ΕλΣυν.Κλ.Ε/105/2007
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Το Κλιμάκιο κρίνει ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 8 παρ. 3 δ του π.δ. 334/2000 (και οι αντίστοιχες των άρθρων 8 παρ. 1 του ν. 1418/1984, όπως ισχύει και 43 του π.δ./τος 609/1985), καθόσον οι πρόσθετες εργασίες, που αποτελούν το συμβατικό αντικείμενο της ελεγχόμενης 1ης συμπληρωματικής σύμβασης α)είναι πράγματι συμπληρωματικές, σύμφωνα με όσα ήδη εκτέθηκαν και δεν περιλαμβάνονται στο αρχικό συμβατικό αντικείμενο του έργο (βλ. αρχική σύμβαση και συμβατικό τεύχος τεχνικής περιγραφής), β) κατέστησαν αναγκαίες λόγω απροβλέπτων περιστάσεων .., γ) δεν μπορούν από τη φύση τους να διαχωρισθούν από την εκτέλεση της κύριας σύμβασης χωρίς να δημιουργήσουν προβλήματα στην αναθέτουσα αρχή, δ) η δε συνολική δαπάνη τους, η οποία ανέρχεται σε 1.370.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ δεν υπερβαίνει το 50% του ποσού (2.945.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.) της κύριας σύμβασης.Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι πρόσθετες εργασίες που περιλαμβάνονται στην ελεγχόμενη 1η συμπληρωματική σύμβαση, αποτελούν συμπληρωματικές εργασίες κατά την έννοια των διατάξεων που προαναφέρθηκαν και ως εκ τούτου δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της σύμβασης αυτής.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕλΣυν.Τμ.7(ΚΠΕ)2/2016
Συμπληρωματικές συμβάσεις – πρόσθετες εργασίες:Μη νόμιμη η εξόφληση του 2ου λογαριασμού και του 1ου λογαριασμού της πρώτης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Ασφαλτοστρώσεις - Διαμορφώσεις οδών πόλης και οικισμών 2010», καθόσον δεν συντρέχουν οι προβλεπόμενες στο άρθρο 57 του ν. 3669/2008 (ΦΕΚ Α΄ 116/2008) προϋποθέσεις για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης με την ανάδοχο της αρχικής σύμβασης, διότι δεν προκύπτει ότι οι συμπληρωματικές εργασίες κατέστησαν αναγκαίες, λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων κατά την τεχνική εκτέλεση του έργου, δηλαδή λόγω πραγματικών γεγονότων που δεν ανάγονται στο χρόνο κατάρτισης της αρχικής σύμβασης, τα οποία επηρεάζουν την τεχνική αρτιότητα του έργου και αντικειμενικά δεν μπορούσαν να προβλεφθούν στο στάδιο της οριστικής μελέτης.
ΕλΣυν.Κλ.7/35/2015
ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑ.Συμπληρωματικές-Πρόσθετες εργασίες:Μη νόμιμη η δαπάνη που αφορούσε στην εξόφληση του 5ου λογαριασμού (1ου λογαριασμού συμπληρωματικής σύμβασης) εκτέλεσης έργου οδοποιίας, καθόσον κατά παράβαση του άρθρου 57 του ν. 3669/2008 (ΦΕΚ Α' 116/2008), τα αρμόδια όργανα του ανωτέρω Δήμου ανέθεσαν τις ως άνω συμπληρωματικές εργασίες, χωρίς να συντρέχουν οι προβλεπόμενες προϋποθέσεις για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης, αφού δεν απέδειξαν τη συνδρομή απρόβλεπτης περίστασης, η οποία κατέστησε αναγκαία την ανάθεση των εργασιών αυτών, προκειμένου να ενταχθούν στο αρχικό έργο και τη συναφθείσα σύμβαση.
ΕΣ/Τ7/143/2009
Ως συμπληρωματικές εργασίες θεωρούνται εκείνες για τις οποίες συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις: α) παρουσιάζουν αναγκαία συνάφεια με το έργο και δεν περιλαμβάνονται στην αρχική σύμβαση, β) κατέστησαν αναγκαίες κατά την τεχνική εκτέλεση του έργου όπως αυτό περιγράφεται στην αρχική σύμβαση, λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων και γ) είτε δεν μπορούν τεχνικά ή οικονομικά να διαχωριστούν από την αρχική σύμβαση, χωρίς να δημιουργήσουν μείζονα προβλήματα για την αναθέτουσα αρχή, είτε παρά τη δυνατότητα διαχωρισμού τους, είναι απόλυτα αναγκαίες για την τελειοποίησή της. Τέτοιες εργασίες θεωρούνται αυτές που είτε προβλέπονται κατά είδος από το συμβατικό τιμολόγιο και τον προϋπολογισμό αλλά εκτελούνται σε ποσότητες μεγαλύτερες από τις προβλεπόμενες (πρόσθετες ή υπερσυμβατικές εργασίες), είτε δεν προβλέπονται καθόλου ή προβλέπονται μεν αλλά εκτελούνται με διαφορετικό τρόπο (νέες εργασίες). Ως απρόβλεπτες δε περιστάσεις θεωρούνται πραγματικά γεγονότα τα οποία δεν ανάγονται στο χρόνο καταρτίσεως της αρχικής σύμβασης και τα οποία, παρότι η μελέτη (οριστική ή προμελέτη) με βάση την οποία προσδιορίσθηκε το τεχνικό αντικείμενο του έργου, υπήρξε κατά το δυνατόν πλήρης και ακριβής, αντικειμενικά δεν μπορούσαν να προβλεφθούν, σύμφωνα με τους κανόνες επιμέλειας του μέσου συνετού ανθρώπου του οικείου κλάδου. Δεν θεωρούνται συμπληρωματικές εργασίες οφειλόμενες σε απρόβλεπτα γεγονότα εκείνες που αφορούν σε επέκταση του τεχνικού αντικειμένου του έργου ή στη βελτίωση της ποιότητας του (βλ. πρ. VII Τμ. 32, 78/2006). Τέλος, η απόφαση του αρμοδίου οργάνου περί προσφυγής στην προρρηθείσα διαδικασία ανάθεσης, πρέπει, ως εκ της φύσεως της, να είναι ειδικώς και επαρκώς αιτιολογημένη ώστε να καθίσταται εφικτός από το Ελεγκτικό Συνέδριο ο έλεγχος της νομιμότητας της.
ΕλΣυν.Κλ.Ζ/138/2017
ΜΕΛΕΤΕΣ-Συμπληρωματικές εεργασίες: Με τα δεδομένα αυτά, οι ελεγχόμενες συμπληρωματικές εργασίες μελετών, οι οποίες δεν περιελήφθησαν στην αρχική σύμβαση: α) παρουσιάζουν αναγκαία συνάφεια με το αρχικό συμβατικό αντικείμενο, εφόσον αφορούν σε επιπλέον, των προεκτιμώμενων και περιλαμβανόμενων στην κύρια σύμβαση, εγγραπτέα δικαιώματα και είναι απολύτως αναγκαίες για την ολοκλήρωσή του, με στόχο τη δημιουργία Εθνικού Κτηματολογίου στις περιοχές που αφορά, β) κατέστησαν αναγκαίες, λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων,...γ) δεν μπορούν να διαχωριστούν από την εκτέλεση της αρχικής σύμβασης χωρίς να δημιουργήσουν προβλήματα στην αναθέτουσα αρχή ως προς την έγκαιρη και ποιοτική ολοκλήρωση της μελέτης και δ) το συνολικό ποσό τους ..δεν υπερβαίνει το 50% της αρχικής συμβατικής αμοιβής. Επομένως, η προσφυγή στην ως άνω εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης συμπληρωματικών μελετών παρίσταται νόμιμη.
ΕλΣυν.Τμ.Μειζ-Επταμ.Συνθ/3030/2011
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:....ζητείται η αναθεώρηση των 2188 και 2238/2011 αποφάσεων του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου (όσον αφορά τις αιτήσεις της κοινοπραξίας «....») και των 1250 και 2188/2011 αποφάσεων του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου (όσον αφορά την αίτηση του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων), με τις οποίες απορρίφθηκαν α) αιτήσεις των ως άνω αιτούντων για την ανάκληση της 298/2011 πράξης Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (όσον αφορά τις 2188 και 2238/2011 προσβαλλόμενες αποφάσεις) και β) αίτηση της ως άνω κοινοπραξίας για την ανάκληση της 20/2011 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (όσον αφορά την 1250/2011 προσβαλλόμενη απόφαση)..(....) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην υπό στοιχ. III σκέψη της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι ορθώς ερμηνεύθηκαν και εφαρμόστηκαν διά των προσβαλλομένων αποφάσεων οι ανωτέρω διατάξεις, απορριπτομένων όλων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών των αιτούντων, δεδομένου ότι ούτε γίνεται επίκληση ούτε αποδεικνύονται γεγονότα αιφνίδια, τα οποία συνέβησαν μετά από όσα είχαν ήδη διαπιστωθεί με την 1η συμπληρωματική σύμβαση (και οδήγησαν στην εκπόνηση νέων μελετών), τα οποία να δικαιολογούν την κατάρτιση νέας συμπληρωματικής σύμβασης, ενώ, περαιτέρω, ως προς την ανάγκη πλήρωσης του ταμιευτήρα, δεν προβάλλονται λόγοι που να αιτιολογούν τη μη πρόβλεψη από τις νέες μελέτες της ανάγκης αυτής, ο δε κίνδυνος κατάπτωσης των πρανών θα έπρεπε να είχε εξειδικευθεί με τις νέες γεωτεχνικές έρευνες και μελέτες που αποτέλεσαν αντικείμενο της 1ης συμπληρωματικής συμβάσεως. Κατά συνέπεια, ορθώς κρίθηκε ότι η πλήρωση του ταμιευτήρα θα έπρεπε να αποτελέσει αντικείμενο της 1ης συμπληρωματικής συμβάσεως και όχι της ήδη ελεγχόμενης, ενώ συνακόλουθα ορθή είναι και η κρίση ότι η επίκληση από την αναθέτουσα αρχή της άμεσης ανάγκης εκτέλεσης των εργασιών πληρώσεως έρχεται σε αντίθεση με το Δ6/1223/7.6.2011 έγγραφο αυτής, σύμφωνα με το οποίο οι αρχαιολογικές εργασίες θα περατωθούν μέχρι τις 31.12.2011 και μετά την λήξη αυτών είναι επιτρεπτή η έμφραξη του φράγματος, εν πάση δε περιπτώσει, το χρονικό όριο που τίθεται από αυτήν για την πλήρωση του ταμιευτήρα (πρώτο εξάμηνο του έτους 2011) έχει ήδη παρέλθει.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι κρινόμενες αιτήσεις αναθεώρησης, καθώς και οι υπέρ αυτών ασκηθείσες παρεμβάσεις πρέπει να απορριφθούν και να μην αναθεωρηθούν οι 2188 και 2238/2011 αποφάσεις του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΚΛ.Ε/359/2003
Ανάδειξη αναδόχου για την κατασκευή έργου:..Με δεδομένα αυτά και αφού, σύμφωνα με όσα έγιναν προηγουμένως δεκτά, πριν από την απόρριψη των άνω υπερβολικά χαμηλών προσφορών δεν κλήθηκαν οι προσφέροντες να τις αιτιολογήσουν, η άνω κατακυρωτική απόφαση δεν είναι νόμιμη.Μετά από αυτά και του γεγονότος ότι ο προσδιορισμός των κριτηρίων για το χαρακτηρισμό – διαπίστωση εάν ένα ή περισσότερα τμήματα αποτελούν ενιαίο έργο είναι πρωταρχικής σημασίας για τον έλεγχο των σχετικών συμβάσεων από το Ελεγκτικό Συνέδριο, καθόσον ο εντοπισμός των κατατμήσεων έργων συμβάλλει στην εξυπηρέτηση των σκοπών της οδηγίας 93/37, που είναι η διασφάλιση της δυνατότητας συμμετοχής στις εν λόγω διαδικασίες και εργοληπτών άλλων κρατών μελών, η προστασία τους από την αυθαιρεσία της αναθέτουσας αρχής με την μη αυτόματη απόρριψη των προσφορών τους που χαρακτηρίσθηκαν ως υπερβολικά χαμηλές και η ανάπτυξη πραγματικού ανταγωνισμού, το Κλιμάκιο κρίνει ομόφωνα ότι τα ζητήματα αυτά είναι μείζονος σπουδαιότητας και, για τους λόγους αυτούς πρέπει να παραπεμφθούν σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 131 παρ. 3 Π.Δ. 1225/1981 (πρβλ και άρθρο 22 παρ. 6 εδ β του Π.Δ. 774/1980) στην Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Αυτή καλείται να εκφέρει τη γνώμη για το ποια κριτήρια μπορούν να χρησιμοποιηθούν προκειμένου να διαπιστωθεί εάν δύο ή περισσότερες διαδικασίες για την ανάθεση συμβάσεων εκτελέσεως έργων από την ίδια αναθέτουσα αρχή συνιστούν τμήματα ενός ενιαίου έργου, τα οποία έχουν κατατμηθεί τεχνητώς για την αποφυγή τήρησης των κανόνων δημοσιότητας και της αιτιολόγησης των υπερβολικά χαμηλών προσφορών, διακοπτόμενης, ως εκ τούτου, της σχετικής 30ήμερης προθεσμίας μέχρις ότου η Ολομέλεια αποφανθεί επί των ανωτέρω γενικότερου ενδιαφέροντος ερωτημάτων.
ΕλΣυν.Τμ.6(Γ'Διακοπών)/2790/2012
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:..ζητείται η ανάκληση της 304/2012 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ, το Τμήμα κρίνει ότι, ανεξαρτήτως των επιμέρους αιτιολογιών της προσβαλλόμενης πράξης, ορθώς κατ' αποτέλεσμα εφαρμόστηκαν από το Κλιμάκιο οι ανωτέρω διατάξεις, απορριπτομένου του λόγου περί εσφαλμένης ερμηνείας του νόμου, δεδομένου ότι ούτε γίνεται επίκληση ούτε αποδεικνύονται γεγονότα αιφνίδια, τα οποία συνέβησαν μετά από όσα είχαν ήδη διαπιστωθεί και οδήγησαν στη σύναψη της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης, τα οποία να δικαιολογούν την κατάρτιση νέας συμπληρωματικής σύμβασης. Ειδικότερα, ο πρώτος λόγος ανάκλησης περί πλάνης περί τα πράγματα ως προς το τεχνικό αντικείμενο των συμπληρωματικών εργασιών προβάλλεται αλυσιτελώς, διότι με αυτόν ουδόλως πλήττεται η αιτιολογία της προσβαλλόμενης πράξης του Κλιμακίου περί μη συνδρομής νέων απρόβλεπτων περιστάσεων για τη σύναψη της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης, εκτός από εκείνες (έντονα πλημμυρικά φαινόμενα, νέα υδρολογικά δεδομένα) που οδήγησαν και στη σύναψη της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης, εξαιτίας των οποίων, όμως, θα έπρεπε όλες οι απαιτούμενες συμπληρωματικές εργασίες να έχουν περιληφθεί στο αντικείμενο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης, δεδομένου, άλλωστε, ότι, κατά τους ισχυρισμούς της αιτούσας, είχαν επαρκώς προβλεφθεί από την επικαιροποιημένη μελέτη ως απαραίτητες για το έργο. Εξάλλου, ο ισχυρισμός της αιτούσας ότι επελέγη η σταδιακή ένταξη των συμπληρωματικών εργασιών, προκειμένου να εξευρεθούν οι απαιτούμενες πιστώσεις, πέραν του ότι προβάλλεται το πρώτον με την αίτηση ανάκλησης και δεν αποδεικνύεται από τα στοιχεία του φακέλου, δεν συνιστά, σε καμία περίπτωση, απρόβλεπτη περίσταση, που να δικαιολογεί τη σύναψη της συμπληρωματικής σύμβασης, ενώ πουθενά στη νομοθεσία δεν αναφέρεται αυτοτελώς η δυνατότητα σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης σε περίπτωση προβλημάτων στη χρηματοδότηση του έργου.(..)Κατ' ακολουθία των ανωτέρω το Τμήμα κρίνει ότι η προσβαλλόμενη πράξη δεν πρέπει να ανακληθεί και, ως εκ τούτου, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί.
ΕΣ/ΚΛ.Ε/148/2006
Ανάδειξη αναδόχου έργου:..Στην προκείμενη περίπτωση, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι:i) Το έργο, που αφορά τον οίκο ευγηρίας του .. ...του Δήμου ..., διαιρέθηκε σε δύο τμήματα, τη φάση Α' και τη φάση Β'. Αντικείμενο της Β' φάσης του έργου είναι η ολοκλήρωση της κατασκευής του κτηρίου του οίκου ευγηρίας του .... με όλες τις απαιτούμενες οικοδομικές και ηλεκτρομηχανολογικές εργασίες, τις εργασίες του περιβάλλοντα χώρου και της εσωτερικής οδοποιίας, τις γενικές εργασίες και τις εργασίες κυκλοφοριακής σύνδεσης με τις οδούς της πόλης με τον απαραίτητο ηλεκτροφωτισμό τους, τις πεζοδρομήσεις, τις σημάνσεις και τη διευθέτηση της απορροής των όμβριων υδάτων. Ο προϋπολογισμός μελέτης των δύο φάσεων του έργου ανέρχεται στο ποσό των 2.050.000,00 και 4.920.000,00 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.) αντίστοιχα, το δε άθροισμα της αξίας των δύο τμημάτων ανέρχεται στο ποσό των 7.070.000,00 ευρώ. Σύμφωνα με όσα αναπτύχθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, τα δύο αυτά τμήματα αποτελούν ενιαίο έργο. Με τις υπ’ αρ. 332/πρ.15/13-9-2005 και 333/πρ.15/13-9-2005 αποφάσεις της Δημαρχιακής Επιτροπής του Δήμου .... εγκρίθηκαν οι όροι δημοπράτησης του έργου και ορίστηκαν τα μέλη της Επιτροπής Διαγωνισμού αντίστοιχα για τη Β' φάση του ως άνω έργου. Το έργο χρηματοδοτείται από πιστώσεις του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Σ.Α.Ε. 093, κωδ. έργου: 2005ΣΕ09300004) και από πιστώσεις του ....ii) Με τη διακήρυξη, περίληψη της οποίας δημοσιεύτηκε στο Τεύχος Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων της Εφημερίδας της Κυβέρνησης και στον ελληνικό τύπο, ορίστηκε ότι η δημοπράτηση του έργου θα γίνει με τη διαδικασία του ανοικτού διαγωνισμού και με σύστημα υποβολής προσφορών εκείνο της προσφοράς επιμέρους ποσοστών έκπτωσης κατά ομάδες τιμών, σε συμπληρωμένο τιμολόγιο ομαδοποιημένων τιμών της Υπηρεσίας με έλεγχο ομαλότητας των επιμέρους ποσοστών έκπτωσης (άρ. 4 παρ. 4 περ. β’ ν. 1418/84 και άρ. 7 π.δ. 609/85). Με δεδομένα αυτά και ενώ κατά τα ανωτέρω ο συνολικός προϋπολογισμός του όλου έργου, τμήμα του οποίου αποτελούν οι ελεγχόμενες εργασίες, ανέρχεται στο ποσό των 7.070.000,00 ευρώ, η αναθέτουσα αρχή δεν απέστειλε περίληψη της διακήρυξης αυτών στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, ως όφειλε βάσει των άρ. 3 περ. γ' και 11 παρ. 1, 4 και 5 του π.δ. 334/00. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.
ΕλΣυν/Τμ.4/206/2009
Δεν επιτρέπεται όμως σε καμμία περίπτωση ο επιμερισμός (κατάτμηση) εργασιών, που επί τη βάσει λειτουργικών κριτηρίων, όπως η οικονομική και η τεχνική λειτουργία του αποτελέσματος στο οποίο αυτές αποβλέπουν, σύμφωνα με στοιχεία, όπως η ταυτόχρονη έναρξη των διαδικασιών αναθέσεώς τους και η ενότητα του γεωγραφικού πλαισίου, εντός του οποίου πρόκειται αυτές να εκτελεστούν, αποτελούν τμήματα ενός ενιαίου έργου και για το οικονομοτεχνικώς άρτιο αυτού επιβάλλεται να ανατεθούν με έναν ενιαίο διαγωνισμό (βλ. ΕλΣ IV Τμ. πράξεις 88, 72, 13, 5/2008, 89, 21, 18/2007, 43, 44, 45/2006, 137/2004). Επίσης δεν επιτρέπεται ο επιμερισμός εργασιών που αποτελούν εργασίες συμπληρωματικές αυτών ενός ήδη ανατεθέντος και εκτελούμενου έργου του οικείου φορέα. Τέτοιες είναι εργασίες συναφείς με το οικείο έργο, οι οποίες δεν περιλαμβάνονται στην αρχική του σύμβαση, δεν μπορούν, τεχνικά ή οικονομικά, να διαχωρισθούν από αυτές της αρχικής συμβάσεως χωρίς να δημιουργήσουν μείζονα προβλήματα για την αναθέτουσα αρχή, είτε, παρά τη δυνατότητα διαχωρισμού τους, είναι απόλυτα αναγκαίες για την τελειοποίηση του έργου, κατέστησαν δε αναγκαίες κατά την εκτέλεσή του λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων, πραγματικών δηλαδή γεγονότων τα οποία δεν ανάγονται στο χρόνο καταρτίσεως της αρχικής συμβάσεως και τα οποία, παρότι η μελέτη (οριστική ή προμελέτη), με βάση την οποία προσδιορίσθηκε το τεχνικό αντικείμενο του έργου, υπήρξε κατά το δυνατόν πλήρης και ακριβής, αντικειμενικά δεν μπορούσαν να προβλεφθούν σύμφωνα με τους κανόνες επιμέλειας του μέσου συνετού ανθρώπου του οικείου κλάδου. Οι εργασίες αυτές (συμπληρωματικές) ανατίθενται στον ανάδοχο του οικείου αρχικού έργου με ειδικώς αιτιολογημένη απόφαση του αρμοδίου οργάνου, ώστε να καθίσταται εφικτός ο έλεγχος της συνδρομής ή των προϋποθέσεων χαρακτηρισμού των ανατιθέμενων εργασιών ως συμπληρωματικών. Δεν αποτελούν πάντως συμπληρωματικές εργασίες οι εργασίες που αφορούν στη διαφοροποίηση, στην επέκταση του τεχνικού αντικειμένου ή στη βελτίωση της ποιότητας του έργου (βλ. ΕλΣ ΙV Τμ. πράξεις 199, 120/2008, 122, 143, 63/2007, 91, 88, 56/2006).(...)Από το συνδυασμό των προεκτιθέμενων διατάξεων, συνάγεται ότι η σύναψη συμβάσεως εκτελέσεως συμπληρωματικών εργασιών δημόσιου έργου είναι νόμιμη μόνο όταν η απόφαση για την ανάθεση των οικείων εργασιών και η υπογραφή της συμβάσεως λαμβάνουν χώρα πριν από τη λήξη της συμβατικής συνολικής προθεσμίας εκτελέσεως του οικείου έργου ή της νόμιμης παρατάσεώς της, ήτοι παρατάσεως που εγκρίνεται με σχετική απόφαση της προϊσταμένης αρχής του έργου, η οποία όμως έχει εκδοθεί πριν από τη λήξη της αρχικής ή της νόμιμα παραταθείσας συνολικής προθεσμίας εκτελέσεώς του. Η έκδοση δε αποφάσεως για παράταση του χρόνου εκτελέσεως του έργου μετά την εκπνοή της αρχικής ή νομίμως παραταθείσας συμβατικής συνολικής προθεσμίας εκτελέσεώς του, δε συνεπάγεται την παράταση αλλά αποτελεί μη προβλεπόμενη από τις ως άνω διατάξεις χορήγηση νέας προθεσμίας εκτέλεσης του έργου (βλ. ΕλΣ VII Τμ. πράξη 92/2009).
ΕΣ/ΚΛ.Ε/187/2023
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Και τούτο, καθόσον οι αποτελούσες το αντικείμενο της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης εργασίες δεν περιλαμβάνονται στο αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, αλλά συνέχονται, ως πρόσθετες, με το τεχνικό αντικείμενο αυτής, χωρίς να αλλάζουν τη φύση της. Περαιτέρω, λόγω του αντικειμένου του έργου ... και της φύσης των ως άνω συμπληρωματικών εργασιών, υφίστανται τεχνικοί λόγοι που δεν επιτρέπουν την αλλαγή αναδόχου χωρίς να δημιουργηθούν μείζονα προβλήματα στην άρτια και έγκαιρη εκτέλεση του έργου, δεδομένου ότι η ανάθεσή τους σε ανάδοχο διαφορετικό από εκείνον της αρχικής σύμβασης θα προκαλούσε σημαντικές τεχνικές δυσχέρειες, αφού θα απαιτούσε τον συντονισμό και την επίβλεψη, από την αναθέτουσα αρχή, διαφορετικών συνεργείων στον τόπο εκτέλεσης του έργου. Επιπλέον, συντρέχουν απρόβλεπτες περιστάσεις ως προς τη δεύτερη εργασία της Σ.Σ.Ε.(...)Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Αποκαταστάσεις – Ανακατασκευές – Αναπλάσεις Κοινοχρήστων Χώρων του Δήμου Αθηναίων».