ΣτΕ/2013/2010
Τύπος: Δικαστικές Αποφάσεις
Επειδή, προβάλλεται ότι η αναθέτουσα αρχή, «εάν τυχόν… έκρινε ως απαράδεκτη την προσφορά της [αιτούσας], είχε υποχρέωση, αφ’ ενός…να εκδώσει σχετικό πρακτικό προ του ανοίγματος των οικονομικών προσφορών, αφ’ ετέρου…να είχε επιστρέψει σφραγισμένη την οικονομική της προσφορά» και ότι, συνεπώς, τίθεται ζήτημα παραβιάσεως της προαναφερθείσης διατάξεως του π.δ/τος 394/1996 περί υποχρεωτικής επιστροφής, χωρίς ν’ αποσφραγισθούν, όσων προσφορών δεν κρίθηκαν αποδεκτές. Ο λόγος αυτός, καθ’ ό μέρος επικαλείται αδυναμία της αναθέτουσας αρχής να απορρίψει ως απαράδεκτη την προσφορά της αιτούσας μετά το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος δεδομένου ότι στις διαδικασίες των δημοσίων προμηθειών η αναθέτουσα αρχή δεν κωλύεται ακόμα και κατά την κατακύρωση να απορρίψει προσφορά ως απαράδεκτη λόγω μη τηρήσεως απαράβατου όρου της διακηρύξεως, εφ’ όσον η νομιμότητα της κατακυρωτικής πράξεως, με την οποία ολοκληρώνεται η σύνθετη διοικητική ενέργεια του διαγωνισμού, εξαρτάται από τη νομιμότητα των προηγουμένων πράξεων της οικείας διοικητικής διαδικασίας (ΣτΕ 4166/1996 επταμ., 3335/1998, 1262/1999, 2662/2004, 810, 1580, 4025/2008). Κατά τα λοιπά, ο λόγος προβάλλεται αλυσιτελώς, δεδομένου ότι η κατά την αιτούσα παράνομη αποσφράγιση της οικονομικής προσφοράς της δεν επάγεται, πάντως, την ακυρότητα της κατακυρωτικής πράξεως.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΣτΕ/1679/2010
Προμήθειες νοσοκομείων.Η αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών έγινε με σφραγισμένες τις οικονομικές προσφορές, τηρουμένης της αρχής της διαφάνειας. Το γεγονός ότι δεν μεσολάβησε έκδοση εκτελεστής πράξης της αναθέτουσας αρχής περί έγκρισης του αποτελέσματος της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών, δεν δημιουργεί πλημμέλεια της διαδικασίας, αφού ο διαγωνισμός είναι πρόχειρος. Η αιτούσα δεν υπέστη βλάβη, διότι κατά της κατακυρωτικής πράξης, με την οποία αποκλείστηκε η προσφορά της, άσκησε ενδικοφανή και ένδικα βοηθήματα. Με μη νόμιμη και αντιφατική αιτιολογία αποκλείσθηκε η τεχνική προσφορά της αιτούσης για τα επίμαχα είδη. Δεκτή η αίτηση ακύρωσης.
ΣΤΕ/1954/2011
Ανάδειξη αναδόχου....Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, όπως έχει ήδη εκτεθεί, η επιτροπή του διαγωνισμού, με το από 10.6.2009 πρακτικό έκρινε τυπικώς δεκτές τις τεχνικές προσφορές της αιτούσας και της παρεμβαίνουσας και ακολούθως προχώρησε στην αξιολόγηση και βαθμολόγησή τους. Με την προδικαστική της προσφυγή η αιτούσα προέβαλε, μεταξύ άλλων, ότι η τεχνική προσφορά της παρεμβαίνουσας ήταν απαράδεκτη και έπρεπε να απορριφθεί, ως μη καλύπτουσα απαράβατο όρο της διακήρυξης, προβλεπόμενο στις παρ. Γ2 και Γ3.2 και Γ.3.3 του παραρτήματος 1 αυτής, εφόσον δεν επιστοποιείτο στην προσφορά της η δυνατότητα των οχημάτων για την ταυτόχρονη μεταφορά των υπό διακίνηση ειδών σε διάφορες θερμοκρασίες, ενώ, αντιθέτως, από την υποβληθείσα από την παρεμβαίνουσα εκτύπωση του καταγραφικού θερμοκρασίας, η οποία περιελάμβανε μόνο μία γραμμική παράσταση με ένδειξη θερμοκρασίας, συναγόταν ότι τα οχήματά της διέθεταν μόνο ένα θάλαμο και δεν πληρούσαν τις προδιαγραφές της διακήρυξης. Με την 23/23.12.2009 απόφαση του Δ.Σ. του .... η προσφυγή απορρίφθηκε, με την αιτιολογία ότι το ΔΣ «κρίνει επαρκώς αιτιολογημένο ως προς όλες τις αιτιάσεις το … πρακτικό … (Αξιολόγηση Τεχνικών Προσφορών) της επιτροπής και ως εκ τούτου απορρίπτει την προσφυγή.». Με το περιεχόμενο αυτό, όμως, η τελευταία αυτή απόφαση του Δ.Σ. του ..., με την οποία απορρίφθηκε η κατ΄ άρθρο 3 ν. 2522/1997 προσφυγή της αιτούσας, δεν παρίσταται νομίμως αιτιολογημένη, δεδομένου ότι δεν αντιμετωπίζει, με ειδική κρίση, τον πιο πάνω, συγκεκριμένο ισχυρισμό της αιτούσας, ο οποίος προβλήθηκε με την προσφυγή αυτή και ήταν ουσιώδης εν όψει των απαιτήσεων της διακηρύξεως, όπως περιγράφονται στην προηγούμενη σκέψη. Για το λόγο αυτόν που προβάλλεται βασίμως πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση και να απορριφθεί η παρέμβαση, ενώ η εξέταση των λοιπών προβαλλόμενων λόγων που αφορούν τη βαθμολογία των τεχνικών προσφορών της αιτούσας και της παρεμβαίνουσας καθίσταται περιττή. Συνεπώς, πρέπει να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη πράξη.
ΕΣ/Τ4/96/2006
Η ακύρωση και επανάληψη του διαγωνισμού με την αιτιολογία ότι υπήρχαν μόνο δύο προσφορές, δεν προβλέπεται από τις διατάξεις του π.δ/τος 394/1996, αφού είναι δυνατή η κατακύρωση ακόμη και στη μοναδική προσφορά (βλ. πρακτ. Ολομ. Ε.Σ. 24η- Γ.Σ. της 23.11.1998).
ΕΑΑΔΗΣΥ/1226/2022
Επειδή, δέον όπως επισημανθεί ότι η ΕΑΔΗΣΥ δεν δύναται να απορρίψει προσφορά ως ασυνήθιστα χαμηλή, χωρίς προηγουμένως να έχει τοποθετηθεί αιτιολογημένα η αναθέτουσα αρχή στους ουσιώδεις ισχυρισμούς της προσφεύγουσας σχετικά με τις ελλείψεις στις εξηγήσεις της για την αιτιολόγηση της προσφοράς της. Περαιτέρω, κατά τα ως άνω αναφερόμενα, η ΕΑΔΗΣΥ δεν δύναται το πρώτον, καθ’ υποκατάσταση της αναθέτουσας αρχής, να απορρίψει την προσφορά της προσφεύγουσας κρίνοντάς την ως ασυνήθιστα χαμηλή, αφ’ ης στιγμής στην προσφορά της περιλαμβάνονται όλα τα επιμέρους κόστη και έχει προσηκόντως συμπληρωθεί το έντυπο της οικονομικής της προσφοράς, η δε προσβαλλόμενη πάσχει ακυρότητα λόγω μη νόμιμης, ήτοι σαφούς, ειδικής και επαρκούς, αιτιολογίας. Ως εκ τούτου, η προσβαλλόμενη πρέπει να ακυρωθεί, κατά τα ειδικώς αναφερόμενα στις ανωτέρω σκέψεις, και η υπόθεση πρέπει να αναπεμφθεί στην αναθέτουσα αρχή, προκειμένου αυτή να ασκήσει τις κατά νόμο αρμοδιότητές της
ΣΤΕ/ΕΑ/701/2009
Βελτίωση, επέκταση συστήματος εξυγίανσης νερού...Ενόψει των ανωτέρω, ιδίως δε του τριμήνου χρονικού διαστήματος που, κατά τα προαναφερθέντα, απαιτήθηκε για την ολοκλήρωση του επιδίκου διαγωνισμού, μέχρι και την έκδοση της 127/2008 κατακυρωτικής πράξεως, της μεσολαβήσεως μακρού, σε σχέση με το ως άνω τρίμηνο, χρονικού διαστήματος τεσσάρων περίπου μηνών από την έκδοση της 127/2008 πράξεως έως την άσκηση, κατ’ αυτής, της 553/9-2-2009 προδικαστικής προσφυγής της αιτούσας, του είδους της επιχειρηματικής της δραστηριότητας (πρβλ. ΕΑ 134/2009) και του ευλόγου και σαφώς εκδηλωθέντος, άλλωστε, με την άσκηση των προαναφερθεισών ενστάσεων, ενδιαφέροντος της ιδίας για τα αποτελέσματα των επιμέρους σταδίων και την εν γένει εξέλιξη του επιδίκου διαγωνισμού, τεκμαίρεται ότι η εν λόγω εταιρεία εγνώριζε το περιεχόμενο της 127/2008 πράξεως σε χρόνο πολύ προγενέστερο του πενθημέρου, που προηγήθηκε της ασκήσεως της προαναφερθείσας προδικαστικής προσφυγής. Επομένως, η προσφυγή αυτή, η νομότυπη άσκηση της οποίας αποτελεί κατά νόμο απαραίτητη διαδικαστική προϋπόθεση για την εν συνεχεία άσκηση αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων, ήταν εκπρόθεσμη. Επειδή, υπό τα ανωτέρω δεδομένα, πρέπει η υπό κρίση αίτηση να απορριφθεί ως απαράδεκτη και να γίνει δεκτή η παρέμβαση.
ΔΕΦΑΘ/99/2015
Προμήθεια «διατάξεων ενδοσκοπίας και ενδοχειρουργικής», οι επαναλαμβανόμενες και με την κρινόμενη αίτηση ανωτέρω αιτιάσεις της προδικαστικής προσφυγής της αιτούσας περί μη νόμιμου αποκλεισμού της για τα είδη με α/α 7.3 και 11.3, λόγω συμμόρφωσης της προσφοράς της προς τις τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης, αλλά και περί απαραδέκτου των προσφορών των προαναφερόμενων εταιρειών για τα συγκεκριμένα είδη, αναφερόμενες, ειδικότερα,σε παράβαση συγκεκριμένων όρων των τεχνικών προδιαγραφών της διακήρυξης είναι αρκούντως ορισμένες και, ως εκ τούτου, έχρηζαν αιτιολογημένης απάντησης από την Αναθέτουσα Αρχή. Η αντιμετώπιση, εξάλλου, των ως άνω αιτιάσεων, που ανάγονται σε ζητήματα τεχνικής φύσης, προϋποθέτει ουσιαστική έρευνα και εκτίμηση από την Αναθέτουσα Αρχή των στοιχείων των επίμαχων προσφορών και δεν μπορεί να γίνει πρωτοτύπως από το Δικαστήριο (δικάζον σε Συμβούλιο). Συνεπώς, φαίνεται ότι η σιωπηρή απόρριψη της προδικαστικής προσφυγής της αιτούσας στερείται νόμιμης αιτιολογίας (πρβλ ΕΑ ΣτΕ 117/2010, σκέψη 5, 962/2010, σκέψη 8, 983/2009, σκέψη6 κ.ά.) και, ως εκ τούτου,πιθανολογούνται σοβαρώς ως βάσιμοι οι προβαλλόμενοι με την κρινόμενη αίτηση σχετικοί ισχυρισμοί της αιτούσας.(..)Περαιτέρω, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί κατά το μέρος που αφορά την προσφορά της αιτούσας για το είδος με α/α 5.12, να αποδοθεί το κατ` άρθρο 5 παρ. 1 του ν.3886/2010 καταβληθέν παράβολο ύψους 34.808,22 ως και αυτό των 100 ευρώ, να συμψηφισθεί η δικαστική δαπάνη μεταξύ της αιτούσας και του καθ` ου και, τέλος, να επιβληθεί, συμμέτρως, σε βάρος των παρεμβαινουσών εταιρειών η δικαστική δαπάνη της αιτούσας, η οποία ανέρχεται στο ποσό των 245, 50 ευρώ (άρθρο 50ν.3659/2008 {Α΄ 77}, 275 παρ. 1, 6 τελευταίο εδάφιο και 7 εδάφιο α΄ Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας {ν.2717/1999, Α΄ 97} και 1117864/2297/Α0012/7-12-2007 {Β΄ 2422} κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Δικαιοσύνης «Προσδιορισμός των ελάχιστων αμοιβών των Δικηγόρων»).
ΣτΕ/514/2011
Από τις διατάξεις του άρθρου 15 παρ. 1, 2 και 6 του π.δ. 394/1996 προκύπτει ότι η καταβολή παραβόλου θεσπίζεται ως προϋπόθεση για το παραδεκτό της άσκησης των προβλεπόμενων από την παράγραφο 2 του άρθρου 15 του π.δ. 394/1996 ενστάσεων και όχι για το παραδεκτό της άσκησης της προβλεπόμενης από την παράγραφο 2 του άρθρου 3 του ν. 2522/1997 προσφυγής. Εξ άλλου από τις διατάξεις του άρθρου 3 παρ. 2 εδαφ. α΄ και στ΄του ν. 2522/1997 προκύπτει ότι η προηγούμενη άσκηση και η απόρριψη της προβλεπόμενης στο εδάφιο α΄ προσφυγής αποτελεί διαδικαστική προϋπόθεση για την άσκηση αίτησης ασφαλιστικών μέτρων, χωρίς να απαιτείται, για το παραδεκτό της αίτησης αυτής, και η προηγούμενη άσκηση και απόρριψη της τυχόν προβλεπόμενης στις οικείες ειδικές διατάξεις διοικητικής προσφυγής, ενδικοφανούς ή νομιμότητας, όπως εκείνης που προβλέπεται στο άρθρο 15 παρ. 1 του π.δ. 394/1996 και ήδη στο άρθρο 15 παρ. 1 του π.δ. 118/2007 (ΣΕ 2457/2009). 4. Επειδή, ενόψει των ανωτέρω, το Δ.Σ. του καθ’ ου νοσοκομείου μη νομίμως απέρριψε, με την προσβαλλόμενη απόφασή του, την ρητώς επιγραφόμενη ως «προδικαστική προσφυγή (άρθρου 3 ν. 2522/1997)» της αιτούσας, για το λόγο ότι «δεν υποβλήθηκε με την καταβολή του προβλεπόμενου από τις διατάξεις του άρθρου 15 του π.δ. 118/07 χρηματικού παραβόλου». Για το λόγο αυτό, που προβάλλεται βασίμως με την κρινόμενη αίτηση, και λαμβανομένου υπόψη ότι η υπόθεση δεν είναι εκκαθαρισμένη κατά το πραγματικό της μέρος, δοθέντος ότι ανακύπτουν ζητήματα τεχνικής φύσης, τα οποία ο ακυρωτικός δικαστής δεν μπορεί να εξετάσει πρωτοτύπως, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και να ακυρωθεί η 12(θ.7)/8-7-2008 απόφαση του Δ.Σ. του καθ’ ου νοσοκομείου, κατά το μέρος που απέρριψε την προσφυγή της αιτούσας κατά της 1(θ.22)/28-2-2008 όμοιας, ενώ παρέλκει ως αλυσιτελής η εξέταση των λοιπών λόγων ακυρώσεως.
ΣτΕ/3546/2009
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Υπό τα δεδομένα, όμως, αυτά, παρίσταται μη νόμιμη η προσβαλλόμενη σιωπηρή απόρριψη της προσφυγής της αιτούσας κατά της 219/22.7.2008 κατακυρωτικής απόφασης του Πρυτανικού Συμβουλίου του Πανεπιστημίου. Και τούτο διότι: α/ αφενός δεν είναι νόμιμη η αιτιολογία κατακύρωσης του διαγωνισμού στην εταιρία «…», αφού, όπως βασίμως προβάλλει η αιτούσα, και υπό την εκδοχή ότι το Πρυτανικό Συμβούλιο ορθώς υπολόγισε ότι το ελάχιστο εργατικό κόστος για την παροχή των ένδικων υπηρεσιών φύλαξης ανέρχεται σε 185.253 και όχι σε 273.962,40 ευρώ, όπως είχε υπολογίσει η Επιτροπή Διαγωνισμού, πάντως, κατά παράβαση του προαναφερθέντος όρου της διακήρυξης, κατακύρωσε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στην εν λόγω εταιρία, της οποίας η οικονομική προσφορά (183.960 ευρώ) υπολειπόταν ακόμη και του, κατά τους δικούς του υπολογισμούς, ελάχιστου εργατικού κόστους και β/ αφετέρου δεν απαντήθηκαν ουσιώδεις αιτιάσεις της αιτούσας, ως προς το αναιτιολόγητο των ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών των δεύτερης και τρίτης κατά σειρά μειοδοσίας εταιριών, οι οποίες αιτιάσεις έχρηζαν συγκεκριμένης και αιτιολογημένης απαντήσεως από την αναθέτουσα αρχή, καθόσον, όπως προελέχθη, ερείδονταν επί αναλυτικών αριθμητικών δεδομένων, εξαχθέντων κατ΄ επίκληση της ισχύουσας Κλαδικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας των εργαζομένων στις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών ασφάλειας και συστημάτων ασφάλειας όλης της χώρας των ετών 2007 και 2008. Ενόψει τούτων, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και να ακυρωθεί η σιωπηρή απόρριψη της προσφυγής της αιτούσας κατά της 219/22.7.2008 κατακυρωτικής απόφασης του Πρυτανικού Συμβουλίου του Πανεπιστημίου ....
ΕλΣυν/ΣΤ Κλιμ/8/2010
Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας υλικών από νοσοκομείο, με ανοικτό διαγωνισμό και κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή, καθόσον: α) μη νομίμως κατακυρώθηκαν είδη στη δεύτερη κατά σειρά μειοδοσίας προμηθεύτρια εταιρεία διότι αφενός η προμηθεύτρια εταιρεία που αναδείχθηκε πρώτη μειοδότρια για τα είδη αυτά αρνήθηκε να παρατείνει εκ νέου την ισχύ της προσφοράς της, ζητώντας ματαίωση του διαγωνισμού και αφετέρου ο ελεγχόμενος διαγωνισμός έπρεπε να ματαιωθεί ως προς τα είδη αυτά, αφού κατά το χρόνο έκδοσης της κατακυρωτικής απόφασης είχε παρέλθει ο κατ' ανώτατο νόμιμο όριο χρόνος παράτασης της ισχύος των υποβαλλόμενων στο διαγωνισμό προσφορών και β) μη νομίμως και κατά παράβαση των άρθρων 20 παρ.2 και 21 περ. β'του π.δ.394/1996, κατανεμήθηκε είδος της διακήρυξης τόσο στον πρώτο όσο και στον δεύτερο κατά σειρά μειοδοσίας προμηθευτή, καθόσον δεν προέκυπτε η υποβολή ισότιμης προσφοράς από αυτούς.
ΣΤΕ/ΕΑ/79/2009
Προμήθεια ψηφιακού μαστογράφου και ψηφιακού ακτινολογικού συγκροτήματος...Συγκεκριμένα, από τα στοιχεία αυτά προκύπτει (α) ότι τα φύλλα της προσφοράς της εταιρείας …… φέρουν συνεχή αρίθμηση που ολοκληρώνεται στο Παράρτημα Γ και δεν συνεχίζεται στα Παραρτήματα Δ και Ε καθώς και στα «ΤΕΧΝΙΚΑ ΦΥΛΛΑΔΙΑ – PROSPECTUS» που περιέχονται στην εν λόγω προσφορά, (β) ότι η ίδια ως άνω προσφορά περιλαμβάνει ευρετήριο περιεχομένων που δεν καλύπτει τα «ΤΕΧΝΙΚΑ ΦΥΛΛΑΔΙΑ – PROSPECTUS», (γ) ότι τα φύλλα της προσφοράς της εταιρείας …… φέρουν συνεχή αρίθμηση που ολοκληρώνεται σε ορισμένο σημείο με τον αριθμό 157 και δεν συνεχίζεται περαιτέρω, και (δ) ότι η προσφορά της εταιρείας …… περιλαμβάνει ευρετήριο περιεχομένων που δεν παραπέμπει σε συνεχή αρίθμηση των αναφερόμενων σε αυτό εγγράφων. Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, η Επιτροπή Αναστολών πιθανολογεί σοβαρά ότι η απόρριψη της προδικαστικής προσφυγής της αιτούσας κατά της απόφασης του καθού περί αποδοχής των προσφορών των εταιρειών …… δεν ήταν νόμιμη. Για το λόγο αυτό, βασίμως προβαλλόμενο, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση, καθόσον αφορά στην αποδοχή των προσφορών των των εταιρειών ……, ενώ καθίσταται αλυσιτελής η εξέταση των λοιπών αιτιάσεων της αιτούσας που αφορούν την αποδοχή των ως άνω προσφορών.