Σύμβαση προμήθειας...Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη ΙΙΙ σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι: α) νομίμως αποκλείστηκε κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής η προσφορά της ένωσης εταιριών «.....», με την αιτιολογία ότι η εταιρία «.....», από την οποία δέχεται αυτή δάνεια εμπειρία σε τεχνική και επαγγελματική ικανότητα, δεν κατέθεσε το Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Προμήθειας, καθόσον η προσκόμισή του προβλεπόταν ρητά και επί ποινή αποκλεισμού στην οικεία διακήρυξη. β) μη νομίμως αποκλείστηκε κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής η εταιρία «.....», με την αιτιολογία ότι η εταιρία «.....», που παρέχει σε αυτήν δάνεια εμπειρία σε τεχνική, επαγγελματική, οικονομική ικανότητα και χρηματοοικονομική επάρκεια δεν κατέθεσε ασφαλιστική και φορολογική ενημερότητα, διότι από τις ως άνω διατάξεις της διακήρυξης, αλλά και του ν. 4412/2016, προκύπτει σαφώς ότι τέτοια υποχρέωση δεν υφίσταται κατά το στάδιο κατάθεσης της προσφοράς, καθόσον η κατάθεση νομίμως συμπληρωμένου ΕΕΕΠ από μέρους της ως άνω εταιρίας αποτελεί προαπόδειξη προς αντικατάσταση των πιστοποιητικών που εκδίδουν δημόσιες αρχές ότι ο εν λόγω οικονομικός φορέας πληροί, μεταξύ άλλων και τις προϋποθέσεις του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, δηλαδή συνιστά προαπόδειξη ότι αυτή είναι φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμερη και δεν απαιτείται η προσκόμιση των σχετικών πιστοποιητικών, όπως εσφαλμένα έκρινε η Επιτροπή του Διαγωνισμού.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/132/2020.

Υπηρεσίες συντήρησης ηλεκτρονικών εγκαταστάσεων φωτεινής σηματοδότησης-Δάνεια εμπειρία:	1. Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι συντρέχουν οι ακόλουθες πλημμέλειες, ως προς τις οποίες δεν έχει παραχθεί δεδικασμένο, όπως προκύπτει από τις προπαρατεθείσες κρίσεις του Διοικητικού Εφετείου στην 1002/2023 απόφασή του: Τα φυσικά πρόσωπα που δηλώθηκαν από την ανάδοχο του Τμήματος 4, ως επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό για την κάλυψη των ελάχιστων απαιτήσεων τεχνικής ικανότητας του άρθρου 2.2.6 περ. Β.1.4, Β.2.4, Β.2.4.1 και Β.2.4.2 της διακήρυξης, ήτοι η …. και ο…., αποτελούν τρίτους - δανείζοντες οικονομικούς φορείς κατά την έννοια του άρθρου 78 του ν. 4412/2016 και του άρθρου 2.2.8.1 της διακήρυξης. Τούτο, διότι τα ανωτέρω φυσικά πρόσωπα, χωρίς να είναι υπάλληλοι ή διευθυντικά στελέχη της αναδόχου ή του τρίτου-δανείζοντος «….», δεσμεύτηκαν με υπεύθυνες δηλώσεις τους να παρέχουν σε αυτούς την τεχνική ικανότητα και εμπειρία, που δεν διέθεταν αυτοδυνάμως ούτε η ανάδοχος ούτε ο δανείζων αυτήν τεχνική και επαγγελματική ικανότητα οικονομικός φορέας, προκειμένου να καλύψουν τις σχετικές απαιτήσεις της διακήρυξης για το τμήμα 4. Η ιδιότητα δε των ανωτέρω ως φυσικών προσώπων, ο τρόπος παροχής της συνδρομής τους (μέλη της ομάδας παροχής υπηρεσιών της αναδόχου) και η μορφή της δέσμευσής τους προς τον δανείζοντα τεχνική ικανότητα ....... (υπεύθυνη δήλωση) και μέσω αυτού προς την δανειζόμενη ανάδοχο, δεν ασκούν επιρροή ως προς τον χαρακτηρισμό τους ως τρίτων – δανειζόντων οικονομικών φορέων (βλ. και ΕλΣυν Ολ. 310/2022, Τμ. Μείζ.- Επτ. Συνθ. 1264/2019). Κατά συνέπεια, η ανάδοχος και ο «…» θα έπρεπε να δηλώσουν στα ΕΕΕΣ, που συνυπέβαλαν με τα δικαιολογητικά συμμετοχής τους, ότι στηρίζονται στις ικανότητες των ανωτέρω φυσικών προσώπων και να συνυποβάλλουν ξεχωριστό ΕΕΕΣ για καθένα από αυτά στα οποία στηρίζονται, σύμφωνα με τα άρθρα 2.2.8.1, 2.2.9 και 2.2.9.1 της διακήρυξης. Περαιτέρω, για τα ίδια φυσικά πρόσωπα, εφόσον αποτελούν τρίτους - δανείζοντες οικονομικούς φορείς για την κάλυψη των ελάχιστων απαιτήσεων τεχνικής ικανότητας από την ανάδοχο, θα έπρεπε να υποβληθούν τα δικαιολογητικά κατακύρωσης των άρθρων 2.2.9 και 2.2.9.2 περ. Α της διακήρυξης, προκειμένου να ελεγχθεί η συνδρομή ή μη των όρων αποκλεισμού του άρθρου 2.2.3 της διακήρυξης. Οι πλημμέλειες αυτές, κατά την κρίση του Κλιμακίου, παρίστανται ουσιώδεις (βλ. σκέψεις 5 και 16). Περαιτέρω, δεδομένου ότι για το Τμήμα 4 του διαγωνισμού συμμετείχαν στην οικεία διαδικασία δύο οικονομικοί φορείς, δεν είναι δυνατό να παρασχεθεί εν προκειμένω η δυνατότητα που αναγνωρίστηκε στην Αναθέτουσα Αρχή με την προαναφερθείσα 940/2022 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου (βλ. σκέψη 16 της παρούσας), καθώς τούτο θα συνιστούσε παραβίαση των αρχών της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων και του ανταγωνισμού. ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1281/2023

Ανάδειξη αναδόχου έργου....Δεδομένου ότι σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω: α) τόσο στη διακήρυξη όσο και στο ΕΕΕΣ του ελεγχόμενου διαγωνισμού δεν περιλαμβάνεται ως λόγος αποκλεισμού η περ. γ της παρ. 4 του άρθρου 73 του ν.4412/2016 («εάν η αναθέτουσα αρχή διαθέτει επαρκώς εύλογες ενδείξεις που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο οικονομικός φορέας συνήψε συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού»), β) η έννοια του σοβαρού επαγγελματικού παραπτώματος, το οποίο συνιστά εν προκειμένω σύμφωνα με την οικεία διακήρυξη υποχρεωτικό λόγο αποκλεισμού, ερμηνεύεται ευρέως, ειδικά δε όταν δεν περιλαμβάνονται στη διακήρυξη ειδικότερες εκφάνσεις του, όπως η αποφυγή στρέβλωσης του ανταγωνισμού, καλύπτοντας κάθε παραπτωματική συμπεριφορά που έχει αντίκτυπο στην επαγγελματική αξιοπιστία και το κύρος του οικονομικού φορέα, όπως η παράβαση των κανόνων του ανταγωνισμού, γ) ως δικαιολογητικά απόδειξης μη συνδρομής του σοβαρού επαγγελματικού παραπτώματος απαιτούνται, σύμφωνα με την οικεία διακήρυξη, πιστοποιητικά χορηγούμενα από τα αρμόδια επιμελητήρια και φορείς (ΤΕΕ, ΓΕΩΤΕΕ, ΕΕΤΕΜ), από τα οποία αποδεικνύεται ότι τα πρόσωπα με βεβαίωση του Μ.Ε.Κ., που στελεχώνουν την εργοληπτική επιχείρηση, δεν έχουν διαπράξει σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα, τα οποία και προσκομίστηκαν από την προσωρινή ανάδοχο, δ) στην προσωρινή ανάδοχο έχει επιβληθεί πρόστιμο από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, η δε σχετική απόφαση έχει δημοσιευτεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως από 8.12.2017 (ΦΕΚ Β΄ 3104), ε) η ύπαρξη και μόνο απόφασης της Αρχής Ανταγωνισμού, με την οποία διαπιστώθηκε η παράβαση των κανόνων του ανταγωνισμού, δεν δύναται να οδηγήσει άνευ ετέρου στον αποκλεισμό του συμμετέχοντα οικονομικού φορέα και στ) η αναθέτουσα αρχή οφείλει να αξιολογεί τους κινδύνους που θα μπορούσε να διατρέξει, στην περίπτωση που αναθέσει τη σύμβαση σε προσφέροντα, του οποίου η ακεραιότητα ή η αξιοπιστία είναι αμφίβολη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να παρασχεθούν έγγραφες διευκρινίσεις ως προς την τήρηση της διαδικασίας που προβλέπεται στις παρ. 7 έως 9 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, και, ειδικότερα, ως προς την κλήση της ως άνω εταιρείας να προσκομίσει στοιχεία, προκειμένου να αποδείξει ότι έλαβε επανορθωτικά μέτρα επαρκή για την απόδειξη της αξιοπιστίας της (όπως διακοπή όλων των δεσμών με πρόσωπα ή οργανισμούς που εμπλέκονται στην παράνομη συμπεριφορά, μέτρα αναδιοργάνωσης προσωπικού, εφαρμογή συστημάτων υποβολής εκθέσεων και ελέγχου, δημιουργία δομής εσωτερικού ελέγχου για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης, έγκριση εσωτερικών κανόνων ευθύνης και αποζημίωσης – βλ. σημείο 102 του Προοιμίου της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ), ώστε να μην καταλείπεται αμφιβολία ως προς την ακεραιότητα και αξιοπιστία αυτής. Ενόψει των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, πρέπει να αναβάλει την οριστική του κρίση, προκειμένου η αναθέτουσα αρχή να προσκομίσει τα, αναφερόμενα στην προηγούμενη σκέψη, στοιχεία.

Υπηρεσίες συντήρησης ηλεκτρονικών εγκαταστάσεων φωτεινής σηματοδότησης.(...)Υπό τα δεδομένα αυτά, πλημμελώς έγινε δεκτός ο οικείος ισχυρισμός της παρεμβαίνουσας εταιρείας από την Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ., της οποίας η προσβαλλόμενη απόφαση καθίσταται κατά τούτο ακυρωτέα», ήτοι κατά λογική αναγκαιότητα, κατά το σκέλος με το οποίο έγινε δεκτό από την ΕΑΔΗΣΥ ότι η ήδη προσφεύγουσα και ο τρίτος οικονομικός φορέας …. όφειλαν να δηλώσουν στο ΕΕΕΣ ότι ο τελευταίος φέρει την ιδιότητα του υπεργολάβου και το ποσοστό της υπεργολαβίας (άρθρα 58 του ν. 4412/2016 και 2.2.8.2. για την υπεργολαβία, σε συνδυασμό με τα άρθρα 2.2.9, 2.2.9.1. και 2.4.6 της διακήρυξης). Επομένως, με την εν λόγω απόφαση του Διοικητικού Εφετείου ούτε κρίθηκε ούτε ήταν αναγκαίο να κριθεί είτε ως κύριο είτε ως παρεμπίπτον ζήτημα το μη εισφερθέν ενώπιόν του όλως διακριτό διοικητικής φύσεως νομικό και πραγματικό ζήτημα της σχέσης μεταξύ της προσφεύγουσας και των στελεχών που πρότεινε ο .. ήτοι της .. και .., δηλαδή εάν οι τελευταίοι αποτελούν «τρίτους» σε σχέση με αυτήν και έπρεπε να υποβληθεί και ως προς αυτούς ΕΕΕΣ και δικαιολογητικά κατακύρωσης, ζήτημα που αναδείχθηκε ως ουσιώδης πλημμέλεια με την προσβαλλόμενη 437/2023 Πράξη του Κλιμακίου και αφορά σε άλλο λόγο αποκλεισμού (βλ. σκέψη 21 της Πράξης του Κλιμακίου και άρθρα 78 του ν. 4412/2016 και 2.2.8.1. της διακήρυξης για τη δάνεια εμπειρία, σε συνδυασμό με τα άρθρα 2.2.9, 2.2.9.1, 2.4.6 και 3.2 αυτής), επί του οποίου αποφάνθηκε αποκλειστικά η ΕΑΔΗΣΥ με το πρώτο και μη προσβληθέν ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου σκέλος της Σ55/2022 απόφασης της. Κατόπιν αυτών, νομίμως έκρινε το Κλιμάκιο ότι ως προς την συγκεκριμένη πλημμέλεια δεν δεσμευόταν από το δεδικασμένο της ως άνω 1002/2023 απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών. Άλλο δε είναι το ζήτημα εάν το Κλιμάκιο θα έπρεπε, συνεκτιμωμένων των σχετικών κρίσεων της ΕΑΔΗΣΥ και χωρίς να δεσμεύεται από αυτήν (βλ. την απόφαση 940/2022 απόφαση του παρόντος Τμήματος που επικύρωσε την σχετική ερμηνεία του Κλιμακίου και ΕλΣυνΟλ 310/2022, ΣτΕ 28, 29 και 30/2020) αλλά και ενόψει της θετικής για την προσφεύγουσα δικαστικής έκβασης της υπόθεσης, να εξετάσει αφενός τον βαθμό σαφήνειας της οικείας ρήτρας της διακήρυξης (βλ. άρθρο 73 παρ. 4 του ν. 4820/2021 για την επιρροή του βαθμού σαφήνειας των κανόνων στο ερμηνευτικό περιθώριο εκτίμησης των ελεγχόμενων φορέων), ως προς την έννοια του «τρίτου» φορέα και το εύρος των προσώπων που έχουν υποχρέωση υποβολής ΕΕΕΣ και δικαιολογητικών κατακύρωσης και κατά πόσον η τυχόν ασάφεια και η εξαιτίας αυτής αρνητική κρίση του Κλιμακίου για την υπογραφή του σχεδίου συμβάσεως θα λειτουργούσε σε βάρος της προσφεύγουσας και υπέρ του συνυποψηφίου της, συναφώς δε και το ενδεχόμενο υποχρεωτικής εφαρμογής από την αναθέτουσα αρχή του άρθρου 102 του ν. 4412/2016 περί συμπλήρωσης των ελλείψεων του ΕΕΕΣ των υπόχρεων σε υποβολή τους, υπό όρους διαφάνειας και ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων (βλ. αποφ. ΔΕΕ της 7.9.2021, C- 927/19, «Klaipėdos regiono atliekų tvarkymo centras» UAB», σκ. 93 και κατ’ αναλογίαν, της 29.3.2012, C- 599/10, SAG ELV Slovensko κ.λπ., σκ. 40, της 10.10.2013, C- 336/12, Manova, σκ. 36 και 40, και της 28.2.2018, C‑523/16 και C‑536/16, MA.T.I. SUD και Duemme SGR, σκ. 51 και 52).Για τους λόγους αυτούς Δέχεται την από 14.8.2023 προσφυγή ανάκλησης της εταιρείας με την επωνυμία «..».Ανακαλεί την 437/2023 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 

ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ:«Παραχώρηση Άδειας Λειτουργίας Επιχείρησης Καζίνο (ΕΚΑΖ) ευρέoς φάσματος δραστηριοτήτων στον Μητροπολιτικό Πόλο Ελληνικού - Αγίου Κοσμά»(...)Επειδή, με το δικόγραφο προσθέτων λόγων η αιτούσα επικαλείται ότι συνέτρεχε νόμιμος λόγος αποκλεισμού της προσφοράς της παρεμβαίνουσας ενώσεως προσώπων, εφ’ όσον από την από 24.4.2020 έκθεση πιστοληπτικής αξιολογήσεως του διεθνούς οργανισμού Moody’s και την από 28.4.2020 γνώμη του καθηγητή του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Γ.Σ. προέκυπτε δυσμενής κατάταξη στο κριτήριο της χρηματοοικονομικής επάρκειας για την δανείζουσα χρηματοπιστωτική και τεχνική ικανότητα στην παρεμβαίνουσα ένωση προσώπων εταιρεία ... ... ... .... Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος, διότι τα στοιχεία, στα οποία στηρίζεται και τα οποία περιέχουν εκτίμηση της οικονομικής καταστάσεως της επιχειρήσεως, στην τεχνική και επαγγελματική ικανότητα της οποίας στηρίζεται η παρεμβαίνουσα ένωση -πέραν του ότι δεν περιλαμβάνονται στα προβλεπόμενα από την Διακήρυξη του επίδικου διαγωνισμού ως δυνάμενα να προσκομισθούν και να ληφθούν υπόψη στο πλαίσιο της διαδικασίας διενέργειάς του στοιχεία- είναι πολύ μεταγενέστερα της ημερομηνίας υποβολής των προσφορών (4.10.2019), λαμβάνουν υπόψη νεότερα δεδομένα και προσκομίσθηκαν το πρώτον ενώπιον του Δικαστηρίου.Απορρίπτει την κρινόμενη αίτηση.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Μη νομίμως τέθηκε στο ίδιο ως άνω άρθρο της διακήρυξης (2.2.6) ως κριτήριο ποιοτικής επιλογής των διαγωνιζόμενων οικονομικών φορέων για την τεχνική και επαγγελματική τους επάρκεια να διαθέτουν αυτοί εμπειρία στην εκτέλεση από το έτος 2017 και μέχρι την ημερομηνία υποβολής της προσφοράς τους δύο (2) τουλάχιστον συμβάσεων προμήθειας ή κατασκευής, που να αφορούν σε ενεργειακά ή περιβαλλοντικά έργα, με αντισυμβαλλόμενους (αποδέκτες - παραλήπτες) νπδδ, ΟΤΑ, ΔΕΥΑ και λοιπούς φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα, η καθεμία εκ των οποίων θα έχει προϋπολογισμό τουλάχιστον ίσο με την εκτιμώμενη (προϋπολογιζόμενη) δαπάνη της προς ανάθεση σύμβασης προμήθειας χωρίς ΦΠΑ (1.360.000,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ) (βλ. σκέψη 6). Τούτο, διότι: α) Κατά το μέρος που το κριτήριο αυτό απαιτεί να έχουν εκτελέσει οι διαγωνιζόμενοι οικονομικοί φορείς από το έτος 2017 και μέχρι την ημερομηνία υποβολής της προσφοράς τους τουλάχιστον δύο (2) συμβάσεις προμήθειας ή κατασκευής, που να αφορούν σε ενεργειακά ή περιβαλλοντικά έργα, καθεμιά εκ των οποίων θα έχει προϋπολογισμό τουλάχιστον ίσο με την προϋπολογιζόμενη δαπάνη της προς ανάθεση σύμβασης, εισάγει, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, ένα αυθαίρετο ποσοτικό κριτήριο (εμπειρία στην εκτέλεση 2 τουλάχιστον συμβάσεων), το οποίο δεν δικαιολογείται και αντικειμενικά δημιουργεί δυσμενείς διακρίσεις εις βάρος των ενδιαφερόμενων για συμμετοχή στον διαγωνισμό ανάθεσης της προμήθειας οικονομικών φορέων, οι οποίοι διαθέτουν την κατάλληλη τεχνική και επαγγελματική ικανότητα στο ίδιο αντικείμενο, ήτοι στο αντικείμενο της προς ανάθεση σύμβασης, που έχει σχέση με την ενέργεια και το περιβάλλον, ακόμα και αν έχουν εκτελέσει μόνο μία (1) απαιτούμενη από το κριτήριο αυτό σύμβαση με προϋπολογισμό τουλάχιστον ίσο με αυτόν της προς ανάθεση σύμβασης (1.360.000,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ). Επίσης, σε κάθε περίπτωση, το ανωτέρω κριτήριο επιλογής είναι, κατά το ανωτέρω μέρος του, δυσανάλογο και ποσοτικά μη συναφές σε σχέση με το αντικείμενο της προς ανάθεση σύμβασης προμήθειας και υπερβαίνει τις πραγματικές ανάγκες της αναθέτουσας Αρχής ως προς τη δυνατότητα εκτέλεσης της σύμβασης αυτής, αφού απαιτεί από τους διαγωνιζόμενους οικονομικούς φορείς χωρίς την επίκληση οποιουδήποτε επιτακτικού λόγου δημοσίου συμφέροντος την απόδειξη εμπειρίας στην εκτέλεση τουλάχιστον δύο (2) συμβάσεων όμοιων κατ’ είδος (φύση) και προϋπολογισμό με την προς ανάθεση σύμβαση, παρότι για να διαπιστωθεί η τεχνική και επαγγελματική επάρκειά (ικανότητά) τους να εκτελέσουν την προς ανάθεση σύμβαση και να ανταποκριθούν στις αντίστοιχες πραγματικές ανάγκες εκτέλεσης της σύμβασης αυτής θα αρκούσε η απαίτηση από αυτούς εμπειρίας στην εκτέλεση μίας και μόνο ως άνω απαιτούμενης σύμβασης με προϋπολογισμό τουλάχιστον ίσο με αυτόν της προς ανάθεση σύμβασης (1.360.000,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ). Επομένως, το ανωτέρω κριτήριο επιλογής τελεί, κατά το ανωτέρω μέρος του, σε δυσαναλογία με τον επιδιωκόμενο σκοπό του, που είναι η διαπίστωση της τεχνικής και επαγγελματικής επάρκειας των διαγωνιζομένων να εκτελέσουν την προς ανάθεση σύμβαση, δεδομένου και του ότι δεν αποδεικνύεται ότι ο σκοπός του αυτός δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί εξίσου αποτελεσματικά με λιγότερο περιοριστικό για την ανάπτυξη του ανταγωνισμού τρόπο. Κατά συνέπεια, συντρέχει, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, παράβαση των γενικών αρχών του ανταγωνισμού και της ίσης μεταχείρισης μεταξύ των σχετικώς δραστηριοποιούμενων οικονομικών φορέων (περιορισμό στην άσκηση θεμελιωδών ελευθεριών του δικαίου της ΕΕ). β)  Κατά το μέρος που το κριτήριο αυτό προβλέπει ότι οι απαιτούμενες από αυτό συμβάσεις, στην εκτέλεση των οποίων οι διαγωνιζόμενοι οικονομικοί φορείς απαιτείται να έχουν εμπειρία, πρέπει να έχουν αντισυμβαλλόμενους (αποδέκτες - παραλήπτες) αποκλειστικώς φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα (νπδδ, ΟΤΑ, ΔΕΥΑ και λοιπούς φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα), συναρτά χωρίς την επίκληση οποιουδήποτε σοβαρού λόγου δημοσίου συμφέροντος την παραδεκτή συμμετοχή στον διαγωνισμό με την απαίτηση εμπειρίας στην εκτέλεση προηγούμενων όμοιων με την προς ανάθεση συμβάσεων που έχουν συναφθεί μόνο με φορείς του ευρύτερου δημοσίου τομέα. Έτσι, όμως, περιορίζει υπέρμετρα (αδικαιολόγητα), σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, την άσκηση των θεμελιωδών ελευθεριών του δικαίου της ΕΕ, και ιδιαιτέρως των αρχών της ίσης μεταχείρισης και του ελεύθερου ανταγωνισμού μεταξύ των ενδιαφερόμενων για συμμετοχή στον διαγωνισμό σχετικώς δραστηριοποιούμενων οικονομικών φορέων. Σε κάθε δε περίπτωση το επίμαχο κριτήριο αποκλείει αδικαιολόγητα, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, ειδικώς οικονομικούς φορείς προερχόμενους από άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, δοθέντος ότι το ενωσιακό δίκαιο σκοπεί, μεταξύ άλλων, στην ενίσχυση της οικονομικής συνοχής και του ανταγωνισμού και στον συντονισμό, ως προς τη διάκριση μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου, των διάφορων εθνικών νομικών συστημάτων, με συνέπεια να μην υιοθετεί ως προς την απόδειξη της εμπειρίας των προσφερόντων στο Μέρος II του Παραρτήματος XII του Προσαρτήματος A΄ του ν. 4412/2016 διακρίσεις μεταξύ αντισυμβαλλομένων δημόσιων ή ιδιωτικών παραληπτών - αποδεκτών των οικείων συμβάσεων που αποδεικνύουν τη σχετική εμπειρία αλλά να ορίζει ότι σε περίπτωση που για την απόδειξη της σχετικής τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας (εμπειρίας) απαιτείται από κριτήριο επιλογής κατάλογος όμοιων με την προς ανάθεση προμηθειών (συμβάσεων προμηθειών), που να έχουν πραγματοποιηθεί κατά την τελευταία τριετία ή και για περισσότερα έτη, όπως εν προκειμένω, οι σχετικές συμβάσεις (προμήθειες) μπορούν να έχουν αποδέκτη – παραλήπτη είτε δημόσιο (του δημοσίου τομέα) είτε ιδιωτικό (του ιδιωτικού τομέα) φορέα. 

Εργασιες κοπής αγριόχορτων της Δ.Ε...(..) Με τα δεδομένα αυτά, πρέπει να γίνουν δεκτά το εξής:Α. Ο β) λόγος διαφωνίας πρέπει να απορριφθεί, καθώς το πρωτογενές αίτημα ..της Διεύθυνσης .., αναρτήθηκαν στο ΚΗΜΔΗΣ στις ... και ... αντίστοιχα, πριν τη δημοσίευση της διακήρυξης (...) , η δε εκ νέου δημοσίευσή τους στις 19.6.2017, η οποία εσφαλμένα θεωρήθηκε ως η αρχική, έγινε για την εκπλήρωση της υποχρέωσης καταχώρισης στην επικαιροποιημένη φόρμα του ΚΗΜΔΗΣ.Ο γ) λόγος διαφωνίας πρέπει να απορριφθεί, διότι η παραβίαση του άρθρου 12. Β.2.α. περί υποχρέωσης προσκόμισης αποσπάσματος ποινικού μητρώου έκδοσης εντός του τελευταίου τριμήνου από την πρόσκληση υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης, κρίνεται μη ουσιώδης εν προκειμένω, δεδομένου ότι αφενός προσκομίσθηκε αρχικά απόσπασμα ποινικού μητρώου, έστω και προγενέστερης του τριμήνου έκδοσης, αφετέρου ο ανάδοχος υπέβαλε συμπληρωματικά το 185271/13.7.2017 αντίγραφο ποινικού μητρώου. Περαιτέρω, τα πιστοποιητικά φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας έπρεπε να βρίσκονται σε ισχύ κατά την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού (29.5.2017) σύμφωνα με το άρθρο 12.2.β. της Διακήρυξης και όχι κατά το χρονικό σημείο υπογραφής της σύμβασης (11.7.2017), επομένως τα άνω πιστοποιητικά των οποίων η ισχύς έληξε στις 10.7.2017 και 30.6.2017, ήταν έγκυρα κατά το κρίσιμο χρονικό σημείο.Ο δ) λόγος διαφωνίας πρέπει επίσης να απορριφθεί, διότι νομίμως ο Δήμος προέβη σε ξεχωριστές αναθέσεις για κοπή αγριοχόρτων και στον επιμερισμό τους ανά δημοτική ενότητα κατ’ εφαρμογή του άρθρου 6 παρ. 14 του ν. 4071/2012, δεδομένου ότι αποσκοπούν στην κάλυψη αναγκών διαφορετικών δημοτικών ενοτήτων του Δήμου, ακολουθήθηκε εξαρχής η διαδικασία αναγραφής ξεχωριστών ανά Δημοτική Ενότητα πιστώσεων στον προϋπολογισμό του έτους 2017, Ο α) λόγος διαφωνίας όμως είναι βάσιμος. Τούτο διότι ο αποκλεισθείς υποψήφιος …. συμπεριέλαβε στο φάκελο των δικαιολογητικών συμμετοχής το ΤΕΥΔ, συμπληρωμένο προσηκόντως ως προς την καταλληλότητα και τεχνική και επαγγελματική του ικανότητα για τη διεκπεραίωση των υπό ανάθεση υπηρεσιών, ανταποκρινόμενος στην υποχρέωση του σύμφωνα με το άρθρο 6 της διακήρυξης. Δεν όφειλε δε να συμπεριλάβει στον εν λόγω φάκελο άδεια άσκησης επαγγέλματος ή βεβαιώσεις περί εκτέλεσης έργων πρασίνου της τελευταίας διετίας, καθώς η υποχρέωση προσκόμισης αυτών ανακύπτει στο στάδιο της κατακύρωσης του διαγωνισμού,,(..)η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί. 

Παροχή υπηρεσιών αντιπλμμυρικών έργων...ζητείται η ανάκληση της 482/2020 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Αναφορικά, τέλος, με το ζήτημα της μη ορθής συμπλήρωσης του ΕΕΕΣ από την παρεμβαίνουσα ατομική επιχείρηση υπό την ειδικότερη έκφανση της μη δήλωσης υπό τη μορφή καταλόγου των κυριότερων εκτελεσθεισών από αυτήν συναφών συμβάσεων με συμπερίληψη της περιγραφής, του αντίστοιχου ποσού, της χρονικής διάρκειας και του αποδέκτη (δημόσιου ή ιδιωτικού) κάθε σύμβασης, το Τμήμα κρίνει ότι από το περιεχόμενο τόσο της οικείας διακήρυξης όσο και του εντύπου του ΕΕΕΣ συνάγεται σαφώς ότι, προκειμένου οι οικονομικοί φορείς να αποδείξουν προκαταρκτικώς, κατά την υποβολή της προσφοράς τους, τη ζητούμενη από τη διακήρυξη εμπειρία τεχνικής και επαγγελματικής τους ικανότητας, πρέπει να συμπληρώσουν το οικείο πεδίο του ΕΕΕΣ (μέρος IV, ενότητα Γ Τεχνικής και επαγγελματική ικανότητα), παραθέτοντας κατάλογο με τις εκτελεσθείσες συμβάσεις κατά την τελευταία τριετία με περιγραφή σε εκάστη εξ αυτών του αντικειμένου της και μνεία της ημερομηνίας και του αποδέκτη της. Μεταγενεστέρως, ο αναδειχθείς προσωρινός ανάδοχος οφείλει να προσκομίσει, στο πλαίσιο της κύριας απόδειξης, κατά το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, τα προσδιοριζόμενα από την οικεία διακήρυξη δικαιολογητικά (βλ. ΣτΕ Ε.Α. 145/2019, ΔΕφΑθ 13/2021, 122/2020). Η δε ως άνω δήλωση υπό τη μορφή καταλόγου των ανωτέρω στοιχείων στο ΕΕΕΣ προβλέπεται ρητώς και ουδεμία ασάφεια υφίσταται ως προς την υποχρέωση αυτή. Επομένως, το ΕΕΕΣ συμπληρώθηκε κατά τούτο ελλιπώς από την παρεμβαίνουσα. Εντούτοις, το Τμήμα λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή αφενός μεν προέβη έστω και σε ελλιπή συμπλήρωση του πεδίου του μέρος IV της ενότητας Γ του ΕΕΕΣ, χωρίς να αφήσει κενά, αφετέρου δε ότι κατά το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης κατέθεσε πλήρη αποδεικτικά στοιχεία πλήρωσης των κριτηρίων τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας, κρίνει ότι η ως άνω πλημμέλεια είναι επουσιώδης. Επομένως, και ο δεύτερος λόγος ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτός. Κατ’ ακολουθίαν, η ένδικη προσφυγή και η υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η 482/2020 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να επιτραπεί η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών αναφορικά με «Αντιπλημμυρικά έργα ΠΕΗ - Καθαρισμοί ρευμάτων εντός περιοχών ...» μεταξύ του προσφεύγοντος Ο.Τ.Α. Β΄ βαθμού και της παρεμβαίνουσας ατομικής επιχείρησης.Ανακαλεί την 482/2020 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Προμήθεια καυσίμων και λιπαντικών...Με δεδομένα αυτά και την εκδοθείσα πριν από τις 30.11.2020 (αρχική ημερομηνία υποβολής του φακέλου της ελεγχόμενης προμήθειας στο Ελεγκτικό Συνέδριο για έλεγχο) βεβαίωση του Δημάρχου .... ότι δεν έχουν ασκηθεί και δεν εκκρεμούν ενστάσεις, προσφυγές και ένδικα βοηθήματα κατά των πράξεων της ανωτέρω διαγωνιστικής διαδικασίας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: Μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, ορίστηκε στην ανωτέρω διακήρυξη του διαγωνισμού ανάθεσης της ελεγχόμενης προμήθειας ως κριτήριο ποιοτικής επιλογής ως προς την τεχνική και επαγγελματική ικανότητα των διαγωνιζόμενων οικονομικών φορέων ειδικώς για τις Ομάδες 1, 2 και 3, που αφορούν στην προμήθεια πετρελαίου κίνησης, αμόλυβδης βενζίνης και πετρελαίου θέρμανσης, αντίστοιχα, η εκτέλεση τουλάχιστον τριών (3) συμβάσεων προμήθειας των αντίστοιχων καυσίμων αποκλειστικώς σε φορείς του δημοσίου κατά τη διάρκεια της τελευταίας τριετίας (βλ. σκέψη 8), χωρίς να γίνεται επίκληση οποιουδήποτε λόγου δημοσίου συμφέροντος που να επιβάλει την απόκτηση της ανωτέρω εμπειρίας μόνο στο πλαίσιο σχετικών συμβάσεων με φορείς του δημοσίου και όχι και στο πλαίσιο σχετικών συμβάσεων με φορείς του ιδιωτικού τομέα, σε δυσαναλογία με τον επιδιωκόμενο σκοπό της εκτέλεσης των σχετικών συμβάσεων από τεχνικά και επαγγελματικά έμπειρους αναδόχους, δεδομένου ότι κάλλιστα αυτοί θα μπορούσαν να έχουν αποκτήσει τη σχετική εμπειρία συμβαλλόμενοι με φορείς του ιδιωτικού τομέα, κατά υπέρμετρο περιορισμό του ελεύθερου ανταγωνισμού και σε αντίθεση προς τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και της διαφάνειας του Δικαίου της ΕΕ για τις δημόσιες συμβάσεις. Και τούτο παρότι, αντιθέτως, ως κριτήριο ποιοτικής επιλογής των διαγωνιζόμενων οικονομικών φορέων για την Ομάδα 4, που αφορά στην προμήθεια λιπαντικών και αντιψυκτικών, τέθηκε η προμήθεια λιπαντικών σε οποιουσδήποτε παραλήπτες είτε του δημόσιου είτε του ιδιωτικού τομέα κατά την τελευταία διετία, αποδεικνυόμενη με την υποβολή ως δικαιολογητικών κατακύρωσης από τον ανάδοχο της Ομάδας 4 καταλόγου με τις κυριότερες παραδόσεις (πωλήσεις) λιπαντικών από αυτόν κατά την τελευταία διετία και με τους αντίστοιχους παραλήπτες (άρθρο 15.2 περ. 9 του Παραρτήματος Α΄ της διακήρυξης και περ. 1 και 4 των 15168/19.5.2020 διευκρινίσεων επί όρων της διακήρυξης, που δόθηκαν από την Προϊσταμένη του Τμήματος Προμηθειών και Διαχείρισης Υλικού του ως άνω Δήμου, σε απάντηση σχετικών ερωτημάτων της ...., και αναρτήθηκαν στον ελεύθερα προσβάσιμο χώρο της διαδικτυακής πύλης του ΕΣΗΔΗΣ για τον ως άνω διαγωνισμό, που ειδικά για την Ομάδα 4 έχει συστημικό αριθμό 90758).

Λειτουργία και συντήρηση εγκαταστάσεων:ζητείται η ανάκληση της 194/2021 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου(....)Τέλος, ως προς την τέταρτη διαπιστωθείσα από το Κλιμάκιο πλημμέλεια (σκ. 8.Ε της προσβαλλόμενης), το Δικαστήριο κρίνει ότι, ενόψει του εξειδικευμένου χαρακτήρα της προς ανάθεση υπηρεσίας, όπως το αντικείμενό της εξειδικεύεται ανωτέρω (βλ. σκ. 6), τόσο η εμπειρία του αναδόχου όσο και η επαγγελματική του δραστηριότητα, η δυνατότητά του να ανταποκριθεί στην καλή εκτέλεση της σύμβασης, η οργάνωσή του, ο τεχνικός εξοπλισμός του και τα μέτρα που λαμβάνει για την εξασφάλιση της ποιότητας των υπηρεσιών που παρέχει, παρίστανται, υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες και τη φύση της συγκεκριμένης σύμβασης, κριτήρια πρόσφορα τόσο για τον έλεγχο της καταλληλότητας των υποψηφίων όσο και για τον έλεγχο της ποιότητας των υπηρεσιών που αυτοί πρόκειται να προσφέρουν. Συνεπώς, νομίμως τέθηκαν και ως κριτήρια ανάθεσης (άρθρο 2.3.1 της διακήρυξης), καθώς συνάπτονται άρρηκτα με τον τρόπο παροχής της συγκεκριμένης προς ανάθεση υπηρεσίας, αποτελώντας προϋπόθεση για την ποιοτική εκτέλεσή της (βλ. σκ. 21). Τα ανωτέρω αποδεικνύονται και από την περιεχόμενη στο σχετικό πρακτικό της Επιτροπής του Διαγωνισμού αιτιολογία, όπως αυτή συμπληρώθηκε με το 3414/25.5.2021 έγγραφο της Επιτροπής Διαγωνισμού, για τη βαθμολόγηση του κριτηρίου αυτού, με την οποία αναδεικνύονται τα ποιοτικά στοιχεία της προσφοράς του υποψηφίου και η ικανότητα αυτού να διεκπεραιώσει αξιόπιστα τη σύμβαση. Εξάλλου, στον εν λόγω διαγωνισμό συμμετείχε και αξιολογήθηκε ένας μόνος υποψήφιος, συνεπώς ουδόλως αυτός ευνοήθηκε έναντι άλλων, ως εκ της βαθμολόγησής του στο εν λόγω κριτήριο.Δεν ανακαλεί την 194/2021 πράξη του Ζ ́ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΣ/ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜ/1978/2021