ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι κατά παράβαση του άρθρου 18 παρ. 7 του π.δ/τος  28/1980 και των άρθρων 9 και 10 της διακήρυξης έγινε δεκτή η τελική προσφορά (1579/20.9.2010 έγγραφο) της αναδόχου εταιρείας, ενώ είχε κηρυχθεί η λήξη του χρόνου παράδοσης προσφορών και η νέα προσφορά δεν ετέθη υπόψη της Επιτροπής Διαγωνισμού ώστε να διαπιστωθεί ότι πληροί τις τεχνικές προδιαγραφές ποιότητας και είναι σύμφωνη με τους όρους της διακήρυξης. Περαιτέρω, κατά παράβαση του άρθρου 26 παρ. 1 του προαναφερθέντος π.δ/τος και του άρθρου 14 της διακήρυξης υπεγράφη η οικεία σύμβαση παροχής υπηρεσιών την 24η.9.2010, ήτοι σε χρονικό διάστημα μικρότερο των 5 ημερών από την κατακύρωση του αποτελέσματος (22.9.2010). Αντιθέτως, αβάσιμα προβάλλεται από την Επίτροπο ότι η έγκριση της κατακύρωσης από τον Γ.Γ.Π. είναι μεταγενέστερη της υπογραφείσας σύμβασης, δεδομένου ότι κατά τα εκτεθέντα στην προηγούμενη σκέψη η ως άνω υπογραφείσα σύμβαση δεν καθίσταται για το λόγο αυτό μη νόμιμη, καθώς και ότι δεν αποδεικνύεται η μεταφορά και η διαμονή των συμμετεχόντων στο πρόγραμμα, καθόσον αυτή αποδεικνύεται από τις προαναφερθείσες βεβαιώσεις του Προέδρου του ..... και από  τα ως άνω πρωτόκολλα καλής εργασίας και διαπίστωσης της οικείας επιτροπής. Πλην όμως, κατά την κρίση του Τμήματος, τα αρμόδια όργανα του ..... συγγνωστώς και άνευ προθέσεως καταστρατηγήσεως των οικείων διατάξεων, δεδομένης και της τελικής αποδοχής πρότασης με χαμηλότερη τιμή κατ’ άτομο από αυτή της αρχικώς κατακυρωθείσας, υπέλαβαν ότι τηρήθηκε η εκ του νόμου απαιτούμενη διαδικασία και ως εκ του λόγου αυτού τα κρινόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής θα μπορούσαν να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης, ωστόσο αυτά δεν μπορούν να θεωρηθούν λόγω λήξης του οικονομικού έτους 2010, σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του οποίου εκδόθηκαν. 

Προμήθειες υλικών ηλεκτρολογικού εξοπλισμού: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι οι εντελλόμενες με τα ως άνω χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες, καθόσον η συντήρηση, η επισκευή καθώς και η αντικατάσταση του δικτύου του δημοτικού φωτισμού δεν συνιστούν δημόσια έργα, κατά την παρατεθείσα στην τρίτη (ΙΙΙ) σκέψη έννοια, αφού πρόκειται στην ουσία για προμήθεια υλικών (ντουί, φις, λαμπτήρες, ρελέ, χρονοδιακόπτες, προβολείς κ.λπ.), τα οποία δεν συνδέονται μόνιμα με το έδαφος και μπορούν να αποχωρισθούν από αυτό χωρίς ουσιαστική βλάβη και αλλοίωσή τους, ενώ οι σχετικές εργασίες εγκατάστασής τους, δεν απαιτούν ειδικές τεχνικές γνώσεις και εξειδικευμένο επιστημονικό τεχνικό προσωπικό (όπως, εξάλλου, βεβαιώνεται και από τις αντίστοιχες αποφάσεις της Δημαρχιακής Επιτροπής, τα υλικά θα τοποθετούνταν από υπαλλήλους του Δήμου) καλύπτουν δε, μικρό τμήμα της συνολικής δαπάνης. Ειδικότερα, από το ετήσιο ποσό των 90.740,00 ευρώ το οποίο εγκρίθηκε για την συντήρηση του δημοτικού φωτισμού και περιλαμβάνεται στο τεχνικό πρόγραμμα του ως άνω Δήμου για το έτος 2006, το μεγαλύτερο μέρος, ήτοι ποσό 55.773,63 ευρώ, αφορούσε στη συνολική δαπάνη για την προμήθεια των υλικών. Κατόπιν αυτών, μη νομίμως επιμερίσθηκαν σε χωριστές πιστώσεις ανά δημοτικό διαμέρισμα και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, αντί της διενέργειας τακτικού διαγωνισμού, καθόσον η συνολική τους ετήσια δαπάνη υπερέβαινε το όριο των 8.804,11 ευρώ, μέχρι το οποίο είναι κατά νόμο επιτρεπτή η απευθείας ανάθεση. Αβάσιμα περαιτέρω επικαλείται ο Δήμος δικαιολογημένη άγνοια ως προς την εφαρμοστέα εν προκειμένω διαδικασία δοθέντος ότι, όπως ο ίδιος βεβαιώνει με το 8747/29.10.2007 έγγραφό του, τον Μάρτιο του 2006 ενημερώθηκαν από τον αρμόδιο Επίτροπο του Νομού ..... ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο με την 54/2005 πράξη του είχε ήδη κρίνει ότι οι εν λόγω επισκευές και συντηρήσεις συνιστούν προμήθειες και ότι η επιτρεπτή κατά νόμο κατάτμηση των πιστώσεων ανά δημοτικό διαμέρισμα αφορά μόνο τα έργα και όχι τις προμήθειες και εργασίες. Το γεγονός εξάλλου ότι η Τ.Υ.Δ.Κ. του Νομού ..... και το ΥΠΕΣΔΔΑ είχαν διαφορετική άποψη δεν ασκεί εν προκειμένω έννομη επιρροή, ούτε περαιτέρω επηρεάζει την κρίση του Ελεγκτικού Συνεδρίου η έγκριση όλων των αποφάσεων των δημαρχιακών επιτροπών από την Περιφέρεια, αφού αυτό, ως το μόνο αρμόδιο από το Σύνταγμα και τους νόμους να επιλύσει με πράξεις του την δημοσιολογιστική έριδα που ανέκυψε περί τη νομιμότητα ή μη των υπό κρίση δαπανών και να κρίνει εντεύθεν τη θεώρηση ή μη των ενταλμάτων, αποφαίνεται κυριαρχικά για την εφαρμοστέα εν προκειμένω διαδικασία, συνεπώς και το αν οι αποφάσεις των δημαρχιακών επιτροπών συνιστούν νόμιμο έρεισμα των δαπανών που εκταμιεύονται. Κατόπιν αυτών, τα 882, 883, 884, 885, 886, 887, 888, 889, 892, 893, 894, 895, 896, 897, 898, 899, 900, 901, 902, 903, 904, 905, 906, 911 και 912, οικονομικού έτους 2007, χρηματικά εντάλματα του Δήμου Βόρειας ....., συνολικού ποσού 55.773,63 ευρώ, δεν πρέπει να θεωρηθούν.

ΑΠΩΛΕΙΑ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΩΝ:Εφάπαξ βοηθήματος για έξοδα κηδείας:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, τα ανωτέρω φωτοαντίγραφα αποδείξεων παροχής υπηρεσιών δεν αποτελούν νόμιμα δικαιολογητικά εκκαθάρισης και πληρωμής των εντελλόμενων με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπανών, όπως βάσιμα προβάλλεται από τη διαφωνούσα Επίτροπο. Κατόπιν αυτών και ανεξαρτήτως από το ύψος της εντελλόμενης με το 51, οικονομικού έτους 2010, χρηματικό ένταλμα,  δαπάνης, τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Ανάθεση εργασιών επισκευής και προμήθειας ανταλλακτικών:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι η αρμοδιότητα της ανάθεσης των επίμαχων εργασιών επισκευής και προμήθειας ανταλλακτικών δεν ανήκε στα αναφερόμενα στο άρθρο 23 παρ. 2 του Ενιαίου Κανονισμού Προμηθειών Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όργανα, όπως εσφαλμένα υποστηρίζεται από την Επίτροπο, αλλά στην Επιτροπή συντήρησης και επισκευής οχημάτων του Δήμου, η οποία είναι και το μόνο αρμόδιο όργανο για την ανάθεση των σχετικών υπηρεσιών καθώς και της προμήθειας ανταλλακτικών στην ειδικότερη περίπτωση της επισκευής οχημάτων του Δήμου, που παρουσιάζουν βλάβη ή έχουν ανάγκη συντήρησης ή επισκευής και μάλιστα ανεξαρτήτως του ύψους της απαιτούμενης κατά περίπτωση δαπάνης. Αντιθέτως, βάσιμος κρίνεται ο λόγος διαφωνίας περί μη προσκομιδής του πρωτοκόλλου παραλαβής της προμήθειας, δεδομένου ότι μεταξύ των συνημμένων στο χρηματικό ένταλμα δικαιολογητικών δεν περιλαμβάνεται πρωτόκολλο ποσοτικής και ποιοτικής παραλαβής των ανταλλακτικών και των εργασιών επισκευής των οχημάτων, εκδοθέν από την αρμόδια προς τούτο Επιτροπή του Δήμου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 67 του π.δ/τος 28/1980, οι οποίες εφαρμόζονται, ειδικά, στις περιπτώσεις προμηθειών ανταλλακτικών μηχανημάτων και οχημάτων.Συνεπώς, η εντελλόμενη δαπάνη, εφόσον δεν συνοδεύεται από το προβλεπόμενο στο άρθρο 67 του π.δ/τος 28/1980 πρωτόκολλο παραλαβής, είναι μη κανονική. Ωστόσο το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση τα αρμόδια όργανα του Δήμου ... δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοστέων διατάξεων, αλλά διότι, ενόψει του δυσερμήνευτου των διατάξεων που αναφέρθηκαν στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας, συγγνωστώς, υπέλαβαν, ότι μπορούσαν νομίμως να παραλάβουν τις εκτελεσθείσες εργασίες και τα ανταλλακτικά των οχημάτων, χωρίς την έκδοση της προαναφερόμενης βεβαίωσης παραλαβής.(συγγνωστή πλάνη)

Προμήθεια ιατρικού αναλώσιμου υλικού.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα του Γενικού Νοσοκομείου ... - Νοσοκομειακής Μονάδας ... δεν υπάγονται στον προληπτικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Τούτο, διότι αυτά αφορούν σε επόμενο - του πρώτου – λογαριασμό για την εξόφληση της δαπάνης που απορρέει από την προμήθεια από τη Νοσοκομειακή Μονάδα ... των προμνημονευθέντων δύο (2) ειδών ιατρικών αναλώσιμων υλικών, ο πρώτος λογαριασμός για την καταβολή του τιμήματος των οποίων έχει, ήδη, ελεγχθεί προληπτικώς από την Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ... με τα 27 και 29, οικονομικού έτους 2016 χρηματικά εντάλματα, που είχε υποβάλει πρώτη η Νοσοκομειακή Μονάδα .... Καθεμία δε από τις ως άνω υπ΄αριθμ. 54 και 66/2015 συμβάσεις προμήθειας ιατρικών αναλώσιμων υλικών του Γενικού Νοσοκομείου ..., στο πλαίσιο των οποίων εκδόθηκαν όλα τα ανωτέρω χρηματικά εντάλματα, αποτελεί σύμβαση ενιαία και αφορώσα και στις δύο Νοσοκομειακές Μονάδες του Γενικού Νοσοκομείου ... (... και ...), οι οποίες συνιστούν, κατά τα εκτεθέντα στην σκέψη ΙΙΙ της παρούσας, το ενιαίο και αυτοτελές ν.π.δ.δ. «Γενικό Νοσοκομείο ...». Τέλος, η ως άνω κρίση περί του ότι δεν συντρέχει περίπτωση «πρώτου λογαριασμού» για την προμήθεια των ειδών, που πληρώνονται με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα, δεν αναιρείται εκ του ότι αυτή (η προμήθεια) έλαβε χώρα κατά το χρόνο της παράτασης των αρχικών συμβάσεων, ώστε να ετίθετο ζήτημα ελέγχου επί του «πρώτου λογαριασμού» της παράτασης -εάν το οικονομικό αντικείμενο αυτής υπερέβαινε αυτοτελώς το χρηματικό όριο των 5.000 ευρώ-, δοθέντος ότι η παράταση αυτή είναι, όπως προεκτέθηκε, μόνο χρονική και δεν επιφέρει επαύξηση του οικονομικού αντικειμένου των συμβάσεων... Κατ΄ακολουθίαν τούτων, τα 33 και 34, οικονομικού έτους 2017, χρηματικά εντάλματα πληρωμής του Γενικού Νοσοκομείου ... - Νοσοκομειακής Μονάδας ..., απαραδέκτως υποβάλλονται για άσκηση προληπτικού ελέγχου νομιμότητας και συνεπώς, ο λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου, που συνιστά κατ΄ορθή εκτίμηση αυτού, λόγο αποχής από τον προληπτικό έλεγο των οικείων χρηματικών ενταλμάτων είναι, αν και με διαφορετική αιτιολογία, βάσιμος.

Παράθεση γευμάτων-φιλοξενία προσώπων:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, η εντελλόμενη με τα …., οικονομικού έτους 2009, χρηματικά εντάλματα δαπάνη, που αφορά στην εκτύπωση προγραμμάτων, προσκλήσεων κλπ., παράθεση γευμάτων και φιλοξενία προσώπων, στο πλαίσιο διαφόρων καλλιτεχνικών εκδηλώσεων που πραγματοποιήθηκαν από τη Δημοτική Χορωδία ..., δεν προβλέπεται μεν από διάταξη νόμου, συντελεί όμως στην καλύτερη εκπλήρωση των σκοπών του εν λόγω νομικού προσώπου, καθόσον συμβάλλει στην επιτυχία των εκδηλώσεων αυτών, μέσω των οποίων προάγεται η μουσική παιδεία των δημοτών του Δήμου αυτού, η εν λόγω δε δαπάνη δεν υπερβαίνει, κατά την κρίση του Τμήματος, το προσήκον μέτρο.(...)Περαιτέρω, όμως, η εντελλόμενη με τα …., οικονομικού έτους 2009, χρηματικά εντάλματα δαπάνη για τη βιντεοσκόπηση και φωτογράφηση των ανωτέρω εκδηλώσεων της Δημοτικής Χορωδίας δεν είναι, κατά την κρίση του Τμήματος, νόμιμη, καθόσον δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου, ούτε συντελεί, άμεσα ή έμμεσα, στην πιο αποτελεσματική εκπλήρωση των σκοπών της.

Καταβολή οδοιπορικων εξοδων. (..) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, τα έξοδα μετακίνησης εκτός έδρας του ανωτέρω ΠΕ Πολιτικού Μηχανικού υπαλλήλου του Δήμου ..., εκκαθαρίζονται κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 3 του ν. 2685/1999, καθόσον η εντολή μετακίνησης αυτού εκδόθηκε από αναρμόδιο όργανο και συγκεκριμένα από τον Προϊστάμενο Διεύθυνσης Μελετών του Δήμου και όχι από τον αρμόδιο γι’ αυτό οικείο Δήμαρχο, όπως βασίμως προβάλλει η Αναπληρώτρια Επίτροπος. Περαιτέρω, μεταξύ των δικαιολογητικών που συνοδεύουν τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν επισυνάπτεται σχετική απόφαση του Δημάρχου ... περί μεταβίβασης της αρμοδιότητας έκδοσης των εντολών μετακίνησης στον προαναφερθέντα Προϊστάμενο. . V. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με τα 250Α και 251Α, οικονομικού έτους 2017, χρηματικά εντάλματα πληρωμής του Δήμου ... δαπάνη δεν είναι νόμιμη και τα εντάλματα αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

ΠΑΡΑΘΕΣΗ ΓΕΥΜΑΤΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά, το 261, οικονομικού έτους 2005, χρηματικό ένταλμα του δήμου ... δεν πρέπει να θεωρηθεί, για τους λόγους που αναφέρονται ανωτέρω. Αντιθέτως, οι δαπάνες που εντέλλονται με τα λοιπά χρηματικά εντάλματα είναι κατά τα ανωτέρω νόμιμες, πλην όμως αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν λόγω λήξεως του οικονομικού έτους 2005, σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του οποίου εκδόθηκαν.

Καταβολή αποζημίωσης για υπερωριακή εργασία...Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει της νομικής σκέψης που προηγήθηκε, η εντελλόμενη με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνη παρίσταται νόμιμη δεδομένου ότι η 94/ 29.3.2019 απόφαση του Αναπληρωτή Διοικητή του Νοσοκομείου η οποία δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 10.5.2019 (Β΄ 1619) ισχύει αναδρομικώς από 1.1.2019, κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 64 του ν. 4486/2017 (βλ. σκέψη ΙΙ της παρούσας), απορριπτομένου ως αβασίμου του πρώτου λόγου διαφωνίας.  Περαιτέρω,  η εντελλόμενη με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνη παρίσταται εν μέρει μη κανονική, καθόσον η ανάρτηση της 219/12.3.2019 απόφασης δέσμευσης πίστωσης στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» από την οποία (ανάρτηση) άλλωστε εξαρτάται και η έναρξη ισχύος αυτής (άρθρο 4 παρ. 2 του ν. 3861/2010), έγινε μεταγενέστερα της πραγματοποίησης μέρους των ωρών απασχόλησης μηνός Μαρτίου 2019 των φερόμενων ως δικαιούχων υπαλλήλων, ήτοι στις 12.3.2019. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά τα αναφερόμενα στο 1847/12.6.2019 έγγραφο επανυποβολής του Νοσοκομείου, η επίμαχη δέσμευση πίστωσης διενεργήθηκε την πρώτη εργάσιμη μετά την έγκριση του προϋπολογισμού του Νοσοκομείου και αναρτήθηκε καθυστερημένα στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ», εκ παραδρομής και λόγω φόρτου εργασίας, ήτοι «λόγω του κλεισίματος του οικονομικού έτους 2018, της κατάρτισης του προϋπολογισμού του 2019, αλλά και λόγω του πλήθους των δεσμεύσεων που έπρεπε να γίνουν για την μεταφορά των υπολοίπων των συμβάσεων στο νέο έτος», το Κλιμάκιο κρίνει ότι, υπό τις συγκεκριμένες περιστάσεις, τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, αλλά πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, υπέλαβαν ότι οι αποζημιώσεις για υπερωριακή εργασία και εργασία κατά τις νυχτερινές ώρες και τις εξαιρέσιμες ημέρες που πραγματοποίησαν οι φερόμενοι ως δικαιούχοι στα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής, κατά το μήνα Μάρτιο 2019, μπορούσαν να καταβληθούν κανονικά (πρβλ. Ε.Σ. Πράξεις Κ.Π.Ε.Δ. Ι Τμ. 101/2018, 298, 6/2016).  Εξάλλου, ο τρίτος λόγος διαφωνίας με τον οποίο αμφισβητείται η άσκηση προληπτικού ελέγχου επί της εντελλόμενης με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνης, προβάλλεται απαραδέκτως, καθόσον δεν πλήττει ευθέως τη νομιμότητα ή την κανονικότητα της εντελλόμενης με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνης (πρβλ. Ε.Σ. Πράξεις Κ.Π.Ε.Δ. Ι Τμ. 84/2018, 23/2017). Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνη είναι εν μέρει μη κανονική, πλην όμως, αυτά πρέπει να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ: Μη νόμιμη. (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη,  εφόσον από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι έχουν συνταχθεί πρωτόκολλα οριστικής παραλαβής των ως άνω έργων, ενώ, περαιτέρω, δε συντρέχει περίπτωση συντέλεσης αυτοδίκαιης παραλαβής τους, αφού,  ανεξαρτήτως του χρόνου λήξεως της εγγύησης των έργων αυτών δεν  έγινε ειδική όχληση της  αναδόχου εταιρείας προς διενέργεια της οριστικής παραλαβής, οι αξιώσεις της αναδόχου από τις ανωτέρω εργολαβικές συμβάσεις δεν έχουν υποπέσει σε παραγραφή, δεδομένου ότι δεν έλαβε χώρα το γεγονός που συνεπάγεται την έναρξη αυτής ήτοι η συντέλεση της –πραγματικής ή πλασματικής – οριστικής παραλαβής των ως άνω έργων. Κατ’ ακολουθίαν αυτών, οι  εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνες είναι  νόμιμες και θα μπορούσαν αυτά να θεωρηθούν αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2013, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνουν.