Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας υλικών από νοσοκομείο, με ανοικτό διαγωνισμό και κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή, καθόσον: α) μη νομίμως κατακυρώθηκαν είδη στη δεύτερη κατά σειρά μειοδοσίας προμηθεύτρια εταιρεία διότι αφενός η προμηθεύτρια εταιρεία που αναδείχθηκε πρώτη μειοδότρια για τα είδη αυτά αρνήθηκε να παρατείνει εκ νέου την ισχύ της προσφοράς της, ζητώντας ματαίωση του διαγωνισμού και αφετέρου ο ελεγχόμενος διαγωνισμός έπρεπε να ματαιωθεί ως προς τα είδη αυτά, αφού κατά το χρόνο έκδοσης της κατακυρωτικής απόφασης είχε παρέλθει ο κατ' ανώτατο νόμιμο όριο χρόνος παράτασης της ισχύος των υποβαλλόμενων στο διαγωνισμό προσφορών και β) μη νομίμως και κατά παράβαση των άρθρων 20 παρ.2 και 21 περ. β'του π.δ.394/1996, κατανεμήθηκε είδος της διακήρυξης τόσο στον πρώτο όσο και στον δεύτερο κατά σειρά μειοδοσίας προμηθευτή, καθόσον δεν προέκυπτε η υποβολή ισότιμης προσφοράς από αυτούς.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Στην υπό κρίση υπόθεση, από τη μελέτη των στοιχείων που υποβλήθηκαν, προκύπτει ότι δεν περιλαμβάνονται σ’ αυτόν ο φάκελος της τεχνικής προσφοράς που υπέβαλε η μοναδική υποψήφια και αναδειχθείσα ανάδοχος εταιρεία και τα δικαιολογητικά κατακύρωσης του διαγωνισμού σε αυτή, που υποβλήθηκαν σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ. 2 του π.δ. 118/2007 «Κανονισμός Προμηθειών Δημοσίου» (Α΄ 150).

Προμήθεια καυσίμου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην υπό στοιχ. ΙΙ σκέψη, το Τμήμα άγεται στην κρίση, ότι συντρέχει στην προκειμένη περίπτωση η προϋπόθεση της μοναδικότητας του προμηθευτή, που δικαιολογεί κατά νόμο την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης. Τούτο διότι η προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία για την προμήθεια του συγκεκριμένου τύπου καυσίμου (AVGAS 100 LL) που χρησιμοποιείται μόνο για την κίνηση των πυροσβεστικών αεροσκαφών ήταν αναγκαία, δοθέντος ότι το καύσιμο αυτό διακινεί μόνο η εταιρεία ..., η οποία διαθέτει και τις απαιτούμενες εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό. Το καύσιμο αυτό, δεν μπορεί να διακινηθεί από τις εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό που χρησιμοποιείται για τους άλλους τύπους αεροπορικών καυσίμων, γεγονός που καθιστά την εταιρεία ... εν τοις πράγμασι αποκλειστικό προμηθευτή και διακινητή του καυσίμου αυτού (βλ. και την 489/VI/2010 απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού). Η διαπίστωση αυτή θεμελιώνεται περαιτέρω και στο γεγονός ότι κατά τη διενέργεια στο παρελθόν ανοικτών διαγωνισμών για την ανάθεση της επίμαχης σύμβασης είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον μόνο η εταιρεία ... (βλ. τα προσκομιζόμενα πρακτικά ανοίγματος τεχνικών προσφορών των διενεργηθέντων διαγωνισμών που διεξήχθησαν από το έτος 2006, καθώς και τις σχετικές κατακυρωτικές αποφάσεις). Ως εκ τούτου το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι με επάρκεια αιτιολογείται στην προκειμένη περίπτωση η συνδρομή των προβλεπόμενων στο άρθρο 25 παρ. 1 περ. β του π.δ.60/2007 προϋποθέσεων προσφυγής στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη προκήρυξη διαγωνισμού.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα αποφαίνεται, κατά πλειοψηφία, ότι η αίτηση της Διοίκησης Αεροπορικής Υποστήριξης του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας καθώς και υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «...» για αναθεώρηση της 3494/2012 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου πρέπει να γίνουν δεκτές

Σε ανοικτό διαγωνισμό προμήθειας με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή, παρέχεται το δικαίωμα στους υποψήφιους προμηθευτές να υποβάλουν προσφορά για ολόκληρη τη ζητού-μενη ποσότητα ή για μέρος αυτής. Έπιπλέον, η μη υποβολή από συμμετέχοντα στο διαγωνισμό προμηθευτή, εγγυητικής επιστολής συμμετοχής, οδηγεί σε αποκλεισμό του από τη διαγωνιστική διαδικασία. Τελικά, όμως, κρίθηκε μη νόμιμη εν μέρει η διαδικασία του εν λόγω διαγωνισμού, καθόσον είχε λήξει η ισχύς των προσφορών πέντε (5) συμμετεχουσών εταιρειών, με αποτέλεσμα να μη μπορούν να υπογράψουν τα σχετικά σχέδια συμβάσεων. Με την 2047/2010 Απόφασή του το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε εν μέρει την Πράξη αυτή και έκρινε ότι η αναθέτουσα αρχή νομίμως προέβη στην κατακύρωση είδους στην συμμετέχουσα στο διαγωνισμό εταιρεία και μετά την υπέρβαση του ανώτατου χρονικού ορίου ισχύος της προσφοράς της ατομικής επιχείρησης, δεδομένου ότι η εν λόγω μειοδότρια ατομική επιχείρηση όχι μόνο δεν προέβαλλε αντιρρήσεις για τη συνέχιση και ολοκλήρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας, αλλά αποδέχθηκε την παράταση της ισχύος της προσφοράς της και η ίδια είχε έννομο συμφέρον για την κατάρτιση της επίμαχης σύμβασης. Κρίθηκε επιπλέον ότι τα χρονικά όρια της ισχύος των προσφορών έχουν τεθεί υπέρ των διαγωνιζομένων, πράγμα που σημαίνει ότι ο μειοδότης υποχρεούται να αποδεχτεί το αποτέλεσμα του διαγωνισμού και να συνάψει τη σχετική σύμβαση, με τις τιμές και τους όρους της προσφοράς του, μόνον εάν δεν έχει ακόμη παρέλθει ο χρόνος ισχύος των προσφορών που ορίστηκε με τη διακήρυξη ή ο χρόνος μέχρι του οποίου μπορεί νομίμως να παραταθεί η προσφορά του, ήτοι χρονικό διάστημα ίσο, κατ' ανώτατο όριο, με το προβλεπόμενο από τη διακήρυξη. Ο διαγωνισμός ματαιώνεται αυτοδικαίως, μόνον στην περίπτωση που όχι απλώς έχει παρέλθει ο χρόνος ισχύος της προσφοράς και της νόμιμης παράτασής της, αλλά και ο μειοδότης, κατά τη διακριτική του ευχέρεια, δεν δέχεται πλέον την κατακύρωση. Μετά δε την εξάντληση των παραπάνω χρονικών ορίων η τυχόν εκδιδόμενη κατακυρωτική απόφαση, δεν πάσχει εξ' αυτού του λόγου ακυρότητας, εφόσον οι υποψήφιοι δεν προβάλλουν αντιρρήσεις και το συμφέρον της αναθέτουσας αρχής επιβάλλει τη συνέχιση του διαγωνισμού.

ΠΡΑΞΗ ΣΤ' ΚΛΙΜΑΚΙΟΥ 3/2010 Υποβολή προσφοράς για μέρος της προκηρυχθείσας ποσότητας Νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας επισώτρων με ανοικτό διαγωνισμό από Υπουργείο για την κάλυψη των αναγκών της ΕΘΕΛ Α.Ε., με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή και με τη πρόβλεψη στη διακήρυξη του διαγωνισμού ότι γίνονται δεκτές προσφορές για τουλάχιστον το 1/3 της προκηρυχθείσας ποσότητας υλικών.

Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή για προμήθεια βιβλιαρίων υγείας, ιατρικών παραπεμπτικών και συνταγολογίων από Ν.Π.Δ.Δ., καθόσον η προμήθεια αυτή δεν εντάχθηκε στο Ενιαίο Πρόγραμμα Προμηθειών(Ε. Π.Π.), κατά παράβαση του άρθρου 2 του ν.2286/1995. Με την 3135/2010 Απόφασή του το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την προμνησθείσα Πράξη του Κλιμακίου, λόγω συγγνωστής πλάνης.

Επειδή, προβάλλεται ότι η αναθέτουσα αρχή, «εάν τυχόν… έκρινε ως απαράδεκτη την προσφορά της [αιτούσας], είχε υποχρέωση, αφ’ ενός…να εκδώσει σχετικό πρακτικό προ του ανοίγματος των οικονομικών προσφορών, αφ’ ετέρου…να είχε επιστρέψει σφραγισμένη την οικονομική της προσφορά» και ότι, συνεπώς, τίθεται ζήτημα παραβιάσεως της προαναφερθείσης διατάξεως του π.δ/τος 394/1996 περί υποχρεωτικής επιστροφής, χωρίς ν’ αποσφραγισθούν, όσων προσφορών δεν κρίθηκαν αποδεκτές. Ο λόγος αυτός, καθ’ ό μέρος επικαλείται αδυναμία της αναθέτουσας αρχής να απορρίψει ως απαράδεκτη την προσφορά της αιτούσας μετά το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος δεδομένου ότι στις διαδικασίες των δημοσίων προμηθειών η αναθέτουσα αρχή δεν κωλύεται ακόμα και κατά την κατακύρωση να απορρίψει προσφορά ως απαράδεκτη λόγω μη τηρήσεως απαράβατου όρου της διακηρύξεως, εφ’ όσον η νομιμότητα της κατακυρωτικής πράξεως, με την οποία ολοκληρώνεται η σύνθετη διοικητική ενέργεια του διαγωνισμού, εξαρτάται από τη νομιμότητα των προηγουμένων πράξεων της οικείας διοικητικής διαδικασίας (ΣτΕ 4166/1996 επταμ., 3335/1998, 1262/1999, 2662/2004, 810, 1580, 4025/2008). Κατά τα λοιπά, ο λόγος προβάλλεται αλυσιτελώς, δεδομένου ότι η κατά την αιτούσα παράνομη αποσφράγιση της οικονομικής προσφοράς της δεν επάγεται, πάντως, την ακυρότητα της κατακυρωτικής πράξεως.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, εφόσον η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη για την παροχή ομοειδών υπηρεσιών καθαριότητας για τις ανάγκες των Διευθύνσεων της .. για το έτος 2015 υπερβαίνει το ποσό των 500.000 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), μη νομίμως διενεργήθηκαν δύο (2) χωριστοί πρόχειροι διαγωνισμοί και ένας ανοικτός, και όχι ένας ενιαίος τακτικός διαγωνισμός, αφού οι διαγωνισμοί αυτοί διενεργήθηκαν κατά κατάτμηση της συνολικής ετήσιας δαπάνης ομοειδών υπηρεσιών, οι οποίες θα μπορούσαν να κατακυρωθούν σε έναν ή περισσότερους δικαιούχους κατόπιν διενέργειας τακτικού διαγωνισμού. Ακολούθως, μη νομίμως, με την πρακτική αυτή παρακάμφθηκε η προβλεπόμενη νόμιμη διαδικασία της διενέργειας προσυμβατικού ελέγχου από τον αρμόδιο Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Συνεπώς, όπως βάσιμα προβάλλει ο Επίτροπος, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες..το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα των επίμαχων Διευθύνσεων ενήργησαν συγγνωστώς και όχι με πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων.(συγγνωστή πλάνη)

Σε ανοικτό διαγωνισμό με κριτήριο κατακύρωσης τη συμφερότερη προσφορά, η οικονομική προσφορά της μοναδικής συμμετέχουσας στο διαγωνισμό εταιρείας είναι πλημμελής, δεδομένου ότι περιλαμβάνει όρο αντίθετο με εκείνον της οικείας διακήρυξης καθώς στο κόστος των υπό προμήθεια προϊόντων δεν συμπεριλαμβάνονται όλες οι νόμιμες κρατήσεις, αφού εξαιρούνται οι κρατήσεις υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, χωρίς να προβλέπεται τέτοια δυνατότητα από τη διακήρυξη. Ο τρόπος υποβολής της οικονομικής προσφοράς συνιστά ουσιώδη όρο της διακή¬ρυξης, η παράβαση του οποίου από την αναδειχθείσα ως ανάδοχο, καθιστά την προσφορά της απαράδεκτη και μη νόμιμη την εγκριτική του αποτελέσματος του διαγωνισμού, απόφαση. Με την 3039/2010 απόφασή του το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την ως άνω Πράξη και έκρινε ότι, μετά την υποβολή εγγράφων, διευκρινίστηκε ότι τόσο στην οικονομική προσφορά της αναδόχου εταιρείας όσο και στο συνολικό τίμημα της κατακύρωσης συμπεριλαμβάνονται ( εκτός του Φ.Π.Α.) και οι νόμιμες κρατήσεις υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου.

Προμήθεια δραστικών ουσιών...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν ανωτέρω (βλ. σκέψη 4.Γ), το Κλιμάκιο κρίνει ότι η .... απόφαση του Διοικητικού ΔΣ της ΕΚΑΠΥ, κατά το μέρος που απέρριψε την υποβληθείσα, στο πλαίσιο του διενεργηθέντος ηλεκτρονικού πλειστηριασμού μεταξύ των οικονομικών φορέων «... Ανώνυμος Εταιρεία» και «...Ανώνυμη Εταιρεία» για το είδος της διακήρυξης με με Α/Α 53 «PROPOFOL INJ.EM.IN. 1% (W/V) 20ML», προσφορά του πρώτου («... Ανώνυμος Εταιρεία»), λόγω επιγενόμενης υπέρβασης της νοσοκομειακής τιμής της δραστικής ουσίας και κατακύρωσε το ως άνω είδος, σε ποσοστό 100%, στον οικονομικό φορέα «...Ανώνυμη Εταιρεία» είναι μη νόμιμη. Τούτο διότι, όπως προκύπτει από το άρθρο 17.2 της διακήρυξης, όπως τροποποιήθηκε, οικονομική προσφορά απορρίπτεται μόνον όταν κατά την ημέρα υποβολής της υπερβαίνει τη νοσοκομειακή τιμή της δραστικής ουσίας, όπως προκύπτει από το ισχύον, κατά το χρονικό σημείο εκείνο, Δελτίο Τιμών Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης. Αντίθετα, δεν συνιστά λόγο απόρριψης οικονομικής προσφοράς η επιγενόμενη υπέρβαση της νοσοκομειακής τιμής της δραστικής ουσίας, στην οποία αφορούσε η προσφορά. Επομένως, η Αναθέτουσα Αρχή όφειλε να κατακυρώσει το ως άνω είδος στον οικονομικό φορέα «...Ανώνυμη Εταιρεία», σε ποσοστό 70%, και στον οικονομικό φορέα «... Ανώνυμος Εταιρεία», σε ποσοστό 30%, όπως δηλαδή είχε προκύψει στο πλαίσιο του διενεργηθέντος πλειστηριασμού, και, ακολούθως, να αναπροσαρμόσει, σύμφωνα με το άρθρο 21.3 της διακήρυξης, την προσφορά του δεύτερου («... Ανώνυμος Εταιρεία), κατά το χρόνο υπογραφής της συμφωνίας - πλαίσιο, προκειμένου να μην υπερβαίνει, κατά το χρόνο υπογραφής, τη νοσοκομειακή τιμή του Δελτίου Τιμών Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης (Ελ.Σ. ΣΤ΄ Κλ. 454/2018, 66/2019).Κατ’ ακολουθίαν αυτών και δοθέντος ότι, πέραν της ανωτέρω αναφερόμενης, δεν διαπιστώθηκαν άλλες ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας, το Κλιμάκιο αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου συμφωνίας - πλαίσιο μόνο κατά το μέρος που αφορά στο είδος με Α/Α 53 [«PROPOFOL INJ.EM.IN. 1% (W/V) 20ML»] της ... διακήρυξης της ΕΠΥ, ενώ δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου αυτού για τα λοιπά είδη.