Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕλΣυν/Τμ.7(ΚΠΕ)/104/2013

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 3669/2008

Δημόσια έργα.(....)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στη δεύτερη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η καλή εκτέλεση του έργου βεβαιώνεται από Επιτροπή που δεν έχει νόμιμη συγκρότηση λόγω της συμμετοχής σε αυτή ενός δημοτικού συμβούλου αντί δύο με δυνατότητα συμμετοχής και ενός υπαλλήλου, κατά συνέπεια η πληρωμή του δεν χωρεί νόμιμα, προεχόντως για τούτο, όπως προβάλλεται με το δεύτερο λόγο διαφωνίας, ανεξάρτητα από το ότι στα δικαιολογητικά του φακέλου δεν περιέχεται η πρόσθετη βεβαίωση, ότι ο ανάδοχος ανταποκρίθηκε στις υποχρεώσεις του, κατά τα προβαλλόμενα με τον πρώτο λόγο διαφωνίας. Περαιτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και για το λόγο ότι ο εργολάβος στον οποίο ανατέθηκε η εκτέλεση του έργου δεν είναι τεχνικά κατάλληλος για τούτο, διότι δεν έχει το απαιτούμενο για την εκτέλεσή του πτυχίο στην κατηγορία οικοδομικά έργα, δεδομένου ότι από τη φύση του έργου σε συνδυασμό με τις εργασίες που προϋποθέτει και το αποτέλεσμα στο οποίο αυτές αποβλέπουν, προκύπτει ότι αυτό προσιδιάζει σε αυτή την κατηγορία, συνεπώς απαιτείται ως προσόν του αναδόχου εργολάβου να έχει εγγραφεί στην αντίστοιχη τάξη πτυχίου της καλούμενης για το έργο αυτό κατηγορίας. Εξάλλου, ο τρίτος λόγος διαφωνίας είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, δεδομένου ότι, κατά τα εκτιθέμενα στην τρίτη σκέψη, η βεβαίωση της Δ.Ο.Υ. ότι ο ανάδοχος έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του από το Φ.Π.Α. δεν αποτελεί δικαιολογητικό το οποίο επιβάλλεται να προσκομίζεται προκειμένου να εκδοθεί το χρηματικό ένταλμα πληρωμής του αναδόχου, αλλά δικαιολογητικό εξόφλησής του απαραίτητο σε μεταγενέστερο στάδιο, κατά την εκταμίευση της δαπάνης. Τέλος, και ο τέταρτος λόγος διαφωνίας είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, δεδομένου ότι κατά τα εκτιθέμενα στην τέταρτη σκέψη, η εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης του έργου αποτελεί δικαιολογητικό για τη νόμιμη υπογραφή της σύμβασης εκτέλεσής του, επιστρέφεται δε χωρίς καθυστέρηση αμέσως μετά την παραλαβή του και δεν απαιτείται να προσκομίζεται ως δικαιολογητικό πληρωμής του χρηματικού εντάλματος που εκδίδεται για την τελική εξόφληση του αναδόχου μετά την εκτέλεση και παραλαβή του έργου, όπως συμβαίνει στην προκειμένη περίπτωση.


Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/70/2017

ΕΡΓΑ.Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις (ΙΙ και ΙΙΙ) που προηγήθηκαν, η δαπάνη είναι μη κανονική, όπως βασίμως προβάλλεται με τον πρώτο λόγο διαφωνίας, διότι η αρχική ανάληψή της έγινε την 1.8.2013, δηλαδή μετά την απόφαση ανάθεσης των εργασιών (30.4.2013) και αναλήφθηκε εκ νέου το έτος 2016, χωρίς να προηγηθεί απόφαση ανατροπής της κατά οικονομικά έτη 2014 και 2015. Δεδομένου όμως ότι, τελικώς, εκδόθηκε η απόφαση ανάληψης και μάλιστα πληρώθηκαν οι απαιτήσεις διαδικτυακής δημοσιότητας με την ανάρτησή της στη «Διαύγεια», το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα όργανα του Δήμου ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων που αφορούν τη δημοσιονομική δέσμευση της δαπάνης. Περαιτέρω, στην ως άνω απόφαση ανάθεσης υπάρχει σαφής και επαρκής περιγραφή του τεχνικού αντικειμένου με αναγραφή των συγκεκριμένων εργασιών, ενώ αναλυτικός είναι και ο προϋπολογισμός αυτών των εργασιών με αναγραφή του είδους τους, της τιμής μονάδας, των ποσοτήτων και της συνολικής δαπάνης που προκύπτει, απορριπτομένου ως αβασίμου του δεύτερου λόγου διαφωνίας. Άλλωστε, η αναλυτική περιγραφή του τεχνικού αντικειμένου και της προϋπολογισθείσας δαπάνης πρέπει να προκύπτει από την απόφαση ανάθεσης και τον επισυναπτόμενο σ’ αυτήν προϋπολογισμό εργασιών, προϋπόθεση που, κατά τα ανωτέρω, πληρούται και δεν απαιτείται να αναφέρεται στο τιμολόγιο ή τη βεβαίωση εκτέλεσης εργασιών, απορριπτομένου του τρίτου λόγου διαφωνίας ως ερειδόμενου επί εσφαλμένης προϋπόθεσης. Εξάλλου, στην προκειμένη περίπτωση τα ανωτέρω έγγραφα έχουν νομίμως συνταχθεί, υπό την έννοια ότι το μεν τιμολόγιο προσδιορίζει με σαφήνεια την απαίτηση κατά βάση και ποσό και η βεβαίωση της επιτροπής παραλαβής βεβαιώνει την καλή εκτέλεση του έργου (..). Τέλος, πέραν του ότι τα ζητήματα της εγγύησης καλής εκτέλεσης και των ποινικών ρητρών ρυθμίζονται ευθέως από τις εφαρμοστέες διατάξεις των άρθρων 35, 48, 49, 52 και 61 του ν. 3669/2008 (...), η μη αναγραφή τους στο ιδιωτικό συμφωνητικό δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα της εντελλόμενης δαπάνης, απορριπτομένου ως αβασίμου και του τέταρτου λόγου διαφωνίας. Ειδικότερα, όσον αφορά τις ποινικές ρήτρες, το έργο έχει καλώς εκτελεστεί, σύμφωνα με τη σχετική βεβαίωση και δεν υφίσταται περίπτωση ενεργοποίησής τους, ενώ όσον αφορά την εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης του έργου, αυτή αποτελεί δικαιολογητικό για τη νόμιμη υπογραφή της σύμβασης εκτέλεσής του, επιστρέφεται δε χωρίς καθυστέρηση αμέσως μετά την παραλαβή του και δεν απαιτείται να προσκομίζεται ως δικαιολογητικό πληρωμής του χρηματικού εντάλματος που εκδίδεται για την τελική εξόφληση του αναδόχου μετά την βεβαιωθείσα καλή εκτέλεση και παραλαβή του έργου, όπως συμβαίνει στην προκειμένη περίπτωση


ΕΣ/ΤΜ.6/292/2018

ΕΡΓΑ. (..)ζητείται η ανάκληση της 391/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και της εργοληπτικής επιχείρησης «....», για την εκτέλεση του έργου «Εργασίες επισκευής και ενίσχυσης κερκίδας του Δημοτικού Σταδίου ...». (..) Ενόψει των ανωτέρω, και λαμβάνοντας υπόψη ότι α) η εξάρτηση του παραδεκτού της προσφοράς των διαγωνιζομένων από τη συμμετοχή τους σε ενώσεις εργοληπτών και συνακόλουθα από την ταμειακή ενημερότητά τους σε αυτές, αντίκειται κατά τα ανωτέρω στις διατάξεις του άρθρου 12 παρ. 1 του Συντάγματος, β) η υποχρέωση απόδειξης της ταμειακής ενημερότητας προς τις ανωτέρω ενώσεις θεσπίζει εμπόδιο στη δυνατότητα των ενδιαφερομένων επιχειρήσεων να συμμετάσχουν στη διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση δημοσίου έργου, χωρίς ο περιορισμός αυτός να εξυπηρετεί (πλέον) οποιονδήποτε δημόσιο σκοπό και γ) στον κρίσιμο όρο της διακήρυξης, κατά παρέκκλιση από τις διατάξεις του άρθρου 20 παρ. 9 του Κ.Δ.Ε., προβλέπεται σαφώς η δυνατότητα μη υποβολής του ζητούμενου πιστοποιητικού, το Τμήμα κρίνει ότι, κατά την έννοια του σχετικού όρου της διακήρυξης, η προσκόμιση από τους διαγωνιζομένους του πιστοποιητικού εκπλήρωσης των οικονομικών τους υποχρεώσεων προς τις εργοληπτικές ενώσεις δεν τίθεται επί ποινή απόρριψης της αντίστοιχης προσφοράς.(..)Περαιτέρω, ως προς την αναδειχθείσα από το Κλιμάκιο πλημμέλεια της έλλειψης πίστωσης για την εκτέλεση του ελεγχόμενου έργου,.....Εφόσον όμως δεν προσκομίζεται από το Δήμο κανένα σχετικό δικαιολογητικό, ιδίως δε η απόφαση για τη χρηματοδότηση του έργου από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ή η απόφαση του αρμοδίου διατάκτη με την οποία δεσμεύεται η αναγκαία πίστωση από τον αντίστοιχο ΚΑΕ του προϋπολογισμού του Δήμου (απόφαση ανάληψης υποχρέωσης), το Τμήμα κρίνει ότι ο ανωτέρω ισχυρισμός πρέπει να απορριφθεί ως αναπόδεικτος.....Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης....Αποφαίνεται ότι η 391/2017 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν πρέπει να ανακληθεί.


Ελσυν/Τμ 7/360/2009

Εξόφληση 1ου λογαριασμού δημοσίου έργου. Μη νομίμως ο ανάδοχος ανέλαβε την εκτέλεση απολογιστικών εργασιών, καθόσον δεν είχε προηγουμένως χορηγηθεί η εκ του νόμου απαιτούμενη ειδική προς τούτο εντολή από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία, κατά παράβαση του άρθρου 42 παρ. 10 του π.δ.609/1985, τα δε προσκομιζόμενα παραστατικά αυτών δεν αποτελούν νόμιμα αποδεικτικά πληρωμής (προσκομίζεται απλή φωτοτυπία και όχι πρωτότυπο τιμολόγιο). Περαιτέρω, μη νομίμως ο ανάδοχος ανέλαβε την εκτέλεση του έργου, καθότι, ως εκ της τάξης εγγραφής του στο Μ.Ε.ΕΠ., στερείται του δικαιώματος εκτέλεσης του έργου


ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/81/2017

Εκτέλεση εργασιών:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις (ΙΙ και ΙΙΙ) που προηγήθηκαν, η δαπάνη που εντέλλεται με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα, δεν προκύπτει ότι αφορά στην εκτέλεση δημοσίου έργου, για το οποίο τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις της νομοθεσίας περί δημοσίων έργων, αλλά στην εκτέλεση εργασιών, για τις οποίες εφαρμόζονται οι διατάξεις περί υπηρεσιών, κατά τα εκτιθέμενα στον πρώτο λόγο διαφωνίας. Τούτο διότι, οι εργασίες αυτές συνίστανται στην απλή απομάκρυνση, μέσω ήπιων επεμβάσεων, των ήδη υφιστάμενων περιφράξεων των πηγών και την τοποθέτηση νέων, το αποτέλεσμα των οποίων δεν συνδέεται άμεσα με το έδαφος ή το υπέδαφος κατά τρόπο διαρκή και σταθερό, ούτε εξάλλου απαιτούνται για την εκτέλεσή τους ιδιαίτερες τεχνικές γνώσεις και μέθοδοι ή εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό, αλλά αυτές είναι δυνατό να εκτελεστούν προσηκόντως  από  επαγγελματίες  που  διαθέτουν τα  κατάλληλα  μηχανήματα και τη σχετική εμπειρία. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην συναφθείσα σύμβαση δεν προβλέπεται η καταβολή εργολαβικού οφέλους, η προϋπολο-γισθείσα δαπάνη έχει προσδιοριστεί, όπως αναφέρεται παρακάτω, με συγκεκριμένα και διαφανή κριτήρια και το ύψος της εμπίπτει στο όριο της απευθείας ανάθεσης των 20.000 ευρώ, που ισχύει για την ανάθεση δημοτικών εργασιών, η εν λόγω πλημμέλεια δεν είναι ουσιώδης διότι δεν επάγεται επαχθείς δημοσιονομικές συνέπειες σε βάρος του Δήμου, απορριπτομένου του πρώτου λόγου διαφωνίας. Περαιτέρω, η δαπάνη είναι μη κανονική όπως βασίμως προβάλλεται με τον δεύτερο λόγο διαφωνίας, διότι η αρχική ανάληψή της έγινε στις 31.5.2013, δηλαδή μετά την απόφαση ανάθεσης των εργασιών (25.9.2012) και αναλήφθηκε εκ νέου το έτος 2016, χωρίς να προηγηθεί απόφαση ανατροπής της κατά οικονομικά έτη 2014 και 2015. Δεδομένου όμως ότι, τελικώς, εκδόθηκε η απόφαση ανάληψης και μάλιστα πληρώθηκαν οι απαιτήσεις διαδικτυακής δημοσιότητας με την ανάρτησή της στη «Διαύγεια», τα όργανα του Δήμου ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων που αφορούν τη δημοσιονομική δέσμευση της δαπάνης. Επίσης, στην απόφαση ανάθεσης υπάρχει σαφής και επαρκής περιγραφή του αντικειμένου με αναγραφή των συγκεκριμένων εργασιών και του τόπου εκτέλεσής τους, ενώ αναλυτικός είναι και ο προϋπολογισμός αυτών των εργασιών με αναγραφή του είδους τους, της τιμής μονάδας, των ποσοτήτων  και της συνολικής δαπάνης που προκύπτει, απορριπτομένου ως αβασίμου του τρίτου λόγου διαφωνίας. Άλλωστε, η αναλυτική περιγραφή του αντικειμένου των εργασιών και της προϋπολογισθείσας δαπάνης πρέπει να προκύπτει  από την απόφαση ανάθεσης και τον επισυναπτόμενο σ’ αυτήν προϋπολογισμό, προϋπόθεση που, κατά τα ανωτέρω, πληρούται και δεν απαιτείται να αναφέρεται στο τιμολόγιο ή τη βεβαίωση εκτέλεσης εργασιών, απορριπτομένου του τέταρτου λόγου διαφωνίας ως ερειδόμενου επί εσφαλμένης προϋπόθεσης. Εξάλλου, στην προκειμένη περίπτωση τα ανωτέρω έγγραφα έχουν νομίμως συνταχθεί, υπό την έννοια ότι το μεν τιμολόγιο προσδιορίζει με σαφήνεια  την απαίτηση κατά βάση και ποσό και η βεβαίωση της επιτροπής παραλαβής βεβαιώνει την καλή εκτέλεση των εργασιών (βλ. άρθρα  64  και  66  του  π.δ/τος 28/1980 και Ε.Σ. Πράξη Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. 145/2016). Τέλος,  ο πέμπτος και ο έκτος λόγος διαφωνίας είναι απορριπτέοι ως άνευ αντικειμένου διότι η ένταξη στο τεχνικό πρόγραμμα, η αναγραφή ποινικών ρητρών στο ιδιωτικό συμφωνητικό και η προσκόμιση εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης συνάπτονται με σύμβαση δημοτικού έργου και όχι με σύμβαση εργασιών, όπως στην προκειμένη περίπτωση.


ΕλΣυν.Τμ.7(ΚΠΕ)5/2016

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Μη νόμιμη η δαπάνη η οποία αφορα την καταβολή από τον 6ο λογαριασμό του έργου «΄…» στη φερόμενη ως δικαιούχο αυτού «..», του ποσού των 11.958,81 ευρώ, το οποίο σύμφωνα με τον 2ο ανακεφαλαιωτικό πίνακα αφορά απολογιστικές δαπάνες λόγω θεομηνίας.(...)Με τα δεδομένα αυτά, μη νομίμως εγκρίθηκε από το Δήμο …..το αίτημα του αναδόχου για καταβολή σε αυτόν αποζημίωσης λόγω της καταστροφής που υπέστησαν υλικά του έργου εξαιτίας της καταρρακτώδους βροχής (51,2 mm βροχής) που σημειώθηκε στις 2.8.2014 στον τόπο του έργου. Και τούτο διότι σύμφωνα με το άρθρο 18.4.1 της Γενικής Συγγραφής Υποχρεώσεων του έργου, ο ανάδοχος ήταν υποχρεωμένος να ασφαλίσει τα υλικά του έργου για βλάβες/καταστροφές που προέρχονται από δυσμενείς καιρικές συνθήκες έστω και εξαιρετικά σπάνιας εμφάνισης, ρητά ορίσθηκε δε ότι οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες έστω και εξαιρετικά σπάνιας εμφάνισης δεν θα θεωρούνται περιστάσεις ανωτέρας βίας. Εξάλλου, εσφαλμένα έκρινε το Δημοτικό Συμβούλιο, κατά την έγκριση του Α.Π.Ε.ότι είναι εφαρμοστέα η παρ. 4 του άρθρου 18.4.1 της Γενικής Συγγραφής Υποχρεώσεων, σύμφωνα με την οποία «Η ασφαλιστική κάλυψη είναι αποδεκτό να μην περιλαμβάνει ζημιές προκαλούμενες από τις αιτίες που θεμελιώνουν περιστάσεις ανωτέρας βίας κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 19.1 της παρούσας», καθόσον στο άρθρο 19.1 απαριθμούνται περιοριστικά οι περιστάσεις ανωτέρω βίας, όπως πόλεμος, εχθροπραξίες, εισβολή εχθρικής δύναμης στη χώρα, τρομοκρατική ενέργεια, ανεύρεση κεκρυμμένων πυρομαχικών, εκρηκτικών υλών κ.λ.π., στις οποίες δεν περιλαμβάνονται οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες έστω και εξαιρετικά σπάνιας εμφάνισης, για τις οποίες ρητά ορίζει το 18.4.1 ότι δεν θεωρούνται περιστάσεις ανωτέρας βίας. Περαιτέρω, είναι αβάσιμος ο ισχυρισμός του Δήμου ότι είναι εφαρμοστέο το άρθρο 26 της Ειδικής Συγγραφής Υποχρεώσεων διότι το άρθρο αυτό ρυθμίζει την αποκατάσταση των ζημιών από ανωτέρω βία για τις περιπτώσεις, όμως,  που συνιστούν ανωτέρω βία σύμφωνα με το άρθρο 19.1 της Γενικής Συγγραφής Υποχρεώσεων. Επομένως, ο ανάδοχος είχε υποχρέωση να περιλάβει στο ασφαλιστήριο συμβόλαιό του και την ασφάλιση υλικών   του έργου από δυσμενείς καιρικές συνθήκες έστω και εξαιρετικά σπάνιας εμφάνισης, σύμφωνα με το άρθρο 18.4.1 της Γενικής Συγγραφής Υποχρεώσεων και συνεπώς ο Δήμος έπρεπε να αντιτάξει στο αίτημα του αναδόχου για αποζημίωση την προβλεπόμενη από τα συμβατικά τεύχη υποχρέωση του αναδόχου να καταρτίσει ασφαλιστική σύμβαση για την κάλυψη της εν λόγω περίπτωσης ζημιών του έργου, ενώ, σε κάθε περίπτωση, δεν είναι επιτρεπτή  η, κατά την εκτέλεση του έργου, αμφισβήτηση εκ μέρους του αναδόχου της νομιμότητας όρου των συμβατικών τευχών (βλ. ΣτΕ 4676/2012, 289/2011, 1368/2007, 3287/2003). Συνεπώς, ο πρώτος λόγος διαφωνίας είναι βάσιμος. Περαιτέρω, ως προς το δεύτερο και τρίτο λόγο διαφωνίας και ανεξαρτήτως   της βασιμότητας του πρώτου λόγου και συνακόλουθα της έλλειψης υποχρέωσης του Δήμου για αποζημίωση του αναδόχου, η αποζημίωση του αναδόχου για βλάβες του έργου που οφείλονται σε ανωτέρα βία προσδιορίζεται, σύμφωνα με το άρθρο 58 του Κώδικα Δημοσίων Έργων, με βάση τους συμβατικούς όρους και τιμές και επομένως μη νομίμως δε λήφθηκε υπόψη για τον καθορισμό της αποζημίωσης του αναδόχου η σχετική έκπτωση 42,41% που δόθηκε στη δημοπρασία του έργου, γενομένου δεκτού του δεύτερου λόγου διαφωνίας. Περαιτέρω, στην επιτροπή που συγκροτείται προκειμένου να συντάξει σχετικό πρωτόκολλο διαπίστωσης των βλαβών δεν απαιτείται να περιλαμβάνεται ο επιβλέπων το έργο τεχνικός υπάλληλος και επομένως ο τρίτος λόγος διαφωνίας είναι αβάσιμος. Κατ’ ακολουθίαν αυτών, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.


ΕΣ/ΤΜ.4/72/2011

Αντικατάσταση ξύλινων θυρών νοσοκομείου...Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η σύμβαση, που αποτελεί το νόμιμο έρεισμα της ελεγχόμενης δαπάνης, μη νομίμως ανατέθηκε στον φερόμενο ως δικαιούχο του εντάλματος, διότι η προσφορά του στον σχετικό διαγωνισμό ήταν απαράδεκτη, αφού δεν προσκόμισε έγκυρο δικαιολογητικό, από εκείνα που ζητούνταν από τη διακήρυξη επί ποινή αποκλεισμού. Είναι δε αβάσιμος ο ισχυρισμός του Νοσοκομείου ότι η κρίσιμη βεβαίωση ήταν σε ισχύ κατά το χρόνο του διαγωνισμού εφόσον δεν είχε παρέλθει η προβλεπόμενη εξηκονθήμερη προθεσμία εντός της οποίας η φερόμενη ως δικαιούχος, ανάδοχος εργοληπτική επιχείρηση είχε τη δυνατότητα να ζητήσει τακτική αναθεώρηση της βεβαίωσης εγγραφής, αφού η επικαλούμενη παράταση της ισχύος του πτυχίου επέρχεται μόνο όταν έχει ήδη κατατεθεί, πριν από την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού, σχετική αίτηση αναθεώρησης του πτυχίου.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω δεν είναι νόμιμη η δαπάνη που εντέλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, επομένως αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.


ΕλΣυν/Ε κλιμ/44/2010

Σύμβαση παραχώρησης δημοσίου έργου (μελέτη- κατασκευή χρηματοδότηση και εκμετάλλευση υπόγειου σταθμού αυτοκινήτων σε δημοτική πλατεία). Μη νόμιμη η διαδικασία ανάθεσης της σύμβασης αυτής, καθόσον: α) η απόφαση του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ περί εγκρίσεως εφαρμογής του εξαιρετικού συστήματος μελέτη- κατασκευή παρίσταται ανεπαρκώς αιτιολογημένη, β) μη νομίμως η διακήρυξη δεν έχει συνταχθεί με βάση το ισχύον πρότυπο τεύχος τύπου Α, ενώ έχουν προστεθεί σε αυτή όροι, οι οποίοι δεν απαντώνται στο πρότυπο τεύχος και για τους οποίους δεν τηρήθηκε η ειδική διαδικασία προηγούμενης έγκρισης προσθήκης όρων από τον Υπουργό ΠΕΧΩΔΕ, γ) πλημμελώς ορίστηκε στη διακήρυξη ως προϊσταμένη αρχή το δημοτικό συμβούλιο, δ) κατά παράβαση των διατάξεων του ν.3669/2008 αναγνωρίζεται με τη διακήρυξη δικαίωμα αποζημίωσης του αναδόχου για την εκτέλεση πρόσθετων εργασιών αορίστως και χωρίς καμία ειδικότερη προϋπόθεση και ε) η ανάδοχος δεν διέθετε την ελάχιστη απαιτούμενη από τη διακήρυξη συνολική καθαρή θέση και επομένως αυτή έπρεπε να αποκλειστεί από το διαγωνισμό. Περαιτέρω, αναφορικά με το ελεγχόμενο σχέδιο σύμβασης έκρινε ότι έχουν εμφιλοχωρήσει οι ακόλουθες νομικές πλημμέλειες: 1) ως προς τη σειρά προτεραιότητας των εγγράφων που διέπουν τη σύμβαση παραχώρησης δεν προκύπτει από τη διακήρυξη ότι οι οδηγίες σύνταξης μελετών κατατάσσονται πριν από το χρονοδιάγραμμα κατασκευής του έργου, 2) μη νομίμως αναγράφεται ότι ο κύριος του έργου αναγνωρίζει ότι ο ανάδοχος για την εξασφάλιση του ανα¬γκαίου δανεισμού, μπορεί να εκχωρήσει σε χρηματοδοτούσα τράπεζα κάθε δικαίωμά του από τη σύμβαση παραχώρησης, καθόσον τέτοια εκχώρηση προϋποθέτει προηγούμενη άδεια του κυρίου του έργου, σύμφωνα με το άρθρο 34 της ΈΣΥ, 3) ο συμβατικός όρος, κατά τον οποίο η έναρξη των προθεσμιών κατασκευής του έργου, υπό την προϋπόθεση ότι η επένδυση έχει υπαχθεί στον αναπτυξιακό νόμο, ξεκινά από την ημερομηνία που ο κύριος του έργου θα παραδώσει στον ανάδοχο παραχώρησης το χώρο κατασκευής ελεύθερο από κάθε δικαίωμα τρίτου και άδειο και θα υπογραφεί σχετικό πρωτόκολλο παράδοσης και παραλαβής, έχει τεθεί κατά παράβαση όρου της διακήρυξης, σύμφωνα με τον οποίο η συνολική προθεσμία περάτωσης της κατασκευής του έργου ορίζεται σε 26 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης, ενώ σε περίπτωση καθυστέρησης πέραν των 10 μηνών η έκδοση των απαιτουμένων αδειών και εγκρίσεων (συμπεριλαμβανομένης και της ένταξης στον αναπτυξιακό νόμο) η ως άνω προθεσμία δύναται να παραταθεί μετά από αίτηση του αναδόχου και έγκριση της προϊσταμένης αρχής και 4) δεν επιμερίζεται η εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης και σε εγγύηση τήρησης των όρων της σύμβασης παραχώρησης. Το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την 702/2010 απόφασή του ανακάλεσε την προμνησθείσα Πράξη του Κλιμακίου και έκρινε ότι: α) Από την υπουργική απόφαση, όπως αυτή συμπληρώνεται από τα στοιχεία του φακέλου, προκύπτει ότι η επιλογή του συστήματος δημοπράτησης επιβάλλεται από το γεγονός ότι ο υπόγειος σταθμός αυτοκινήτων πρόκειται να κατασκευασθεί στα όρια της παλιάς πόλης, που έχει χαρακτηρισθεί ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς και εντός της ζώνης προστασίας του μνημείου, ενώ η χωροθέτησή του σε συνδυασμό με το μέγεθός του συντείνουν στο ότι αποτελεί έργο με ιδιομορφίες και απαιτείται η αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων. β) Δεν υπάρχει πρότυπο τεύχος διακήρυξης για το σύστημα μελέτη- κα-τασκευή και συνεπώς η μη τήρηση του πρότυπου τεύχους Α για την ελεγχόμενη διακήρυξη δεν αποτελεί πλημμέλεια (μειοψηφία), γ)Νομίμως ορίστηκε ως προϊσταμένη αρχή το δημοτικό συμ-βούλιο (άρθρα 3 παρ. 5 Π.Δ. 171/1987, 103 παρ. 2, 4 και 5 ν.3463/2006), δ) δεν αναγνωρίζεται στον ανάδοχο αόριστο και άνευ συνδρομής των νομίμων προϋποθέσεων δικαίωμα αποζημίωσης παρά το νόμο, αλλά σύμφωνα με αυτόν και κατά τους όρους εφαρμογής του, ε) από τα προσκο¬μιζόμενα ενώπιον του Τμήματος στοιχεία προκύπτει ότι η συνολική καθαρή θέση της αναδόχου δεν υπολείπεται του ορίου που θέτει η διακήρυξη. Ως προς τις νομικές πλημμέλειες του σχεδίου σύμβασης το Τμήμα έκρινε ότι: 1) Οι οδηγίες σύνταξης μελετών αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα των οριστικών μελετών της τεχνικής προσφοράς και των μελετών εφαρμογής του αναδόχου παραχώρησης και προτάσσονται του χρονοδιαγράμματος κατασκευής του έργου. 2) Πρέπει να γίνει ρητή μνεία στο σχέδιο σύμβασης για την ειδικότερη προϋπόθεση έγγραφης άδειας από τον κύριο του έργου για την παραχώρηση της εκμετάλλευσης του σταθμού αυτοκινήτων. 3) Ορθή η κρίση του Κλιμακίου. 4) Ένόψει των οριζομένων σχετικά στη διακήρυξη η δεύτερη εγγυητική επιστολή αφορά στο στάδιο της διοικητικής παραλαβής του έργου και επομένως νομίμως στο σχέδιο σύμβασης δεν επιμερίζεται η προβλεπόμενη εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης και σε εγγύηση τήρησης των όρων της σύμβασης παραχώρησης. Θα πρέπει όμως, να προστεθεί στο σχέδιο σύμβασης όρος με περιεχόμενο τη σχετική (μελλοντική) υποχρέωση του αναδόχου.


ΕλΣυν/Κλ.5(ΚΠΕ)141/2015

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ: Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης του έργου «Συντήρηση της Εθνικής Οδού με αρ. 6 … – Όρια Π.Ε. … (ασφαλτικά – σήμανση - ασφάλεια)», μεταξύ Περιφερειακής Ενότητας  Περιφέρειας  και εργοληπτικής εταιρείας, διότι  μη νομίμως αποκλείσθηκε η πρώτη κατά σειρά μειοδοσίας ομόρρυθμη εταιρεία, με την αιτιολογία ότι δεν υποβλήθηκε υπεύθυνη δήλωση ότι ο υπογράφων την προσφορά έχει το δικαίωμα εκπροσωπήσεως αυτής στο συγκεκριμένο διαγωνισμό. Λαμβανομένου δε υπόψη ότι η ίδια η εταιρεία, διαρκούντος του διαγωνισμού, δεν αμφισβήτησε την εκπροσώπησή της και ότι προσκόμισε το καταστατικό της (το οποίο δεν ζητείται επί ποινή ακυρότητας), από το οποίο προκύπτει η εξουσία εκπροσώπησης του ομορρύθμου εταίρου, η Προϊσταμένη Αρχή, όφειλε, ενόψει της αρχής της χρηστής διοίκησης, να κατακυρώσει το διαγωνισμό σε αυτήν, δοθέντος ότι η προσκόμιση του καταστατικού υπερκαλύπτει την ανάγκη υποβολής της υπεύθυνης δήλωσης, καθώς σε περίπτωση αμφισβήτησης των στοιχείων αυτής, η ίδια η διακήρυξη προβλέπει την εξέταση των προβλέψεων του καταστατικού.

Δεν ανακλήθηκε με την ΕλΣυνΤμ.6/6070/2015


ΕΣ/Τμ.7(ΚΠΕ)336/2013

Αμοιβή της για την εκτέλεση του έργου «Ολοκλήρωση εργασιών τεχνικού στους ......»(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το αντικείμενο της επίδικης σύμβασης «ολοκλήρωση εργασιών τεχνικού στους ......» αφορά σε εκτέλεση δημόσιου τεχνικού έργου και όχι σε προμήθεια υλικών, ανεξαρτήτως εάν το κόστος των καθαρών εργασιών εκτέλεσης του έργου της διαμόρφωσης της επιφάνειας του χώρου κοιτόστρωσης και των παρειών αυτής (1.322,00 ευρώ) υπολείπεται αυτού της προμήθειας σκυροδέματος κοιτοστρώσεων (4.368,00 ευρώ), δεδομένου ότι δεν είναι δυνατός ο αποχωρισμός αυτών των υλικών από την κοίτη του υπό διαμόρφωση ποταμού, χωρίς ουσιώδη αλλοίωση της εγκατάστασης επί του εδάφους, ενώ τα υλικά αυτά κατέστησαν πλέον συστατικά του εδάφους και απώλεσαν την αυτοτέλειά τους. Εξάλλου, από τις διατάξεις που διέπουν την εκτέλεση των δημοτικών έργων και τις προμήθειες των Ο.Τ.Α., δεν προβλέπεται ότι το κόστος προμήθειας των υλικών που είναι αναγκαία για την εκτέλεση ορισμένου έργου και ενσωματώνονται σ΄αυτό δεν μπορεί να υπερβαίνει το κόστος των εργασιών εκτέλεσης αυτού, απορριπτομένου ως νόμω αβασίμου του σχετικού λόγου διαφωνίας της Επιτρόπου. Εξάλλου, η αμφισβήτηση από την Επίτροπο της αναγκαιότητας εκτέλεσης του συγκεκριμένου έργου που αφορά στο λόγο της αοριστίας του τίτλου αυτού, αποτελεί ζήτημα που ανάγεται στο ουσιαστικό μέρος της δαπάνης, για την αμφισβήτηση του οποίου προβλέπεται αυτοτελής διαδικασία που είναι διαφορετική της παρούσας, η οποία εξικνείται στην εξέταση της νομιμότητας και κανονικότητας της εντελλόμενης με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνης. Τέλος, αναφορικά με το πρώτο λόγο διαφωνίας της Επιτρόπου, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι με την 232/2012 απόφασή της, η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου ...... προέβη στην ψήφιση (διάθεση) της σχετικής πίστωσης για την ελεγχόμενη δαπάνη, ενώ η μεταγενέστερη (31.12.2012) έκδοση της αντίστοιχης «απόφασης» ανάληψης υποχρέωσης του Δημάρχου, η οποία αποτελεί στην ουσία την πρόταση ανάληψης υποχρέωσης, δεν αίρει, κατά το μέρος αυτό, τη νομιμότητα της δαπάνης (βλ. πράξη Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. 139/2013)

ΕΣ/ΤΜ.6/1059/2019

Κατασκευή συλλεκτηρίου ομβρίων- συμπληρωματική σύμβαση..ζητείται η ανάκληση της 332/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά, από την εκτίμηση της ως άνω αλληλογραφίας και παρά το γεγονός ότι δεν προσκομίζεται η ζητηθείσα βεβαίωση της …, περί μη κατάρτισης νεότερων σχεδίων και μελετών για την κρίσιμη περιοχή διέλευσης του υπό κατασκευή αγωγού ομβρίων (λόγω καθυστέρησης της τελευταίας να απαντήσει σε σχετικό αίτημα της Περιφέρειας -με ΑΠ ....2019- εντός της ορισθείσας προθεσμίας), το Τμήμα κρίνει ότι η αναθέτουσα αρχή κατέβαλε, πριν από την εκπόνηση της αρχικής μελέτης, κάθε δυνατή επιμέλεια για να προμηθευτεί τα πλέον ενημερωμένα σχέδια όδευσης των υπαρχόντων αγωγών από την ... Επομένως, εφόσον κατά την εκπόνηση της αρχικής μελέτης του έργου δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθεί ότι τα σχέδια που χορήγησε η … αποτύπωναν εσφαλμένα την διαδρομή όδευσης των αγωγών της, η διαπίστωση του σφάλματος αυτού μετά την έναρξη των εργασιών της κρίσιμης εργολαβίας και η συνακόλουθη αδυναμία κατασκευής του αγωγού ομβρίων στην προβλεπόμενη αρχικώς χάραξη, συνιστά απρόβλεπτο γεγονός, γενομένου δεκτού του σχετικού λόγου ανάκλησης.(...)Ενόψει των ανωτέρω, το σύνολο των εργασιών της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, οι οποίες συνδέονται αποκλειστικά με τη διαφορετική από την αναμενόμενη σύσταση του υπεδάφους, δεν οφείλονται σε απρόβλεπτη ανάγκη αλλά σε ελλείψεις και αστοχίες της αρχικής μελέτης του έργου και για τον λόγο αυτόν δεν είναι νόμιμη η εκτέλεσή τους. Τέλος, ο ισχυρισμός κατά τον οποίο η άμεση υπογραφή της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης είναι αναγκαία για επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος, διότι πρόκειται για έργο αντιπλημμυρικής προστασίας που πρέπει να έχει ολοκληρωθεί πριν από τον προσεχή χειμώνα, πρέπει να απορριφθεί αφενός μεν διότι οι επικαλούμενοι λόγοι δεν δικαιολογούν την παραβίαση των διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, που ομοίως αποσκοπούν στην εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος (βλ. Ε.Σ. Τμ, VI 691/2018, 124/2019), σε κάθε περίπτωση δε, διότι δεν αποδεικνύεται η αμεσότητα του επικαλούμενου κινδύνου από τη μη έγκαιρη ολοκλήρωση του έργου, δεδομένου ότι η κατασκευή του αγωγού εκκρεμεί επί περισσότερα από τριάντα έτη, ενώ ακόμη και στην ελεγχόμενη εργολαβία, έχουν δοθεί αλλεπάλληλες παρατάσεις από την αναθέτουσα αρχή.Κατ’ ακολουθίαν, οι κρινόμενες αιτήσεις πρέπει να απορριφθούν, και να καταπέσει το παράβολο που έχει καταθέσει η δεύτερη αιτούσα.