Στο π.δ. 118/2007 «Κανονισμός Προμηθειών Δημοσίου (ΚΠΔ)» (ΦΕΚ Α΄ 150), στο άρθρο 5α παρ. 2 ορίζεται ότι «Μετά την αξιολόγηση των προσφορών με βάση το άρθρο 20 του παρόντος, ο προσφέρων, στον οποίο πρόκειται να γίνει η κατακύρωση, υποβάλλει, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 παρ. 2 εδ. α, τα εξής : i.Τα έγγραφα και δικαιολογητικά του άρθρου 6 παρ. 2 ή 3, κατά περίπτωση. ii. Όποια από τα δικαιολογητικά του άρθρου 8α παρ.1 και 2, κατά περίπτωση, ζητούνται από τη διακήρυξη». Περαιτέρω, στο άρθρο 6 παρ. 2 και 3 ΚΠΔ καθορίζονται τα δικαιολογητικά κατακύρωσης που αφορούν στην προσωπική κατάσταση των διαγωνιζομένων, ενώ στα άρθρα 8 και 8α σε συνδυασμό με τις προβλέψεις της διακήρυξης καθορίζονται τα απαιτούμενα δικαιολογητικά σχετικά με τη φερεγγυότητα, την επαγγελματική δραστηριότητα, την χρηματοπιστωτική και οικονομική κατάσταση καθώς και τις τεχνικές δυνατότητες των υποψηφίων. Τέλος, στα άρθρα 19 παρ. 6 και 38 παρ. 1, 2 και 3 ΚΠΔ ορίζεται ως αρμόδιο όργανο για την αξιολόγηση των δικαιολογητικών κατακύρωσης το όργανο που παραλαμβάνει και αποσφραγίζει τις προσφορές. Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων, συνάγεται ότι, στους ανοιχτούς διαγωνισμούς, μετά την αξιολόγηση των προσφορών και την ανάδειξη του διαγωνιζομένου στον οποίο πρόκειται να γίνει η κατακύρωση, ο υποψήφιος ανάδοχος καλείται να υποβάλει τα δικαιολογητικά που αφορούν στην προσωπική κατάστασή του (αντί των οποίων υπέβαλε κατά την ημερομηνία του διαγωνισμού την υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 6 παρ. 1 ΚΠΔ) καθώς και όσα δικαιολογητικά ζητούνται κατά τη διακήρυξη προς απόδειξη της τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητάς του (βλ. Ελ.Συν. Τμ. VΙ απόφαση 281/2010). Η διαδικασία αυτή είναι αναγκαία όχι μόνο για την υποβολή των στοιχείων που κατά νόμο δεν υποβλήθηκαν με την προσφορά κατά την ημερομηνία του διαγωνισμού, αλλά και για την επικαιροποίηση των δικαιολογητικών η ισχύς των οποίων έχει λήξει, ιδίως στις περιπτώσεις που μεταξύ της ημερομηνίας του διαγωνισμού και της ημερομηνίας κατακύρωσης έχει μεσολαβήσει ικανό χρονικό διάστημα. Επομένως, δεν είναι νόμιμη η κατακυρωτική απόφαση που εκδίδεται πριν από την υποβολή και αξιολόγηση των δικαιολογητικών κατακύρωσης.(...) Κατόπιν τούτου, η Υπουργός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, με την 3327.1.1/07/10/6.9.2010 απόφασή της, ενέκρινε την κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στην παραπάνω εταιρεία για το χρονικό διάστημα έως 31.10.2011. Πλην όμως, η παραπάνω κατακυρωτική απόφαση εκδόθηκε χωρίς προηγουμένως να ζητηθεί από την προσφέρουσα να προσκομίσει τα κατάλληλα δικαιολογητικά κατακύρωσης, πολύ περισσότερο που η ισχύς των περισσότερων από εκείνα που προσκομίστηκαν αρχικά έχει ήδη λήξει.

«Εφαρμογή των διατάξεων του Π.Δ/τος 118/07 (Α΄150) Κανονισμός Προμηθειών Δημοσίου (Κ.Π.Δ.)».

Διαχείριση επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων.(..)Με τα δεδομένα αυτά, και όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη ΙΙ.Β, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, όπως βασίμως προβάλλεται από τη διαφωνούσα Επίτροπο, η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στη μοναδική εταιρεία που υπέβαλε προσφορά, χωρίς να ληφθούν υπ’ όψιν πρόσφορα συγκριτικά στοιχεία για την αιτιολόγηση του συμφέροντος χαρακτήρα της προσφοράς της δεν ήταν νόμιμη. Ειδικότερα, δοθέντος ότι κριτήριο κατακυρώσεως του διενεργηθέντος πρόχειρου διαγωνισμού ήταν η χαμηλότερη τιμή και ότι στον διαγωνισμό αυτόν υποβλήθηκε μόνο μία προσφορά, ήταν επιβεβλημένη – σύμφωνα με τη σχετική πρόβλεψη στη δημοσιευθείσα διακήρυξη, αλλά και ενόψει των αρχών της διαφάνειας και της χρηστής δημοσιονομικής διαχειρίσεως, που διέπουν όλες τις διαδικασίες συνάψεως δημοσίων συμβάσεων – η τήρηση της διαδικασίας του άρθρου 21 περ. η΄ του π.δ. 118/2007, ήτοι η αιτιολόγηση του συμφέροντος χαρακτήρα της προσφοράς της μοναδικής υποψηφίας αναδόχου βάσει συγκριτικών στοιχείων τιμών, είτε από προηγούμενους διαγωνισμούς, είτε από την αγορά εν γένει, που να επιβεβαιώνονται με παραστατικά. Τέτοια, δε, στοιχεία δεν αποτελούν εν προκειμένω οι τιμές που προσέφερε η ίδια εταιρεία στον πρόχειρο διαγωνισμό που διενεργήθηκε το προηγούμενο έτος (2015), αφού και σε αυτόν τον διαγωνισμό η φερόμενη ως δικαιούχος ήταν η μοναδική υποψήφια ανάδοχος (βλ. σχ. το 1/30.9.2015 Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού), με συνέπεια να μην υπάρχει ούτε και σε αυτήν την περίπτωση σύγκριση της προσφοράς της με προσφορές άλλων υποψηφίων...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Το π.δ. 118/2007 «Κανονισμός Προμηθειών Δημοσίου» (ΦΕΚ Α’ 150) ορίζει στο άρθρο 21 υπό τον τίτλο «Κρίσεις αποτελεσμάτων διαγωνισμού» ότι: «(…) η. Ειδικά σε περιπτώσεις διαγωνισμών με κριτήριο τη χαμηλότερη τιμή στους οποίους υποβάλλεται μία μόνο προσφορά ή τελικά γίνεται αποδεκτή μία μόνο προσφορά και εφόσον δεν υπάρχουν συγκριτικά στοιχεία τιμών είτε προηγούμενων διαγωνισμών είτε της αγοράς που να επιβεβαιώνονται με παραστατικά, ο διαγωνισμός ματαιώνεται και επαναλαμβάνεται υποχρεωτικά». Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι μη νομίμως κατακυρώνεται με κριτήριο τη χαμηλότερη τιμή η προμήθεια είδους στο μοναδικό προσφέροντα προμηθευτή, εάν προηγουμένως δεν έχει εξετασθεί η προσφορά του με βάση συγκριτικά στοιχεία τιμών προηγούμενων διαγωνισμών ή της αγοράς. (…) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, ορθώς το Κλιμάκιο ήχθη στην κρίση ότι μη νομίμως και δη κατά παράβαση του άρθρου 21 εδ. η του π.δ. 118/2007 κατακυρώθηκε στην εταιρεία «…. .» η προμήθεια έντεκα (11) ειδών και, συγκεκριμένα, των επτά (7) ειδών με α/α 1-7 της κατηγορίας Β (έντυπα σε κιβώτια) και των ειδών με α/α 1, 3, 4 και 5 της κατηγορίας Α (έντυπα σε ρολούς), για τα οποία ήταν η μοναδική προσφέρουσα, καθόσον διαπίστωσε ότι οι σχετικές προσφερθείσες τιμές δεν είχαν προηγουμένως συγκριθεί με αυτές της αγοράς ή προηγούμενων διαγωνισμών, επομένως, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 21 του π.δ. 118/2007, ο διαγωνισμός, ως προς τα είδη αυτά όφειλε να ματαιωθεί. Πλην όμως, όπως προκύπτει από το επικαλούμενο και προσκομιζόμενο ενώπιον του Τμήματος από 30.09.2010 Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού, με το συνημμένο σε αυτό Πίνακα συγκριτικών στοιχείων παρελθόντων ετών, τα μέλη της τελευταίας, κατά την αξιολόγηση των κατατεθεισών προσφορών των υποψηφίων και πριν την έκδοση του προμνησθέντος από 25.08.2010 Πρακτικού, είχαν λάβει υπόψη τις τιμές κατακύρωσης των εν λόγω ειδών κατά τα έτη 2007

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ.(συμφωνιες-πλαίσιο) Με τα δεδομένα αυτά, ο πρώτος προβαλλόμενος από την Επίτροπο λόγος διαφωνίας είναι αβάσιμος, διότι η επίμαχη διαδικασία σύναψης των εν λόγω εκτελεστικών συμβάσεων διέπεται, ως εκ του χρόνου δημοσίευσης της οικείας Κ1/2013 διακήρυξης και υπογραφής των προρρηθεισών συμφωνιών-πλαίσιο, επί των οποίων η διαδικασία αυτή βασίζεται, από τις ίδιες διατάξεις που διέπουν και τις τελευταίες, δηλαδή, μεταξύ άλλων, τα π.δ. 60/2007 και 118/2007 (βλ. ανωτέρω σκέψη II Α), μη οριζομένου, εξάλλου, διαφορετικά στις μεταβατικές διατάξεις του άρθρου 376 του ν. 4412/2016, Α΄ 147 (βλ. Ελ. Συν. Στ΄ Κλιμ. Πρ. 199, 158/2017). Ομοίως απορριπτέος τυγχάνει και ο δεύτερος προβαλλόμενος από την Επίτροπο λόγος διαφωνίας, δεδομένου ότι, όπως εκτέθηκε ανωτέρω, οι φερόμενες ως δικαιούχοι εταιρείες κλήθηκαν, με το 21175/14.12.2016 έγγραφο της Διοικητικής Διευθύντριας του Νοσοκομείου, να προσκομίσουν δικαιολογητικά κατακύρωσης σύμφωνα με την ανωτέρω Κ1/2013 διακήρυξη και εν συνεχεία η Επιτροπή του διαγωνισμού, όπως βεβαιώνεται στο 21870/27.12.2016 Πρακτικό, διαπίστωσε αρμοδίως ότι υποβλήθηκαν όλα τα απαιτούμενα από την ως άνω διακήρυξη δικαιολογητικά κατακύρωσης του άρθρου 20 του π.δ. 118/2007, το Πρακτικό δε αυτό επικυρώθηκε με την 48/28.12.2016 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου, ενώ, περαιτέρω, δεν προσδιορίζονται, από την Επίτροπο, κατά τρόπο ειδικό και ορισμένο, τα τυχόν απαιτούμενα δικαιολογητικά κατακύρωσης τα οποία δεν κατατέθηκαν κατά την υπό κρίση διαδικασία... Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι νόμιμες και τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής πρέπει να θεωρηθούν.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ – ΑΓΟΡΕΣ:Νόμιμη η καταβολή αμοιβής από  Υπουργείο για την προμήθεια υλικών υφαλοχρωματισμού πλοίου κατόπιν επαναληπτικού διαγωνισμού διότι επιτεύχθηκε χαμηλότερη απόλυτη συνολική τιμή σε σχέση με αυτή του αρχικού ματαιωθέντα διαγωνισμού, σε ποσότητες μάλιστα προσαυξημένες κατά 30%, σε σχέση με τις ζητούμενες στον αρχικό διαγωνισμό. (π.δ. 118/2007 Α΄ 150  άρθρο 21).

Μη νόμιμα ανατέθηκε έργο από ΟΤΑ σε εταιρεία, δεδομένου, ότι ο ανάδοχος είχε υποβάλλει στο σχετικό διαγωνισμό υπεύθυνη δήλωση περί μη τέλεσης πειθαρχικών παραπτωμάτων κ.λ.π., η οποία όμως δεν προσδιόριζε τόπο και ημερομηνία, ούτε έφερε θεώρηση της υπογραφής, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 6 του π.δ.118/2007 (ΦΕΚ Α΄150).

Νόμιμη η απόρριψη προσφοράς ως απαράδεκτης διαγωνισμού ανάθεσης προμήθειας με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή, καθόσον η προσφορά αυτή έπασχε κατά το στάδιο της κατακύρωσης ως ερχόμενη σε αντίθεση με ουσιώδεις όρους της διακήρυξης, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να κατακυρωθούν τα αποτελέσματα του διαγωνισμού στην αναδειχθείσα ανάδοχο εταιρεία, διότι στην περίπτωση αυτή η κατακυρωτική απόφαση θα έπασχε ακυρότητας. Σε κάθε δε περίπτωση, από το γεγονός ότι δεν εκδόθηκε πρακτικό απόρριψης της προσφοράς προ του ανοίγματος των οικονομικών προσφορών και δεν επιστράφηκε σφραγισμένη η οικονομική προσφορά της εταιρείας αυτής, δεν επλήγησαν οι αρχές της διαφάνειας ούτε στερήθηκε η εταιρεία αυτή της δυνατότητας δικαστικής προστασίας.

Προμήθεια ιατρικών αερίων...:Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη, και τούτο διότι δεν είναι σύννομη η κατακύρωση του διαγωνισμού στη μοναδική εναπομείνασα - και ήδη φερόμενη ως δικαιούχο - εταιρία, καθόσον, παρά το γεγονός ότι εφαρμόσθηκε ως κριτήριο κατακύρωσης αυτό της χαμηλότερης τιμής, δεν λήφθηκαν υπόψη από το Νοσοκομείο συγκριτικά στοιχεία, είτε των επιτευχθεισών σε ανάλογους, προηγούμενους διαγωνισμούς τιμών, είτε της αγοράς για την προμήθεια ομοειδών υλικών, που να επιβεβαιώνονται μάλιστα από συγκεκριμένα παραστατικά στοιχεία. Η υποχρέωση αυτή της Αναθέτουσας Αρχής, όπως προκύπτει από την απόφαση κατακύρωσης όπου δεν περιλαμβάνεται σχετική ειδική αιτιολογία, δεν αναιρείται από το γεγονός ότι ανάδοχος σε όλους τους διεξαχθέντες από το 2003 διαγωνισμούς ήταν η ίδια εταιρία, καθώς, ακόμη κι αν παρατίθεντο οι τιμές που είχαν προσφερθεί στους διαγωνισμούς εκείνους, και πάλι θα απαιτούνταν η διερεύνηση και η σύγκριση των τιμών της οικείας αγοράς, ενόψει του ότι α) δεν μπορούν να θεωρηθούν ως συγκριτικά στοιχεία οι τιμές που η ίδια ανάδοχος προσέφερε σε διαγωνισμούς με όμοιο αντικείμενο και β) αυτό καθαυτό το γεγονός ανάδειξης της ίδιας προμηθεύτριας εταιρίας επί σειρά ετών (χωρίς να διευκρινίζεται αν τότε είχαν υποβληθεί και αξιολογηθεί περισσότερες προσφορές) καθιστά, κατά την κοινή πείρα, επιτακτικότερη την ανάγκη συλλογής των στοιχείων αυτών, προκειμένου να διασφαλισθεί το επιδιωκόμενο από τις κείμενες διατάξεις συμφέρον του Νοσοκομείου μέσω της ανάπτυξης υγιούς ανταγωνισμού. Περαιτέρω, όπως αποδεικνύεται από την απόφαση συγκρότησης της επιτροπής διαγωνισμού, η σύνθεσή της περιλάμβανε εκπροσώπους της ΔΥΠΕ και του Επιμελητηρίου, κατά παράβαση των διατάξεων του ν. 2955/2001. Συνεπώς, όσα, αντιθέτως, ισχυρίζεται το Νοσοκομείο είναι απορριπτέα ως αβάσιμα, ενώ είναι βάσιμοι οι προβαλλόμενοι λόγοι διαφωνίας της Επιτρόπου και δεν πρέπει να θεωρηθεί το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πληρωμής.

Προμήθεια υγρών καυσίμων. Μη νόμιμος ο διαγωνισμός που διενεργείται από Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση (Ν.Α) διότι, α) η Ν.Α., κατά το μέρος που ο διαγωνισμός αυτός διεξάγεται για την προμήθεια καυσίμων προς κάλυψη αναγκών νοσηλευτικών ιδρυμάτων και Κέντρων Υγείας που βρίσκονται εντός της εδα-φικής περιφέρειάς της, δεν είναι αρμόδια για τη διενέργεια της σχετικής διαδικασίας, καθόσον μετά την ισχύ του ν. 3580/2007 αρμόδια για την ανάθεση των προμηθειών αυτών καθίσταται η Έπιτροπή Προμηθειών Υγείας ή κατόπιν εξουσιοδότησης τα νοσηλευτικά ιδρύματα και β) οι εγγυητικές επιστολές συμμετοχής υποψηφίων στο διαγωνισμό, οι οποίοι ακολούθως αναδείχθηκαν και ανάδοχοι, όριζαν χρόνο ισχύος μικρότερο των εκατόν πενήντα (150) ημερολογιακών ημερών από την επομένη της διενέργειας του διαγωνισμού, κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 25 παρ.4 του π.δ.118/2007 και του σχετικού όρου της διακήρυξης. Με την 662/2010 απόφασή του, το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την προμνησθείσα πράξη μόνο ως προς τη μη νομιμότητα της υποβαλλόμενης εγγυητικής επιστολής συμμετοχής μιας συμμετέχουσας στο διαγωνισμό εταιρείας κρίνοντας ότι η κατατεθείσα από αυτήν εγγυητική επιστολή συμμετοχής είχε νομίμως παραταθεί για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των εκατόν πενήντα (150) ημερών από την επομένη της διενέργειας του διαγωνισμού, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 25 παρ.4 του π.δ.118/2007 σε συνδυασμό και με τον οικείο όρο της διακήρυξης.