ΑΝΑΘΕΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ..ζητείται η ανάκληση της 166/2019 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Όπως ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο, η εταιρεία «...» (μέλος της παρεμβαίνουσας ένωσης) όφειλε να καταθέσει τη σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα, παρά το γεγονός ότι η σχετική πρόβλεψη στη διακήρυξη, περί αναπλήρωσης του πιστοποιητικού του Σ.ΕΠ.Ε. με ένορκη βεβαίωση, δεν είχε τεθεί μετά την πρόβλεψη της απαίτησης να προσκομισθεί αυτό, αλλά στο προηγούμενο εδάφιο του σχετικού όρου της διακήρυξης. Και τούτο διότι η υποχρέωση αυτή προκύπτει ευθέως από τις διατάξεις των άρθρων 73 και 80 του ν. 4412/2016, η δε συνδρομή του σχετικού λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά από την αναθέτουσα αρχή. Το δε αιτούν όφειλε, εν προκειμένω, να διαπιστώσει την αναφερθείσα ως άνω έλλειψη στα δικαιολογητικά κατακύρωσης της ως άνω εταιρείας και σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης να την καλέσει να τα συμπληρώσει. Τέλος, επισημαίνεται ότι το αιτούν θα μπορούσε οίκοθεν να επαναλάβει τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης, ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία που περιγράφηκε ανωτέρω (υπό σκέψη IV B), αν δεν συνέτρεχε ο έτερος (υπό σκέψη VIIΙ A) λόγος, που κωλύει την υπογραφή της σύμβασης.Κατά τούτο, αλυσιτελώς, πέραν του ότι και αβασίμως, υποστηρίζεται από το αιτούν ότι πρέπει να εφαρμοσθεί στην υπό κρίση υπόθεση αφενός η παρ. 7α του άρθρου 43 του ν. 4605/2019, με την οποία τροποποιήθηκε το άρθρο 80 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και πλέον δεν προβλέπεται αντικατάσταση/αναπλήρωση του ως άνω πιστοποιητικού από ένορκη βεβαίωση, και αφετέρου η παρ. 46 του ίδιου ως άνω άρθρου 43, που προβλέπει ότι, μέχρι να καταστεί εφικτή η έκδοση του ως άνω πιστοποιητικού του Σ.ΕΠ.Ε., αυτό αντικαθίσταται από υπεύθυνη δήλωση του οικονομικού φορέα και ότι η ρύθμιση αυτή καταλαμβάνει και τις εκκρεμείς διαγωνιστικές διαδικασίες, για τις οποίες κατά το χρόνο έναρξης ισχύος του νόμου αυτού (1.4.2019) δεν έχει εκδοθεί πράξη κατακύρωσης. Τούτο διότι η πράξη κατακύρωσης στην ανάδοχο ένωση εκδόθηκε πριν από την έναρξη ισχύος του ως άνω νόμου (30.1.2019), και δεν μπορεί αυτός, όπως αβασίμως υποστηρίζεται, επιλεκτικώς να εφαρμοσθεί, καθώς μία τέτοια ερμηνεία θα αντέβαινε προδήλως στην αρχή της ασφάλειας δικαίου για τους οικονομικούς φορείς που συμμετέχουν σε διαγωνισμό για την ανάθεση δημόσιας σύμβασης.Κατ΄ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν και να μην ανακληθεί η 166/2019 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Με την Προδικαστική Προσφυγή η προσφεύγουσα επιδιώκει να ακυρωθεί η υπ’ αριθμ. 33/2019....κατά το μέρος που αποκλείστηκε η προσφορά της στο στο «4ο Στάδιο ελέγχου του Ε.Ε.Ε.Π. και της Δάνειας Τεχνικής και Οικονομικής Εμπειρίας & Αποδεικτικών Μέσων» και συνεπεία τούτου, αποφασίστηκε ομόφωνα η κήρυξη της διαδικασίας ως άγονης και η ματαίωσή της(....)Κατά συνέπεια, ενόψει όλων των ανωτέρω εκτεθέντων, η αναθέτουσα αρχή όφειλε πριν προβεί στην απόρριψη της προσφοράς της προσφεύγουσας, εφόσον διαπίστωσε ότι συνέτρεχε κάποιος από τους λόγους αποκλεισμού του άρθρου 73 παρ. 2 του Ν. 4412/2016, ο οποίος σχετιζόταν με τον τρίτο φορέα, στις ικανότητες του οποίου θα στηριζόταν η προσφεύγουσα για την τεκμηρίωση της τεχνικής και επαγγελματικής της επάρκειας, να καλέσει την προσφεύγουσα και να της ζητήσει την αντικατάσταση του τρίτου φορέα.(....)Δέχεται την Προδικαστική Προσφυγή.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/372/2019.

Προμήθεια και εγκατάσταση φωτιστικών σωμάτων...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση αποτελεί ενιαία μικτή σύμβαση προμήθειας που περιλαμβάνει και εργασίες τοποθέτησης – εγκατάστασης για τις οποίες ο ανάδοχος φέρει ειδική εγγυητική ευθύνη απέναντι στην Αναθέτουσα Αρχή. Ενόψει αυτού, παρίσταται επαρκώς αιτιολογημένη κατ’ άρθρο 59 του ν. 4412/2016 η επιλογή της  αναθέτουσας Αρχής (βλ. και την παρατιθέμενη στο άρθρο 1.3 της διακήρυξης αιτιολογία) να επιτρέψει την υποβολή προσφοράς μόνο για το σύνολο των ειδών της προμήθειας και όχι και για επιμέρους ομάδες ειδών, καθόσον το αντίθετο θα έθετε σε διακινδύνευση την προσήκουσα εκτέλεση της σύμβασης και κυρίως την εγγυημένη λειτουργία της συγκεκριμένης προμήθειας επί δεκαετία (πρβλ. Ε.Σ. αποφ. VI Τμ. 608, 609/2018, βλ. Πρ. Στ΄Κλιμ.140/2019). Κατόπιν τούτων, δεν διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες κατά τη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου για την ελεγχόμενη προμήθεια και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και της εταιρείας «....», με την προϋπόθεση να απαλειφθεί ο προβλεπόμενος  στο άρθρο 7 του εν λόγω σχεδίου όρος περί του δικαιώματος προαίρεσης της αναθέτουσας Αρχής, ύψους έως 521.141,70 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.). Τούτο διότι, το ως άνω προβλεπόμενο δικαίωμα προαίρεσης ούτε έχει προϋπολογιστεί και συνυπολογιστεί στη συνολική προϋπολογισθείσα αξία της ελεγχόμενης προμήθειας ούτε έχει δημοσιευθεί στην περίληψη της διακήρυξης που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στα σχετικά τυποποιημένα πεδία της δημοσίευσης δόθηκε η απάντηση «Όχι») και ως εκ τούτου μη νομίμως έχει τεθεί στο σχέδιο σύμβασης, όπως συνάγεται και από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 6 παρ. 1, 63, 65 παρ. 1 και 2 αλλά και του Μέρους Γ΄ του Παραρτήματος V του Προσαρτήματος Α΄ του ν. 4412/2016 (βλ. ΕΣ VI Τμ. 1040/2019, πρβλ. ΕΣ Τμ. Μείζ.- 7μ. 35/2013, 2824/2011, VI Τμ. 2414, 2515/2016, 2996, 1643/2014, 2641/2013, 1905/2013, 2440, 1508/2012, ΔΕΚ απόφαση της 11.10.2007, C-241/06 Lämmerzahl GmbH κ. Freie Hansestadt Bremen, σκ. 55).

Εργασίες υποστήριξης λειοτεμαχισμού...Τα ανωτέρω, ισχύουν ανεξάρτητα από το γεγονός ότι, στην προκειμένη περίπτωση, η πρώτη προσφεύγουσα εταιρεία, στην οποία κατακυρώθηκε η ελεγχόμενη σύμβαση, προσκόμισε γενική μόνο βεβαίωση των κατασκευαστικών οίκων των μηχανημάτων ότι «διαθέτει κατάλληλο και έμπειρο προσωπικό για να εκτελέσει υπηρεσίες χειρισμού και λειτουργίας των μηχανημάτων» (βλ. την από 20.1.2020 βεβαίωση της ... και την από 20.1.2020 όμοια βεβαίωση της ...), χωρίς να αποδεικνύει ότι στο προσωπικό στο οποίο αναφέρεται η βεβαίωση περιλαμβάνεται και το προσωπικό που δήλωσε ότι θα χρησιμοποιήσει για την εκτέλεση της σύμβασης (ήτοι ο χειριστής γερανογέφυρας - γερανών :  ... – και ο χειριστής σπαστήρων και συναφών εργασιών: ... του ..., για τα ειδικά επαγγελματικά προσόντα των οποίων δεν υπάρχει άλλη αναφορά βλ. σελ. 13 του Ε.Ε.Ε.Σ. που υπέβαλε η προσφεύγουσα στο διαγωνισμό).  Τέλος, ως προς τον ίδιο όρο της διακήρυξης, στο μέτρο που εισάγει όρο εκτέλεσης της σύμβασης, η απαίτηση της προσκόμισης πιστοποιητικού με το οποίο να επιβεβαιώνεται ότι η παρεχόμενη υπηρεσία θα παρέχεται από ειδικώς εκπαιδευμένο προσωπικό συνιστά «σήμα», κατά την έννοια του νόμου, το οποίο ωστόσο δεν πληροί τις προϋποθέσεις νομιμότητας του άρθρου 55 του ν. 4412/2016, αφού α) δεν γίνεται αναφορά στις συγκεκριμένες απαιτήσεις που πρέπει να πληροί η ζητούμενη υπηρεσία προκειμένου να λάβει τη σχετική πιστοποίηση, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατόν να επαληθευτούν τα κριτήρια με αντικειμενικό τρόπο, β) τα ζητούμενα πιστοποιητικά δεν είναι προσιτά σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέλη, αφού το ένα εξ αυτών χορηγείται από οικονομικό φορέα που μετέχει στο διαγωνισμό (την πρώτη προσφεύγουσα), και ως εκ τούτου, εισάγονται διακρίσεις υπέρ του φορέα αυτού και γ) οι απαιτήσεις για την ζητούμενη πιστοποίηση (απαιτήσεις σήματος) καθορίζονται, τουλάχιστον ως προς τη βεβαίωση που οφείλει να εκδώσει ο ίδιος (ως επίσημος εισαγωγέας των μηχανημάτων του κατασκευαστή των λειοτεμαχιστών), από τον ίδιο τον διαγωνιζόμενο οικονομικό φορέα. 

10.  Τέλος, ως προς τους ειδικότερα προβαλλόμενους από τον .... λόγους ανάκλησης, το Τμήμα κρίνει ότι: (α) Ο ισχυρισμός ότι στη διακήρυξη περιγράφονται κατά τρόπο απολύτως σαφή και αναλυτικό οι τεχνικές απαιτήσεις των υπό ανάθεση υπηρεσιών υποστήριξης των λειοτεμαχιστών προβάλλεται αλυσιτελώς, πρωτίστως διότι η αναδειχθείσα από το Κλιμάκιο πλημμέλεια δεν αφορούσε στην αοριστία του τεχνικού αντικειμένου της σύμβασης, όπως εσφαλμένως υπολαμβάνεται από τον προσφεύγοντα, αλλά στην αοριστία του όρου περί προσκόμισης βεβαιώσεων καταλληλότητας του προσωπικού από τους κατασκευαστές, εκλαμβανόμενου ως τεχνικής προδιαγραφής, δευτερευόντως δε, διότι η ανωτέρω αιτιολογία της προσβαλλόμενης Πράξης έχει ήδη μεταρρυθμιστεί με την παρούσα απόφαση. (β) Ο ισχυρισμός περί συγγνωστής πλάνης πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, καθόσον, παρά το γεγονός ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο, κατά τον έλεγχο παραπλήσιων όρων διακηρύξεων δεν ανέδειξε ανάλογους όρους ως πλημμελείς (βλ. τις επικαλούμενες Ε.Σ. Τμ. VI 300 και 1300/2019, οι οποίες ωστόσο εμφανίζουν σημαντικές διαφοροποιήσεις), σε κάθε περίπτωση, η κρινόμενη πλημμέλεια αναδεικνύεται ως ιδιαιτέρως σοβαρή. (γ) Τέλος, ο ισχυρισμός με τον οποίο ζητείται η ανάκληση της προσβαλλόμενης Πράξης για λόγους δημοσίου συμφέροντος πρέπει να απορριφθεί, δοθέντος ότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας στις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων (βλ. Ε.Σ. Τμ. Μείζ. – Επταμ. Συνθ. 1264, 763/2019, VI Τμ. 1076, 637/2020, 1254, 979, 824/2019).Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι κρινόμενες προσφυγές πρέπει να απορριφθούν, να κριθεί ότι η προσβαλλόμενη Πράξη είναι νόμιμη, με τροποποίηση της αιτιολογίας της κατά τα ανωτέρω, και να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος παραβόλου.Δεν ανακαλεί την 253/2020 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜ/2117/2020.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου σύμβασης και της υποκείμενης διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για το αντικείμενο «ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΚΤΙΡΙΑΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΦΟΙΤΗΤΙΚΩΝ ΕΣΤΙΩΝ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΑΣΤΙΚΩΝ ΕΣΤΙΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΤΟΥ Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ.(...)», διάρκειας 36 μηνών και προϋπολογιζόμενης δαπάνης ποσού 3.510.000 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.) ή 4.352.400 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.), με πρόβλεψη δικαιώματος προαίρεσης για παροχή επιπλέον υπηρεσιών πέραν των συμβατικών σε ποσοστό μέχρι 30%, προϋπολογιζόμενης δαπάνης του δικαιώματος αυτού ποσού 1.053.000 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.)(....)Για τις ανάγκες της ελεγχόμενης σύμβασης, η οποία είναι τριετούς διάρκειας, όφειλε η αναθέτουσα αρχή, η οποία αποτελεί φορέα γενικής κυβέρνησης, να έχει προβεί σε έκδοση απόφασης ανάληψης πολυετούς υποχρέωσης.... Τούτο δε προς δέσμευση των απαραίτητων πιστώσεων για την κάλυψη της συνολικής δαπάνης της σύμβασης και την εξασφάλιση της απρόσκοπτης εκτέλεσής της. Από τα έγγραφα, όμως, του φακέλου της σύμβασης δεν προκύπτει να έχει λάβει χώρα η ως άνω απόφαση παρά μόνον η έκδοση αποφάσεων δέσμευσης πίστωσης για τη δαπάνη της σύμβασης εντός του έτους 2020.Κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος...σχεδίου σύμβασης.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ(Δ΄ ΔΙΑΚΟΠΩΝ)/1243/2021.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΕΠΠ/567/2020.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου σύμβασης και της υποκείμενης διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για την «Προμήθεια συστημάτων αεροναυτιλίας για τη μετεγκατάσταση της προσέγγισης Αθηνών από το Κέντρο Ελέγχου Περιοχής Αθηνών και Μακεδονίας (ΚΕΠΑΘΜ) στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ)» από το Ελληνικό Δημόσιο διά του Διοικητή της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών(....)Είναι μη νόμιμη η ανωτέρω απόφαση κατακύρωσης των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού στην  … A.E., καθότι, κατά παράβαση όσων έγιναν σχετικώς δεκτά στη σκέψη VI,  ουδεμία αιτιολογία περιλαμβάνει αφενός για τους λόγους που η αναθέτουσα αρχή δεν θεώρησε, κατόπιν εκτίμησης των δεδομένων της συγκεκριμένης περίπτωσης, ότι η ανωτέρω έκπτωση της ως άνω μειοδότριας εταιρείας από τις ως άνω αντίστοιχες δημόσιες συμφωνίες-πλαίσιο και η κατάπτωση των αντίστοιχων εγγυήσεών της εξαιτίας της μη υποβολής εκ μέρους της αντίστοιχων οικονομικών προσφορών στους αντίστοιχους επαναδιαγωνισμούς για τη σύναψη αντίστοιχων εκτελεστικών συμβάσεων δεν συνιστούν σοβαρή ή/και επαναλαμβανόμενη πλημμέλεια-παράβασή της στο πλαίσιο των προηγούμενων αυτών συμφωνιών – πλαίσιο, ήτοι τον λόγο αποκλεισμού του άρθρου 73 παρ. 4 περ. στ΄ του ν. 4412/2016, ούτε, περαιτέρω, τους λόγους για τους οποίους η αναθέτουσα αρχή ενδεχομένως θεώρησε ότι, αν και οι ανωτέρω πλημμέλειες - παραβάσεις της εταιρείας αυτής συνιστούν τον ανωτέρω λόγο αποκλεισμού, αποδεικνύεται η σχετική αξιοπιστία-φερεγγυότητά της από την εκτίμηση των σχετικών στοιχείων που θα έπρεπε να προσκομίσει η εταιρεία για να αποδείξει την αξιοπιστία της και, ειδικότερα, από στοιχεία ότι αυτή έχει λάβει επανορθωτικά μέτρα για να αποφευχθεί η επανάληψη της ανωτέρω πλημμέλειας – παράβασής της, όπως βασίμως προβλήθηκε και με τον υπό στοιχείο Β λόγο της ανωτέρω προδικαστικής προσφυγής της … Α.Ε.Β.Ε. κατά της απόφασης αυτής.Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την «Προμήθεια συστημάτων αεροναυτιλίας για τη μετεγκατάσταση της προσέγγισης Αθηνών από το Κέντρο Ελέγχου Περιοχής Αθηνών και Μακεδονίας (ΚΕΠΑΘΜ) στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ)» από το Ελληνικό Δημόσιο διά του Διοικητή της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1358/2020.

Υπηρεσίες συντήρησης ηλεκτρονικών εγκαταστάσεων φωτεινής σηματοδότησης.(...)Υπό τα δεδομένα αυτά, πλημμελώς έγινε δεκτός ο οικείος ισχυρισμός της παρεμβαίνουσας εταιρείας από την Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ., της οποίας η προσβαλλόμενη απόφαση καθίσταται κατά τούτο ακυρωτέα», ήτοι κατά λογική αναγκαιότητα, κατά το σκέλος με το οποίο έγινε δεκτό από την ΕΑΔΗΣΥ ότι η ήδη προσφεύγουσα και ο τρίτος οικονομικός φορέας …. όφειλαν να δηλώσουν στο ΕΕΕΣ ότι ο τελευταίος φέρει την ιδιότητα του υπεργολάβου και το ποσοστό της υπεργολαβίας (άρθρα 58 του ν. 4412/2016 και 2.2.8.2. για την υπεργολαβία, σε συνδυασμό με τα άρθρα 2.2.9, 2.2.9.1. και 2.4.6 της διακήρυξης). Επομένως, με την εν λόγω απόφαση του Διοικητικού Εφετείου ούτε κρίθηκε ούτε ήταν αναγκαίο να κριθεί είτε ως κύριο είτε ως παρεμπίπτον ζήτημα το μη εισφερθέν ενώπιόν του όλως διακριτό διοικητικής φύσεως νομικό και πραγματικό ζήτημα της σχέσης μεταξύ της προσφεύγουσας και των στελεχών που πρότεινε ο .. ήτοι της .. και .., δηλαδή εάν οι τελευταίοι αποτελούν «τρίτους» σε σχέση με αυτήν και έπρεπε να υποβληθεί και ως προς αυτούς ΕΕΕΣ και δικαιολογητικά κατακύρωσης, ζήτημα που αναδείχθηκε ως ουσιώδης πλημμέλεια με την προσβαλλόμενη 437/2023 Πράξη του Κλιμακίου και αφορά σε άλλο λόγο αποκλεισμού (βλ. σκέψη 21 της Πράξης του Κλιμακίου και άρθρα 78 του ν. 4412/2016 και 2.2.8.1. της διακήρυξης για τη δάνεια εμπειρία, σε συνδυασμό με τα άρθρα 2.2.9, 2.2.9.1, 2.4.6 και 3.2 αυτής), επί του οποίου αποφάνθηκε αποκλειστικά η ΕΑΔΗΣΥ με το πρώτο και μη προσβληθέν ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου σκέλος της Σ55/2022 απόφασης της. Κατόπιν αυτών, νομίμως έκρινε το Κλιμάκιο ότι ως προς την συγκεκριμένη πλημμέλεια δεν δεσμευόταν από το δεδικασμένο της ως άνω 1002/2023 απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών. Άλλο δε είναι το ζήτημα εάν το Κλιμάκιο θα έπρεπε, συνεκτιμωμένων των σχετικών κρίσεων της ΕΑΔΗΣΥ και χωρίς να δεσμεύεται από αυτήν (βλ. την απόφαση 940/2022 απόφαση του παρόντος Τμήματος που επικύρωσε την σχετική ερμηνεία του Κλιμακίου και ΕλΣυνΟλ 310/2022, ΣτΕ 28, 29 και 30/2020) αλλά και ενόψει της θετικής για την προσφεύγουσα δικαστικής έκβασης της υπόθεσης, να εξετάσει αφενός τον βαθμό σαφήνειας της οικείας ρήτρας της διακήρυξης (βλ. άρθρο 73 παρ. 4 του ν. 4820/2021 για την επιρροή του βαθμού σαφήνειας των κανόνων στο ερμηνευτικό περιθώριο εκτίμησης των ελεγχόμενων φορέων), ως προς την έννοια του «τρίτου» φορέα και το εύρος των προσώπων που έχουν υποχρέωση υποβολής ΕΕΕΣ και δικαιολογητικών κατακύρωσης και κατά πόσον η τυχόν ασάφεια και η εξαιτίας αυτής αρνητική κρίση του Κλιμακίου για την υπογραφή του σχεδίου συμβάσεως θα λειτουργούσε σε βάρος της προσφεύγουσας και υπέρ του συνυποψηφίου της, συναφώς δε και το ενδεχόμενο υποχρεωτικής εφαρμογής από την αναθέτουσα αρχή του άρθρου 102 του ν. 4412/2016 περί συμπλήρωσης των ελλείψεων του ΕΕΕΣ των υπόχρεων σε υποβολή τους, υπό όρους διαφάνειας και ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων (βλ. αποφ. ΔΕΕ της 7.9.2021, C- 927/19, «Klaipėdos regiono atliekų tvarkymo centras» UAB», σκ. 93 και κατ’ αναλογίαν, της 29.3.2012, C- 599/10, SAG ELV Slovensko κ.λπ., σκ. 40, της 10.10.2013, C- 336/12, Manova, σκ. 36 και 40, και της 28.2.2018, C‑523/16 και C‑536/16, MA.T.I. SUD και Duemme SGR, σκ. 51 και 52).Για τους λόγους αυτούς Δέχεται την από 14.8.2023 προσφυγή ανάκλησης της εταιρείας με την επωνυμία «..».Ανακαλεί την 437/2023 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 

Λειτουργία κινητής μονάδας μηχανικής ανακύκλωσης και κομποστοποίησης...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:Α) Το κριτήριο της στελέχωσης της ομάδας έργου (άρθρο 2.2.6. περ.γ) μη νομίμως ορίστηκε, κατά σύγχυση, και ως κριτήριο ανάθεσης, κατά την έννοια του άρθρου 86 του ν. 4412/2016. Τούτο δε διότι δεν αιτιολογείται, ειδικώς στην συγκεκριμένη περίπτωση, η επίδραση που θα επιφέρει στο επίπεδο εκτέλεσης της σύμβασης η διάθεση, εκ μέρους της διαγωνιζόμενης εταιρείας, ομάδας έργου με συγκεκριμένα προσόντα. Όπως έγινε δεκτό και ανωτέρω (σκ. 3), η αναθέτουσα αρχή έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί ως κριτήριο ανάθεσης την οργάνωση, τα προσόντα και την πείρα του προσωπικού στο οποίο ανατίθεται η υπηρεσία, καθώς αυτό μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα της εκτέλεσης της σύμβασης και, κατ’ επέκταση, την οικονομική αξία της προσφοράς, πλην όμως τούτο επιτρέπεται στις περιπτώσεις όπου η επαγγελματική πείρα και η κατάρτιση των προσώπων που έχουν αναλάβει την εκτέλεση της σύμβασης συνδέεται ουσιωδώς με το αποτέλεσμα, όπως για παράδειγμα στις συμβάσεις για υπηρεσίες διανοητικής φύσεως (βλ. και 94η αιτιολογική σκέψη οδηγίας 2014/24/ΕΕ) και για τον λόγο αυτό επηρεάζει και την οικονομική προσφορά των διαγωνιζόμενων. Στην προκειμένη δε περίπτωση, ενώ τίθεται ως προαπαιτούμενο της τεχνικής και επαγγελματικής καταλληλότητας η στελέχωση ομάδας έργου με συγκεκριμένα προσόντα (άρθρο 2.2.6 περ.γ) και αναφέρεται ότι το εν λόγω οργανόγραμμα με την στελέχωση της ομάδας πρέπει να περιλαμβάνεται στην τεχνική προσφορά επί ποινή αποκλεισμού (άρθρο 2.4.3.2.), εντούτοις προβλέπεται αυτή (η στελέχωση) και ως κριτήριο ανάθεσης με συντελεστή βαρύτητας 15%, χωρίς τούτο να αιτιολογείται ειδικώς από τη διακήρυξη και χωρίς να συνδέεται με την φύση των ανατεθεισών υπηρεσιών. Σε αυτό συνηγορεί και το γεγονός ότι πρόκειται για την λειτουργία μιας υφιστάμενης μονάδας μηχανικής ανακύκλωσης και κομποστοποίησης, η οποία λειτουργεί ήδη, τουλάχιστον από το 2016 (βλ. σχετ. την από Δ/552/28.6.2016 όμοια κατά περιεχόμενο σύμβαση με την ελεγχόμενη, καθώς και τις διαδοχικώς συναφθείσες κατόπιν αυτής) και όχι σύμβαση σχετική με την αναβάθμιση, βελτίωση ή επέκταση της εν λόγω μονάδας που ενδεχομένως να δικαιολογούσε την πρόβλεψη του εν λόγω κριτηρίου, σχετικά με την επαγγελματική αξία των προσώπων που αναλαμβάνουν την εκτέλεση αυτής, και ως κριτήριο ανάθεσης.Β) Το κριτήριο ανάθεσης «πληρότητα και αρτιότητα τεχνικού φακέλου προσφοράς» (άρθρο 2.3.1) είναι γενικό και αόριστο, διότι σε κανένα σημείο της διακήρυξης δεν προσδιορίζεται σαφώς ούτε συνάγεται εμμέσως σε τι αφορά το εν λόγω κριτήριο. Ακόμα δε και αν ήθελε υποτεθεί πως με αυτό σκοπείται η βαθμολόγηση του περιεχομένου της τεχνικής προσφοράς και όχι η πληρότητα και αρτιότητα των προσκομισθέντων δικαιολογητικών αυτής, τα οποία εξάλλου τίθενται επί ποινή αποκλεισμού κατά την εξέταση της συμβατότητας της τεχνικής προσφοράς με τις τεχνικές προδιαγραφές που ορίζονται στη διακήρυξη, εντούτοις είναι άδηλο τι ακριβώς θα λάβει υπόψιν της η αναθέτουσα αρχή κατά την  βαθμολόγηση. Εξάλλου, στην διακήρυξη δεν γίνεται καμία αναφορά ως προς τον τρόπο βαθμολόγησης των κριτηρίων ανάθεσης ούτε προφανώς και του εν λόγω κριτηρίου, αρκείται δε αυτή στην απλή παράθεση του γράμματος της νομοθετικής διάταξης που ορίζει ότι η βαθμολογία κυμαίνεται από 100 βαθμούς στην περίπτωση που ικανοποιούνται ακριβώς όλοι οι όροι των τεχνικών προδιαγραφών, αυξάνεται δε μέχρι τους 120 βαθμούς όταν υπερκαλύπτονται οι απαιτήσεις του εν λόγω κριτηρίου. Τούτο έχει ως αποτέλεσμα να καταλείπεται υπέρμετρη ευχέρεια στην αναθέτουσα αρχή ως προς την βαθμολόγηση των κριτηρίων, παραβιάζοντας με τον τρόπο αυτό την αρχή της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων και την εντεύθεν απορρέουσα υποχρέωση διαφάνειας, σύμφωνα με την οποία επιβάλλεται όπως όλα τα στοιχεία που λαμβάνει υπόψη η αναθέτουσα αρχή για τον εντοπισμό της πλέον συμφέρουσας από οικονομική άποψη προσφοράς και ο τρόπος βαθμολόγησης αυτών καθίστανται γνωστά στους εν δυνάμει προσφέροντες, κατά τον χρόνο προετοιμασίας των προσφορών τους. Στην προκειμένη περίπτωση, τούτο καθίσταται επιτακτικότερο και για τον πρόσθετο λόγο ότι το σύνολο των λοιπών κριτηρίων προς βαθμολόγηση, ήτοι το «Σχέδιο επεξεργασίας και υγειονομικής ταφής», το «Οργανόγραμμα και στελέχωση της Ομάδας έργου», η «Πληρότητα σχεδίου περιβαλλοντικής παρακολούθησης» και το «Πρόγραμμα διάθεσης CLO» εμπεριέχονται ήδη, ως επιμέρους αξιολογούμενα στοιχεία, στο ως άνω κριτήριο, ήτοι αποτελούν αντικείμενο και περιεχόμενο του τεχνικού φακέλου προσφοράς (βλ. σχετ. άρθρο 2.4.3.2. διακήρυξης). Τα ίδια δε κριτήρια, το  περιεχόμενο των οποίων προσδιορίζεται ειδικώς στην διακήρυξη, αξιολογούνται και αυτοτελώς, με αποτέλεσμα να τίθεται ζήτημα ανεπίτρεπτης διπλής βαθμολόγησής τους. Γ) Τέλος, όπως έγινε δεκτό και ανωτέρω (σκ. 4), κατά παράβαση της αρχής της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων δεν ορίζεται στην διακήρυξη ο τρόπος βαθμολόγησης των κριτηρίων ποιοτικής επιλογής που έχει θέσει η αναθέτουσα αρχή, προκειμένου να αναδειχθεί ο ανάδοχος βάσει του επιλεγέντος από την διακήρυξη κριτηρίου της βέλτιστης σχέσης ποιότητας- τιμής. Ειδικότερα, δεν εξειδικεύεται επαρκώς τι θα λάβει υπόψιν της η αναθέτουσα αρχή κατά την βαθμολόγηση του εκάστοτε κριτηρίου, ώστε ο κάθε συμμετέχων στον διαγωνισμό να διαμορφώσει την προσφορά του, με γνωστά εκ των προτέρων κριτήρια, ώστε να λάβει τον μέγιστο δυνατό βαθμό. Εξάλλου, η εν λόγω παράλειψη, συνδυαζόμενη με την ασάφεια και τη γενικότητα των επίμαχων κριτηρίων, πέραν του ότι καταλείπει στις αναθέτουσες αρχές υπέρμετρη ευχέρεια ως προς τον τρόπο βαθμολόγησης των υποψηφίων, δεν επιτρέπει και τον εκ των υστέρων έλεγχο της νομιμότητας των επίμαχων αποφάσεων μέσω του ελέγχου της αιτιολογίας αυτών.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1359/2020

Σύμβαση προμήθειας...Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη ΙΙΙ σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι: α) νομίμως αποκλείστηκε κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής η προσφορά της ένωσης εταιριών «.....», με την αιτιολογία ότι η εταιρία «.....», από την οποία δέχεται αυτή δάνεια εμπειρία σε τεχνική και επαγγελματική ικανότητα, δεν κατέθεσε το Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Προμήθειας, καθόσον η προσκόμισή του προβλεπόταν ρητά και επί ποινή αποκλεισμού στην οικεία διακήρυξη. β) μη νομίμως αποκλείστηκε κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής η εταιρία «.....», με την αιτιολογία ότι η εταιρία «.....», που παρέχει σε αυτήν δάνεια εμπειρία σε τεχνική, επαγγελματική, οικονομική ικανότητα και χρηματοοικονομική επάρκεια δεν κατέθεσε ασφαλιστική και φορολογική ενημερότητα, διότι από τις ως άνω διατάξεις της διακήρυξης, αλλά και του ν. 4412/2016, προκύπτει σαφώς ότι τέτοια υποχρέωση δεν υφίσταται κατά το στάδιο κατάθεσης της προσφοράς, καθόσον η κατάθεση νομίμως συμπληρωμένου ΕΕΕΠ από μέρους της ως άνω εταιρίας αποτελεί προαπόδειξη προς αντικατάσταση των πιστοποιητικών που εκδίδουν δημόσιες αρχές ότι ο εν λόγω οικονομικός φορέας πληροί, μεταξύ άλλων και τις προϋποθέσεις του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, δηλαδή συνιστά προαπόδειξη ότι αυτή είναι φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμερη και δεν απαιτείται η προσκόμιση των σχετικών πιστοποιητικών, όπως εσφαλμένα έκρινε η Επιτροπή του Διαγωνισμού.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/132/2020.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης και του σχεδίου σύμβασης για την «Προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία συστήματος τηλε-ελέγχου/τηλεχειρισμού για τον έλεγχο του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού, των διαρροών, της απολύμανσης και της ποιότητας του πόσιμου νερού στο εξωτερικό υδραγωγείο του Δήμου …»(....)Επομένως, εσφαλμένως η αναθέτουσα Αρχή απέρριψε την προσφορά της … Ε.Π.Ε. με την αιτιολογία ότι δεν αποδείχθηκε η εκτέλεση-ολοκλήρωση της ανωτέρω επικαλούμενης από αυτήν σύμβασης αφού δεν έχει ακόμα εκπληρωθεί ο όρος της σύμβασης αυτής περί καλής (εγγυημένης) λειτουργίας του εγκατασταθέντος στο πλαίσιο αυτής συστήματος τηλε-ελέγχου/τηλεχειρισμού δικτύου ύδρευσης για δώδεκα (12) μήνες μετά την εγκατάστασή του (βλ. την ανωτέρω βεβαίωση καλής εκτέλεσης), ήτοι μέχρι 27.4.2022, καθώς η εφαρμογή του όρου αυτού ακολουθεί (είναι μεταγενέστερη) της έκδοσης της ανωτέρω βεβαίωσης καλής εκτέλεσης της σύμβασης, η οποία πιστοποιεί και την επιτυχή ολοκλήρωση της εγκατάστασης του ανωτέρω συστήματος. Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της … Α.Ε. για την «Προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία συστήματος τηλε-ελέγχου/τηλεχειρισμού για τον έλεγχο του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού, των διαρροών, της απολύμανσης και της ποιότητας του πόσιμου νερού στο εξωτερικό υδραγωγείο του Δήμου …».

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/576/2022.