Επιστροφή ή μη παραβόλου της παρ.6 του άρθρου 15 του Π.Δ/τος 394/1996 προς μειοδότρια εταιρεία σε διαγωνισμό προμηθείας του Δημοσίου, λόγω παραιτήσεως από της ενστάσεώς της, που άσκησε κατ’ άρθρο 15 παρ.2 εδ.γ’ του ανωτέρω Π.Δ/τος.Η Διοίκηση δεν οφείλει, εν προκειμένω, να επιστρέψει το ανωτέρω παράβολο στην εταιρεία ……..Α.Ε., διότι, όταν αυτή παρητήθη της ανωτέρω ενστάσεώς της, είχε ήδη συντελεσθεί η εκτελεστή διοικητική πράξη της σιωπηράς απορρίψεως της ενστάσεώς της (βλ. ΣτΕ 1602/2008 επταμ.) και συνεπώς είχε πραγματοποιηθεί ο σκοπός για τον οποίο προσκομίσθηκε το επίμαχο παράβολο.  2) Κατά λογική ακολουθία, δεν συντρέχει περίπτωση, εν προκειμένω, όπως η Διοίκηση προβεί σε «πράξη μη χρησιμοποίησης» του ανωτέρω παραβόλου, κατ’ εφαρμογή της παρ.1 του άρθρου 105 του Π.Δ/τος 16/1989.

Διαγωνισμός σύμβασης προμήθειας. Για το παραδεκτό αίτησης ακύρωσης κατά πράξης εκδιδόμενης στα πλαίσια διαγωνισμού, ο οποίος εμπίπτει μεν στο πεδίο εφαρμογής του π.δ. 118/2007, αλλά δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ν. 3886/2010, απαιτείται η προηγούμενη άσκηση της προβλεπόμενης, στη διάταξη του άρθρου 15 παρ. 2 του εν λόγω προεδρικού διατάγματος, ένστασης (ενδικοφανούς προσφυγής). Μεταξύ δε των προϋποθέσεων για την παραδεκτή άσκηση της εν λόγω ένστασης, όχι, όμως, και της προδικαστικής προσφυγής του ν. 3886/2010, προβλέπεται ρητώς η κατάθεση παραβόλου. Επομένως, η άσκηση της ένστασης του άρθρου 15 του π.δ. 118/2007, δεν μπορεί να αναπληρωθεί, στην ως άνω περίπτωση, από την άσκηση «προδικαστικής» προσφυγής, ασκούμενης κατ` επίκληση του ν. 3886/2010, εάν αυτός δεν είναι εφαρμοστέος (πρβλ. ΣτΕ 1765/2010).

Η ακύρωση και επανάληψη του διαγωνισμού με την αιτιολογία ότι υπήρχαν μόνο δύο προσφορές, δεν προβλέπεται από τις διατάξεις του π.δ/τος 394/1996, αφού είναι δυνατή η κατακύρωση ακόμη και στη μοναδική προσφορά (βλ. πρακτ. Ολομ. Ε.Σ. 24η- Γ.Σ. της 23.11.1998).

Προμήθειες.Δικαστική προστασία.4. Επειδή, στο άρθρο 3 παρ. 3 του ν. 2522/1997 ορίζεται ότι η προθεσμία για την άσκηση της προσφυγής της παρ. 2 του ίδιου άρθρου, η άσκησή της και η προθεσμία για την άσκηση της αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων κωλύουν τη σύναψη της συμβάσεως. Η ρητή αναφορά από το νομοθέτη ως περιπτώσεων κωλυουσών την υπογραφή της συμβάσεως μόνο των περιπτώσεων αυτών δεν έχει την έννοια ότι μετά ταύτα είναι, κατ’ αντιδιαστολήν, επιτρεπτή η υπογραφή αυτής. Η εν λόγω αναφορά έγινε διότι οι τρεις αυτές περιπτώσεις δεν ήσαν αυτονόητες όπως είναι, αντίθετα, η περίπτωση, κατά την οποία έχει πλέον ασκηθεί η αίτηση ασφαλιστικών μέτρων. Συνεπώς, η Διοίκηση μετά την πάροδο της ως άνω προθεσμίας για την άσκηση της αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων, γνωρίζουσα ως εκ της ασκηθείσης ήδη, από ενδιαφερόμενο έχοντα συμφέρον να του ανατεθεί συγκεκριμένη σύμβαση, προσφυγής του άρθρου 3 παρ. 2 του ν. 2522/1997 ότι είναι πιθανό να επακολουθήσει και άσκηση αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων, οφείλει, πριν προβεί στην υπογραφή της συμβάσεως, να αναμείνει επί εύλογο χρονικό διάστημα ανερχόμενο, εν όψει και των οριζομένων στην παρ. 3 του προαναφερθέντος άρθρου, σε δέκα πέντε (15) ημέρες. Σε περίπτωση που η Διοίκηση δεν τηρήσει την υποχρέωση αναμονής για το προαναφερόμενο χρονικό διάστημα και παρά ταύτα προβεί στην υπογραφή της συμβάσεως, η Επιτροπή Αναστολών δεν παρακωλύεται από την υπογραφή της να εξετάσει κατ’ ουσία την αίτηση ασφαλιστικών μέτρων (ΕΑ 226/2004, 1316/2007).

Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας αναλώσιμου υλικού για κάλυψη αναγκών νοσοκομείου, καθόσον: α) μη νομίμως κατακυρώθηκαν σε προμηθεύτριες εταιρείες είδη, κατά παράβαση των άρθρων 52 του π.δ.60/2007 και της ελεγχόμενης διακήρυξης, διότι δεν ζητήθηκαν από την αναθέτουσα αρχή οι διευκρινίσεις που θα επέτρεπαν την εκτίμηση της αξιοπιστίας των προσφερθεισών για κάθε ένα εκ των ανωτέρω ειδών τιμών, οι οποίες υπολειπόμενες κατά πολύ του 50% της προϋπολογισθείσας για κάθε είδος δαπάνης, παρίστανται ασυνήθιστα χα¬μηλές και για το λόγο αυτό απορριπτέες, β) μη νομίμως κατακυρώθηκαν είδη σε προμηθεύτρι¬ες εταιρείες, διότι, κατά παράβαση του άρθρου 4 παρ.3 του ν.2955/2001, η αναθέτουσα αρχή προέβη στην κατακύρωση των ανωτέρω ειδών αντί στην εν μέρει ματαίωση του διαγωνισμού γι' αυτά, εφόσον οι προσφερθείσες για κάθε ένα εκ των ανωτέρω ειδών, τιμές, υπερέβαιναν κατά ποσοστό πέραν του 10%, την προϋπολογισθείσα ανά συγκεκριμένο είδος δαπάνη, γ) μη νομίμως κατακυρώθηκε σε προμηθεύτρια εταιρεία είδος σε ποσοστό μικρότερο του 50% της προκηρυχθείσας ποσότητας χωρίς να ληφθεί προηγουμένως η προς τούτο συναίνεση του προμηθευτή (άρθρο 21 παρ.1 του π.δ.394/1996), δ) μη νομίμως και κατά παράβαση του άρθρου 20 παρ.3 του π.δ.394/1996, συμπεριελήφθησαν στα υποβληθέντα για έλεγχο σχέδια συμβάσεων, είδη, για τα οποία η εταιρεία δεν φέρεται να υπέβαλε προσφορά, ε) μη νομίμως δεν συμπεριελήφθησαν στα υποβληθέντα για έλεγχο νομιμότητας σχέδια συμβάσεων με τις προμηθεύτριες εταιρείες, είδη που τους κατακυρώθηκαν ενώ συμπεριελήφθησαν είδη που δεν τους κατακυρώθηκαν και στ) μη νομίμως υπολογίστηκε για ορισμένα είδη ο, επιβαρύνων το νοσοκομείο, αναλογών Φ.Π.Α. σε ποσοστό 19% αντί του νομίμου 9%.

Είναι δυνατή η κατακύρωση του αποτελέσματος του ανοικτού διαγωνισμού στον εξαρχής μοναδικό υποψήφιο, χωρίς να δημιουργείται έλλειψη ανταγωνισμού, αφού η ύπαρξη περισσότερων διαγωνιζομένων δεν τίθεται από το νόμο ως προϋπόθεση της συνεχίσεως της διαδικασίας ή της αναθέσεως του διαγωνισμού, δεδομένων μάλιστα των ευχερειών που παρέχονται στη Διοίκηση από την προαναφερόμενη διάταξη (επανάληψη ή ματαίωση του διαγωνισμού) (βλ. Πρακτικά Ολομ. Ε.Σ. 24ης γεν.συν./23.11.1998)υπό την προϋπόθεση της τηρήσεως από την αναθέτουσα αρχή των προβλεπόμενων από τις διατάξεις των άρθρων 4 του π.δ/τος 394/1996 και 8 παρ. 6 β' του ν.2741/1999 διατυπώσεων δημοσιότητας.

Είναι νόμιμη η κατακύρωση της προμήθειας, σε περίπτωση που έχει απομείνει μετά τη διαδικασία του διαγωνισμού μόνον ένας υποψήφιος προμηθευτής, η απάντηση πρέπει, κατά τη γνώμη μας, να είναι καταφατική, ενώ εκ του γεγονότος ότι κατά τις προμήθειες αγαθών με διαγωνισμό και κατά την αξιολόγηση των προσφορών (άρθρο 20 π.δ. 394/1996) ο νομοθέτης εκφράζεται στον πληθυντικό και καθορίζει διαδικασία συγκρίσεως αυτών, δεν αναιρούνται τα παραπάνω, διότι ρυθμίζει το συνήθως συμβαίνον, ήτοι την ύπαρξη περισσότερων προμηθευτών, χωρίς πάντως από την ισχύουσα νομοθεσία να αποκλείεται η ύπαρξη ενός μόνον υποψήφιου προμηθευτή, καθ' όσον, εάν ήταν αντίθετη η βούληση του νομοθέτη, θα εκφραζόταν ρητώς.

Οι συμβάσεις μισθώσεως έργου, που ανατέθηκαν σε φυσικά πρόσωπα, δεν είναι νόμιμες, αφού προ της συνάψεως τους δεν τηρήθηκε η διαδικασία, που περιγράφεται στη διάταξη του άρθρου 6 του ν. 2527/1997, αλλ' ούτε και εκείνη που προβλέπουν οι διατάξεις για τη σύναψη σύμβασης παροχής υπηρεσιών( αρθρ. 11 παρ. 12 του ν. 1881/1990, ν. 2286/1995, π. δ 394/1996 και ν. 2362/1995).

Σύμφωνα με το άρθρο 2 του π.δ. 394/1996 (Φ. 266 Α’), οι όροι της διακηρύξεως πρέπει να είναι σαφείς και πλήρεις και ως εκ τούτου αν η Αναθέτουσα Αρχή θεωρούσε ότι ο ως άνω ουσιώδης όρος της διακηρύξεως είχε τεθεί εκ παραδρομής και εφόσον δεν επρόκειτο περί διορθώσεως κάποιου γραφικού ή λογιστικού σφάλματος αυτής, θα έπρεπε να προβεί σε τροποποίησή του με επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού και τήρηση των κανόνων δημοσιότητας που προβλέπονται στο άρθρο 4 του ιδίου π.δ/τος, ώστε να μην εμποδιστεί κάποιος διαγωνιζόμενος από την συμμετοχή του στον επίμαχο διαγωνισμό, ως μη πληρών το σχετικό όρο. Συνεπώς ο σχετικός λόγος ακυρώσεως, με τον οποίο επαναλαμβάνεται ο ανωτέρω λόγος της προδικαστικής προσφυγής, πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος. Κατόπιν αυτού, πρέπει να ακυρωθεί η προσβαλλομένη απόφαση κατά το μέρος που με αυτή έγινε κατ’ αρχήν δεκτή στο διαγωνισμό η παρεμβαίνουσα εταιρεία.

Σε περίπτωση κατά την οποία αποφασίζεται η ματαίωση των αποτελεσμάτων διενεργηθέντος διαγωνισμού και η επανάληψη αυτού είτε με τους ίδιους όρους και τις ίδιες τεχνικές προδιαγραφές είτε με τροποποιημένους τους όρους και τις τεχνικές προδιαγραφές, ο επαναλαμβανόμενος διαγωνισμός συνιστά νέο διαγωνισμό αυτοτελή και ανεξάρτητο του ματαιωθέντος/συνεπώς, οι ενδιαφερόμενοι να μετάσχουν στον επαναληπτικό διαγωνισμό προμηθευτές, δικαιούνται, ανεξαρτήτως αν είχαν μετάσχει στον ματαιωθέντα διαγωνισμό, να υποβάλουν όλες τις προβλεπόμενες από το άρθρο 15 του Π.Δ. 394/96 διοικητικές προσφυγές, μεταξύ των οποίων και την ένσταση κατά της διακηρύξεως, με αφετηρία της σχετικής προθεσμίας την δημοσίευση της ανακοινώσεως για την διενέργεια του επαναληπτικού διαγωνισμού/επιβάλλεται δε, στην περίπτωση αυτή, εν όψει της αυτοτελείας του επαναληπτικού διαγωνισμού, η τήρηση της προβλεπόμενης για την εξέταση της ενστάσεως διαδικασίας, με τη γνωμοδότηση επ΄ αυτής της Επιτροπής Κρατικών Προμηθειών και, προκειμένου περί αιτιάσεων κατά τεχνικών προδιαγραφών της διακηρύξεως, της αρμόδιας Μόνιμης Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, αδιαφόρως αν ο διαγωνιζόμενος που υποβάλλει την ένσταση είχε μετάσχει στον ματαιωθέντα διαγωνισμό και είχε υποβάλει στα πλαίσια αυτού ένσταση ταυτοσήμου περιεχομένου