Εγχειρίδιο για Οικονομικούς Φορείς: • Υποβολή δήλωσης συμμετοχής σε εκπαίδευση • Υποβολή αιτήματος παροχής συμπληρωματικών πληροφοριών • Υποβολή ένστασης/προδικαστικής προσφυγής 
Πεδίο Εφαρμογής: «ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΕΡΓΟΥ/ΜΕΛΕΤΗΣ/ΣΥΝΑΦΟΥΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ - Ανοικτές διαδικασίες με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή» Έκδοση 1.1 – Σεπτέμβριος 2017

Εκδοση νόμου 3886/2010 (ΦΕΚ Α 173)περί δικαστικής προστασίας κατά τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων

Προμήθεια και εγκατάσταση συστήματος καυσίμων....Ενόψει των ανωτέρω, ο ένδικος διαγωνισμός εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 2014/25/ΕΕ και στις διατάξεις του ν. 3886/2010, ο οποίος εξακολουθεί να είναι στην κρινόμενη περίπτωση εφαρμοστέος, ενόψει των διατάξεων των άρθρων 377 παρ. 1 στοιχ. 27 του ν. 4412/2016 και των μεταβατικών διατάξεων του άρθρου 379 παρ. 7, 8 και 11 του νόμου αυτού [ως προς την κατάργηση του ν. 3886/2010 (Α΄ 173) και την έναρξη ισχύος των διατάξεων του Βιβλίου IV (άρθρα 345-374) του ιδίου νόμου], όπως οι διατάξεις αυτές ίσχυαν κατά τον κρίσιμο χρόνο, μετά την αντικατάστασή τους, με το άρθρο 87 παρ.3-6 του ν. 4478/2017 (Α΄91/23.6.2017)] (πρβλ. ΕΑ 220/2017, 187/2017 σκ.11), η δε αναφορά στο άρθρο 3 παρ. 3 του ν. 3886/2010 στην Οδηγία 2004/17/ΕΚ, πρέπει, μετά την κατάργηση της τελευταίας αυτής Οδηγίας, να θεωρηθεί ότι γίνεται, αντιστοίχως, στις διατάξεις της Οδηγίας 2014/25/ΕΕ που την αντικατέστησε (βλ. ΕΑ 41/2017). Δεδομένου, όμως, ότι, κατά τα προεκτεθέντα, πρόκειται για σύμβαση προμήθειας, η υπό κρίση αίτηση δεν υπάγεται στην αρμοδιότητα του Δ΄ Τμήματος, αλλά του Β΄ Τμήματος του Δικαστηρίου, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 2 του π.δ. 361/2001 (Α΄ 244), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 παρ. 1 του π.δ. 334/2003 (Α΄ 285). Συνεπώς, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να παραπεμθεί προς εκδίκαση ενώπιον της αρμόδιας Επιτροπής Αναστολών του Β΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Προμήθεια «διατάξεων ενδοσκοπίας και ενδοχειρουργικής», οι επαναλαμβανόμενες και με την κρινόμενη αίτηση ανωτέρω αιτιάσεις της προδικαστικής προσφυγής της αιτούσας περί μη νόμιμου αποκλεισμού της για τα είδη με α/α 7.3 και 11.3, λόγω συμμόρφωσης της προσφοράς της προς τις τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης, αλλά και περί απαραδέκτου των προσφορών των προαναφερόμενων εταιρειών για τα συγκεκριμένα είδη, αναφερόμενες, ειδικότερα,σε παράβαση συγκεκριμένων όρων των τεχνικών προδιαγραφών της διακήρυξης είναι αρκούντως ορισμένες και, ως εκ τούτου, έχρηζαν αιτιολογημένης απάντησης από την Αναθέτουσα Αρχή. Η αντιμετώπιση, εξάλλου, των ως άνω αιτιάσεων, που ανάγονται σε ζητήματα τεχνικής φύσης, προϋποθέτει ουσιαστική έρευνα και εκτίμηση από την Αναθέτουσα Αρχή των στοιχείων των επίμαχων προσφορών και δεν μπορεί να γίνει πρωτοτύπως από το Δικαστήριο (δικάζον σε Συμβούλιο). Συνεπώς, φαίνεται ότι η σιωπηρή απόρριψη της προδικαστικής προσφυγής της αιτούσας στερείται νόμιμης αιτιολογίας (πρβλ ΕΑ ΣτΕ 117/2010, σκέψη 5, 962/2010, σκέψη 8, 983/2009, σκέψη6 κ.ά.) και, ως εκ τούτου,πιθανολογούνται σοβαρώς ως βάσιμοι οι προβαλλόμενοι με την κρινόμενη αίτηση σχετικοί ισχυρισμοί της αιτούσας.(..)Περαιτέρω, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί κατά το μέρος που αφορά την προσφορά της αιτούσας για το είδος με α/α 5.12, να αποδοθεί το κατ` άρθρο 5 παρ. 1 του ν.3886/2010 καταβληθέν παράβολο ύψους 34.808,22 ως και αυτό των 100 ευρώ, να συμψηφισθεί η δικαστική δαπάνη μεταξύ της αιτούσας και του καθ` ου και, τέλος, να επιβληθεί, συμμέτρως, σε βάρος των παρεμβαινουσών εταιρειών η δικαστική δαπάνη της αιτούσας, η οποία ανέρχεται στο ποσό των 245, 50 ευρώ (άρθρο 50ν.3659/2008 {Α΄ 77}, 275 παρ. 1, 6 τελευταίο εδάφιο και 7 εδάφιο α΄ Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας {ν.2717/1999, Α΄ 97} και 1117864/2297/Α0012/7-12-2007 {Β΄ 2422} κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Δικαιοσύνης «Προσδιορισμός των ελάχιστων αμοιβών των Δικηγόρων»).

Επειδή, στο άρθρο 4 παρ. 3 του Ν. 3886/2010 ορίζεται ότι «Δεν επιτρέπεται η άσκηση προδικαστικής προσφυγής κατά πράξης, η οποία δέχεται εν όλω ή εν μέρει προσφυγή άλλου προσώπου». Κατά την έννοια της διάταξης αυτής, σε περίπτωση που γίνει εν λόγω ή εν μέρει δεκτή η προδικαστική προσφυγή άλλου προσώπου ο διαγωνιζόμενος που θίγεται από την πράξη αυτή δεν μπορεί να ασκήσει προδικαστική προσφυγή κατ’ αυτής, αλλά έχει τη δυνατότητα να ασκήσει απευθείας αίτηση ασφαλιστικών μέτρων (πρβλ. ΣτΕ ΕΑ 618/2010). Σε περίπτωση, όμως, που έχει αρχικά απορριφθεί η προσφορά ενός διαγωνιζόμενου και, στη συνέχεια, μετά από άσκηση σχετικής προδικαστικής προσφυγής που γίνεται δεκτή, η προσφορά αυτή κριθεί τελικώς αποδεκτή, άλλος διαγωνιζόμενος που επιδιώκει την απόρριψη της προσφοράς του πρώτου, έχει τη δυνατότητα είτε να ασκήσει απευθείας αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κατά της πράξης που δέχθηκε την προδικαστική προσφυγή του συνδιαγωνιζόμενου αντικρούοντας τους λόγους για τους οποίους η προδικαστική αυτή προσφυγή έγινε δεκτή, είτε, εφόσον επιθυμεί να προβάλλει νέο λόγο αποκλεισμού της προσφοράς του ανταγωνιστή του, ο οποίος δεν εξετάστηκε από την οικεία επιτροπή του διαγωνισμού, να ασκήσει νέα προδικαστική προσφυγή κατά της πράξης που δέχθηκε την προδικαστική προσφυγή του συνδιαγωνιζόμενού του. Στην τελευταία αυτή περίπτωση η προδικαστική προσφυγή είναι παραδεκτή, παρά το γεγονός ότι στρέφεται κατά πράξης που δέχεται την προδικαστική προσφυγή άλλου. Και τούτο, διότι, εφόσον η προσφορά ενός διαγωνιζόμενου απορρίπτεται ήδη από την οικεία επιτροπή για ορισμένο λόγο, άλλος διαγωνιζόμενος δεν έχει έννομο συμφέρον ούτε και μπορεί να αξιωθεί από αυτόν να επιδιώξει την απόρριψη της προσφοράς για διαφορετικό ή και για διαφορετικό λόγο. Εάν, επομένως, ο αρχικός λόγος απόρριψης της προσφοράς διαγωνιζόμενου, μετά από άσκηση προδικαστικής προσφυγής του διαγωνιζόμενου αυτού, κριθεί αβάσιμος με αποτέλεσμα να θεωρηθεί τελικώς αποδεκτή η προσφορά, άλλος διαγωνιζόμενος που φρονεί ότι η προσφορά αυτή πρέπει εντούτοις να απορριφθεί για διαφορετικό λόγο μπορεί, αλλά και υποχρεούται, να ασκήσει προδικαστική προσφυγή κατά της πράξης αποδοχής της προδικαστικής προσφυγής του ανταγωνιστή του. Εξάλλου, στην περίπτωση αυτή δεν είναι δυνατό να ασκηθεί απευθείας αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κατά της πράξης που έκανε δεκτή την προδικαστική προσφυγή άλλου, διότι οι σχετικοί λόγοι θα προβάλλονταν το πρώτον με την αίτηση ασφαλιστικών μέτρων χωρίς να έχει προηγουμένως δοθεί η δυνατότητα στην αναθέτουσα αρχή να αποφανθεί σχετικά.

Από τις διατάξεις του άρθρου 15 παρ. 1, 2 και 6 του π.δ. 394/1996 προκύπτει ότι η καταβολή παραβόλου θεσπίζεται ως προϋπόθεση για το παραδεκτό της άσκησης των προβλεπόμενων από την παράγραφο 2 του άρθρου 15 του π.δ. 394/1996 ενστάσεων και όχι για το παραδεκτό της άσκησης της προβλεπόμενης από την παράγραφο 2 του άρθρου 3 του ν. 2522/1997 προσφυγής. Εξ άλλου από τις διατάξεις του άρθρου 3 παρ. 2 εδαφ. α΄ και στ΄του ν. 2522/1997 προκύπτει ότι η προηγούμενη άσκηση και η απόρριψη της προβλεπόμενης στο εδάφιο α΄ προσφυγής αποτελεί διαδικαστική προϋπόθεση για την άσκηση αίτησης ασφαλιστικών μέτρων, χωρίς να απαιτείται, για το παραδεκτό της αίτησης αυτής, και η προηγούμενη άσκηση και απόρριψη της τυχόν προβλεπόμενης στις οικείες ειδικές διατάξεις διοικητικής προσφυγής, ενδικοφανούς ή νομιμότητας, όπως εκείνης που προβλέπεται στο άρθρο 15 παρ. 1 του π.δ. 394/1996 και ήδη στο άρθρο 15 παρ. 1 του π.δ. 118/2007 (ΣΕ 2457/2009). 4. Επειδή, ενόψει των ανωτέρω, το Δ.Σ. του καθ’ ου νοσοκομείου μη νομίμως απέρριψε, με την προσβαλλόμενη απόφασή του, την ρητώς επιγραφόμενη ως «προδικαστική προσφυγή (άρθρου 3 ν. 2522/1997)» της αιτούσας, για το λόγο ότι «δεν υποβλήθηκε με την καταβολή του προβλεπόμενου από τις διατάξεις του άρθρου 15 του π.δ. 118/07 χρηματικού παραβόλου». Για το λόγο αυτό, που προβάλλεται βασίμως με την κρινόμενη αίτηση, και λαμβανομένου υπόψη ότι η υπόθεση δεν είναι εκκαθαρισμένη κατά το πραγματικό της μέρος, δοθέντος ότι ανακύπτουν ζητήματα τεχνικής φύσης, τα οποία ο ακυρωτικός δικαστής δεν μπορεί να εξετάσει πρωτοτύπως, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και να ακυρωθεί η 12(θ.7)/8-7-2008 απόφαση του Δ.Σ. του καθ’ ου νοσοκομείου, κατά το μέρος που απέρριψε την προσφυγή της αιτούσας κατά της 1(θ.22)/28-2-2008 όμοιας, ενώ παρέλκει ως αλυσιτελής η εξέταση των λοιπών λόγων ακυρώσεως.

Έννομο συμφέρον αιρετού για άσκηση προσφυγής κατά το άρθρο 227 του Ν. 3852/ 2010

Παροχή υπηρεσιών ασφάλειας/φύλαξης λιμενικών εγκαταστάσεων...σύμφωνα με τα κριθέντα, εν προκειμένω: Α) Η διαφορά που γεννήθηκε με την άσκηση της κρινόμενης αίτησης είναι ιδιωτική (λόγω του ότι η καθ’ ης .. είναι ν.π.ι.δ.) και για τη δικαστική επίλυσή της δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του Βιβλίου IV του ν. 4412/2016 (λόγω έναρξης της σχετικής διαγωνιστικής διαδικασίας στις 10.4.2017). Β) Η υπό ανάθεση σύμβαση έχει χαρακτήρα δημόσιας σύμβασης υπηρεσιών, η οποία, ως εκ του ειδικότερου αντικειμένου της και του ύψους της προϋπολογισθείσης δαπάνης, δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των Οδηγιών 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ. Συνεπώς, δεν συντρέχει προϋπόθεση του ν. 3886/2010 για την υπαγωγή της εν λόγω ιδιωτικής διαφοράς στις διατάξεις του νόμου τούτου και η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί, διότι η Διοικητική Δικαιοσύνη δεν έχει δικαιοδοσία για την εκδίκασή της. Λόγω δε της απόρριψης της αίτησης, πρέπει να γίνει δεκτή η παραδεκτώς ασκηθείσα παρέμβαση. Αν και κατά τη μειοψηφήσασα γνώμη η υπό κρίση αίτηση, στρεφόμενη κατά πράξης εκδοθείσας, πριν τις 26.6.2017, στο πλαίσιο διαγωνιστικής διαδικασίας που κατατείνει στη σύναψη ιδιωτικής σύμβασης υπηρεσιών του Παραρτήματος XVII της Οδηγίας 2014/25/ΕΕ και του ν. 4412/2016, με προϋπολογισθείσα δαπάνη κάτω των ενωσιακών αλλά άνω των εθνικών χρηματικών ορίων, διέπεται από τις ρυθμίσεις του ν. 3886/2010, οι οποίες ισχύουν όπως ορίζει ο ν. 4412/2016 και άρα αποτελεί αίτηση ασφαλιστικών, η εκδίκαση της οποίας, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 3886/2010, ανήκει στην δικαιοδοσία της Διοικητικής Δικαιοσύνης και στην αρμοδιότητα του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας, στο οποίο και θα έπρεπε να παραπεμφθεί

ανάθεση υπηρεσιών ασφάλειας και φύλαξης λιμενικής εγκατάστασης..Επειδή, σύμφωνα με τα κριθέντα, εν προκειμένω: Α) Η διαφορά που γεννήθηκε με την άσκηση της κρινόμενης αίτησης είναι ιδιωτική (λόγω του ότι η καθ’ ης .. είναι ν.π.ι.δ.) και για τη δικαστική επίλυσή της δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του Βιβλίου IV του ν. 4412/2016 (λόγω έναρξης της σχετικής διαγωνιστικής διαδικασίας στις 10.4.2017). Β) Η υπό ανάθεση σύμβαση έχει χαρακτήρα δημόσιας σύμβασης υπηρεσιών, η οποία, ως εκ του ειδικότερου αντικειμένου της και του ύψους της προϋπολογισθείσης δαπάνης, δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των Οδηγιών 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ. Συνεπώς, δεν συντρέχει προϋπόθεση του ν. 3886/2010 για την υπαγωγή της εν λόγω ιδιωτικής διαφοράς στις διατάξεις του νόμου τούτου και η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί, διότι η Διοικητική Δικαιοσύνη δεν έχει δικαιοδοσία για την εκδίκασή της. Λόγω δε της απόρριψης της αίτησης, πρέπει να γίνει δεκτή η παραδεκτώς ασκηθείσα παρέμβαση. Αν και κατά τη μειοψηφήσασα γνώμη η υπό κρίση αίτηση, στρεφόμενη κατά πράξης εκδοθείσας, πριν τις 26.6.2017, στο πλαίσιο διαγωνιστικής διαδικασίας που κατατείνει στη σύναψη ιδιωτικής σύμβασης υπηρεσιών του Παραρτήματος XVII της Οδηγίας 2014/25/ΕΕ και του ν. 4412/2016, με προϋπολογισθείσα δαπάνη κάτω των ενωσιακών αλλά άνω των εθνικών χρηματικών ορίων, διέπεται από τις ρυθμίσεις του ν. 3886/2010, οι οποίες ισχύουν όπως ορίζει ο ν. 4412/2016 και άρα αποτελεί αίτηση ασφαλιστικών, η εκδίκαση της οποίας, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 3886/2010, ανήκει στην δικαιοδοσία της Διοικητικής Δικαιοσύνης και στην αρμοδιότητα του Διοικητικού Εφετείου Λάρισας, στο οποίο και θα έπρεπε να παραπεμφθεί.

Επιλογή αναδόχου κατασκευής έργου...Επειδή, το προαναφερθέν από 17-1-2012 «υπόμνημα» της αιτούσας με το οποίο προεβάλλοντο συγκεκριμένες αιτιάσεις κατά των δικαιολογητικών που κατέθεσε η παρεμβαίνουσα σύμπραξη για τη συμμετοχή της στο διαγωνισμό και το οποίο απευθύνετο στην αναθέτουσα αρχή του διαγωνισμού, πρέπει, κατά την κρίση της Επιτροπής Αναστολών, να θεωρηθεί ότι συνιστά την προβλεπόμενη από τη διάταξη του άρθρου 4 παρ. 1 του ν. 3886/2010 προδικαστική προσφυγή.Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, η ρηθείσα από 17-1-2012 προδικαστική προσφυγή της αιτούσας υπεβλήθη με τηλεομοιοτυπία και καταχωρίσθηκε στο πρωτόκολλο της υπηρεσίας με αριθμό 129/17-1-2012. Όπως όμως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου της υποθέσεως, δεν επακολούθησε η κατάθεση εγγράφου με περιεχόμενο όμοιο με αυτό της προσφυγής με ιδιόχειρη υπογραφή του νομίμου εκπροσώπου της αιτούσας και, συνεπώς, η προσφυγή δεν ασκήθηκε νομοτύπως. Επειδή, εν όψει των ανωτέρω, εφ΄ όσον η νομότυπη άσκηση της προσφυγής του άρθρου 4 παρ. 1 του ν. 3886/2010 αποτελεί προϋπόθεση του παραδεκτού της ασκήσεως ασφαλιστικών μέτρων, η κρινόμενη αίτηση ασκείται απαραδέκτως και πρέπει για το λόγο αυτόν, αυτεπαγγέλτως εξεταζόμενο, να απορριφθεί και να γίνει δεκτή η ασκηθείσα παρέμβαση.