Ανάθεση σύμβασης έργου...Με τα δεδομένα αυτά, όμως, η εν θέματι προσφορά παρέβη τη σχετική απαίτηση της διακήρυξης, κατά παράβαση της αρχής της δεσμευτικότητας των όρων της διακήρυξης (βλ. και ΑΕΠΠ 931/2020). Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η παράλειψη του οικονομικού φορέα ««...» » να παραθέσει στο συγκεκριμένο πεδίο τα πιστοποιητικά στα οποία βασίστηκε η εγγραφή του στο ΜΕΕΠ δεν δύναται να αναπληρωθεί εκ των υστέρων, στο πλαίσιο της διαδικασίας του άρθρου 102 του Ν. 4412/2016, αφού η συμπλήρωση ή η διευκρίνιση εγγράφων δεν επιτρέπεται να έχει ως συνέπεια μεταγενέστερη αντικατάσταση εγγράφων που έχουν υποβληθεί σύμφωνα με τους όρους της προκήρυξης και μάλιστα, όπως εν προκειμένω, του ΤΕΥΔ δηλαδή, του ουσιώδους εκείνου δικαιολογητικού συμμετοχής το οποίο, σύμφωνα με το άρθρο 79 του ν. 4412/2016, επέχει θέση υπευθύνου δηλώσεως, με τις συνέπειες του ν. 1599/1986, και λειτουργεί ως προκαταρκτική απόδειξη ότι ο εν λόγω οικονομικός φορέας πληροί τις προϋποθέσεις συμμετοχής και τα κριτήρια ποιοτικής επιλογής που ορίζονται στην οικεία προκήρυξη και στην κείμενη νομοθεσία. Τούτων δοθέντων, δεκτός ως βάσιμος κρίνεται και ο δεύτερος λόγος προσφυγής και η προσβαλλόμενη απόφαση πρέπει να ακυρωθεί κατά το μέρος με το οποίο έκανε δεκτή την προσφορά του οικονομικού φορέα ««...» », παρά τη διαπιστωθείσα ως άνω ουσιώδη πλημμέλεια του υποβληθέντος από αυτόν ΤΕΥΔ. 

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:...η αναθέτουσα αρχή προκήρυξε ανοικτή διαδικασία κάτω των ορίων για την επιλογή αναδόχου υλοποίησης του υποέργου «Πιλοτικές Δράσεις για την Προώθηση των Ευπαθών Ομάδων και των Νέων στην Απασχόληση στο Δήμο ..., στο πλαίσιο της ΒΑΑ/ΟΧΕ της ...(Διαδημοτικό Κοινωνικό Δίκτυο "...")», με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει βέλτιστης σχέσης ποιότητας - τιμής.(....)Περαιτέρω, ο ισχυρισμός φέρεται αορίστως και συνεπώς απαραδέκτως διότι αφ΄ ενός μεν η προσφεύγουσα δεν επικαλείται διάταξη του νόμου ή τη διακήρυξης από την οποία να προκύπτει ότι η αναθέτουσα αρχή οφείλει να υπογράφει τα έγγραφά της με προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή, άλλως απαλλάσσεται και ο προσφέρων από την υποχρέωση να θέτει ο ίδιος προηγμένη ψηφιακή υπογραφή επί των εγγράφων του, και διότι αφ΄ ετέρου δε η προσφεύγουσα δεν συσχετίζει το επιχείρημα αυτό με ισχυρισμό ακύρωσης της προσβαλλόμενης απόφασης. Για τους λόγους αυτούς πρέπει να απορριφθεί η προσφυγή και να γίνει δεκτή η παρέμβαση, διότι ορθά και σύννομα η προσβαλλόμενη απόφαση απέρριψε την προσφορά της προσφεύγουσας με την αιτιολογία ότι το επίμαχο ΤΕΥΔ του μέλους της προσφεύγουσας ένωσης δεν φέρει προηγμένη ψηφιακή ηλεκτρονική υπογραφή ως απαιτείται επί ποινή αποκλεισμού της προσφοράς από τον διαγωνισμό.

Επιπλέον, για τον ίδιο λόγο αλυσιτελώς επικαλείται την τάξη εγγραφής στο ΜΕΕΠ  της …..., αφού αυτά αφορούν το οικείο δικαιολογητικό κατακύρωσης και όχι την ελλιπή συμπλήρωση του ΕΕΕΣ/ΤΕΥΔ και τούτο πέραν του ότι ο όρος 22.Γ περί κύκλου εργασιών σε συναφή έργα αφορούσε συμβάσεις για κατασκεύη συστημάτων και οικοδομικές εργασίες πυρασφάλειας, ζητήματα που δεν προκύπτουν από την τάξη ΜΕΕΠ. Επιπλέον, η ίδια η αναθέτουσα αναφέρει ότι η …...συμπλήρωσε εσφαλμένα το ΤΕΥΔ της παραλείποντας να δηλώσει ότι είχε υποβάλει ενήμερη βεβαίωση εγγραφής στο ΜΕΕΠ, ενώ όμως η …...στο ΤΕΥΔ της ανέφερε την εγγραφή της στο ΜΕΕΠ 3η τάξης Οικοδομικών, Οδοποιίας και Ηλεκτρομηχανολογικών. Σε κάθε περίπτωση, ούτε προηγουμένως υποβληθέντα και στη διάθεση της αναθέτουσας δικαιολογητικά, σύμφωνα και με όσα αναλυτικά αναφέρθηκαν στην αμέσως προηγούμενη σκέψη, καταργούν την υποχρέωση υποβολής πλήρως συμπληρωμένου ΕΕΕΣ/ΤΕΥΔ ως δικαιολογητικού συμμετοχής/προκαταρκτικής απόδειξης, όσον αφορά τα κριτήρια επιλογής που τυχόν αυτά καλύπτουν, αφού και κατά τον όρο 23.2 της διακήρυξης η οικεία κατ’ άρ. 79 παρ. 6 Ν. 4412/2016 ευχέρεια αφορά την υποβολή δικαιολογητικών κατακύρωσης, στο πλαίσιο των οποίων τίθεται και ο εντός του περί δικαιολογητικών κατακύρωσης άρ. 23 της διακήρυξης, ως άνω όρος 23.2. Συνεπώς, όσα η αναθέτουσα σε κάθε περίπτωση εκπροθέσμως επικαλείται είναι ούτως ή άλλως απορριπτέα, ακόμη και ασχέτως του απαραδέκτου των ισχυρισμών της. Άρα, η προσφυγή είναι βάσιμη όσον αφορά αμφότερους τους καθ’ ων στρέφεται, οικονομικούς φορείς, η δε προσβαλλομένη είναι ακυρωτέα κατά το αντίστοιχο μέρος της. 

Παροχή υπηρεσιών εξωτερικού εμπειρογνώμονα...Ενόψει των ανωτέρω, εσφαλμένως η αναθέτουσα αρχή απέρριψε την προσφορά της προσφεύγουσας με την αιτιολογία ότι : «Ο οικονομικός φορέας ********** έχει υποβάλει ελλιπώς συμπληρωμένο ΤΕΥΔ καθώς η ομάδα που Αριθμός απόφασης: 30 / 2020 21 εμφανίζει, είναι λιγότερη κατά δύο μέλη από την απαιτούμενη από τη διακήρυξη όπως προκύπτει από στο Τμήμα Γ. Τεχνική και επαγγελματική ικανότητα σημείο 6 του ΤΕΥΔ και χωρίς τα απαιτούμενα προσόντα τα οποία απαιτεί η παράγραφος 2.2.6 και 2.4.6 της διακήρυξης. Απουσιάζει το μέλος της Ομάδας Έργου που περιγράφεται ως Ένα (1) στέλεχος, απόφοιτος ΑΕΙ Κοινωνιολογίας, ως Υπεύθυνος Συμβουλευτικών Υπηρεσιών, με 2ετή εμπειρία σε συγχρηματοδοτούμενα έργα από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους, εμπειρία στην Συμβουλευτική ατόμων και επιχειρήσεων και καλή γνώση αγγλικών καθώς και το μέλος της Ομάδας Έργου που περιγράφεται ως Έναν (1) στέλεχος απόφοιτος ΑΕΙ/ΤΕΙ (Marketing/εμπορία διαφήμιση/επικοινωνία) ως Υπεύθυνος Digital Marketing, με τουλάχιστον 2ετή εμπειρία στο χώρο της διαφήμισης και του digital marketing. και καλή γνώση Αγγλικών στην παράγραφο 2.2.6 Τεχνική και επαγγελματική ικανότητα της προκήρυξης».

Αντιπλημμυρικά έργα...Περαιτέρω, προβάλλεται με την υπό κρίσιν αίτηση ανακλήσεως ότι η αναθέτουσα αρχή είχε την πεποίθηση ότι ενεργούσε νόμιμα και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, εφόσον ακολούθησε την κατευθυντήρια οδηγία 23 της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. (Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων), ενώ επιπλέον δεν έχουν παραβιασθεί οι κανόνες που προστατεύουν τον ανταγωνισμό και τη διαφάνεια της διαδικασίας, καθώς οι ίδιοι όροι ως προς την παροχή διευκρινίσεων εφαρμόσθηκαν και ως προς άλλους υποψηφίους. Ειδικότερα, στο άρθρο 2.3.1 της ως άνω επικαλούμενης κατευθυντήριας οδηγίας 23 της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. αναφέρεται ότι «…στις περιπτώσεις μη συμπλήρωσης ή/και μη ορθής συμπλήρωσης ενός ή περισσοτέρων πεδίων του ΤΕΥΔ/ΕΕΕΣ, εκ μέρους των οικονομικών φορέων, παρέχεται η δυνατότητα στις αναθέτουσες αρχές να τους καλούν προκειμένου να παράσχουν σχετικές διευκρινίσεις ή να τα συμπληρώσουν, όπως οποιοδήποτε άλλο υποβληθέν με την προσφορά τους έγγραφο ή δικαιολογητικό, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 102 του ν. 4412/2016. … Ωστόσο, στις περιπτώσεις που επίκειται αποκλεισμός προσφέροντα ή υποφηφίου από τη διαδικασία, για λόγους ασάφειας των δικαιολογητικών και εγγράφων της προσφοράς, και, κατά συνέπεια, και του ΤΕΥΔ/ΕΕΕΣ ως τέτοιου, οι αναθέτουσες αρχές υποχρεούνται να ζητούν διευκρινίσεις από τους οικονομικούς φορείς, κατά τα οριζόμενα στην παράγραφο 5 του ως άνω άρθρου. …». Ο λόγος αυτός ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, διότι, πέραν του ότι η κατευθυντήρια οδηγία της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. δεν μπορεί να υποκαταστήσει το νόμο, το περιεχόμενό της ουσιαστικά επαναλαμβάνει τις διατάξεις που περιλαμβάνονται στο κατά τα ανωτέρω ερμηνευθέν άρθρο 102 του ν. 4412/2016, στις οποίες άλλωστε και ρητώς παραπέμπει. Εξάλλου, το γεγονός ότι η σχετική δυνατότητα της αναθέτουσας αρχής εφαρμόσθηκε κατά τον ίδιο τρόπο και σε άλλους υποψηφίους, οι οποίοι κλήθηκαν να συμπληρώσουν ομοίου περιεχομένου ελλείψεις, δεν αναιρεί το γεγονός της παράβασης της ως άνω διάταξης, το δε δημόσιο συμφέρον, το οποίο επικαλείται στην αίτησή της η αναθέτουσα, εξυπηρετείται κατά το βέλτιστο τρόπο με την τήρηση των διατάξεων που διέπουν τις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων.Με βάση τα προεκτεθέντα, το Τμήμα αποφαίνεται ότι ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο με την προσβαλλομένη 455/2019 πράξη του, η οποία δεν πρέπει να ανακληθεί, η δε αίτηση ανάκλησης του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών καθώς και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση της Ένωσης Εταιρειών (Σύμπραξης Γραφείων Μελετών) που αποτελείται από 1. Την εταιρεία με την επωνυμία «....» και 2. Την εταιρεία με την επωνυμία «...Α.Ε.»,πρέπει να απορριφθούν, ενώ αντίθετα πρέπει να γίνει δεκτή η παρέμβαση της εταιρείας με την επωνυμία «Ε.Ε.».

Παροχή υπηρεσιών για την αποκομιδή και μεταφορά απορριμάτων....Ως εκ τούτου, μη διενεργηθείσας της ως άνω κλήσης σύμφωνα με το άρθρο 2.4.6 της διακήρυξης, η αναθέτουσα αρχή παρανόμως απέρριψε την προσφορά του προσφεύγοντος, αφού κατά τον έλεγχο και την αξιολόγηση της προσφοράς του αβασίμως διαπιστώθηκε, ότι το περιεχόμενο της υποβληθείσας τεχνικής προσφοράς δεν είναι σύμφωνο με την παράγραφο 2.4.3 της διακήρυξης και παρουσιάζει ελλείψεις ως προς τα δικαιολογητικά που ζητούνται από τα έγγραφα της διακήρυξης και αποκλίσεις ως προς τους όρους και τις τεχνικές προδιαγραφές της σύμβασης». Τούτων έπεται ότι, κατά την έννοια των εν λόγω κανονιστικών ρυθμίσεων, αν η αναθέτουσα αρχή παραλείψει να εκπληρώσει την προαναφερόμενη αυτοτελή υποχρέωσή της ή αν, για την ταυτότητα του νομικού λόγου, προβεί σε πλημμελή τήρησή της, η μη υποβολή από τον υποψήφιο ανάδοχο μη ζητηθέντος εν λόγω δικαιολογητικού δεν συνεπάγεται αυτομάτως και άνευ ετέρου τον αποκλεισμό του από την περαιτέρω διαδικασία του διαγωνισμού, αλλά υποχρεώνει, καταρχήν, την αναθέτουσα αρχή να προβεί στην οφειλόμενη, κατά τα ήδη εκτεθέντα, κλήση του προς συμπλήρωση του ελλείποντος ή δικαιολογητικού. Άλλως, η ελλιπής υποβολή από τον προσωρινό ανάδοχο απαιτουμένων από τη διακήρυξη δικαιολογητικών συνεπάγεται τον αποκλεισμό του για τον λόγο αυτόν, εφόσον έχει προηγηθεί η προσήκουσα προς τούτο κλήση από την αναθέτουσα αρχή, η οποία, συνεπώς, δεν μπορεί να προβεί στην απόρριψη του φακέλου της προσφοράς του λόγω ελλείψεων, πριν καλέσει τον υποψήφιο ανάδοχο για την κάλυψη των ελλείψεων αυτών και παρέλθει η σχετικώς ταχθείσα προθεσμία. Ενόψει αυτών και λαμβάνοντας, ακόμη, υπόψη ότι ούτε η αναθέτουσα αρχή υποστηρίζει ούτε από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι στον προσφεύγοντα κοινοποιήθηκε πρόσκληση προσκόμισης του εν λόγω δικαιολογητικού, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, απαιτείται η εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής αναζήτηση του επίμαχου δικαιολογητικού και η απόρριψη της προσφοράς μόνο σε περίπτωση μη προσκόμισής του (βλ. ΔΕΘεσς 16,172/2019) και κατά τούτο ο σχετικός λόγος γίνεται δεκτός ως βάσιμος

Συντήρηση - επισκευή σχολείων...ζητείται η ανάκληση της 587/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη υπό στοιχείο ΙΙ), το Τμήμα κρίνει ότι μη νομίμως κλήθηκε η εργολήπτρια ....να συμπληρώσει την παράλειψή της να δηλώσει στο σχετικό πεδίο του υποβληθέντος από αυτή Τ.Ε.Υ.Δ. (Μέρος IV. Β. πεδίο 6.) ότι δεν υπερβαίνει τα ανώτατα επιτρεπτά όρια ανεκτέλεστου υπολοίπου εργολαβικών συμβάσεων, όπως ορίζονται στο άρθρο 20 παρ. 4 του ν. 3669/2008 (βλ. άρθρο 22.Γ της εν λόγω διακήρυξης), παρά τα όσα περί του αντιθέτου αβάσιμα υποστηρίζουν o αιτών και η παρεμβαίνουσα. Και τούτο, διότι η ως άνω (1η κατά σειρά μειοδοσίας) υποψήφια, κατά την υποβολή, ηλεκτρονικά, του προβλεπόμενου από το άρθρο 79 παρ. 4 του ν. 4412/2016 ΤΕΥΔ, παρέλειψε να συμπληρώσει, στο πεδίο 6 των κριτηρίων επιλογής ΙV. Β αυτού, την απαιτούμενη από τη διακήρυξη δήλωση, ώστε να προαποδείξει ότι πληρούσε το συγκεκριμένο κριτήριο οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας, κατά παράβαση του σχετικού, συμβατού με τα ισχύοντα κατά το επίδικο χρονικό διάστημα πρότυπα τεύχη (βλ. απόφαση Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. .....2017), όρου της διακήρυξης (βλ. άρθρα 22, 22.Γ και 23.1 αυτής). Η παράλειψη δε αυτή επιφέρει τον αποκλεισμό της από τη συνέχεια του διαγωνισμού (βλ. άρθρο 91 παρ. 1 α΄και β΄του ν. 4412/2016), αφού δεν συνιστά “ασάφεια”, όπως εσφαλμένως τη χαρακτηρίζει η παρεμβαίνουσα, ούτε μπορεί να θεωρηθεί “επουσιώδης πλημμέλεια” ή “πρόδηλο εκ παραδρομής σφάλμα”, ώστε να επιδέχεται συμπλήρωση κατά το άρθρο 102 του ν. 4412/2016, καθώς προϋπέθετε την αντικατάσταση του υποβληθέντος από αυτή ΤΕΥΔ, όσον αφορά το επίμαχο πεδίο, με τη δήλωση, το πρώτον, ότι πληροί το συγκεκριμένο κριτήριο επιλογής (βλ. Ελ. Συν. VI Τμ. 2244/2017, Ε΄ Κλιμ. 519/2017, 106, 519, 832/2018, 250/2019). Κατά τις διατάξεις δε του άρθρου 102 του ν. 4412/2016 (βλ. και άρθρο 9 της διακήρυξης), ερμηνευόμενες σύμφωνα με την αρχή της τυπικότητας που διέπει τις διαδικασίες για την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων (Ελ. Συν. VI Τμ. 482/2018), η συμπλήρωση ή η διευκρίνιση εγγράφων δεν επιτρέπεται να έχει ως συνέπεια τη μεταγενέστερη αντικατάσταση των εγγράφων που έχουν κατατεθεί κατά τους όρους της διακήρυξης και μάλιστα, όπως εν προκειμένω, του ήδη υποβληθέντος ΤΕΥΔ, ήτοι του ουσιώδους εκείνου δικαιολογητικού συμμετοχής, το οποίο, σύμφωνα με το άρθρο 79 του ν. 4412/2016, επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης και λειτουργεί ως προκαταρκτική απόδειξη ότι ο εν λόγω υποψήφιος πληροί τις προϋποθέσεις συμμετοχής και τα κριτήρια επιλογής, που ορίζονται στην οικεία διακήρυξη και στην κείμενη νομοθεσία (βλ. Ελ. Συν. Τμ. Μείζονος – Επταμελούς Σύνθεσης 1351/2018, VI Tμ. 2244/2017, 844, 955, 1322/2018). Εξάλλου, ως προς την επίμαχη έλλειψη του υποβληθέντος ΤΕΥΔ δεν ασκεί οιαδήποτε επιρροή το γεγονός ότι η παρεμβαίνουσα είχε συμπληρώσει στο Μέρος IV αυτού - με θετική απάντηση («Ναι») - το πεδίο «α. Γενική ένδειξη για όλα τα κριτήρια επιλογής», καθώς η συμπλήρωση αυτή δεν δύναται να αντικαταστήσει την υποχρέωση αναλυτικής συμπλήρωσης των ειδικότερων τμημάτων του Μέρους IV. Και τούτο, διότι αφενός μεν η δυνατότητα συμπλήρωσης μόνο του πεδίου α. του Μέρους IV δεν προβλεπόταν ρητά στη διακήρυξη, αφετέρου δε στο επίμαχο πεδίο 6 του Μέρους IV. Β του ΤΕΥΔ, η παρεμβαίνουσα - ως εγγεγραμμένη στο ΜΕΕΠ - όφειλε, σύμφωνα με το άρθρο 22.Γ της διακήρυξης, να δηλώσει τη μη υπέρβαση του ανωτάτου επιτρεπτού ορίου ανεκτέλεστου υπολοίπου εργολαβικών συμβάσεων, η οποία δεν δύναται να συναχθεί από άλλα σημεία του ΤΕΥΔ, ούτε να συμπληρωθεί εκ των υστέρων. Κατόπιν αυτών, όπως ορθά κρίθηκε με την προσβαλλόμενη, μη νομίμως ο αιτών Δήμος κάλεσε, μέσω της διαδικασίας των διευκρινίσεων (άρθρ. 102 του ν. 4412/2016), την παρεμβαίνουσα εργολήπτρια σε συμπλήρωση του υποβληθέντος από αυτή ΤΕΥΔ, προς κάλυψη της προαναφερθείσας έλλειψής του, και δεν την απέκλεισε από τη συνέχεια του διαγωνισμού, με συνέπεια να υφίσταται κατά την ελεγχόμενη διαδικασία ουσιώδης νομική πλημμέλεια, η οποία εμποδίζει την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης. Τέλος, ο ισχυρισμός του αιτούντος περί συνδρομής συγγνωστής πλάνης των οργάνων του, τα οποία, όπως προβάλλεται, θεώρησαν ότι μπορούσαν να καλέσουν την παρεμβαίνουσα να συμπληρώσει το εν λόγω πεδίο του ΤΕΥΔ, αφού αυτή είχε δηλώσει σε άλλο πεδίο του ΤΕΥΔ ότι πληροί όλα τα απαιτούμενα κριτήρια επιλογής, πρέπει να απορριφθεί, διότι η υποχρέωση αναλυτικής συμπλήρωσης των ειδικότερων τμημάτων του Μέρους IV ήταν σαφής, δεδομένου ότι, όπως ρητά αναφέρεται στο ίδιο το ΤΕΥΔ, το πεδίο «α. Γενική ένδειξη για όλα τα κριτήρια επιλογής» πρέπει να συμπληρώνεται μόνο όταν αυτό προβλέπεται από τη διακήρυξη (βλ. και σελ. 23 της Κ.Ο. 23 της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.), ενώ, περαιτέρω, η νομολογία του Δικαστηρίου επί του θέματος αυτού είναι πάγια (βλ. Ελ. Συν. VI Τμ. 2244/2017, Ε΄ Κλιμ. 519/2017, 106, 519, 832/2018, 250/2019). Ομοίως, ο προβαλλόμενος από το Δήμο ισχυρισμός περί συνδρομής λόγων υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος για την άμεση υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης, αναγομένων στην ανάγκη συντήρησης και επισκευής των σχολείων πριν από την έναρξη του νέου σχολικού έτους 2019 – 2020, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, δοθέντος ότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας στις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων (Ελ. Συν. VI Τμ. 1605, 2227/2016, 668/2017, 482/2018, 979/2019), σε κάθε δε περίπτωση ο διαγωνισμός κατέληξε στη σύνταξη πίνακα μειοδοσίας, από τον οποίο μπορεί να επιλεγεί υποψήφιος ανάδοχος.Αποφαίνεται ότι η 587/2019 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν πρέπει να ανακληθεί.

ΟΔΟΠΟΙΙΑ ζητείΤΑΙ την ανάκληση της 518/2022 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού ΣυνεδρίοΥ...Ενόψει των ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά στη σκέψη 4 σχετικά με τις διατάξεις του άρθρου 102 του ν. 4412/2016, όπως αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 42 του ν. 4782/2021, το Τμήμα κρίνει ότι η αναθέτουσα Αρχή δεν είχε τη διακριτική ευχέρεια να καλέσει την ανωτέρω διαγωνιζόμενη αρχική προσωρινή μειοδότρια εταιρεία (ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ Α.Τ.Ε.) να συμπληρώσει (αναπληρώσει) το ανωτέρω ελλείπον πεδίο – ερώτημα του ΕΕΕΣ το πρώτον μετά την υποβολή της προσφοράς της, καθώς τούτο θα συνιστούσε παροχή δυνατότητας να υποβάλει αυτή ουσιώδες στοιχείο (δικαιολογητικό) της προσφοράς της, απαιτούμενο επί ποινή αποκλεισμού από τα άρθρα 79, 91 και 93 του ν. 4412/2016 αλλά και 23 και 24 της διακήρυξης (βλ. σκέψη 6), μετά την υποβολή της προσφοράς και όχι επιτρεπόμενη κλήση προς συμπλήρωση ή αποσαφήνιση ή ολοκλήρωση ή τεκμηρίωση υποβληθέντος ήδη με την προσφορά της εγγράφου (δικαιολογητικού) ή των σχετικών πληροφοριών. 

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΕΠΠ/1636/2021

Ανάδειξη αναδόχου σε έργο...Η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι η συγκεκριμένη απαίτηση της Διακήρυξης καλύπτεται με την Υπεύθυνη Δήλωση που υπέβαλε για την επάρκεια του μηχανολογικού εξοπλισμού που αναγράφεται στο ΤΕΥΔ της. Η συμπλήρωση του ΤΕΥΔ όμως γίνεται για τη διευκόλυνση και επιτάχυνση του διαγωνισμού και εφόσον απαιτείται από την Διακήρυξη η προσκόμιση συγκεκριμένου τεχνικού δικαιολογητικού, όπως εν προκειμένω, αυτό δεν καλύπτεται μόνο από την υπεύθυνη δήλωση του ΤΕΥΔ. Η προσφεύγουσα προχώρησε μόνο στην συμπλήρωση της υπεύθυνης δήλωσης στο ΤΕΥΔ της και δεν προσκόμισε την απαιτούμενη με την Διακήρυξη υπεύθυνη δήλωση τρίτου ο οποίος παρέχει τον απαραίτητο εξοπλισμό για την ολοκλήρωση του έργου, ψηφιακά υπογεγραμμένη. Η αναφορά της προσφεύγουσας σε παρελθόντες διαγωνισμούς, όπου δεν ήταν απαραίτητη η προσκόμιση της εν λόγω υπεύθυνης δήλωσης, είναι αβάσιμη διότι κάθε διαγωνισμός διέπεται από την αρχή της αυτοτέλειας. Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 102 του Ν.4412/2016 4412/2016 ο αναθέτων φορέας μπορεί να ζητήσει διευκρινίσεις και συμπληρώσεις, μόνο για ασάφεια δικαιολογητικών και εγγράφων,  επουσιώδεις πλημμέλειες ή πρόδηλα σφάλματα που επιδέχονται διόρθωσης ή συμπλήρωσης και δεν επιτρέπεται να άγει σε μεταγενέστερη αντικατάσταση ή υποβολή νέων εγγράφων σε συμμόρφωση των όρων της Διακήρυξης, αλλά μόνο στην διευκρίνιση ή συμπλήρωση των αρχικώς υποβληθέντων εγγράφων. Εν προκειμένω η προσφεύγουσα δεν είχε υποβάλει τους Πίνακες Μηχανολογικού Εξοπλισμού με την ψηφιακή υπογραφή των εκμισθωτών, όπως απαιτούνταν από την διακήρυξη και τυχόν κλήση αυτής από την αναθέτουσα αρχή θα οδηγούσε σε απαράδεκτη αντικατάσταση ή υποβολή νέου εγγράφου. Κατόπιν των ανωτέρω εκτεθέντων και ο τέταρτος λόγος της προσφυγής είναι απαράδεκτος και πρέπει να απορριφθεί. 

Ανάδειξη αναδόχου έργου....Δεδομένου ότι σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω: α) τόσο στη διακήρυξη όσο και στο ΕΕΕΣ του ελεγχόμενου διαγωνισμού δεν περιλαμβάνεται ως λόγος αποκλεισμού η περ. γ της παρ. 4 του άρθρου 73 του ν.4412/2016 («εάν η αναθέτουσα αρχή διαθέτει επαρκώς εύλογες ενδείξεις που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο οικονομικός φορέας συνήψε συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού»), β) η έννοια του σοβαρού επαγγελματικού παραπτώματος, το οποίο συνιστά εν προκειμένω σύμφωνα με την οικεία διακήρυξη υποχρεωτικό λόγο αποκλεισμού, ερμηνεύεται ευρέως, ειδικά δε όταν δεν περιλαμβάνονται στη διακήρυξη ειδικότερες εκφάνσεις του, όπως η αποφυγή στρέβλωσης του ανταγωνισμού, καλύπτοντας κάθε παραπτωματική συμπεριφορά που έχει αντίκτυπο στην επαγγελματική αξιοπιστία και το κύρος του οικονομικού φορέα, όπως η παράβαση των κανόνων του ανταγωνισμού, γ) ως δικαιολογητικά απόδειξης μη συνδρομής του σοβαρού επαγγελματικού παραπτώματος απαιτούνται, σύμφωνα με την οικεία διακήρυξη, πιστοποιητικά χορηγούμενα από τα αρμόδια επιμελητήρια και φορείς (ΤΕΕ, ΓΕΩΤΕΕ, ΕΕΤΕΜ), από τα οποία αποδεικνύεται ότι τα πρόσωπα με βεβαίωση του Μ.Ε.Κ., που στελεχώνουν την εργοληπτική επιχείρηση, δεν έχουν διαπράξει σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα, τα οποία και προσκομίστηκαν από την προσωρινή ανάδοχο, δ) στην προσωρινή ανάδοχο έχει επιβληθεί πρόστιμο από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, η δε σχετική απόφαση έχει δημοσιευτεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως από 8.12.2017 (ΦΕΚ Β΄ 3104), ε) η ύπαρξη και μόνο απόφασης της Αρχής Ανταγωνισμού, με την οποία διαπιστώθηκε η παράβαση των κανόνων του ανταγωνισμού, δεν δύναται να οδηγήσει άνευ ετέρου στον αποκλεισμό του συμμετέχοντα οικονομικού φορέα και στ) η αναθέτουσα αρχή οφείλει να αξιολογεί τους κινδύνους που θα μπορούσε να διατρέξει, στην περίπτωση που αναθέσει τη σύμβαση σε προσφέροντα, του οποίου η ακεραιότητα ή η αξιοπιστία είναι αμφίβολη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να παρασχεθούν έγγραφες διευκρινίσεις ως προς την τήρηση της διαδικασίας που προβλέπεται στις παρ. 7 έως 9 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, και, ειδικότερα, ως προς την κλήση της ως άνω εταιρείας να προσκομίσει στοιχεία, προκειμένου να αποδείξει ότι έλαβε επανορθωτικά μέτρα επαρκή για την απόδειξη της αξιοπιστίας της (όπως διακοπή όλων των δεσμών με πρόσωπα ή οργανισμούς που εμπλέκονται στην παράνομη συμπεριφορά, μέτρα αναδιοργάνωσης προσωπικού, εφαρμογή συστημάτων υποβολής εκθέσεων και ελέγχου, δημιουργία δομής εσωτερικού ελέγχου για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης, έγκριση εσωτερικών κανόνων ευθύνης και αποζημίωσης – βλ. σημείο 102 του Προοιμίου της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ), ώστε να μην καταλείπεται αμφιβολία ως προς την ακεραιότητα και αξιοπιστία αυτής. Ενόψει των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, πρέπει να αναβάλει την οριστική του κρίση, προκειμένου η αναθέτουσα αρχή να προσκομίσει τα, αναφερόμενα στην προηγούμενη σκέψη, στοιχεία.