ΕΣ/ΤΜ.6/1245/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Συντήρηση - επισκευή σχολείων...ζητείται η ανάκληση της 587/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη υπό στοιχείο ΙΙ), το Τμήμα κρίνει ότι μη νομίμως κλήθηκε η εργολήπτρια ....να συμπληρώσει την παράλειψή της να δηλώσει στο σχετικό πεδίο του υποβληθέντος από αυτή Τ.Ε.Υ.Δ. (Μέρος IV. Β. πεδίο 6.) ότι δεν υπερβαίνει τα ανώτατα επιτρεπτά όρια ανεκτέλεστου υπολοίπου εργολαβικών συμβάσεων, όπως ορίζονται στο άρθρο 20 παρ. 4 του ν. 3669/2008 (βλ. άρθρο 22.Γ της εν λόγω διακήρυξης), παρά τα όσα περί του αντιθέτου αβάσιμα υποστηρίζουν o αιτών και η παρεμβαίνουσα. Και τούτο, διότι η ως άνω (1η κατά σειρά μειοδοσίας) υποψήφια, κατά την υποβολή, ηλεκτρονικά, του προβλεπόμενου από το άρθρο 79 παρ. 4 του ν. 4412/2016 ΤΕΥΔ, παρέλειψε να συμπληρώσει, στο πεδίο 6 των κριτηρίων επιλογής ΙV. Β αυτού, την απαιτούμενη από τη διακήρυξη δήλωση, ώστε να προαποδείξει ότι πληρούσε το συγκεκριμένο κριτήριο οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας, κατά παράβαση του σχετικού, συμβατού με τα ισχύοντα κατά το επίδικο χρονικό διάστημα πρότυπα τεύχη (βλ. απόφαση Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. .....2017), όρου της διακήρυξης (βλ. άρθρα 22, 22.Γ και 23.1 αυτής). Η παράλειψη δε αυτή επιφέρει τον αποκλεισμό της από τη συνέχεια του διαγωνισμού (βλ. άρθρο 91 παρ. 1 α΄και β΄του ν. 4412/2016), αφού δεν συνιστά “ασάφεια”, όπως εσφαλμένως τη χαρακτηρίζει η παρεμβαίνουσα, ούτε μπορεί να θεωρηθεί “επουσιώδης πλημμέλεια” ή “πρόδηλο εκ παραδρομής σφάλμα”, ώστε να επιδέχεται συμπλήρωση κατά το άρθρο 102 του ν. 4412/2016, καθώς προϋπέθετε την αντικατάσταση του υποβληθέντος από αυτή ΤΕΥΔ, όσον αφορά το επίμαχο πεδίο, με τη δήλωση, το πρώτον, ότι πληροί το συγκεκριμένο κριτήριο επιλογής (βλ. Ελ. Συν. VI Τμ. 2244/2017, Ε΄ Κλιμ. 519/2017, 106, 519, 832/2018, 250/2019). Κατά τις διατάξεις δε του άρθρου 102 του ν. 4412/2016 (βλ. και άρθρο 9 της διακήρυξης), ερμηνευόμενες σύμφωνα με την αρχή της τυπικότητας που διέπει τις διαδικασίες για την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων (Ελ. Συν. VI Τμ. 482/2018), η συμπλήρωση ή η διευκρίνιση εγγράφων δεν επιτρέπεται να έχει ως συνέπεια τη μεταγενέστερη αντικατάσταση των εγγράφων που έχουν κατατεθεί κατά τους όρους της διακήρυξης και μάλιστα, όπως εν προκειμένω, του ήδη υποβληθέντος ΤΕΥΔ, ήτοι του ουσιώδους εκείνου δικαιολογητικού συμμετοχής, το οποίο, σύμφωνα με το άρθρο 79 του ν. 4412/2016, επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης και λειτουργεί ως προκαταρκτική απόδειξη ότι ο εν λόγω υποψήφιος πληροί τις προϋποθέσεις συμμετοχής και τα κριτήρια επιλογής, που ορίζονται στην οικεία διακήρυξη και στην κείμενη νομοθεσία (βλ. Ελ. Συν. Τμ. Μείζονος – Επταμελούς Σύνθεσης 1351/2018, VI Tμ. 2244/2017, 844, 955, 1322/2018). Εξάλλου, ως προς την επίμαχη έλλειψη του υποβληθέντος ΤΕΥΔ δεν ασκεί οιαδήποτε επιρροή το γεγονός ότι η παρεμβαίνουσα είχε συμπληρώσει στο Μέρος IV αυτού - με θετική απάντηση («Ναι») - το πεδίο «α. Γενική ένδειξη για όλα τα κριτήρια επιλογής», καθώς η συμπλήρωση αυτή δεν δύναται να αντικαταστήσει την υποχρέωση αναλυτικής συμπλήρωσης των ειδικότερων τμημάτων του Μέρους IV. Και τούτο, διότι αφενός μεν η δυνατότητα συμπλήρωσης μόνο του πεδίου α. του Μέρους IV δεν προβλεπόταν ρητά στη διακήρυξη, αφετέρου δε στο επίμαχο πεδίο 6 του Μέρους IV. Β του ΤΕΥΔ, η παρεμβαίνουσα - ως εγγεγραμμένη στο ΜΕΕΠ - όφειλε, σύμφωνα με το άρθρο 22.Γ της διακήρυξης, να δηλώσει τη μη υπέρβαση του ανωτάτου επιτρεπτού ορίου ανεκτέλεστου υπολοίπου εργολαβικών συμβάσεων, η οποία δεν δύναται να συναχθεί από άλλα σημεία του ΤΕΥΔ, ούτε να συμπληρωθεί εκ των υστέρων. Κατόπιν αυτών, όπως ορθά κρίθηκε με την προσβαλλόμενη, μη νομίμως ο αιτών Δήμος κάλεσε, μέσω της διαδικασίας των διευκρινίσεων (άρθρ. 102 του ν. 4412/2016), την παρεμβαίνουσα εργολήπτρια σε συμπλήρωση του υποβληθέντος από αυτή ΤΕΥΔ, προς κάλυψη της προαναφερθείσας έλλειψής του, και δεν την απέκλεισε από τη συνέχεια του διαγωνισμού, με συνέπεια να υφίσταται κατά την ελεγχόμενη διαδικασία ουσιώδης νομική πλημμέλεια, η οποία εμποδίζει την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης. Τέλος, ο ισχυρισμός του αιτούντος περί συνδρομής συγγνωστής πλάνης των οργάνων του, τα οποία, όπως προβάλλεται, θεώρησαν ότι μπορούσαν να καλέσουν την παρεμβαίνουσα να συμπληρώσει το εν λόγω πεδίο του ΤΕΥΔ, αφού αυτή είχε δηλώσει σε άλλο πεδίο του ΤΕΥΔ ότι πληροί όλα τα απαιτούμενα κριτήρια επιλογής, πρέπει να απορριφθεί, διότι η υποχρέωση αναλυτικής συμπλήρωσης των ειδικότερων τμημάτων του Μέρους IV ήταν σαφής, δεδομένου ότι, όπως ρητά αναφέρεται στο ίδιο το ΤΕΥΔ, το πεδίο «α. Γενική ένδειξη για όλα τα κριτήρια επιλογής» πρέπει να συμπληρώνεται μόνο όταν αυτό προβλέπεται από τη διακήρυξη (βλ. και σελ. 23 της Κ.Ο. 23 της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.), ενώ, περαιτέρω, η νομολογία του Δικαστηρίου επί του θέματος αυτού είναι πάγια (βλ. Ελ. Συν. VI Τμ. 2244/2017, Ε΄ Κλιμ. 519/2017, 106, 519, 832/2018, 250/2019). Ομοίως, ο προβαλλόμενος από το Δήμο ισχυρισμός περί συνδρομής λόγων υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος για την άμεση υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης, αναγομένων στην ανάγκη συντήρησης και επισκευής των σχολείων πριν από την έναρξη του νέου σχολικού έτους 2019 – 2020, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, δοθέντος ότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας στις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων (Ελ. Συν. VI Τμ. 1605, 2227/2016, 668/2017, 482/2018, 979/2019), σε κάθε δε περίπτωση ο διαγωνισμός κατέληξε στη σύνταξη πίνακα μειοδοσίας, από τον οποίο μπορεί να επιλεγεί υποψήφιος ανάδοχος.Αποφαίνεται ότι η 587/2019 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν πρέπει να ανακληθεί.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤ.ΣΥΝΘ/1649/2020
Εκτέλεση έργου..ζητείται η αναθεώρηση της 644/2020 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Επιπλέον, η διατύπωση του σχετικού πεδίου του Μέρους IV, ενότητα Γ του Τυποποιημένου Εντύπου Υπεύθυνης Δήλωσης περί δήλωσης της τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας είναι γενική και δεν έχει υποστεί την κατάλληλη επεξεργασία, ώστε να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της συγκεκριμένης διακήρυξης. Ειδικότερα, δεν αναφέρει τα προσδιοριζόμενα στο άρθρο 22.Δ της διακήρυξης στοιχεία της κρίσιμης περιόδου αναφοράς (πενταετία) και του είδους των έργων που πρέπει οι υποψήφιοι να δηλώσουν ότι έχουν εκτελέσει κατά την περίοδο αυτή. Ως εκ τούτου, το πεδίο αυτό δεν έχει την απαιτούμενη σαφήνεια, ώστε ένας μέσος επιμελής υποψήφιος να είναι βέβαιος για την απαίτηση συμπλήρωσης του πεδίου αυτού. Η ύπαρξη ασάφειας ως προς την επίμαχη απαίτηση δήλωσης προηγούμενων έργων αποδεικνύεται, άλλωστε, από το γεγονός ότι οι μισές από της συμμετέχουσες στο διαγωνισμό εργοληπτικές επιχειρήσεις δεν συμπλήρωσαν το πεδίο αυτό. Συνεπώς, εν προκειμένω η διακήρυξη ενείχε ασάφεια ως προς την ύπαρξη ή μη υποχρέωσης των υποψηφίων να συμπληρώσουν στο δεύτερο πεδίο του Μέρους ΙV, Ενότητα Γ του Τυποποιημένου Εντύπου Υπεύθυνης Δήλωσης κατάλογο εκτελεσθέντων έργων και η αιτούσα, η οποία όπως αποδεικνύεται διέθετε την ζητούμενη εμπειρία, ευλόγως πλανήθηκε ως προς την υποχρέωση αυτή. Εξάλλου, η διαπιστωθείσα ασάφεια δεν μπορεί να αποβεί σε βάρος των υποψηφίων, καθώς το γεγονός αυτό θα ήταν αντίθετο με την αρχή της αναλογικότητας, που κατά το άρθρο 18 του ν. 4412/2016 διαπνέει τη διενέργεια των διαγωνιστικών διαδικασιών για την ανάθεση των δημοσίων συμβάσεων. Ως εκ τούτου, προς άρση της ασάφειας που η ίδια δημιούργησε, η αναθέτουσα αρχή νομίμως κάλεσε κατ’ άρθρο 102 του ν. 4412/2016 την αιτούσα, η οποία άλλωστε κάλυπτε τον σχετικό όρο τεχνικής ικανότητας, να συμπληρώσει το ανωτέρω πεδίο του Τυποποιημένου Εντύπου Υπεύθυνης Δήλωσης.Απορρίπτει την αίτηση αναθεώρησης
ΣΤΕ/1819/2020
ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ:«Παραχώρηση Άδειας Λειτουργίας Επιχείρησης Καζίνο (ΕΚΑΖ) ευρέoς φάσματος δραστηριοτήτων στον Μητροπολιτικό Πόλο Ελληνικού - Αγίου Κοσμά»(...)Επειδή, με το δικόγραφο προσθέτων λόγων η αιτούσα επικαλείται ότι συνέτρεχε νόμιμος λόγος αποκλεισμού της προσφοράς της παρεμβαίνουσας ενώσεως προσώπων, εφ’ όσον από την από 24.4.2020 έκθεση πιστοληπτικής αξιολογήσεως του διεθνούς οργανισμού Moody’s και την από 28.4.2020 γνώμη του καθηγητή του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Γ.Σ. προέκυπτε δυσμενής κατάταξη στο κριτήριο της χρηματοοικονομικής επάρκειας για την δανείζουσα χρηματοπιστωτική και τεχνική ικανότητα στην παρεμβαίνουσα ένωση προσώπων εταιρεία ... ... ... .... Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος, διότι τα στοιχεία, στα οποία στηρίζεται και τα οποία περιέχουν εκτίμηση της οικονομικής καταστάσεως της επιχειρήσεως, στην τεχνική και επαγγελματική ικανότητα της οποίας στηρίζεται η παρεμβαίνουσα ένωση -πέραν του ότι δεν περιλαμβάνονται στα προβλεπόμενα από την Διακήρυξη του επίδικου διαγωνισμού ως δυνάμενα να προσκομισθούν και να ληφθούν υπόψη στο πλαίσιο της διαδικασίας διενέργειάς του στοιχεία- είναι πολύ μεταγενέστερα της ημερομηνίας υποβολής των προσφορών (4.10.2019), λαμβάνουν υπόψη νεότερα δεδομένα και προσκομίσθηκαν το πρώτον ενώπιον του Δικαστηρίου.Απορρίπτει την κρινόμενη αίτηση.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/40/2020
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου συμβάσεως με αντικείμενο την «Προμήθεια και εγκατάσταση δικτυακού εξοπλισμού και λογισμικού για το δίκτυο τηλεματικής του …»(....)Το πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού για την τεχνική αξιολόγηση της προσφοράς της εταιρείας «… Α.Ε.», δεν έχει αιτιολογηθεί νομίμως, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 86 παρ. 11 και 13 του ν. 4412/2016 και 2.3.1 της οικείας διακήρυξης, δεδομένου ότι σε αυτό απλώς παρατίθενται βαθμοί στα κριτήρια αξιολόγησης χωρίς να υπάρχει λεκτική διατύπωση, έστω και συνοπτική, της κρίσης της Επιτροπής Διαγωνισμού και συγκεκριμένα αξιολόγηση της προσφοράς ανά κριτήριο.Κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης μεταξύ του … και της εταιρείας «… A.E.», με αντικείμενο την προμήθεια και εγκατάσταση νέου δικτυακού υλικού/λογισμικού για το …
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/645/2020.
ΕΑΔΗΣΥ/1388/1389/2023
Συνεπεία των ανωτέρω, τα όσα περί αντιθέτου ισχυρίζεται η παρεμβαίνουσα πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα. Επειδή, τούτων δοθέντων, αβασίμως ισχυρίζεται εν προκειμένω ο αναθέτων φορέας στο έγγραφο των απόψεων του ότι «σωστά οι υποψήφιοι οικονομικοί φορείς συμπλήρωσαν μόνο το πεδίο α: Γενική ένδειξη για όλα τα κριτήρια επιλογής, όπως ρητά δηλώθηκε από την Αναθέτουσα Αρχή», διότι από κανένα σημείο της διακήρυξης δεν προκύπτει ότι οι συμμετέχοντες, προκειμένου για την άρτια και σύμφωνη με το κανονιστικό πλαίσιο της διακήρυξης, υποβολή της προσφοράς τους, έπρεπε να δηλώσουν στο ΕΕΕΣ τους και στο σχετικό πεδίο ότι καλύπτουν την γενική ένδειξη για τα κριτήρια επιλογής και ουδέν έτερο. Επισημαίνεται συναφώς ότι η χρήση της ως άνω γενικής ένδειξης εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής επιτρέπεται μόνο εφόσον η τελευταία έχει δηλώσει ρητά στη σχετική διακήρυξη ή στην πρόσκληση ή στα λοιπά έγγραφα της σύμβασης, ότι οι οικονομικοί φορείς συμπληρώνουν μόνο την ενότητα α “Γενική ένδειξη για όλα τα κριτήρια επιλογής” (βλ. Κατευθυντήρια Οδηγία 23 της ΕΑΑΔΗΣΥ). Αντιθέτως, ως αναλυτικά παρατέθηκε στις αμέσως προηγούμενες σκέψεις της παρούσας, η υπόψη διακήρυξη εμπεριέχει σαφείς όρους και απαιτήσεις ως προς την κάλυψη των κριτηρίων επιλογής τα οποία και θα πρέπει να δηλώνονται στο ΕΕΕΣ από τους συμμετέχοντες, προκειμένου να επιτυγχάνεται η προσήκουσα προαπόδειξη, κατά το στάδιο της υποβολής της προσφοράς. Επομένως, εκ των ανωτέρω συνάγεται ότι ο αναθέτων φορέας έπρεπε, κατά δέσμια αρμοδιότητα αυτής, να αποκλείσει την προσφορά της παρεμβαίνουσας και της έτερης, δεύτερης στη σειρά μειοδοσίας διαγωνιζόμενης, λόγω παράλειψης προαπόδειξης δια των υποβληθέντων ΕΕΕΣ τους, της πλήρωσης του κριτηρίου του όρου 22Γ της οικείας διακήρυξης.
ΑΕΠΠ/1/2021
Ανάθεση σύμβασης έργου...Με τα δεδομένα αυτά, όμως, η εν θέματι προσφορά παρέβη τη σχετική απαίτηση της διακήρυξης, κατά παράβαση της αρχής της δεσμευτικότητας των όρων της διακήρυξης (βλ. και ΑΕΠΠ 931/2020). Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η παράλειψη του οικονομικού φορέα ««...» » να παραθέσει στο συγκεκριμένο πεδίο τα πιστοποιητικά στα οποία βασίστηκε η εγγραφή του στο ΜΕΕΠ δεν δύναται να αναπληρωθεί εκ των υστέρων, στο πλαίσιο της διαδικασίας του άρθρου 102 του Ν. 4412/2016, αφού η συμπλήρωση ή η διευκρίνιση εγγράφων δεν επιτρέπεται να έχει ως συνέπεια μεταγενέστερη αντικατάσταση εγγράφων που έχουν υποβληθεί σύμφωνα με τους όρους της προκήρυξης και μάλιστα, όπως εν προκειμένω, του ΤΕΥΔ δηλαδή, του ουσιώδους εκείνου δικαιολογητικού συμμετοχής το οποίο, σύμφωνα με το άρθρο 79 του ν. 4412/2016, επέχει θέση υπευθύνου δηλώσεως, με τις συνέπειες του ν. 1599/1986, και λειτουργεί ως προκαταρκτική απόδειξη ότι ο εν λόγω οικονομικός φορέας πληροί τις προϋποθέσεις συμμετοχής και τα κριτήρια ποιοτικής επιλογής που ορίζονται στην οικεία προκήρυξη και στην κείμενη νομοθεσία. Τούτων δοθέντων, δεκτός ως βάσιμος κρίνεται και ο δεύτερος λόγος προσφυγής και η προσβαλλόμενη απόφαση πρέπει να ακυρωθεί κατά το μέρος με το οποίο έκανε δεκτή την προσφορά του οικονομικού φορέα ««...» », παρά τη διαπιστωθείσα ως άνω ουσιώδη πλημμέλεια του υποβληθέντος από αυτόν ΤΕΥΔ.
ΕΣ/ΤΜ.6/1254/2019
Συντήρηση και βελτίωση οδικού άξονα...ζητείται η ανάκληση της 589/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω δεκτά, η μη υποβολή, από την εταιρεία ...., ορθώς και πλήρως συμπληρωμένης υπεύθυνης δήλωσης, αποτελούσε ουσιώδη απόκλιση της προσφοράς της από τους όρους και τον τύπο υποβολής της σύμφωνα με τη διακήρυξη, ενώ και η παράλειψη δήλωσης περί της μη υπέρβασης των ανώτατων επιτρεπόμενων ορίων ανεκτέλεστου υπολοίπου εργολαβικών συμβάσεων, σύμφωνα με τον αντίστοιχο αρκούντως σαφή όρο της διακήρυξης, συνιστούσε ουσιώδη έλλειψη της προσφοράς της ...., που δεν μπορούσε, κατά παρέκκλιση του κανόνα της προαπόδειξης που εισάγεται με το άρθρο 79 του ν. 4412/2016, να αναπληρωθεί από τα υποβληθέντα από αυτήν δικαιολογητικά ή την καταφατική απάντηση στη γενική ένδειξη «για όλα τα κριτήρια επιλογής» του Μέρους IV της δήλωσης, δεδομένου ότι στη διακήρυξη δεν δηλωνόταν ρητώς ότι οι ενδιαφερόμενοι οικονομικοί φορείς μπορούσαν να συμπληρώσουν μόνον τη γενική αυτή ένδειξη χωρίς να υποχρεούνται να συμπληρώσουν οποιαδήποτε άλλη ενότητα του Μέρους IV, ενώ στο οικείο τυποποιημένο έντυπο της υπεύθυνης δήλωσης υπήρχε ειδικό πεδίο που αφορούσε στις «λοιπές οικονομικές ή χρηματοοικονομικές απαιτήσεις οι οποίες (ενδέχεται να) έχουν προσδιοριστεί στη σχετικής διακήρυξη», το οποίο, όπως ρητώς διευκρινίζεται και με την προαναφερόμενη κατευθυντήρια οδηγία 23 της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων, συμπληρώνεται αναφορικά και με την μη υπέρβαση των ανώτατων επιτρεπτών ορίων ανεκτέλεστου υπολοίπου εργολαβικών συμβάσεων. Η έλλειψη δε αυτή δεν μπορούσε να συμπληρωθεί, σύμφωνα με το άρθρο 102 του ν.4412/2016, καθόσον θα επρόκειτο για συμπλήρωση μη ορθώς υποβληθέντος, κατά τη διακήρυξη δικαιολογητικού, που έφερε ουσιώδεις ελλείψεις κατά το περιεχόμενο του, σχετικά με την ικανότητα συμμετοχής της ως άνω εταιρείας στον επίμαχο διαγωνισμό, και επέφερε, ως εκ τούτου, υποχρεωτικά τον αποκλεισμό της από τη συνέχεια του διαγωνισμού (βλ. Ε.Σ. VI 2244/2017), τα περί του αντιθέτου δε προβαλλόμενα από τις αιτούσες, ότι επρόκειτο περί τυπικής ελλείψεως που μπορούσε, ενόψει και των αρχών της χρηστής διοίκησης και της καλής πίστης, να συμπληρωθεί – διευκρινισθεί και δεν επιφέρει, ως εκ τούτου, τον αποκλεισμό από τη διαγωνιστική διαδικασία, είναι αβάσιμα και απορριπτέα.(...)Κατά συνέπεια, οι κρινόμενες αιτήσεις πρέπει να απορριφθούν και να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος, από την αιτούσα ανώνυμη εταιρεία «... ΑΤΕ», παραβόλου υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου (άρθρο 73 παρ.4 ν. 4129/2013).
ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤ.ΣΥΝΘ/1564/2019
ΕΣ/ΤΜ.6/1042/2019
Συντήρηση και αποκατάσταση βλαβών οδικού δικτύου...ζητείται η ανάκληση της 436/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει κατά πλειοψηφία ότι εν προκειμένω η συγγενική σχέση μεταξύ του Περιφερειάρχη .... και του ομορρύθμου εταίρου της αναδόχου εταιρείας δεν εμπίπτει στο υποκειμενικό πεδίο της παρ. 3 του άρθρου 24 του ν.4412/2016, αφού ο Περιφερειάρχης ... δεν μετείχε στην Οικονομική Επιτροπή, ήτοι το όργανο διοίκησης εκείνο που είναι αρμόδιο για την κατάρτιση των όρων, της διακήρυξης, ούτε μετείχε σε οποιοδήποτε άλλο στάδιο της διαδικασίας μέχρι τη κατακύρωση και συνακόλουθα δεν στοιχειοθετείται, υπό τις περιστάσεις της υπό κρίση υπόθεσης, παραβίαση των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των συμμετασχόντων. Συνεπεία τούτου ο υποψήφιος ανάδοχος δεν είχε ούτε υποχρέωση θετικής απάντησης στο σχετικό χωρίο του ΤΕΥΔ περί ύπαρξης ή μη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων, ούτε η αναθέτουσα αρχή όφειλε να εξετάσει αν υφίσταται, από μόνη την συγγενική σχέση των δύο προσώπων, τέτοια κατάσταση. Εξάλλου, το ποσοστό έκπτωσης που προσέφερε ο ανάδοχος, συγκρινόμενο τόσο με το προσφερόμενο από τους λοιπούς διαγωνιζόμενους όσο και με το προσφερόμενο από τους αναδόχους άλλων έργων της Περιφέρειας (βλ. σκέψη ΙΙΙ) δεν παρίστατο ασυνήθιστα υψηλό ούτε προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου ότι η διαμόρφωσή του σε αυτό το ύψος υπήρξε αποτέλεσμα αδιαφανών ενεργειών. Σε κάθε περίπτωση για την ανάθεση του ελεγχόμενου έργου διεξήχθη ηλεκτρονικός διαγωνισμός, που διασφαλίζει την τήρηση των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των συμμετασχόντων, και παράλληλα αποκλείει την περίπτωση πληροφόρησης των οικονομικών προσφορών των ανταγωνιστών πριν από την κατάθεση της οικονομικής προσφοράς του υποψηφίου αναδόχου ενώ διαπιστώνεται ότι δεν υπεβλήθησαν ενστάσεις από συνυποψήφιες εταιρείες. Συνακόλουθα, το ελεγχόμενο σχέδιο σύμβασης, στο οποίο αναφέρεται ως νόμιμος εκπρόσωπος της οικείας Περιφέρειας ο Περιφερειάρχης αυτής, δύναται να υπογραφεί νομίμως από την αρμόδιο Αντιπεριφερειάρχη. Μειοψήφησε η Σύμβουλος Ευαγγελία – Ελισάβετ Κουλουμπίνη, κατά τη γνώμη της οποίας η παράλειψη του αναδόχου να γνωστοποιήσει την τυχόν ύπαρξη κατάστασης σύγκρουσης συμφερόντων και συνακόλουθα η παράλειψη αυτή του σταδίου ελέγχου από την αναθέτουσα αρχή ορθά κρίθηκε, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στην σκέψη Β.4. της παρούσας, από το Κλιμάκιο ουσιώδης πλημμέλεια της διαγωνιστικής διαδικασίας που κωλύει τη σύναψη της σύμβασης.Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω η αίτηση ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 436/2019 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης με τον αναδειχθέντα ανάδοχο .... από τον αρμόδιο Αντιπεριφερειάρχη.Ανακαλεί την 436/2019 πράξη του Ε’ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/1351/2018
Εκτέλεση έργου:..ζητείται η αναθεώρηση της 955/2018 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη II.Δ της παρούσας, ορθώς, με την προσβαλλόμενη απόφαση έγινε δεκτό ότι μη νομίμως αποκλείστηκε η παρεμβαίνουσα εταιρεία για το λόγο ότι στο .... που υπέβαλε δεν δηλώνεται η εγγραφή της στο ... για τη ζητούμενη, με βάση τη διακήρυξη, κατηγορία έργων (Οδοποιία), καθόσον με τον φάκελο των δικαιολογητικών συμμετοχής της συνυπέβαλε βεβαίωση εγγραφής της στο .... για την 3η τάξη της ως άνω κατηγορίας έργων, λαμβανομένης, περαιτέρω, υπόψη της καταχωρισθείσας στο σχετικό πεδίο του ... δήλωσής της ότι η εν λόγω βεβαίωση συνιστά δικαιολογητικό στο οποίο βασίζεται η εγγραφή της σε επίσημο κατάλογο, όσα δε αντίθετα υποστηρίζονται με την υπό κρίση αίτηση είναι απορριπτέα ως αβάσιμα.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, εφόσον δεν προβάλλεται λόγος αναθεώρησης της προσβαλλόμενης απόφασης κατά το κεφάλαιο αυτής με το οποίο κρίθηκε μη νόμιμος ο αποκλεισμός της παρεμβαίνουσας για τον δεύτερο ως άνω λόγο (μη συμπλήρωση του μέρους VI του .... ως προς τον τίτλο του δημοπρατούμενου έργου), η υπό κρίση αίτηση αναθεώρησης πρέπει να απορριφθεί και να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος από τους αιτούντες παραβόλου υπέρ του Δημοσίου (άρθρο 73 παρ. 4 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο).
ΕΑΔΗΣΥ/1282/2022
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φάκελου και δεν αμφισβητείται, ο παρεμβαίνων υπέβαλε με τα δικαιολογητικά κατακύρωσης υπεύθυνες δηλώσεις αναφορικά α) με τους λόγους αποκλεισμού των των όρων 2.2.3.2 και 2.2.3.8 της διακήρυξης, β) τον κύκλο εργασιών και γ) την απόδειξη της νόμιμης σύστασης και εκπροσώπησης του, οι οποίες φέρουν έγκυρη ψηφιακή υπογραφή καθώς έχουν συνταχθεί μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης, κατά δε το ν. 4863/2020 η αυθεντικοποίηση μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής e-dilosi έχει την ίδια ισχύ με βεβαίωση γνησίου υπογραφής, ως βασίμως προβάλλει ο παρεμβαίνων. Ως εκ τούτου, δοθέντος ότι οι επίμαχες δηλώσεις φέρουν εγκυρη και γνήσια υπογραφή, εσφαλμένως η αναθέτουσα αρχή κάλεσε τον παρεμβαίνοντα να συμπληρώσει τα δικαιολογητικά κατακύρωσης κατ’ άρθρον 103 του ν. 4412/2012 αλλά όφειλε να αποδεχθεί την προσφορά του. Ακόμη όμως και αν ήθελε γίνει δεκτό ότι οι υποβληθείσες με τα δικαιολογητικά κατακύρωσης δηλώσεις του παρεμβαίνοντος δε φέρουν υπογραφή της οποίας η γνησιότητα δεν αμφισβητείται αλλά έπρεπε να φέρουν ψηφιακή υπογραφή –quod nonορθώς η αναθέτουσα αρχή κάλεσε τον παρεμβαίνοντα να συμπληρώσει τις δηλώσεις με ψηφιακή υπογραφή, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από τον προσφεύγοντα τυγχάνουν απορριπτέα ως αβάσιμα, καθώς ερείδονται επί εσφαλμένης προυπόθεσης, δοθέντος ότι κατά τη διάταξη του άρθρου 103 του ν. 4412/2016 ρητώς προβλέπεται η κλήση του προσωρινού αναδόχου σε περίπτωση ελλείψεων των δικαιολογητικών κατακύρωσης ή και Αριθμός απόφασης: 1282/2022 19 μη υποβολής αυτών, προδήλως δε εν προκειμένω δεν συντρέχει περίπτωση τροποποίησης της προσφοράς, καθώς η εν λόγω αιτίαση αφορά την εφαρμογή του άρθρου 102 του ν. 4412/2016, η οποία δεν συντρέχει εν προκειμένω, όπου η κλήση του προσωρινού αναδόχου προς συμπλήρωση των δικαιολογητικών κατακύρωσης σαφώς ερείδεται στον όρο 3.2. της διακήρυξης που ενσωματώνει τις διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016. Αλυσιτελώς ο προσφεύγων επικαλείται στο υπόμνημά του την υπ’ αριθμ. ΔΕφΤρ 43/2021 απόφαση περί υποχρέωσης των δικαιολογητικών κατακύρωσης να φέρουν ψηφιακή υπογραφή, ενόψει της ρητής νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας επί του ζητήματος, ως εκτίθεται υπό σκέψη 31. Ομοιως αλυσιτελώς ο προσφεύγων επικαλείται την υπ’ αριθμ. ΔΕφΑθ 414/2022 απόφαση η οποία αφορά στην εφαρμογή της προγενέστερης μορφής του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, όπου ο προσωρινός ανάδοχος αιτειτο παράτασης για τα δικαιολογητικά κατακύρωσης και η αναθέτουσα αρχή δεν υπείχε υποχρέωση προς κλήση για συμπλήρωση. Συνεπώς, ο σχετικός λόγος της προσφυγής θα πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος
ΕΣ/ΚΛ.Ε/103/2019
Ανάπλαση τμήματος νεκροταφείου...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η μη συμπλήρωση από τον προσωρινό μειοδότη του συγκεκριμένου πεδίου του Τ.Ε.Υ.Δ. (Μέρος ΙV, Ενότητα Γ, Πεδίο 2) με τα έργα που είχε εκτελέσει κατά την τελευταία πενταετία, όπως απαιτούσε το άρθρο 22.Δ περίπτωση β της διακήρυξης του διαγωνισμού, δεν αποτελεί ασάφεια, επουσιώδη πλημμέλεια ή πρόδηλο τυπικό σφάλμα της προσφοράς του, που επιδέχεται διόρθωση ή συμπλήρωση, κατά την έννοια του άρθρου 102 του ν.4412/2016. Ούτε, εξάλλου, τίθεται ζήτημα ασάφειας των σχετικών όρων της διακήρυξης (άρθρα 22.Δ και 23.1 εδ. α), ως προς τον τρόπο συμπλήρωσης του αντίστοιχου πεδίου του Τ.Ε.Υ.Δ.. Η εν λόγω έλλειψη καθιστά το υποβληθέν Τ.Ε.Υ.Δ. εξαρχής ελλιπές ως δικαιολογητικό, χωρίς να επιτρέπεται η αντικατάστασή του ή η συμπλήρωσή του ως προς το επίμαχο πεδίο με μεταγενέστερη δήλωση. Ως εκ τούτου μη νομίμως κλήθηκε η ανωτέρω εργολήπτρια να συμπληρώσει τη σχετική έλλειψη ενώ η προσφορά της έπρεπε να αποκλειστεί ως απαράδεκτη.