ΕΣ/ΚΛ.Ε/322/2023
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ήδη, ενώπιον του παρόντος Κλιμακίου υποβάλλεται προς έλεγχο νομιμότητας σχέδιο τροποποίησης της από 28.3.2022 προγραμματικής σύμβασης, στο οποίο περιλαμβάνονται οι τροποποιήσεις της τελευταίας, που επήλθαν με τις από 7.9.2022 και από 14.12.2022 υπογραφείσες τροποποιητικές συμβάσεις. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην πρώτη σκέψη, η εν λόγω υποβληθείσα προς έλεγχο τροποποιητική προγραμματική σύμβαση, που έχει ήδη συναφθεί μεταξύ των ανωτέρω συμβαλλόμενων μερών, απαραδέκτως εισάγεται στο Κλιμάκιο τούτο για άσκηση ελέγχου νομιμότητας.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/Ε ΚΛΙΜΑΚΙΟ/583/2022
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ :Κατόπιν αυτών και σύμφωνα με όσα παρατίθενται στις σκέψεις 1 και 2, το υποβληθέν σχέδιο προγραμματικής σύμβασης, εφόσον έχει ως αντικείμενο την υλοποίηση έργου, χρηματοδοτούμενου από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με προϋπολογιζόμενη δαπάνη (1.450.800,00 ευρώ με Φ.Π.Α. / 1.170.000,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.) που υπολείπεται του οριζόμενου στο άρθρο 324 παρ. 3, όπως ισχύει, του ν. 4700/2020 ορίου, δεν υπάγεται στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Κατά συνέπεια, απαραδέκτως εισάγεται, ενώπιόν του Κλιμακίου τούτου, το εν λόγω σχέδιο προγραμματικής σύμβασης για τη διενέργεια ελέγχου νομιμότητας.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/361/2023
Μεταφορά πόσιμου νερού: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η υπό κρίση «τροποποιητική» συμφωνία εκφεύγει του προσυμβατικού ελέγχου και, συνεπώς, εισάγεται ενώπιόν του απαραδέκτως. Τούτο, προεχόντως διότι με την εν λόγω «τροποποίηση», όπως άλλωστε ρητώς δηλώνεται από την αναθέτουσα Αρχή, ανακοστολογούνται ήδη παρασχεθείσες από την ανάδοχο κοινοπραξία υπηρεσίες μεταφοράς πόσιμου νερού στη νήσο Σπετσών, μέσω της πρόβλεψης για καταβολή επιπρόσθετης αμοιβής για όσα δρομολόγια αυτή πραγματοποίησε κατά το, σαφώς προσδιοριζόμενο στο υποβληθέν σχέδιο, χρονικό διάστημα από 4.3.2022 έως 31.12.2022, δηλαδή σε χρόνο πριν από την εισαγωγή του σχεδίου σύμβασης για έλεγχο νομιμότητας. Επομένως, το ως άνω σχέδιο «τροποποίησης» δεν αφορά πράγματι σε αναδιαμόρφωση επιμέρους όρου (συμβατικού τιμήματος) της αρχικής σύμβασης, ήτοι δεν συνιστά τροποποίηση κατά την έννοια του άρθρου 132 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, το οποίο επικαλείται η αναθέτουσα Αρχή, αλλά αποσκοπεί κατ’ ουσίαν στον διακανονισμό εκ μέρους των συμβαλλόμενων μερών και την εκκαθάριση λογαριασμών ήδη εκτελεσθεισών υπηρεσιών και, ως εκ τούτου, απαραδέκτως υποβάλλεται για έλεγχο ενώπιον του παρόντος Κλιμακίου.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/651/2022
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με αυτά τα δεδομένα, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η υποβληθείσα για έλεγχο αρμοδίως εγκριθείσα τροποποίηση της από 04.12.2020 συμφωνίας - πλαίσιο, αφορούν στην επικαιροποίηση του πίνακα με τα προς επισκευή απορριματοφόρα οχήματα, χωρίς να επιφέρει μεταβολή στο οικονομικό αντικείμενο της σύμβασης. Συνεπώς, δοθέντος ότι η εν λόγω τροποποίηση δεν μεταβάλλει ουσιωδώς όρους της αρχικής σύμβασης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η τροποποιητική σύμβαση δεν πληροί της προϋποθέσεις υπαγωγής στον προσυμβατικό έλεγχο σύμφωνα το άρθρο 324 παρ. 5 του ν. 4700/2020. Ως εκ τούτου, το Κλιμάκιο στερείται αρμοδιότητας για τη διενέργεια ελέγχου νομιμότητας επί του υποβληθέντος σχεδίου τροποιητικής σύμβασης.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/134/2022
Υπηρεσίες αναβάθμισης των εσωτερικών δικτύων των ιδρυμάτων: Με βάση τα ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι υποβληθείσες για έλεγχο αρμοδίως εγκριθείσες τροποποιήσεις της από 7.6.2021 σύμβασης, αφορούν στην παράταση του χρονοδιαγράμματος των παραδόσεων και την αντικατάσταση ενός εκ των συμβατικά προβλεπόμενων υλικών με ισοδύναμο τεχνικά υλικό, χωρίς να επιφέρουν μεταβολή στο οικονομικό αντικείμενο της σύμβασης. Συνεπώς, δοθέντος ότι οι εν λόγω τροποποιήσεις ανάγονται σε ζητήματα εκτέλεσης της αρχικής σύμβασης που ρυθμίζονται από τις διατάξεις του ν. 4412/2016 και δεν μεταβάλλουν ουσιωδώς όρους της αρχικής σύμβασης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η τροποποιητική σύμβαση δεν πληροί της προϋποθέσεις υπαγωγής στον προσυμβατικό έλεγχο σύμφωνα το άρθρο 324 παρ. 5 του ν. 4700/2020. Ως εκ τούτου, το Κλιμάκιο στερείται αρμοδιότητας για τη διενέργεια ελέγχου νομιμότητας επί του υποβληθέντος σχεδίου τροποιητικής σύμβασης.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/407/2023
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Με δεδομένα όσα εκτέθηκαν, καθόσον ο προϋπολογισμός του αντικειμένου της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της ΔΕΥΑ Βόλβης και του Δήμου Βόλβης για την υλοποίηση της πράξης «Μελέτη, εκσυγχρονισμός δικτύων ύδρευσης και αναβάθμισης υφιστάμενων υδρευτικών γεωτρήσεων με σκοπό την αντιμετώπιση του φαινομένου της λειψυδρίας» δεν υπερβαίνει το κατώτατο όριο των 300.000,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ, η οικεία σύμβαση δεν υπάγεται σε προσυμβατικό έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο, συνεπώς απαραδέκτως εισάγεται για τη διενέργεια αυτού. Επισημαίνεται, πάντως, ότι οι εγκριτικές αυτής αποφάσεις των συλλογικών οργάνων των συμβαλλόμενων μερών υποβάλλονται σε υποχρεωτικό έλεγχο νομιμότητας δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 225 παρ. 1 ν. 3852/2010 (Α΄87), ως τροποποιηθέντος ισχύει.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/342/2023
Προμήθειας αντιβαλλιστικών κρανών.(...)Τέλος, σε κάθε περίπτωση και υπό την εκδοχή ότι το υποβληθέν σχέδιο σύμβασης ήθελε θεωρηθεί τροποποιητική της αρχικής λόγω μεταβολής του προσώπου του αναδόχου, με δεδομένο ότι επί της αρχικής σύμβασης δεν διενεργήθηκε προσυμβατικός έλεγχος, ομοίως απαραδέκτως υποβάλλεται για έλεγχο η τροποποιητική αυτής, καθόσον τούτο δεν προβλέπεται από τη ρύθμιση του άρθρου 324 παρ. 5 του ν. 4700/2020 που απαριθμεί τις κατηγορίες των τροποποιητικών συμβάσεων που υπάγονται στον προσυμβατικό έλεγχο.Απαραδέκτως εισάγεται ενώπιον του Κλιμακίου για έλεγχο το υποβληθέν σχέδιο σύμβασης με αντικείμενο την ανάθεση από την εταιρεία με την επωνυμία «…» (ΕΑΣ ΑΒΕΕ) και το διακριτικό τίτλο «…», στην εταιρεία «...», της προμήθειας αντιβαλλιστικών κρανών
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1386/2023
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΚΑΥΣΙΜΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 310/2023 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου (Δ΄ Διακοπών) Περαιτέρω, όσα επιπλέον διαλαμβάνονται στις συνεκδικαζόμενες προσφυγές και αφορούν στην αναγκαιότητα της σύναψης της πρώτης τροποποιητικής σύμβασης είναι απορριπτέα ως αλυσιτελώς προβαλλόμενα, ενώ οι λόγοι που αφορούν τόσο στην έλλειψη ευθύνης της προσφεύγουσας εταιρείας όσο και στη «συγγνωστή πλάνη» των οργάνων του Δήμου πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι, ενόψει και της φύσης του ασκούμενου από το Ελεγκτικό Συνέδριο ελέγχου νομιμότητας που αποβλέπει στη διαπίστωση της αντικειμενικής ακεραιότητας των διαγωνιστικών διαδικασιών.Κατ’ ακολουθίαν αυτών, η κρίση της προσβαλλομένης, ότι η ελεγχόμενη 4η τροποποιητική συμφωνία δεν υπάγεται σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας παρίσταται ορθή, απορριπτομένων ως αβασίμων όσων προβάλλονται από τους προσφεύγοντες, ανεξαρτήτως του ότι, σε κάθε περίπτωση, ουδεμία απολύτως αιτιολογία διαλαμβάνεται ως προς την αναγκαιότητα έγκρισης της εν λόγω 4ης τροποποίησης της αρχικής σύμβασης.Ως εκ τούτου, οι συνεκδικαζόμενες προσφυγές ανάκλησης πρέπει να απορριφθούν και να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη, το δε παράβολο που κατατέθηκε από την πρώτη προσφεύγουσα πρέπει να καταπέσει υπέρ του Δημοσίου (άρθρα 310 παρ. 1 και 336 παρ. 1 του ν. 4700/2020).(...)Δεν ανακαλεί την 310/2023 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΚΛΙΜ/Ζ/63/2023
Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 1 και 2 της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το ως άνω σχέδιο σύμβασης απαραδέκτως εισάγεται ενώπιόν του για έλεγχο νομιμότητας, προεχόντως διότι επί του ιδίου σχεδίου σύμβασης έχει ήδη προηγηθεί οριστική κρίση του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου περί αποχής από τον έλεγχο νομιμότητας, η οποία (κρίση) στηρίζεται αυτοτελώς στην προαναφερθείσα επάλληλη αιτιολογία της 4/2022 πράξης του Επιτρόπου, ότι δηλαδή το υποβληθέν στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχέδιο αφορά σε σύμβαση ήδη εκτελεσθείσα κατά το μεγαλύτερο μέρος της. Η εν λόγω, περί αποχής από τον έλεγχο νομιμότητας, οριστική κρίση του Επιτρόπου μπορεί να αμφισβητηθεί μόνο με τον περιοριστικώς προβλεπόμενο από τις οικείες διατάξεις τρόπο (βλ. σκέψη 2 της παρούσας), ήτοι με άσκηση προσφυγής ανάκλησης ενώπιον του αρμοδίου Τμήματος του Δικαστηρίου, το δε παρόν Κλιμάκιο στερείται αρμοδιότητας να εξετάσει την ως άνω κρίση του Επιτρόπου επ’ ευκαιρία της εκ νέου υποβολής του ιδίου σχεδίου σύμβασης ενώπιόν του και να προβεί εξαρχής σε έλεγχο νομιμότητας αυτού. Σε κάθε περίπτωση, το Κλιμάκιο παρατηρεί, σύμφωνα με όσα διαλαμβάνονται ειδικότερα στη σκέψη 3.5 της παρούσας, ότι η εν λόγω σύμβαση δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 324 του ν. 4700/2020 και κατ’ επέκταση δεν υπάγεται σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
ΕλΣυν/ΣΤ Κλ/164/2015
Στον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου υποβάλλονται οι ουσιώδεις τροποποιήσεις προγραμματικών συμβάσεων που έχουν προηγουμένως υποβληθεί στον ίδιο έλεγχο, ανεξαρτήτως μάλιστα του αν με τις τροποποιητικές συμβάσεις προκαλείται αύξηση του οικονομικού αντικειμένου της αρχικής προγραμματικής σύμβασης που υπερβαίνει το χρηματικό όριο υπαγωγής στον έλεγχο αυτόν (βλ. ΕΣ VI Τμ. αποφ. 2552/2013, 2440/2012, Ε΄ Κλιμ. Πράξ. 196/2015, 152/2014).(...) Με τα δεδομένα αυτά και αφού στο άρθρο 8 της αρχικής, από 31.7.2014, προγραμματικής σύμβασης, που υποβλήθηκε ήδη σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Κλιμάκιο τούτο, προβλεπόταν η δυνατότητα παράτασής της για δύο (2) επιπλέον έτη, ενώ, εξάλλου, με το άρθρο 9 αυτής προβλεπόταν η δυνατότητα τροποποίησης των όρων αυτής -πλην του αντικειμένου και του τρόπου εκτέλεσης του έργου- κατόπιν συμφωνίας των συμβαλλομένων μερών, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, το οποίο συνιστά αναπόσπαστο τμήμα της παρούσας Πράξης.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/70/2019
Παροχή ταχυδρομικών υπηρεσιών...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά παραπάνω, δεν καταλείπεται πεδίο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί του υποβληθέντος σχεδίου «τροποποίησης», καθόσον αυτό δεν περιλαμβάνει πράγματι τροποποιητική συμφωνία, ώστε να υπάγεται ανεξαρτήτως ποσού σε προσυμβατικό έλεγχο, αλλά αφορά σε ενεργοποίηση δικαιώματος προαίρεσης – παράτασης, το οποίο, ως όρος της οικείας διακήρυξης (άρθρα Α.2 και Α.3) που διέπει τη σύμβαση, έχει περιληφθεί στους όρους της 16130978-3/20.5.2016 αρχικής σύμβασης (βλ. άρθρο 14 αυτής) και ήδη διέλθει τον προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας. Ως εκ τούτου οποιαδήποτε κρίση ως προς τους όρους άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης δεν ανάγεται σε προσυμβατικό στάδιο αλλά αφορά στην εκτέλεση συμβατικού όρου και συνεπάγεται επάνοδο σε ήδη οριστικά κριθέντα ζητήματα (VI Τμ. 1534/2014). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο δεν έχει αρμοδιότητα επανελέγχου του υποβληθέντος συμφωνητικού που αφορά σε ενεργοποίηση από την αναθέτουσα αρχή δικαιώματος προαίρεσης – παράτασης, το οποίο είχε περιληφθεί σε ήδη ελεγχθέν προσυμβατικώς από το Ελεγκτικό Συνέδριο σχέδιο σύμβασης.