ΕλΣυν/κλ.Ζ/159/2008
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Για την άσκηση, όμως, της γενικής επί όλων των ανωτέρω συμβάσεων αρμοδιότητας ελέγχου που ανατέθηκε στο Ελεγκτικό Συνέδριο με την ως άνω διάταξη του Συντάγματος δηλαδή της αρμοδιότητας πέραν αυτής που ανατέθηκε στο Συνέδριο για τον έλεγχο συμβάσεων προμηθειών αγαθών, εκτέλεσης έργου και παροχής υπηρεσιών με το άρθρο 8 παρ. 1 ν. 2741/1999 όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 2 του ν. 3060/2002 απαιτείται, περαιτέρω, η έκδοση νόμου εκτελεστικού της διάταξης αυτής του Συντάγματος με τον οποίο θα επεκτείνεται ο υποχρεωτικός έλεγχος νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου και σε άλλες κατηγορίες συμβάσεων μεγάλης οικονομικής αξίας υπό τον όρο ότι η ευχέρεια αυτή του κοινού νομοθέτη δεν μπορεί να επεκταθεί σε σημείο που να καταλυθεί η γενική ελεγκτική αρμοδιότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου επί των δημοσίων συμβάσεων μεγάλης οικονομικής αξίας, η διατήρηση της οποίας τίθεται ως όριο στη σχετική νομοθετική ευχέρεια ( Πράξη VI Τμ. 70/2003).
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕλΣυν/Κλ.Ζ/140/2009
Στο άρθρο 98 παρ. 1 εδ. β΄ του Συντάγματος, όπως αναθεωρήθηκε με το από 6.4.2001 Ψήφισμα της Ζ΄ Αναθεωρητικής Βουλής (ΦΕΚ Α΄ 84/17.4.2001), ορίζεται ότι «1. Στην αρμοδιότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανήκουν ιδίως: α) ... β) Ο έλεγχος συμβάσεων μεγάλης οικονομικής αξίας στις οποίες αντισυμβαλλόμενος είναι το Δημόσιο ή άλλο νομικό πρόσωπο που εξομοιώνεται με το Δημόσιο από την άποψη αυτή όπως νόμος ορίζει ...». Από την προαναφερόμενη διάταξη συνάγεται ότι σε προληπτικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο υπάγονται, πλέον, όλες ανεξαιρέτως οι συμβάσεις μεγάλης οικονομικής αξίας στις οποίες αντισυμβαλλόμενοι είναι το Δημόσιο ή άλλο Νομικό Πρόσωπο που εξομοιώνεται με το Δημόσιο από την άποψη αυτή, όπως οι συμβάσεις αυτές ειδικότερα θα καθοριστούν από το νόμο (κατά κατηγορία - είδος συμβάσεων ή ύψος ποσού) και τέτοιες είναι οι συμβάσεις που συνάπτονται είτε μεταξύ διαφόρων φορέων της δημόσιας διοίκησης (ομοιογενείς συμβάσεις) είτε μεταξύ ενός φορέα της δημόσιας διοίκησης (ανεξαρτήτως της μορφής της νομικής του οργάνωσης) και ενός ιδιώτη (ετερογενείς συμβάσεις). Αντίθετη άποψη σύμφωνα με την οποία στον ανωτέρω έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου εμπίπτουν μόνο οι εξ’ επαχθούς αιτίας συμβάσεις, ήτοι οι συμβάσεις εκείνες κατά τις οποίες α) ο δημόσιος φορέας και ο αντισυμβαλλόμενός του συνομολογούν στην ανταλλαγή παροχών (αμφοτεροβαρείς συμβάσεις), β) προέχον κίνητρο για τον ως άνω αντισυμβαλλόμενο είναι το κέρδος και γ) ο εν λόγω αντισυμβαλλόμενος αναλαμβάνει στο πλαίσιο της επιχειρηματικής του δραστηριότητας τον εκ των πράξεων και επιλογών του οικονομικό - επιχειρηματικό κίνδυνο δε βρίσκει έρεισμα στο γράμμα αλλά ούτε και στη βούληση του συνταγματικού νομοθέτη, σκοπός του οποίου είναι η εξασφάλιση της νομιμότητας και της διαφάνειας στην εν γένει συμβατική δραστηριότητα του Δημοσίου και των άλλων φορέων της δημόσιας διοίκησης, από την άσκηση της οποίας αναλαμβάνονται σημαντικές οικονομικές υποχρεώσεις σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού ή των ειδικότερων προϋπολογισμών τους. Για την άσκηση, όμως, της ως άνω γενικής επί όλων των ανωτέρω συμβάσεων αρμοδιότητας ελέγχου που ανατέθηκε στο Ελεγκτικό Συνέδριο με την ως άνω διάταξη του Συντάγματος δηλαδή της αρμοδιότητας πέραν αυτής που ανατέθηκε στο Συνέδριο για τον έλεγχο συμβάσεων προμηθειών αγαθών, εκτέλεσης έργου και παροχής υπηρεσιών με το άρθρο 8 παρ. 1 ν. 2741/1999, όπως αυτή ισχύει, απαιτείται, περαιτέρω, η έκδοση νόμου εκτελεστικού της διάταξης αυτής του Συντάγματος με τον οποίο θα επεκτείνεται ο υποχρεωτικός έλεγχος νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου και σε άλλες κατηγορίες συμβάσεων μεγάλης οικονομικής αξίας υπό τον όρο ότι η ευχέρεια αυτή του κοινού νομοθέτη δεν μπορεί να επεκταθεί σε σημείο που να καταλυθεί η γενική ελεγκτική αρμοδιότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου επί των δημοσίων συμβάσεων μεγάλης οικονομικής αξίας, η διατήρηση της οποίας τίθεται ως όριο στη σχετική νομοθετική ευχέρεια (Πράξη VI Τμ. 70/2003, Ζ΄ Κλιμ. 42, 159/2008).
ΕΣ/Ζ Κλ/174/2009
Οι συμβάσεις του άρθρου 25 του ν. 3649/2008 έχουν ένα ειδικό αντικείμενο, που συνίσταται στην υλοποίηση των υποχρεώσεων του Υπουργείου Εσωτερικών από την ανάληψη της Προεδρίας του 3ου Παγκόσμιου Φόρουμ για τη Μετανάστευση και την Ανάπτυξη (Global Forum on Migration and Development - GFMD). Η ως άνω κατηγορία συμβάσεων υπάγεται, κατ’ αρχάς, σε προληπτικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο, δεδομένου ότι από τη διάταξη του άρθρου 98 παρ. 1 εδ. β΄ του ισχύοντος Συντάγματος θεσπίζεται, πλέον, γενική αρμοδιότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου για όλες τις συμβάσεις που συνάπτουν, μεταξύ άλλων, οι Ο.Τ.Α., ανεξάρτητα από το ιδιαίτερο αντικείμενό τους και την ειδικότερη κατηγορία στην οποία εντάσσονται. Πλην όμως, ο έλεγχος αυτός δεν δύναται να ενεργοποιηθεί πριν από την έκδοση του εκτελεστικού της διάταξης αυτής του Συντάγματος τυπικού νόμου, με τον οποίο ρητά θα υπάγεται για έλεγχο στο Ελεγκτικό Συνέδριο η συγκεκριμένη κατηγορία συμβάσεων (πρβλ. Πράξη Ζ΄ Κλιμακίου 140/2009). Εξάλλου, οι υπό κρίση συμβάσεις δεν υπάγονται σε όσα ρυθμίζονται στο άρθρο 2 του ν. 3060/2002 (ΦΕΚ 242 Α΄/11.10.2002), όπως αυτό ισχύει, το οποίο έχει μεν εκδοθεί μετά την αναθεώρηση του Συντάγματος και την ισχύ του αναθεωρημένου άρθρου 98 παρ. 1 εδ. β΄ αυτού (17-4-2001), συνιστά δε ρύθμιση, με την οποία τροποποιείται υφιστάμενο και πριν από την αναθεώρηση του Συντάγματος νομοθετικό πλαίσιο, με το οποίο ανατέθηκε στο Ελεγκτικό Συνέδριο ο έλεγχος νομιμότητας συγκεκριμένων τριών κατηγοριών συμβάσεων και ορισμένου καθ’ ύψος οικονομικού αντικειμένου. Συνεπώς, το Κλιμάκιο πρέπει να απέχει από τον έλεγχο νομιμότητας των ως άνω σχεδίων συμβάσεων.
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/742/2022
ΑΡΣΗ ΑΜΦΙΒΟΛΙΑΣ-ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ:εξαίρεση από τον κανόνα της διενέργειας ελέγχου νομιμότητας των δημοσίων συμβάσεων προμηθειών μεγάλης οικονομικής αξίας από το Ελεγκτικό Συνέδριο πριν από την υπογραφή και την έναρξη της εκτέλεσής τους.(...)Διερωτώμενο δε το Κλιμάκιο για την, υπό τα ως άνω δεδομένα, αρμοδιότητά του να επιληφθεί του ελέγχου της επίμαχης σύμβασης, σε χρόνο κατά τον οποίον η τελευταία είχε πλέον εκτελεσθεί, και αμφιβάλλοντας για τη συμβατότητα των προαναφερόμενων ρυθμίσεων, κατά το μέρος που επιτρέπουν την επιγενόμενη της σύναψής τους υποβολή στο Ελεγκτικό Συνέδριο δημoσίων συμβάσεων προμηθειών μεγάλης οικονομικής αξίας, προς τον τιθέμενο από το άρθρο 98 παρ. 1 περιπτ. β΄ του Συντάγματος κανόνα, παρέπεμψε το ανακύψαν ενώπιόν του ζήτημα στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου.(...)οι διατάξεις του άρθρου 145 του ν. 4831/2021 και, στην έκταση που αυτό εκεί παραπέμπει, του άρθρου 325 παρ. 3 του ν. 4700/2020, ως εκ της ειδικότητας του αντικειμένου που ρυθμίζουν, την προμήθεια, δηλαδή, συγκεκριμένου είδους υπό την συνδρομή εξαιρετικών, περιγραφομένων από αυτές περιστάσεων, και των προϋποθέσεων εφαρμογής τους, των λόγων δημοσίου συμφέροντος, χάριν των οποίων θεσμοθετήθηκαν, της περιορισμένης χρονικής τους ισχύος, καθώς και της διεξοδικής ρύθμισης που περιλαμβάνουν ως προς το κύρος των συμβάσεων στις οποίες αφορούν, καθώς και τις εκατέρωθεν απορρέουσες από τις συμβάσεις αυτές αξιώσεις, αν επιγενομένως της κατάρτισής τους δεν υποβληθούν στο Ελεγκτικό Συνέδριο ή ο εκ των υστέρων έλεγχος τους από το Δικαστήριο αποβεί αρνητικός, κρίνονται συνταγματικώς ανεκτές και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί παρά να γίνει δεκτό ότι η προβλεπόμενη από τις ανωτέρω διατάξεις παρέκκλιση από τον κανόνα του προληπτικού ελέγχου των δημοσίων συμβάσεων μεγάλης οικονομικής αξίας από το Ελεγκτικό Συνέδριο δεν αντιβαίνει προς το άρθρο 98 παρ. 1 περιπτ. β΄ του Συντάγματος κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από το Ελληνικό Δημόσιο. Σε τελευταία ανάλυση, άλλωστε, δεν θα ήταν εύλογο οι συμβάσεις του άρθρου 145 του ν. 4831/2021 να εκφύγουν τελείως του προσυμβατικού ελέγχου τους από το Ελεγκτικό Συνέδριο, όπως υπό την εκδοχή της αντίθεσης των επίμαχων διατάξεων προς το Σύνταγμα θα συνέβαινε, ενώ ο νομοθέτης, επιδιώκοντας, στο μέτρο του εφικτού και υπό τις όλως εξαιρετικές περιστάσεις της πανδημίας, να συμμορφωθεί προς τις συνταγματικές απαιτήσεις, έχει ειδικώς προνοήσει για το αντίθετο.Αποφαίνεται ότι οι διατάξεις του άρθρου 145 του ν. 4831/2021 και, στην έκταση που αυτό εκεί παραπέμπει, του άρθρου 325 παρ. 3 του ν. 4700/2020, δεν αντίκεινται στο άρθρο 98 παρ. 1 περιπτ. β΄ του Συντάγματος.Αναπέμπει, κατά τα λοιπά, την υπόθεση στο Στ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΝΣΚ/73/2017
Υπογραφή συμπληρωματικής σύμβασης μετά τον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου παρά την αρνητική γνώμη της ΕΑΑΔΗΣΥ.Κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 2 περ, γ' υποπερ. δδ' του ν. 4013/2011 η γνωμοδοτική αρμοδιότητα της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ) ασκείται στο πλαίσιο λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης και προσθέτει ένα επί πλέον διοικητικό προστάδιο ελέγχου της νομιμότητας της προσφυγής της αναθέτουσας αρχής στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, ο έλεγχος όμως αυτός δεν υποκαθιστά, ούτε καταργεί την αρμοδιότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου, να ασκεί προσυμβατικό έλεγχο, με τις εγγυήσεις που αυτό απολαμβάνει ως Ανώτατο Δικαστήριο, στις δημόσιες συμβάσεις μεγάλης οικονομικής αξίας, καθόσον η αρμοδιότητα του ΕΣ έλκει την κατοχύρωσή της από το άρθρο 98 παρ. 1 περ. β του Συντάγματος και το αποτέλεσμα του ελέγχου αποτελεί την τελική κρίση για τη σύναψη ή μη της δημόσιας σύμβασης. Eπoμέvως, τυχόν αρνητική γνώμη της Αρχής δεν εμποδίζει την αναθέτουσα αρχή να υπογράψει τη σύμβαση, για την οποία ο προσυμβατικός έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά τις πιο πάνω διατάξεις απέβη θετικός ως προς τη συνδρομή των προϋποθέσεων νόμιμης κατάρτισης της σύμβασης.
ΕλΣυν/Ζ.Κλ/280/2008
Από τις ανωτέρω διατάξεις , κατά την ομόφωνη κρίση του Κλιμακίου, προκύπτει, ότι ο έλεγχος νομιμότητας που διενεργείται από το Ελεγκτικό Συνέδριο επεκτείνεται και στην περίπτωση συμβάσεων, που συνάπτονται ύστερα από επαναληπτικό διαγωνισμό ή απευθείας ανάθεση ανεξαρτήτως ποσού, όταν ο αρχικός διαγωνισμός, ο οποίος υπαγόταν λόγω ποσού του προϋπολογισμού του στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, περιελάμβανε και το αντικείμενο του επαναληπτικού (διαγωνισμού) ή της απευθείας ανάθεσης . Τούτο διότι, σκοπός των προαναφερόμενων διατάξεων είναι η θεσμοθέτηση μίας αποτελεσματικής διαδικασίας για τον έλεγχο της νομιμότητας των συμβάσεων , ο οποίος θα ανατρεπόταν ή θα καθίστατο αλυσιτελής, ιδίως στην περίπτωση που βάσει ειδικών διατάξεων παρέχεται στη Διοίκηση η ευχέρεια να συνάπτει συμβάσεις με απευθείας ανάθεση σε περίπτωση κηρύξεως αγόνου μέρους μόνο του αντικειμένου του διαγωνισμού (αρχικού ή επαναληπτικού).
ΑΕΔ/20/2005
Προληπτικός έλεγχος των μεγάλης οικονομικής αξίας συμβάσεων προμηθειών, δημοσίων έργων και υπηρεσιών. Οι αποφάσεις, που εκδίδει το Ελεγκτικό Συνέδριο κατά τον προληπτικό έλεγχο των συμβάσεων προμηθειών, δημοσίων έργων και υπηρεσιών, δεν είναι δικαστικές αποφάσεις και, κατά συνέπεια, δεν υποκαθιστούν τον δικαστικό έλεγχο, που ασκεί το Συμβούλιο της Επικρατείας επί της νομιμότητος της διοικητικής διαδικασίας, που απολήγει στη σύναψη διοικητικών συμβάσεων προμηθειών, έργων και υπηρεσιών. Οι αποφάσεις του ΣτΕ έχουν δύναμη δεδικασμένου για τα διοικητικής φύσεως θέματα, που επιλύουν.
ΕλΣυν/Ζ.Κλ/365/2009
"2. Το άρθρο 19 παρ. 7 του Οργανισμού του Ελεγκτικού Συνεδρίου (π.δ/μα 774/1980, ΦΕΚ 189 Α΄), όπως η παράγραφος αυτή προστέθηκε με το άρθρο 15 του ν. 2145/1993 (ΦΕΚ 88 Α΄) και ισχύει μετά την αντικατάστασή της από το άρθρο 8 παρ. 1 του ν. 2741/1999 (ΦΕΚ 199 Α΄) και την τροποποίησή της από το άρθρο 2 του ν. 3060/2002 (ΦΕΚ 242 Α΄) ορίζει ότι: «Για τις προμήθειες αγαθών του άρθρου 1 του Ν. 2286/1995 (ΦΕΚ 19 Α΄), η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων υπερβαίνει το ποσό των πεντακοσίων εκατομμυρίων (500.000.000) δραχμών ή ενός εκατομμυρίου πεντακοσίων χιλιάδων (1.500.000) ευρώ, καθώς και για την εκτέλεση έργων από το Δημόσιο, τα Ν.Π.Δ.Δ. και τις δημόσιες επιχειρήσεις ή Οργανισμούς, η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων υπερβαίνει το ποσό του ενός δισεκατομμυρίου (1.000.000.000) δραχμών ή δύο εκατομμυρίων εννιακοσίων χιλιάδων (2.900.000) ευρώ, διενεργείται υποχρεωτικά έλεγχος νομιμότητας της οικείας συμβάσεως, πριν από τη σύναψή της, από Κλιμάκια του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Το προηγούμενο εδάφιο ισχύει και στις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών, όταν το προϋπολογιζόμενο οικονομικό αντικείμενό τους υπερβαίνει το ποσό των πεντακοσίων εκατομμυρίων (500.000.000) δραχμών ή ενός εκατομμυρίου πεντακοσίων χιλιάδων (1.500.000) ευρώ.». Εν συνεχεία, με το άρθρο 12 παρ. 27 του ν. 3310/2005 (ΦΕΚ 30 Α΄), ορίστηκε ότι «α) Ο προβλεπόμενος από τη διάταξη της παρ. 7 του άρθρου 19 του Π.δ. 774/1980 ... έλεγχος νομιμότητας επί των συμβάσεων προμήθειας αγαθών του άρθρου 1 του ν. 2286/1995 (ΦΕΚ 19 Α'), παροχής υπηρεσιών και για την εκτέλεση έργων διενεργείται υποχρεωτικά, πριν από τη σύναψή τους, από Κλιμάκια του Ελεγκτικού Συνεδρίου, εφόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη τους υπερβαίνει το ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000,00) ευρώ.» Εξάλλου, το άρθρο 19 του ν. 3193/2003 (ΦΕΚ 266 Α΄) ορίζει ότι «...για τον προσδιορισμό του ποσού της προϋπολογιζόμενης δαπάνης των οικείων συμβάσεων δεν λαμβάνεται υπόψη ο αναλογών φόρος προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.) ...». 3. Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο ελέγχει, πριν από την υπογραφή τους, τη νομιμότητα των δημοσίων συμβάσεων, εφόσον η προϋπολογιζόμενη γι’ αυτές δαπάνη, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο αναλογών φόρος προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.), υπερβαίνει το ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000,00) ευρώ. Συνεπώς, δημόσιες συμβάσεις, η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων είναι κατώτερη του ανωτέρω ποσού, απαραδέκτως υποβάλλονται στο Ελεγκτικό Συνέδριο για έλεγχο νομιμότητας και το αρμόδιο Κλιμάκιο, στο οποίο εισήχθη η υπόθεση, οφείλει να απόσχει να αποφανθεί επ’ αυτής (βλ. 275, 135, 104, 81/2006 πράξεις παρόντος Κλιμακίου)."
ΕλΣυν/κλ.Ζ/85/2009
Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο ελέγχει τη νομιμότητα των συμβάσεων παροχής υπηρεσιών, πριν την υπογραφή τους, εφόσον η προϋπολογιζόμενη γι’ αυτές δαπάνη, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο αναλογών φόρος προστιθέμενης αξίας (βλ. άρθρο 19 του ν. 3193/2003), υπερβαίνει το ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000,00) ευρώ, ανεξαρτήτως του χαρακτηρισμού τους, ακόμη δηλαδή και αυτές που ρητά έχουν εξαιρεθεί από τις ρυθμίσεις των λοιπών διατάξεων του νόμου αυτού (βλ. σχετ. πρακτ. 27ης Γεν.Συν./29.11.2000 της Ολομ. Ελ. Συν., πράξ. ΣΤ‘ Κλιμ.31/2001).
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/743/2022
ΑΡΣΗ ΑΜΦΙΒΟΛΙΑΣ-ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ:εξαίρεση από τον κανόνα της διενέργειας ελέγχου νομιμότητας των δημοσίων συμβάσεων προμηθειών μεγάλης οικονομικής αξίας από το Ελεγκτικό Συνέδριο πριν από την υπογραφή και την έναρξη της εκτέλεσής τους.(...)οι διατάξεις του άρθρου 145 του ν. 4831/2021 και, στην έκταση που αυτό εκεί παραπέμπει, του άρθρου 325 παρ. 3 του ν. 4700/2020, ως εκ της ειδικότητας του αντικειμένου που ρυθμίζουν, την προμήθεια, δηλαδή, συγκεκριμένου είδους υπό την συνδρομή εξαιρετικών, περιγραφομένων από αυτές περιστάσεων, και των προϋποθέσεων εφαρμογής τους, των λόγων δημοσίου συμφέροντος, χάριν των οποίων θεσμοθετήθηκαν, της περιορισμένης χρονικής τους ισχύος, καθώς και της διεξοδικής ρύθμισης που περιλαμβάνουν ως προς το κύρος των συμβάσεων στις οποίες αφορούν, καθώς και τις εκατέρωθεν απορρέουσες από τις συμβάσεις αυτές αξιώσεις, αν επιγενομένως της κατάρτισής τους δεν υποβληθούν στο Ελεγκτικό Συνέδριο ή ο εκ των υστέρων έλεγχος τους από το Δικαστήριο αποβεί αρνητικός, κρίνονται συνταγματικώς ανεκτές και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί παρά να γίνει δεκτό ότι η προβλεπόμενη από τις ανωτέρω διατάξεις παρέκκλιση από τον κανόνα του προληπτικού ελέγχου των δημοσίων συμβάσεων μεγάλης οικονομικής αξίας από το Ελεγκτικό Συνέδριο δεν αντιβαίνει προς το άρθρο 98 παρ. 1 περιπτ. β΄ του Συντάγματος κατά τα βασίμως προβαλλόμενα και από το Ελληνικό Δημόσιο. Σε τελευταία ανάλυση, άλλωστε, δεν θα ήταν εύλογο οι συμβάσεις του άρθρου 145 του ν. 4831/2021 να εκφύγουν τελείως του προσυμβατικού ελέγχου τους από το Ελεγκτικό Συνέδριο, όπως υπό την εκδοχή της αντίθεσης των επίμαχων διατάξεων προς το Σύνταγμα θα συνέβαινε, ενώ ο νομοθέτης, επιδιώκοντας, στο μέτρο του εφικτού και υπό τις όλως εξαιρετικές περιστάσεις της πανδημίας, να συμμορφωθεί προς τις συνταγματικές απαιτήσεις, έχει ειδικώς προνοήσει για το αντίθετο.(...)Αποφαίνεται ότι οι διατάξεις του άρθρου 145 του ν. 4831/2021 και, στην έκταση που αυτό εκεί παραπέμπει, του άρθρου 325 παρ. 3 του ν. 4700/2020, δεν αντίκεινται στο άρθρο 98 παρ. 1 περιπτ. β΄ του Συντάγματος.Αναπέμπει, κατά τα λοιπά, την υπόθεση στο Στ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕλΣυν/Τμ.6/30/2009
Με τις διατάξεις αυτές, οι οποίες έχουν πλέον αποκτήσει και συνταγματικό έρεισμα (βλ. άρθρο 98 παρ. 1 περ β΄ του Συντάγματος, όπως ισχύει μετά την αναθεώρησή του με το από 6.4.2001 Ψήφισμα της Ζ΄ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων, ΦΕΚ 84 Α΄), καθιερώνεται, όπως έχει κριθεί (βλ. πρακτικά 7ης/7.3.2001 γενικής συνέλευσης Ολομ. Ελ.Συν.), «προληπτικός έλεγχος της νομιμότητας» των ανωτέρω συμβάσεων. Συνεπώς, ο ως άνω έλεγχος ασκείται, σε κάθε περίπτωση, κατά το στάδιο προ της έναρξης εκτέλεσης των συμβάσεων, αποσκοπεί δε στην πρόληψη τυχόν παραβάσεων της κείμενης νομοθεσίας και άρα στην αποφυγή σύναψης άκυρων συμβάσεων. Προϋποθέτει, δηλαδή, υπηρεσίες που θα παρασχεθούν με βάση την ελεγχείσα και κριθείσα ως νόμιμη σχετική διαδικασία ανάθεσης της οικείας σύμβασης κι όχι υπηρεσίες, οι οποίες έχουν ήδη παρασχεθεί, καθόσον στην περίπτωση αυτή ο έλεγχος θα είναι κατασταλτικός, πράγμα το οποίο αντίκειται στις προπαρατεθείσες διατάξεις. Υπό την αντίθετη, άλλωστε, εκδοχή θα στερούντο παντελώς ουσίας οι, κατά καιρούς, εισαχθείσες ειδικές ρυθμίσεις που έχουν επιτρέψει, όλως εξαιρετικώς και για λόγους υπερέχοντος δημοσίου συμφέροντος, την εκ των υστέρων διενέργεια του έλεγχου νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, συγκεκριμένων, πάντοτε, κατηγοριών δημοσίων συμβάσεων, οι οποίες συνήφθησαν και εκτελέστηκαν χωρίς να έχουν υποβληθεί στον εν λόγω έλεγχο (βλ. άρθρο 39 παρ. 1 του ν. 2778/1999, ΦΕΚ 295 Α΄, άρθρο 3 του ν. 3060/2002, ΦΕΚ 242 Α΄, άρθρο 9 του ν. 3279/2004, ΦΕΚ 205 Α΄, άρθρο 14 παρ. 2 του ν. 3335/2005, ΦΕΚ 95 Α΄). Κατ’ ακολουθίαν τούτων, σε περίπτωση που σύμβαση παροχής υπηρεσιών προς το Δημόσιο, της οποίας η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη υπερβαίνει το ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) ευρώ, υποβληθεί για έλεγχο νομιμότητας μετά την, έστω και μερική, εκτέλεσή της, το Κλιμάκιο δεν μπορεί πλέον να επιληφθεί του ελέγχου της, λόγω ελλείψεως ελεγκτικής αρμοδιότητας και οφείλει να απόσχει του ελέγχου αυτού (βλ. 172, 71/2007, 233, 227, 225, 184, 177, 158/2006, 80, 35, 15/2005 Πράξεις VI Τμήματος Ελ.Συν.).