεων, το Κλιμάκιο δεν μπορεί να οδηγηθεί σε οριστική κρίση για τη νομιμότητα του ελεγχόμενου σχεδίου προγραμματικής σύμβασης και κρίνει, συνεπώς, αναγκαία την έκδοση αναβλητικής πράξης, προκειμένου τα στοιχεία του φακέλου να συμπληρωθούν με τα ως άνω ελλείποντα στοιχεία, εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών από την κοινοποίηση της παρούσας Πράξης στο Δήμο ….

ΠΡΟΣΥΜΒΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ:Δαπάνη που αφορά προμήθεια εξοπλισμού για τη λειτουργία δημοτικού σφαγείου, και βαρύνει τον προϋπολογισμό Δήμου, κατ’επίκληση προγραμματικής σύμβασης, η προυπολογιζόμενη δαπάνη της οποίας, υπερβαίνει το ποσό των 500.000,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., θα έπρεπε να υποβληθεί, πριν από τη σύναψή της, σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας, από το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου (άρθρο 278 του ν. 3852/2010, ΦΕΚ Α΄ 87/2010).Η μη υποβολή της στον έλεγχο αυτό, τη καθιστά άκυρη και δεν επάγεται καμμία έννομη συνέπεια.

Προγραμματική σύμβαση...Με δεδομένα αυτά και λαμβάνοντας υπόψη ότι η ελεγχόμενη 2η τροποποίηση της από 25.9.2017 προγραμματικής σύμβασης έλαβε χώρα σύμφωνα με τους νόμιμους τύπους, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος, με το .... έγγραφο του Γενικού Γραμματέα του Δήμου ..., σχεδίου 2ης τροποποίησης της από 25.9.2017 προγραμματικής σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται ηλεκτρονικά στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου.

Αντικείμενο τη «μίσθωση ντιζελοκίνητων αρθρωτών (με ρυμουλκό) και κανονικών (διαξονικών) αστικών λεωφορείων από τον ΟΑΣΘ».(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στις σκέψεις 2 - 4 της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η υποβληθείσα προς έλεγχο τροποποίηση συνιστά μερική ενεργοποίηση του σχετικού όρου του άρθρου 1 (στοιχείο 17/προαίρεση 2) της 206/2020 σύμβασης περί χρονικής παράτασης αυτής για εννιά μήνες. Η ρήτρα αυτή έχει ήδη ελεγχθεί και κριθεί νόμιμη από το παρόν Κλιμάκιο με την 334/2020 Πράξη του. Ως εκ τούτου, το υποβληθέν σχέδιο τροποποίησης εκφεύγει του προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 132 παρ. 1 περ. α΄ και 6 περ. β΄ του ν. 4412/2016, καθόσον πρόκειται για τροποποίηση που προβλέπεται σε σαφή, ακριβή και ρητή ρήτρα αναθεώρησης της αρχικής σύμβασης.Αποφαίνεται ότι απαραδέκτως υποβλήθηκε για έλεγχο το σχέδιο τροποποίησης της 206/2020 σύμβασης μεταξύ του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης (ΟΑΣΘ) και της αναδόχου «…» περί χρονικής παράτασής της. 

Εργασίες καθαρισμού ρεμάτων Το Κλιμάκιο κρίνει ότι, το υποβληθέν σχέδιο δεν επιφέρει τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, η οποία έληξε, ενώ δεν παρατάθηκε μέχρι το 50% αυτής, πριν από τη λήξη της, σύμφωνα με το άρθρο 217 του ν. 4412/2016. Επομένως, αφορά σε νέα αυτοτελή απευθείας ανάθεση με αντικείμενο την παροχή όμοιων κατ΄ είδος υπηρεσιών με αυτές της αρχικής σύμβασης (ενόψει της μη ολοκλήρωσης της διαγωνιστικής διαδικασίας για την επιλογή αναδόχου για τις υπηρεσίες «ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΡΕΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ 20-22» και βάσει των πραγματικών δεδομένων που επικαλείται ο Δήμος), μετά τη λήξη της διάρκειας της αρχικής σύμβασης και την εξάντληση του οικονομικού της αντικειμένου, οπότε πλέον δεν καταλείπεται κανένα περιθώριο τροποποίησης ή συμπλήρωσής της. Τούτο δε, ανεξαρτήτως της νομιμότητας ή μη της «1ης συμπληρωματικής» σύμβασης, η οποία εκτείνεται χρονικά μετά τη λήξη της αρχικής σύμβασης και των 2 ‘παρατάσεων’ της αρχικής σύμβασης, οι οποίες αποφασίσθηκαν μετά τη λήξη της διάρκειας ισχύος της αρχικής σύμβασης. Το σχέδιο σύμβασης απαραδέκτως εισάγεται για έλεγχο ενώπιον του Κλιμακίου, δεδομένου ότι το οικονομικό αντικείμενό του υπολείπεται του ορίου των 1.000.000 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), δοθέντος, όμως, ότι υπερβαίνει το όριο υπαγωγής στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου διενεργούμενο από τους Επιτρόπους αυτού, το Κλιμάκιο παραπέμπει τον υποβληθέντα φάκελο στον αρμόδιο Επίτροπο.Για τους λόγους αυτούς.Δεν ανακαλεί την 779/2022 Πράξη του Ζ' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και την 47/2022 Πράξη της Επιτρόπου αυτού στην Υπηρεσία Επιτρόπου ΟΤΑ Ι Περιφέρειας Αττικής.

Ολοκλήρωση αποχέτευσης - προγραμματική σύμβαση...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της, υπό τους εξής όρους: α) στα άρθρα 4 (Διάρκεια) και 12 παρ.1 (Τελικές διατάξεις) της σύμβασης πρέπει να προστεθεί όρος ότι «Τυχόν παράταση της χρονικής διάρκειας της προγραμματικής σύμβασης δεν συνεπάγεται επέκταση του φυσικού ή οικονομικού αντικειμένου αυτής. Σε κάθε περίπτωση, οποιαδήποτε τροποποίηση του φυσικού ή οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης θα υποβληθεί για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας ενώπιον του Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου» (πρβλ. Ε΄ Κλιμ. 313/2014), β) το από 20.7.2015 χρονοδιάγραμμα, το οποίο εγκρίθηκε από την τεχνική υπηρεσία του Δήμου … και υποβλήθηκε ενώπιον του παρόντος Κλιμακίου με το 80250/2149/οικ/28.3.2016 έγγραφο του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας …. πρέπει να περιληφθεί ως όρος στο περιεχόμενο (στα άρθρα) της προς υπογραφή σύμβασης και να επισυναφθεί ως παράρτημά της και γ) το τροποποιηθέν, κατά τα ανωτέρω, σχέδιο σύμβασης καθώς και το χρονοδιάγραμμα πρέπει να εγκριθούν, πριν από την υπογραφή της σύμβασης, από τα αρμόδια όργανα των συμβαλλομένων φορέων (Επιτροπή Αναπτυξιακής και Κοινωνικής Πολιτικής του Περιφερειακού Συμβουλίου …. και Δημοτικό Συμβούλιο …).