ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επειδή, σε συνέχεια της προηγούμενης σκέψης και για τους λόγους που αναλυτικά παρατίθενται σε αυτή, βασίμως υποστηρίζει η προσφεύγουσα ότι, η απλή αναφορά στο Μέρος ΙΙ - Α του ΕΕΕΣ από τον παρεμβαίνοντα του αριθμού μητρώου και της βεβαίωσης εγγραφής του στο ΜΕΕΠ δεν δύναται να εκληφθεί ως η προσήκουσα προαπόδειξη όλων των κριτηρίων επιλογής. Περαιτέρω και ειδικότερα όσον αφορά την απαίτηση προαπόδειξης του ανεκτέλεστου υπολοίπου εργολαβικών συμβάσεων ως στοιχείου της απαιτούμενης οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας, οι ισχυρισμοί Αριθμός απόφασης: 1233 / 2022 17 της προσφεύγουσας, ότι δηλαδή η απλή μνεία στο ΕΕΕΣ του παρεμβαίνοντος ότι «το ανεκτέλεστο υπόλοιπο των εργολαβικών συμβάσεων του δεν υπερβαίνει τα ανώτατα επιτρεπτά όρια που ορίζονται στο άρθρο 20 παρ. 4 του ν. 3669/2008 όπως ισχύει» δεν αρκεί, καθώς, ρητώς, η οικεία διακήρυξη απαιτεί την αναγραφή του ακριβούς ποσού του ανεκτέλεστου, πρέπει να γίνουν δεκτοί ως βάσιμοι. Και τούτο διότι η ως άνω έλλειψη στη συμπλήρωση του ΕΕΕΣ του παρεμβαίνοντος δεν μπορεί να αναπληρωθεί αφενός μεν ούτε από τη δήλωση περί ακρίβειας και ορθότητας των επικαλούμενων στοιχείων που περιλαμβάνεται στο Μέρος V του υποβληθέντος ΕΕΕΣ, ούτε από τη γενική δήλωση του Μέρους ΙΙ περίπτωση δ ότι η εγγραφή στους καταλόγους καλύπτει τα κριτήρια επιλογής, που εν προκειμένω μάλιστα κατά τα ως άνω κριθέντα, είναι εσφαλμένη. Και τούτο διότι στην υπόψη διακήρυξη ορίζεται ρητώς ότι απαιτείται η προαπόδειξη της πλήρωσης του κριτηρίου που αναφέρεται στη μη υπέρβαση των ανωτάτων επιτρεπόμενων ορίων ανεκτέλεστου υπολοίπου εργολαβικών συμβάσεων με τη ρητή δήλωση του υποψηφίου στο ΕΕΕΣ (βλ. ad hoc ΔΕφ Κομ. 49/2018). Σημειώνεται δε ότι ο ισχυρισμός της αναθέτουσας αρχής στην έκθεση των απόψεων της ότι «Η Ε.Δ. έκρινε ότι ο εν λόγω οικ. φορέας απέδειξε σε προκαταρκτικό στάδιο ότι πληροί τις προϋποθέσεις συμμετοχής στο διαγωνισμό και ότι δεν πρέπει να απορριφθεί η προσφορά του. Σε κάθε περίπτωση η προσκόμιση της υπεύθυνης δήλωσης περί ανεκτέλεστου, εξετάζεται εκτενώς από την Επιτροπή Διαγωνισμού στο επόμενο στάδιο του διαγωνισμού, που αφορά την προσκόμιση των δικαιολογητικών κατακύρωσης του προσωρινού αναδόχου, τόσο κατά το χρόνο υποβολής προσφορών, όσο και κατά το χρόνο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης. Με το σκεπτικό της προσφυγής όλοι οι οικονομικοί φορείς που υποβάλλουν προσφορά, πρέπει εκ των προτέρων να υποβάλλουν δικαιολογητικά που ζητούνται σε μεταγενέστερη φάση του διαγωνισμού, μόνο από τον προσωρινό ανάδοχο.» είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι και ερειδόμενοι σε εσφαλμένη αφετηρία. Και τούτο διότι η εν λόγω δήλωση περί ανεκτέλεστου προβλέπεται στο κανονιστικό πλαίσιο της διακήρυξης, όφειλε συνεπώς ο παρεμβαίνων και κατά τα ανωτέρω ορισθέντα, στο ΕΕΕΣ του, να προβεί σε ακριβή αναφορά του ποσού (ανεκτέλεστου υπολοίπου). Επομένως, εκ των ανωτέρω συνάγεται ότι η αναθέτουσα αρχή έπρεπε, κατά δέσμια αρμοδιότητα αυτής, να αποκλείσει την προσφορά του Αριθμός απόφασης: 1233 / 2022 18 παρεμβαίνοντος λόγω παράλειψης προαπόδειξης δια του υποβληθέντος ΕΕΕΣ (και) της πλήρωσης του κριτηρίου του όρου 22.Γ της οικείας διακήρυξης περί μη υπέρβασης των ανωτάτων επιτρεπόμενων ορίων ανεκτέλεστου υπολοίπου εργολαβικών συμβάσεων, κατά παράβαση των προβλεπόμενων στον όρο 23.5 της διακήρυξης. 

Συντήρηση - επισκευή σχολείων...ζητείται η ανάκληση της 587/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη υπό στοιχείο ΙΙ), το Τμήμα κρίνει ότι μη νομίμως κλήθηκε η εργολήπτρια ....να συμπληρώσει την παράλειψή της να δηλώσει στο σχετικό πεδίο του υποβληθέντος από αυτή Τ.Ε.Υ.Δ. (Μέρος IV. Β. πεδίο 6.) ότι δεν υπερβαίνει τα ανώτατα επιτρεπτά όρια ανεκτέλεστου υπολοίπου εργολαβικών συμβάσεων, όπως ορίζονται στο άρθρο 20 παρ. 4 του ν. 3669/2008 (βλ. άρθρο 22.Γ της εν λόγω διακήρυξης), παρά τα όσα περί του αντιθέτου αβάσιμα υποστηρίζουν o αιτών και η παρεμβαίνουσα. Και τούτο, διότι η ως άνω (1η κατά σειρά μειοδοσίας) υποψήφια, κατά την υποβολή, ηλεκτρονικά, του προβλεπόμενου από το άρθρο 79 παρ. 4 του ν. 4412/2016 ΤΕΥΔ, παρέλειψε να συμπληρώσει, στο πεδίο 6 των κριτηρίων επιλογής ΙV. Β αυτού, την απαιτούμενη από τη διακήρυξη δήλωση, ώστε να προαποδείξει ότι πληρούσε το συγκεκριμένο κριτήριο οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας, κατά παράβαση του σχετικού, συμβατού με τα ισχύοντα κατά το επίδικο χρονικό διάστημα πρότυπα τεύχη (βλ. απόφαση Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. .....2017), όρου της διακήρυξης (βλ. άρθρα 22, 22.Γ και 23.1 αυτής). Η παράλειψη δε αυτή επιφέρει τον αποκλεισμό της από τη συνέχεια του διαγωνισμού (βλ. άρθρο 91 παρ. 1 α΄και β΄του ν. 4412/2016), αφού δεν συνιστά “ασάφεια”, όπως εσφαλμένως τη χαρακτηρίζει η παρεμβαίνουσα, ούτε μπορεί να θεωρηθεί “επουσιώδης πλημμέλεια” ή “πρόδηλο εκ παραδρομής σφάλμα”, ώστε να επιδέχεται συμπλήρωση κατά το άρθρο 102 του ν. 4412/2016, καθώς προϋπέθετε την αντικατάσταση του υποβληθέντος από αυτή ΤΕΥΔ, όσον αφορά το επίμαχο πεδίο, με τη δήλωση, το πρώτον, ότι πληροί το συγκεκριμένο κριτήριο επιλογής (βλ. Ελ. Συν. VI Τμ. 2244/2017, Ε΄ Κλιμ. 519/2017, 106, 519, 832/2018, 250/2019). Κατά τις διατάξεις δε του άρθρου 102 του ν. 4412/2016 (βλ. και άρθρο 9 της διακήρυξης), ερμηνευόμενες σύμφωνα με την αρχή της τυπικότητας που διέπει τις διαδικασίες για την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων (Ελ. Συν. VI Τμ. 482/2018), η συμπλήρωση ή η διευκρίνιση εγγράφων δεν επιτρέπεται να έχει ως συνέπεια τη μεταγενέστερη αντικατάσταση των εγγράφων που έχουν κατατεθεί κατά τους όρους της διακήρυξης και μάλιστα, όπως εν προκειμένω, του ήδη υποβληθέντος ΤΕΥΔ, ήτοι του ουσιώδους εκείνου δικαιολογητικού συμμετοχής, το οποίο, σύμφωνα με το άρθρο 79 του ν. 4412/2016, επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης και λειτουργεί ως προκαταρκτική απόδειξη ότι ο εν λόγω υποψήφιος πληροί τις προϋποθέσεις συμμετοχής και τα κριτήρια επιλογής, που ορίζονται στην οικεία διακήρυξη και στην κείμενη νομοθεσία (βλ. Ελ. Συν. Τμ. Μείζονος – Επταμελούς Σύνθεσης 1351/2018, VI Tμ. 2244/2017, 844, 955, 1322/2018). Εξάλλου, ως προς την επίμαχη έλλειψη του υποβληθέντος ΤΕΥΔ δεν ασκεί οιαδήποτε επιρροή το γεγονός ότι η παρεμβαίνουσα είχε συμπληρώσει στο Μέρος IV αυτού - με θετική απάντηση («Ναι») - το πεδίο «α. Γενική ένδειξη για όλα τα κριτήρια επιλογής», καθώς η συμπλήρωση αυτή δεν δύναται να αντικαταστήσει την υποχρέωση αναλυτικής συμπλήρωσης των ειδικότερων τμημάτων του Μέρους IV. Και τούτο, διότι αφενός μεν η δυνατότητα συμπλήρωσης μόνο του πεδίου α. του Μέρους IV δεν προβλεπόταν ρητά στη διακήρυξη, αφετέρου δε στο επίμαχο πεδίο 6 του Μέρους IV. Β του ΤΕΥΔ, η παρεμβαίνουσα - ως εγγεγραμμένη στο ΜΕΕΠ - όφειλε, σύμφωνα με το άρθρο 22.Γ της διακήρυξης, να δηλώσει τη μη υπέρβαση του ανωτάτου επιτρεπτού ορίου ανεκτέλεστου υπολοίπου εργολαβικών συμβάσεων, η οποία δεν δύναται να συναχθεί από άλλα σημεία του ΤΕΥΔ, ούτε να συμπληρωθεί εκ των υστέρων. Κατόπιν αυτών, όπως ορθά κρίθηκε με την προσβαλλόμενη, μη νομίμως ο αιτών Δήμος κάλεσε, μέσω της διαδικασίας των διευκρινίσεων (άρθρ. 102 του ν. 4412/2016), την παρεμβαίνουσα εργολήπτρια σε συμπλήρωση του υποβληθέντος από αυτή ΤΕΥΔ, προς κάλυψη της προαναφερθείσας έλλειψής του, και δεν την απέκλεισε από τη συνέχεια του διαγωνισμού, με συνέπεια να υφίσταται κατά την ελεγχόμενη διαδικασία ουσιώδης νομική πλημμέλεια, η οποία εμποδίζει την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης. Τέλος, ο ισχυρισμός του αιτούντος περί συνδρομής συγγνωστής πλάνης των οργάνων του, τα οποία, όπως προβάλλεται, θεώρησαν ότι μπορούσαν να καλέσουν την παρεμβαίνουσα να συμπληρώσει το εν λόγω πεδίο του ΤΕΥΔ, αφού αυτή είχε δηλώσει σε άλλο πεδίο του ΤΕΥΔ ότι πληροί όλα τα απαιτούμενα κριτήρια επιλογής, πρέπει να απορριφθεί, διότι η υποχρέωση αναλυτικής συμπλήρωσης των ειδικότερων τμημάτων του Μέρους IV ήταν σαφής, δεδομένου ότι, όπως ρητά αναφέρεται στο ίδιο το ΤΕΥΔ, το πεδίο «α. Γενική ένδειξη για όλα τα κριτήρια επιλογής» πρέπει να συμπληρώνεται μόνο όταν αυτό προβλέπεται από τη διακήρυξη (βλ. και σελ. 23 της Κ.Ο. 23 της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.), ενώ, περαιτέρω, η νομολογία του Δικαστηρίου επί του θέματος αυτού είναι πάγια (βλ. Ελ. Συν. VI Τμ. 2244/2017, Ε΄ Κλιμ. 519/2017, 106, 519, 832/2018, 250/2019). Ομοίως, ο προβαλλόμενος από το Δήμο ισχυρισμός περί συνδρομής λόγων υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος για την άμεση υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης, αναγομένων στην ανάγκη συντήρησης και επισκευής των σχολείων πριν από την έναρξη του νέου σχολικού έτους 2019 – 2020, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, δοθέντος ότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας στις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων (Ελ. Συν. VI Τμ. 1605, 2227/2016, 668/2017, 482/2018, 979/2019), σε κάθε δε περίπτωση ο διαγωνισμός κατέληξε στη σύνταξη πίνακα μειοδοσίας, από τον οποίο μπορεί να επιλεγεί υποψήφιος ανάδοχος.Αποφαίνεται ότι η 587/2019 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν πρέπει να ανακληθεί.

Εκτέλεση έργου..ζητείται η αναθεώρηση της 644/2020  απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Επιπλέον, η διατύπωση του σχετικού πεδίου του Μέρους IV, ενότητα Γ του Τυποποιημένου Εντύπου Υπεύθυνης Δήλωσης περί δήλωσης της τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας είναι γενική και δεν έχει υποστεί την κατάλληλη επεξεργασία, ώστε να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της συγκεκριμένης διακήρυξης. Ειδικότερα, δεν αναφέρει τα προσδιοριζόμενα στο άρθρο 22.Δ της διακήρυξης στοιχεία της κρίσιμης περιόδου αναφοράς (πενταετία) και του είδους των έργων που πρέπει οι υποψήφιοι να δηλώσουν ότι έχουν εκτελέσει κατά την περίοδο αυτή. Ως εκ τούτου, το πεδίο αυτό δεν έχει την απαιτούμενη σαφήνεια, ώστε ένας μέσος επιμελής υποψήφιος να είναι βέβαιος για την απαίτηση συμπλήρωσης του πεδίου αυτού. Η ύπαρξη ασάφειας ως προς την επίμαχη απαίτηση δήλωσης προηγούμενων έργων αποδεικνύεται, άλλωστε, από το γεγονός ότι οι μισές από της συμμετέχουσες στο διαγωνισμό εργοληπτικές επιχειρήσεις δεν συμπλήρωσαν το πεδίο αυτό. Συνεπώς, εν προκειμένω η διακήρυξη ενείχε ασάφεια ως προς την ύπαρξη ή μη υποχρέωσης των υποψηφίων να συμπληρώσουν στο δεύτερο πεδίο του Μέρους ΙV, Ενότητα Γ του Τυποποιημένου Εντύπου Υπεύθυνης Δήλωσης κατάλογο εκτελεσθέντων έργων και η αιτούσα, η οποία όπως αποδεικνύεται διέθετε την ζητούμενη εμπειρία, ευλόγως πλανήθηκε ως προς την υποχρέωση αυτή. Εξάλλου, η διαπιστωθείσα  ασάφεια δεν μπορεί να αποβεί σε βάρος των υποψηφίων, καθώς το γεγονός αυτό θα ήταν αντίθετο με την αρχή της αναλογικότητας, που κατά το άρθρο 18 του ν. 4412/2016 διαπνέει τη διενέργεια των διαγωνιστικών διαδικασιών για την ανάθεση των δημοσίων συμβάσεων. Ως εκ τούτου, προς άρση της ασάφειας που η ίδια δημιούργησε, η αναθέτουσα αρχή νομίμως κάλεσε κατ’ άρθρο 102 του ν. 4412/2016 την αιτούσα, η οποία άλλωστε κάλυπτε τον σχετικό όρο τεχνικής ικανότητας, να συμπληρώσει το ανωτέρω πεδίο του Τυποποιημένου Εντύπου Υπεύθυνης Δήλωσης.Απορρίπτει την αίτηση αναθεώρησης

ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ:«Παραχώρηση Άδειας Λειτουργίας Επιχείρησης Καζίνο (ΕΚΑΖ) ευρέoς φάσματος δραστηριοτήτων στον Μητροπολιτικό Πόλο Ελληνικού - Αγίου Κοσμά»(...)Επειδή, με το δικόγραφο προσθέτων λόγων η αιτούσα επικαλείται ότι συνέτρεχε νόμιμος λόγος αποκλεισμού της προσφοράς της παρεμβαίνουσας ενώσεως προσώπων, εφ’ όσον από την από 24.4.2020 έκθεση πιστοληπτικής αξιολογήσεως του διεθνούς οργανισμού Moody’s και την από 28.4.2020 γνώμη του καθηγητή του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Γ.Σ. προέκυπτε δυσμενής κατάταξη στο κριτήριο της χρηματοοικονομικής επάρκειας για την δανείζουσα χρηματοπιστωτική και τεχνική ικανότητα στην παρεμβαίνουσα ένωση προσώπων εταιρεία ... ... ... .... Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος, διότι τα στοιχεία, στα οποία στηρίζεται και τα οποία περιέχουν εκτίμηση της οικονομικής καταστάσεως της επιχειρήσεως, στην τεχνική και επαγγελματική ικανότητα της οποίας στηρίζεται η παρεμβαίνουσα ένωση -πέραν του ότι δεν περιλαμβάνονται στα προβλεπόμενα από την Διακήρυξη του επίδικου διαγωνισμού ως δυνάμενα να προσκομισθούν και να ληφθούν υπόψη στο πλαίσιο της διαδικασίας διενέργειάς του στοιχεία- είναι πολύ μεταγενέστερα της ημερομηνίας υποβολής των προσφορών (4.10.2019), λαμβάνουν υπόψη νεότερα δεδομένα και προσκομίσθηκαν το πρώτον ενώπιον του Δικαστηρίου.Απορρίπτει την κρινόμενη αίτηση.

Συνεπεία των ανωτέρω, τα όσα περί αντιθέτου ισχυρίζεται η παρεμβαίνουσα πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα. Επειδή, τούτων δοθέντων, αβασίμως ισχυρίζεται εν προκειμένω ο αναθέτων φορέας στο έγγραφο των απόψεων του ότι «σωστά οι υποψήφιοι οικονομικοί φορείς συμπλήρωσαν μόνο το πεδίο α: Γενική ένδειξη για όλα τα κριτήρια επιλογής, όπως ρητά δηλώθηκε από την Αναθέτουσα Αρχή», διότι από κανένα σημείο της διακήρυξης δεν προκύπτει ότι οι συμμετέχοντες, προκειμένου για την άρτια και σύμφωνη με το κανονιστικό πλαίσιο της διακήρυξης, υποβολή της προσφοράς τους, έπρεπε να δηλώσουν στο ΕΕΕΣ τους και στο σχετικό πεδίο ότι καλύπτουν την γενική ένδειξη για τα κριτήρια επιλογής και ουδέν έτερο. Επισημαίνεται συναφώς ότι η χρήση της ως άνω γενικής ένδειξης εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής επιτρέπεται μόνο εφόσον η τελευταία έχει δηλώσει ρητά στη σχετική διακήρυξη ή στην πρόσκληση ή στα λοιπά έγγραφα της σύμβασης, ότι οι οικονομικοί φορείς συμπληρώνουν μόνο την ενότητα α “Γενική ένδειξη για όλα τα κριτήρια επιλογής” (βλ. Κατευθυντήρια Οδηγία 23 της ΕΑΑΔΗΣΥ). Αντιθέτως, ως αναλυτικά παρατέθηκε στις αμέσως προηγούμενες σκέψεις της παρούσας, η υπόψη διακήρυξη εμπεριέχει σαφείς όρους και απαιτήσεις ως προς την κάλυψη των κριτηρίων επιλογής τα οποία και θα πρέπει να δηλώνονται στο ΕΕΕΣ από τους συμμετέχοντες, προκειμένου να επιτυγχάνεται η προσήκουσα προαπόδειξη, κατά το στάδιο της υποβολής της προσφοράς. Επομένως, εκ των ανωτέρω συνάγεται ότι ο αναθέτων φορέας έπρεπε, κατά δέσμια αρμοδιότητα αυτής, να αποκλείσει την προσφορά της παρεμβαίνουσας και της έτερης, δεύτερης στη σειρά μειοδοσίας διαγωνιζόμενης, λόγω παράλειψης προαπόδειξης δια των υποβληθέντων ΕΕΕΣ τους, της πλήρωσης του κριτηρίου του όρου 22Γ της οικείας διακήρυξης. 

Ενεργειακή αναβάθμιση οδοφωτισμού Δήμου..ζητείται η ανάκληση της 372/2019 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Επιπλέον, ο έλεγχος αυτός, για τη διαπίστωση της αντικειμενικής νομιμότητας της εν λόγω σύμβασης, εκτείνεται, όπως ορθά έπραξε το Κλιμάκιο, στο σύνολο της διαδικασίας σύναψής της, ανεξαρτήτως της 593/2019 απόφασης της ΑΕΠΠ, η οποία εκδόθηκε στο πλαίσιο της ασκηθείσας από την ένωση εταιρειών ... προδικαστικής προσφυγής και των προβαλλόμενων σε αυτή ισχυρισμών περί μη νόμιμου αποκλεισμού της ιδίας (βλ. Ε.Σ. Τμ. VI 1254/2019). Τα δε προβαλλόμενα από τις αιτούσες εταιρείες ότι η προσφορά της «...» είναι απορριπτέα για σειρά λόγων που αναφέρονται στο υπό κρίση δικόγραφό τους, πρέπει να απορριφθούν, δεδομένου ότι με αυτά δεν προσβάλλεται, για πλάνη περί τα πράγματα ή το νόμο, συγκεκριμένη κρίση του Κλιμακίου (βλ. άρθρο 36 παρ. 5 του Κώδικα Νόμων για το Ε.Σ.). Εξάλλου, ο ισχυρισμός του αιτούντος Δήμου ότι συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος για τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, προβάλλοντας ότι η τυχόν επαναφορά του διαγωνισμού θα επιφέρει μεγάλη οικονομική ζημία στο Δήμο τόσο για την εκ νέου διενέργειά του, όσο και εξαιτίας της καθυστέρησης εκτέλεσης του αντικειμένου του, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, δοθέντος ότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας στις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων (Ε.Σ. Τμ. Μείζ. – Επταμ. Συνθ. 763/2019, VI Τμ. 1605, 2227/2016, 668/2017, 482/2018, 824, 979, 1254/2019). Περαιτέρω, ο ισχυρισμός περί συνδρομής συγγνωστής πλάνης των οργάνων του Δήμου, τα οποία έδρασαν, κατά τα υποστηριζόμενα, συμμορφούμενα με την απόφαση της ΑΕΠΠ, όπως είχαν υποχρέωση (άρθρο 367 παρ. 3 ν. 4412/2016), κατά το μέρος που προβάλλεται από τις αιτούσες εταιρείες είναι απορριπτέος ως απαράδεκτος, καθόσον σε επίκληση της συγγνωστής πλάνης νομιμοποιείται μόνο η αναθέτουσα αρχή (βλ. Ε.Σ. VI Τμ. 1334/2018, 1254/2019), ενώ κατά το μέρος που προβάλλεται από τον αιτούντα Δήμο είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, δεδομένου ότι η απόφαση της ΑΕΠΠ είναι μεν δεσμευτική για την αναθέτουσα αρχή, ωστόσο η σύναψη της σύμβασης τελεί υπό την αίρεση της ολοκλήρωσης επιτυχώς του προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί του συνόλου της οικείας διαγωνιστικής διαδικασίας, ο οποίος ασκείται, κατά τα ανωτέρω, ως συνταγματικά κατοχυρωμένη αρμοδιότητα, από το Ελεγκτικό Συνέδριο (βλ. άρθρο 105 παρ. 3 β΄ του ν. 4412/2016). Ομοίως ο ισχυρισμός του Δήμου περί συγγνωστής πλάνης των οργάνων του, τα οποία, στο στάδιο της εξέτασης των προσφορών, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, είχαν την πεποίθηση, όπως υποστηρίζεται, ότι εφαρμόζουν ορθά τους όρους της διακήρυξης περί προσκόμισης των απαιτούμενων δικαιολογητικών, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, ενόψει της σαφήνειας του εφαρμοστέου εν προκειμένω νομοθετικού πλαισίου, καθώς και της πάγιας νομολογίας του Δικαστηρίου επί των τεθέντων ζητημάτων (βλ. Ε.Σ. Τμ. Μείζ.- Επταμ. Συνθ. 1354/2018, 1264/2019, VI Τμ. 824/2019 κ.α.).Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει οι συνεκδικαζόμενες αιτήσεις ανάκλησης να απορριφθούν και να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη 372/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου. Μετά δε την απόρριψη της αίτησης της ένωσης εταιρειών με την επωνυμία «...» και των εταιρειών από τις οποίες η ένωση αυτή αποτελείται α) «....» και β) «...», πρέπει να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος για την άσκησή της παραβόλου υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου (άρθρο 73 παρ. 4 του Κώδικα Νόμων για το Ε.Σ.).να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη 372/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/1210/2020

Δημιουργία συστήματος επιτήρησης συνόρων...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το ως άνω προβλεφθέν στο ΣΤ΄ Παράρτημα της διακήρυξης δικαίωμα της Αναθέτουσας Αρχής να συνάψει - αφού το ενεργοποιήσει με πρωτοβουλία της - με την ανάδοχο, μετά το πέρας της τριετούς περιόδου χρόνου εγγύησης καλής λειτουργίας-δωρεάν συντήρησης του συστήματος, νέα σύμβαση (πρόσθετη πράξη), με την οποία να παρατείνεται, κατ΄ έτος και μέχρι 7 έτη, η πλήρης συντήρηση (προληπτική και αποκατάσταση βλαβών) του συστήματος, δεν αποτέλεσε, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν (σκέψη ΙΙ), νομίμως αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης και δη υπό την μορφή νομίμου δικαιώματος προαίρεσης. Και τούτο, διότι η αξία της εν λόγω δυνητικώς συναφθησομένης σύμβασης- η οποία το πρώτον αναφέρεται ως δικαίωμα προαίρεσης με το άρθρο 18 του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης, δεν προϋπολογίσθηκε από την Αναθέτουσα Αρχή. Επίσης, αυτή δεν περιβλήθηκε των απαιτούμενων διατυπώσεων δημοσιότητας, δεδομένου ότι δεν συμπεριελήφθη στο αντικείμενο και στη συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη της προμήθειας, όπως τα στοιχεία αυτά η τελευταία καθορίστηκαν στη διακήρυξη που εστάλη για δημοσίευση στον ελληνικό τύπο, στο Φ.Ε.Κ., αλλά και στο Συμπλήρωμα της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο τμήμα ΙΙ.2.11. του οποίου "Πληροφορίες σχετικά με δικαιώματα προαίρεσης" σημειώθηκε "όχι". (..)Κατ’ ακολουθίαν αυτών και δεδομένου ότι οι νομικές πλημμέλειες που αναφέρθηκαν στην προηγούμενη σκέψη καθιστούν μη νόμιμη την ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία, κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1040/2019 

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας....Επειδή, περαιτέρω το άρθρο 88 του ν. 4412/2016, έχει ως κύριο σκοπό να μην αποκλείεται προσφέρων από τη διαδικασία χωρίς να του έχει δοθεί η δυνατότητα να δικαιολογήσει το περιεχόμενο της προσφοράς του η οποία φαίνεται υπερβολικά χαμηλή, ενώ δεν προβλέπει όρια ως προς τη δυνατότητα της αναθέτουσας αρχής να ζητήσει τις αναγκαίες διευκρινίσεις που θα την οδηγήσουν σε ασφαλή κρίση. Επομένως, θα πρέπει ο υποψήφιος να μπορεί να προβάλει λυσιτελώς την άποψή του και να προσκομίσει κάθε είδους δικαιολογητικό σχετικά με τα στοιχεία της προσφοράς του. Η δε αναθέτουσα αρχή οφείλει να αποτυπώνει με σαφήνεια την πρόσκληση-αίτηση προκειμένου να τους παρέχει την δυνατότητα να αποδείξουν κατά πλήρη τρόπο την σοβαρότητα των προσφορών τους (βλ. σκέψη 43 και ΑΕΠΠ 979/2018). Στη συγκεκριμένη, ωστόσο, περίπτωση το ερώτημα της αναθέτουσας αρχής ήταν παντελώς γενικό και ασαφές στηριζόμενο απλώς και μόνο στα συγκριτικά στοιχεία του ενδεικτικού προϋπολογισμού μελέτης και στο εύλογο βάσει της κοινής αντίληψης και λογικής, τα οποία ωστόσο ουδόλως προσδιορίζουν και μάλιστα κατά τρόπο αντικειμενικό το ζητούμενο να απαντηθεί, ήτοι το εύλογο της προσφοράς. Επομένως, ουδεμία πλημμέλεια μπορεί να αποδοθεί στην απάντηση της προσφεύγουσας βάσει του συγκεκριμένου ερωτήματος και, περαιτέρω, ως αυτή βασίμως ισχυρίζεται, εφόσον η αναθέτουσα αρχή ήθελε και περαιτέρω διευκρινίσεις όφειλε να προβεί σε περαιτέρω ερώτημα ώστε να αχθεί σε ασφαλή κρίση.

Επισημαίνεται συναφώς ότι η χρήση της ως άνω γενικής ένδειξης εκ μέρους της αναθέτουσας αρχής επιτρέπεται μόνο εφόσον η τελευταία έχει δηλώσει ρητά στη σχετική διακήρυξη ή στην πρόσκληση ή στα λοιπά έγγραφα της σύμβασης, ότι οι οικονομικοί φορείς συμπληρώνουν μόνο την ενότητα α “Γενική ένδειξη για όλα τα κριτήρια επιλογής” (βλ. Κατευθυντήρια Οδηγία 23 της ΕΑΑΔΗΣΥ). Αντιθέτως, ως αναλυτικά παρατέθηκε στις αμέσως προηγούμενες σκέψεις της παρούσας, η υπόψη διακήρυξη εμπεριέχει σαφείς όρους και απαιτήσεις ως προς την κάλυψη των κριτηρίων επιλογής τα οποία και θα πρέπει να δηλώνονται στο ΕΕΕΣ από τους συμμετέχοντες, προκειμένου να επιτυγχάνεται η προσήκουσα προαπόδειξη, κατά το στάδιο της υποβολής της προσφοράς. Επομένως, εκ των ανωτέρω συνάγεται ότι ο αναθέτων φορέας έπρεπε, κατά δέσμια αρμοδιότητα αυτής, να αποκλείσει την προσφορά της παρεμβαίνουσας και της έτερης, δεύτερης στη σειρά μειοδοσίας διαγωνιζόμενης, λόγω παράλειψης προαπόδειξης δια των υποβληθέντων ΕΕΕΣ τους, της πλήρωσης του κριτηρίου του όρου 22Γ της οικείας διακήρυξης

Καθαρισμός ποταμών...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ το Τμήμα κρίνει ότι δεν είναι νόμιμη η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στην ως άνω αναδειχθείσα ανάδοχο, διότι η αιτούσα όφειλε να καταθέσει τη σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας σε χρονικό διάστημα δύο (2) ετών πριν από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής προσφορών (30.10.2018), δεδομένου ότι η συνδρομή ή μη του ως άνω λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά, βάσει του άρθρου 73 του ν. 4412/2016 και του άρθρου 23.3.δ της διακήρυξης από την αναθέτουσα αρχή. Η δε Περιφέρεια ... όφειλε, εν προκειμένω, να διαπιστώσει τις ελλείψεις στα δικαιολογητικά κατακύρωσης και, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 4.2 της διακήρυξης, να καλέσει την αιτούσα να τα συμπληρώσει, καθόσον η κλήση του αναδειχθέντος προσωρινού μειοδότη για την συμπλήρωση τυχόν ελλείψεων των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης είναι υποχρεωτική, σε περίπτωση κατά την οποία οι ελλείψεις αυτές οδηγούν στη ματαίωση της κατακύρωσης σε αυτόν του αποτελέσματος του διαγωνισμού (Ε.Σ. VI Τμ. 824, 832/2019). Μολονότι δε η συμπλήρωση ή διευκρίνιση των υποβληθέντων δικαιολογητικών προϋποθέτει καταρχήν σχετική κλήση εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων του διαγωνισμού, σε περίπτωση κατά την οποία, όπως εν προκειμένω ο αναθέτων φορέας παραλείπει την υποχρέωσή του να καλέσει την προσωρινή ανάδοχο να συμπληρώσει τα ελλείποντα δικαιολογητικά κατακύρωσης και δεδομένου ότι δεν θα μπορούσε να προβεί στην απόρριψη του φακέλου των δικαιολογητικών κατακύρωσης αυτής λόγω ελλείψεων πριν την καλέσει για συμπλήρωση των ελλείψεων, η συμπλήρωση του ελλείποντος δικαιολογητικού θα ήταν δυνατή και μετά την υποβολή προσφυγής εκ μέρους συνδιαγωνιζομένου οικονομικού φορέα που βάλλει κατά της αποδοχής του φακέλου των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης, εφόσον ανάγεται στον κρίσιμο κατά τη διακήρυξη χρόνο για την απόδειξη της μη συνδρομής λόγου αποκλεισμού που ορίζει ο νομοθέτης (πρβλ. Ε.Σ. Ε΄ Κλ. Πρ. 182/2017, Ε.Α. ΣΤΕ 37/2019). Ωστόσο, εν προκειμένω, η κατατεθείσα μεταγενεστέρως από 5.10.2018 ένορκη βεβαίωση του νομίμου εκπροσώπου της αιτούσας ενώπιον της Ειρηνοδίκη Τρικάλων, ανεξαρτήτως του ότι δεν συνοδεύεται από απόφαση του αρμοδίου οργάνου για τον έλεγχο αυτής, δεν δύναται να ληφθεί νομίμως υπόψη, καθόσον δεν ανάγεται στον κρίσιμο κατά τη διακήρυξη χρόνο για την απόδειξη της μη συνδρομής του σχετικού λόγου αποκλεισμού, αφού δεν εμπεριέχει βεβαίωση περί μη έκδοσης πράξεων επιβολής προστίμου σε βάρος της από τα ελεγκτικά όργανα του Σ.ΕΠ.Ε. για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας σε χρονικό διάστημα δύο (2) ετών πριν από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής προσφορών (30.10.2018).

ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/536/2020